Oecumene en
vrijblijvendheid
Ex-vicarissen zullen
geen oproer preken
Trouw
ff wart et
Nog geen uitspraak
in zaak hervormd
werelddiakonaat
Nieuwe leiding voor
Morgenland-zending
Extra belasting
voorgesteld op
loon academici
Twee herhalingen
euthanasiecongres
nog niet voldoende
Noordierse kerk
neemt afstand
van regering
uw probleem
ook het; onze
Wij ontvingen
vandaai
u
Ilcroeplngs»
werk
Boekenetaïag'
M
I
TROUW/KWARTET DONDERDAG 9 MAART 1972
KERK/BIN\ENLA\D
In de al dan niet synodale dis
cussies over de proeve-beginsel-
verklaring van de (nieuwe)
raad van kerken in Nederland
is ook deze zin uit de proeve ter
sprake gekomen: 'het stadium
van de n iet-verplichtende (in de
proeve staat incorrect 'onver
plichte') oecumene is thans
voorbij'. Deze apodictische uit
spraak wekt het misverstand,
als zou de oecumenische bewe
ging in dit land niet reeds in de
jaren dertig op gang gekomen,
doch pas in 1968 recht begon
nen zijn.
In leze lange geschiedenis betekent
de oprichtig van de nieuwe raad
een mijlpaal. Deze mijlpaal, hoe be
langrijk oo, berust op een oompro-
mis. De oude oecumenische raad
streefde onder leiding van dr. E. J.
Beker naar een nieuwe raad. waarin
de participerende kerken zich zou
den presenteren als kerken die zich
verplicht hadden tot vereniging. Dit
doel bleek in 1968 niet haalbaar. In
de prae-ambule van de nieuwe raad
komt het woord 'eenheid' niet meer
voor. In zijn naam is ook het woord
'oecumenisch' geschrapt.
Weelke de bedoelingen van deze iet
wat magere oompromis-achtige con
structie ook geweest moge zijn, dat
2üj bet begin van een 'niet-verplich-
tende oecumene' inluidde is. mede
gelet op haar moeilijke geboorte,
een pretentie die nog waargemaakt
dient te worden. De man in de
kerkbank en de man in de straal
zien heit nog niet
Raad van kerken en zijn 'proeve' in discussie
Onjuist
De oude oecumenische raad moest
zich wel met de niet-verplichtende
oecumene bezighouden, aldus een
commentaar op 25 februari jl. in
deze krant, want de hervormde kerk
wilde zich niet binden. Dit is histo
risch onjuist. Toen de oude raad
gereed was met zijn plan voor een
zeer verplichtende vorm van oecu
mene. stond de hervormde kerk
voor een keuze, samen met de ande-
door dr. W. Nijenhuis
re kerken die in de oude raad
vertegenwoordigd waren. Men moest
kiezen tussen een 'idealistisch' mo
del van een raad van zich verenigen
de kerken met alle verplichtingen
vandien. maar voorlopig zonder de
gereformeerden en rooms-katholie-
ken. en een 'realistisch' model van
een raad van bredere opzet, maar
voorlopig zonder stringente een
heidsverplichting. Hoewel de her
vormde kerk voor zichzelf geen ono
verkomelijke bezwaren had tegen
het verderstrekkende plan-Beker,
meende zij en meent zij nog dat,
voorzover het de reformatorische
kerken betreft, een oplossing van
het oecumenische vraagstuk zonder
de gereformeerden irreëel is. Zij
juichte ook de mogelijkheid, door
het gunstige klimaat vlak na het
tweede Vaticaans concilie ontstaan,
van deelneming van de rooms-katho-
lieke kerk van harte toe. Zij koos
met de andere kerken in de oude
raad voor de 'realistische' oplossing.
Op welke gronden moet haar deze
keuze vier jaar later verweten wor
den?
Het wordt hoog tijd dat de begrip
pen 'vrijblijvend' en 'verplichtend',
die in de laatste jaren deel zijn
gaan uitmaken van het oecumenisch
jagon, eens duidelijk gedefinieerd
worden. Vrijblijvend tegenover wie?
Verplichtend ten aanzien van wiet
Welke is de bindende en verplich
tende instantie? Van welke aard en
door wie uitgeoefend is het gezag.
tegenover hetwelk de kerken zich kerken'.
verplicht hebben of verplichten
moeten? Zindelijk woordgebruik en
heldere begripsvorming zijn primai
re voorwaarden voor een zinnige
oecumenische dialoog.
Wereldraad
Dk meeste kerken, die vertegen
woordigd zijn in de nieuwe raad
zijn lid van de wereldraad van ker
ken. Zij zullen zich aan de wereld
raad sterk verplicht voelen.
