op het beste wasmiddel
Bij de Waag loopt iedere
huisvrouw naar binnen
mm
Laatste raam van Nicolas
voor Delftse Oude Kerk
Tuinbouwschool
laat nog op zich wachten
ig #3 is
Lft -S
ÜSB
irtlp®
PLAATS
EEN
KOERIERTJE
Restaurant FC Den
Haag kost zes ton
Raad Nootdorp
Zelfgekozen Uitbreiding van Chr.
kunst op school
-^ROUW/KWARTET DONDERDAG 6 APRIL 1972
KW
17
at vinat u
'an t e
er.:< lenst?
over ae kerk-
ensr zoeis die -5 en zou
onnen ziin fwaeli auteurs uit
verschillende «erken Dr G.
Jekkei Oi Graaiiand Ds.
- j Hoorn t*ro«. Or H. Jonker.
van katwiik. Proi Or G N
-dmmens os j Overdutn Ds.
t j van >*agée. Ê.frien Pruim.
-»rol. Dr. P Smits Hermen Ver
leek en Ds. H A Visser.
ervaringen
inzichten
idealen
suggesties
Liturgie, preek, sacramentsbe
diening. huisdienst teugddienet
ai ot niet experimenteel en
alternatie) alles komt aan de
orde m dit interessante boek da'
vele perspectieven opent.
paperback f 9.90
herkrijg boa/ n ae ooekhanae
ZOMER et KEUNING
WAGENINGEN
I Van 19 mei-25 juni open ten toonstelling voor beroepskunstenaars uit Leiden en gewest
LEIDEN Het leven hangt van
kloven aan elkaar. De maatschappij is
verdeeld in sectoren, eilandjes waarop
mensen van allerlei slag en geaard
heid naar malkander staan te kijken.
Soms wordt moeizaam getracht, de
oversteek te maken. Die poging is al
vruchteloos als er geen brug is, of als
men met drempelvrees voor al dan
niet vermeende barrière blijft staan.
Eén van de te overbruggen kloven is
die tussen kunstenaar en publiek. De
financiële middelen zijn ontoereikend
om de kunst aan de grote klok te
kunnen hangen; ook het gemeentebe
stuur is, ofschoon welwillend, in arm
lastigen doen en aan handen en voe
ten gebonden.
Onverminderd geldt echter de nood
zaak, dat de kunst onder het volk
gebracht wordt en dat de kunstenaars
niet met hun schepping in een hoekje
blijven zitten omdat ook zij nu een
maal moeten leven en eten. De in
stantie die in Leiden een drijfveer
achter de emancipatie van de heden
daagse kunst wil zijn, is de Culturele
Raad. Voor deze raad is nu de taak
weggelegd, met enkele forse daden de
gaping tussen kunstenaar en publiek
teniet te doen. De sectie Beeldende
kunsten van de Culturele Raad staat
voor de organisatie van de tweede
'Triënnale', een driejaarlijkse inzen
dingstentoonstelling voor het gewest
Leiden. In deze sectie is Bruno de
Klerk één van de stimulerende krach
ten, evenals trouwens zijn naaste
buur in de Caeciliastraat, Kees Buur
man, die graag met hem meedenkt en
perspectieven helpt openen.
In 1968 werd de eerste aankoopten
toonstelling in De Lakenhal gehou
den. Van vrij veel kunstenaars gingen
toen werken van de hand, voor zo
ongeveer 11.000 gulden. Die eerste
Triënnale bracht rond 800 objecten
van om en nabij 250 geselecteerde
mensen voor het voetlicht. In 1972 is
de basis verruimd; van 19 mei tot en
met 25 juni (en indien noodzakelijk
nog van 30 juni tot en met 9 juli) is
er een open tentoonstelling voor be
roepskunstenaars uit Leiden en het
gehele gewest 'Daar krijgen we een
hoop werk aan', verwacht Bruno de
Klerk, 'er wordt niet meer geselec
teerd, wel gegroepeerd naar de aard
van het ingezondene. Alles wordt op
gehangen. Misschien zijn er andere in
stanties die censurerend roet in het
artistieke eten willen gooien, maar dat
zien we tegen die tijd wel.'
'Wat nou het leuke van deze grote
tentoonstelling van alle mogelijke
technieken, foto's, ideeën en project-
ontwerpen wordt is, dat we in de
Waag gaan zitten. Niet meer in de
Lakenhal. Dat gebouw in al z'n statig
heid met het pleintje ervoor veroor
zaakt voor de gewone burger te veel
drempelvrees. Bij de Waag loopt iede
re huisvrouw naar binnen', vindt
Kees Buurman; 'hier kan men zien
wat er allemaal in Leiden gebeurt. De
hele entourage moet een kwestie zijn
van opengooien'.
