Sadat wil geen Voorbarige' actie Help de arme rijken, zegt Barbara Ward eoeo Crisis in Turkije verscherpt na afwijzing nieuw kabinet Rockefeller verbiedt straffe abortuswet Chinese leiders zeer bezorgd over Japan unctad III Topfiguren van Franse omroep nemen ontslag Ik wil niet dat ook maar één Rus voor ons vecht5 Leden Britse popgroep in Belgische gevangenis Allende één dag fabrieksarbeider DE STANDAARD herdrukt Contrast in West-Berlijn Duitse politie pakt verdachten aanslag op Amerikanen op Athene protesteert tegen kritiek van dr. Sicco Mansholt Britse bonden van spoorweglieden buigen voor rechter Proef op de som. TROUW/KWARTET MAANDAG 15 MEI 1972 Buitenland TS^L CAIKO (AP, Reuter, UPI) De strijd met Israël zal er vast en zeker komen, maar niemand zal erin slagen mij te dwingen tot een "voorbarige beslissing". Dit beeft president Sadat van Egypte gisteren verklaard in een ruim anderhalf uur durende rede voor het parlement in Cairo. In de rede ter gelegenheid van de eerste verjaardag van de 'corrigerende revolutie', die onder meer leidde tot de val van vice-president Aly Sabry, verklaarde Sadat voorts: 'Ik streef niet naar een confrontatie tussen de supermogendheden in het Midden- Oosten en de Sowjet-Unie is zich dit bewust.' Sadat herhaalde dat Egypte zelf moet vechten voor de herovering van de door Israël bezette gebieden. 'De Sow jet-Unie weet dat ik niet wil dat ook maar één Russische soldaat mijn oor log voor mij uitvecht,' zei Sadat in zijn rede, die door de radio werd uitgezonden. De Egyptische president deed een scherpe aanval op de V.S. De Ameri kanen liegen en bedriegen en 'het heeft geen zin met hen te praten omdat zij nog Israëlischer zijn dan de Israëli's,' zo verklaarde hij. Volgens Sadat zijn de Israëli's de agenten van Amerika en hebben zij zelf verklaard de frontlinie van de V.S. te vormen en Amerikaanse belangen te verdedi gen. 'Wij zijn geen Russische agenten. Wij zijn vrienden en onze verhouding is dienovereenkomstig.' Sadat erkende dat er meningsverschil len zijn. 'Misschien kunnen er geschil len zijn tussen ons en de Russen, net als in ieder huisgezin. Wat wij vragen op militair gebied, krijgen wij. Het is mogelijk dat wij het niet in alles eens zijn. Maar dat betekent niet dat zij willen dat wij ons aan hun genade overleveren,' aldus Sadat. In een verslag over recente bezoeken aan Noordafrikaanse landen en de Sowjet-Unie vervolgde Sadat dat Age- rije, Libië en de Sowjet-Unie beloofd hebben Egypte te helpen bij de ko mende strijd. Voor het gevecht met Israël is echter 'nationale eenheid, verenigde Arabische actie en consoli datie met onze vrienden en het meest met de Sowjet-Unie' noodzakelijk. Sadat waarschuwde critici in Egypte dat 'iedereen die probeert actie te ondernemen buiten de werkende strijdkrachten van het volk om zich blootstelt aan straf, strenge straf. Ik zal dit niet toelaten.' Hij onthulde dat hij van leden van de voormalige Egyptische revolutionaire junta een petitie had ontvangen, waarin een aanval op de Sowjet-Unie was gedaan. Onder luid applaus zei Sadat: 'Ik zal de petitie onder u verspreiden. Wij zijn nergens bang voor. Laat hen naar u toekomen en met u bespreken wat zij op hun hart hebben. Laat alles zich in alle open heid afspelen, want het daglicht schrikt vleermuizen af.' Gretsjko In Cairo is gisteren de Russische minister van defensie, Andrej Gretsj ko, aangekomen. Gretsjko zal bespre kingen voeren met de Egyptische mi litaire leiders. De Russische minister, die naar wordt verwacht