ij/erzet in PvdA en ARP tegen
-strafbepalingen in Bijstandswet
Overheid lijkt rechter in eigen zaak
allet van Vlaanderen
«bracht Rotterdam
"'diplomatiek' gebeuren
'Mach' opvolgster
van 'Lach-Manoeuvre'
Voor eerste keer een
expositie in Staphorst
Bedford traint
op grote hoogte
SC Cambuur in
moeilijkheden
O ROUW,/KWARTET VRIJDAG 7 APRIL 1972
1I1WKM.AM»
Kil
Mej. J. van Leeuwen en C. Egas: drempelvrees zal nog groter worden
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het opnemen van strafbepalingen In de Bijstandswet,
toals voorgesteld aan de Tweede Kamer, ontmoet fel verzet bij de
ARP en de PvdA. Dit middel om mogelijke fraude tegen te gaan, is
veel erger dan de kwaal, is de mening van mej. J. van Leeuwen, lid
van de Tweede Kamer voor de ARP. De heer C. Egas van de PvdA
ireekt van erg gevaarlijke bepalingen.
Sn
Het probleem is, dat er bij velen, die
beslist geholpen moeten worden, nog
tea grote drempelvrees bestaat om
i beroep te doen op de bijstands-
Door de strafbepalingen wordt
vrees alleen maar groter.
t ben heel erg geschrokken van dit
rstel', zei mejuffrouw Van Leeu-
gisteren in een vraaggesprek
»r de NCRV-radio. Het verzoek om
e strafbepalingen is gekomen van de
""Hractie in de Tweede Kamer.
Van Leeuwen hoopt, dat deze
tie nu zal schrikken, wanneer ze
bepalingen zo glashard in een
tsontwerp ziet staan. Overigens valt
i fraude met de bijstandswet wel
Het beperkt zich in den regel
t de gevallen, dat men kleine din-
i verzwijgt.
en regelingen
die drempelvrees blijven vele
moeilijkheden verborgen en
t er niet geholpen. Van het zoge
de individualiseringsbeginsel in
B wet (het verlenen van de persoon-
jke hulp) is volgens mej. Van Leeu- Normen
maar weinig terecht gekomen.
zei ze nog: het wordt de hoogste tijd,
dat er Iets uit de vingers van CRM
komt.
Het gevolg van het ontbreken van de
groepsregelingen is, dat er te weinig
aandacht kan worden gegeven aan de
persoonlijke noden. De heer Egas
sprak over psychologische moeilijkhe
den bij de uitvoering van de bij
standswet.
De ervaring in de praktijk is, dat de
mensen in nood veel te lang door
blijven 'sappelen' en te laat een be
roep doen op de Bijstandswet De
maatschappelijk werkers bij het parti
culier initiatief zijn volgens mej. Van
Leeuwen te weinig op de hoogte van
de mogelijkheden van de Bijstands
wet. Dit hangt enigszins samen met
de start van de algemene bijstands
wet. Toen is de materiële en immate
riële hulp ontkoppeld. De laatste
hulp, dacht men, moest voorbehouden
blijven aan het particulier initiatief,
aan de kerkelijke organisaties. Deze
scheiding heeft in de praktijk van de
bijstandswet toen niet goed gerwexkt
veel punten zijn we niet geslaagd
wet goed uit te voeren. Mej. Van
Leeuwen vond het wat al te boud
gesproken, dat de wet eigenlijk mis-
■■■lukt was. Maar ze vreest zo iangza-
k methand toch wel het ergste.
