Crisis door
veto Allende
eoeo
Zware tankslag
in Zuid-Vietnan
Karume had veel vijanden
Skol spreekt uw taal.
Proef't maar. wvï
Wilson geen voorzitter
van Soc. Internationale
Kosygin
tevreden
Grondwetswijziging Chili gaat niet door
Chaplin terug in Californië
Bomaanslag Frankfort
werk van Kroaten?
TROUW/KWARTET MAANDAG 10 APRIL 1972
ÏUMEM.AM) T5
SANTIAGO (Reuter, UPI, AP, AFP) President Salvador Allende van Chili heeft zijn veto uitgespro
ken over een wijziging van de grondwet. De herziening was bedoeld om te voorkomen dat de president
zonder toestemming van het parlement particuliere ondernemingen zal nationaliseren.
Allende verklaarde naar aanleiding
van zijn besluit, nog eerder het parle
ment te zullen ontbinden dan in te
stemmen met een verzoek van de
oppositie, een volksstemming over
zijn nationalisatieplannen te houden.
De in februari door de parlementaire
oppositie aangenomen wijzigingen van
economische aard zijn nu door on
geveer 30 presidentiële veto's getrof
fen. De oppositie is van mening dat
zij deze veto's met een eenvoudige
meerderheid kan verwerpen. Volgens
Allende is hiervoor een meerderheid
van tweederden nodig. De president
wil de kwestie nu voorleggen aan het
Opperste gerechtshof.
Op initiatief van de christen-democra
ten (de krachtigste oppositiegroep)
heeft de Senaat besloten het hof te
vragen een onderzoek in te stellen
naar beschuldigingen inzake een sa
menzwering tegen Allende. De rege
ring heeft beweerd dat zij onlangs de
protestmarsen van vrouwen heeft ver
boden omdat rechtse groeperingen
van plan zouden zijn, deze marsen te
gebruiken om onrust te zaaien, het
presidentiële paleis te bestormen en de
president te vermoorden.
De tegenstanders van Allende hebben
opgeroepen tot een massale mars voor
de democratie, die woensdag kort
voor het begin van de UNCTAD-
conferentie in Santiago zal worden
gehouden. Allende heeft naar aanlei
ding hiervan aangekondigd dat voor
deze week een demonstratie ten gun
ste van de regering zal worden geor
ganiseerd.
bewind van Lanoessa, te streven naar
verzoening met de Peronistische par
tij, die nog steeds de sterkte politieke
beweging in Argentinië is. Aangeno
men wordt, dat Peron niet zal probe
ren, opnieuw aan de macht te komen.
Mexico
Bij rellen tussen studenten en politie
in Sinaloa in het noorden van Mexico
is een student doodgeschoten. Volgens
de politie is het niet duidelijk, wie
het dodelijke schot heeft gelost. Even
als bij dc demonstraties van donder
dag eisten de studenten het aftreden
van de rector-magnificus van de uni
versiteit van Sinaloa, omdat deze de
hulp had ingeroepen van de politie
bij botsingen tussen elkaar beconcur
rerende groepen studenten
Verscheidene mensen werden in Bo
gota (Colombia) gewond (en honder
den gearresteerd) bij botsingen tussen
stakende leraren die de steun van
hun leerlingen hadden en politie die
versterking van militairen had gekre
gen. De betogers staken vijf auto's in
brand.
Ontvoering
Argentinië
Om verdere onlusten in het westen
van zijn land te voorkomen, heeft
president Alejandro Lanoessa van Ar
gentinië bekend gemaakt, dat de elec-
triciteitsprijzen die tot de moeilijkhe
den hadden geleid, niet verhoogd zul-
President Allende
len worden. Bij de onlusten zijn tot-
dusver vier doden gevallen.
Doordat het Argentijnse hooggerechts
hof een arrestatiebevel tegen ex-presi
dent Juan Domingo Peron verjaard
heeft verklaard, is de laatste juridi
sche hindernis voor Perons terugkeer
uit de weg geruimd. De 77-jarige
Peron. die al 17 jaar in ballingschap
leeft, kan nu niet meer worden gear
resteerd.
