Chileense
aartsbisschop:
u kent ons öf
evangelie niet
Christen-zijn in mondige wereld
Vrijgemaakte synode
over adoptie, gezangen
en psalmberijming
Trouw
Kwartet
NKVmeewerken
aan onderwijs
vernieuwing
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalage
Ds. Van Dijk treedt af
als president-curator
T ROUW/KWARTET DINSDAG 11 APRIL 1972
W2 TK fco
Brochure voor UNCTAD-zondag op 30 april
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM 'De christenen van de Derde Wereld ondervinden
zo nu en dan, dat onze meèr bevoorrechte broeders ons niet vol
doende kennen of dat zij niet de uiterste konsekwensties hebben
getrokken uit het evangelie dat zij en wij belijden'. Met deze woor
den begint een open brief van Raoul kardinaal Silva Henriquez,
aartsbisschop van Chili aan de Nederlandse christenen aan de voor
avond van de UNCTAD (wereldhandels en ontwikkelingsoonferentie
van de VN) die in de stad van zijn aartsbisdom wordt gehouden.
Zijn brief staat in de borchure 'Ie
mand die recht doet?' die in 20.000
exemplaren is verzonden aan priesters
en predikanten in Nederland ter voor
bereiding van UNCTAD-zondag op 30
april. De werkgroep Kerk en Ontwik
kelingssamenwerking, de studentenec-
clesia Amsterdam, de Hervormde
Jeugdraad te Amsterdam en Septua
gint die de brochure samenstelden,
hopen dat in 1800 kerken aan deze
bezinning op de dan aan de gang
zijnde UNCTAD wordt deelgenomen.
Ook in Santiago zelf zullen de kerken
zich intensief met UNCTAD bezig
houden, daartoe is een samenwer
kingsverband opgericht, waarvan ook
vertegenwoordigers van de snel groei
ende pinksterbeweging deel uitmaken.
Geen vermoeden
De brief van kardinaal Silva Henri
quez vervolgt:
'Zij kennen ons niet: zij weten niet
van het drama van onze opeenstape
lingen van mensen met als gevolg:
ongezonde omstandigheden, samen
hokken, aanrandingen en verlies aan
morele opvattingen. Zij hebben geen
vermoeden van het proces van opeen
stapeling van frustraties, die verande
ren in wrok en onwil en uitmonden
in haat en geweld, wanneer men ziet
dat zovelen zo weinig hebben en zo
weinigen zoveel en dat de individuen
in de rijke landen steeds rijker wor
den terwijl de armen, dag aan dag.
steeds armer blijven worden. Zij
merkten niet op: de verwarring die
eerst en de verontwaardiging die later
ontstaat in de onderontwikkelde lan
den, wanneer die constateren hoe de
basis-produkten die zij tegen zeer lage
prijzen exporteren, ook nog eens on
derworpen zijn aan schommelingen
van een markt die ze niet kunnen
beïnvloeden, dat ze industrieproduk-
ten moeten invoeren waarvan de prij
zen steeds stijgen en dat ze lijden
onder discriminerende tarieven; dat
ze hoge renten en aflossingen moeten
betalen, vrachtkosten en verzekerin
gen, die hen veroordelen tot steeds
groter wordende schulden en de
meest Irriterende economisch-politieke
afhankelijkheid.'
Verlies van de ziel
In zijn open brief constateert de aarts
bisschop voorts de neiging van de
rijke volken 'zich over te geven aan
de warboel van hun alsmaar groeien-
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuurt B. Bol, Den
Hoagi dr. E. Bleumink, Paters-
wolde; mr. G. C. von Oom,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotter
dam; J. Lomer, Utrecht; drs. J.
W. de Pous, Den Hoog; J. Smol-
lenbroek. Wassenaar.
Overige leden von het algemeen
bestuurt K. Abma, Amsterdam;
H. A. de Boer, IJmuiden,- Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don-
ner, Den Haag; J. von Eibergen,
Schoarsbergen; mr. K. von
Houten, Wogeningen; ds. O. T.
Hylkema, Bilthoven; Jac. Huijsen,
Delft; mevrouw M, C. E. Klooster-
mon-Fortgens, Voorscholen; me
vrouw J. G. Kraayeveld-Wouters,
Heerhugowaord; prof. dr. G. N.
Lommens, Noorden: ds. F. H.
Londsmon, Den Hoog; H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niflrik, Amsterdam; H. Otte-
vanger, Buitenpost; mr. dr. J.
