ïEG-regeling voor nijnwerkers ook bij ndustrie-arbeiders Groei SHV in voornamelijk intern 1971 Nederland dreigt Japanners met exportbeperking Binnenkort bod op Mosa te verwachten SKF opent grootste onderzoekcentrum voor kogellagers Hoge rente drukt waarde Vastgoedfonds Nederland Proost en Brandt Resultaten dit jaar minder NSM boekt procent Dgere winst rekent op gelijk resultaat isische handel met enland nam toe ïn-esses Renteverlaging bij Spaarbank van de Stad Amsterdam Beladingraad KLM verbeterde licht Nee1, fondsen in New Vork Zeereus loopt van stapel New York op lager niveau ta 85 lUW/KWARTET DONDERDAG 20 APRIL 1972 FINANCIËN ECONOMIE T15/KI» hogelijk profijt voor A kzo- werk nemers I RAATSBURG De Europese commissie wil de maatregelen die jawerkers bij omschakeling behoud van hun inkomen garanderen, voor industriearbeiders laten gelden. Daarvan zouden bijv. werk- ners in de vezelindustrie, dus ook het Akzo-personeel kunnen pro- iren. De Europese commissie wil de maatregelen, die vroeger door Kolen- en staalgemeenschap werden genomen nu ook op grond I het EEG-verdrag kunnen uitvaardigen. wil de Commissie, net als vroe de Hoge autoriteit van de EGKS lepaalde industriële sectoren, met jie de textielindustrie, structuuron- oeken kunnen laten verrichten, bleek uit het antwoord van Albert pe, lid van de EEG-commissie op jen van de socialistische fractie in Europese parlement over het ont- van 6.000 man in Akzo-fabrieken federland, België, West-Duitsland Zwitserland. [•capaciteit, in de produktie van stvezels volgens Coppe 25 procent, gt, naar het tweede kamerlid dr. P. Oele (PvdA) vertelaarde, ook e kunstmest-, cement-, spiegelglas- nonomeerindustrie, en bedraagt in Jiemische industrie als geheel 7 tljard gulden. de koden- en staalgemeenschap t met overcapaciteit te kampen ld, met name van dunne staal- t. Maar het EGKS verdrag bood nogelijkheid, een bepaalde indus- e sector door te lichten, wat de i op onjuiste investeringen ver- ïde en door de bedrijven op prijs gesteld. Het EEG-verdrag biedt mogelijkheid tot op heden niet. jommissie werkt aan een richtlijn de voorwaarden voor collectief lag in de zes landen van de eenschappelijke markt te harmo ren. Indien deze, thans enorm chillende. voorwaarden niet wor- geharmoniseerd, dreigt het gevaar ondernemingen zich daar vestigen r de ontslagvoorwaarden voor hen gunstigst zijn. Voor de werkne- j zijn deze voorwaarden thans het tigst in België. periode 1961/1969 zijn in de TERDAM De nettowinst van t| bninklijke Nederlandsche Stoom- Mij is het afgelopen jaar met |f 47 procent gestegen van 7.66 i >en tot ƒ11.27 miljoen. Dit heeft NSM vooruitlopend op het jaar- 8g 1971 laten weten. Ihee blijkt de winst aanzienlijk èr te zijn gestegen dan de omzet, Verigena nog een vooruitgang van 16y2 procent te zien gaf en aee van ƒ360 miljoen op ƒ420 en kwam. Het rendement op het vermogen steeg van 3.4 procent procent, welk percentage door testuur toch nog als onvoldoende beschouwd. rinst per aandeel van 100 nomi- is gekomen op 18.30 was 3) en de cash flow op 66.47 381. Het voorstel is, zoals al r bekend werd gemaakt, het di- d te verhogen van 9 tot tl int. EEG ca. 6.000 multinationale onderne mingen gevormd, 3.000 door ameri- kaanso en 3.000 door