De kritiek van het Tweede Kamerlid
voor de ARP is vooral, dat men op
landelijk niveau in het beleid er niet
in geslaagd is na zeven jaar bijstands
wet een aantal groepsregelingen van
grond te krijgen. Alleen de rege-
.ng voor de bejaarden in de tehuizen
er bij gekomen. Dat is bitter wei-
Ptt&ffig. Mej. Van Leeuwen verweet de
indslieden deze nalatigheid. Later
De bijstandswet keert uit op grond
van de zogenaamde nonnen van de
kosten voor het bestaan. Maar de
regering heeft toegezegd, dat de mo
gelijkheid individueel blijft bestaan
boven deze nonnen uitkering te vra
gen op grond van eigen noodzakelijke
kosten van het bestaan. Deze kosten
moeten wel aantoonbaar zijn. De heer
Egas vroeg zich echter af of deze
toezegging geen slag in de lucht is en
een platonische verklaring, die de re
gering zelf niet waar kan maken.
De nonnen werken in de praktijk
zodanig, dat er geen ruimte meer is
voor de bijzondere gevallen. Bij de
CTD
Idoor HANS W. LEDEBOER
IROTTERDAM Zowel door de
aa„ omstandigheden waaronder deze
urd avond was georganiseerd als door
-hjhet geboden programma was het
iZ|lj optreden van het Antwerpse Bal
oor let van Vlaanderen, woensdag
den avond in de Rotterdamse Schouw-
een burg, eerder een diplomatiek dan
een artistiek evenement.
IgJ, Want het bezoek van dit ensemble
eD aan Rotterdam was deel van een uit
wisseling in het kader van het Bel
gisch-Nederlands cultureel akkoord en
op de logische consequentie was na af
loop een ontvangst in de schouwburg-
foyer door de Belgische consul-gene
raal, waar burgemeester Thomassen,
Rijnmondvoorzitter Fiibbe en tal van
i autoriteiten en anderen vooraanstaan
den actie de présence gaven.
Volgende maand gaat het Rotterdams
Dans-Centrum 'n tegenbezoek bren
gen aan Antwerpen. Voor wat betreft
het gebodene waren opvallend het
tse goed danstechnische en ook virtuose
nei peil van de dansers. Het Ballet van
af'j Vlaanderen is een heel jong gezel-
art schap: opgericht in 1969. Maar het
aji heeft in zich opgenomen het voltalli-
>or ge corps de ballet 32 dansers
50. van de Koninklijke Vlaamse Opera en
;nt daarbij heeft het een aantal bekende
solisten aangetrokken, die reeds een
n8 dansloopbaan bij ande e gezelschap-
rt" pen achter zich hebben. Zo is bijvoor-
rs-1 beeld Kathleen Smith jarenlang soliste
pweest bij ons eigen Nationale Bal-
Bovendien heeft het Ballet van Vlaan
deren in Andrée Marlière een zeer
kundig ballelmeester, die scherp op
i belangrijke kleinigheden let. Het re-
A- sultaat is een heel mooi afwerken van
ïflj de bewegin"»n en opvallend weinig
jk lawaai van voet getrappel. Er zijn heel
n- wat Nederlandse dansers, die zich aan
?n voetlawaai schuldig maken.
Wat de beide choreografen Jeanne
S. Brabants artistiek directrice en
ij André Leclnir in vier balletten lieten
'd zien, was duidelijk traditioneel, wat
'r* niet erg behoeft te zijn, en toonde
'<e even duidelijk tekortkomingen, wat
'e wèl erg is Wat wij zagen neigde
gevaarlijke naar het melodramatische,
vooral in d" de deux Dialoog van
Jeanne Brabants op muziek van Willi-
ams en in Prometheus van Leclair op
r muziek van Von Beethoven.
:1 In beide balletten erg veel beweging
j- met brede en lang niet altijd even
zinvolle gebaren en veel te lang uitge
sponnen overbodig gedoe op het to
il neel. Wel bij Jeanne Brabants een
I' grote mate van muzikaliteit, in het
bijzonder in het abstracte en pro-
n bleemloze muziekballet Canrus Fir-
i mus op muziek van Bach waarmee do
j avond werd geopend.
