Peru hoopt op grote
Douwe Egberts en
Jacobs (Bremen)
op weg naar fusie
Londense goudmarkt
in teken onzekerheid
Reclame-budgetten
zullen stijgen
Nederlandse fabrikant
dient eerst markt
in Canada te bewerken
Is collectieve sector willoos schaap'
Eerste halfjaar is
voor Deli-Mij
'zeer behoorlijk'
O.R.-Erdal vertrouwt
op behoud van
werkgelegenheid
Ned. fondsen in New York
Steenfabrieken
gaan samen
DOW JONES INDEX
New York gemakkelijk
Produktie Zwitserleven
boven Zwfrs 10 mrd
feoUW/KWARTET ZATERDAG 10 JUNI 1972
H.-onomio-l'iiian.'iëii TPNOHS2S K27
MINDER STRAK RELEID KAN Amazone-oerwoud
oor prof. dr. L. F. van Muiswinkel
Onder de titel 'De sprong uit de
cirkel' schreef mijn collega
Goudzwaard in dit blad een
artikel waarin hij zijn mening
met betrekking tot het reilen
en zeilen van de Nederlandse
economie uiteenzet. Op een
aantal punten verschilt zijn
inzicht ingrijpend van het mijne
zodat het mij goed lijkt op zijn
artikel in te gaan.
Goudzwaard gaat ervan uit dat er sprake is van
een overbesteding die noopt tot een bestedings
beperking die op korte termijn haar beslag zal
moeten krijgen. Bevindt de Nederlandse econo
mie zich in een toestand van overbesteding?
En zo ja, van welke soort is die overbesteding
dan? Overbesteding houdt in dat de binnen
landse bestedingen de produktie overtreffen,
letgeen tot uiting komt in een tekort op de
opende rekening van de betalingsbalans. In
1971 vertoonde de lopende rekening op transac
tiebasis slechts een tekort van 681 miljoen
(0.6 procent van het nationaal inkomen) ter
wijl op kasbasis een overschot van 487 mil
joen (0,4 procent van het nationaal inkomen)
werd geboekt.
De verwachting voor 1972 is een overschot.
Van een duidelijke overbesteding lijkt geen
sprake. Men dient echter onderscheid te maken
tussen conjuncturele en structurele overbeste
ding. Conjunctureel gesproken is er eerder
sprake van onderbesteding dan van overbeste
ding. De toestand waarin de lopende rekening
ran de betalingsbalans verkeert, alsook de
werkgelegenheidssitatie wijzen in die rich
ting. Een andere vraag is of er structureel
(afgezien van conjuncturele schommelingen)
een overbesteding bestaat. Het antwoord op de
laatste vraag kan ja luiden.
Het beslag dat de particuliere bestedingen op
het nationaal inkomen trachten te leggen en
de ruimte die de collectieve bestedingen opei
sen, zijn niet met elkaar verenigbaar. Men leze
hierover in het jaarverslag van De Nederland-
sche Bank over 1971.
Delicaat
Dit gelijktijdig optreden van conjuncturele on
derbesteding en structurele overbesteding
roept voor de regering delicate problemen op.
Immers een maatregel ter beteugeling van de
structurele overbesteding zou wel eens kunnen
leiden tot een vergroting van de conjuncturele
onderbesteding en daarmede tot een vergroting
van de werkloosheid. Men zij voorzichtig met
bestedingsbeperkingen op korte termijn.
Wordt de collectieve sector geregeerd door de
private bestedingen?
In de gedachtengang van Goudzwaard hebben
de particuliere bestedingen in onze economie de
leiding genomen die ze niet uit handen willen
geven. Hij toont zich hiermede een trouw
volgeling van J. K. Galbraith die in zijn 'The
Affluent Society' aandacht vraagt voor de 'soci
al imbalance' tot uiting komer.d in het primaat
dat aan de produktie van de particuliere sector
wordt toegekend.
Men kan zich echter afvragen of dit voor
Nederland ook zonder meer geldt. Is het wer
kelijk zo dat de particuliere bestedingen hun
wil opleggen aan de collectieve sector die dan
nog slechts het nakijken heeft, zodat gesproken
moet worden van een omgekeerde wereld?
