eerderheid in Senaat
oor in Tweede Kamer
gevallen Vietnam-motie
p
ro
Akkoord in zicht
over kernwapens
Amerika voert
bombardementen
aanzienlijk op
.achend de inflatie te lijf
Aan messteken in
buik overleden
In najaar boek
over binnenlandse
strijdkrachten
'Studentenactivist'
legde bom in
jaarbeurscentrum
In deze krant
Rhodesisch chroom
weer taboe voor
regering-Nixon
Hartelijke sfeer op topoverleg in Moskou
lachende gezichten begonnen (vlnr) de ministers Boersma (sociale zaken), Nelissen (financiën),
rdinois (landbouw) en Langman (economische zaken) gisteren het overleg met het bedrijfsleven om
afspraken te komen teneinde de inflatie onder controle te krijgen. Zie verder pagina 5.
chi
an onze parlementsredactie
EN HAAG De motie-Geelkerken (ARP), die onlangs door de Tweede Kamer tijdens, het Viet-
-debat werd verworpen, is gisteravond in de Eerste Kamer letterlijk in dezelfde vorm door sena-
Van Hulst (CHIJ) opnieuw ingediend.
deze motie wordt de regering ver-
cht op de strijdende partijen in
tnam een klemmend beroep te
len onmiddellijk de wapens neer te
;en en het overleg in Parijs voor
vinden van een politieke oplos-
og te hervatten.
mister Schmelzer (buitenlandse za-
n) erklaarde in de Tweede Kamer
en bezwaar te hebben tegen deze
otie en aan de wens van de Kamer
volg te willen geven. De motie
erd echter verworpen, omdat de re-
ringspartijen WD en DS'70 de con-
ssionele partijen in de steek lieten
tegen stemden,
isteren verklaarde dr. M. H. M. van
luiten van de PPR tijdens het be-
idsdebat over buitenlandse zaken in
gezegd
r zijn vanmiddag ook dingen ge-
egd waarvan wij hebben gedacht:
Is het zo moet, hoeft het van ons
iet meer.
II. ter Heide (NVV) over het
sociaal-economisch overleg.
Opklaringen
Opklaringen maar ook plaatse
lijk regen of een bui. Overwe
gend matige wind uit zuid tot
zuidwest. Maximumtemperaturen
rond 20 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
tijdelijk regen, later weer zon
niger en ongeveer normale tem
peraturen.
Morgen zon op: 04.33
onder: 20.42
maan op: 18.25
onder: 02.45
)rang-Oetan moeder
"•"ft ledikant
snaveltjes toe'!
en nu 'oogjes dicht en
de Eerste Kamer het geheel met deze
motie eens te zijn. Hij kondigde aan
een motie met dezelfde inhoud als de
motie-Geelkerken in te dienen, wan
neer de confessionele partijen dat
niet zouden doen. Prof. Van Hulst
(CHU) gaf aan deze duidelijke uitno
diging gehoor en vond voor zijn mo
tie onmiddellijk steun bij ARP, KYP
PPR en D'66. De in de Tweede Kamer
verworpen motie krijgt nu in de Eer
ste Kamer ('de kamer van revisie' zo
werd in de wandelgangen gezegd) een
ruime meerderheid.
De heer Van Huiten had in zijn
bijdrage aan het debat ook nog ge
vraagd de Nederlandse marine naar
Vietnam te sturen voor het vegen van
de Amerikaanse mijnen. Maar minis
ter Schmelzer zei, dat geen haar op
zijn hoofd erover dacht dit aan het
kabinet voor te stellen. Een dergelij
ke Nederlandse aktie, zei hij, zal een
rechtstreekse militaire interventie be
tekenen.