I Leclair heeft zich aan een hachelijke
onderneming gewaagd met Venusberg
uit de opera Tannhauser van Wagner
Het is het enige ballet dat Wagner
heeft geschreven. Het dateert van
1861 en Wagner schreef het voor het
Mej. J. van Leeuwen: middel
erger dan de kwaal
sociale diensten, aldus mej. Van Leeu
wen, komt men er niet aan toe op al
die noden in te gaan. Ook het particu
lier initiatief is er niet eslaagd de
noden boven water te ijgen en in
de rapporten aannemelijk te maken
voor de sociale diensten. De wens van
de heer Egas is dat er een groepsrege
ling komt voor de bejaarden in de
tehuizen. Eigenlijk moesten de tehui
zen gaan vallen onder de algemene
wet bijzondere ziektekosten. Mej. Van
Leeuwen vindt vooral een groepsrege
ling voor thuiswonende bejaarden ge
wenst Dan moet er zo snel mogelijk
een groepsregeling voor de ongehuw
de moeders, voor de onvolledige ge
zinnen komen. Ook is een bepaalde
regefling denkbaar voor de gescheiden
en verlaten gezinnen.
Een voordeel van de groepsregeling is
gevaarlijke bepa-
C. Egas: erg
lingen
vooral, dat in de praktijk veel gemak
kelijker een beroep wordt gedaan op
een dergelijke regeling dan op de
bijstandswet in het algemeen.
De heer Egas zei nog, dat veel meer
moet worden gedaan aan de voorlich
ting van de maatschappelijk werkers
en de vakbondsmensen, artsen en an
dere bemiddelaars. Het samenspel met
deze mensen, die als tussenschakel
kunnen functioneren, is nog veel te
zwak.
De heer Egas geloofde, dat deze en
andere wensen zijn te realiseren zon
der veel extra kosten. De mogelijkhe
den, die er zijn, kunnen beter toege
past worden. Hiervoor is nauwelijks
meer geld nodig. Het liefst zag de
heer Egas op wijk- en dorpsniveau
teams, die de noden kunnen opsporen.
:hap
eerste bedrijf van zijn opera ten be
hoeve van de Opera van Parijs.
Mogelijk is de manier waarop zijn
ballet in Parijs is ontvangen een der
oorzaken dat hij zich nooit meer aan
zoiets heeft gewaagd.
Leclair heeft Venusberg grondig aan
gepakt en er een aanvaardbaar geheel
van weten te maken, daarin gesteund
door het goede decor en de uiterst
simpele costuums van Guy Tel en
door het mooie danswerk van Marleen
Wouters als Venus en Gilbert Serres
als TannhSuser.
Germinal Casafo heeft voor Prome
theus een acceptabel decor maar veel
minder aantrekkelijke oostuums ge
maakt
Expositie in Fodor over
wonderschoon Nederland
AMSTERDAM In museum Fodor
in Amsterdam wordt van 7 april tot
14 mei een tentoonstelling gehouden
van Theo Kley en Cor Jaring. Het is
de vierde expositie van de eerste serie
'Amsterdamse kunstenaars in Fodor'.
Kley en Jaring hebben, in nauwe
samenwerking met het 'deskundolo-
gisch laboratorium' in Amsterdam, ex
positiemateriaal bijeen gebracht waar
mee zij willen laten zien 'hoe wonder
schoon Nederland nog steeds is*
De expositie valt op door een veel
heid aan rood, wit en blauw, molens,
weilanden, overmatig gesteven was
goed en een haringstalletje.
Aansluitend op deze tentoonstelling
organiseert het deskundologisch labo
ratorium een reizende tentoonstelling
die in de loop van dit jaar elf plaat
sen in de verschillende provincies in
ons land drie weken zal aandoen.
Schiedam staat al vast en er zijn
besprekingen gaande met Tilburg,
Groningen, Maastricht, Amersfoort en
Purraerend.
Wisselprijs voor jazz
AMSTERDAM Op initiatief van
een aantal jazz-musici werd eind ver
leden jaar besloten, over te gaan tot
het instellen van een nieuwe wissel-
prijs voor de Nederlandse jazz met de
naam 'Elk een Wisselprijs'.