Het besluit van het Hof wordt uitge
legd als een poging van het militaire
De vice-president van de Volksbank
van San Juan (hoofdstad van Porto
Rico) is ontvoerd. De ongeveer 40-
jarige directeur Jose Lui Carrion zal
worden vrijgelaten als een losgeld van
circa een miljoen gulden is betaald.
De Volksbank is eigendom van de
familie Carrion.
Een uitgeputte postduif bracht in Bu
enos Aires een 'boodschap', die in
verband wordt gebracht met de ont
voering van de Italiaanse Fiat-direc
teur Oberdan Sallustro, die in Argen
tinië al bijna drie weken wordt ver
mist. De boodschap bevatte de zin:
Mama, de doos is al in de koelkast.
Hetgeen zou kunnen betekenen, dat.
het losgeld is ontvangen.
Charlie Chaplin, omringd door journalisten bij zijn aankomst op het
vliegveld van Los Angeles voor zijn eerste bezoek aan Californië
sinds 20 jaar. Hij werd toen vanwege zijn 'immorele gedrag' door de
autoriteiten zó dwars gezeten het was tijdens de communistische
heksenjacht van wijlen senator McCarthy dat hij Amerika verliet
en zwoer er nooit meer terug te komen. Chaplin zal een 'Oscar'-prijs
krijgen.
pcn-vlaktemaat-lof 5. plaats in Fries
land-durf. 6. lading-tennisterm-pers.
voornaamw. 7 meisjesnaam-akelig 8.
onheilaanbrengende godin-zelfkant
plaatsje onder Vries 9. regelen.
OPLOSSING VAN VRIJDAG:
Hor.: 1. stelde. 4. raket. 7. Oeral, 9.
bereids. 11. Eris, 13. aalt, 15. lak. 16.
roe. 17. alm. 18. lef, 20. Gea, 22. Elis,
24 berk, 25. kabinet, 28. kleed, 29.
rodeo, 30. leest.
Vert: 1. steel. 2. Loes, 3. eer. 4. Rai, 5.
Alda. 6. tante, 8. revolutie, 9. blik, 10.
sar, 12. ratel, 14. lover. 18. leger, 19.
fik. 20. get. 21. akant, 23. sakeé, 24.
bede. 26. blo. 27. nel.
SAIGON (Reuter, AFP, DPA, AP, UPI) De oorlogsactiviteitenj
Zuid-Vietnam zijn in het afgelopen weekeind verder opgevoej'
Noord- en Zuidvietnamezen voerden voor het eerst een zware tail
slag uit bij de gedemilitariseerde zone. De druk van de communa
sche troepen in de buurt van Saigon werd versterkt en de Ameri»
nen voerden hun bombardementsacties op tot een niveau, zoals in
afgelopen drie jaar niet meer is voorgekomen.
Ondanks zwaar vijandelijk vuur slaagde een gedurfde poging van
zwaar bewapende leden van een Amerikaanse speciale reddingsbri
gade om met een lichte observatie-helikopter drie Amerikaanse en
zes Zuidvietnamese militairen uit het omsingelde Loc Minh te halen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Labour-leider Harolu vVilson staat voorlopig niet
kandidaat voor het voorzitterschap van de Socialistische Internatio
nale. Wilsons partijgenoten hebben zaterdag op de bestuursvergade
ring van de Socialistische Internationale in Amsterdam het voorstel
om hem tot voorzitter te benoemen, ingetrokken.
Vervolg van pag. 1
Irak is door dit vriendschapsverdrag
nu één van de nauwste bondgenoten
\an de Sowjet-Unie geworden, afge
zien natuurlijk van de landen van het
Warachau-pakt. Hoe belangrijk de
Russen het verdrag vinden, blijkt wel
uit het feit, dat Sowjebpremier Kosy
gin persoonlijk naar Bagdad is geko
men om het verdrag te ondertekenen.
Tijdens zijn bezoek hebben Russische
oorlogsschepen een vriendschapsbe-
zoek aan IRAKESE HAVENS GE
BRACHT.
Radio Bagdad meldde gisteren dat
Kosygin zijn tevredenheid over had
uitgesproken over e betrekkingen
tussen de Irakese regering en de Ira
kese communisten. Hij was voldaan
over de 'nationale samenwerking in
Irak', zo zei de radio en over de
betrekkingen tussen de regerende
Baath-partij, de Koerdische democrati
sche partij en de communistische par
tij.