Ozinga, Lunleren. dr. A. Veermon,
Rijswijk (Z-HI; H. H. Wemmers,
Den Hoog; drs. R. Zijlstra, Ooster-
lond (Zld).
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers.- N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020- 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
de belangen en zich te verstikken in
de bedorven lucht van een benauwend
materialisme. Wij zouden hen eraan
willen herinneren, dat 'het meer heb
ben, zowel voor volken als voor perso
nen, niet het laatste doel is.het
sluit hen op als In een gevangenis.
En dus gaan de harten zich verharden
en de geesten zich sluiten. Het exclu
sieve zoeken naar het bezitten wordt
tot een obstakel voor de groei van het
welzijn'. En op deze wijze bevestigen
personen en naties opnieuw het dra
ma, uitgedrukt in de woorden van
Christus: "Men wint het heelal in ruil
voor het verlies van de ziel'. Het
beschouwen van de technische details
mag ons volgens kardinaal Silva Hen
riquez de diepere achtergrond niet
laten vergeten: datgene waar hier
over wordt gepraat en deels ook be
slist ls de ziel van de menselijke
samenleving. En als wij christenen
willen blijven wat we zijn geweest,
'de ziel van de wereld', en als de kerk
wil blijven wat ze is geweest: 'deskun
dige in menselijkheid' en 'dienaar van
de mens', van de mens in al zijn
omstandigheden en noden, dan kun
nen we niet in de marge blijven van
een gebeurtenis die zo beslissend zijn
gevolgen zal hebben in de ziel van de
mensheid, aldus deza open brief.
Inmiddels hebben de Nederlandse bis
schoppen doen weten dat zij de activi
teiten te behoeve van UNCTAD IH in
de parochies ondersteunen en de bro
chure waarderen. Maar de daarin op
genomen tafelgebeden van Huub Oos
terhuis die als mogelijke eucharisti
sche gebeden worden aangeboden,
kunnen ze niet goedkeuren als canon
voor de eucharistieviering. De meeste
bisschoppen zullen in een edgen brief
aan hun diocees de aandacht vragen
voor de komende UNCTAD.
Hieronder volgt een gedeelte van het tafelgebed "Tegen onszelf', ge
schreven door Huub Oosterhuis voor de brochure "Imand die recht doet?"
God, vader, levensbron, stem, hart,
maker van mensen, gij
of hebt gij ons niet gemaakt
om elkaar te behoeden en te dragen?
wie kan ons beschermen tegen ons zelf
dan uw kracht in ons, uw woord in ons?
Wees rusteloos in ons,
wees helder licht in ons,
wees inzicht, kennis, taai geduld in ons.
Wees een dorst in ons die niet te lessen is
naar vrede en gerechtigheid.
U bidden wij: tegen ons zelf
tegen ons liever-niet-weten in,
tegen onze zwijgende meerderheid
tegen de slimheid van onze economische politiek,
tegen de drogredenen, de halve waarheden, de hele leugens,
tegen de machinerie van de oorlog,
tegen de wapenhandel
tegen de dood van duizenden, iedere dag,
en hoelang nu al niet
tegen de napalm, de verschroeide aarde.
HATTEM Vandaag begint in Hattem bij Zwolle de driejaarlijkse
generale synode van de gereformeerde kerken (vrijgemaakt). Acht
tien predikanten en achttien ouderlingen komen samen, in eerste
instantie om een moderamen te kiezen en andere inleidende werk
zaamheden te verrichten. De synode wordt geopend door de plaatse
lijke predikant ds. M. van Dooren.
ADVERTENTIE)
U bóft alsuvanvis houdt
Koken van vis is een kunst
Vis blijft het sappigst wanneer het water Juist niet
kooktl Breng Vi liter water, waarin wat azijn
of citroensap met wat zout, stukje wortel, ui,
peterselie, selderij en laurierblad, aan de kook.
Leg de vis (V« kg vismoten of Vi kg filets) er In,
temper het vuur en laat de vis zachtjes gaar
broeien gedurende 5 10 minuten totdat het
visvlees ondoorschllnend Is. yjg flQudt fit
Vraag recepten bij uw vishandelaar of bl] het Produktschap
voor VU en Vlsprodukten, Wassenaarseweg 20, Den Haag.