Onder de jazz-musici is een enquête
gehouden, waaraan 53 musici hebben
meegedaan. Het resultaat zal op maan
dag 10 april worden bekend gemaakt
in jazz-café The Bohemia Jazzclub,
Kromboomsloot Amsterdam, om 17
uur, waarna de prijs zal worden uitge
reikt
NOS en Ariadne
AMSTERDAM Een speciaal ge
vormd ensemble van 36 musici uit de
verschillende NOS-orkesten is het be
geleidingsorkest in de door de Neder
landse Opera-stichting geproduceerde
opera 'Ariadne auf Naxos' van Ri
chard Strauss, die vrijdag 14 april In
de Amsterdamse Schouwburg in pre-
Het Ballet van Vlaanderen.
mière gaat. Dirigent is Kenneth Mont
gomery.
Er zullen 12 voorstellingen worden
gegeven: acht in Amsterdam (14, 16,
17, 19, 28 en 30 april; en 1 en 3 mei;
twee in Circustheater in Schevenin-
gen (21 en 23 april); een in Rotter
damse Schouwburg (25 april) en een
in Stadsschouwburg te Eindhoven (27
april).
David Badford, de Britse atleet
die volgens iedereen Europees
kampioen op de 10.000 meter
moest worden, afgelopen zomer
in Helsinki, maar bezweek on
der de eindsprint van de Fin
Jaha Vaatainen, neemt geen
halve maatregelen om een der
gelijke onaangename verrassing
op de Olympische Spelen van
München te voorkomen. Sinds
vorige week is hij in Kenia
Hij heeft er niet alleen het
voordeel te kunnen trainen met
een aantal van 's werelds sterk
ste atleten, hij wil daar in
Thompson Falls ook uitpro
beren of hij straks in München
extra winst kan boeken door
van een trainingskamp op grote
hoogte af te dalen naar het
laag gelegen Beierse stadion.
Dave Bedford, lang gehinderd
door een achillespees-blessure,
blijft voorlopig tot kort voor
een internationale wedstrijd op
de baan van Crystal Palace in
Londen Kenia om zich te onder
werpen aan een straf tranings-
programma van dagelijks veer
tig kilometer. Mocht hij bij die
Londense wedstrijd het gevoel
krijgen, dat de training in Ke
nia hem extra winst heeft be
zorgd dan gaat hij terug om er
zich ook voor de Olympische
races klaar te stomen.
Die training op grote hoogte is
niet het enige wat Dave Bed
ford met het oog op de Olym
pische Spelen doet Hij heeft
ook nog eens een minltieuzc
terugblik op het afgelopen sei
zoen gemaakt en kwam voor de
nederlaag in Helsinki tot de
volgende conclusie: 'Mijn groot
ste fout is geweest, dat ik kort
voor de wedstrijden om de Eu
ropese kampioenschappen met
een adempauze van slechts drie
dagen twee keer een 5000 meter
op record-niveau heb gelopen:
Edinburgh 13.22.4een nieuw
Europees record en nog geen
zes seconden van het wereldre
cord van Ron Clarke; red.) en
Stockholm (13.24.6). Vandaar
wellicht, dat Bedford nu zijn
eerste 10.000 meter van dit sei
zoen pas loopt bij de wedstrij
den om het Britse kampioen
schap, 14 en 15, juli in Londen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Wie met Jeugdsentiment vervuld terugdenkt
aan de jaren vijftig, moet opnieuw een gevoelige klap incasseren:
het veelal heimelijk gelezen weekblad De Lach is verdwenen,
niet alleen uit de leesportefeuille bij de kapper, maar helemaaL
Waren de filmsterrenfoto's uit dat blad nog relevant illustratie
materiaal in het enkele jaren geleden verschenen boekje Pud
ding en Gisteren, gewijd aan het jeugdsentiment van de jaren
vijftig, de scholieren uit de jaren zeventig hebben het kennelijk
niet meer tijdens de les op schoot liggen.
