Roemeens predikant verbaasd
over campagne van Wurmbrand
Hoe ver mag een
bijbelgenootschap gaan
Trouw
Kwartet
Lutherse delegatie mag
niet naar Ovamboland
Prof. Jonker spreekt
over het getuigenis
Belasting doet
de deur dicht
31,4 miljoen baptisten
Conferentie op Oud-Poelgeest
Beroepings-
werk
Soldaat omgekome
in schuttersput
Boekenetalage
TROUW/KWARTET DONDERDAG 16 MAART 1972
KERK/BINNENLAND
UTRECHT De 50-jarige predi
kant Zsolt Cseh van de hongaars-
sprekende gereformeerde kerk in
Roemenië preekte een paar we
ken geleden in Emmen. Op het
publicatiebord in het portaal zag
hij toen de naam van een andere
Roemeense predikant, Richard
Wurmbrand, die zou komen spre
ken over de ondergrondse kerk
in de communistische landen. In
gesprekken na de dienst werd
hem gevraagd of hij Wurmbrand
kende. 'Nooit van gehoord', moest
hij erkennen.
Maar de ondergrondse kerk dan? luid
de de volgende vraag. 'Nooit van
gehoord', luidde het antwoord op
nieuw. Zijn verbazing over het feit,
dat iemand van wie hij in zijn 25-
jarige predikantservaring in Roemenië
nog nooit heeft gehoord, duizenden Via Kuyper
mensen in het westen op de been
krijgt en kapitalen inzamelt, was het
begin. Die verbazing ging over in
woede toen hij vernam van Wurm-
brands beschuldiging dat de boven
grondse kerk het evangelie heeft ver
raden.
In gezelschap van ds. Istvan Tüski,
geestelijk verzorger van de hongaars
sprekenden in Nederland, die 't afge
lopen jaar twee kerken van verschei
dene confessies in Roemenië afreisde,
gaf hij uiting aan zijn teleurstelling
hierover. 'Ik heb gehaakt naar dit
studiejaar in Nederland en ik verheug
mij over de goede contacten die ge
woon bovengronds tussen onze boven
grondse kerken kunnen bestaan over
de hulp die de kerken in Nederland
ons hebben gegeven na de verschrik
kelijke overstromingen van vorig jaar.
Ik begrijp er niets van dat zovelen uit
het kerkvolk bereid zijn te geloven
wat er over ons wordt gezegd. In
Roemenië wordt niemand vervolgd om
zijn geloof. Mensen die daarover twij
felen moeten onze kerken maar eens
bezoeken. Zij zullen een groot kerke
lijk meeleven vinden. Het is helemaal
niet moeilijk ons te bezoeken. U kunt
zo bij de grens een visum krijgen'.
Ds. Cseh die in 1946 afstudeerde had
zijn eerste ontmoeting met de Neder
landse taal via Abraham Kuypers 'E
voto Dordraceno'. Met dat boek en
een gebrekkig woordenboek is hij Ne
derlands gaan studeren om de Neder
landse variant van de calvinistische
theologie rechtstreeks te leren kennen.
Theologen die wel eens met hem
praten worden getroffen door zijn
bijna Kuyperiaanse betoogtrant Sinds
1968 begint er een studie-uitwisseling
met Roemenië op gang te komen.
Daarbij wordt gebruik gemaakt van
't Bernardinum Stipendium, dat sinds
1761 bestaat en bestemd was om door
de Habsburgers vervolgde predikanten
in Nederland te laten studeren en een
door wijlen prof. dr. F. W. Grosheide
in 1921 opgericht fonds voor studie
beurzen aan de Vrije Universiteit
Een student theologie uit Roemenië is
na een Jaar studie aan de VU inmid
dels naar zijn land teruggekeerd. En
een theologen-echtpaar van de VU
werkt op het ogenblik in Roemenië.
