'Spellingsfout' bepalend voor spellingsvoorstellen Opzoek naarhPge rente? Comité ziet af van 'alternatieve krant' Aanzwellende stroom van protesten tegen gratie u krijgt tot 7% bö de postspaarbank Prof. Drenth bang voor raad zonder studenten n PULLMAN Surinamers kraken noodschool Sabotagepaniek om doodgewone inbraak Spaanse arbeiders in Rotterdam willen lectuursubsidie u slaapt zoveel beter op een goeie matras: altydsafe De Zwarte Macbeth in Londen Abonnement handhaven, vraagt Schakel Vermiste vrouw blijkt verdronken Jongen omgekomen onder landbouwwagen Dode bij verkeersongeluk TKOUW/KWARTET DINSDAG 29 FEBRUARI 1972 l!l\\E\l,AXI» 9 (ADVERTENTIE) Van onze onderivijsredactie AMSTERDAM Een spellingfoutheeft een belangrijke rol gespeeld in de voorstellen van de voor spellingvereenvoudiging. De vergissing is ontstaan door een drukfout waarbij de klanken au- De fout is aan het licht gebracht door dr. Dolf Kohnstamm, lid van de aktie- groep voor radicale spellingsvereen voudiging. Hij heeft de vergissing ontdekt in de overwegingen, die de officiële commissie-Peé-Wesseling er toe gebracht hebben om de tekens au- en -ou- naast elkaar te handhaven. De commissie heeft uitgezocht of er voldoende argumenten waren om het teken -au- overal in -ou- te verande ren. In die discussie heeft de commis sie gebruik gemaakt van gegevens in De Nieuwe Taalgids van 1967, waarin H. Brandt Corstius schreef dat het teken -ou- 0,4 procent van alle tekens uitmaakt en het teken -au- 1,5 pro cent. Dit was echter een drukfout en Brandt Corstius heeft dat nooit recht gezet. De drukfout is door de commissie Pée- Wesseling overgenomen, al is dit ver der geen doorslaggevend argument ge weest. De commissie is namelijk niet van kwantitatieve, maar van een kwa litatieve argumenten uitgegaan. De aktiegroep voor spellingvereenvou diging heeft zelf opnieuw argumenten verzameld in de ou-au-kakofonie. Daarbij werd geconstateerd dat het teken -ou- veel vaker voorkomt dan het -au-. Dit ondanks het feit dat de klank -au- in 125 woorden voorkomt en de klank -ou- in slechts 50 woor den. Van die laatste 50 woorden zijn bovendien nog eens 25 in onbruik geraakt. De woorden met -ou- worden alleen veel frekwenter gebruikt dan de woorden met -au- Mede op grond van al deze gegevens heeft de aktiegroep voor spellingvereenvoudiging gepleit voor alleenheerschappij van de -au-. We hoorden het hele verhaal tijdens een discussie iri het gebouw van de Kritische Leraren in Amsterdam. De discussie werd gehouden naar aanlei ding van het publiceren van de spel lingtoets voor zesdeklassers door de kritische leraren. Aan de discussie nam behalve dr. Kohnstamm ook de Belgisch-Nederlandse commissie en - ou - verwisseld zijn. schrijver Harry Mulisch deel. Mulisch is tegenstander van spellingvereen voudiging, maar hij vond de publica tie van de spellingtoets wel een goede daad. Hierdoor wordt namelijk vooral de selectie in het onderwijs op grond van spelling bestreden. Mulisch maak te zich overigens niet veel illusies over het effect van dergelijke acties. Men zal altijd selecteren, was zijn mening. Als dat niet meer mag op -d- en dt- in sollicitatiebrieven, dan doet men het op grond van het al dan niet netjes afscheuren van een velletje papier uit een blocnote of op grond van de straat waarin de afzender blijkt te wonen. Comité democratisering VU gevormd Van onze onderwijsredaotie AMSTERDAM 'Omdat de dreiging erin zat dat de studenten niet zouden meedoen aan de verkiezingen voor de toekomstige universiteitsraad, heb ik me aangesloten bij het comité demo cratisering dat na afloop van de be zetting van het hoofdgebouw is ge vormd. En niet alleen de studenten dreigden verstek te laten gaan. Het was niet uitgesloten dat ook de weten schappelijke staf in sommige (sub faculteiten niet mee zou willen doen'. Dit is de voornaamste reden van de psycholoog