Poëzieprijsvraag
AMSTERDAM Voor de vijftiende
maal is de prijsvraag voor poëzie
Knokke-Heist uitgeschreven. Alle
dichters uit het Nederlandse taalge
bied kunnen meedoen met nog niet
eerder gepubliceerd werk. Er zijn
twee genre's: kolderpoëzie en poëzie,
waarvan de prijzen respectievelijk
5000 en 20.000 Bfrs. bedragen. De
termijn van inzending sluit op 1 mei
'72. Inlichtingen: Stadhuis 8300, Knok
ke-Heist 1, België.
De Lach was trouwens al een paar
Jaar De Lach niet meer. De naam
werd veranderd in Lach-Manoeu
vre, de filmster ruimde het veld
voor een 'ster van de week' en het
badpak werd bij het naderen van
de fotograaf uitgetrokken. Ondanks
de belachelijke nieuwe naam haal
de het blad in zijn nieuwe formule
aanvankelijk een oplage van zo'n
150.000 exemplaren, maar geleide
lijk aan daalde het aantal afne
mers. De N.V. Acta, die het blad
uitgeeft, zag in dat er niet langer
te lachen of te manoeuvreren vieL
Omdat ze het toch wel zonde von
den de markt die toch altijd nog
goed was voor ruim 90.000 exem
plaren te verlaten, zonnen de uit
gevers op andere mogelijkheden.
Lach-Manoeuvre, 'het blad voor de
man van nu', zoals de ondertitel
luidde, zou verdwijnen, zo werd
besloten, maar er moest wel een
ander blad voor in de plaats ko
men.
Dat andere blad ls gisteren tijdens
een bijeenkomst in Amsterdam ten
doop gehouden: het heet Mach en
ls niet meer bedoeld "oor 'de man
van nu', maar 'vooral voor man
nen'. Het om de veertien dagen
verschijnende Mach is vanaf vol
gende week te koop.
HERINNERINGEN
Kleinkunstdienaar Drs. P. haalde
gistermiddag nog wat herinnerin
gen op aan De Lach, die de 47e
jaargang heeft gehaald. Hij memo
reerde dat het blad het wereldge
beuren 'bijna op de voet' volgde,
een stroom van informatie over
wetenschap en techniek bevatte en
het in de grappen veelvuldig zocht
in onder meer aanrijdingen,
schoonmoeders, alcoholgebruik,
door-het-ijs-zakken, harems en se
cretaressen.
Dat Mach in de plaats is gekomen
van Lach-Manoeuvre, valt niet
moeilijk te onderkennen. De op
maak van het blad vertoont, op
wat uitzonderingen na, grote over
eenkomst met dat van zijn voor
ganger. De uitzonderingen betref
fen de hartpagina's met de (om
met de Mach-redactie te spreken)
'mooie juf, die sterk aan het blad
Playboy doen denken, en de pagi
na's met cultureel nieuws, die
vooral Avenue-lezers zal aanspreke-
n.
Ook een paar rubrieken uit Lach
zijn ongewijzigd door Mach overge
nomen. De redactie van Mach is
dezelfde als die van Lach, maar
het aantal medewerkers is sterk
uitgebreid. Aangetrokken zijn on
der anderen Henk van Stipriaan,
Ronnie Potsdammer, Max Nord,
Jan Wolkers (voor de korte verha
len) en Hans Wierenga (voor in
terviews, in het eerste nummer
met AVRO-pionier Willem Vogt).