Wanneer men de collectieve bestedingen (an
ders dan Goudzwaard die een enger begrip
hanteert) opvat als bestedingen die wezenlijk
door overheidsbeslissingen worden bepaald,
derhalve inclusief de overdrachtsuitgaven, de
sector sociale verzekeringen en de woning
bouw, dan kunnen de volgei.de cijfers worden
genoemd. In 1960, 1970 en 1971 bedroegen deze
collectieve bestedingen resp. 37,3, 50,6 en 53,7
procent van het nationaal inkomen. Indien
men de collectieve bestedingen enger opvat en
beperkt tot de eigen bestedingen van de over
heid blijken ze overigens eveneens een stijgend
percentage van het nationaal inkomen te vor
men.
Opvallend
De stijging van de collectieve bestedingen is
zeer opvallend. Deze ontwikkeling in de rich
ting van een steeds groter deel van het natio
naal inkomen, dat bij wijze van spreken door
de handen van volksvertegenwoordiging en re
gering gaat. laat zich nog sprekender illustre
ren als men bedenkt dat In het jaar 1971 de
toeneming van het nationaal inkomen voor
bijna 80 procent in de collectieve sector werd
besteed. Juist dit oprukken van de collectieve
sector heeft in de laatste tijd in hoge mate het
inflatoire klimaat bepaald. De particuliere sec
tor heeft zich immers tegen de gebiedsuitbrei
ding van de collectieve sector trachten te
verdedigen. Deze strijd is uitgevochten over de
rug van het prijspeil.
Mijn conclusie is tegengesteld aan die van
collega Goudzwaard. De actie ging uit van de
collectieve sector en de private sector verdedig
de zich. Van een leidende rol van de particu
liere bestedingen is geen sprake. Het structure
le probleem is dan ook dat onze samenleving
roept om uitbreiding van de collectieve voor
zieningen, doch mentaal nog niet zo ver is dat
men de hogere belasting- cn premiedruk die
daar onlosmakelijk aan verbonden is over zijn
kant laat gaan. Men tracht die van zich af te
wentelen.
Illusie
Welke oplossing?
Goudzwaard zoekt de oplossing In een strak
loon-, prijs- en inkomensbeleid. Naar zijn me
ning zal de stijging van de prijzen (4 a 5 pet)
gelijk moeten zijn aan de procentuele toename
ran de nominale lonen. Het reële loon vóór
belastingheffing blijft dan gelijk. Voegt men
lierbij zijn voorstel tot een verzwaring van de
belastingdruk dan resulteert een daling van
iet reële beschikbare loon. Ook de hoge inko-
nens blijven niet buiten schot,
den kan dit voorstel aldus samenvatten. De
»llectieve sector dient verdergaande uitbrei-
ling van zijn gebied na te streven en gelijktij-
lig wordt het de particuliere sector door een
trak loon-, prijs- en inkomensbeleid onmoge-
jk gemaakt zich hiertegen te verdedigen.
Naar mijn smaak is het een illusie te geloven
dat overheid en bedrijfsleven op basis van dit
voorstel met elkaar tot overeenstemming ko
men. Met name een dalend beschikbaar reëel
loon in een tijd waarin het nationaal inkomen
zij het langzamer dan voorheen nog
groeit, lijkt mij een onverteerbare zaak. Dit
kan niet ineens worden afgedwongen.
Nu zal Goudzwaard mij wellicht tegenwerpen
dat de uitbreiiding van de collectieve sector
mede in verband niet de aanslagen die op ons
leefmilieu worden gepleegd zo noodzakelijk is
lat men de moed moet hebben het onhaalbare
na te streven. Uiteraard zal de oplossing van
bet milieuprobleem overheidsuitgaven vergen,
doch houdt dit zonder meer in dat de collectie-
ze bestedingen moeten groeien in het huidige
tëthpo of nog sneller?
Snoeischaar
Is het ook niet mogelijk om binnen het geheel
van overheidsbestedingen overbodig geworden
uitgaven weg te snoeien om op deze wijze
ruimte te scheppen voor de financiering van
nieuwe overheidstaken waarvan wij het belang
thans in gaan zien. Om een bekend voorbeeld
te noemen. Het mileuvraagstuk houdt mede
verband met de bevolkingsgroei. Is het huidige
systeem van kinderbijslag en -aftrek niet aan
herziening toe? Zijn alle overheidsbestedingen
wel zo nuttig als men denkt? Worden er niet
veel van geforceerd door pressie-groepen die in
toenemende mate hun spitsen in de volksverte
genwoordiging inzetten? De uitgaven die thans
door de overheid worden gedaan berusten vaak
op beslissingen die in het verleden vielen. Zou
men thans, gezien de gewijzigde omstandighe
den en inrichten, nog precies hetzelfde besluit
nemen? Zo niet dan kan snoeischaar er
weer in.