prof. dr. P. J. Drenth om zich samen met zijn collega's Van Zu- them, Linneman en Van Putten aan te sluiten bij het comité dat deze week de discussies over het nieuwe bestuurs' reglement van de VU wil coördineren. In het comité zitten verder voor elke faculteit één student en één weten schappelijk medewerker. Ook uit het technisch-administratief personeel heb ben zich enkele mensen aangesloten. Prof. Drenth beschouwt de amende menten op het bestuursreglement die door de bezetters zijn geformuleerd nog niet als het laatste woord, maar ziet hierin een goede basis voor dis cussie. En hij vindt dat die discussie in de hele universiteit gevoerd moet worden. In de oorspronkelijke proce dure kreeg alleen de senaat (hooglera ren en lectoren) gelegenheid zich nog uit te spreken over de voorstellen die de voorlopige universiteitsraad bij di recteuren had ingediend. 'Te laat bleek mij', aldus dr. Drenth, 'dat de senaat de enige instantie was die advies mocht uitbrengen. Ik vond dat onjuist omdat de senaat ook al vertegenwoordigd was in de voorlopige universiteitsraad'. Het comité-democratisering wil donder dagavond alle reacties uit de verschil lende faculteiten en geledingen bij el kaar hebben. Dan zal geprobeerd wor den hieruit een zo eenstemmig moge lijk voorstel tot wijziging van het be stuursreglement te destilleren. Het comité zal de zo opgestelde amende menten dan ter kennis brengen van de voorlopige universiteitsraad en de di recteuren. Daarna wordt het wel erg krap om nog kandidaten in te dienen voor de verkiezing van de universi teitsraad (de termijn sluit volgende week dinsdag), maar het comité ver wacht toch dat binnen deze week wat veranderd kan worden. De amendementen zullen vooral be trekking hebben op de vertegenwoor diging in de raad van studenten (11 in plaats van 8) zetels en van technisch- administratief personeel (ook van 8 naar 11); op de positie van de univer siteitsraad (boven het college van be stuur); en op de verhouding tot de vereniging (minder directe invloed op het universitair gebeuren). Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Een honderdtal Su rinaamse en Antilliaanse bewoners van de Bijlmermeer in Amsterdam hebben, samen met het Tweede-Ka merlid Ed van Thijn (PvdA) een leegstaande houten noodschool ge kraakt. Ze willen daar voorlopig hun 'Caribisch Centrum' vestigen. In een brief aan CRM en B. en W van Amsterdam hebben de 'bezetters' verklaard in het gebouwtje te blijven tot "de noodzakelijke voorzieningen voor Surinamers en Antillianen zijn getroffen. Wij zijn tot actie overge gaan omdat alle ofioiële instanties in gebreke zijn gebleven', aldus de brief. Andere Bijlmerorganisaties hebben hun adhesie met de actie betuigd. De houten noodschool in deel A van de Bijlmermeer zou volgende maand worden afgebroken. De kraakactie wordt het begin genoemd van een serie activiteiten die er in de Bijlmer meer worden ondernomen ten behoe ve van de ruim 4500 Surinaamse en Antilliaanse bewoners van deze Am sterdamse stadswijk. Die voorzieningen zijn sterk achterge bleven bij de behoefte, deels door verschil van inzicht tussen enkele or ganisaties die de verantwoording voor deze opvang dragen. Vanuit het op- bouworgaan van de Bijlmer is met medeweten van het Amsterdamse ge meentebestuur al maanden geleden om Surinaamse opbouw- en maat schappelijk werkers gevraagd. Kamerlid Ed van Thijn die yoor het eerst in z'n politieke loopbaan een kraakactie ondersteunde, noemde de actie 'een ijzersterke zaak, die het hele land aangaat' Van onze correspondent EINDHOVEN Gisteravond is in Eindhoven paniek ontstaan toen bij de politie om ongeveer kwart over negen de melding binnenkwam dat zich in de nabijheid van een fabriek van Phi lips waar waterstof en andere gassen worden geproduceerd enkele mannen verdacht ophielden. Bij controle trof men inderdaad enkele