Ds. Cseh was tot zijn grote vreugde
de vierde die in aanmerking kwam:
eindelijk kon hij gaan studeren in de
taal die hij al twintig jaar actief heeft
gebruikt in Roemenië. Hij volgt nu de
colleges van de hoogleraren Bronk-
horst, Hasselaar en Jonker in Utrecht
en is van plan daar, eenmaal in
Roemenië teruggekeerd, breeduit over
te publiceren in kerkbladen.
De relatie met de "calvinistische ker-
Terugspelen
De redactie behoudt ilch het recht voor om
ter opuame in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij
publikalle wordt met dc naam van dn
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor.
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
Zendingsbevel
Zover moest het dus komen, dat 'theo
logen' het beleid van de generale
synode laken. 'De synode heeft te
weinig geluisterd naar het evangelie
van Jezus Christus naar de mening
van sommige godgeleerden. Waar le
zen deze theologen in de bijbel, dat
het evangelie van Jezus was 'wapens
leveren aan terreurgroepen'? Veel le
den van de gereformeerde kerken
hebben hun bijdragen voor het overi
gens goede werk van het werelddiako-
naat gestaakt nadat in het voorjaar
van 1970 een bijdrage van 25.200,—
ter beschikking gesteld was ter be
strijding van het racisme van de we
reldraad van kerken. De synode moest
spreken. De synode heeft nu gespro
ken en zich m.i. laten leiden door het
zendingsbevel en dat evangelie la
ten prevaleren.
Waarom beproeft de groep van teleur
gestelde theologen haar krachten niet
op de doorbraak van het Koninkrijk
in Rusland en vazalstaten? Laten wij
bidden voor onze synode. Nog méér
verwachten, dat onze kerk niet op
haar besluit zal terug komen.
Garijp
P. de Vries-Greeve
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur-. B. Bol, Den
Haag; dr. E. Bleumink, Paten-
wolde; mr. G. C. van Dam,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotter
dam; J. Lanser, Utrecht; drs. J.
W. de Pous, Den Hoog; J. Smol-
lenbroek, Wossenoor.
Overige leden van het algemeen
bestuur: IC Abmo, Amsterdom;
H. A. de Boer, IJmuidenj Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don-
ner, Den Hoog,- J. von Eibergen,
Schoorsbergen; mr. IC van
Houten, Wageningen,- ds. O. T.
Hylkemo, Billhoven; Joe. Huijten,
Delft; mevrouw M. C E. Klooster»
mon-Fortgens, Voorschoten; me
vrouw J. G. Kraoyeveld-Wouters,
Heerhugowoard; prof. dr. G. N.
Lommens, Noorden; ds. F. H.
Landsman, Den Haag; H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niftrik, Amsterdam; H. Otte-
vanger. Buitenpost; mr. dr. J.
Ozinga, Lunteren; dr. A. Veerman,
Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers,
Den Hoog; drs. R. Zijlstro, Ooster-
lond (Zld).
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
Het ingezonden stuk van de heer
Looyen te Utrecht roept toch wel om
een antwoord. Zijn reactie is n.L
duidelijk het terugspelen van de bal.
waarbij de 15 predikanten die een
aparte girorekening voor Betaald Ant
woord openden de omstreeks 100 the
ologen (niet alleen van de VU) en
mij nu wordt verweten, dat juist wij
de verdrukten in de steek laten. Ik
vind dat een vreemde redenering. Er
is duidelijk gesteld: nu het werelddia-
konaat van de synode niet mag doen
wat het moet doen, vinden we, dat we
voortaan de organen van de wereld
raad rechtstreeks moeten steunen.