vier dagen in Egypte zal blijven, heeft vorige week vier dagen onderhandeld met de Syrische leiders. Syrië en de Sowjet- Unie zouden verscheidene akkoorden hebben gesloten over Russische mili taire hulp. Een aanbod voor een vriendschapsverdrag tussen beide lan den zou door Syrië van de hand zijn gewezen. President Sunay: niet voldaan aan ultimatum ANKARA (Reuter, AFP, UPI, AP) De politieke crisis m Turkije is dit weekeinde plotseling ver scherpt. nadat president Cevdet Sunay het nieuwe kabinet had afgewezen, dat was geformeerd door Suat Hayri Urguplu. Politieke waarnemers geloven niet, dat er nu snel een uitweg uit de impasse gevonden zal kunnen worden. In een brief aan de formateur zegt Sunay dat hij 'heeft gemeend deze regering niet te moeten benoemen', omdat de formatie niet in overeen stemming was met de politieke eisen die de militaire leiders van het land vorig jaar maart in een ultimatum hadden gesteld. Dit ultimatum, dat een eind maakte aan de regering van premier Demirel, eiste een nieuwe regering, die boven de partijbelangen zou staan en die in staat zou zijn de binnenlandse veilig heid te verzekeren en uitgebreide her vormingen in te voeren. Urguplu, een onafhanelijke senator, BRUSSEL (ANP) Twee leden van de Britse popgroep The Sweet zijn in de nacht van zaterdag op zondag in Luik in de gevangenis beland. Ze worden er van verdacht de goede zeden te hebben geschonden. Het tweetal, de 24-jarige Stephen Priest en de 26-jarige Brian Macmanus, werd opgebracht door de rijkswacht van Luik toen die een inval deed in een school te Liers, waar de popgroep optrad. Stephen Priest werd ervan beschuldigd tijdens zijn optreden dub belzinnige gebaren te hebben ge maakt werd op 29 april door president Su nay benoemd als vervanger van Erim, die vorige maand aftrad als premier na dertien maanden aan de regering te zijn geweest Hij nam ontslag na een opleving van de activiteiten van het illegale Turkse Volksbevrijdings leger en de weigering van de grote politieke partijen hem volmachten te geven om het terrorisme te bestrijden en de hervormingen in te voeren die de militairen graag wilden. Urguplu had de president zaterdag een kabinet van 24 man voorgesteld, dat voornamelijk was gebaseerd op de vier grote politieke partijen. De be noeming van Urguplu tot formateur had bij de partijleiders optimisme gewekt over de kans op terugkeer naar normale parlementaire activitei ten en op algemene verkiezingen. De Republikeinse Volkspartij, de oud ste politieke beweging in Turkije heeft gisteren de 47-jarige Bulent Eci- vit gekozen tot opvolger van de 87- jarige Ismet Inonu. Inonu is 33 jaar leider van de partij geweest. Vorige week trad hij af, toen hij er niet in slaagde het hele bestuur te winnen voor zijn beleid. De meerderheid van de bestuursleden koos voor de koers van Ecivit, die een politiek links van het midden voorstaat. Na zijn ver kiezing verklaarde Ecivit, dat de Repu blikeinen geen marxistische of andere buitenlandse doctrine aanhangen, maar een sociaal-democratische koers willen volgen, die geboren is uit de 'realiteiten van de Turkse maatschap pij'. De partij zal streven naar herstel van een normaal democratisch stelsel, zei hij. SANTIAGO DE CHILI (AFP) Pre sident Allende van Chili heeft giste ren een dag als arbeider in een textielfabriek gewerkt. Met bijna twee miljoen mensen, on der wie ambtenaren, hoogleraren, stu denten, artiesten, tal van afgevaardig den naar de wereldhandelsconferentie en ambassadepersoneel van de