Tussen dit wereldorgaan en
de Nederlandse kerken heeft zich
sinds 1948 een wisselwerking vol
trokken van inzichten en ervarin
gen, betrekking hebbend op de radi
cale vernieuwing der kerk als Li
chaam van Christus, in een nieuwe
gehoorzaamheid aan het Woord
Gods belijdend, getuigend en die
nend in de wereld. In de geschiede
nis van deze wisselwerking zijn fun
damentele ontdekkingen gedaan en
praktische impulsen geboren die
naar beide zijden vruchtbaar gewor
den zijn. Men denke aan het werk
van Kraemer, Visser 't Hoofd en
Hoekendijk, om slechts enkelen te
nomen. Tot geen prijs mag de conti
nuïteit met deze geschiedenis ver
broken worden. Daarom opende des
tijds de praé-ambule van het con
cept-Beker met de woorden: 'De oe
cumenische raad van kerken in Ne
derland is een gemeenschap van ker
ken die zijn arbeid verricht op de
grondslag van de Wereldraad van
Prof. dr. H. Kraemer
Hiermee werd meer dan een louter
formele relatie met de wereldraad
bedoeld: men wilde de diepe geeste
lijke inhoud van de ervaringen van
twintig jaar vasthouden en voor de
toekomst vruchtbaar maken. Het sta
tuut van de nieuwe raad kent deze
binding niet. De proeve van begin
selverklaring noemt de wereldraad
zelfs niet
Een van de woordvoerders op de
hervormde synode heeft gewezen op
het onlangs verschenen, ten aanzien
van de wereldraad uiterst kritische,
artikel van prof. H. A. Fiolet, alge
meen secretaris van de nieuwe raad
van kerken. Menigeen is geschokt,
precies in de maanden van voorbe
reiding voor de vergadering van het
centrale comité van de wereldraad
in ons land, in dit artikel te moeten
lezen: 'Sinds 1948 staat de oecumeni
sche beweging uitgerangeerd op het
doodspoor van de wereldraad van
kerken. Geplaatst onder de verant
woordelijkheid van de leden kon de
raad niet meer opleveren dan hand
having van de status-quo' Kos
mos Oecumene, V (1971). blz. 299).
Wie in de periode die hier veroor
deeld wordt niet terzijde heeft ge
staan doch heeft meegedaan, weet
hoe onjuist deze karakteristiek is.
Vanuit welk een situatie worden
dergelijke uitspraken gedaan? Wordt
hier gesproken vanuit een raad van
kerken, die zichzelf ten uiterste in
spant om de status-quo in Nederland
te doorbreken en die daarbij ge
bruik maakt van de ervaringen, die
boven genoemd zijn?
Indien men thans in Nederland
meent zo over de wereldraad te
kunnen spreken, is er in 1968 inder
daad iets fundamenteels veranderd.
Hier manifesteert zich nl. een prin-
Clj iële vrijblijvendheid ten aanzien
van 'n belangrijke periode in de ge
schiedenis der oecumenische bewe
ging. Meer nog dan tevoren reeds
het geval was, lijkt nu 'n duidelij
ke uitspraak van de raad van kerken
over zijn verhouding tot Genève ge
wenst. Schrijver dezes heeft in janu
ari een verzoek van deze strekking
tot de raad gericht en ziet met be
langstelling de reactie hierop tege
moet.
De hervormde predikant en kerkhis
toricus dr. W. Nijenhuis is als we
tenschappelijk hoofdmedewerker
verbonden aan de Universiteit van
Amsterdam (theol. fac.) voor oecu-
menica en de kerkgeschiedenis van
de 20ste eeuw.
Vastlopen
Kiwi (1)
ne redactie behoudt zich het recht voor om
ter opnmne ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bil
publikatie wordt met de naam van dg
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Joh. C. Franckcn.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
Groenevelt
Als de heer Groenevelt spreekt over
meer medezeggenschap van de werk
nemer, dan komt bij mij de vraag
naar voren, betekent dat ook meer
medeverantwoordelijkheidy Of kan en
hoeft dat niet? En als hij zo laatdun
kend spreekt over de confessionele
bonden, dan ben ik van mening dat
alles wat leeft en beweegt, van tijd
tot tijd een rem nodig heeft, om niet
geheel te verongelukken.
De omschrijving die drs. J. H. D. van
der Kwast gaf van de ondernemer als
de man in het hoekje waar de slagen
vallen lijkt mij volkomen juist. Hoe
veel bedrijven moeten er nog kapot
gaan alvorens men tot het besef komt
dat het zo niet langer kan? Is het geen
moordaanslag op de middelgrote en
kleine bedrijven als de vakbonden hun
CAO-eisen uitsluitend afstemmen op
wat bij de allergrootste concerns nog
mogelijk blijkt?