onbekenden aan die de benen namen en spoorloos ver dwenen. Vlak bij het hek werd een rolletje koperdraad aangetroffen. Een onderzoek leverde verder niets op. Aangenomen wordt voorlopig dat het een eenvoudige diefstal betreft waar- b" d° dieven werden gestoord. Van een verslaggever VEENENDAAL Een groep Span jaarden in Rotterdam gaat zich tot de gemeenteraad van deze stad wenden met het verzoek om niet-Francogezin- de lectuur ter beschikking te stellen van de Rotterdamse Casa, het vrije- tijdsverblijf voor de Spanjaarden ter plaatse. Dit werd meegedeeld door Lino Calle, medewerker van de NOS voor de Spaanse arbeiders in Nederland. Calle deed deze mededeling op een persconferentie van de raadsfracties van PvdA en D'66 in Veenendaal, de gemeente die de plaatselijke Casa sub sidieerde om anti-Franco dagbladen te kunnen aanschaffen. PvdA en D'66 willen weten waarom minister Geertse- ma van binnenlandse zaken ophelde ring heeft gevraagd aan b. en w. van Veenendaal over deze subsidie en of in dit geval sprake is van pressie van de zijde van de Spaanse ambassade. (ADVERTENTIE) de betere matras De postspaarbank Is altijd vlak bij woning of werk, want op elk van de 2400 postkantoren kunt u terecht Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Van verschillende zijden rijzen nog steeds protesten tegen de vrijlating van de drie. Het centraal bestuur van de Vrouwenbond NVV dringt er in een brief op aan alle Tweede-Kamer fracties met klem op aan bet voorstel de 'drie van Breda' gratie te verlenen, af te wijzen. Shakespeare's tragedie De Zwarte Macbeth wordt in het Roundhouse in Londen uitgevoerd door negers uit West-Indië en Afrika. Op de foto de hoofdrolspelers Oscar James als Macbeth en Mona Hammond als zijn vrouw. 'Ons neen', aldus de bond, 'baseert ziöh op de hoop dat er nog gerechtig heid bestaat ten aanzien van de slacht offers van de drie van Breda en ten aanzien van allen die zich hebben ingezet om hun misdaden te elimine ren en ons volk met inzet van eigen persoon bewust te maken van verwor ven recht en gepleegd onrecht.' Het moderamen van de Utrechtse raad van kerken in deze kwestie geen ring, dat pas dan over vrijlating van de drie kan worden gesproken, wan neer klaarheid is gebracht in de plan nen, de achterstand in de behandeling van psychische kwetsuren van oor logsslachtoffers in te lopen. Het mo deramen heeft er, met teleurstelling kennis van genomen dat de landelijke raad van erken in deze kwestie geen verklaring wenst af te leggen. Ook de Protestantse unie, een bewe ging die opkomt voor de zeggenschap van Gods geboden en beloften over het gehele leven van staat en maat schappij, heeft in een brief aan de leden van de Tweede Kamer tegen vrijlating gepleit. De unie meent dat de duidelijk uitgesproken overtuiging van het joodse volksdeel in dezen de doorslag moet geven. Brieven aan koningin De Rijksvoorlichtingsdienst heeft la ten weten dat de koningin sinds de discussie rondom de 'drie van Breda' op gang is gekomen, aanzienlijk meer post ontvangt dan doorgaans het geval is. Volgens de RVD gaat het om verscheidene tientallen poststukken. Over de inhoud van de brieven kan de RVD geen mededelingen doen. om dat daarmee in een privé-aangelegen- heid van het staatshoofd zou worden getreden. In een gisteren verschenen extra uit gave van het Nieuw Israelietisch Weekblad wordt tegen de vrijlating van de drie fel geprotesteerd. Refere- Abba Eban rend aan de geschiedenis van Morde- chai, schrijft hoofdredacteur M. Ko- puit onder meer: 'Onze gevoelens zijn tot het uiterste gespannen, onze emo- Van onze Haagse redactie DEN HAAG Er komt geen alternatieve christelijke krant. Het actiecomité 'Christelijke Pers', dat de uitgave van zo'n krant in overweging bad genomen als tegenhanger van de geïntegreerde bladen Trouw en bet Rotterdammer-Kwartet, beeft er gisteren definitief van