Het is dus niet de bedoeling, dat we
ons geld nu maar in de zak willen
houden, zoals iemand die alleen maar
het stukje van de heer Looyen las, zou
denken. Werelddiakonaat heeft echt
nog wel geld nodig voor de overblij
vende zaken, maar wat is bestemd
voor de doeleinden van Betaald Ant
woord kan m.i beter rechtstreeks
daar heen. Van al dat ge-overleg met
de wereldraad stel ik me n.l. niet veel
voor. Lijkt me een vergulden van de
piL
Amsterdam
J. Schansman
Hoera rauwe melk
Eindelijk is het zo ver dat de boer de
rauwe melk aan de consument mag
verkopen al is het moeilijk om met
een pannetje de boer op te gaan. Het
zou beter zijn, om de melkhandel dit
recht te geven. Dit zou voor de volks
gezondheid van zeer groot belang zijn
ondanks het feit dat het vetgehalte
van de melk boven de 4 pet komt te
liggen. Sommige artsen zullen wel
weer bezwaren hebben vanwege de
cholestonspiegel, maar zij zullen hun
standpunt moeten herzien. Laten zij
die onverzadigde vetten voorstaan dit
standpunt maar eens met medische
argumenten verdedigen, dus niet op
grond van vermoedens. Wat wij vra
gen is zekerheid. De uitspraak van de
Franse Union fédérale de la consom-
mation liegt er niet om. Zij laat een
heel ander geluid horen en waagt het
na een diepgaand onderzoek niet om
in plaats van natuurboter van vervan-
gingsprod ukt aan te bevelen dat uit
verschillende basisstoffen is samenge
steld en talrijke duistere en in hun
werking nog weinig bekende chemi
sche behandeling heeft ondergaan.
Hier in Nederland is men nog niet zo
ver. Wel gaat men een onderzoek
instellen naar de kwade gevolgen van
linolzuur. In Nederland gebruikte
men in 1948 5.4 kilo boter per hoofd
en 10 kilo margarine. Aantal aderver-
kalkingsoverlijdensgevallen 14.595.
Een jaar later gebruikte men 2.9 kilo
boter en 14 kilo margarine. Aantal
overlijdensgevallen aan aderverkal
king 17.249 (stijging: 2.654). Laten
artsen en professoren proberen te
voorkomen dat zij niet hetzelfde gaan
doormaken als in USA. Daar zijn
vervelende dingen gaande. Gelukkig
zijn er nog dagbladen die met de
waarheid durven komen. Eén daarvan
is zeker Trouw, die ook over de
rauwe melk in grote opmaak schreef
Amsterdam J. den Os
GENEVE (LWI) Twee leden van
de zevenmansdelegatie "an de luther
se wereldfederatie, die een bezoek
brengt aan Zuid-Afrika, hebben een
visum voor Zuidwest-Afrika gekregen.
Zij kregen echter geen toestemming,
om naar Ovamboland, het noordelijk
deel van dit gebied, te reizen.
In Ovamboland is juist de grootste
van de drie lutherse keiken in Zuid-
west-Afrika gevestigd. De toegang tot
dit gebied staat onder strenge contro
le sinds de staking van 13.000 Ovam-
bo's tegen het centractarbeiders-
systeem.
De Ovambokavango evangelisch-lu-
therse kerk (178.000 leden) heeft zich
verleden week verenigd met de evan-
gelisch-lutherse kerk in Zuidwest-Afri-
ka, waartoe 108.000 bantoes en kleur
lingen behoren.
APELDOORN Op de reeds eerder
aangekondigde conferentie van het
contact-orgaan voor de gereformeerde
gezindte (C.O.G.G.) te houden op
woensdagavond (7 uur) 19 en donder
dag 20 april in het Henri Dunanthuis
op het terrein van Woudschoten te
Zeist, zal niet prof. dr. A. F. N.
Lekkerkerker, maar prof. dr. H. Jon
ker spreken over: Het getuigenis eva
luatie en achtergronden. Men kan
zich opgeven bij de secretaris, ds. J.
H. Vellema, A. Paulownalaan 17,
Apeldoorn.
VLAGTWEDDE De heer J.
Beijering uit Vlagtwedde (Gro
ningen) gaat in de week van 9
tot 15 april zijn café-restaurant
en dancing sluiten als protest
tegen het beslui* van de ge
meenteraad de vermakelijk
heidsbelasting niet eerder op te
heffen dan 1 januari 1975.