Twee jaar geledeen beschuldigden de
Russen nog de Irakese regering ervan
de communisten in het land bloedig
te vervolgen. Deze beschuldiging was
beslist niet uit de lucht gegrepen,
aangezien Irak een faam heeft verwor
ven in de Arabische wereld zijn com
munisten op de meest bloedige wijze
massaal te vervolgen, zich opnieuw
met hen te verzoenen om hen vervol
gens opnieuw hen de dood in te
jagen.
De Sowjet-Unie heeft volgens een in
1969 gesloten overeenkomst 300 mil
joen dollar gestoken in de ontwikke-
line van het zeer belangrijke olieveld
Noord-Roemeila in zuid-Irak, de groot
ste Russische investering in een Ara
bische olie-industrie. In ruil daarvoor
kan de Sowjet-Unie Irakese olie be
trekken. Noord-Roemeila zal aanvan
kelijk vijf miljoen ton olie per jaar
produceren en in 1979 veertig miljoen
ton.
FRANKFORT (DPA, Reuter) Bij
een bomaanslag op een overwegend
door Joegoslavische gastarbeiders be
zocht restaurant in Frankfort zijn
acht mensen gewond. Op het moment
van de explosie waren ln de zaak 70
tot 80 gasten aanwezig.
De politie sluit de mogelijkheid van
politieke motieven niet uit, daar de
aanslag is gepleegd aan de vooravond
van de 31e verjaardag van de stich
ting van de onafhankelijke staat Kroa
tië.
Wilsons eventuele kandidatuur maak
te deel uit van een pakket van voor
stellen van de Engelse socialisten om
de Internationale een andere struc
tuur te geven. Bij die nieuwe struc
tuur zouden er in feite twee voorzit
ters komen: één voor de dagelijkse
leiding en een representatieve politie
ke leider. Daarmee zou-de Socialistische
Internationale weer wat meer beteke
nis kunnen krijgen. Deze politieke
leider, de functie met het minste
werk maar het meest gewicht, zou
Wilson moeten worden. Op zuiver
formele gronden is nu het voorstel
van Labour inclusief de kandidatuur
van Wilson, ingetrokken. Op het con
gres van de Socialistische Internatio
nale in Wenen, dat eind juni wordt
gehouden, komt de structuurwijziging
vermoedelijk weer aan de orde.
Dat de Labour-delegatie in Amster
dam het Engelse voorstel zo gemakke
lijk heeft laten vallen, houdt volgens
ingewijden verband met de onverzoen
lijke houding, die Wilson blijft aanne
men tegen de mensen in zijn partij
die vorig jaar vóór Engelands toetre
ding tot de EEG hebben gepleit. De
Europees gezinde delegatie die in Am
sterdam was, heeft kennelijk geen
zin gehad om te verdedigen, waar
om Wilson zo een goedl ieder van
de Socialistische Internationale zou
zijn en daarom het voorstel om for
mele reden maar laten vallen.
Het bestuur van de Socialistische In
ternationale heeft zijn steun toege
zegd aan de Grieken, die zich verzet
ten tegen het kolonelsregime. Het
leveren van wapens aan Griekenland
wordt veroordeeld. Wapenleveranties
verzwakken de kans op herstel van de
democratie in dat land, zo staat in de
resolutie.
Het -bestuur bepaalde verder nog, dat
bij de Socialistische Internationale
aangesloten politieke partijen zelf mo
gen uitmaken, met welke partijen zij
verbindingen willen aanknopen. Zoe
ken zij contact met partijen in het
buitenland, dari moeten ze eerst over
leg plegen met de partij in dat land,
die is aangesloten bij de Internationa
le.
Amerikaanse militaire woordvoerders
hebben het vermoeden geuit, dat de
Noordvietnamese aanval over de gede
militariseerde zone in feite een aflei
dingsmanoeuvre is, bedoeld om in de
Mekong-delta vastere voet te krijgen
en daar een gebied in handen te
krijgen, van waaruit een voorlopige
regering van Zuid-Vietnam namens de
Viet Cong kan optreden. De achter
grond van het Noordvietnamese offen
sief zou dan zijn om met meer troe
ven in handen op het Parijse vredeso
verleg tegenover Saigon en Washing
ton te staan.
