India en Pakistan in direct contact Kwestie Kasjmir hindert Indiaas-Pakistaans overleg Dertien niet-blanken Zuid-Afrika schuldig bevonden aan terreur V redesbeweging vindl steun buiten Belfast 'Kissinger in geheim in de Sowjet-Unie' Offensief Hanoi Nobelprijs Solzjenitsin nog niet overhandigd Premier Indira Gandhi onthult in parlement: Gewond op de vlucht Ex-koning Boeroendi zou 'verraden' zijn Mercouri wordt niet in Griekenland begraven Proces tegen ex-SS-er Politieke rel op Ceylon TROUW/KWARTET WOENSDAG S APRIL 1972 BITITENLAND K8 PIETERMARÏTZBURG (Reuter, UPI) De dertien niet-blanken in de Zuidafrikaanse stad Pietermaritzburg, die terecht hebben gestaan wegens beweerde overtredingen van de 'wet op het terrorisrne', zijn gisteren schuldig verklaard. Het vonnis zal later deze week bekend worden gemaakt. De doodstraf is mogelijk. Vijf jaar gevangenisstraf is het minimum. NEW DELHI (Reuter. AP, UPI) India en Pakistan staan in direct contact met elkaar om de pro blemen te bespreken, die na de veertiendaagse oorlog van december vorig jaar zijn ontstaan. Dit beeft de Indiase premier mevrouw Indira Gandhi gisteren in het parlement in New Delhi bekend gemaakt Een gewonde Zuidvietnamese militair draagt zijn gewonde dochtertje weg van de gevechten bij Quang Tri. Duizenden ontvluchten de stad, nu Noordvietnamese troepen steeds dichterbij komen. Mevrouw Gandhi gaf niet te kennen van welke aard liet contact is en waar het is gelegd. In New Delhi wordt echter gespeculeerd, dat de basis voor het contact is gelegen in Moskou tussen de Indiase minister van buiten landse zaken, Swaran Singh, en hoge Pakistaanse functionarissen. 'Wij zijn niet van plan te onderhande len vanuit een arrogante houding. Wij willen niemand beledigen, wij willen met Pakistan praten in een geest van vriendschap en samenwer king', aldus Indira Gandhi in haar verklaring aan het parlement. Zij be- kelmtoonde, dat India voortdurend heeft gestreefd naar normalisering STOCKHOLM (Reuter. UPI. AP, AFP) Aleksandr Solzjenitsin, de Russische winnaar van de Nobelprijs voor literatuur in 1970, kan deze onderscheiding niet op 9 april in Moskou in ontvangst nemen. De Rus sische autoriteiten hebben de Zweedse functionaris die met de uitreiking van de prijs was belast een visum gewei gerd. De secretaris van de Nobel-stichting, Karl Ragnar Gierow. verklaarde gis teren dat hem een visum was gewei gerd. maar wilde verder geen com mentaar lei-eren. Gierow had zaterdag naar Moskou willen gaan om de daar op volgende dag de onderscheiding aan Solzjenitsin te overhandigen in het huis van een vriend van de schrij ver. De Zweedse Academie kende Solzje nitsin de prijs toe in oktober 1970 maar de controversiële Russische schrijver ging niet naar Stockholm voor de uitreikingsplechtigheid. In een brief aan de Academie schreef hij dat hij zijn geboorteland niet wilde verlaten uit angst geen toestemming te krijgen weer terug te keren. De toekenning van de prijs (waaraan een geldbedrag van 200.000 gulden verbonden is) aan Solzjenitsin leidde tot een felle campagne tegen hem in de Sowjet-Unie. Op verzoek van de Schrijver zette de Academie het geld op een bank. vermoedelijk in Zwitser land, maar hield zij het diploma en de medaille bij zich. Na een briefwisseling tussen de schrijver en de secretaris maakte de Academie kort geleden bekend dat Gierow naar Moskou zou gaan en de prijs zou overhandigen in de woning van een van Solzjenitsins vrienden. In een interview met twee Ameri kaanse correspondenten zei de schrij ver dat hij van plan was, de Russi- Mevrouw Monica Patterson, een Brit se rooms-katliolieke vrouw, die vijf jaar gelpden naar Noord-Ierland kwam. organiseerde de bijeenkomst waarop de IRA (Ierse republikeinse leger) werd gevraagd, zijn terroristi sche activiteiten te staken. Zij blijft met haar acties