Door het aantrekken van beken
de nationale en internationale
orkesten en artiesten wist de
heer Beijering zijn zaak tot een
trekpleister voor de jeugd uit
de hole omtrek te maken.
Zonder de 25.000 tot 30.000 gul
den van de heer Beijering zul
len we verschillende verenigin
gen fliet meer subsidiëren, zo
oordeelde de gemeenteraad.
Commentaar van de dancingei»
genaar: 'Moet ik die verenigin
gen dan subsidiëren.
ken' in Holland ls voor het bewust
zijn van vele Roemenen nog verdiept
gedurende het moeizame herstel na
de enorme overstromingen die het
land in mei 1970 overvielen. Het was
als in de dagen van Noaoh, zei men
in Roemenië en de eerste goederen
hulp die het hervormde en het gere
formeerde diakonaat gezamenlijk bij
eenbrachten is geweldig gewaardeerd
evenals de hulp aan kerkelijke j;
gemeenten om pastorieën en kerken te
herbouwen.
In verband met deze hulpverlening
bezocht ds. Tüski vorig jaar twee
maal Roemenië met name de hon-
gaarssprekende gereformeerde kerk m
Transsylvanië, het gebied dat na het
uiteenvallen van de Habsburgse mo
narchie in 1920 één feheel werd met
Roemenië. De hulpverlening bij die
ramp via het diakonaat en de
ontdekking dat er in Roemenië een
zeer vitale gereformeerde kerk is van
800.000 leden, heeft volgens de erva
ringen van ds. Tüski vele mensen van
gedachten doen veranderen.
'Ik was pasen vorig jaar in een avond
maalsdienst in de grote kerk van Sa-
tumare, een van de zwaar getroffen
steden. Er waren vijftienhonderd
deelnemers aan het avondmaal en de
dienst moest daardoor uren duren.
En dan is het wel raar om, teruggeko
men in Nederland, te merken dat men
hier vaak nog het idee heeft dat er in
Roemenië christenen worden vervolgd'.
Lang voorbij
'Natuurlijk hoeven we niet te verhe
len dat er ook in Roemenië «en stali
nistische periode is geweest, maar
Wurmbrand weigert eenvoudig te er
kennen dat die goddank reeds lang
voorbij is. En in de tijd dat Wurm
brand in de gevangenis zat; zoals hij
zelf schrijft, hebben er meer predi
kanten in gezeten. Maar in een am
nestie die zich in fasen heeft voltrok
ken zijn de predikanten allemaal vrij
gekomen. Ze zijn allemaal met vreug
de in hun gemeenten teruggekeerd en
zetten hun werk voort.
Ds. Zsolt Cseh
In vind het bedroevend dat terwijl er
volop gelegenheid is om op allerlei
manieren de kerken niet alleen de
gereformeerde in Roemenië te steu
nen op een wijze die geheel contro
leerbaar is, zoveel mensen bereid zijn
om duizenden aan Wurmbrand over
te maken zonder dat deze ooit ver
plicht wordt om rekenschap af te
leggen van wat hij allemaal met dat
geld doet. Voor de communisten is
Wurmbrand in ieder geval een beves
tiging van wat zij altijd van de kerk
gedacht hebben: namelijk dat die per
definitie een doodsvijand van hun
maatschap pij stelsel is, en dolgelukkig
is in de kapitalistische maatschappij'.
Een slotwoord van een peinzende ds.
Zsolt Cseh: 'Propaganda kan nooit een
uiting van geloof zijn'.
Ouders in verzet
tegen 'Kinderen van God'
NEW YORK (RNS) De 'Kinderen
van God', de harde kern van de Jezus-
beweging in de Verenigde Staten,
wordt geconfronteerd met een groei
ende campagne van georganiseerd ver
zet van ouders.