De tankslag dn het noorden rondom
de steden Dong Ha en Quanig Tri
heeft volgens Saigon aan duizend
Noordvietnamese militairen het leven
gekost. Nog eens duizend zouden zijn
gewond en veertig van de vijftig
Noordvietnamese zware tanks vernie
tigd. Amerikaanse woordvoerders ga
ven later toe dat deze berichten wel
iets te optimitisch waren. Men dacht
echter wel, dat de Zuidvietnamezen
erin geslaagd zijn het Noordvietname
se offensief in het noorden op twee
fronten tot staan te brengen.
Maar in het zuiden wordt de provin
ciestad An Loc, op 80 km ten noorden
van Saigon ernstig door de communis
ten bedreigd. Er wordt ook al gevoch
ten op kleinere schaal op slechts 56
km ten noorden van Saigong, aan de
belangrijke autoweg-13. Op het centra
le plateau hebben de Noordvietname-
zen en de Viet Cong-strijders hun
druk op de provincie Kontoem ver
sterkt door het afsnijden van hoofd
weg no 19, die Kantoem met Pleikoe
verbindt. Gisteravond werden ook
zware gevechten gemeld rondom het
kamp Basto-gne op 20 km ten westen
van Hoee. De Zuidvietnamezen zouden
het daar zeer zwaar te verduren heb
ben.
Vier Amerikaanse oorlogsschepen, die
de bevolkte kustgebieden «in de Zuid
vietnamese provincie Kwang Binh be
stookten, zijn zaterdag volgens het
Noordvietnameze persbureau door
Noordvietnamese kustbatterijen in
brand geschoten. De schepen zouden
zware schade hebben opgelopen. Ook
zou boven Noord-Vietnam een B-52-
bommenwerper zijn neergeschoten,
waardoor het aantal neergehaalde
Amerikaanse vliegtuigen op 3.465 zou
zijn gekomen.
75 B-52-bommenwerpers hebben
de troepenconcentraties van de No
vietnamezen in Zuid-Vietnam
vallen. Uit Saigon en Washin 1
wordt gemeld, dat het vliegdeks
Midway zijn basis Alameda bij I
Francisco zou hebben verlaten en
nog eens 75 straaljagers op wei
naar de wateren rondom Vieti J
waar het zich bij de vier vlieg
schepen zou voegen, die daar al
Er cirkuleren geruchten dat ook
vliegdekschip Saratoga op het
staat om zijn basis in Florida
verlaten. Ook zouden volgens krin
die in nauw contact met het Pent:
staan, nieuwe eskaders gevechtsl
menwerpers van de types F-104 e
105 in de VS in paraatheid zijn
bracht om op het eerste bevel i c
Zuid-Vietnam te vertrekken. Uit
pan -zijn in het weekend al d<
gevechtsvliegtuigen van het An e
kaanse korps mariniers overgebr;
waardoor het totaal aantal Amerik
se militaire toestellen in Zuid-I
nam hoven de vijfhonderd is
Vietnamisering
Militaire waarnemers in Saigon a-
ken op, dat de kolossale rol, die
Amerikaanse luchtmacht momen
speelt in de oorlog in Vietnam, V
feite het 'Vietnamiseringsproces'
de door president Nixon met \r
propaganda omgeven overdracht fc
de Zuidvietnamese gevechtsactivj
in de war heeft gestuurd.
Amerikaanse luchtmacht voert 1
al meer dan 50 procent van de li
aanvallen in het Zuiden uit, tei
ongeveer een maand geleden de
Vietnamese luchtmacht in staat
meer dan 95 procent van de luohl
vallen binnen Zuid-Vietnam voor
rekening te nemen. |S
De Zuidvietnamese hoofdstad
geen reserve-troepen meer tot
beschikking, omdat een elite-brige
van ongeveer 2500 Zuidvletnameselfr
rachutisten, die het presidentieeüjd
leis in Saigon moesten beschenjn
naar Lai Che zijn overgebracht,!:
ongeveer 40 km ten noorden frl
Saigon, vanwaar ze te voet zijn ve»
getrokken naar het noordelijker
gen An Loc. dat nu bedreigd woi
Vliegtuigen
ir ffei
'ordei
Volgens Amerikaanse bronnen hebben
de Amerikaanse bombardementsvlieg
tuigen hun acties tegen Noord-Viet
nam nog verder opgevoerd. Ongeveer
CHARLOTTESVILLE (UPI)
Amerikaanse ex-president Lyilc'
Johnson heeft een hartaanval gefr
Vrijdag werd hij in een zieken)
opgenomen omdat hij klaagde
pijn in de borst.
