Geen coördinatie
bij astmabestrijding
Lezers over
'de drie'
Rapport (met vergaande aanbevelingen) ligt al twee jaar in la
Uitbreiding van
aantal bedden in
centra bepleit
Enkele regels klein, EEN PAGINA GROOT. Dat kan In
Elk formaat advertentie kan er In. Heel groot. Heel klein. En ook:]
een pagina breed. Of een kolom smal. Of staand. Of liggend. Of,
vierkant Het dagblad biedt deze variatiemogelijkheden. Goede
reclame heeft daar recht op. Uw reclame heeft daar recht op. Uw
reclame heeft recht op het dagblad. Voor alle formaten._Het dag
blad. Medium van formaat. Van FORMAAT.
TROUW/KWARTET DONDERDAG 2 MAART 1972
BINNENLAND 12
door Peter Onvlee
AMSTERDAM Verontrusten
de cijfers van het Nederlands
Astma Fonds:
2025 procent van de bevolking
heeft CARA (verzamelnaam voor
astma. bronchitis en long-
emfyseen; ziekten van de lucht
wegen die aan elkaar verwant
zijn en worden gekenmerkt door
ademnood). In ieder geval heeft
viff procent van de kinderen en
acht procent pan de volwassenen
een zodanig ernstige vorm van
CARA, dat regelmatige medische
zorg noodzakelijk is
20 procent van het arbeidsver
zuim wordt veroorzaakt door de
CARA-groep. werkgevers becijfe
ren het aantal verzuimdagen op
acht miljoen. Bij de jonge pa
tiënten ontstaan door veel ziekte
verzuim grote hiaten of achter
stand in de opleiding
13 procent van de invaliditeit
komt voort uit CARA. Vooral bij
mannen boven de veertig jaar
kan CARA in verrassend tempo
leiden tot een voUedige arbeids
ongeschiktheid
sterfte ten gevolge van CARA
komt meer voor dan sterfte door
verkeersongevallen. In de leef
tijdsgroep tussen 35 en 64 jaar
overleden in 1969 750 personen
aan CARA. Er dient rekening
mee te worden gehouden, dat in
veel gevallen, waar longkanker
of hartziekten de formele doods
oorzaak zijn, CARA mede een
belangrijke factor in het ziekte
proces is geweest,
De cijfers en feiten, door het NAF
(Nederlands Astma Fonds) op een
rij gezet, spreken voor zichzelf. Hoe
wel nog niet volksvijand nummer
één pleegt de groep CARA-ziekten
een forse aanslag op de mobiliteit.
Is zij behalve zuiver medisch ook
maatschappelijk van grote invloed.
Coördinatie in de bestrijding ervan,
ontbreekt tot nog toe evenwel.
Het Nederlands Astma Fonds is het
officiële coördinerende lichaam.
Jaarlijks wordt veel geld uitgegeven
voor onderzoeken en proefprojecten.
Dit jaar bijvoorbeeld gaat
1.326.900,- naar een 28-tal projec
ten Maar op het terrein van de
praktische bestrijding, een welhaast
'onontgonnen' gebied waarop huis
artsen, specialisten en een handje-
volastmacentra veelal los van
elkaar opereren, heeft het NAF zich
de laatste jaren nauwelijks gemani
festeerd. En toch was daar alle
aanleiding toe.
Ruim 4% jaar geleden, op 9 augus
tus 1967. stelde de medische raad
van het Nederlands Astma Fonds
een commissie in. die als opdracht
meekreeg 'nader te bestuderen wel
ke kriteria voor kinderen en volwas
senen moeten worden gehanteerd bij
de indicatie tot opneming in astma
centra beschikbare beddenaantal,
de opdracht uitgebreid. De commis
sie werd verzocht zich ook te willen
beraden ever een eventuele behoefte
aan uitbreiding van het in de astma
centra ebschikbare beddenaantal.
Gelijktijdig bijna kwam er bij het
Nederlands Astma Fonds ook een
concept-nota binnen van één van de
toen nog acht Nederlandse centra,
de astmakliniek Eugenia in Davos,
de enige Nederlandse kliniek in het
buitenland. Daarin stond: "Voor dë
astmabestrijding in Nederland en
voor de individuele astmapatiënt is
het van groot belang tot een juiste
indicatiestelling voor opneming van
astmapatiënten te geraken, opdat
een optimaal rendement gewaar
borgd wordt. Het Nederlands Astma
Fonds tou. om tot een differentiatie
in de indicatiestelling te komen,
wetenschappelijk onderzoek moeten
stimuleren en moeten helpen het
uitvoerbaar te maken'. En: TVij we
ten dat het Nederlands Astma Fonds
een gecoördineerd, gezamenlijk be
leid nastreeft. Het is ook onze wens
om tot een gezamenlijk beleid te
komen'.