Op grond van het voorgaande hel ik over naar
de gedachte dat bij de oplossing van de
huidige problemen ook gedacht moet worden
aan een afremming van de groei van de
overheidsbestedingen. Hiermede zwakt men een
van de oorzaken van de inflatie af.
Mogelijk ten overvloede wijs ik erop dat hier-
mede de opmars van de collectieve bestedingen
als percentage van het nationaal inkomen niet
zonder meer wordt afgewezen. Wel wordt ge
pleit voor de overweging van de vraag of het
aanpakken van nieuwe taken noodzakelijker
wijs leidt tot een relatieve groei van de
overheidsbestedingen, zoals vaak voetstoots
wordt aangenomen. Voorts gaat mijn voorkeur
er naar uit de opmars van de overheid, zo die
noodzakelijk mocht blijken, wat rustiger te
laten verlopen. De particuliere sector zou dan
meer tijd gegund worden om te groeien in de
bereidheid de hogere belasting- en premiedruk
te dragen.
Een en ander zou het mogelijk maken niet te
hoeven aansturen op een "erlaging van het
reële beschikbare loon, doch op een gelijkblij
ken daarvan of op een groei daarin die achter-
ilijft bij de groei van het reële nationaal
nkomen. Een dergelijke aanpak leidt tot een
ninder strak loon-, prijs- en inkomensbeleid
lan door Goudzwaard wordt voorgestaan. De
.ans van slagen zou hierdoor stijgen.
LIMA (AP) Het feit, dat drie boringen in Peru's Amazonebekken
met succes zijn bekroond heeft de hoop gewekt, dat het enorme oer-
woudgebied grote olierijkdommen bevat. De drie proefboringen, on
geveer 265 km ten westen van Iquitos, een havenstad aan de Ama
zone, zijn uitgevoerd door de Amerikaanse Parker Drilling, die daar
toe onder contract stond van Petroperu, de staatsoliemaatschappen
van Peru.
Samen omzet van bijna f 2 miljard
(AjIRECHT Douwe Egberts en de grote Duitse koffiebrander Joh.
Jacobs en Co. uit Bremen hebben fusieplannen. De besprekingen zijn
[ineen zodanig stadium, dat overeenstemming over de fusievoorwaar-
1verwacht kan worden.
e bedrijven, die al sinds 1968
mwerken en in Frankrijk en
Ierland joint ventures hebben,
iven ernaar de onderhandelingen
het eind van het jaar rond te
;n. De bonden en de onderne-
igsraden zullen bij deze onderhan-
ingen worden betrokken.
De nieuwe groep, die dit jaar een
omzet zal hebben van tegen de 2
miljard, heeft circa 8.000 medewer
kers. Van zowel omzet als aantal
werknemers neemt Douwe Egberts
ongeveer de helft voor zijn rekening.
Het is ook de bedoeling (de opzet
moet nog geheel worden uitgewerkt)
dat zowel wat betreft de aandelenver-
bouding als de leiding de samenwer
king plaatsvindt op basis van gelijk
heid.
Er wordt aan een constructie gedacht,
ils reeds bestaat bij de andere Ne
derlands-Duitse fusies, t.w. VFW-Fok-
ker en Hoogovens-Hoesch. Daarbij zul
len de huidige aandeelhouders ieder
voor de helft deelnemen in een houd
stermaatschappij, die dan weer de
aandelen bezit van de werkmaatschap
pijen Douwe Egberts en Jacobs.
krachtenbundeling
Motief voor de samenwerking is, al
dus het bestuur van D.E., dat door
een krachtenbundeling een internatio
naal sterke groep ontstaat, die een
gelijkwaardige partner kan zijn voor
de internationale concurrentie. Jacobs,
evenals Douwe Egberts een familiebe
drijf, is in Duitsland en Oostenrijk
leverancier van 'Bohnenkaffee' en ver
der van poederkoffie. Ook handelt
Jacobs in thee, maar dit produkt is in
Duitsland aanzienlijk minder populair
dan in Nederland.
Douwe Egberts zal ook na de fusie
al zijn merken op het gebied van
koffie, thee en tabak handhaven. D.
E- heeft behalve in Nederland een
goede positie in koffie en thee in
België en is tevens een der grotere
«rftabakfabrikanten. Naast koffie en
thee heeft D.E. in de kerftabaksector
'Pijp- en shagtabak) eigen vestigingen
m Ierland, de VS, Canada en Noorwe
gen, terwijl zij in Australië één der
grootste importeurs van kerftabak is.