Als God in onze economie blaast weet
zelfs een man als prof. Pen er geen
raad meer mee. Ook de kerken gaan
gebukt onder dit oordeel. De kleinere
kunnen de wedloop niet langer volhou
den en vallen uit. De grotere nemen
er meewarig kennis van en gaan over
tot de orde van de dag. Totdat ook zij
de eindjes niet langer aan elkaar kun
nen knopen en tot opheffing van pre
dikantsplaatsen moeten besluiten. Dan
is het traktement van de overgebleven
predikanten veilig gesteld en de rest
moet zich maar zien te redden. Mijn
vraag luidt: Is God nog in onze econo
mie?
Wanneeer ik met een groeiende be
zorgdheid het voorpaginanieuws heb
doorgelezen, werkt op een volgende
bladzijde een goede strip bepaald ver
frissend op mij. Vooral als het een
strip is die blijk geeft van een bijzon
der fijngevoelige en humoristische
'vader'. Zo sprak mij de strip Kiwi
met de eenvoudige, maar doetreffende
tekentrant zeer aan. Velen leefden
mee met Kiwi toen deze vernam van
zijn ontslag. Zijn protest leek mij een
eenzame strijd en het blijkt nu ook
dat Kiwi, ondanks zijn staking, niet
tegen zijn werkgever opgewassen was.
Ik wil de Trouw-lezers vragen te rea
geren op het ontslag van Kiwi, zodat
deze kwestie op een wat democrati
scher wijze kan verlopen. Mijn advies
is: Kiwi terug in Trouw!
Utrecht M.v.d.Broek
HILVERSUM (KNP) 'Mgr. Beel en ik zullen geen oproer gaan
preken. Wij laten de verantwoordelijkheid waar zij is', zo heeft
mgr. Van Odijk in de NCRV-t.v.-rubriek 'Hier en Nu' verklaard.
Mgr. Van Odijk is samen met de hulpbisschop van Roermond, mgr.
Beel, door mgr. Gijsen geweigerd als vicaris-generaal. Mgr. Van
Odijk zei, dat het hem na 29 jaar dienst aan het bisdom waarvan
vele jaren in hoge posities moeilijk viel thans afscheid te moeten
nemen.
Kiwi (2)
Zuidlaren
A. v. d. Berg
Geref. synode
Rotterdam
D. Th. Schouten sr.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dog*li|lu bestuur.- B. Bel, Oen
Haag; dr. E. Bleumink, Paters-
woldei mr. G. C van Oom,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotter
dam; J. Lonser, Utrecht; drs. J.
W. de Pous, Den Haag; J. Smol-
lenbrook, Wassenaar.
Overige leden von het algemeen
bestuur: K. Ab ma, Amsterdam;
H. A. de Boer, IJmuiden; Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don-
ner. Den Hoog; J. van Eibergen,
Schoorsbergen, mr. K. von
Houten, Wageningen; ds. O. T.
Hylkema, Bilfhoven; Jac. Huijsen,
Delft; mevrouw M. C. E. KloOsfer-
mon-Fortgens, Voorschoten; me
vrouw J. G. Kraayoyeld-Wouters.
Heerhugowaard; prof. dr. G. N.
Lammens, Noorden; ds. F. H.
landsman. Den Hoog; H. de
Mooij. Rijnsburg; prof. dr. G. C
von Niftrik, Amsterdam; H. Otte-
vanger. Buitenpost; mr. dr. J.
Ozinga, Lunteren; dr. A. Veerman,
Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers,
Den Hoog; drs. R. Zijlstro, Ooster-
land (Zld).
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768)Gem.giro
X .500.
Disucussies met de vrijgemaakten
hebben me geleerd, dat we uiter-t
bescheiden moeten zijn in het vastleg
gen van onze conclusies, want Gods
realiteit is van een andere en hogere
orde dan de onze. Belijdenisgeschrif
ten zijn slechts menselijke pogingen
om bij benadering gestalte te geven
aan een werkelijkheid, waar wij in
wezen nu nog niets van kunnen be
grijpen. Daarom zijn zij altijd onvol
komen. En dat is iets, wat wij immer
weer vergeten. Vandaar al die twisten
en scheuringen onder ons. Wij zijn te
haastig, zeker van onze kijk op de
zaken. Ik wil niet zeggen, dat belijde
nisgeschriften geen waarde hebben,
maar wil wel aan ieder die met
Schrift en belijdenis te maken heeft,
verzoeken om uiterst bescheiden te
zijn. En niet alleen bescheiden maar
ook geduldig met degeen, die anders
denkt dan u. Wij leven thans wel
bijzonder in een tijd, waarin het on
mogelijk is, dat' een synode op korte
termijn even kan fixeren, hoe alles is
gegaan in de historie en hoe alles in
elkaar zit. De kwesties die in geding
zijn roepen of liefdevol onderzoek,
maar niet om een hakbijl.