De kinderen van God eisen van hun
leden, dat zij breken met 'het
systeem', hun werk, school en familie
in de steek laten, en al hun bezittin
gen aan de beweging geven. Onder
leiding van mevrouw John D. Moody
in New York is een 'ouder-comité tot
bevrijding van onze kinderen van de
kinderen van God' gevormd. Mevrouw
Moody's dochter Melissa liep in sep
tember weg van de universiteit om
zich bij de kinderen van God te
voegen en heeft sindsdien niets meer
van zich laten horen.
Het ouder-comité wil de publieke opi
nie wakker schudden over de geva
ren, die het ziet in de beweging, en
wil dat de justitie ingrijpt. De moei
lijkheid is, dat de leden van de bewe
ging niet gedwongen worden, in de
communes te blijven. Mevrouw Moody
zegt echter, dat haar comité de moge
lijkheid bestudeert, de kinderen van
God aan te klagen wegens 'psychologi
sche kidnapping'. Ze vermoedt ook,
dat de leiders aangeklaagd kunnen
worden wegens belastingontduiking.
Volgens het ouder-comité is de orga
nisatie niet werkelijk godsdienstig,
maar 'een satanisch bedrog*.
RÜSCHLIKON (EBPS) Het aantal
baptisten in de wereld bedroeg op 1
januari van dit jaar 31,4 miljoen.
Verreweg de meesten leven in Noord-
Amerika, namelijk 27,5 miljoen. Dit
blijkt uit de onlangs gepubliceerde
statistiek van de baptisten-wereldalli
antie. De groei over 1971 (390.000) is
minder dan in voorgaande jaren,
doordat voor het eerst geen cijfer
meer wordt opgegeven van communis
tisch China. In vorige jaren was
steeds het laatste betrouwbare cijfer,
dat men van China had en dat van
1951 dateerde, herhaald. Er waren in
1951 123.000 baptisten in China. Voor
Rusland geeft de statistiek alleen de
officiële baptisten-unie met 550.000 le
den. In totaal worden baptisten ge
meld in 115 landen.
Van een onzer verslaggevers
OEGSTGEEST Bijbelgenootschappen zijn geroepen tot een pluri
form beleid inzake het bijbel-vertalen. Uit een oogpunt van uitleg
mag er meer vrijheid zijn. Maar het is uitermate verantwoordelijk
werk. Daartoe concludeerde prof. dr. H. Berkhof, kerkelijk hoog
leraar in de dogmatiek eb bijbelse theologie aan de Leidse universi
teit op de pas afgesloten tweedaagse conferentie van het Neder-
landsch Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting op Oud
Poelgeest.
ONDERSCHEID
Enkele jaren geleden hield dr. I
berts, lector aan de Universiteit!
Wales, op een conferentie (Moq
Churchmen's Conference) een
over sociologie en kerk. Hij
daarin uit: 'de afwezigheid van 1
geestelijk onderscheid tussen heq
ven van kerkgangers en niet-kert
gers is de enige afdoende reden j
om de onkerkelijken christendoi
ter zake doende vinden'. Men kar
woordje 'enige' relativeren zond<
ze uitspraak daarmee te ont\
Het is een belangrijke uitspraak I
situatie waarin de kerken zich va«|
berinden. Het komt hierop neen
het evangelie operationeel
moet worden. Dr. Roberts vraagj
het onderscheid en het is de
waard om zich gezamenlijk te
nen waarin dat zou moeten uitkop
Niet dat dan onmiddellijk
antwoord van nietkerkelijken 1
wacht mag worden, maar het
aan duidelijk wat zij verwa
merkte dr. Drewitt (Loftbury) daj
op. Man kan naar allerlei oorz
voor de slinkende belangstelling
de kerk zoeken, maar men zal
deze oorzaak niet voorbij mogen g 1 c
Hier ligt ongetijwfeld een knelp wii
Zolang nietkerkelijken met kerkj fci
sen negatieve ervaringen opdoen
len ze een vraagteken achter
christendom of achter het evang op
blijven zetten. Het werkt dan b wr
baar niets uit, zo concludeert i tf i
Het evangelie in daden omzetten, A
talen. Soms komt het me voor dat
dit toch een kreet kan worden zol
we niet bereid zijn om evenzeer sch
men met anderen dat evangelie aal
in woorden, begrippen van, vandaaj
vertalen. Uiteraard met behoud
de intrinsieke inhoud. De opga
voor onze generatie zijn niet ger
Sommigen menen dat die opdrach i
te lang verwaarloosd is en dat d 1
vandaan de moeite komt die wij ei _J
zien. Desniettemin mogen wij er
opdracht van de Heer met vreu
aan werken. Onder zijn belofte.