Daarnaast neemt het Utrechtse bedrijf
deel in de Nederlandse sigarenindus-
tne via een 50 pet. belang in Panter
(Van Schuppen) te Veenendaal en
een meerderheidsbelang in Smit
Ten Hove te Krimpen. In 1971 kwam
een verdere belangenspreiding tot
^and door overneming van J. A.
•erbunt en Frans Verbunt in Tilburg
(wijnen en gedistilleerd).
Volgens een woordvoerder van de
aVG, de katholieke bond van perso
neel in de voedings- en genotmiddelen-
®dustrie, spreken de argumenten
voor de fusie tussen Douwe Egberts
en Jacobs de vakbonden wel aan.
fowel de sociale paragraaf als de
inspraak zouden in de fusie-overeen-
Komst worden opgenomen en boven
dien bleek de raad van bestuur wel
willend te staan tegenover een ver
bek van vakbondszijde een werkne-
®erscocnmissaris te accepteren.
Een belangrijk punt uit de sociale
Paragraaf is volgens de AVG de bepa
ling dat beslissingen met belangrijke
sociale gevolgen voor het personeel in
Nederland dienen te worden geno
men. Dit, aldus de woordvoerder, um
te voorkomen dat men bij dergelijke
beslissingen opdrachten van de oon-
cerndirectie uit het buitenland uit
gevoerd.
Het bij Douwe Egberts reeds bestaan
de sociaal statuut, waarin onder meer
staat dat de onderneming een werkge
meenschap is die met behulp van
produktiemiddelen een nuttige func
tie in de maatschappij vervult blijft
volgens de AVG gehandhaafd.
EINDHOVEN In de eerste vier
maanden van dit jaar is het aantal
personeelsleden van de Philips-bedrij-
ven in Nederland met 1272 man ver
minderd. Hierbij waren 177 hogere
beambten, zo is in de vergadering van
de ondernemingsraad medegedeeld. In
april daalde het aantal personeelsle
den met 454 man, waarbij 102 hogere
beambten.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het eerste halfjaar
van 1972 ziet er voor de Deli-Maat-
schappij zeer behoorlijk uit en de
resultaten zullen zeker niet achterblij
ven bij die van de eerste zes maanden
van 1971. Dit is in de jaarvergadering
meegedeeld.
Het bestuur heeft vertrouwen In het
tweede halfjaar, maar onthoudt zich
nog van een voorspelling. Wel is
gezegd, dat 1972 na de uitbreidingen
'van vorig jaar (60 pet deelneming in
JongeneeD een jaar van consolidatie
zonder spectaculaire ontwikkelingen
zal zijn.
Maar in het algemeen gezien zijn er
nog mogelijkheden voor uitbreiding
en groei aanwezig. Een verdere stij
ging van de omzet en 'hopelijk ook
van de winst' ligt in de lijn der
verwachting.
Deli heeft geen nieuwbouwpannen.
lHet hoofdkantoor, dat in het gebouw
van Van Ommeren in Rotterdam ge
vestigd is, is net weer voor drie jaar
gehuurd met een optie voor nog eens
drie jaar. In de vergadering is verder
o.m. meegedeeld, dat Deli er niet op
uit is consultancycontracten te krij
gen.
Op vragen van aandeelhouders werd
nog gezegd, dat Deli op het ogenblik
niet op het fusiepad is. 'Dit wil niet
zeggen, dat als wij benaderd worden,
geen gesprekken zullen voeren,' aldus
de directie.
LONDEN De goudmarkt in Londen werd vrijdag beheerst door
onzekerheid als gevolg waarvan de sterke prijsstijging van de laatste
dagen zich niet verder voortzette. Integendeel, er trad een belang
rijke daling van de goudnotering in.
Geopend werd op 65,60 per ounce,
waarna de prijs vrij snel omlaag ging
tot 62,50. of 4,50 lager dan het
hoogtepunt van donderdag, t.w. S 67.
De handel had een grillig verloop.
Handelaren wisten niet te zeggen,
welke kant de goudprijzen in de ko
mende dagen zullen opgaan.
De daling van de goudprijs trad in
feite donderdagmiddag laat al in toen
de hoge notering een aantal speculan
ten ertoe verleidde tot verkoop over
te gaan en winst te nemen. Deze
speculanten hebben de laatste vier
dagen de goudmarkt vrijwel geheel
beheerst en de vraag van industriële
verbruikers naar het tweede plan ver
drongen.