BESCHEIDEN
Het bloot in Mach neemt een vrij
bescheiden plaats in. De meisjes
hebben het veld moeten ruimen
voor artikelen over lucht- en ruim
tevaart, auto's, sport, muziek, caba
ret, toneeL film, boeken (niet de
meest infantiele, als we op het
eerste nummer afgaan), mode en
eten. Naar de woorden van hoofd
redacteur At van den Ouden (die
langgeleden zijn journalistieke car
rière bij de Kwartetbladen begon)
moet Mach worden beschouwd als
'de volwassen geworden nazaat van
Lach-Manoeuvre'. Het blad zal
'mannelijk van toon' zijn, wat dat
ook wezen mag.
Dat Lach-Manoeuvre het niet meer
deed, wijt Van den Ouden aan de
'leesluiheid' van het publiek, waar
bij hij het 'machtige beeldbuisme
dium' als de grote boosdoener aan
wijst. Naar onze mening is aan die
luiheid in Mach bepaald niet meer
tegemoetgekomen dan in de vor-
ganger ervan. Maar misschien
komt dat nog.
De naam Mach, ten slotte, is geko
zen, omdat die op Lach lijkt. In
zijn populair-wetenschappeiijke ru
briek geeft Gerton van Wagenin-
gen een wat wetenschappelijker
verklaring. Mach, schrijft hij, is
een begrip uit de luchtvaart dat
voor 'vaart' en 'snelheid' staat
Leuk om te weten, vooral voor
mannen.
STAPHORST Om iets aan de beeldvorming van Staphorst te doen
gaan de Staphorster landbouw, industrie en middenstand zich eind
april manifesteren op de tentoonstelling LIM 1972.
EXPOSITIE STAPHORST HE
Deze door de Stichting Staphorst ge
organiseerde manifestatie zou vorig
jaar reeds hebben plaats gevonden,
maar moest toen worden uitgesteld
vanwege de polito-explosie in het
dorp. De Stichting Staphorst die in
het leven is geroepen mede als reactie
op de wijze waarop Staphorst in de
publiciteit is geweest, heeft de ten-
toonselling opgezet. De stichting wil
de ontwikkeling van de Staphorster
samenleving stimuleren en zij vraagt
begrip van het Nederlandse publiek
voor de problemen van de Staiphorster
en voor zijn principes en tradities.
Een aantal van die tradities zullen
tijdens de LIM-manifestatie op 18, 19
en 20 april worden vertoond. In de
tentoonstellingsrruimten zullen aller
lei beroepen uit de gemeente worden
gepresenteerd, maar ook een aantal
oude ambachten. Zo wordt men ge
confronteerd met het fabricageproces
van de typische Staphorster bedrukte
textiel. Men kan iemand aan het wenk
zien die de beroemde Staphorster
mutsen maakt en men kan het vlech
ten van de rieten matten voor de
Staphorster stoleén gadeslaan. De ma
nifestatie die in de toekomst ieder
jaar zal worden gehouden, begint op
de derde dinsdag van april wanneer
de traditionele Staphorster jaarmarkt
wordt gehouden. Tijdens deze jaar
markt zullen landbouwers en veehou
ders uit de omgeving landbouwpro-
dukten en vee verhandelen maar ook
zal er een warenmakrt worden gehou
den. De tentoonstelling is de eerste
die ooit in Staphorst is gehouden.
'Wij hopen dat er meerdere tentoon
stellingen zullen volgen', aldus R.
Oosterwoud, voorzitter van de ten
toonstellingscommissie.
De Stichting Staphorst heeft de mede
werking gekregen van de 150 midden-
stnaders en de industrie uit Stap
horst Staphorst telde in 1960 nog
maar veertig industriële arbeidsplaat
sen, maar door de komst van grote
industrieëen, zoals onder meer een
LEEUWARDEN SS Cambuur is er
het afgelopen seizoen niet in ge
slaagd het vastgestelde gedeelte van
het exploitatietekort voor haar reke
ning te nemen. SC Cambuur zou hier
van 23% moeten betalen; de gemeen
te Leeuwarden 77%. De raad van
sportaangelegenheden van de gemeen
te Leeuwarden zal zich opnieuw over
deze zaak buigen en bekijken of er
opnieuw subsidie aan SC Cambuur
kan worden verleend. De subsidie van
de Leeuwarder vereniging kwam deze
week tijdens de begrotingszitting van
toen er een motie werd ingediend die
de raad overigens ernstig in gevaar,
de subsidiekansen van de SC Cam
buur tot het nulpunt reduceerde. De
motie haalde het niet. SC Cambuur
stelt op het ogenblik alles in het werk
om via acties de schulden zo snel mo
gelijk af te lossen.