Het merkwaardige feit doet zich voor,
dat hoewel een grote verstaanskloof
van de bijbel ds ontstaan, er tegelij
kertijd verschrikkelijk veel naar dit
boek wordt gegrepen, juist ook door
mensen buiten de kerken, waardoor
de commercie er zich op stortte. Men
gaat de bijbel beschouwen als een
boek op straat, een boek in de wereld,
een boek van ons allemaal. Intussen
zitten de bijbelgenootschappen met
het vraagstuk, dat ze geen uitleg
mochten geven. Men is bezig die
koers te wijzigen, waarbij de vraag
opkomt: hoever mag je gaan?
Een scherpe reactie komt van bepaal
de theologische zijde, die zegt: dat
mag niet. De bijbel hoort niet buiten
de kerk, niet op straat, dat is vulgari
sering. De bijbel hoort in de liturgie,
in het leerhuis. Prof. Berkhof: is dat
zo?
Uitvoerig en met tal van voorbeelden
loonde hij aan dat de functies van het
Oude Testament velerlei zijn: Nu eens
apostel air, dan Vveer ethisch. Nu eens
didactisch, dan weer juridisch. Nu
eens politiek van aard, dan weer li
turgisch. Met andere woorden: hét
Oude Testament is breed als Tiet le
ven zelf. De groei van de Schrift
beweegt zich op alle mogelijke terrei
nen.
En wat het Nieuwe Testament be
treft: Mattheus bijvoorbeeld schreef
waarschijnlijk vanuit een conflictsitu
atie met de synagoge, Marcus ter
bemoediging van de gemeente in Ro-
me, Lucas voof een voortgezette cate
chese via Theofilus met een duidelij
ke missionaire strekking. Johannes
vanuit de strijd tegen de opkomende
dwaalleer.
Ontmoetingsboek
Ingaande op het wezen van de bijbél
zei de hoogleraar o.m.: de bijbel is
niet zozeer een boek, als wel de neer
slag van geloofservaringen met God in
de ruimte van de geschiedenis. Het
eigenlijke ligt niet in de woorden,
maar in het gebeuren, waarnaar de
woorden verwijzen. De strekking is
bijna altijd boodschap aangaande God,
herautenboodschap, kerugma. Er
wordt iets verteld wat elders is ge
beurd in de tijd en de ruimte, maar
wat hier bevrijdend werkt De bijbel
is ontmoetingsboek. Zowel naar in
houd (het gaat over het verbond dat
gesticht wordt), als naar vorm (het
zijn altijd geadresseerde zaken). Het
gaat om profetie, om brieven, om
verhalen. Dat zijn niet zo maar verha
len. Ze zijn gericht tot mensen om ze
te bewegen. De bedoeling is om men
sen en verhoudingen om te zetten.
Die twee zijn één; dat is het adres
van deze veranderende boodschap.
Daarom ook is de bijbel zo gevarieerd
als de mensenwereld zelf. In de bijbel
worden de dingen in telkens andere
situaties telkens weer anders gezegd.
Maar in wezen wordt toch steeds
hetzelfde gezegd.
Verboden
De canon, aldus prof. Berkhof, bete
kent, dat deze pluriformiteit gezag
hebbend is verklaard. De fundamente
le beslissing van de kerk is geweest,
dat je de boodschap niet in één
gestalte kunt vastleggen. Daarmee
wordt ook ons de uniformiteit verbo
den: wij mogen de bijbel niet op één
wijze voor iedereen proberen door te
geven. Wanner we de bijbel zouden
verstaan als één groot uniform ge
heel, waarin het verbond op één wijze
wordt geïnterpreteerd, voor vandaag,
dan zouden we op de preekstoel al
leen maar de bijbel kunnen voorlezen.