KUNSTHUIS
'Deze Triënnale en dat is heel
belangrijk wordt meteen een proef
voor het 'open kunsthuis', dat in die
Waag moet komen. Op die manier
gaat het publiek aan kunst wennen',
hopen Bruno de Klerk en de zijnen;
'het moet niet alleen een onderdak-
worden voor de beeldende kunsten,
zijn, als het maar een taal spreekt. Er
is nog wel iets dat prikt: de Triënnale
wordt tot nog toe alleen door Leiden
betaald, terwijl andere gemeenten er
net zo goed van profiteren (eerste
keuze bij aankoop b.v.). De Klerk:
'We willen dat ook de anderen mee
betalen. Leiden wordt arm aan z'n
centrumfunctie. Daar zijn voorbeelden
van te over'.
VERLENGING VAN
STRAAT
Triënnale, kunsthuis en klapper. Op
weg naar een gedroomd walhalla zijn
het deze drie, die op het ogenblik de
gedachten van veel kunstscheppers
bepalen. De grootste daarvan is het
kunsthuis. Met geloof, hoop en liefde
zien mensen als Buurman en De
Klerk daarnaar uit. 'De Waag moet de
verlenging worden van de straat, het
gaat om het versieren van je stad',
zeggen zij. 'Dit verlengen van de
straat wil niet zeggen dat de Waag
een centrum van randkunst wordt.
Wat is rand-kunst? Wat wij willen is,
dat men in een algemeen kunsthuis
kennis kan nemen van alle andere
criteria dan die welke alleen binnen
de Lakenhal passen. Het moet een
markt voor creatieve oorspronkelijk
heid worden'. Kees Buurman profe
teert: 'Het is best mogelijk dat de
Waag voor één of andere collega de
weg opent naar het Amsterdams Ste
delijk Museum, maar er is net zo
goed plaats voor de groenteboer, die
later toch met voldoening zal kunnen
zeggen: ik heb in de Waag gehan-
DEN HAAG In de gemeenteraads
vergadering van 10 april krijgen de
raadsleden onder meer het voorstel
ter behandeling voor de bouw van
een restaurant op het complex van
FC Den Haag. De bouwkosten zijn
geraamd op 600.000. FC Den Haag
huurt het sportrestaurant dan van de
gemeente voor circa 60.000 per jaar.
Voor de aanschaf van twee mobiele
wijklokalen voor de wijk Bezuiden -
hout C moet de gemeenteraad een
bedrag van 11.500 goedkeuren. Aan
het Goetlijfpad zal een gasregelstation
worden gebouwd voor 150.000. Op
de agenda staat verder het voorstel
voor de inrichting van het nieuwe
kantoor van de socóale dienst aan de
Dr. Neherkade dat een bedrag van
650.000 vergt
Voor de aanleg van de semi-metro-
baan zullen enkele gronden bij de
Rijnstraat onteigend moeten worden.
De Haagse Stichting voor Onderwijs
aan Zieke Kinderen krijgt, als de raad
het voorstel goedkeurt, 30.000 extra
voor het aantrekken van meer leer
krachten. Door de verlenging van' de
leerplicht per 1 augustus 1971 komen
steeds meer aanvragen voor lessen
aan zieke kinderen, die voortgezet
onderwijs volgen.
Als vierde fase van het leidingprojekt
van de drinkwaterleiding is
1.170.000 nodig voor de aanleg van
een extra transportleiding. De raad
zal verder een voorstel behandelen
'betreffende de bouw van een demon
stratie- en lesgebouw voor de schooi
en kindertuinen aan de Kornoelje
straat. Dit gebouwtje zal 285.000
kosten.
NOOTDORP De gemeenteraad
komt dinsdagavond 11 april om half
acht bijeen. De agenda vermeldt o.m.
een voorstel tot het nemen van een
voorbereidingsbesluit voor het gebied
tussen de Kon. Julianastraat, de Mei
doornlaan, de Dorpsstraat en de Prins
Bernhardstraat.
B. en W. stellen de raad voor geen
grond te verkopen in de wijk
'Vrouwtjeslant' ten behoeve van de
bouw van een drietal garages. Voor
de sloop van de panden Dorpsstraat
57 en 59 is een krediet van 5415,
nodig.