doorgaan, ondanks het dreigement van IRA-aanhangsters, dat zij, haar een arm zullen breken' Uit Londonderry in Newry, die beide bekend slaan als republikeinse bol werken zijn berichter gekomen, waar uit blijkt dat men daar ook voelt voor een staakt het vuren in de straat- oorlog. die nu al drie jaar slachtoffers heeft geëist. Mevrouw Patterson, die ook geld en brieven uit Amerika heeft ontvangen, zei dat de IRA-aanhangsters. die de bijeenkomst hadden verstoord, zich een slechte dienst hebben bewezen. Zij gelooft dat wat de IRA betreft het getij is gekeerd. van de betrekkingen met Pakistan en dat het met dit land in vrede wil leven. Zij sprak de hoop uit, dat de Pakistaanse regering het standpunt van New Delhi op zijn juiste waarde zal schatten. In een passage, die volgens waarne mers direct was gericht aan de Pakis taanse president Bhoetto, merkte me vrouw Gandhi op: 'Onderhandelingen kunnen niet worden gevoerd door redevoeringen. Er zijn communicatie kanalen voor uitwisseling van ideeën'. In de afgelopen weken heeft Bhoetto verschillende interviews toegestaan aan Indiase journalisten en in open- Alexander Solzjenitsin sclie minister van cultuur bij dc plechtigheid uit te nodigen. Maandag nog deed Solzjenitsin een scherpe aanval op de Russische auto riteiten, 'die een campagne tegen mij voeren en die een soort verbonden, besmette zone rond mijn gezin en mijn vrienden hebben gevormd'. Eolzjenitsin werd in het Westen voor al bekend om zijn boeken 'De eerste cirkel'. 'Kankerpaviljoen' en 'Een dag uit het leven van Iwan Dennisowitsj'. De Russische ambassade in Stockholm wilde geen verklaring geven voor de visumweigering. Een woordvoerder zei dat een nieuwe visum-aanvrage voor Gierow op een latere datum kan worden besproken. Blijkbaar om mevrouw Patterson te tonen, dat niet naar haar oproep zal worden geluisterd, openden drie scherpschutters van de IRA gisteren in Andersonstown het vuur op een Britse patrouille. De militairen beant woordden het vuur. In andere delen van Belfast kwamen bommen tot ont ploffing. Er vielen geen slachtoffers. Vijftien links-radicale studenten heb ben het ministerie van buitenlandse zaken in Dublin bestormd en zich met kettingen vastgebonden aan marmeren pilaren. Zij zijn lid van de Arbeiders vereniging voor een democratische oplossing van het Ierse conflict'. De studenten protesteerden tegen de 'on democratische aanspraken van de Ier se regering op Noord-Ierland'. De 'ka pitalistische klasse' in Ierland zou verantwoordelijk zijn voor de twee dracht tussen rooms-katholieken en protestanten. bare redevoeringen gepleit voor direc te onderhandelingen. Instructies Mevrouw Gandhi zei ook, dat India van geen enkele zijde instructies heeft ontvangen inzake de betrekkin gen met Pakistan. Maar volgens goed- ingelichte bronnen in New Delhi hebben de Sowjet-Unie en Engeland de afgelopen tijd druk uitgeoefend op de Indiase regering om besprekin gen met Pakistan te beginnen. De Indiase premier sprak de hoop uit, dat een eventuele overeenkomst met Pakistan ook zal gelden voor Bangla- desj. 'Ik geloof, dat Pakistan, India en Bangladesj samen moeten werken als goede buren. Als wij samenwerken, kunnen wij sterker worden in ons eigen land en een bijdrage leveren aan de sterkte van het hele sub continent en tot de ontwikkeling van alle ontwikkelingslanden', aldus me vrouw Gandhi. Bhoetto President Bhoetto van Pakistan zei gisteren tegen journalisten niet te weten, wanneer hij een ontmoeting met mevrouw Gandhi zal hebben. Hij wilde ook niet ingaan op de verkla ringen van de Indiase premier. De diplomatieke betrekkingen tussen In dia en Pakistan werden verbroken, toen New Delhi eind vorig jaar, aan het begin van de oorlog, overging tot erkenning van Bangladesj. De regering van Bangladesj heeft de Verenigde Staten er officieel van in kennis