Gisteren heeft Cambuur overigens met
de eerste klasse amateurvereniging SC
Leeuwarden een overeenkomst geslo
ten om te komen tot een betere aan
pak en begeleiding van de jeugdspe
lers. Als jeugdtrainer is benoemd de
huidige oefenmeester van SC Leeuwar
den, Kees van der Ley. Zijn plaats als
vestiging van Philips groeide het aan
tal industrieplaatsen tot bijna 600.
Ook wordt Staphorst steeds populair
der als forensenplaatsen voor grotere
gemeenten in de omgeving zoals Zwol
le en Meppel. De Stichting Staphorst
wil via de manifestatie eind april het
andere, nieuwe Staphorst presenteren.
Het geding over boringen in Waddenzee en IJsselmeer
Van onze
juridische medewerker
De Nederlandse wetgeving
voorziet in de mogelijkheid
van 'wraking' van de rech
ter dat wil zeggen: als
een van de partijen in een
proces vindt dat er een
omstandigheid is die de
rechterlijke onpartijdig
heid kan schaden, dan kan
die partij vragen dat die
rechter door een ander
vervangen wordt.
Een uitzondering op deze re
gel vormt het belangrijke "ad
ministratieve beroep'. Anders
dan in de administratieve
rechtspraak, die wordt uitge
oefend door een onafhankelijke
rechter, wordt in een admini
stratief beroep beslist door
een afhankelijk overheidsor
gaan dat één of meer treetjes
hoger staat dan het orgaan dat
de omstreden beslissing heeft
genomen, bijvoorbeeld: men
gaat van een beschikking van
burgemeester en wethouders
in beroep bij de gemeente
raad, van een besluit van de
gemeenteraad bij gedeputeer
de staten of bij de Kroon.
Nog een ander verschil: in
een administratief beroep
wordt zowel de rechtmatigheid
als de doelmatigheid van het
overheidshandelen getoetst; in
administratieve rechtspraak al
leen de rechtmatigheid. De ad
ministratieve rechter verricht
niet zelf datgene dat volgens
hem had moeten gebeuren,
terwijl het administratieve be
roepsorgaan wel de zaak zelf
kan afdoen.
De regeling van het admini
stratieve beroep, een belang
rijke 'rechtsgang' voor de
burger tegen beslissingen van
de overheid, is een enorme
warwinkel, waar slechts enke
le juristen volledig in thuis
zijn.
Een aanvulling bracht in 1963
de wet BAB (Beroep Admini
stratieve Beschikkingen).
Hierin werd voorzien in be
roepsmogelijkheden tegen be
paalde vormen van overheids
handelen. namelijk tegen
schriftelijke beschikkingen
van de centrale overheid (met
oen hoop uitzonderingen).
Verdergaand is het inmiddels
jaren geleden ingediende wets
ontwerp AROB, Administra
tieve Rechtspraak Overheids
Beschikkingen. Ook het lagere
overheidshandelen gaat hier
onder vallen.