Beetsterzwaag
A. W. Bakker
Synode en anti-raclsme
De houding van de meerderheid van
de geref. synode bij de bespreking
van de strijd van de Wereldraad te
gen het racisme, het daardoor in feite
veroordelen van het beleid van het
Werelddiaconaat en vat nog erger is,
het in de steek laten van de onder-
diukten. heeft me zeer teleurgesteld.
Ik heb dan ook besloten mijn vaste
bijdrage aan Werelddiaconaat in te
trekken en voortaan rechtstreeks dc
betreffende organen van de Wereld
raad te steunen (Actie 'Betaald Ant
woord").
Geachte meneer Trouw, hoe heb ik
het nou? Mede namens duizenden
over heel Nederland verspreide
leden van de vereniging W.W.K.T.
(wij willen Kiwi terug!), doen wij
een dringend beroep op u: 'W.W.K.T.
(wij willen Kiwi terug) of anders zal
een demonstratieve teruggave van on
ze A.P.M.'s (altijd paraat map's)
plaatsvinden! Deze geliefde stripfi
guur is niet meer uit ons leven weg
te denken. Dagelijks laten wij onze
ogen wanhopig dwalen over pag. 4 in
de hoop een glimp van hem op te
vangen, tevergeefs! Laten we het kort
houden: 'W.W.K.T.'. Doen hoor!
Namens de aktiegroep W.W.K.T., de
Kiwifielen, Jaap van Kampen en Eva
Fokkema. pgave nieuwe leden: Ve-
nuslaan 129. Groningen.
Naschrift redactie
Ter informatie van de Kwartetlezers:
Kiwi was een strip die tot voor kort
in Trouw verscheen. Zijn geestelijke
vader achtte zich niet langer in staat
dc serie voort te zetten. Zo verdween
het kortwiekige figuurtje uit onze
kolommen. De Kwartet-lezers zijn
daar volmaakt onschuldig aan en op
standige Trouw-lezers kunnen daar
niets meer aan veranderen. Sorry.
Redactie Trouw/Kwartet
Aankomst
In het verslag van de aankomt van
premier Biesheuvel op het Binnenhof
(zie krant van 1-3-72) is door uw
verslaggever de indruk gewekt dat de
emoties zouden zijn ontstaan door het
voorafgaan van een politiejeep aan de
officiële ambtswagen. Dat de oorzaak
hiervan primair in het verschijnen
van de premier zal moeten worden
gezocht, lijkt mij waarschijnlijker,
niet de politiejeep als onaangename
secondant.
Leiden J. P. van Melle
Dwergdorpje
Amsterdam
Watergraafsmeer
J. Schansman
Korting AOW (5)
Met weemoed las ik het stukje van
W. G. Willemsen te Weesp. Maar als
gepensioneerde ambtenaar heeft hij
toch zeker minstens 70 pet van 't laatst
genoten salaris en welvaartsvast. On
dergetekende heeft A.O.W. en een
niet waardevast pensioen. Bijstand
zegt: U moet bij uw pensioenfonds
aankloppen. En dit zegt het staat niet
in de statuten. Ik heb 44,3 pet pensi
oen van het salaris wat ik nu zou
verdienen! Met een middelbare oplei
ding, een HTS-diploma moet ik het
daar maar mee doen. De belasting
haalt er ook nog wat af, en voor
grafrechten van de gemeente begraaf
plaats moet ik 73,per jaar beta
len. Kan de heer Egas daar wat aan
doen? Gaarne, maar dan spoedig.
Naar aanleiding van het artikel,
dwergdorpje voor lilliputters in de
krant van 3-3-1972, moet ik zeggen
met afschuw van de nieuwe stunt-
Slannen van Boltini vernomen te heb-
en: tentoonstelling van mensen die
door lichaamsvergroeiing in sommiger
ogen (geheel ten onrechte overigens)
lachwekkend zouden zijn. Gaan we
hiermee niet terug naar de middel
eeuwen? Toen mocht men op bepaal
de feestdagen als publieke vermake
lijkheid die ongelukkigen in het 'dol
huis' aangapen. Het zou 'n schandaal
zijn als hier een vergunning voor
werd gegeven.