gesteld, dat zij hun missie in Dacca zullen moeten sluiten, als zij de nieuwe staat niet binnen tien dagen erkennen. Dit maakte een regerings woordvoerder gisteren in Dacca be kend. Dacca had instandhouding van de legaties in het vroegere Oost-Pakis- tan afhankelijk gesteld van snelle er kenning van Bangladesj. In het week einde liet Washington weten. Bang ladesj spoedig te zullen erkennen. De erkenning werd gisteravond in Washington aangekondigd. Joegoslavië en Bangladesj hebben gisteren een handelsovereenkomst gesloten, waarin wordt beklemtoond, dat de beide lan den elkaar zullen begunstigen op eco nomisch en handelsgebied. KAMPALA (Reuter) De Oegandese regering heeft documenten gepubli ceerd waaruit moet blijken dat ex- koning Ntara de vijfde van Boeroendi vorige week naar zijn land terugkeer de onder een amnestieregeling die hem door president Michel Micom- bero was gegarandeerd, 'Ntara werd meteen gearresteerd', volgens radio- Boejoemboera, Toen hij trachtte met blanke huurlingen een inval in Boe roendi te doen'. De gefotocopieerde documenten zijn brieven van president Micombero aan president Amin van Oeganda, waarin de Oegandese regering de veiligheid van Ntara verzekerde, als deze vrijwil lig naar Boeroendi zou terugkeren. Het proces werd op 2 augustus 1971 geopend en vier dagen geleden ver daagd voor het samenstellen van het vonnis. De president van de recht bank, N. James, zei dat er veel tijd nodig is geweest, maar dat hij de beklaagden, die volhouden onschuldig te zijn, niet langer in onzekerheid wilde laten. Allen werden schuldig geacht aan het deelnemen aan een samenzwering om bepaalde handelingen te plegen, die de handhaving van recht en orde in Zuid-Afrika in gevaar zouden brengen en met het gemeenschappelijke doel, ATHENE (AFP) De vader van de Griekse zangeres Melina Mercouri, de in 1967 in Londen op 74-jarige leef tijd overleden Stamatis Mefcouri, zal voorshands niet in Griekenland wor den begraven. De weduwe van de vroegere politicus heeft dinsdag gezegd dat de autoritei ten in Athene wel toestemming heb ben willen geven óm het stoffelijk overschot naar Griekenland te bren gen. maar dat Melina en haar broer Sypros het land niet zullen worden binnengelaten om de begrafenis bij te wonen. Onder deze omstandigheden heeft me vrouw Mercouri afgezien van over brenging van het stoffelijk overschot dat al vier-en-een-half jaar in een koelcel in Londen ligt. Zij had om een vrijgeleide voor 24 uur verzocht voor haar kinderen, die op politieke gronden worden gezocht. LINZ (AFP) In de Oostenrijkse stad Linz is dinsdag het proces begon nen tegen de 48-jarige Johan Gogl, voormalig onder-officier van de SS, die wordt "beschuldigd van moord op ge vangenen van het concentratiekamp Mauthausen (in Oostenrijk) tijdens de tweede wereldoorlog. Gogl moet zich voorts verantwoorden voor de executie van leden van een Brits luchtcomman- do, een groep Oostenrijkse communis ten en een Franse gevangene. Men verwacht dat het proces een maartd zal duren. de regering met geweld ten val te brengen. Zij werden voorts schuldig bevonden aan het werven van personen in Zuid- Afrika om ze een militaire opleiding in andere landen te doen volgen. De rechtbank achtte twee van de beklaag den, Kadir Hassim en Jopseh Voesani, schuldig aan het verlenen van hulp aan bekende terroristen. JACHT De dertien verdachter, (negen Afrika nen, twee Indiërs en twee kleurlin gen) werde in februari en maart van het vorig jaar tijdens een groot scheepse jact van de politie gearres teerd. Zij zouden lid zijn van een ondergrondse beweging, de 'NonrEuro- pean Unity Movement' (NEUM) en van de militante vleugel van deze anti-apartheidsbeweging, de 'African Peoples Democratie Union of South Africa' (APDUSA). Deze organisatie, die de laatste jaren in Zuid-Afrika weinig van zich heeft laten