door Harm Lamberts
Sinds sjeik Abeid Karme ruim zeven jaar geleden in een bloedige
staatsgreep op Zanzibar aan de macht kwam, hebben samenzweerders
zeker viermaal geprobeerd een eind te maken aan zijn dictatoriale
bewind. Al die pogingen mislukten. Karume bleef met harde hand
het schitterende kruidnagel eiland voor de Oostafrikaanse kust be
sturen.
- j?
En hij was van plan dat nog lang te
blijven doen.
Na de staatsgreep in 1964 kondigde
hij aan, dat er voortaan geen verkie
zingen meer gehouden zouden worden
cp Zanzibar. Die kon een ontwikke
lingsland zich niet veroorloven, want
de politieke leiders zouden immers
meer aandacht gaan besteden aan hun
herverkiezing dan aan de ontwikke
ling van het land, meende hij. Omdat
de revolutionaire raad van Karume
het eiland nagenoeg hermetisch heeft
afgesloten gehouden van de buitenwe
reld, is er over de dagelijkse gang van
zaken op Zanzibar niet zoveel bekend,
maar zoveel is wel naar buiten door
gedrongen, dat we weten dat Karume
een waar schrikbewind uitoefende en
velen een zucht van verlichting zullen
hebben geslaakt nu hij van het toneel
is verdwenen. Karume had zeer veel
vijanden.
In de eerste plaats natuurlijk onder
de Arabieren die het bloedbad van
1964 hebben overleefd. Ook de Azia
ten op Zanzibar en in Tanzania zagen
in hem een bedreiging. Toen ik vorig
jaar in Tanzania was, had Karume net
veel opzien gebaard door te verklaren
dat alleen zwarte Afrikanen en men
sen die konden aantonen dat een van
hun ouders zwart was burgers van
Tanzania konden zijn. 'Als jullie op
het vasteland dit feit voor anderen
verborgen houden, wij op het eiland
doen dat niet. We weten zeker dat dit
land voor zwarte Afrikanen is en het
is in feite een misdaad om mensen
die niet zwart zijn te vertellen dat ze
ook Tanzanianen zijn,' aldus Karume.
Zo'n opmerking viel natuurlijk niet
goed bij de tienduizenden Aziaten in
het land, van wie velen het Tanzani-
aanse staatsburgerschan bezaten. Zo is
bijvoorbeeld de zeer bekwame minis
ter van financiën in Nyerere's kabinet
van afkomst een Aziaat en de minis
ter van landbouw was een blanke
toen Karume zijn zwart racisme ten
beste gaf.
Lastig parket
(ADVERTENTIE)
Horizontaal: 1 kaarsdrager, 2 opgeld-
beroemd Italiaans dichter. 3. verpak-
kingsmateriaal-boom-zelfkant., wand-
versiering-hoekpij ler-heden. 5.
schoeisel-bij elkaar behorende voor
werpen. 6. bevestiging-pakken-pers.-
voornaamw. 7. gemak-deel van de bij
belvoorkomen. 8. voormalig eiland
water in Utrecht-vaarwel 9. taxeren.