Amsterdam A. B. van Boren
AOW-premie
Rotterdam
J. G. Noord am
Nu m deze rubriek de AOW-premie.
die betaald moet worden door de
'werkenden', weer de aandacht heeft,
wil ik naar voren brengen dat de
student 10 a 15 jaar korter AOW-
premie-plichtig is. Die AOW-premie
wordt niet verhoogd boven de belast
bare inkomensgrens, dus aan deze
volksverzekering draagt de man of
vrouw met hogere opleiding minder
bij dan de werk-man of -vrouw. En de
vrouwelijke student die huwt, betaalt
helemaal niets aan AOW-premie.
Want als zij als gehuwde vrouw gaat
werken, ontvangt zij het teveel-betaal-
de terug (als het echtpaar samen
boven dc premiegrens uitkomt). De
bevoorrechting van de studenten is
hiermee duidelijk gesteld.
Amsterdam M. van Saane
Over de toekomst van de kerk in het
bisdom Roermond maken hij en mgr.
Beel zich ernstig ongerust. Zij hebben
dit ook aan de bisschop gezegd. Veel
mensen in het bisdom en daarbui
ten zullen ^1?- jongste maatregel
van mgr. Gijsen niet begrijpen.
Mgr. Van Odijk vertelde, dat hij en
mgr. Beel hebben geprobeerd en hier
bij tot het uiterste zijn gegaan om'tot
een samenwerkingsvorm te komen,
terwille van de hele geloofsgemeen
schap, omdat zij wisten dat een grote
groep vertrouwen in hen had. 'Ik ben
nooit beschouwd als een van de pro-
gressiefsten, maar ik heb altijd gepro
beerd de veranderingen in de kerk te
begeleiden, maar,dat) op trouwe wijze
aan Rome'.
Over het benoemingsbeleid aan de top
van het bisdom, verklaarde mgr. Van
Odijk, dat de nieuwe bisschop abso
luut een 'homogene' top wil. Hij wil
bij zijn naaste medewerkers niet ge
confronteerd worden met andere op
vattingen dan de zijne. Zijn vicaris-
generaal moet volgens de woorden
van de bisschop zelf 'zijn alterego'
zijn.
Noch mgr. Beel, noch mgr. Van Odijk
if met deze beleidsopvatting gelukkig.
Zij zijn beiden van opvatting, dat een
loyale opstelling van mensen, die niet
precies hetzelfde denken, veel vrucht
baarder zou zijn voor de samenwer
king en de verantwoordelijkheid van
heel de geloofsgemeenschap.
Uit het feit. dat de nieuwe bisschop
'gewetensnood' verwachtte, wanneer
beide vicarissen zouden aanblijven,
concludeert mgr. Van Odijk. dat mgr.
Gijsen vrij fundamentele veranderin
gen in het pastorale beleid van het
bisdom wil aanbrengen.
Mgr. Gijsen heeft pater A. van Gevon-
deren uit Weurt bij Nijmegen be
noemd tot zijn particuliere secretaris.
Pater Van Gevonderen is 31 jaar. Hij
werkt als tekenleraar aan het Canisius-
college in Nijmegen en wordt be
schouwd als een behoudend priester.
Drs. Moonen, secretaris van het bis-
UTRECHT Dc generale commissie
voor de behandeling van bezwaren en
geschillen in de hervormde kerk heeft
zich in een gesloten zitting onder
voorzitterschap van jhr. mr. J. H. de
Brauw bezig gehouden met de klacht
van de sectie internationale hulpverle
ning tegen het moderdmen van de
hervormde synode. De commissie zal
schriftelijk uitspraak doen.
UTRECHT Ds. H. Pol en ds. A.
Bikker zijn met het oog op hun
leeftijd afgetreden als voorzitter en
secretaris van de Morgenland-zending.
In hun plaats zijn benoemd ds. Th. .P
Pol. hervormd predikant te Musselka-
naal, en ds. M. Vink. predikant in
algemene dienst van de vrije evangeli
sche gemeenten voor zending en evan
gelisatie.
Morgenland-zending is de Nederlandse
afdeling van de Action Chrétienne en
Orient, een organisatie die hulp be
oogt aan Armeense en andere christe
nen in Syrië en naburige gebieden en
zending onder de Islamieten.
dom Roermond, verklaarde ter toe
lichting dat men tot nu toe in het
^Nederlands episcopaat alleen secreta
rissen van het bisdom kent. Wel heeft
haast iedere bisschop iemand die de
particuliere correspondentie voor hem
verzorgt. In het bisdom Roermond
was dit ln de ambtsperiode van mgr.
Moors een vrouwelijke religieuze. In
Duitsland hebben verscheidene bis
schoppen reeds een priester als parti
culier secretaris.