In het beleidsdebat over buitenlandse
zaken nam de verhouding tot Zuid-
Afrika een belangrijke plaats in. Se
nator prof. mr. W. F. de Gaay Fort
man pleitte voor het bewaren van de
dialoog met dit land. Het is onze
plicht zei hij, met Zuid-Afrika over
het racisme te spreken en niet te
schreeuwen of zich te buiten gaan aan
goedkoop stuntwerk. Hij verweet mi
nister Schmelzer, dat Nederland zich
passief had opgesteld tegenover het
weigeren van een visum aan de VU-
medewerkers Feddema en Andriessen.
Ook deze weigering zou een aanlei
ding zijn geweest voor de zo gewenste
dialoog.
Minister Schmelzer reageerde met de
opmerking, dat ook hij de weigering
van deze visa betreurde. Hij wil de
ROTTERDAM In het Dijkzigtzie-
kenhuis in Rotterdam is de 48-jarige
schilder H. Schouten uit de Maasstad
overleden aan de messteken, die hij
op eerste pinksterdag opliep b'j een
ruzie met de 43-jarige abattoirwerker
J. van der W. In het volkstuinencom
plex aan de Terbregseweg in Rotter
dam stak Van der W. zonder tot nu
toe aanwijsbare aanleiding de schilder
met een mes enkele keren in de buik.
De abattoirwerker werd kort na de
steekpartij gearresteerd. Het slachtof
fer was de stiefvader van de echtgeno
te van de abattoirwerker.
DEN HAAG Bij de staatsdrukkerij
zal in het najaar een studie over de
binnenlandse strijdkrachten verschij
nen. Het is het eerste officiële ge
schiedwerk over dit uit verzetslieden
bestaande leger, dat in de jaren 1944-
1945 een belangrijke bijdrage leverde
aan de bevrijding van ons land.
Auteur van dit in opdracht van het
ministerie van defensie samengestelde
werk is luitenant-kolonel G. J. van
Ojen jr., hoofd van de sectie krijgsge
schiedenis van de koninklijke land
macht. Het boek zal uit twee delen
bestaan en een omvang hebben van
1200 bladzijden.
Senator Van Hulst
dialoog met Zuid-Afrika voeren door
bijvoorbeeld in de VN duidelijk posi
tie te kiezen. Daarnaast moet Neder
land in de economische en culturele
betrekkingen met Zuid-Afrika een ge
loofwaardige houding innemen. Dat is
beter dan steeds over beginselen te
praten.
Griekenland
De NAVO vond minister Schmelzer
niet geschikt om Griekenland en Por
tugal formeel op hun niet-democrati-
sche regeringsvormen te wijzen. Wel
beloofde hij in de informele contacten
in de NAVO en de VN deze landen
steeds op de democratie te wijzen. 'Op
dit stuk blijf ik attent en aktief',
verzekerde de minister. Hij antwoord
de met deze opmerking prof. De Gaay
Fortman, die een interventie over
deze zaak in de NAVO wel rechtma
tig, maar niet doelmatig had ge
noemd.
Van een verslaggever
UTRECHT De Utrechtse politie
heeft vorige week de 24-jarige, zi<^h
'studentenactivist' noemende werkstu
dent David D. uit de Domstad aange
houden wegens overtreding van de
vuurwapenwet. De jongeman, in wiens
huis een grote voorraad explosieve
stoffen werd aangetroffen, heeft in
middels bekend in maart een zelfge
maakte brandbom te hebben geplaatst
in een van de zalen van het Jaarbeurs-
congrescentrum.
Hier werd een studiedag gehouden
over het nieuwbouw-project 'Hoog Ca-
tharijne'. Door een storing in het me
chanisme ontplofte de bom slechts
gedeeltelijk, zodat geen schade werd
aangericht.
D. werd vorige week aangehouden
toen hij samen met een vriend in de
Kromhoutkazerne in Utrecht geschrif
ten verspreidde, die recruten opriepen
tot ongehoorzaamheid aan hun officie
als Amerikaanse functionarissen
gisteravond in Moskou nadat pre
sident Nixon en partijleider
Breznjew een ingelaste bespre
king over dit onderwerp hadden
gehouden.