afgezien. ties zijn torenhoog opgelopen. Onze tranen hebben gevloeid. Dat heeft de regering bereikt met haar heilloos plan voor collectieve gratiëring. We hebben weer 1940-1945 beleefd.' In een speciale synagogedienst in Am sterdam heeft opperrabbijn A. Schus ter van de Joodse gemeente het voor nemen van de regering 'in strijd met de gerechtigheid' genoemd. De opper rabbijn riep het Nederlandse volk op tot solidariteit met de joodse uitdruk king'Lechajim (Ten leven)/- In Israël Het Israëlische parlement heeft giste ren een beroep op de Nederlandse regering gedaan de 'drie van Breda' gevangen te houden. De minister van buitenlandse zaken, Abba Eban, heeft de Israëlische ambassadeur in Den Haag opgedragen uitdrukking te ge ven aan de bezorgdheid van Israël ten aanzien van een mogelijke vrijlating van de misdadigers. De als felle anti-papist bekend staan de ds. G. Taverne uit Hoogeveen, die zich presbyteriaal-hervormd predikant noemt, heeft een telegram gestuurd aan minister Van Agt, De tekst daar van luidt: 'Gratie op gratie bevestigt waarheid van samenwerking Rome en nazi's.' Op verscheidene plaatsen in Amsterdam hangen sinds zondagavond pamfletten met daarop een jodenster en de tekst: "Kent u dit nog? Maar uw minister van justitie is een Ariër.' Bij een groot aantal verzetsmonumen- ten hebben leden van 'De joodse jeugd' zondagavond een geel bord met zwarte rand geplaatst, met daarop het woord 'Overbodig' en daaronder een vraagteken. De correspondent van Avro's radio journaal in West-Duitsland heeft gis teren gezegd dat het nogal onduide lijk is waarop het kabinet zijn me ning baseert dat de 'drie van Breda' bij eventuele terugkeer naar West- Duitsland geen financiële ondersteu ning zouden krijgen. Op grond van wettelijke bepalingen zouden ook de drie, volgens de correspondent van de AVRO, aanspraak maken op een be drag van 9000 Mark per jaar. Deze hulp zou ook gelden voor degenen die door hun houding tegenover het nazi regime de principes van de menselijk heid en van de rechtsstaat hebben verkracht. Deze beslissing werd genomen, kort voordat de termijn zou verlopen, waar binnen het ac tiecomité 'ja of nee' moest zeggen tegen het Sijthoff-con- cern, dat de nieuwe krant zou gaan uitgeven. Het Sijthof-con- cern had deze termijn (die gisteren afliep) gesteld met het oog op het feit, dat de integratie van Trouw en het Rotterdammer Kwartet, die in februari 1971 op redactioneel vlak werd voltrokken, gisteren een nieuwe technische fase in ging. De voorzitter van het actieco mité, het Tweede Kamerlid M. W. Schakel (ARP), verklaarde 'de vrijmoedigheid niet gevon den te hebben om de relaties met de christelijke krant die thans verschijnt, te verbre ken.' Het actiecomité had de uitgave van een alternatieve krant ervan afhankelijk ge steld, of de Kwartetlezers zich in de geïntegreerde krant zou den herkennen. 'Deze vraag hebben we gisteren niet kun nen beantwoorden. We weten niet wie de nieuwe hoofdre dacteur wordt en wat de uit eindelijke koers van de krant zal zijn. We missen daarom eenvoudig het morele recht om reeds op voorhand met het Trouw-Kwartet te breken,' al dus de heer Schakel. AFGEROND De gesprekken tussen het Sijt- hoff-concern (uitgever van onder meer de Haagsche Cou rant) en het actie-comité over de uitgave van een alternatie ve christelijke krant waren ge heel afgerond. Volgens de heer Schakel zou er voor de lezers van het Rotterdammer- Kwartel een goed alternatief geboden zijn. Ook financieel was de zaak geheel rondge- praat. Overigens wilde de heer Schakel over de overeenkomst zelf geen mededelingen doen. Wel ontkende hij zeer beslist, dat de alternatieve krant niet meer zou zijn dan een paar inlegvellen van een voor de rest geheel in de stijl van de Haagsche Courant opgebouwde krant. 