Intussen zijn de hoofden van dienst
in het bisdom Roermond op het ogen
blik in voorbereiding onderling over
leg over de vraag of zij zullen aanblij
ven in hun functies of dat zij zullen
aftreden. Naar verwachting zullen zij
maandag hierover besprekingen voe
ren met de nieuwe bisschop.
AMSTERDAM De organisatie voor
belangenbehartiging van de Amster
damse studenten (OBAS) heeft 'n oud
voorstel van prof. dr. J. S. Cramer
opnieuw aan de orde gesteld en voor
gesteld een extra inkomstenbelasting
te heffen over het inkomen van aca
demici die een studielening van de
staat hebben genoten.
In haar rapport ,'Wie zal dat beta
len?', dat is opgesteld naar aanleiding
van het rapport studiefinanciering
van de commissie Andriessen. pleit de
organisatie voor een extra belasting
van 1.5 of 2 procent voor elk studie
jaar.
In 20 of 25 jaar zou dan de schuld
over 5 studiejaren zijn afbetaald, uit
gaande van het gemiddeld academisch
inkomen. De OBAS ziet als voordelen
van dit systeem: eenvoudige admini
stratieve verwerking, lagere inkomens
worden ook lager belast, de studie
schuld is waardevast en het risico
voor de student is minder groot bij
het mislukken van zijn studie.
Het voorstel van de commissie An
driessen om de collegegelden te ver
hogen en te differentiëren per studie
richting verwerpt de OBAS omdat
duurdere studierichtingen de studen
ten uit minder draagkrachtige mi
lieu's zullen afschrikken.
.Van onze verslaggevers
UTRECHT Verpleegkundigen blij
ken in zo groten getale naar het
ccngres 'Leven tot (w)elke prijs?' te
willen, dat de twee extra congressen
over euthanasie 't eerste werd enke
le weken geleden gehouden in de
Utrechtse Jaarbeurscongreszaal nog
niet voldoende zijn. Toch zal men er
niet toe overgaan nog een vierde
congres te organiseren.
Het eerste, op 24 februari, overtrof
het aantal beschikbare plaatsen van
1150 in zo sterke mate. dat men een
herhaling nodig achtte. De aanvragen
bleven binnen stromen, waardoor de
organisatoren: de protestants-christe
lijke vereniging van verpleegkundigen
on de rooms-katholieke zusterorganisa
tie. tot een tweede herhaling besloten.
De komende congressen zijn op 27 en
29 maart.
BELFAST (EPD) De grootste pro
testantse kerk van Ulster, de presby
teriaanse kerk, heeft zich voor het
eerst duidelijk gedistantieerd van de
regerende conservatieve Union-Party
en van de Oranje-orde.
Het moderamen van deze kerk, die
vierhonderdduizend leden telt en
daarmee de helft van alle Noordier :e
protestanten omvat, protesteert in een
resolutie tegen elke vereenzelviging
van de kerk met bepaalde politieke of
maatschappelijke groepen. Het mode-
ramen erkent, dat vele presbyterianen
lid van een oranje-orde zijn en dat
nog meerderen de unionistische poli
tiek steunen. Maar het zegt vervol
gens, dat dit de kerkleiding niet zal
verhinderen, kritisch tegenover deze
beide organisaties stelling te nemen,
wanneer dit in het belang van de
kerk is.
In dezelfde resolutie wordt erop gewe
zen. dat geen voorstel tot oplossing
van het Noordierse conflict kans op
succes heeft, dat niet beide delen van
de bevolking op het oog heeft en niet
aan beide gelijke zekerheden biedt.
m i
Brieven die niet zijn voorzien van naam en
adres kunnen niet in behandeling worden
genomen. Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar in verband
staan moeten In afzonderlijke brieven worden
gesteld. Per brief dient een gulden aan post
zegels te worden ingesloten. Adres: redactie
Trouw-Kwartct, postbus 859, Amsterdam.
Vraag: In een kleine vijver in de tuin
zitten de laatste tijd bloedzuigers (pis-
cicola geometra). Wat moet ik ermee
aan?
Antwoord: Deze verwekker van de
piscicolaziekte kan met het voedsel in
de mond komen. Waarschijnlijk is de
bloedzuiger met waterplanten of wa
tervlooien in de vijven- gekomen. Bij
aangetaste vissen de parasieten niet
lostrekken; dat veroorzaakt wonden.