Diagnose en selectie
Directe aanleidingen tot het verzoek
van de Davoser kliniek waren de
gewenste grotere eenvormigheid in
diagnose en selectie van patiënten,
een poliklinische en maatschappelij
ke begeleiding van patiënten die uit
de kliniek zijn ontslagen (nazorg)
en de zich toen ook reeds aankondi
gende problemen op financieel ter
rein. Dr. P Zuidemi in zijn con
ceptnota: 'Het ia ons alleen mogelijk
ons werk nu en zeker in de toe
komst. te verrichten. Indien wij ons
van aanmerkelijke steun verzekerd
kunnen achten van particuliere zijde
(Nederlands Astma Fonds naar wij
hopen) en Overheid'. Gezamenlijke
opstelling van de Nederlandse astma
eentra zou de onderhandelingsposi
tie ten opzichte van Overheid en
GOZ (Gemeenschappelijk Overleg
Een opname van de Nederlandse astmakliniek Eugenia In Davos, de enige
instelling buiten Nederland, die echter graag ingepast wil worden in de
totale astmabestrijding.
heit richtlijnen zouden zijn voor cen
tra die reeds bestonden met al hun
typische zaken van dien'.
Toch kwam er meer uit dan het ook
vermelde 'de huisarts dient voor
behandeling van astma de eerste in
aanmerking komende medicus te
zijn; indien het belang van de patiënt
dat eist meent de commissie dat er
meer (groepen) artsen achtereenvol
gens aan de behandeling gaan mee
werken en dat de volgorde huisarts
specialist poliklinisch specia
list klinisch team van specialis
ten astmacentrum in acht moet
worden genomen'.
Ziekenfondsen) immers alleen maar
sterker maken. Mr. Katan: 'Kom je
tot een aantal officieel als zodanig
aangewezen astmacentra dan kun je
als NAF hiervoor regelingen beplei
ten. De aan de kliniek in Davos
verbonden school bijvoorbeeld valt
op het ogenblik nog buiten de subsi
dieregeling van Onderwijs omdat de
school niet in Nederland is geves
tigd. Als NAF hebben wij een
aanloopsubsidie voor drie jaar ver
strekt, we hebben er inmiddels vier
jaar van gemaakt, maar zodra we
een gecoördineerd beleid kennen,
neem ik aan dat men normaal met
de voorzieningen meedraait'.
Voltooid
De in augustus 1967 ingesteld NAF-
commissie heeft zijn opdrachten in
middels alweer zo n twee jaar gele
den voltooid. Zeven vergaderingen
hadden de commissieleden naast
NAF-directeur mr. A. Katan
maakten ook de artsen H. A. van
Geuns, C. R. N. F. van Joost, K. F.
Kerrebijn, J. G. Roosenburg. J. E.
C. Schook en P. Zuidema hier deel
1970 met hun rapport te komen.
Een rapport, dat naast de huidige
situatie en mogelijkheden ook een
blauwdruk voor de naaste toekomst
bevat. PuMikatie van het rapport is
tot nog toe evenwel achterwege ge
bleven. NAF-directeur mr. Katan:
'Het rapport moet de medische raad
van het Nederlands Astma Fonds
nog passeren. Pas dan kan publika-
tie of een gedeelte ervan, volgen'.
Ontwikkeling
De 'vertraging* in de publikatie
heeft diverse oorzaken. Mr. Katan
zegt: 'Een belangrijke factor is de
snelle ontwikkeling op medisch ge
bied. De opvattingen over de behan
deling veranderen ook snel. We heb
ben in Amsterdam en de provincie
Utrecht ook enkele proefprojecten
lopen'. De zich veranderende om
standigheden zouden evenwel juist
vóór een snelle publikatie hebben
moeten pleiten. Temeer daar de
commissie indicatiestelling duidelijk
met deze factoren multi-disciplinai-
re aanpak, een voorkeur voor poli
klinische behandeling boven de kli
nische etc.) heeft gewerkt, en zich
bij de behandeling van de gehele
materie ook los maakte van de lang
in de medische wereld vastgehouden
gedachte, dat de gezondheidszorg los
gezien kon worden van de totale
welzijnszorg en slechts een individu
ele zaak zou zijn van arts en pa
tiënt. De commissie ging bewust
verder dan het stroomlijnen van de
huidige gang van zaken. Mr. Katan:
'Er zijn pogingen aangewend om
richtlijnen te maken, waarbij de
moeilijkheid natuurlijk wel was. dat
Nieuwe begrippen
Er kwamen in de 'gewenste situatie
voor de toekomst' nieuwe begrippen:
astmateam (met ook niet-medici),
astmapolikliniek en -kliniek en regi
onale instelling voor astmabehande
ling. Er staat in het rapport: "Voor
geheel Nederland zouden op grond
van berekeningen tenminste 15 ast
mateams voor kinderen dienen te
functioneren en dit aantal zal ook
voor de volwassen bevolking een ge
wenst minimum zijn. Een optimale
situatie wordt bereikt Indien in een
zelfde regio zowel een team voor kin
deren als voor volwassenen werk
zaam is, waarbij niet zozeer de ruim
telijke overkoepeling voorop satat
als wel het feit dat een of enkele spe
cialisten voor beide teams werkzaam
zijn'.