horen, heeft haar hoofdkwartier in de Zambiaanse hoofdstad Loesaka en een bureau in Londen. De bewijzen van de Zuidafrikaanse justitie berusten grotendeels op ver slagen van bijeenkomsten, waar 'agen ten uit Zambia' Zuid-Afrikanen zou den hebben aangespoord naar het bui tenland te gaan om er een opleiding in de guerrilla te volgen. De getuigen a charge die op de bijeenkomsten aanwezig zouden zijn geweest blijven op last van de rechtbank anoniem. Velen van hen zouden bij de arresta tie golf van vorig jaar zijn opgepakt en onder bedreiging met straffen erin hebben toegestemd om in het proces tegen de dertien niet-blanken als ge tuigen a charge op te treden. Vervolg van pagina 1. De censuur, die de Zuidvietnamese regering tijdens de paasdagen heeft ingevoerd, is niet alleen van kracht voor de binnenlandse pers, maar geldt ook voor buitenlandse persbureaus en dagbladen. Dit besluit zou zijn geno men door president Ngoejen van Thieu zelf, in verband met de ernst van de militaire situatie aan het noordelijke front, waar de Noordviet- namezen sinds rijf dagen een groot offensief voeren en een groot gedeelte van de provincie Quang Tri, zuidelijk van de gedemilitariseerde zone, heb ben veroverd. Een woordvoerder van het Zuidvietna mese ministerie voor voorlichting maakte gisteren bekend, dat uitslui tend nog berichten over de militaire situatie gepubliceerd mogen worden, die van de regering afkomstig zijn. Nieuws van correspondenten in het strijdgebied moeten voor publika- tie door de militaire autoriteiten wor den gecontroleerd. Na de bekendmaking heerste bij de buitenlandse persvertegenwoordigers ln Saigon grote verwarring. De woordvoerder werd met vragen be stormd, maar kon geen nadere toe lichting geven. DESERTIE De Viet Cong riep de Zuidvietnamese regeringstroepen gisteren op, te deser teren en zich bij de guerrillastrijders aan te sluiten 'ter bevrijding van het zuiden'. Volgens een door radio-Hanoi omgeroepen verklaring van het Natio nale Bevrijdingsfront hebben duizen den Zuidvietnamese militairen dat al gedaan. De Zuidvietnamese regerings troepen hebben zware verliezen gele den. De guerrillastrijders hebben vol gens Hanoi, een brigade mariniers in de pan gehakt en daarnaast meer dan 6.500 militairen gedood of gevangen genomen. Voorts hebben ze 45 vlieg tuigen en talrijke stukken veldgeschut vernietigd, aldus Noord-Vietnam. China heeft gisteren zijn vreugde geuit over de 'herhaalde felle aanval len op de militaire bases en installa ties van de kliek der VS-marionetten'. Geconfronteerd met deze aanvallen van 'de Zuidvietnamese Volksbevrij- dingstroepen, zijn de Amerikaanse agressors overgegaan tot uitgebreide bombardementen en hebben ze oor logsschepen van de Zevende Vloot ingeschakeld ter ondersteuning. In een poging tot intimidering van 'het heldhaftige Vietnamese volk', aldus een bericht van het persbureau Nieuw-China. Noord-Vietnam en de Viet Cong heb ben Amerika en Zuid-Vietnam gisteren verzocht de onderhandelingen op de Parijse vredesconferentie deze week te hervatten. Maar het verzoek werd af gewezen met verwijzing naar de ver klaring van 23 maart, waarin werd ge steld dat Hanoi en de Viet Cong eerst blijk moeten geven van hun bereid heid tot 'serieuze onderhandelingen'. De besprekingen zijn op initiatief van president Nixon voor onbepaalde tijd verdaagd. COLOMBO (AP) Op Ceylon Is een politieke rel ontstaan over plannen om een wet aan te nemen, die het mogelijk maakt om 8.000 mensen voor de rechtbank te brengen, die ervan verdacht worden een opstand te heb ben georganiseerd. De communisten, die zitting hebben in de coalitieregering, zijn tegen aanvaar ding omdat zij een aantasting van de democratie verwachten en een men senjacht op grote schaal. De regering wil komen tot oprichting van speciale oomité's voor de berech ting van mensen, die