'De mededelingen die daarover in Trouw zijn ver schenen, zijn onjuist', aldus de heer Schakel. Voor de beslissing om een streep te zetten onder de rela ties met het Sijthoff-concern. is ook van belang geweest een gesprek dat het actiecomité en een delegatie van het dage lijks bestuur van de stichting De Christelijke Pers vorige week hebben gevoerd. 'Dat ge sprek is voor ons aanleiding geworden solidariteit te betui gen met de bestaande Christe lijke Pers', aldus de heer Scha kel. Overigent blijft hij de ge- integreerde krant met enige reserve tegemoet treden, 'zo lang niet vaststaat welke koers zal worden ingeslagen'. AANSPREKEN De heer Schakel: 'Ik begrijp wel dat met de nieuwe krant het Rotterdammer-Kwartet niet geprolongeerd wordt. An derzijds mag het ook niet zo zijn dat Trouw geprolongeerd wordt. De nieuwe krant zal zowel de lezers van Het Kwar tet als die van Trouw moeten aanspreken. Ik zou het hoge lijk betreuren, als dat niet het geval zou zijn, want daarmee zal de krant tot ondergang M. W. Schakel gedoemd zijn.' Die aanspreekbaarheid hete- kent voor de heer Schakel, dat in politiek opzicht ook men sen van christelijk-historische en anti-revolutionairen huize aan hun trekken komen. In kerkelijk opzicht zouden in de nieuwe krant ook mensen als prof. dr. Velema en prof. ir. H. van Riessen als gastschrij ver aan hun trekken moeten komen. Trouw beperkt zich, volgens de heer Schakel, te veel tot mensen in de stijl van prof. Kuitert. Nu de alternatieve krant van dc baan is, wil de heer Scha kel graag zijn 'solidariteit be tuigen' niet De Christelijke Pers. 'Ik zou het geweldig jammer vinden als Kwartet lezers als gevolg van de inte gratie hun abonnement zou den opzeggen,' aldus de heer Schakel. Ing. O. Postma, directeur van De Christelijke Pers verzeker de gisteren in een commen taar 'goede hoop te hebben dat het publiek waarop de groep-Schakel zich richtte, in de nieuwe krant voldoende herkenningspunten vindt.' Hij noemde als oorzaak van het verschil in benadering van wat een christelijke krant moet zijn 'een uiteenlopende horizontale uitwerking van de inhoud en de opdracht van het christendom'. Trouw heeft in zijn commentaren en opi niërende bijdragen altijd er naar gestreefd conclusies voor het dagelijks leven te trekken. Niet dat de groep Schakel daar tegen zou zijn, maar we zijn daarin mogelijk verder gegaan dan de groep-Schakel.' De heer Postma wees er ook op, dat Trouw-kwartet geen maatwerk voor een bepaalde groep christenen kan leveren, maar confectie moet bieden, die voorvele schakeringen van de Nederlandse christen heid bestemd is. De heer F. Diemer, directeur van het Rotterdammer-Kwar tet en directielid van De Christelijke Pers wees erop, dat het optreden van de groep-Schakel tot gunstige re sultaten heeft geleid: 'Het is stellig aan deze groep te dan ken dat er thans naar wordt gestreefd de bladen van De Christelijke Pers aanvaardbaar en dienstbaar te doen zijn voor alle protestants-christelij ke groeperingen.' LIENDEN Een wandelaar heeft gisteren in de Rijn bij de veerpont in de gemeente Lienden het lichaam gevonden van ae 39-jarige mevrouw H. J. van Amerongen-van Schenkhof uit Opheusden, die sedert 24 januari werd vermist. De rijkspolitie vermoed de al dat de vrouw was verdronken omdat kort na haar verdwijning haar fiets bij de Rijn werd gevonden. WILDERVANK De 7-jarige Henk Beuving uit Wildervank is maandag middag omgekomen doordat hij onder een wiel van een landbouwwagen kwam. Hij speelde met enige vriendjes op een van de twee wagens die door een tractor werden getrokken. De jongen viel daarbij van de wagen en werd overreden. Hij was op slag dood. BERGEIJK In Bergeijk (NB) is gistermiddag de 51-jarige landbouwer L. C. Luyten uit die plaats bij een autobotsing om het leven gekomen. Hij reed met zijn auto tegen een an dere personenauto, die op een kruising geen voorrang verleende.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 9