'Een astmateam met medische en
niet-medische specialisten dient de
mogelijkheid te hebben tot onder
zoek, observatie en behandeling, zo
wel poliklinisch als klinisch, in af
delingen die resp. astmapolikliniek
en astmakliniek worden genoemd.
Een combinatie van beide is een
regionale instelling voor astmabe
handeling. Om praktische en kosten
besparende overwegingen acht de
commissie het van groot belang dat
een regionale instelling (populatie
800.000 kinderen of volwassenen)
verbonden is aan ccn grotere instel
ling (ziekenhuis, kliniek voor long
ziekten. astmacentrum). Per regiona
le instelling moeten tenminste tien
bedden beschikbaar zijn voor een
korte observatieperiode (6-6 we
ken)*.
Voortvarendheid
De commissie pleitte twee jaar gele
den reeds voor een 'grote voortva
rendheid aan de verdere uitbouw
van de gewenste regionale astma
instellingen in Nederland (tenmin
ste 15)'. En: 'De commissie heeft de
overtuiging dat de voorgestelde uit
bouw de hoogste prioriteit dient te
hebben. Eveneens moet in iedere
regio worden gestreefd naar een op
timale situatie voor wat betreft de
voorziening met buitenscholen en
kleuterdagverblijven. Het belang
van dergelijke instellingen ook voor
de astmabehandeling wordt nog te
weinig ingezien'.
Twee jaar lang ligt het rapport
alweer in de la. Met deze aanbeve
lingen en de becijfering, dat het
aantal bedden in de astmacentra uit
breiding behoeft voor volwassenen.
Kamerdebat
Bij de staatsrechtelijke bezwaren van
de minister van justitie tegen de
eerste motie Voogd, kan ik mij steeds
minder onttrekken aan de indruk dat
de minister c.q. de regering om het
kamerdebat gevraagd heeft op het
moment waarop men meende de
meerderheid van de kamer op zijn
hand te hebben. Dat sedertdien de
wind in het parlement ten gevolge
van de massale reacties zou draaien,
zoals hij gedraaid is, heeft de minis
ter blijkbaar niet voorzien. In dit
licht gezien doet de hele pijnlijke
affaire aan als een mislukte politieke
stunt. Ik vraag mij af of de minister
ook staatsrechtelijke bezwaren tegen
de motie gehad zou hebben, als hij op
grond van het debat had mogen ver
wachten dat zij met een comfortabele
meerderheid verworpen zou worden.
Dat deze gedachte niet uit het debat
naar voren is gekomen, bevreemdt
mij. Het pleit evenwel voor de grote
waardigheid waarmee het debat is
gevoerd.
Overlangbroek M. M. Ph. Niemeljer
graag God ook vergeeft. Hebben ze er
wel eens over gerept dat ze fout
zaten? De beul van Corrie ten Boom
heeft het nog getroffen dat hij haar
in het leven nog mocht ontmoeten en
vergeving vroeg waar mej. Ten Boom
geen moeite mee had. Die kans wordt
h-n niet geboden. Zij behoeven zich
niet te ontkleden en liggen hier nog
lekker warm onder de Hollandse de
kens. Ik zou ze maai* stil laten waar
ze zijn. want ze kunnen zich nergens
beter thuis voelen.
Hoofddorp G. H. de Hoog
Vergeven (3)
Dwaling
Als menselijkheid wordt overdreven
komen wij in strijd met de gerechtig
heid en wie perifide nazïbeulen vrij
laat heeft geen notie meer van mense
lijkheid. Een keer slechts kande
Kroon de door de rechter opgelegde
straf verzachten. Wat komt er van het
recht terecht als men het rechtelijke
vonnis blijft verzachten? Men moet de
Kroon bij het hanteren van het gra-
lierecht niet laten overdrijven. Van
Agt mag dan professor in het straf
recht zijn maar hij moet nog veel le
ren want in een strafzaak mag de
Kroon tot twee maal nooit het gratie-
recht hanteren. Van Agt vergeet het
feit dat levenslang als opgelegde straf
slechts te verachten is. Het recht
wordt ondergraven als de Kroon
voortdurend straffen aan het verzach
ten is. Per definitie mag de Kroon in
elke zaak nooit twee maal haar prero
gatief hanteren.