ASSEN In een bijeenkomst van
ongeveer vijftig kamerleden van het
NKV uit Drente, Friesland en Gronin
gen ln de Volkshogeschool "Allards-
oog' te Bakkeveen een motie aange
nomen, die onder de aandacht van de
drie vakcentrales zal worden gebracht.
Daarin wordt teleurstelling geuit over
het gebrek aan invloed van de vakbe
weging in het onderwijsbeleid.
Van de vakcentrales wordt geëist, dat
zij binnen afzienbare tijd een weten
schappelijk bureau voor onderwijsza
ken zullen oprichten.
Gisteravond werd een bidstond gehou
den. Ds. J. Kok uit Amersfoort, de
praeses van de vorige synode, preekte
over Zacharia 2 1-5 (het visioen van
de man met het meetsnoer). Hij be
paalde zijn gehoor bij Gods bouwplan
voor de kerkstad: de expansie, de
defensie en de glorie van die stad.
De algemene verwachting is, dat deze
synode aanmerkelijk korter zal duren
dan de vorige. De synode van Hooge-
veen 1969 was de langsto in de ge
schiedenis van de vrijgemaakte ker
ken. Zij vergde 29 vergaderweken en
strekte zich uit tot in 1970. Deze
synode werd vooral gekenmerkt door
de crisis in de vrijgemaakte kerken,
die toen haar hoogtepunt bereikt had.
De synode van Hattem krijigt nog te
maken met naweeën in de vorm van
diverse appèlzaken.
Het conflict heeft het kerkverband
meer dan 28.000 leden (een kwart van
het totaal) gekost, terwijl' een kleine
honderd predikanten 'buiten verband'
geraakten. Deze 'buiten-verbanders'
vormen sindsdien een wat onzekere
component in de gereformeerde ge
zindte. Zij hebben zich landelijk nog
steeds niet tot een nieuw kerkverband
georganiseerd. Plaatselijk bestaan hier
en daar goede contacten met de chris
telijke gereformeerde kerken, terwijl
er ook met de christelijke gerefor
meerde hogeschool te Apeldoorn een
overeenkomst werd gesloten inzake de
predikantsopleiding. De christelijke
gereformeerde synode toonde in janua
ri echter een duidelijke terughou
dendheid. zodat vereniging zeker niet
op korte termijn te verwachten valt.
Een heet hangijzer kan op de Hattemse
synode de kwestie van de doop van
geadopteerde kinderen worden. Mag
een vrijgemaakt echtpaar, dat een
kind adopteert, dat laten dopen? Deze
zaak diende reeds op drie generale
synodes. De synode van Hoogeveen zei
tenslotte neen.
Immers, zo argumenteerde Hoogeveen.
de belijdenisgeschriften en het doops-
formulier leren op grond van de bij
bel. dat 'de doop een ordening Gods
ls om ons en ons zaad zijn verbond te
verzegelen' en dat anderen alleen ge
doopt mogen worden na voorafgaande
geloofsbelijdenis.
De synode zei, dat de overheid 'wèl te
adopteren kinderen tot kinderen van
de adoptief ouders kan verklaren,
maar niet tot hun nageslacht kan
móken. zodat deze kinderen het nage
slacht blijven van de ouders, die hen
voortbrachten, aan wie zo dezen
niet tot het verbond behoorden
geen beloften gegeven waren voor
hen en hun nageslacht'.
Het beroep op Abraham, die toch ook
zijn slaven moest besnijden, ging vol
gens de synode niet op, 'omdat de
slaven, die wèl in de huisgemeen
schap van Abraham in het verbond
waren opgenomen, doch van de erfe
nis waren uitgesloten, nadrukkelijk
door de Schrift onderscheiden worden
van Iza&k. de lijfelijke zoon van Abra
ham als zijn erfgenaam'.
Vooral op deze argumentatie richtte
zich de kritiek, die terstond ontbrand
de in de kerkelijke pers. Werd hier
door de synode niet tekort gedaan aan
de integriteit van de besnijdenis, die
Abrahams slaven ontvingen? Vergelij
kingen werden getrokken met de
strijd in 1942-44, toen de vrijgemaak-
ten juist opkwamen voor de integri
teit van het sacrament en de daardoor
verzegelde belofte tegenover wat men
zag als een subjectivisme, dat de be
trouwbaarheid van Gods verbond en
belofte aantastte (de leer van de on
derstelde wedergeboorte).