Eerder op de dag hadden zij, na twee
besprekingen, in een opmerkelijk har
telijke sfeer de eerste tastbare resulta
ten van het topoverleg ondertekend.
Deze overeenkomsten betroffen sa
menwerking op het gebied van me
disch onderzoek (kanker en hartziek
ten) en milieu-onderzoek (lucht- en
watervervuiling).
Men had eerst wat 'gemakkelijke on
derwerpen' genomen om de sfeer op
te bouwen, en dat leek opmerkelijk
geslaagd. Na de handtekeningen en de
champagne legde een lachende Brezn
jew zijn arm om de schouder van de
lachende Nixon, waarna de beide
staatslieden zich terugtrokken om ver
der zaken te doen.
Volgens Amerikaanse functionarissen
omvat het vrijdag te ondertekenen
SALT-akkoord een beperking van het
aantal anti-raketten per land, en een
beperking van alle atomaire aanvals
wapens, niet alleen de intercontinen
tale raketten maar ook de onderzeebo
ten met kernwapens en ook de bom
menwerpers die kernbommen kunnen
vervoeren.
Tegen bevriezing van het aantal on
derzeeboten had de Sowjet-Unie nogal
bezwaar gehad zij bouwt op het
ogenblik in snel tempo, en heeft er
nu 22 tegen Amerika 41.
Aan de andere kant had Amerika
grote bezwaren tegen de Russische
eis, in een akkoord ook de Ameri
kaanse bommenwerpers in Europa en
elders op te nemen voor zover zij de
Sowjet-Unie kunnen bereiken. De
Verenigde Staten zagen die vliegtui
gen helemaal niet als strategische wa
pens, maar als onderdelen van regio
nale defensiesystemen zoals de NAVO.
Kennelijk is er. ergens halverwege een
compromis gesloten, maar details wil
nog niemand in Moskou kwijt. Wel
heeft de Amerikaanse delegatie mee
gedeeld dat SALT-onderhandelaar
Smith donderdag in Moskou wordt
verwacht, dus maar één dag voordat
het akkoord zou worden ondertekend.
Intussen gaan in Helsinki de werk
groepvergaderingen van de 'echte'
SALT onverminderd verder.
SCHERVEN
President Nixon heeft gisteren drie
keer met partijleider Brezjnew ge
sproken. Voordat de laatste bespre
king begon, dronken de leiders cham
pagne om de ondertekening te vieren
van de overeenkomsten over medisch
onderzoek en het milieu. Voordat ze
het glas konden heffen, stootte Brezn
jew met zijn elleboog tegen het ser
veerblad van een bediende, waardoor
een glas op de grond in stukken viel.
De Russische gasten beschouwden de
ze scherven als een geluk brengend
voorteken, zo verzekerden ze.
liet derde onderhoud tussen Nixon en
Breznjew heeft gisteren op een kwar
tier na drie uur geduurd. Intussen
onderhandelde de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, William
Rogers, met de Russische minister
van handel, Patolichew. De verwach
ting is dat Amerika en Rusland een
handelsakkoord zullen sluiten.
Waarnemers geloven dat de Russen er
op uit zijn zo snel mogelijk tot zaken
te komen met de Amerikanen. Op het
officiële programma stond gisteren
slechts een ontmoeting tussen Nixon
en Breznjew. Dat zij nu elkaar drie
keer spraken, wijst op de uitstekende
stemming in het Kremlin, aldus deze
waarnemers. Nu al in zo'n vroeg sta
dium twee overeenkomsten zijn gete
kend, lijkt de weg gebaand voor over
eenkomsten over moeilijker proble
men.
Radio-Hanoi heeft gisteren het topo
verleg in Moskou scherp veroordeeld.