europese bedrij ven, en in de toekomst kan de vor ming van dergelijke ondernemingen door Japanse concerns worden ver wacht. Tot nu toe zijn in dit proces 400.000 ontslagen gevallen, en in de toekomst kunnen nog meer worden verwacht. Overigens merkte Coppe op, dat niet do doorsnee Europese onderneming te klein is, maar dat de grote Europese ondernemingen te klein zijn om op de wereldmarkt te kunnen concurreren. Tegen het zomerreces van het Europe se parlement zal een onderzoek van de Europese commissie, of de afspra ken waartoe het Akzo-concern wil ko men met andere kunstvezelproducen ten over de productie van polyami den, onder de bepalingen van het verdrag van Rome valt die kartelvor ming verbieden, zijn voltooid. Een Duitse instantie heeft Akzo, zoals gemeld wegens verboden kartelvor ming een boete van tientallen miljoe nen guldens opgelegd, maar een on derzoek op Europese schaal vergt meer tijd en is ingewikkelder. Akzo zelf vindt dat de huidige interpretatie van de Europese kartelwetgeving niet bijdraagt tot een bestrijding van de overproduktie. De raad van bestuur noemt Italië, waar de regering subsi dies verleent en onverantwoord ruime credietfaciliteiten geeft. Het Monte* Edison-concern, dat vorig jaar een omzet had van 12 miljard, leed daar bij een verlies van ƒ1 miljard en heeft desondanks voor de komende drie jaar een investeringsprogramma van 12 miljard, waarvan 3 miljard in de sector van de chemische vezels. Dit laatste feit memoreert Akzo in een overzicht van de economische en markttechnische aspekten van de her structurering bij Enka-Glanzstoff. Daaruit blijkt, verder dat prijsdalin gen van Enka Glanzstoffproduktcn het resultaat in 1970 met ƒ220 min hebben benadeeld en ln 1971 met ƒ110 min. Voor dit jaar wordt het nadelig effect geschat op 125 150 min. In 1970 en 1971 kwamen daar nog eens loonkos tenstijgingen bij van resp. 83 min en 100 min. Enka-internationaal voert momenteel onderhandelingen over de levering van een complete tapijtgarenfabriek aan Polen. Het zou gaan om een fabriek met een capaciteit van 5000 ton per jaar oftewel de helft van de produktiecapaciteit van de tapijtgaren fabriek (Enkalon) in Emmen. Met de levering van de fabriek is naar ver luidt een bedrag gemoeid van 33 miljoen. Gezien de ervaringen, opgedaan met de door Enka-international geleverde polyasterfabrieken aan Japan en Tsje- cho-Slowakije, die mede een overcapa citeit in de wereld veroorzaakten, zei de Akzo-woordvoerder dat de Poolse fabriek uitsluitend bestemd is om aan de binnenlandse inhaalvraag te kun nen voldoen. 'Polen heeft tientallen aanbiedingen van andere bedrijven gekregen als wij die fabriek niet - leveren, zal een ander het wel doen. want die fabriek komt er toch', aldus een woordvoerder. De woordvoerder bevestigde dat on derhandelingen met Polen gaande zijn, zoals Enka-international met veel an dere landen contacten heeft over de levering van complete fabrieksinstalla- ties'. Hel was hein niet bekend in welke fase de onderhandelingen ver keren en of het contract inderdaad binnen 14 dagen wordt getekend. AMSTERDAM Door de stijgende kosten en een dalende rentevoet, heeft ook de Spaarbank voor de Stad Amsterdam zich genoodzaakt gezien, de rentetarieven aan te passen. Bij