Sowjet- Unie, China en landen van de Derde Wereld nam Allende deel aan de 'Dag van de vrijwillige arbeid' in de indus trie, de landbouw en de mijnbouw. De Chileense president verleende voor het eerst een onderscheiding in de 'Orde van verdienste voor vrijwilli ge arbeid'. De dagopbrengst van de produktie van een aardewerkfabriek in Santiago zal bestemd worden voor de bouw van een hospitaal in Noord- Vietnam. ALBANY (Reuter, UPI) Gouverneur Nelson Rockefeller van de Amerikaan se staat New York heeft zijn veto uitgesproken over een nieuwe abortuswet, die door de volksvertegenwoordiging in deze staat was aangenomen. De nieuwe wet bepaalde dat abortus alleen toelaatbaar is, indien het leven van de aanstaande moeder zonder vruchtafdrijving in gevaar zou komen. Rockefeller heeft daarmee voorkomen, dat de liberale abortuswet ongedaan werd gemaakt, die in 1970 met een meerderheid van één stem in New York was aangenomen. Onder deze wet kan abortus tot 24 weken na de conceptie op verzoek van de vrouw worden uitgevoerd. ADVERTENTIE Salvador Allende Honderd jaar geleden verscheen het eerste nummer van Dr. Abr. Kuyper's DE STANDAARD. Vijf nummers uit die eeuw zijn facsimile herdrukt Met hoofdar tikel, familie-advertenties, gemengde berichten. Kamerverslagen enz. 1 april 1872 Het eerste nummer -fa 3 april 1903 De spoorwegstaking Troelstra in de 2e Kamer. 9 november 1920 met o.a. overlijden van Dr. A. Kuyper. ■jc 15 mei 1940 *Het einde Dr. H. Colljn over het vertrek van de regering naar Engeland. 15 december 1944 Het laatste nummer Men leze tussen de regels door! Bestel deze facsimile uitgave door overschrijving van ƒ3,90 plus ƒ0,60 porto - ƒ4,50 op postrekeningnummer 269274, Chr. Pers te A'dam onder vermelding 'DE STANDAARD'. Amerikaanse senator na bezoek aan Peking: WASHINGTON (Reuter, UPI) De leiders van China maken zij zeer bezorgd over een mogelijke herleving van het Japanse milit risme. Dat is de indruk die Hugh Scott, de leider van de republikei se fractie in de Amerikaanse Senaat, heeft opgedaan tijdens ure lange besprekingen met premier Tsjoe En-lai en andere Chinej regeringsfunctionarissen. Een Amerikaanse militaire band marcheerde zaterdag in West-Ber lijn langs Duitse demonstranten met Viet-Cong-vlaggen en spandoe ken met teksten als 'Amerikanen uit Vietnam', toen eenheden van de Amerikaanse, Britse en Franse garnizoenen in Berlijn een parade hielden. PARLJS (Reuter) Premier Jacques Chaban-Delmas van Frankrijk heeft het onslag aanvaard van twee topfiguren van de staatsradio- en televisieomroep ORTF. Jean-Jacques de Bresson, directeur- generaal van de ORTF, en Pierre de Leusse, die de voorzitter is van de raad van bestuur hadden allebei zelf ontslag aangevraagd. Hun vertrek volgt op scherpe veroordelingen van de situatie binnen de ORTF (Office de la Radiodiffusion et Télévision Frangaise) door twee parlementaire commissies. Beide commissies hadden onthuld dat vooral op de tv omvang rijke sluikreclame werd bedreven, waaraan flink werd verdiend door populaire regisseurs en tv-sterren, ter wijl het overgrote deel van de op brengst naar een staatspubliciteitscon- cern ging, dat de illegale publiciteit organiseerde. Zowel de Bresson als de Leusse hebben ontkend van de sluik reclame te hebben geweten. De situatie bij de ORTF heeft in Frankrijk heel wat opschudding ver wekt. Afgezien van de sluikreclame is de ORTF verweten een traag werken de bureaucratische organisatie te zijn, waarin vele belangengroepjes elkaar bevechten. Ook is erop gewezen dat