En dan nog het liefst uit het He
breeuws of het Grieks.
Het gaat om het doorvertalen van de
bijbel, waaronder prof. Berkhof niet
het vertaalwerk, maar het doorgeven
van de boodschap wil verstaan. De
boodschap, die ons gegeven is met het
oog op het verder stichten van het
verbond in de wereld. Derhalve een
gevarieerde doorvertaling, die met het
wezen van de bijibeil gegeven is.
Gevarieerde doorvertaling houdt in:
het 'vertalen' voor de viering van de
gemeente, door het leerhuis, voor ca
techisanten, voor een bijbelkring, op
straat of met je buitenkerkelijke ken
nissen, of in het voortgezet onderwijs
op de informatietoer. Telkens komen
de dingen op een andere manier ter
sprake. Maar het gaat om dezelfde
zaak.
Eén thema
De getuigen uit het oude en nieuwe
(ADVERTENTIE)
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Ede: C. v. d.
Katwijk a. Zee; te Dirksland: A. Bijlui-
re te Westbroek; te 's-Gravendeel:frip<
J. Voortman te Oud-Vossemeer;
Bolsward: J. Folkertsma te
doorn.
Aangenomen: het beroep door de i
syn. tot luohtmachtpred.: B. W. Ol
te Laren (Gld.).
Bedankt: voor Sneek: H. D. van HflL'j
straten te Middelharnis; voor Wa
ningen: J. Kooien te Werkend
voor Terheijde: C. Hoogendoorn
Oudelande.
GEREF. KERK
Beroepen: te Zwolle: G. de Ruiter
Augnstinusga; te Mijdrecht: J.
Wijngaarden te Tiel
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Bedankt: voor Driebergen: C. v.
Jagt te Doetinchem-Doesburg
GEREF. KERKEN (VRIJG.: B.V.)
Beroepen: te Barendrecht: K.
Smouter te Breda.
Bedankt: voor Arnhem: L. W.
Blokhuis te Wezep.
UNIE VAN BAPTISTENGEM.
Bedankt: voor Emmen: C. Eijer
Hoogezand.
Jee
,ls
ld.
Deelnemers N.G.R.V.
Jubileum-lsraëlreis
dankbaar in
Nederland terug
De 385 deelnemers aan de Jubileum-
Israélrels van de Ned. Chr. Reis Ver
eniging zijn gistermiddag In één vlieg
tuig op Schiphol terug gekeerd. Met
tussenpozen van een kwartier waren de
autobussen ln Israèl gistermorgen naar
het vliegveld vertrokken. Door deze
spreiding kon de controle snel worden
verricht en een half uur eerder dan
was gepland, bereikte het chartervlleg-
tulg Schiphol. Hoofdretslelder dhr. A.
Hoevers uit Ede was verheugd dat alle
deelnemers gezond en wel waren terug
gekeerd. Vol lof over do uitnemende
organisatie en over hetgeen zij tijdens
de reis hadden gezien waren de deel
nemers Deze reis had tenvolle aan hun
verwachtingen beantwoord. De start
van het N C R.V.-Jubileumjaar is veel
belovend geweest.
Prof. dr. H. Berkhof
testament konden allemaal voor el
kaar instaan omdat ze onder het
woord Gods en zijn openbaring het
zelfde verstonden. Toch verwoordden
ze de boodschap op verschillende wij
ze. 'Vertalen' is dus geen vrijblijvend,
autonoom werk. Het moet gebeuren
om het evangelie te doen belanden bij
die en die mensen in die en die
situatie.
En dat enige nodige, dat je doorgeeft
is dus de bron van die variatie. Alle
variaties, zijn variaties op één thema.