De radio noemde het overleg een
duistere en verachtelijke poging de
solidariteit te ondermijnen tussen de
landen, die de. Vietnamezen steunen
in hun strijd tegen de Amerikaanse
agressie. Ondanks de listen van Nixon
kunnen wij vertrouwen op de steun
van de socialistische broederlanden,
die de vrede, vrijheid en onafhanke
lijkheid liefhebben, aldus Hanoi. De
kranten en andere nieuwsmedia in
Oost-Europa hebben het bezoek van
Nixon aan Moskou toegejuicht. Zij
waarschuwen echter dat er geen spec
taculaire resultaten verwacht moeten
worden.
Mevrouw Nixon heeft met haar gast
vrouw, mevrouw Breznjew, gisteren
een middelbare school in Moskou be
zocht. De vrouw van Breznjew had
erge last van de tientallen fotografen.
President Nixon is gisteren in Moskou de formele onderhandelingen begonnen met de Russische leiders.
Hij voerde gisteren besprekingen met (v.I.n.r.) premier Kosygin, partijleider Breznjew en president Pod-
gorni.
Binnenland
Klachten over
tarieven tandarts 7
Geen meldingsplicht voor
vervuilers in Rijnmond10
Buitenland
IRA verdeeld
na actie van vrouwen8
Kerk
Bonders: liefde voor geheel
van de hervormde kerk2
WASHINGTON, SAIGON, HANOI (Reuter, UPI, AFP, AP) De
Amerikanen breiden hun bombardementen op Noord-Vietnam uit tot
'elektrische centrales en andere industriële vestigingen, die deel uit
maken van de Noordvietnamese oorlogsinspanningen'. Dit heeft de
woordvoerder van het Pentagon, Jerry Friedheid gisteren officieel
meegedeeld.
Sport
FC -Amsterdam dichterbij 9
Economie
Vakbonden vragen
garanties van Erdal 13
Boekcnetalage -
Lezers schrijven2
Radio en tv 6
Strips, feuilleton 6
Recept G
Commentaar7
Wetenschap en techniek
Dichtbij en verder
Beurs
Ik zal dit, geloof ik, nooit
leren
WASHINGTON (Reuter) Dc Ame
rikaanse regering zal een wet steunen,
die de invoer van chroom uit Rhode-
sië opnieuw zal verbieden. Dit heeft
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken gisteren bekendge
maakt, nadat in Londen het rapport
Voorheen zeiden de Amerikanen dat
zij slechts olie-opslagplaatsen, ver
voersmiddelen, bruggen, auto- en
spoorwegen bombardeerden. Maar in
het afgelopen weekeinde vielen Ame
rikaanse bombardementsvliegtuigen
een belangrijke electrische centrale
aan, op 12 km ten noordweesten van
Hanoi. Friedheim gaf te kennen, dat
dit bombardement een nieuwe fase
heeft geopend, die gericht is op de
vernietiging van de Noordvietnamese
industriële hulpbronnen, zoals chemi
sche fabrieken, staalbedrijven, machi
ne- en cement-fabrieken en andere
doelen. Tot dusver gaven de Amerika
nen als reden voor hun bombarde
menten op Noord-Vietnam op, dat
deze uitsluitend bedoeld waren om de
infiltratie van Noordvietnamese troe
pen en militaire voorraden over de
gedemilitariseerde zone te verhinde
ren.
Friedheim onthulde voorts, dat de
Amerikaanse commandanten nu 'een
zekere vrijheid hebben' bij het bepa
len van hun aanvallen en niet meer
zoals tijdens het bewind van presi
dent Johnson dagelijks aan contro
le onderworpen zijn.
Over het ondermijnen van de zeven
Noordvietnamese havens zei Fried
heim, dat de VS daarmee zullen
voortgaan, 'zolang dat noodzakelijk zal
zijn'. Ongeveer 25 vrachtschepen, die
naar Noord-Vietnam onderweg waren,
toen president Nixon opdracht tot het
leggen van de mijnen gaf, hadden
volgens hem hun route gewijzigd.