Om kort te gaan, zes van de negen
door Ir. J. van der Graaf
Is christen-zijn vandaag anders
dan vroeger? In onze tijd zijn
velen geneigd op deze vraag uit
sluitend ja te zeggen. De moderne
mens is mondig geworden en
mondigheid is zoveel als overwin
ning op de religie, zodat we, om
met Bonhoeffer te spreken, het
reiigieloze tijdperk tegemoet
gaan. Daarin heeft de kerk nog
maar één pijl op de boog: er-zijn-
voor-anderen, in navolging van
Jezus, die Zoon des mensen was,
met alle nadruk op het mense
lijke.
Maar is christen-zijn vandaag werke
lijk anders dan vroeger? Drs. A.
Noordegraaf, hervormd pastor te Ede,
zegt in zijn boekje, dat deze vraag als
titel heeft, behalve 'ja' vanwege de
eigentijdse verbanden, waarin het ge
loof handen en voeten krijgt, ook
uitdrukkelijk 'nee* namelijk wanneer
het gaat om de essentie, de wezenlijke
inhoud van het geloof. De kwestie is
namelijk of het christen-zijn door iets
anders gestempeld mag wezen dan
door datgene wat vanuit de Heilige
Schrift volkomen zekerheid heeft
Noordegraaf laat zien dat hier het
beslissende kriterium ligt, op grond
waarvan intussen de wegen van de
vernieuwingstheologie, die haar uit
gangspunt neemt in het autonome
menselijke bestaan, en de gerefor
meerde theologie, die maar één norm
kent. namelijk de Schrift, beslissend
uiteen gaan. Noordegraaf maakt dat
duidelijk ten aanzien van de mondig
heid zelf. In de bijbel is religieloos
heid juist het tegendeel van mondig
heid. terwijl mondigheid daar alles te
maken heeft met geestelijke volwas
senheid. of zeg 'mannelijke rijpheid'
(Ef. 4:13). Daarom staat geloofskennis
ook tegenover 'kennis, die opgeblazen
maakt' (1. Cor. 8:1-3) en die daar
door ln feite onmondig houdt Mon-
aanspreken dat in verband met de
groei van de gemeente naar echte
mondigheid, ook de structuur van de
gemeente in het geding is. Het spre
ken over de structuren is in'. Noor
degraaf roeit op dat punt evenwel
bepaald tegen de moderne stroom in
door hier het accent te leggen op de
ambten en niet op de leken. Christus
werkt aan de opbouw van Zijn ge
meente door de ambten. Daarmee
hangt direct samen de zorg voor de
rechte leer (de pura doctrina). Want
de gemeente wordt vaak, met een
beroep op haar mondigheid, overgele
verd aan allerlei wind van leer, die
de mondigheid bedreigt in plaats van
bevordert.
Getuige-zijn
particuliere synodes hebben verzocht,
de uitspraak van Hoogeveen weg te
nemen. Zij willen een nieuw studiede-
putaatschap, dat tevens de hele ethiek
inzake het adopteren van kinderen
zou moeten onderzoeken.
Deze synode zal een beslissing moeten
nemen inzake de nieuwe interkerkelij
ke psalmberijming. Deputaten zijn na
jarenlange, minutieuze toetsing tot de
conclusie gekomen, dat de nieuwe
berijming niet aanvaardbaar is voor
gebruik in de eredienst. Hun gedach
ten gaan uit naar een eigen nieuwe
berijming. Met name wijlen ds. G. A.
Hoekstra te Schildwolde heeft zich op
dit terrein reeds verdienstelijk ge
maakt.
De vrijgemaakte kerken zingen nog
steeds de bundel van 29 gezangen, die
in 1933 werd ingevoerd. Een speciaal
deputaatschap heeft deze negenen
twintig kritisch bezien en nu een con
cept-bundel van 41 gezangen op de
synodetafel gelegd met het voorstel,
deze als proefbundel vrij te geven in
de kerken.
Tenslotte wij doen maar een greep
zal de synode zich buigen over een
concept-tekst van de Heidel berger ca
techismus in hedendaags Nederland^
(niet de interkerkelijke proeve, maar
een van de hand van ds. Joh. Francke
te Emmen), alsmede over een aantal
herschreven of geheel nieuwe liturgi
sche formulieren, terwijl het lidmaat
schap van het convent van kerken,
het legerpredikantschap. de contacten
met de buitenlandse kerken en de
zaken van de Kamper hogeschool
evenzovele aangelegenheden zijn, die
naar verwacht mag worden sprekens-
stof zullen opleveren, zodat de synode
in geen geval voor de zomervakantie
klaar zal komen
Drs. A. Noordegraaf
digheid is 'als geestelijk volwassene
leven uit Christus, gebroken in zich
zelf', zodat het geheim van de ware
mondigheid de ootmoed is. 'Wir sind
Bettler, hoc est Verum', zei Luther;
wij zijn de bedelaars, dat is waar.