een kaartenbestand met namen en adressén van kijkeirs is verdwenen. Het zou verkocht zijn aan één of meer commerciële instellingen. CHABAN-DELMAS Premier Chaban-Delmas heeft de be laagde ORTF vorige week verdedigd. Hij wees erop dat de fouten van enkelingen geen afbreuk mogen doen aan het omroepsysteem of de staf van personeel als geheeL De onthullingen over dc ORTF zullen worden gevolgd door debatten in het parlement. Vol- Scott, die samen met de Democrati sche fractieleider in de Senaat, Mike Mansfield, van 15 april tot 7 mei in China is geweest, zei verrast te zijn door de heftigheid waarmee de Chine zen aan hun zorgen over de ontwikke lingen in Japan uiting gaven. 'Ze zeiden dat volgens hen economische expansie (van Japan) wel moet sa mengaan met een neiging tot militair expansionisme'. Okinawa Japan heeft vannacht van de Verenig de Staten Okinawa en de andere Rioe- kioe-eilanden teruggekregen, die 27 jaar onder Amerikaans bestuur heb ben gestaan. Om Okinawa hebben de Amerikanen in de tweede wereldoor log drie maanden moeten vechten: daarbij verloren in totaal 250.000 mensen het leven. Een vraag die vele Japanners bezig houdt, is, of de Amerikanen, die een troepenmacht van 45.000 man op Oki nawa mogen handhaven, daar ook nog kernwapens in voorraad houden. De Amerikaanse minister van buitenland se zaken, Rogers, heeft hierover een brief aan zijn Japanse collega geschre ven, waarin tussen de regels door gelezen kon worden, dat die wapens niet meer op het eiland zijn. Dat was een teleurstelling voor de Japanners die een ondubbelzinnige verklari van de Amerikaanse regering vi wachtten. Jean-Jacques de Bresson, sinds kort ex-directeur-generaal van de ORTF. gens waarnemers zal daarbij het be leid van de Franse regering in het geding komen, omdat zij steeds een intensieve controle op de staatsom roep heeft uitgeoefend. In Franse dag en weekbladen en door de politici wordt druk gediscussieerd over een herziening van de structuur van de ORTF. Verrassend betoog van Britse econome op UNCTAD III ATHENE (Reuter, DPA) De Griekse regering heeft zaterdag de nota, waarin dr. Sicco Mansholt, de voorzitter van de EEG-commissie, zijn ontstemming heeft uitgesproken over nieuwe arrestaties en deportaties in Griekenland, een ongeoorloofde in menging in de aangelegenheden van Griekenland genoemd. 'Toon en in houd van de nota geven blijk van een lichtvaardig oordeel en vooringeno menheid', aldus een Griekse protest nota, die zaterdag in Brussel is over handigd aan de EEGc-ommissie. In zijn nota heeft dr. Mansholt vorige week de Griekse kolonels er op gewe zen, dat er geen sprake kan zijn van verbetering van de betrekkingen tus sen de EEG en Griekenland nu is gebleken, dat in Griekenland niets wijst op herstel van de democratie. In 1962 sloot Griekenland een associatie verdrag met de EEG, dat onder meer bepaalde, dat het land in 1984 vol waardig lid van de EEG zou worden. Na de staatsgreep van de kolonels werd dit verdrag echter 'bevroren'. Onlangs heeft de Griekse politie acht vooraanstaande Grieken gearresteerd en naar afgelegen dorpen verbannen. Onder hen is prof. Ioannis Pesmazog- loe, die in 1962 voor C-iekenland de onderhandelingen met de EEG voer de. door Henk Biersteker SANTIAGO DE CHILE De Engelse econoom Lady Jackson, beter bekend onder liaar meis jesnaam Barbara Ward, die een paar dagen geleden de UNCTAD toesprak als lid van de delegatie van de Heilige Stoel, benaderde de materie van een heel onver wachte zijde: wat kunnen we doen om de