de gewone en de 3-maandstermijnboekjes zijn geen wijzigingen aangebracht, terwijl de rente van de 6- en 24- maandstermijnrekeningen met 0,25 pet. werd verlaagd, aldus de Spaarbank. De verlagingen gaan in op 1 mei en heeft betrekking op het gehele werk gebied van de spaarbank dat zich uitstrekt over een groot deel van Noord-Holland en de provincie Utrecht. tOU De Sowjet-Unié heeft in voor een bedrag van 23,6 mrd 1 91,2 mrd) geëxporteerd. Dit ent een toeneming van 1,5 mrd 1 ten opzichte van 1970. Het êle persagentschap TASS heeft cijfers bekendgemaakt. blijft met een invoer van 734 roebel (ƒ28 mrd) de belangrijk- iiet-communistische handelspart- Van Rusland. De handel met de leliep in 1971 184 min roebel 0 min) tegen 160 min roebel min) in 1970. Zit ailandschc Bank is ln 1971 er niet sslaagd cle resultaten over het zeer itige Jaar 1970 le evenaren. Dc i van het bedrijf vertoonde even- een bevredigend beeld. De gccon- eerde winst op rente, provisie en nde wissels steeg van ƒ2,15 min. 70 tot 2,37 min. in 1971. Als voor afschrijvingen en belastin- resteert ƒ428.474 (526.033). Voor- Id wordt een onveranderd divi- van 10 pet. uit te keren. ingenieursbureau Werkspoor 1 Va- VMFI gaat een technische samen- (ting aan met het Engelse ingeni- b ure au Dewplan WTLtd. Beide aus zijn gespecialiseerd op het ter' van waterbehandeling en ajval- rzuivering en beschikken over keu- ervaring op deze gebieden. ÏERDAM In het telefonisch tenverkeer kwamen vanavond de mde koersen tot stand. Tussen les staat dp officiële slotkoers van nmiddag. 63.60-63.80 (64.00); Hoogovens (67.40); Kon. Oile 118.20-118.80 'I Philips 47.7047.80 (48.00); Unl- 141.50-142.70 (143.10); KLM 00). De Nederlandse regering geeft in die nota, die ruim een week geleden ver zonden blijkt te zijn, uiting aan be zorgdheid over de omvang van de Japanse invoer. Gesproken wordt over dc sterke groei daarvan, en over de wanverhouding die is ontstaan tussen onze invoer uit Japan en onze uitvoer. Het verzoek is daarom dat hêt bedrijfs leven van Japan en Nederland over en weer op korte termijn tot een regeling komt. die de ontwikkeling van de we derzijdse handel in betere banen kan leiden. De nadruk ligt dus op het par ticulier initiatief om tot een matiging van de Japanse import te komen. STOK Zou aan het verzoek evenwel niet worden tegemoet gekomen dan over weegt ons land daarover is al overleg geweest tussen de twee Bene- luxpartners maatregelen te nemen AMSTERDAM Proost en Brandt verwacht over 1972 een resultaat dal ongeveer evenhoog zal uitvallen als in 1971. De uitkomsten in de eerste twee maanden van dit jaar zijn met deze prognose in overeenstemming geble ken. De omzet is in hel eerste kwartaal zelfs iets boven de prognose gekomen, zo is op de jaarvergadering meegedeeld. Proost en Brandt verwacht, dat de daling in het papierverbruik dit jaar tot stilstand zai komen en dat óf in 1973, of al in de laatste maanden van 1972 de weg omhoog teruggevonden zal worden. Dat Itt 1971 lagere resul taten werden behaald, vindt zij niet onlogisch, daar ook Proost niet ont komt aan de conjuncturele terugslag. Het is dus niet te wijten aan een foutieve diversificatie, zoals een der aandeelhouders suggereerde. AMSTELVEEN In maart Jl. is het totale