DELFT Omstreeks 15 april zal de
Tegelense glazenier Joep Nicolas het
laatste raam in de Oude Kerk van de
Hervormde Gemeente aan het Heilige
Geest Kerkhof gaan zetten. Voor het
enige nog blanke raam kon lange tijd
niet het benodigde geld worden opge
bracht. De Stichting Delfesta heeft
zich echter succesvol beijverd de mid
delen voor het vijfentwintigste raam,
achter in de kerk, bijeen te krijgen.
Een schenking van de Amerikaanse
ambassadeur J. William Middendorp,
vorig jaar bij een bezoek aan Delft
gedaan, maakte de financiering
50.000,rond. De onthulling
van het raam zal waarschijnlijk in het
bijzijn van de commissarissen der Ko
ningin in Zuid-Holland en Limburg,
de geboorteprovincie van de heer Ni
colas, verricht worden. Op zaterdag 13
mei zal het levenswerk van de 71-
jarige kunstenaar voltooid zijn.
In 1955 kreeg de toen in Amerika
werkzame Nicolas de opdracht van de
Hervormde Gemeente de blanke ra
men in de Oude Kerk van bijbelse
voorst el üngen in glas en lood te voor
zien. Vier jaar later keerde Nicolas
voorgoed terug uit zijn tweede moe
derland, waar hij tientallen jaren
werkte, om zijn aandacht volledig te
richten op het absolute hoogtepunt in
zijn carrière.
Over zes weken zal ook het Jesaja-
raam voltooid zijn. Nu liggen de teke
ningen al in de Oude Kerk. Het heeft
bijna een jaar geduurd, voordat het
zover kon zijn.
Op 13 mei zal de Oude Kerk, na een
jarenlange restauratie en benevens
enkele materiële binnenwaartse gebre
ken, volledig in zijn oude glorie her
steld zijn.
i ijl t
Ook voor de Lakenhal zal het open kunsthuis van belang worden.
maar ook voor theater en muziek. Dat
algemeen kunsthuis moet nog vorm
krijgen. Met deze Triënnale is het
gewoon een gok; we weten uiteraard
nu nog niet of het goed zal gaan. In
elk geval houden we rekening met
zo'n kleine 1000 kunstwerken uit het
gewest'.
Een derde brug die in samenspel met
Triënnale en het te verwezenlijken
open kunsthuis het contact tussen
artiest en burger moet bevorderen, is
een dikke klapper, die de Culturele
Raad in de toekomst gaat uitgeven.
Groningen en Rotterdam kennen een
dergelijk informatiewerk al. Kees
Buurman: 'Wat ons voor ogen staat is
een boek, dat publiciteit moet geven
aan de kunstenaars en him scheppin
gen en de kunst zelf zal moeten
stimuleren. In Groningen bijvoorbeeld
is deze uitgave erg levensvatbaar ge
bleken. Musea kopen het, scholen,
gemeentehuizen, fabrikanten die hun
bedrijven met kunst willen 'aankle
den'. Ook voor de Kamer van Koop
handel kan zo'n kunstklapper, waarin
iedere kunstenaar een pagina kan op
vullen met afbeeldingen van zijn
werk en persoonlijke gegevens, van
waarde zijn'. Al op voorhand lijkt
zo'n staalkaart een belangrijk vademe
cum voor degenen die de kunst dich
terbij willen halen. Iedereen kan
straks in die klapper vinden wat hij
zoekt en mooi vindt. Buurman en De
Klerk menen, dat de Triënnale dit
boek al vast kan 'aanzwengelen'.
Het open kunsthuis in de Waag houdt
beide kunstenaars stevig bezig. Eigen
lijk is het al geen toekomstmuziek
meer, want de realisatie hangt alleen
nog op de verwarming. Er is een plan
(Airconditioning en vochtwering zijn
delicate zaken) dat voorziet in een
bepaald soort verwarming van de ste
nen ruimte. Als daar eenmaal 's win
ters doeken hangen kan normale radi-
torverwarming funest zijn voor de
geëxposeerde werken. Daarom is aan
grondverwarming gedacht, maar Ge
meentewerken vindt het nogal duur.
'Om met deze Triënnale de verwar
mingskwestie te omzeilen hebben we
de tentoonstelling maar uitgesteld tot
deze zomer', vertelt Bruno de Klerk;
'de expositie wordt nu in de warmere
maanden 'koud' ingediend.
De tweede Triënnale eist eerst de aan
dacht op. Er is een goede samenwer
king op dit gebied met de Lakenhal.
Bruno de Klerk: 'Er ligt geen enkele
discriminatie in onze verwachting, dat
erg veel niet-museumbezoekers en toe
risten, die zich niet alleen op de
Lakenhal oriënteren, over een paar
maanden de tentoonstelling in de
Waag zullen aandoen, met kunst moet
je aan de weg kunnen timmeren als
het een wezenlijk onderdeel van deze
tijd uitmaakt. Wat een mens aan
beeldende creatie kan uitdragen moet
iedereen kunnen zien'.