steeds meer onder druk levende rijken in deze we reld te helpen? De ernstigste problemen voor de rijke landen noesnde zij de inflatoire druk waaronder ze leven en de onzekerheid over de belatingsbalans. Zij besprak eerst de inflatoire werking van de jaarlijkse rekening voor bewapening. De tweehonderd miljard daarvoor (materiaalkosten, Ionen, salarissen, in sommige landen ook winsten) leveren stromen koopkracht op, maar er zijn geen nuttige gebruiksgoederen die die koopkracht absorberen, want een huisvrouw koopt bij voorkeur geen machinegeweer en zelfs een miljar dair hoeft geen straaljager. Daarom werpt deze koopkracht zich op andere goederen en stuwt zij de prijzen er van omhoog. Nog een andere inflatoire factor: iede re week als de huisvrouw gaat winke len, ergert ze zich aan nieuwe prijs stijgingen. Zij overziet haar kruide niersrekening en besluit grimmig om haar echtgenoot desnoods tot staking aan te zetten, als hij niet zijn rijfde loonronde in zeven jaar kan krijgen. Kleine huishoudelijke gesprekjes, waar ministers van financiën van wak ker liggen aldus Lady Jackson. Verschrikkelijk 'Maar ik vraag mij af nu we nog maar één Ralph Nader hebben hoeveel huisvrouwen weten, dat die prijzen niet de markt weerspiegelen? Ze vloeien voort uit zorgvuldig over wogen beleidsmaatregelen van zeer verstandig geachte regeringen. Ieder jaar wordt er aan invoertarieven om goedkoper levensmiddelen buiten het land te houden of aan subsidies voor landbouwers door de rijke landen tus sen 21 en 24 miljard dollar uitgege ven, ten einde het volk te bewaren voor het verschrikkelijk risico van lagere voedselprijzen. Volgens een be- Prof. Barbara Ward: verlicht de druk tot wedijveren bij de over spannen reuzen van het rijke westen. LONDEN (Reuter, UPI). De drie Britse vakbonden van spoor wegpersoneel hebben hun ruim 290.000 leden verzocht hun lang- zaam-aan-actie vandaag te beëin digen en weer normaal aan het werk te gaan. De bonden namen dit besluit nadat een hof van beroep gisteren niet tot een uitspraak was gekomen over hun beroep tegen de uitspraak van de in dustriële rechtbank een geheime stemming te houden onder de spoor weglieden over de door de werkgevers aangeboden loonsverhoging van ruim 12 procent. Een uitspraak van het hof van beroep wordt pas over drie dagen verwacht. De bonden namen hun be sluit om niet vervolgd te worden we gens het niet opvolgen van een ge rechtelijke uitspraak, waarop fikse boetes staan. HAMBURG. FRANKFORT (AP. DP UPI) In Frankfort, Munchen Augsburg in West-Duitsland zijn dije mannen en een vrouw gearresteerd gjj] verband met de bomaanslag op ejfi Amerikaanse officierskantine Frankfort. Daarbij werd vorige een Amerikaanse kolonel gedood raakten 13 personen gewond. De gearresteerde, afkomstig uit Bd1 f lijn, waren een week geleden opjarij pakt nadat in hun auto's springstoffifoc en inbrekerswerktuigen waren gevo den. De drie waren vrijgelaten nat zij hadden gezegd niet te weten h het materiaal in hun auto's was geaoft men. De politie in Frankfort heeft klaard dat er in de gehele Bondsrep bliek op de daders wordt gejaaj Ooggetuigen zouden een jonge, blon euj man op een motorfiets het terre waar de aanslag werd gepleegd, hi oor ben zien verlaten. De politie is do am: tipgevers gewaarschuwd dat meer bo uit aanslagen zullen volgen. Het woi oe 67 Jbe: If di z< es 13 in 11 ir niet uitgesloten, dat de aanslag e protest was tegen de Amerikaan n h Vietnam-politiek. Et WEST-BERLIJN In West-Berlijn is zaterdag tegen Vietnampolitiek betoogd door n schatting 3000 demonstranten. Dat beurde tijdens de jaarlijkse para van de westelijke geallieerden. A 'iji de parade namen ongeveer vijfduize man troepen met zware wapens tanks deel. De betogers gooiden n voetzoekers en met verf gevulde e ren. 