ervan worden verdacht, vorig jaar betrokken te zijn geweest bij opstandige activiteiten. BELFAST (Reuter) De vrouw achter de vredesbeweging in de hoofdstad van Ulster, heeft gisteren verklaard dat zij steun heeft gekregen uit andere delen van de provincie. Dit gebeurde naar aan leiding van de door aanhangsters van de IRA verstoorde vredes bijeenkomst, die ongeveer 200 roomskatholieke vrouwen maandag in het Andersonstown-district hielden. LONDEN AP) Een Amerikaanse geestelijke, ds. Paul Llndstrom, beweert dat de adviseur van president Nixon op het gebied van nationale veiligheids zaken, Henry Kissinger, geheime besprekingen met de Russische leiders heeft gevoerd. Volgens Lindstrom was Kissinger op 22 en 23 maart, toen hij verondersteld werd in Mexico te zijn, in werkelijkheid In de Russische hoofdstad. Lindstrom verklaarde dat Kissinger vanuit Mexico City met een Russisch militair vliegtuig naar Moskou was vertrokken, om daar overleg te plegen met Leonid Breznjew (de secretaris-generaal van de Russische communistische partij) en andere Russische functionarissen. Volgens Lindstrom had dit onderhoud een overeenkomst 'over zekere gedeelten van de strategische ontwapening' opgeleverd. De Verenigde Staten hebben talloze concessies gedaan om overeenstemming te bereiken, terwijl de Russen geen wezenlijke concessies deden', aldus Lindstrom, predikant van de 'Church of christian liberty* in Prospect Heights (Illinois). Premier Indira Gandhi heeft verklaard dat India en Pakistan in direct contact staan met elkaar om problemen te bespreken die zijn ontstaan na de oorlog van december. De kwestie Kasjmir zal een belangrijke rol gaan spelen bij deze besprekingen. India en Pa kistan zijn nog steeds in een fel conflict vernikkeld over de vraag of geheel Kasjmir Indiaas of Pakistaans moet worden. De legers van beide landen staan in dit gebied nog altijd tegenover elkaar, gescheiden door een bestandslijn. Gerald Ratzin, correspondent van het Britse persbureau Reuter in New Delhi wijdt er de volgen de beschouwing aan. door Gerald Ratzin THENE (AFP) Door de mogelijkheid van besprekingen tussen India en Pakistan is alle aandacht weer gevestigd op Kasjmir. Dit fel omstreden gebied is 25 jaar lang een bron van geweld tussen beide landen geweest. De Indiase regering is zichtbaar ge voelig voor de beweringen dat er onregelmatigheden zijn geweest bij de verkiezingen die de afgelopen maand ook in Kasjmir zijn gehou den. Buitenlandse en Indiase corres pondenten werden later opgetrom meld door een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse za ken in New Delhi om, wat werd genoemd, de misvattingen in het buitenland over de verkiezingen te weerleggen. De Congres Partij van premier Indi ra Gandhi heeft in het parlement van de deelstaat Kasjmir 57 van de 74 zetels veroverd. De Islamitische Ja5mat-e-islami partij won vijf ze tels, de rechtse Jan Sangh-partii drie en de onafhankelijken negen zetels. De regeringswoordvoerder vertelde dat de opkomst bij de verkiezingen zeer groot was geweest, hoewel er volgens hem een oproep was ge weest de verkiezingen te boycotten van de voormalige premier van Kasjmir, sjeikh Mohammed Abdoel- lah. De woordvoerder, die een tevo ren opgestelde verklaring citeerde, zei dat alle deelnemende partijen volledig vrij waren geweest bij het voeren van hun campagne. Sjeikh Abdoellah Het belangrijkste punt in de be schuldigingen van sjeikh Abdoellah is echter dat de partij het Plebisciet Front (de Front Groep voor de volksstemming) verboden was en niet aan de verkiezingen had mogen deelnemen. Sjeikh Abdoellah, die Sjeik Abdoellah van 1948 tot 1953 premier van Kasj mir is geweest en 13 jaar in Indiase gevangenissen heeft gezeten, is van mening dat Kasjmir zich ln 1947 bij India heeft aangesloten op voorwaar de dat deze Himalaja-staat volledige