Of deze bedelaarshouding van het
christen-zijn de moderne mens intus
sen nog aanspreekt? Het van genade
leven blijft voor ieder, bepaald voor
de zich autonoom wanende moderne
mens. een 'vreemde' zaak, een erger
nis. 'Maar', zegt Noordegraaf, 'elke
wijsheid, die speculatief uitgaat boven
de dwaasheid van het evangelie des
kruises is geoordeeld en is alleen
maar een stuk schijnmondigheid'.
Wie zo naar ik meen terecht de
mondigheid concentreert op het in-
Christus-zijn', zal met de schrijver de
gevaren, die de mondigheid bedrei
gen. onderkennen: de dwaalleer, stel
sels en systemen van mensen, het
vasthouden aan de zonde, partijzucht
en onenigheid, verabsolutering van
bepaalde gaven en geestelijke luiheid.
Het zal velen intussen ongetwijfeld
Wie 'a' zegt, moet ook 'b' zeggen. Wie
mondigheid koppelt aan religieloos
heid kan als christen volstaan met
anoniem christendom, er-zijn-voor-an
deren, de pantomime van het heil.
Wie mondigheid echter ziet als gees
telijke volwassenheid, moet ook 'b'
zeggen en getuige zijn van het heil
dat in Christus present is, van de éne
Naam tot behoud gegeven. 'De liefde
van Christus moet ons dringen overal
in de wereld het heil in Hem uit te
dragen en te proclameren'. Er loopt
namelijk een beslissende scheidslijn
door de wereld, 'getrokken door Gods
verkiezende genade en voor wat de
mens betreft, bepaald door geloof of
ongeloof'. Daarom is de mondige ge
meente geroepen in de wereld getui
genis af te leggen. Dat getuige zijn
heeft een persoonlijke spits, omdat
het delen in het heil een persoonlijke
zaak is.
Het is merkwaardig telkens weer te
moeten constateren hoe velen in onze
tijd te hoop lopen wanneer de per
soonlijke dimensies van het heil wor
den geaccentueerd. Alsof christen-zijn
niet in de eerste plaats een zaak is
van zelf oog- en oorgetuige zijn, van
uit de persoonlijke aanraking met het
Woord. Het is de verdienste van
1
SLAVERNIJ
Het was geen gewone preek die
zondag jl. in ons dorp hoorden.
emeritus-predikant, die voor een anj
re gastprediker moest invallen, i
ontschuldigde zich dat hij dit vrijt
pas gehoord had en kreeg daarn
meteen al ons gehoor. Hij las ons
deze zondag Quasimodogeniti wat
volgt op die bekende intochtswoordi
'Als pasgeboren kinderen.nl.
1 Petrus 2, vers 11 tot 25. Zijn tel r
was het laatste woord: 'Want ïf
waart dwalende als schapen, m sf
thans hebt gij u bekeerd tot de h
der en hoeder van uw zielen'. 1
was geen gewone preek, want de tel
zelf 'kwam pas helemaal aan het ei
aan de orde. Dat kwam voornamel
omdat de innemende prediker nog
lang stil stond bij wat Petrus d
schrijft aan de huisslaven, nl.