De boodschap is ook norm. Je moet je
steeds afvragen: ik ben nü bezig met
bepaalde stukken uit Johannes, maar
wanneer ik die zo interpreteer dat
Paulus het helemaal niet meer zou
kunnen volgen, dan ben ik op een
verkeerd spoor. De boodschap is ook
horizon: want ik geloof, dat alle inter
pretaties die we in verschillende situ
aties geven ons niet verwijderen van
die ene boodschap, maar ze benaderen
het nog in de verste verte niet: de
volheid van de boodschap kunnen wij
niet uitputten.
Sector en segment
Is er dan een maatstaf bij fragmenta
rische en vrije doorvertalingen van de
bijbel? Die ligt volgens prof. Berkhof
in het onderscheid tussen sector en
segment. In een cirkel is de sector
een taartpunt die altijd naar het mid
delpunt loopt. Een segment is (maar)
een afgesneden stuk aan de omtrek.
We lopen allemaal het gevaar de
bijbel te consumeren in segmenten.
Dan kom je niet meer in het cen
trum. We lopen steeds het risico van
segmentarische benadering: de bijbel
wordt dan aangehaald ter bevestiging
van ideeën, die we zelf al hadden.
Maar de sector leidt ons altijd tot het
hart. Naar God zelf in zijn verbonds-
handelen.
Verschillende geadresseerde vertalin
gen 2ijn derhalve vanuit de plurifor
miteit van de bijbel legitiem. Ze zijn
ook vanuit de apostolaire gerichtheid
van de bijbel legitiem. De eenheid
ligt niet ln het taalveld. Ook niet in
het Hebreeuws-Griekse taalveld. De
eenheid ligt in God, die op velerlei
wijze al gesproken heeft in de Schrift
en die door zijn Geest zijn grote
daden (zie Handelingen 2) in vele
taalvelden doorvertaalt
i l
DEN HAAG De 19-jarige diel
plichtig soldaat M. Lurken
Heerlen is gistermorgen in een d(
hem gegraven schuttersput in de D en
nense duinen onder het zand bet kI
ven. Toen men hem ontdekte, was o.t
reeds dood. De militair nam deel i ws
een oefening van 16 pantserinfantei
bataljon uit Oirschot.
rv.
hc
L. Huizing Met de kiekkast do l
Drente. Uitgave: Knoop Niemei [J|
Ham, Gr. Prijs: ƒ17,50
Het is moeilijk te zeggen wat in fA"
boek meer aanspreekt: de kosteli.
oude, veelal folkloristische ver halt
of de verrukkelijke oude foto's 12!
Deze prenten zijn afkomstig uit
verzameling van H. Visser. De sein ia»
ver geeft een terugblik op Drente,
betrekking heeft op de periode van
1850 tot na de eerste wereldoorlog,
illustraties, met soms uitvoerige
lichting, dienen als passend de:
voor de verhalen. Zoals: Met de sn|
ke (het beurtschip) naar Meppel,
komst van de eerste fietsen, mei
waardige verschijning naast de di
genees over de zandwegen, de een "e
stoomtram, waarvan Oost Drente
primeur kreeg in augustus 1903: v
Hoogeveen naar Echtenstein.
Nieuw Amsterdam. De eerste spo< Ur
lijn was er al in 1870.
De auteur geeft boeiende bijzonderl ?e
den over het tolceremonieel in
gewest. Tolhuizen verrezen om de fl ''v
genaanleg mede te bekostigen. Vo
een kalf, schaap of varken moest éi
cent tol worden betaald. Huizing vt
teld van vermaarde moorden, v tc
apostelen in het veen, van volksj er
richten, van onzedelijkheid, waaro
we nu slechts glimlachen, en van
joden in Drente. Er waren er in 19 ij
ruim 2000 op een bevolking vi
148.000. 'Als gasten in Drente. Gedul
door de bevolking, maar niet gastvt
behandeld.'
Een opmerkelijk boek van rust,
mantiek, van spanning en conflk
van bittere armoede, maar ook vt
onmiskenbare vooruitgang.
41