Wat Kees Buurman en Bruno de
Klerk maar willen zeggen en hun
inbreng in de Culturele Raad getuigt
daarvan is: versieren moet een
feest zijn. Niet alles hoeft mooi te
ZOETERMEER In drie openbare
scholen in Palenstein sieren wand
plastieken lokalen en of gymnastiek
zalen op. De commissie voor onder
wijs en cultuur vond, onder voorzitter
wethouder P. van Zevenbergen, dat de
overige elf scholen ook moesten kun
nen genieten van de nodige kunst
werken. Hiertoe zal worden gesproken
met de Haagse commissie van des
kundigen van kunst en bedrijf. Het
plan is om veertig kunstenaars werk
stukken op een in juni in een der
scholen te houden expositie te laten
insturen. Indien het financieel haal
baar is, kunnen leerlingen en leraren
kiezen wat ze in hun school willen
hebben, ook de schoolbestuurderen
krijgen deze inspraak, evenals uiter
aard de commissieleden.
Wethouder van Zevenbergen onder
zoekt het verloop onder de leerlingen
van de Verwersöhool. Verwacht van
rmij geen wonderen er is van hem
wel binnenkort een voorstel te ver
wachten.
Orgelconcert Lierse Dom
DE LIER Henk van Putten geeft
zaterdag 8 april 20 uur in de Dom
kerk een orgelconcert
Uitgevoerd worden werken van Pa-
chelbel, Buxtehude, J. S. Bach, Reger,
Liszt, en een improvisatie van Henk
van Putten zelf.
NAALDWJK In het jaarverslag
van de Chr. lagere tuinbouwschool
aan de Burgemeester Eisenweg wordt
geconstateerd, dat het nog steeds niet
mogelijk is te komen tot uitbreiding
van de school, doordat daarvoor nog
geen voldoende geld beschikbaar is.
De belangstelling voor de sdhool
neemt toe. Eind 1971 waren er 130
leerlingen voor de dagschool. Er zijn
ruim 130 avondcursisten voor schik
ken en binden van bloemen.
Een mijlpaal in de geschiedenis van
de school was de in gebrulkname van
de instructiekas, waarvan de onder
wijskundige betekenis groot en veel
zijdig is. Door 60 leerlingen van tuin
bouwscholen werd de cursus gevolgd
voor binden en schikken. De open
dagen ter gelegenheid van in gebrulk-
name van de kas bracht 4000 bezoe
kers, onder wie 1500 leerlingen in
klassoverband ook van buiten het
Westland. De meeste leerlingen gaan
door met de studie o.a. 5 naar Rmts
in De Lier, 3 Rmts in Utrecht, 12
leerlingenstelsel groente en bloemen,
en 3 voor aanleg en onderhoud tui
nen. 1 Autotechnische school, 3 voor
handelsavondschool.
In het lerarenbestand kwam slechts
een kleine verandering. De heer Ke-
meling, die nog enkele lessen Neder
lands gaf kreeg een volledige betrek
king aan het Daltonilyceumi in Den
Haag. De heer Blom. Ieraar aan de
Middelbare Tuinbouwschool 'Huis te
Lande te Rijswijk' verzorgt nu tijde
lijk enkele praktijklessen groente
teelt. Mevrouw Rippe-Jansen is aange
steld als lerares typen. Er zijn nu 8
leraren en één lerares, die een volle
dige betrekking aan de school hebben
en 6 die tussen de 3 en 24 lesuren
aan deze school verzorgen.
'Naast de richtingen groenteteelt, bloe
menteelt en tuinbouwtechniek wordt
nu ook de bloemsierkunst in klas 3
en 4 gegeven. Er moet door de leer
lingen een keuze gemaakt worden.
Hoewel op een verzoek om officiële
samenwerking nog geen antwoord is
gekomen van de andere standsorgani
saties, volgen nu een vijftiental leer
lingen van de andere tuinbouwscho
len ook de bloemsierkunst Mede door
de richting bloemsierkunst is dit jaar
het aantal meisjes op de school geste
gen van 2 tot 6. Een verdere stijging
is zeker te verwachten.
!-• 5 ii-k
N»S WH
l?W
Mg
f jjjpr
l*?' Ni't
Een tekening van het laatste raam die
thans ln de Oude Kerk te Delft te
zien is.
DE GEMEENTERAAD VAN Maar
tensdijk komt 6 april om acht uur in
het gemeentehuis bijeen.