De markt is hierdoor uiterst dun ge
worden en zeer gevoelig voor allerlei
geruchten. Zo bracht het bericht, dat
DIVIDENDEN
Stoomvaar Maatschappij Zeeland zal
voorstellen over 1971 een van 13 tot
15 pet. verhoogd dividend uit te ke
ren. Hiervan werd in januari reeds 6
pet. als interimdividend gedeclareerd.
een Zuidafrikaanse goudexpert ver-
waoht, dat de prijs weer zal gaan
dalen tot 55 in de eerst komende
weken donderdag de nodige verwar
ring teweeg.
De Londense effectenbeurs schijnt
zich met deze visie al te hebben
verzoend. De goudmijnaandelen al
thans gingen vrijdag over een breed
front omlaag.
De Zuidafrikaanse minister van finan
cien, Diederichs, heeft de officiële
goudprijs van 38 per ounce onrea
listisch genoemd. Hij sprak de geruch
ten tegen, dat de goudprijs tot het
huidige niveau zou zijn gestegen als
gevolg van manipulaties met voorra
den van de kant van Zuid-Afrika.
Diederichs was van mening dat de
tijd nu was aangebroken om de officië
le goudprijs en de prijs op de vrije
markt dichter bij elkaar te brengen.
In navolging van Londen ging ook de
goudnotering in Frankfort achteruit.
Hetzelfde deed zich voor in Parijs en
in Amsterdam. In Amsterdam was de
goudprijs vrijdag 6560-6760 per kg,
tegen de voorgaande dag 6780-6980.
De zilvernotering was onveranderd
160-172.50.
Petroperu is voornemens 400 mil
joen te investeren in het oerwoud.
Een kwart van dat bedrag zal worden
gebruikt voor de ontwikkeling van de
bronnen en de rest voor een pijplei
ding via de Andes naar een haven aan
de Stille Oceaan. Petrperu hoopt te
gen 1980 uit het oerwoud 500.000
barrels per dag aan ruwe olie te
winnen.
Andere bronnen zullen worden ge
boord door buitenlandse maatschappij
en en consortia, die daartoe service
contracten hebben getekend. Deze
maatschappijen zijn Occidental Pe-
trouleum,, Atlantic Richfield, Phillips
Petroleum en British Petroleum. Elk
van deze ondernemingen krijgt de
beschikking over 1 miljoen hectare.
Soortgelijke contracten zijn getekend
met een consortium, waarin Tenneco
Oil en Union Oil of California deelne
men. Verder zijn er consortia ge
vormd door Amoco International en
Shell, alsmede door Getty Oil, Pan
Ocean Oil, en Transworld Petroleum.
Krachtens deze servicecontracten, die
een looptijd hebben van 35 jaar, is
alle gevonden olie eigendom van Pe-
AMERSFOORT De ondernemings
raad van Erdal heeft een grote mate
van vertrouwen in de continuïteit van
de werkegelegenheid bij de onderne
ming. De raad van bestuur van Erdal
heeft tegenover de ondernemingsraad
herhaald bereid te zijn schriftelijk te
garanderen dat in de toekomst, waar
bij een periode van vijf jaar is ge
noemd, geen ontslagen als gevolg van
de fusie met het Amerikaanse Conso
lidated Foods zullen plaatsvinden.
'De raad wordt nog gesterkt in haar
mening, nu de familie Wolbers in
privé bereid is in verband hiermee
nog nader te formuleren schriftelijke
garanties af te geven'. Aldus de onder
nemingsraad. die na een herhaald ver
zoek de toezegging heeft gekregen dat
enkele leden van de raad vertrouwe
lijk inzage krijgen van het koopcon
tract. Dit zal ook mogelijk zijn voor
een vertegenwoordiger van de vakbon
den.
De raad zegt zich een oordeel te
hebben kunnen vormen over Consoli
dated Foods en de toezeggingen in de
sociale paragraaf. Voorts is nota geno
men van het herbenoemen als com
missaris van de heer K. Wolbers.
Hierdoor wordt mede inhoud gegeven
aan de bestaande wens en de bedoe
ling om het Nederlandse karakter van
de raad van commissarissen te conti
nueren.
De heer Abbcnhues van de Industrie
bond NVV verklaarde het besluit van
de ondernemingsraad van Erdal om
'ja' te zeggen tegen de overneming
een droevige zaak te vinden. 'De raad
van bestuur van dit familiebedrijf en
met name haar voorzitter eigenaar
directeur J. Wolbers hebben de O.R.
zo genanoeuvreerd dat de raad haar
wantrouwen eenvoudig niet kon uit
spreken. Met alle begrip voor hun
positie is het toch jammer dat de
ondernemingsraadsleden niet wat
meer afstand van de zaak hebben
genomen.'