Een bad in een 2 tot 2V4 procent
keukenzoutoplossing doet de parasiet
spoedig loslaten. Ze worden dan slap
en kunnen met een zachte penseel of
fijn pincet verwijderd worden. Door
overmatige slijmproduktie wordt de
huid van de vis troebel, maar deze
troebeling verdwijnt in normaal water
weer. Om secundaire schimmelvor
ming tegen te gaan moet men de
vissen na de badbehandeling over
brengen in helder oud zuurstofrijk
bacterie-arm aquariumwater, dat voor
af op een vrij hoge temperatuur is
gebracht. De vijver kan men schoon
krijgen door die droog te maken of er
voldoende baai-zen in te brengen (per-
ca fluviatilis). In tegenstelling tot de
meeste vissen neemt de baars tamelijk
veel bloedzuigers op.
Vraag: Volgens de krant zouden Finse
artsen een middel hebben ontdekt om
dode haarwortels tot nieuw leven te
wekken. Het middel zou met succes
zijn toegepast. Het zou 'Ilpur' heten
en in de handel zijn.
Antwoord. Het DP-A-bcricht heeft wei
nig opzien gebaard. In ons land weet
men er niets van. Als er ooit een
goed middel zou worden ontdekt, zou
het onmiddellijk over de hele wereld
bekend zijn bij kappers, dermatologen
en schoonheidssalons. Onze relaties
onder farmacologen hebben weinig ver
trouwen in welk haargroeimiddel dan
ook. Als liet haar terugkomt ver
klaren zij komt het beslist ook wel
zónder een dergelijk middel. Als voor
beeld noemen zij de bekende haaruit
val na tyfus en zwangerschap. Van
veel zogenaamde wondermiddelen
hoort men na een poosje niets meer.
Bij abnormale haaruitval trachte men
via de huisarts een dermatoloog te
consulteren; deze kan nagaan of het
verderf nog te stuiten is.
Vraag: In het najaar kregen we een
bijennet tussen de spouwmuren van
ons huis. net onder de dakgoot. Hoe
krijgen we de dieren weg?
Antwoord: In het voorjaar gaan de
bijen zwermen, de koningin vliegt uit
en de bijen gaan er achteraan. Dan is
liet zaak het gat waar ze uitgekomen
zijn. dicht te stoppen en u bent de
logees kwijt. Het is overigens wel iets
heel bijzonders als onder de rook van
een grote stad zomaar ineens een
zwerm bijen neerstrijkt."
Ongelijke kansen In de rechtsgang,
openbare les bij aanvaarding van het
ambt van gewoon lector in de jeugd-
criminilogie aan de rijksuniversiteit
te Groningen door dr. R. W. Jc ^g-
man. Uitg. Van Gorkum, Assen.
2.90 31 blz.
Terugkeer naar Lipizza, door V. Ca-
rin Geïllustreerd met 8 foto's. Uitg.
La Rivière en Voorhoeve, Zwolle. 148
blz. 8.90.
Loon. prijs en winst, Karl Marx.
Voordracht, gehouden in '865 in de
generale raad van de eerste internati
onale. 6e, verbeterde en vermeerderde
druk. Uitg. Pegasus, Amsterdam. 83
blz. 3.65.
De aprilstellingen, W. I. Lenin. Ge
schreven en gepubliceerd in april
1917. Uitg. Pegasus. 108 blz. 4.50.
De beginselen van het communisme,
door F Engels. 5e druk. Uitg. Pega
sus. 122 blz. 4.50.
Donner-Ree Polemiek en tweekamp.
Schaakbulletin. Uitg. Bezige Bij, Am
sterdam. 142 blz. 5.50.
Bij uitgeverij Ten Have, Breemstraat
11, Baarn is te verkrijgen de nieuwe
officiële foto van het koninklijk paar.
De plaat, inclusief passepartout 53x68
cm, kost 22.50.
OSIIAKATI (UPI) VN-secretaris-
generaal Kurt Waldheim heeft in Na
mibië (het vroegere Zuidwest-Afrika)
gezegd, dal zijn bezoek aan dat ge
bied bedoeld is om de basis te leggen
voor de onafhankelijkheid van Nami
bië. Zoals bekend beschouwt Zuid-
Afrika het gebied als een deel van
zijn eigen territorium.
GODGEBOEID
Een nieuwe Jezus-musical
zich aan, nl. die van John-Jj
Tebelak, getiteld: Godspell,
gens Henk van Maurik in het I
vens Dagblad het best met
boeid kan worden vertaald,
de songs. 'Day by day' is intui
wereldberoemd geworden. Een rf
schakel in de Jezus-vererin
steeds meer van Amerika naar 1
overwaait Ik behoef hier de j
uitingen van dit verschijnsel i
te noemen. Ze stellen ons voor I
duidelijke vragen. Een van die 1
is die naar het Jezus-beeld, vaq
nieuwe aandacht voor de Zoo
Mensen. Ik heb soms de indnl
dit beeld bijzonder vaag blijf!