vermaning om 'in alle vreze uw me
ters onderdanig' te zijn, en nog 1
'niet alleen de goede en vriendelij
maar ook de verkeerde'. Hij dee
ons mede in deze tijd niet de mt
te hebben over die tekst te preken
waarschuwde ons vooral niet te d»p
ken dat we hier met een geloofsar'
kei te doen hadden. De tijdens war m
veranderd. Hij kon Petrus wel begi
pen. De slavernij was in die tijd i i
massief stuk gevestigde toestand i l\
er niet aan gedacht kon worden i
door het optreden van christenslai
op revolutionaire wijze te doen ver
deren. En plotseling vielen daar enl
le opmerkingen over onze strijd teg|DE
de strukturen. De prediker lietV'
geen twijfel over bestaan dat
onze strukturen van samenleving n
lerminst aan de evangelische eii
voldoen en daarom veranderd diecps
te worden. En terecht stelde hij
daarna voor de vraag of wij i
mening waren dat dit het enige vi
Het Koninkrijk Gods zou dan i
niet gekomen zijn. Wij waren dat
hem eens en vroegen ons toch te
lijk af of het arbeiden aan de tra£a
formatie van de maatschappij
geen zaak is die zeer nauw betrokkf8
is bij de komst van het Koninkn^
Het was een goed uur in de dorpski
met het Woord van de herder
hoeder van onze zielen in ons
den
Noordegraaf's boekje, dat hij het
christen-zijn allereerst heeft toege
spitst op dit oog- en oorgetuige zijn
van de 'dingen die volkomen zeker
heid hebben'. Zo is getuige zijn name
lijk een dóór en dóór bevindelijke
zaak. 'Bevindelijk' moge dan een be
last en voor velen onverstaanbaar
woord zijn, de bevinding van het heil,
de persoonlijke doorleving daarvan
geeft toch bij het getuige zijn bij
uitstek wel de toon aan de muziek.
Trouwens, het betekent ook zoveel als
beproefd zijn. Zo gebruikt Paulus die
uitdrukking tenminste (Rom. 5:4) en
wel in de directe omgeving van de
verdrukkingen. Verdrukking werkt
lijdzaamheid, lijdzaamheid bevinding
en bevinding hoop. En de hoop be
schaamt «iet omdat de liefde van God
in onze harten is uitgestort, door de
Heilige Geest
Zó is het te begrijpen, dat Noorde
graaf in het slot van zijn boekje de
verbinding legt tussen getuige zijn en
martelaar zijn. Nu is over martelaar
schap eenvoudiger te spreken in ónze
situatie dan in een situatie, waarin
het getuige zijn inderdaad vlees en
bloed kost Anderzijds heeft het mar
telaarschap ook een onzichtbare, zeg
geestelijke dimensie. Er is een stuk
lijden in geestelijk opzicht, namelijk
wanneer het optornen tegen allerlei
wind van leer geen enkel begrip ont
moet maar juist miskenning. Dat
kwetst en bezeert
Wie Noordegraafs boekje leest zal
bemerken dat hij over dingen schrijft
die theologisch 'in' zijn. al is dat wat
hij erover zegt nu niet bepaald 'in.
Maar wat niet is kan komen. Eerlijk
gezegd zou ik dat wel een winstpunt
vinden in de huidige situatie.
Ir J. van der Graaf, redacteur van De
Waarheidsvriend (officieel blad van
de gereformeerde bond in de her
vormde kerk) bespreekt 'Christen-zijn
vandaag' van drs. A. Noordegraaf.
Uitg. Ned. Hen-. Bond voor Inwendi
ge Zending op Geref. Grondslag, Joh.
van Oldebarneveltlaan 10, Amersfoort
(giro 1437861); 95 pag„ prijs 3.75.
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatlc wordt met de naam van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan dc lieer Joh. C. Franckon.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartct, Postbus 859. Amsterdam.
Ochtendvriend
Ja ik kan mij indenken dat er abon
nees zijn die hun avondblad jaren ge
wend zijn te lezen het wat vreemd
vinden deze nu in de vroege ochtend
in hun brievenbus te vinden, vooral
als de krant door huisgenoten die naar
hun werk gaan wordt meegenomen en
's avonds niet meer terugkomt. Je
kunt dan misschien zeggen 'nu ja dan
komt de courant ook onder de aan
dacht van anderen'. Dat is ook zo erg
niet. Het is tenslotte een prettig blad,
en bij de tijd. Men denkt over chris
telijke bladen wel eens anders, en
daar was soms ook wel reden voor.
Maar dat is hier niet het geval. Wat
dat betreft zal het waarachtig wel
gaan, met onze ochtend-vriend. En als
wij bij het lezen van de courant een
iets andere indeling tegenkomen, of
een totaal andere beschouwing over
bepaalde onderwerpen, dan niet
zeggen 'neen 't is de courant niet
meer van vroeger' maar erkennen dat
in deze ontmoeting een prachtige
kans zit om eigen opvatting aan die
van anderen te toetsen.
Vlaardingen
P. van der Meijden
Protest
Als christen en een kind van God
voel ik mij zeer gedrongen fel te
protesteren tegen de uitzending van
'Sweet Alice' welke donderdagavond
j.l. door de VPRO werd uitgezonden.