vervoer van de KLM, vergele ken met dat van maart 1971 met 20 pet gestegen tot 106.2 min tonkilome- ter, terwijl de produktie met 18 pet toenam van 171,6 min tot 202.2 min tunkilometer. De beladingsgraad gaf na lange tijd een verbetering te zien van 51.4 naar 52.5 pet. Het totale vervoer van de KLM is in het bock- jaar 1971/72, dat per 31 maart is afgesloten, met 13 pet toegenomen van 1.1 mrd tot 1.25 mrd tonkilome- ter. De produktie nam toe tot 2,4 (2.1) mrd, of met 16 pet. De bela dingsgraad daalde van 53.5 pet tot 52 pet. Kon. Olie noteerde op 19 april $36%- 36% «37V4-tt>, Unilever $44'(4-44% (4545%), Philips $14%-14% (15-%) en KLIM $39% )39%). Opgave duPont, Glore, Forgan Inc. UTRECHT Toen vorig jaar om deze tijd de Steenkolen-Handels- vereeniging het jaarverslag over 1970 publiceerde, kon het concern een zeer spectaculaire groei melden. Voornamelijk door overne mingen was de omzet van 1,71 miljard naar 3,37 mrd. gesprongen en de netto winst van 27 min. tot bijna 69 min. Zo opvallend was de ontwikkeling in 1971 niet. De omzet steeg met 380 min. tot 3,75 mrd. en de winst nam slechts toe van 68,6 min. tot 69,7 min. Op de werf bij de Verolmc Dok en Scheepsbouw Maatschappij in Rozenburg worden de laatste voorbereidingen getroffen voor de te waterlating - zaterdag - van de turbinetankcr 'Esso Rotterdam'. Deze tanker, die 251.000 brt meet, is de vierde van deze klasse die door Verolme is gebouwd. Direct na de te water lating van de 'Esso Rotterdam' zal de kiel wor den gelegd voor de vijfde tanker, de 'Esso Bonaire', die op de Neder landse Antillen wordt gebouwd. Met de bouw van deze vijf tankers is een totale investering van 425 miljoen gulden gemoeid. DEN HAAG De Nederlandse regering heeft er bij de Japanse overheid op aan gedrongen de uitvoer naar ons land te beperken. Daarbij is duidelijk te verstaan gegeven dat, indien niet aan dit ver zoek wordt tegemoetgekomen, ons land zich gedwongen ziet maatre gelen te nemen. Die 380 min grotere omzet was vrij wel uitsluitend te danken aan de interne groei, zegt dr. B. Bruljt, voor zitter van de hoofddirectie. Want overnemingen waren er bijna niet in 1971 (de verwerving van het bouwbe drijf Melchior is nog niet in de cijfers opgenomen). En wat de winst betreft, dat deze maar nauwelijks bo ven die van 1970 uitkwam vindt zijn oorzaak in de eerste plaats in de aanzienlijk lagere buitengewone winst. Door de omzetting van de olie maatschappij PAM in Calpam (waarin SHV en Caltex ieder voor de helft deelnemen) en nog wat andere trans acties) bereikte de winst, die naar aard en Omvang buitengewoon was in 1970 de uitzonderlijke omvang van ƒ27,4 min, terwijl het concern zich op dit punt in 1971 tevreden moest stel len met 19,5 min. Voor een aanmer kelijk deel was laatstgenoemd bedrag te danken aan de boekwinst door verkoop van de verlies lijdende Oos tenrijkse dochteronderneming PAM Austria aan Total. NORMALE WINST Dat de totale winst tot nog toe boven die van 1970 uitkwam dankt de SHV 'aan de stijging van de normale winst van 41,1 min. tot ƒ50,2 min .Daarbij heeft de stijging van de olieprijzen een zodanig gunstige rol gespeeld, dat de conjuncturele druk meer dan ge compenseerd werd, legt dr Pruyt uit. Voor 1972 verwacht de SHV een re sultaat, dat