VERZADIGINGSPUNT
Amerikaanse militaire kringen in Sai
gon hebben gisteren als hun mening
gegeven, dat de vergeldingsbombarde-
menten op Noord-Vietnam hun verza
digingspunt hebben bereikt, omdat de
belangrijkste transportmiddelen en
van de commissie-Pearce was vrijgege
ven dat concludeert, dat de meerder
heid van de Afrikanen in Rbodesië
tegen het akkoord is, dat Engeland en
Ian Smith vorig jaar hebben gesloten.
Dat akkoord is nu van de baan en
Engeland handhaaft de economische
sancties tegen Rhodesië.
Zie verder over Rhodesië pagina 8.
bevoorradings-wegen naar Zuid-Viet-
nam al op de lange lijst van te
verwoesten zaken voorkwamen. 'Nu
concentreren we ons op het blokkeren
van de herstelwerkzaamheden aan de
ze faciliteiten', zeiden de bronnen.
Amerikaanse vliegtuigen zijn constant
op zoek naar Noordvietnamese ploe
gen, die herstelwerkzaamheden uitvoe
ren aan de spoorlijnen, die naar Chi
na gaan.
De luchtaanval op de krachtcentrale
bij Hanoi, legden dc woordvoerders in
Saigon uit, had ten doel om de elec-
triciteitstoevoer af te snijden naar
een fabriek, die legertrucks repareert.
Dit was de belangrijkste krachtcen
trale voor Hanoi, waardoor naar
men aannam de stroomtoevoer in
de stad aanzienlijk is verminderd.
Het Amerikaanse opperbevel in Viet
nam vertrouwt er nu op, dat de
belangrijkste toevoer van brandstof
voor de Noordvietnamese tanks en
legertrucks (in het bijzonder naar het
front bij Hué) is gestopt. Dit vertrou
wen is toegenomen, nadat de lucht
macht vorige donderdag even buiten
Hanoi een olie-opslagplaats van 25
miljoen liter in vlammen had doen
opgaan.
Het Pentagon heeft tegengesproken,
dat zondag opnieuw mijnen zijn ge
legd bij de haven van Haiphong, zoals
de Noordvietnamezen eerder hadden
bericht. Dit is niet nodig, was het
sobere commentaar. Het Amerikaanse
opperbevel heeft bekend gemaakt, dat
in de afgelopen drie dagen meer dan
duizend bombardementen tegen
Noord-Vietnam zijn uitgevoerd en dat
hierbij zes bruggen werden verwoest,
die Hanoi met China verbinden. De
spoorwegbruggen, op ongeveer 80 km
ten zuiden van de Chinese grens,
werden maandag verwoest door een
kleine eenheid Phantoms-F-4. die uit
gerust waren met kanonnen, welke
met behulp van laser-lichtstralen wor
den gericht en een onnauwkeurigheid
hebbei. van ten hoogste 1.5 meter. Op
dezelfde manier werd de krachtcen
trale bij Hanoi uitgeschakeld.
Voor verdere bijzonderheden over de
Russisch-Chinese samenwerking bij dc
bevoorrading van Noord-Vietnam en
over het verloop van de strijd, zie
pagina 8.
Bij VERDUYN
interieurverzorging
Rijnsburg
Veilig
gekocht
bij de
vakman
ïeuwe
ISTELIJK DAGBLAD V00B LEIDEN EN OMGEVING
nstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
Leidse CoraramU
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoatl"
Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 7,90 per maand, per kwartaal 23,35
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur.
MOSKOU, HELSINKI (UPI,
Reuter, AP, AFP) Wij zijn er
praktisch gesproken zeker van
dat een overeenkomst die kern
wapens voor aanval en verdedi
ging beperkt, vrijdag in liet
Kremlin zal worden onderte
kend.
Dit verklaarden zowel Russische