Verschil
Een principieel belangrijk ver
schil is dat AROB-zaken be
slecht gaan worden door een
onafhankelijke administratieve
rechter, namelijk een nieuwe
afdeling van de Raad van Sta
te, terwijl het in BAB-zaken
de kroon is die beslist, dat wil
zeggen de verantwoordelijke
minister. Weliswaar na advies
van de Raad van State, weLk
advies sporadisch niet wordt
opgevolgd, maar wanneer de
wet AROB in werking zou
zijn zou het bijvoorbeeld on
denkbaar zijn dat de Ameri
kaanse deserteur Waver drie
maanden na het tot stand ko
men van het 'vonnis' (nu: het
advies van de Raad van State)
nog steeds in onzekerheid
hierover keert
Vóór administratief beroep
wordt wel gezegd dat hierdoor
controle kan worden uitgeoe
fend en eenheid kan worden
afgedwongen binnen de "be-
stuurskolom', door steed hoge
re organen der overheid
Daartegen is aan te voeren dat
de over de overheid ontevre
den burger moet klagen bij de
overheid zelf.
Om terug te keren tot het
begin, het is een oude spreuk
dat iemand nooit rechter mag
zijn in eigen zaak. Toch lijkt
het er wel enigszins op dat de
overhead in de zaak van de
boringen in Waddenzee en
IJsselmeer (de zaak diende vo
rige week) rechter is in eigen
zaak. In welke kwaliteit treedt
hier immers de centrale over
heid op, en dan voornamelijk
door middel van een kleine
groep ambtenaren binnen het
ministerie van economische
zaken?
Dit zijn de mogelijkheden:
ais verlener van een explo
ratievergunning;
Als verlener van een ex
ploitatievergunning;
Als controleur van het na
leven van de gestelde voor
waarden;
Als inner van de royalties;
Als eigenaar van het boor-
gebied die vergunning moet
geven voor dat een ander op
zijn gebied mag komen (bo
ren);
als orgaan dat definitief
beslist in een administratieve
beroepsprocedure op bezwaren
tegen het verlenen van enige
vergunning.
Vormt deze verstrengeling van
belangen niet een prima plei
dooi tegen het administratieve
beroep en voor administratie
ve rechtspraak door een van
de overheid onafhankelijke
rechter? Eén BAB-procedure
is in deze zaak gevolgd door
Ue provincie Noord Holland,
die vreesde voor verontreini
ging van het drinkwater uit
het IJsselmeer ten gevolge
van een mogelijke 'spuiter' bij
de boringen.
Derde weg
Er is evenwel nog een derde
weg, naar de burgerlijke rech
ter. In een aantal gevallen is
deze rechter bevoegd geschil
len tussen overheid en burger
te beslechten, namelijk daar
waar het gaat om rechten van
de burger die de burgerlijke
rechter altijd mag beoordelen,
bijvoorbeeld de eigendom. Er
is een uitzondering; wanneer
een bijzondere wet een andere
administratieve rechtsgang
Voor de nieuwe groep belang-
hebenden die de milieube
schermers vormen is echter
niet onmiddellijk een admini
stratieve rechtsgang te vinden.
Maar ook al zou die er wel
zijn, dan pleegt de burgerlijke
rechter, wanneer hij in een
zaak gemengd wordt, waarbij
een administratieve rechtsgang
wel te voorzien toch de eis te
stellen dat het een behoorlijke
rechtsgang is. Het is de vraag
of een administratieve rechts
gang waarin dat deel van de
overheid uiteindelijk beslist
in een zaak waar het zelf
grote belangen Ln heeft, prin
cipieel behoorlijk kan zijn. In
ieder geval is het de vraag of
er voor het Contract Natuur
bescherming Noord Holland
een administratieve rechts
gang is. Evenals bij negatieve
beantwoording van de eerste
vraag zal dan de burgerlijke
rechter hebben te beslissen of
het CNN belanghebbende is
en zo ja of met zijn belangen,
dat wil zeggen met de milieu
belangen voldoende rekening
is gehouden. Het kan blijken
dat dat niet het geval is; ook
kan blijken dat er gegrond
getwijfeld mag worden aan de
extra nauwkeurigheid van de
belangenafweging door het mi
nisterie van economische za
ken juist omdat het partij is;
in dit geval kan de president
van de rechtbank in kort ge
ding een voorlopige schorsing
bevelen van het voornemen
van de overheid zijn plan uit
te voeren.