Verticaal: 1. vis, 2. Turks bevelhebber-
sterk samenhangend-rondhout. 3. ei
land ten W. van Sumatra-meisjes
naam-volksnaam van de kauw 4. Roei-
lnteri*
alBVC
President Nyerere probeerde enige
tijd later de gemoederen te kalmeren
door op te merken er niet van te
houden dat Tanzaniaanse onderdanen
tot papieren staatsburgers werden ge
degradeerd. Maar Karume bracht Nye
rere steeds weer in een lastig parket
en de betrekkingen tussen de twee
waren de laatste tijd dan ook nauwe
lijks hartelijk te noemen. Nyerere's
invloed op Zanzibar was echter zeer
klein. Karume heerste op Zanzibar
alsof er geen federatie bestond. Dat
bleek nog eens duidelijk in 1970, toen
hij voor grote opschudding zorgde
door meisjes van Aziatische afkomst
te dwingen met Afrikanen te trou
wen. Op deze radikale manier wilde
hij een eind maken aan het bestaan
van verschillende rassen op het ei
land. Vier jonge Perzische meisjes
van wie twee nog maar zestien jaar
waren, kregen vier leden van Karu-
me's revolutionaire raad als echtge
noot aangewezen. Dat gebeurde vol
gens Karume met instemming van
hun ouders, maar toen de meisjes
hun nieuwbakken mannen niet naast
zich in bed duldden, gingen ze de
gevangenis in. De zaak haalde in de
hele wereld de voorpagina's toen een
van de meisje kans zag een brief uit
de gevangenis te smokkelen waarin ze
om hulp smeekte. Hoewel de bevol
king op het vasteland van Tanzania
over het algemeen ook verontwaar
digd was, zag Nyerere geen kans zijn
eerste vice-president tot de orde te
roepen.
Van alle kanten werd mij in Dar-es-
Salaam dan ook verzekerd, dat Karu
me verre van geliefd was. Of dat ook
gold voor de meerderheid van de
bevolking van Zanzibar viel moeilijk
vast te stellen. Ik mocht het eiland
alleen bezoeken als ik er voor zorgde
Sjeik Abeid Karume
's avonds weer terug te zijn in Dar-es-
Salaam.
Voedselgebrek
Karume is ongetwijfeld populair ge
weest bij de Afrikanen die hem dank
baar waren dat hij hun verloste van
een eeuwenoud feodaal Arabisch be
wind. Maar door zichzelf dictatoriale
bevoegdheden aan te meten, heeft hij
steeds grotere groepen tegen zich in
het harnas gejaagd. Buitenlandse be
zoekers, die het eiland sporadisch
hebben bezocht, vertelden dat er een
spookachtig sfeer hing. De bevolking
leek apathisch. Met de economie is
het snel bergafwaarts gegaan. Enkele
maanden geleden, toen het voedselge
brek nijpend werd, ging de rijst op
de bon. Wie ouder was dan 13 jaar
kreeg een pond rijst per week en
kinderen onder de drie jaar helemaal
niets.
Geen wonder dat Karume's bewind
nog al eens bedreigd werd. Vorig jaar
nog werden negentien mensen ter
dood veroordeeld wegens samenzwe
ring tegen de staat. Hun vonnissen
zijn later veranderd in levenslange
dwangarbeid, een maatregel die volg
de op een bevel van Karume alle
gevangenissen op het eiland te slui
ten. De gevangenen moesten voortaan
ingezet worden bij de landbouw. In
1969 waren vier anderen minder ge
lukkig. Zij werden door een vuurpelo
ton terechtgesteld omdat ze de rege
ring ten val hadden willen brenge etl
Het is onmogelijk te voorspellen
de gevolgen van de moord op Kar t»>
zullen zijn. Volgens berichten uit b(
es-Salaam heeft de revolution w
raad de macht nog stevig in han J*
Of deze raad een humaner bewin*
voeren, nu Karume er niet meei"bi
valt nog te bezien. Jonge officiere n
het leger zouden de laatste en!
steeds minder gelukkig zijn gew >te
met het regime van de sjeik. Mog
dat zij hun kans nu schoon zien. I
nog geen opvolger van Karume fe'
noemd. Officieel komt de burgen
ter van Zanzibar, die vice-voorzeI
van de Afro-Sjirazipartij Is, in "W
merking, maar hij is een oude fr ;n
le man, die weinig politieke mtów
bezit. De 62-jarige Aboud Kumbe le,<
van de revolutionaire raad, scl
meer kans te maken.
President Nyerere zal vandaag
Zanzibar de begrafenis van Kan16'
bijwonen. Omdat de nieuwe le f
van Zanzibar ook eerste vice-presi e
van Tanzania wordt, zal Nyerere o
twijfeld een vinger in de pap w
hebben bij die benoeming. Toen
zibar en Tanganyika in 1964 een
deratie aangingen, was Karume a
baas en had Nyerere geen keus. 3
Karume heeft hem zoveel hoofd
kens gekost, dat Nyerere al zijn /v
vloed zal aanwenden om nu iem.
naast zich te krijgen die hem er,
steeds met quasi-revolutionaire p
voor de voeten loopt.