zal achterblijven bij dat van het afgelopen jaar. De conjunctu rele teruggang zal het concern op vrij veel gebieden treffen, aldus het jaar verslag en ook de buitengewone winst zal afnemen naarmate de herstructu rering van de groep vordert. Ook het kende o.m. dat in 1971 91 filialen zijn gesloten met een verkoopoppervlakte van ruim 11.000 m2. Momenteel heeft Dc Gruyter 248 verkoopeenheden, waaronder 28 bezorgboxen (van waar uit bestellingen worden thuisbe zorgd. De winkeloppervlakte is 60.000 m2. De omzet van De Gruyterwinkels is ondanks de inkrimping van het aanal winkels ongeveer gelijk geble ven: circa 1 miljard, zodat per filiaal aanzienlijk meer is verkocht. Een op vallende ontwikkeling is verder, dat het Dc Gruyter-produktiebedrijf, tra ditioneel de toeleverancier van het winkelbedrijf zich sterk is gaan ont wikkelen als zelfstandige leverancier van levensmiddelenprodukten aan der den. Deze ontwikkeling gaat nog door, zegt hoofddirecteur drs. A. Schuitema ker. hoewel de levering aan de De Gruyterwinkels belangrijk blijft. Een andere groep, die tot nog toe nauwe lijks leverde, is de zelfbedienings winst leverde, is de zelfbedieningsgro- olie olïrtSnt ui dit groothandel {de Makro'sl. Maar de SHV in 1971 succesv jaar minder baten opleveren DU GRUYTER Een verbetering wordt wel verwacht bij de groep Grootwinkelbedrijf, waur- in het in oktober 1970 overgenomen De Gruyter is opgenomen. Het op het concernverlies drukkende resultaat van De Gruyter is in het afgelopen jaar trouwens al teruggelopen van 18,7 min. tot 4,9 min. Daar komt nog bij. dat andere delen van het concern konden profiteren van de fis caal compensabelc verliezen bij liet Bossche Levensmiddelenbedrijf. De reorganisatie bij De Gruyter bete- MAASTRICHT Binnenkort is een bod te venvachten op de aande len Mosa Porselein- en Tegelfabrieken in Maastricht. In de gisteren gehouden jaarvergadering werd meegedeeld dat het bedrijf is bena derd over een fusie en dat de resultaten van het oriënterend overleg de venvachting wettigen dat overeenstemming kan worden bereikt. Vandaag wordt de notering opgeschort. Op korte termijn zullen waarschijn lijk nadere mededelingen worden ver strekt. Of het bod van binnen- of van buitenlandse zijde komt wilde het bestuur ook niet zeggen. Gisteren zijn ROTTERDAM De hoge rente heeft het fondsvermogen van Vast- goedbeleggingsfonds 'Nederland' in Rotterdam (woningen, garage boxen, winkels en bedrijfsruimten) gedrukt. In het jaarverslag wordt- ter toelich ting erop gewezen dat het verschil in de taxatie-uitkomsten in 1971 en de vorige (makelaars)taxaties in de jaren 1965-1969 kan worden verklaard door dat speciaal de oudere taxaties minder beïnvloed werden door de hoge rente stand dan afgelopen jaar het geval was. 