Tebelak desgevraagd verklaart
bekering uit te zijn, maar 'de i
godsdienstzin te geven', dan wol
beeld niet duidelijker. Men zot
nen stellen dat 'godsdienstzin
bijna onuitroeibare trek in dc
is. Ook daar waar traditionele r-j
diensten bestreden worden blijk
vaak met kinderhamertjes op
te slaan, maar bovendien zijn
strijders zelf in no time bezi
een nieuwe godsdienst te creëïj
godsdienstzin alszodanig zit
verlegen. Men kan zelfs vraj
Jezus-verering ten allen tijde g«
is. Henk van Maurik vertelt
verband iets van de 'andere kai
ds. Paisley. 'Buiten zijn eigen
ierse gemeenschap hoort en le
dereen wat voor afgrijselijks d LEI
weer heeft gepreekt. NiemandWjfl
zijn andere hoedanigheden,
zaal waar op werkdagen worf
bokst, zingt de dominee op zond8
tend met tweeduizend mensen ko;
my darnkness into Thy light U
lied als 'Day by day', dezelfde iiv
tie, dezelfde sfeer dezelfde vfl eet'
En juist dit laatste moet ons uss'
behoeden ons verstand niet olrac
te verliezen. Zolang de enthoi mei
prediking van Jezus niet gepaai r*n
met een diepgaande bezinning
problemen van enkeling en saim"
ving zij men voorzichtig. Wat t *11
uitzonderlijke aan Ilem vin de ant
wel eens kunnen blijken het al e
ne te zijn. En het bijzondere vj
verschijning zou wel eens
kunnen liggen. Om dat te vin^r,
meer nodig.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: het beroep tol
kant voor het jeugdwerk in de
Heusden, kand. A. F. Troost te fvo
Wie,
Beroepbaar: G. van Driel. Hei j4
Gillesstraat 12 II, Rotterdam.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Groningen-151711
Klijnsma te Wirdura, die beforo
voor Zwijndrecht.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepen: te Yerseke J. A. Han
Wormerveer.
b<
vejnec:
KA
ssio
EIE
e ir
Manifest door Valerie Solanas;
geven door De Bezige Bij ln Af11
dam; 68 blz.; prijs 7.50.
aez
Er is op het ogenblik een hal 1 is
boeken en geschriften die dc laar
van de vrouw in onze mannc
schappij tot onderwerp hebbel ba£'
al die boeken is het Manife V1'
Valerie Solanas ongetwijfeld he -rt
endste en gekste. Valerie schré,e G
manifest al in 1967, zodat niet a
van iets verrassends gesproke
worden, vooral na de aanslag
op een van haar voormalige vri
de bekende filmer en schilder
Warhol pleegde, zijn de ideeJ
deze strijdlustige vrouw ook hi
bekend geworden. Solanas vim
'voor de sociaal denkende,
woordelijke en sensatiezoé1
vrouw alleen maar overbl
regering omver te werpen, het Dl
taire stelsel af te schaffen, vo
automatisering in te stellen i k
mannelijk geslacht uit te roeie |jng
elimineren van welke man ook p|ee
-o 1 1
die bijzonder nuttig is voor viu
en bovendien een weldaad, vin v
lerie Solanas. Alleen via het ui neer
van de mannen zal de emancipa' Waai
de vrouw ooit bereikt worden voor
heeft ze vast en zeker gelijk in: nje{.
je tegenstanders uit het veld r
zijn er geen tegenstanders me c
leen zal dc vreugde van kort Z'JH
zijn, omdat die tegenstanders e Staa
belangrijke rol spelen in het kind
bestaan van de soort. Als een vvef
dolgedraaide, uiterst oonse een
meisjesfilosofie is het manife -:k
leuk. Vooral omdat Valerie eS
voor terugdeinst de onaangenan
ten van de eigen sekse breed E
meten. Die trekjes zijn dan ov Dij
wel het gevolg van het levi in-'t-
verkeren temidden van mannen pjan
toch. aj,ee
Solanas ideeën worden in Amel
daarbuiten, tot in ons land todOan
steeds meer vrouwen overgenoi Ondt
zijn aanslagen op grote schaal beta
toe uitgebleven. In ieder geval 1 een
de groeiende populariteit val jL
ideeën, dat de trage, beschaafde ,dd'
van emanciperen, met al die aai
bouwde toegefelijkheid van de
nen nergens op slaat. Als er
gemaakt gaat worden met de vt
emancipatie, zal het anders
Als het niet op de manier van
moet (en ik ben geneigd te l
alsjeblieft niet), hoe dan
wel?