Amsterdain G. J. van der Waal
Gratie
Wat betekent de maat van straf bij
veroordeling als later blijkt dat men
vooral bij aanzienlijke straffen
zich er nooit aan houdt? Zal Hans
van Z. als hij tien jaar keurig zijn
brits heeft opgemaakt en altijd met
twee woorden sprak tegen zijn be
waarders, straks ook gratie krijgen?
Of hangt gratie wel af van de kans
tot recidivisme? M i. moet men zich
houden aan wat de rechter eerder
uitsprak. Eén jaar. Dan één jaar.
Twee jaar. Dan twee jaar. Tien jaar?
Dan tien jaar. Levenslang? Dan levens
lang. Dan is rechtspraak geloofwaar
dig.
Drachten E. A. H. H. van Amers
foort
Schuld-erkenning
Er was eens een moordenaar die met
twee anderen werd opgehangen aan
een kruis. Overtuigd van zijn eigen
schuld, waarvoor hij gehangen werd
zeide hij tot Jezus: 'Gij zijt waarlijk
de Zoon van de levende God', waarop
Jezus antwoordde: 'Heden zult gij met
Mij in het paradijs zijn'. Dit was
kwijtschelding na een eerlijke erken
ning dat Jezus onschuldig gestraft
werd en hij als schuldige. Kwijtschel
ding na erkenning van schuld kan
alleen als het eerlijk en oprecht aan
het Nederlandse volk en de ganse
wereld bekend gemaakt wordt. De
drie van Breda, die onnoemelijk veel
leed hebben veroorzaakt kunnen zich
niet verschuilen achter het bevel is
beveL Als oud militair begrijp ik dat
het uitermate ^njoeilijk is tegen een
bevel in te gaan; dat kan je het leven
kosten. Hieraan mag wel gedacht wor
den bij de beoordeling van al of niet
vrijlaten. Maar nooit mag vergeten
worden dat het sadistisch vermoorden
tegen alle menselijkheid ingaat.
Voorburg L. Hofman
Vergeven (1)
Zo mensen niet mensen kunnen ver-
ge-en hoe wil men zelf vergeving
ontvangen? Men krijgt met gevangen-
houden die nu al 27 jaar duurt
de doden niet terug en Christian
sen, de man die ongeveer heel Putten
uitroeide, is er met een paar jaartjes
afgekomen. En hoevelen zijn er niet
ongestraft gebleven? En lagen de fou
ten ook niet bij het falen in 1940-1945
aan Nederlanders? Een vraag: zijn
onze illegalen gevallen voor wat wij
na 1945 kregen met alle uitwassen?
Nee. Niet voor het Nederland van nu
Moesten zij daarvoor sterven? Neen.
Laten wij Nederlanders ons maar be
zinnen over een wereld waarin Gods
geboden op de eerste plaats staan en
geleefd wordt naar ordinantiën Gods.
Nieuw Buinen Elle Kuipers
Hoe vaak bidden wij wel niet: vergeef
ons onze schulden geüjk ook wij ver
geven onze schuldenaren. Waar blij
ven we dan nu? Drie mensen die 27
jaar in de gevangenis vertoeven, nog
langer laten zitten? Laten we met
elkaar meer bidden: O God wees mij
zondaar genadig. Indien Gij onze on
gerechtigheid gadeslaat, wie zal be
staan? Maar bij U is vergeving, opdat
Gij gevreesd wordt. Laat ons toch
weasen te zijn als Jezus, al kunnen
we dat in de verste verte niet benade
ren. Laat ons vergeven, opdat we ons
eigen hart bevrijd zien van zonde uit
haat.
Castricum B. H. A. M. v. d. Galiën
Vergeven (4)
Vergeven (2)
De drie van Breda moeten vrij, zo
wordt gezegd, want ze hebben een ziel
te verliezen. Dat is waar en dat
hadden die duizenden beste omge
brachte landgenoten ook. Maar door
vrijlating is een ziel nog niet gebor
gen daar heeft men vergeving voor
nodig. Als ik geen vergeving nodig
heb is mijn ziel niet geborgen hoe
Velen spraken, de kerken zwegen,
jammer. Velen zagen en aen maar
achterom, de kerk die vooruit moet
zien, blijkbaar eveneens. Volgens ve
len van haar leden, kan en moet men
vergeven, maar vergeten kan je niet
Ja daar ben je een mens voor, zegt
men dan. Maar vergeten we niet al te
vaak, dat als we menen beter te zijn,
dan de drie van Breda, zulks door
Gods ontfermende genade is? Want
ook ik had een van de drie van Breda
kunnen zijn, als God mij had losgela
ten. Ook ik ben niet onschuldig aan
het Goddelijk gebod, 'Gij zult niet
doden'. Door de kerken wordt al dui
zenden jaren gesproken over de leer.
Zou het niet beter zijn, als er eens
wat meer over het leven gesproken
werd.
Andijk R. Brouwer