'In een periode van lage rente worden vastgoed-beleggingsobjecten hoger gewaardeerd dan in een periode met een hogè rente', zo wordt verder toegelicht. Ultimo 1971 bedroeg het fondsvermo gen zodoende 30,02 miljoen tegen 33,74 miljoen eind december 1970. Aangezien het aantal uitstaaode parti- cipatiebewijzen gelijk bleef (46.478) liep de waarde per participatie terug tot 646 (was 726). Daar de inkom sten een lichte stijging te zien gaven, was het mogelijk de uitkering per participatie met een dubbeltje te. ver hogen tot 37.70. Ten aanzien van de waarde-ontwikke- ling op langere termijn zijn de be heerders van het fonds optimistisch gestemd. Wat de inkomsten betreft wordt enerzijds gewezen op toenemen de huurbaten, maar anderzijds op stij gende onderhoudsprijzen en lagere rentebaten op de liquide middelen. intussen dc vakbonden en onderne mingsraden ingelicht. Gisteren ging de koers nog met ƒ3,80, ofwel met 19 procent omlaag, waarbij de notering werd vastgesteld op ƒ92 laten. Biij Mosa Werken ruim 1.000 mensen. Het bedrijf vervaardigt keramische muur-, vloer- en vensterbanktegels en huishoudelijk- en hotelporselein. Vorig jaar was de export van tegels 23 procent. In 1971 daalde het bruto-bedrijfsre- sultaat met 1 procent van 13,1 min lot ƒ12,9 min. De netto winst liep terug van 4.9 min tot 4,7 min. maar het dividend bleef gehandhaafd op 4,20 per aandeel van 20. Mosa heeft in België een 50 procent deelneming in mineraalbewerkingsin- dustrie 'Brüikhoven' en in Maastricht Asbestos corp. in de Alfred Regout eh Co's vloert** ran»(l» M,,'ul gelfabrlck. STWcS» ln 1971 voerden Mosa en Koninklijke Kataas Sphinx-Ceramique In Maastricht sa- Mass Ferguson menwerkingsbesprekingen, maar deze gheii canada sprongen in de zomer van dat jaar af. idem Warrants gelooft, dat die bijdrage er in 1972 wel zal zijn. OMZETCIJFERS Omzetcijfers per groep wil de hoofdl directie maar aarzelend loslaten. Men wijst erop. dat in een pure handelszaak gemakkelijker een hoge omzet te behalen is dan in 'n industri ële onderneming of 'n installatiebedrijf en dat de concerngroepen door hun ongelijksoortige activiteiten moeilijk te vergelijken zijn. Toch wil men uiteindelijk wel zeggen, dat de 7.000 werknemers in de sterk georganiseer de (door de volledige integratie van Geveke Groenpol) groep technische installaties vorig jaar goed was voor een omzet van 400 min. en dat de 1.200 werknemers in de groep techni sche handel bij elkaar voor 250 min verkochten. In deze groep was de gang van zaken vorig jaar bevredigend, maar de con junctuur zal de technische handel in 1972 zeker niet onbci'ncid laten. Ook de groep technische installaties ver wacht een zekere inkrimping. De stand van de orderportefeuille op 31 december gaf daar al een aanwijzing voor. Een groep, die in belangrijkheid steeds meer terugloopt is de kolen handel zoals bekend de bakermat van de SHV. Nog maar 2 pet van de 28.000 personeelsleden, in totaal ruim 500 man zijn nog bij de steenkool betrokken en over twee jaar zijn dat er niet meer dan 150. vertelt dr. Pruvt. Terloops wijst hij er nog op, dat 'het verbruik van kolen voor huis branddoeleinden nu in een heel sei zoen evengroot is als in 1963/64 gedu rende twee weken. Het ziet er niet naar uit. dat de SHV dit jaar al overgaat tot uitgifte van de tweede tranche van de superobliga ties. Het bedrag aan liquide middelen is in 1971 gestegen van ƒ71 min tot 195 min en ook momenteel is de liquiditeitspositie goed. Als deze situ atie zo blijft, is er op korte termijn geen noodzaak voor een tweede tran che. Koersen in Montreal 171 16% t!8 i 41H ÜH 19/4 271 65.19 4 u f-, 7.97L 42% 22% NEW YORK 1S/4 19/4 ACE Industries Airco Allied Chemical Aluin. Co of Am American Brands 44% American