Kon. Olie noteerde op 9 Juni J 36%-»6%
36'4-H). Unilever J 42%-43% <42%-43). Phi
lips S 16%-16% (16%-Sen KLM 3354).
troperu, die een percentage van de
opbrengst betaalt 'aan de maatschap
pijen ter bestrijding van hun onkos
ten en voor het maken van een rede
lijke winst op hun operaties. De maat
schappijen en consortia hebben geen
concessies of rechten op de onder de
oppervlakte gelegen gronden en zij
betalen evenmin royalties of belastin
gen.
Verwacht wordt, dat buurstaat Ecua
dor de op een na grootste olie-expor
terende staat van Zuid-Amerika zal
worden. Het grootste olie-exporteren
de land van dit werelddeel is momen
teel Venezuela. In juli of augustus zal
een consortium onder leiding van
Texaco en Gulf 250.000 barrels per
dag gaan pompen via een pijpleiding;
die van de olievelden van Ecuador
door de oerwouden naar Esmeraldas;
een havenstad aan de Stille Oceaan,
loopt. De oliereserves van Ecuadof
worden op het ogenblik geraamd op 5
tot 7 miljard barrels.
Geologen zijn echter van mening, dat
de Peruaanse velden uiteindelijk de
rijkste van Zuid-Amerika zullen blij
ken te zijn. Zij nemen aan, dat de
oliereserves in de Peruaanse oerwou
den over drie jaar groter zullen blij
ken dan die van Ecuador en over vijf
jaar groter dan die van Venezuela.
NIJMEGEN/UBBERGEN Steenfa
brieken voorheen Terwindt en Arntz
en Steenfabrieken Kekerdom voeren-
besprekingen over een fusie. Ver-,
wacht wordt, dat zeer binnenkort vol
ledige overeenstemming zal worden;
bereikt. Na het bereiken van het-
akkoord zal Terwindt en Arntz een;
onderhands bod uitbrengen op alle'
aandelen Kekerdom. welke nog niet?
in haar bezit zijn. Thans is reeds 23!
pet van het aandelenkapitaal van Ke-
kendom in handen van Terwindt.
De besturen van beide vennootschap-
pe achten deze fusie in het belang
van zowel aandeelhouders als werk
nemers. De continuïteit van beide
ondernemingen kan nl. aanmerkelijk
beter worden gewaarborgd, terwijl
hieraan geen enkel nadelig gevolg
voor de werknemers zal zijn verbon
den.
Bij Terwindt werken 256 mensen, bij
Kekerdom 104. Terwindt heeft een
produktiecapaoiteit op jaarbasis van
193 miljoen w.f. (waalformaat, een
standaardmaat) metselsteen en Keker
dom van 57 miljoen W.f. Na de fusie
kan een gezamenlijke omzet van ruim
30 ln worden bereikt.
Koersen in Montreal
Asbestos corp.
Canada fund
Consol Hathurst
L)om 1'ar Chem
Husky
Mai. (Jas
Mass hefguson
Nat Resources
Shell Canada
Idem Warrants
6/6
6/79/4
22%
22
22:
64.89
64 60
64 63:
10%
10%
10%;
14%
14%
14%;
14%
14%
14%,
16%
16%
16s, i
14%
14%
14%t
7.84L
7 83L
7 78L
44%
44%
44%;
24%
24
24:
lodust. Spurru Ulll. OOI. Mods
6 juni 951.46 246.02 107.52 74.18 401.8
7 juni 944.08 244.96 107.11 74.35 404.2
8 juni 13.820 21.870 1.727 537 808
Aaod. ooi. Tal. u. L
6 juni 15.980 21.340 1.744 469 958
7 juni 15.220 19.940 1.749 424 955!
8 juni 941.30 245.07 107.01 74.44 404.1
ADVERTENTIE
Onderzoek bij adverteerders toont aan:
Daarna pus benadering van FS
DEN HAAG De indruk bestaat, dat de Nederlandse fabrikant bij
het bepalen van het exportbeleid naar Noord-Amerika te veel denkt
aan de Ver. Staten en Canada in het gunstigste geval er nog 'even
bijneemt'. Naar de overtuiging van de Nederlands-Canadese Kamer
van Koophandel, die dit opmerkt in het jaarverslag 1971, verdient
het in vele gevallen echter juist aanbeveling eerst de Canadese markt
te bewerken.