interne zelfstandigheid zou krijgen. De Indiase regering heefthaar belof te niet gehouden, zegt Abdoellah. In de dagen van het Britse Imperi um werd Kasjmir door een hindoe- maharadja bestuurd. Het was de eni ge islamitische staat die zich bij India aansloot in plaats van bij het (islamitische) Pakistan, nadat het subcontinent in 1947 onafhankelijk werd verklaard. De kern van het conflict tussen India en Pakistan ligt in het streven naar zeggenschap over de rijke en vruchtbare Kasjmir-vallei. Deze ligt in het door India bezette deel van Kasjmir, dat verdeeld wordt door een bestandslijn. Zowel India als Pakistan eisen het gehele gebied voor zich op, tenminste in theorie. India houdt er aan vast dat het volk van Kasjmir onder het bestuur van New Delhi ruimschoots de gelegen heid heeft gehad haar standpunten kenbaar te maken via verkiezingen. Sjeikh Abdoellah ontkent de be schuldigingen dat hij een voorstan der van afscheiding is en dat hij niet bereid zou zijn de eed op de grondwet af te leggen. Het Plebis ciet Front en sjeikh Abdoellah be sloten vorig jaar deel te nemen aan dc verkiezingen voor het parlement in New Delhi, nadat zij sinds 1952 alle verkiezingen hadden geboycot. Maar Abdoellah noch de leiders van het Front mochten Kasjmir binnen komen. De partij werd vervolgens verboden omdat zij afscheiding van Kasjmir zou propageren. Maar in een interview zei sjeikh Abdoellah dat hij en de leden van het Front zeker de eed van trouw afgelegd zouden hebben als zij aan de nationale verkiezingen hadden mogen deelnemen. De 66-jarige sjeikh verklaarde: 'Als het Plebisciet Front alle invloed op het volk van Kasjmir verloren heeft, waarom werd zij dan verboden?' Hij ontken de dat hij een beroep had gedaan de locale verkiezingen van vorige maand te boycotten. Hij had gezegd dat hij niet iedere kandidaat kon steunen, omdat de regering acties ondernam die voorkwamen dat le den van het Front stembusacties konden ondernemen ten gunste van ee bestuurskandidaat. De regering diskwalificeerde met één penne- streek één miljoen politiek bewuste mensen in de staat', aldus Abdoellah. Voordat de verkiezingen gehouden werden kreeg de echtgenote van de sjeikh. Begum Abdoellah, eveneens een verbod opgelegd naar Kasjmir te gaan. Zij zou een bedreiging vor men voor de veiligheid van de staat, zo werd gezegd. Het vorige weekein de is het inreisverbod tegen de vrouw van sjeikh Abdoellah opgehe ven. De regering van Kasjmir maak te tevens het plan bekend 164 poli tieke gevangenen vrij te laten, waar toe ook enkele leiders behoorden van het Plebisciet Front. Goed ingelichte zegdlieden geloven dat sjeikh Abdoellah maar weinig kans maakt naar Kasjmir te mogen terugkeren, voordat over deze zaak met Pakistan is onderhandeld. President Zoelficar Ali Bhoetto van Pakistan heeft verklaard dat hij zo spoedig mogelijk mevrouw Gandhi uil ontmoeten. Er zijn hardnekkige berichten in omloop dat de voorbe reidende contacten al zeer spoedig worden gelegd. In december hebben de twee landen twee weken oorlog met elkaar gevoerd," die leidde tot de stichting van de onafhankelijke staat Bangladesj het voormalige Oost-Pakistan. In zijn interview zei sjeikh Abdoel lah dat het volk van Kasjmir ge raadpleegd moet worden over haar toekomst Als een volksstemming moeilijkheden zou veroorzaken dan moeten andere middelen gevonden worden, zei hij. VN Zowel India als Pakistan hebben dat destijds aan de Verenigde Naties toegezegd, maar de houding van In dia was aan het einde van de jaren '50 gewijzigd. De sjeikh verwierp elke gedachte aan de omvorming van de bestandslijn in Kasjmir tot permanente internationale grens. 'Ik zal daartegen protesteren. Dat is de enige weg die mij nog openstaat. En ik zal mijn strijd voortzetten', aldus sjeikh Abdoellah.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 8