Can. 31% 31% Am Cvanamid '«*4 »a» Am Eioctr Power Am Metal Climax Am Motors Am smell Uef Am Tel A Tel Anaconda Anncu Steel Atlant Richfield 15% 45 22 211 35% 34% 541 55% 27't 27% 30 29 7% 7ai 21 21% 191 oin de Japanse import in te dammen. Nederland heeft namelijk de mogelijk heid op grond van de clausule in het handelsverdrag tussen Japan en de Benelux-landen eenzijdige maatregelen te treffen. Het blijkt intussen dat de Nederland se regering officieel nog geen medede ling heeft ontvangen van het bericht dat, zoals wij gisteren meldden, Japan bereid zou zijn de uitvoer naar West- Europa te verminderen. Een woord voerder van het ministerie van econo mische zaken merkte daarvan op dat 'zoiets toch aan ons gemeld zou kun nen zijn'. Het ministerie weet zodoende niet wat de inhoud van deze bereidheid precies omvat en kan daarom ook nog niet zeggen of de in deze persberich ten aangekondigde uitvoerbeperkingen voldoende zijn. JUTPHAAS Het grootste onder zoekcentrum voor kogellagers ter we reld, bereikbaar over het smalste weg getje van Jutphaas, werd gisteren door prins Bernhard geopend. Het Zweedse kogellagerconcern SKF heeft hier het lange-termijnonderzoek van zijn vijf grote Europese produktiebe- drijven samengebracht in een cen trum waarin tot nog tce veertig mil joen gulden is geïnvesteerd. De ko mende vijf jaar wil men nog eens tien miljoen besteden aan uitbreiding van de apparatuur. Bij de opening was ook prins Bertil van Zweden aanwezig. In het centrum werken 120 mensen uit tien verschil lende landen. Zij zullen ongeveer de helft van hun tijd besteden aan verbe tering van fabricageprocessen. De SKF-groep produceert jaarlijks een kleine vijfhonderd miljoen "kogel- en rollagers in alle maten en soorten. Verder werkt men aan préduktont- wikkeling. Het 'SKF European Research Centre' maakt deel uit van een investerings programma van 1,9 miljard, waar van in 1971 0,5 miljard werd gerea liseerd. Groepspresident Folke Linds- kog: 'we hebben ernaar gestreefd, on ze Investeringen te laten samenvallen met periodes van recessie. Het geld is dan betrekkelijk goedkoop, de arbeids markt is ruimer, en onze leveranciers leveren onze bestellingen sneller af.' Nieuwe ontwikkelingen die in Jut phaas worden voortgezet en uitgewerkt betreffen onder andere de lagering van autowielen en elektromotoren. Met name voor elektromotoren heeft SKF een omwenteling in portefeuille van zodanige omvang dat men op het ogenblik nog naar partners in dc elektrotechnische industrie zoekt. Het 'Intraduct-systeem' beïnvloedt ook de elektrische eigenschappen van de mo toren in gunstige zin en men wil het systeem nu aanpassen aan de eisen die produktie en toepassingen stellen. KLANKBORD Gebruikelijk is momenteel dat de la gers van een elektromotor bevestigd worden in lagerschilden, die langs de hele voor- en achterkant lopen, en aan het motorhuis zijn vastgemaakt. Die lagerschilden vormen een mooi klankbord voor het lawaai dat de motor produceert. Intraduct schaft de grote lagerschilden volledig af cn desgewenst het motorhuis ook. De lagers worden met veel kleinere schildjes nog binnen de elektrische wikkelingen van de motór vastgezet. Niet alleen wordt zo veel minder lawaai gemaakt, maar bovendien is de constructie