AMSTERDAM De reclame-budget
ten zullen in de komende jaren stij
gen. Dit op grond van de verwachting
van een groei van het nationale pro
dukt en van de nationale consumptie.
Dit blijkt uit een marketlng-onder-
zoek dat in opdracht van het Reclame
Adviesbureau Van den Biggelaar is
gehouden onder een 45-tal grote ad
verteerders, waarvan het merendeel
budgetten te besteden heeft van mini
maal 500.000. Verdere argumenten
voor een te verwachten stijging van
de reclame-budgetten zijn de scherp
toenemende concurrentie alsook de
steeds groter wordende stroom van
'nieuwe' produkten op de markt.
Over de toekomstige bureau-structu
ren zeggen de ondervraagden te gelo
ven. dat er steeds meer grote bureaus
zullen komen. Dit zal echter niet ten
koste gaan van de zeer kleine. Er
wordt een polarisering verwacht van
grote en kleine bureau's ten koste
van de middelgrote bureau's.
CREATIVITEIT
Gevraagd naar de eisen, die de Neder
landse adverteerder aan zijn bureau
stelt, werd creativiteit het meest ge
noemd. Daarnaast werd door een
groot aantal ondervraagden gesteld
dat het reclamebureau een volwaardi
ge marketingpartner voor de cliënt
moet zijn.
Er is vrij algemene kritiek op de
Nederlandse reclame-man. De adver
teerders zijn niet gediend van dure
show, van 'versieren' e.d. Een tweede
punt van kritiek was het vrij veel
gehoorde verwijt, dat de reclameman
eerder geneigd is, zijn communicatie
af te stemmen op de denkwereld van
zijn naaste vriendenkring, dan op die
van het grote publiek.
Deze is veel overzichtelijker en ligt
qua mentaliteit van de bevolking
dichter bij die van Europa. Wanneer
men in Canada goed is ingevoerd, zal
de volgende stap de benadering
van de Ver. Staten met minder
problemen kunnen verlopen.
Aanbeveling verdient volgens de Ka
mer de paricipatie in vakbeurzen, zo
als bijv. de Canadian Boat Show, -de
Canadian Hardware Show, de Sports
men Show, de Canadian Farm and
Industrial Equipment Trade Show, de
Production Show en de National Ho
me Show. Het komt maar zelden voor
dat Nederlandse bedrijven aan deze
shows deelnemen, terwijl in Noord-
Amerika de vakbeurzen van veel be
lang zijn voor het leggen van contac
ten, het aanstellen van vertegenwoor
digers en het afsluiten van orders.
Volgens de Nederlandse handelsstatis
tiek steeg de Nederlandse export naar
Canada in 1971 met 24.7 miljoen tot
298.3 miljoen. De invoer uit Canada
nam met 13.4 miljoen toe tot
678.4 miljoen.
De Kamer constateert, dat de positie
van ons land op de Canadese markt,
die in totaal met 12 pet. is uitgebreid,
matig is. Behalve de uitvoer van Ca
nada's grootste leveranciers, de Ver.
Staten, Engeland, Japan en West-
Du itsland, is ook de export van Frank
rijk, Italië en België/Luxemburg
naar Canada belangrijk toegenomen.
AMSTERDAM Het Nederlandse
bedrijf van de Schweizerische Lebens-
versicherungs- und Rentenanstalt.
Zwitserleven, heeft in 1971 voor het
eerst een produktie behaald van meer
dan 1 miljard. De produktie „ing
nl. omhoog met 58 pet tot 1,19 mrd.
Daarmee steeg de Nederlandse porte
feuille met 29 pet tot ruim 3.6 mrd.
waarmee het bedrijf de grootste bui
tenlandse vestiging van het concern
blijft.
De produktie van de gehele groep
nam met 52 pet toe tot Zwfr. 10.4
mrd. 8,6 mrd), hetgeen een ver
drievoudiging van de produktie bete
kent binnen 5 jaar. Het bestand aan
kapitaal- en renteverzekeringen steeg
met 26 pet tot Zwfrs. 36.3 mrd.
30,1 mrd).
NKW YORK
7/6
8/6
AC F Industries
44
43%
Alrco
18%
18%
Allied Chemical
30%
30
Alum co of Am
50%
51%
American Brands
47%
47%
Am Can
28%
28%
Am Cyanamld
34%
34%
Am Electr Power
26%
26%
Am Metal Climax
29
29%
Am Motors
8%
8
Am Smelt and Ref
20%
20
Am Tel and Tel
42%
42%
Ampex
7%
7%
Anaconda
19%
19».