God laat niet met zich spotten door
Zijn heilige naam te onteren. Zijn
kruis tot een voorwerp van bespotting
te maken en het Heilig Avondmaal te
misbruiken als een middel voor sexi-
dolen! Met de bijbeltekst 'Gij zult de
meerderheid in het kwade niet
volgen' en 'een weg, Jezus' hoop ik
dat ook dat felle protesten zullen
ontbranden, want daar blijft anders
christelijk-Nederland?
Boskoop
B. Jonker
Zuld-Afrika
De heer Harm Lamberts is in zijn arti
kel over Zuid-Afrika opnieuw aange
komen met het oude kletspraatje dat
de Bantoes maar 13,8 procent van het
Zuidafrikaanse grondoppervlak heb
ben. Blijkbaar weet hij niet dat de
Bantoes voor een zeer groot deel het
beste en regenrijkste deel van Zuid-
Afrika bewonen. Men zou even goed
de bewonersaantallen van Drente en
Zuid-Holland kunnen vergelijken en
dan er schande van spreken dat de
Drenten zo bevoorrecht zijn ten op
zichte van de grondoppervlakte. In
Zeeland zeggen we: laat leder voor
zijn deurtje vegen. Dan krijgen we de
schoonste wegen!
Den Haag
dr. F. C. DomLnicus
Naschrift: Het 'is geen kletspraatje
van H. L. dat de bantoestans 13,8
procent van het grondoppervlak van
Zuid-Afrika uitmaken, maar een offi
cieel cijfer van de Zuidafrikaanse re
gering. Het overgrote deel van die
grond heeft sterk geleden van erosie
en ls totaal ongeschikt voor land
bouw. Redactie Trouw/Kwartet.
NED. HERV. KERK
Bedankt: voor Randwijk: R. W. SI
te Garderen; voor Krabbendijke:
v. d. Giessen te Capelle a.d. IJssel
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Alblasserdam: N. fl. 1
ner te Nijverdal.
Bedankt: voor Zwijndrecht: A. Péid
te Den Haag-W.; voor Apeldoorn [r'
voor Laren: E. Th. Thijs te Kamj
die voorlopig geen beroep in oveiu
ging kan nemen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Zwolle: G. Zomer
Groningen-Z.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
beroepen: te Yerseke: J. Enter te Dé"
Haag.
Bedankt: voor Amsterdam-W.: H.
v.d. Bij te Heerde.
BAPT. GEMEENTEN
Aangenomen: naar Amsterdam-C.:
J. van Beek te Alkmaar.
'Slechts een schreeuw' door Rlchi»;
Uitgave: Elsevier Nederland N.V. Pr^;
In het raam van het Israëlisch-A$
bisch conflict heeft Callison een thr
Ier geconstrueerd, die de uitgever i
niet overdreven kwalificatie 'stoi
kluisterend' heeft meegegeven. H
avonturenverhaal speelt zich overv
gend af op de Middellandse zee. H
gegeven is, dat Israël door een aar
beving is getroffen en dat de voeds
situatie er zorgwekkend is. De were
stuurt schepen met graan, zelfs Egj
te biedt een lading aan Maar ter
ren is er een zwaar bewaakt Scho
Laboratorium voor bacteriologist!
oorlogvoering overvallen; het lever
gevaarlijke miltvuur-B is verdwenf
De bewaking is vermoord en gesne
velde overvallers onherkenbaar
maakt. Het dodelijke gif moet a
boord worden gebracht van een graa
schip, op weg naar een Israëlisd"
haven. Dat gebeurt: een spectaculair
entering met veel slachtoffers in vol
zee. Een fanatieke Egyptenaar lei
deze campagne en vergiftigt b
graan. Geheim agent Brevet Cab!
die als passagier aan boord was, dui
als verstekeling onder in b
schip. De spanning stijgt op iede
bladzij, ook als de Britse Marine pi
beert in te grijpen. De climax
letterlijk en figuurlijk explosief. Li
hebbers zullen bij lezing niet gestoo
willen worden!
GRONINGEN Ds. Van Dijk is
zijn verzoek niet opnieuw voorged
gen als curator van de theologisd
hogeschool van de gereformeerde 1
ken (vrijgemaakt) te Kampen. Sinfc
de Vrijmaking was hij president-ctfl)
tor van deze hogeschool. Ds. Van I
is 84 jaar.