stijver, wat betekent dat men binnenin de motor de ruimte tussen het draaiende gedeelte en de stilstaande buitenkant in principe kleiner kan maken. Dat betekent een groter rendement. Bovendien wordt de hele motor smaller dan bij de oude constructie. Tenslotte kan de temperatuur beter in de hand worden gehouden. Het systeem is geschikt voor kleine en middelgrote elektromotoren. Project ielder Einar Wallln heeft uitgerekend dat voor dergelijke motoren jaarlijks voor 340 miljoen aan lagers wordt gefabriceerd. Bendix Rethl Steel Boeing Burroughs Can Pacific Ry Cel Cn of Am Chase Manhattan Chesnp Ohio Ry Chrysler Cities Service Colgate-Palmolive Colt Industries Coramonw Edison Cons Edison Cont Can Cont Oil Curtiss Wright A Curtiss Wright A Dart Ind Dow Chemical Dupont de Nem Eastman Kodak First Nat City 66% 67 *i 46 46't 172», 170'; lil is 62% 60% 58 58 V3 581 57% 36 35% 39% 39 643/4 64% 24% 23% 34»,4 34% 25% 25% 32% 32% 25% 25% 24% 25% 30% 31% 37 56% 91% 91% 171 171% 119% 117% 57% 56% Gen Electric Oen Fond* Oen Moints Oen Puljl 001 Ben Tel si Betty Oil Bilette 0 int bel Bros Goodyear T R Gulf Oil Illinois Ccntr Int Büslh Mach Intern Harvester Int Nick nf Can tnt Paper 'S"« Int Tel Tel 55% Johns Manville 38% Kennecolt Kraft Cn 'M! 80 45'., 30% "A .3 'til 30% 33% 29% Martin Marietta May Dep Stores Mc Donnell Mobil Oil Corp Nat Biscuit Nat Cash Reg Nat Distillers Nat Gypsum Nat Steel North Am Rockw Admiral Corp Alex Allegheny Pow S Akzona Am Standard Amsted lnd Ark Louis Gas 23% il- 10.00 10.00 221 22 27% 27% 15 14% 38% 38% 25% 24% Balt Ohio 4%% Bavuk Cigars Burlington lnd Calif Packing Can Breweries Cerro Chadbourn Goth Chase Select Fd Columbia Gas Cominco Cont Telephone Corn Products Crossbow Fund 55% b 55% b 12% 12% 28% 37% 31 3071 in Jit „'.1 31 30% 27% 27%b 21 20% 35% 35% 8.27L 8.30L Muur Corp Geil Cigar Int Buk for Rec Inl Flav Frag tnt Tech Fund tni Paper iS 4) Insllco Corp lttierspar inv select Fund 13 12% 30% 30% 22% 22% 54% 54% 45% 44% 50% 50% 62% 61% 32% 32',4 17% 17', 20 19% 421 42*4 35% 34% 20% 20 1 24% 25% 18' X7; 52.00 52.00 3.77L 3.761 Kansas Cliy Ind 4i% 4i% Kansas Power 25% 25% KLM 391 39% Kfuger 23 29% Leasco !8% Lone Star Cement 171 Lehman 14 17% "it Madison Fund Olin Mnthiesnn Penns NY tr Pepsico Phelps Dodge Philip Morris Phillips Petr Procter A Gatlibl Radio Co Of Am Republic Steel Reynolds Ind Royal Dutch Pelr Rears Roebuck Shell Oil Southern Co Southern Ry gperry Rand Stand Oil Calif Stand Oil Indiana Stand Oil NJ Studebaker sunray bx Oil Texaco Texas Inst Transamerica Union Carbide Union Pac RR United Aircraft United Fruit US Steel West Union Tel Westlnghouse El Woolworth Braz Traction Nal Can NY Ccntr A North West B N Aut Philips Co Occldenlal Pelr Santa Fé Ind Sniiihem i'ac Standard III and Sterling Drug Candv UC1F Unilever Union Elect United Cnrps United Gas 28', 277', 4% AK 83*', 84 Ti, 43 42*4 83 92*4 28 29% 907', 90% 38', 38% 24% 24% 76% 76% 37% 36% 1151 115 44 437', 19% 19% 103% 103% 33'. 34% 56 56% 64% 64% 70% 701 42 39% 471 47% 3i 31 141% 143'/, 22% 22% 48% 49 18% 18% 391 39% 13% 13% 32% 32% 39% 15% 10 U 10% R4% 85 361 36% 50 49% 51 50% §.U 45% 1774 9% 46 45% 15 141 Western Bancorp 34% 34%

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 19