Armco Steel
21%
21
Atlant Richfield
60%
58%
Bendlx
43
42%
Bethlehem Steel
30%
30%
Boeing
21
21%
Burlington Ind
34%
34%
Canadian Pacific
16%
16'i
Celanese
55%
55%
Chase Manhatten
67%
57%
Chesap and Ohio
54
53%
Chrysler
30%
80%
Cities Service
35%
35%
Colgate-Palmolive
64%
70%
20
Colt Industries
20
Commonw Edison
34
34%
Cons Edison
24%
24%
Cont Can
27%
27%
Cont OH
28»',
25%
Curtlss-Wrlght
42
41%
Curtlss-Wrlght A
52'4
52
Dart Industries
54
54%
Deere and Co
63%
64%
Dow Chemical
92%
93
Du Pont (E I)
168
169%
Eastman Kodak
121%
122%
First Nat City
58%
58%
Admiral Corp
19%
18%
Alex
10 20
10.20
AUeghwiy Pow S
21%
20",
Aktona
29%
29%
Am Standard
13%
13%
Amsled Ind
36%
38%
Ark Louis Gas
22%
22%
Bait A Ohio 4%%
49%b 49%b
Bavuk Cigars
13%
13%
Can Breweries
8
8
Cerro
14
13%
Chadbourn Goth
3
3
Chase Select Fd
11.89
11.83
Columbia Oaa
30%
30%
Comlnco
30
30
Cunt telephone
19%
19%
Fltnir Corp
18%
17%
Gen Cigar
21%
21%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Motors
Gen Publ UtU
Gen Tel and Elec
Getty Oil
Ctllette
Cimbel Brothers
Goodyear T and R
Gulf OU
67% 88V„e
25' i 25%
74% 73%
20% 20%
29% 28%
75% 75%
48% 47%
27% 27
29 28%
23% 24
Illinois Centr Ind 33% S3
Insllco 15% 15%
Int. Busln Mach. 395% 392%
Int Harvester 32% 33%
Int Nickel of Can 33% 33%
Int Paper 37% 38
Int Tel and Tel 57% 57%
Llng-Temco Vough
Litton Industries
Lockheed Aircraft
Marcor
Martin Marietta
May Dep Stores
Mcdonnel Douglas
Mobil OU
13% 13%
17 18".
11% 11".
26% 26%
22% 22%
4714 46%
37% 38
53% 53%
Nabisco 57
Nat Caih Register 32% 32%
Nat DlstU and Cfc 17% 16",
Nat Gvpsum 17% 17%
Nat Steel 42% 42%
Nat Lead Ind 14 13%
North Am Rockw. so% 30%
Olln
Pacific Gas and El
Penn Central
PepsIco
Phelps Dodge
Philip Morris
Phillips Petroleum
Procter and Gamb
RCA
Republic Steel
Reynolds Ind
Royal Dutch Petr
Santa Fe Ind
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Southern Railway
Sperry Rand
Standard OH Cal.
Standard Oil Ind
Standard Oil N.J
Studchaker-Worlhl
Sun Oil
Texaco Texas Gull
Texas Instrum.
Transamerlca
33% 35
2* 22%
71% 72%
36', 36%
31% 30%
117 116
44% 44',
19% 19%
44 '4 44
96% 66%
38% 38
58% 58%
«8% 66»,
71% 71%
47% 46»,
44% 44
31 31 I
159 159'.
19% 19%
Int Hnk for Ree
Int Fle» Frag
Int lech Fund
Int Haper tl 4)
Kansas City Ind
K» rises Power
KLM
Kroner
l.easco
Lone S>ar Cement
Lehman
99%b 99%b
67 68%
13.41 13.3R
60% 60%b
24% 24%
35% 35%
25% 24%
19 18%
24% 24%
16% 17
Unlltver
Union Carbide
Unlroyal
United Aircraft
United Brands
U S Steel
Western Union
Wcstlnchoiise El.
Wool worth
Ucctdenial Petr
Standard Brands
Candy
Union Elect
United Corps
United Uaa
42'4 42% J
48% 48%
17% 17%
39
13% 13%
30% 30
83% 64',
SO'4 30'.
36%
50% 80%
37% 37%
4.73 4.73
17
-j
t
Western Bancorp 30% 30%