'Nixon moordenaar'. 'Amerikan.0l^ uit Vietnam' en 'Overwinning in de oorlog van het volk' waren de me<aan gehoorde leuzen. Toen Franse milit., ren voorbijtrokken, werd 'Dien Bi Phoe' geroepen. (ADVERTENTIE) Neem eens een proefabonnement H.N., het weekblad voor kerk, cultufo. en samenleving. r. Kost maar ƒ5,fa rekening van de OECD (de Organisa tie voor Economisohe Samenwerking en Ontwikkeling van de westerse in dustrielanden) bedragen de jaarlijkse kosten van het niet gebruiken van de voordeligste bronnen voor de produk tie, waarvan er vele in de ontwikke lingslanden disponibel zijn, samen zo iets als vijftig miljard dollar per jaar. Geld genoeg Waar Lady Jackson met dit betoog heen wilde, was de conclusie, dat er door een besparing van deze miljar den jaarlijks een bedrag beschikbaar komt dat ruim toereikend is voor de nodige aanpassingen, schepping van andere werkgelegenheid of pensionne ring. Hier begint volgens de Britse economie de convergentie de toena dering tussen de behoeften van de rijke en de arme landen. Dat geldt ook in financieel opzicht. 'Verlicht de druk tot wedijveren bij de overspannen reuzen van de ontwik kelde markteconomieën en geeft het blijvende handelsoverschot waar zij zo hevig en hopeloos met elkaar om vechten want hoe kunnen ze al lemaal een surplus hebben? aan de ontwikkelingslanden. Ter aanvulling op de gagarandeerde hulp zouden ze nieuwe quota van het Internationaal Monteair Fonds moeten ontvangen en er zou een koppeling tussen speciale trekkingsrechten en ontwikkelingsfi nanciering moeten komen. In dit alles zit terecht en onvermijdelijk een element van herverdeling van het wereldinkomen. Maar al eerder, in 1929, blies de wereldeconomie zichzelf op door een te felle competitie op een te beperkte markt. Laten wij die vergissing in 1972 niet herhalen. Een permanent handelsoverschot voor de ontwikkelingslanden vooral van de armste onder hen zal hun groei en ontwikkeling doen toenemen. Als zij groeien, zullen zij effectieve handels partners kunnen worden, die op ei gen benen staan. De wereldmarkten zullen zich verbreden en de rijke landen zullen weer adem kunnen scheppen', aldus de therapie van een van de meest produktieve ontwikke lingseconomen in de wereld van vandaag, Barbara Ward. op/vraag een kv proefnummer d°e, van/Hervorm< en NAAM: ADRES: PLAATS: GIRONUMMER: Abonnementsprijs ƒ16,— per halfjaaj'J 32,per jaar. Abonnementen nen elk ogenblik ingaan. Bon - ingevuld in BLOKLETTERS - envelop (zonder postzegel) verzend aan: Hervormd Nederland, Antwoordnummer 1776, Den Haag. Vul horizontaal in: 1. Europeaan, 2. vrucht, 3. menigte organische verbinding, 5. ontelbaar. handeling, 7. dwingen. Bij juist oplossing vormen de bei en eindletters beide van boven n beneden gelezen twee namen van n ziekinstrumenten. Invul-puzzel 1 2 3 a i i 5 8 is 7 d zaï Oplossing van vrijdag: Horizontaal: 1. pastorale, 2. ert-e aar, 3. roos-dal-ia, 4. moot-eb-tot, amper-sero, 6. noene-ts-kn, 7. Eti mot-AE, 8. NT-dao-ma-we, 9. toern lijn. Vertikaal: 1. permanent, 2. aroo Otto, 3. stoop-ende, 4. testen-aar, orde-re-mom, 6. Raab-stoma, 7. Esta-al, 8. lai-orkawij, 9. Erato-neen.fc, tken: d op de b zaï V. d er i a*tie fies:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 6