'Wij willen
niet alles
inpolderen'
eoeo
iilHMHil
OICHIBU1 MES
Toetsen (1)
oetsen (2)
Het weer
Beroepskeuzebureaus
gaven 134.000 adviezen
Lutherse delegatie
naar Zuid-Afrika
Eindelijk gewoon jarig wezen
JOUW/KWARTET DINSDAG 29 FEBRUARI 1972
BINNEXLAN» 7
"oimiieiitaar
S spellingtoets van het CITO die
örgen aan 70.000 zesdeklassers van
lagere school wordt afgenomen, zal
fct meetellen in de beoordeling van
1 prestaties van deze scholieren. De
s Itische leraren die de toets vooraf ge-
jbliceerd hebben, krijgen dus hun
I. Het is een goede gelegenheid om
r s nog eens af te vragen, of de rest
B de toetsen (stillezen, iaal. rekenen,
s {emene kennis) wel mag meetellen,
n izo ja, waarvoor.
n r
a- h die vraag te kunnen beantwoorden,
e »eten we eerst een andere vraag on-
's r ogen zien. en wel deze: waarvoor
n h toetsen eigenlijk bedoeld? Daar-
n pr licht ons het mede door het CITO
jgegeven boekje 'Algemene aanwij-
j* (gen voor het gebruik van toetsen'
Ie dat geschreven is door dr. C. van
r- ïcar en drs. Henk de Bruyne van
!e i instituut voor toegepaste psycholo-
i van de universiteit van Amsterdam,
i verklaren zich tegen het gebruik
toetsen voor selectieve doeleinden,
j toets dient volgens hen vooral om
e' onderwijs te verbeteren en het in-
Öduele kind tijdig te kunnen helpen.
et in die edele motieven is bij de school-
its voor zesdeklassers weinig terug
iu k'inden. De landelijke toets van het
lt- TO (en dat geldt eveneens voor an-
re toetsen die plaatselijk of regionaal
stand komen) blijkt medebepalend
zijn voor de schoolkeuze na de lagere
looi. De meeste scholen voor voort-
tet onderwijs baseren Zich op de uit-
Ig ervan in combinatie met het ad-
s van het hoofd der (lagere) school.
toets wordt dus niet, zoals de he
eling was, diagnostisch gebruikt,
(ar selectief. Het CITO weet dat en
iraagt zich op dit punt als sommige
edwillende burgemeesters in de be-
je- jtingstijd. Het onderwijs is nu een-
en (al selectief (het land is bezet), zegt
in bij het CITO, en dan moet je maar
la- (beren die selectie zo eerlijk moge-
te laten verlopen (om erger te
Drkomen). Landelijke schooltoetsen
k dan veel objectiever dan min of
oei |er willekeurige cijfers van onderwij-
de S.
'en
rco-ï misbruik van de toetsen, waarin
de] CITO berust, is voor een deel dé
van de scholen die ze afnemen
die kinderen soms al vanaf de vijf
klas bang maken voor de toetsen)
van het voortgezet onderwijs, dat de
lagen toch hanteert als cijfers die
bij lvoor sc'ect'e kunt hanteren. Maar
:cn i CITO kan zijn handen niet geheel
(onschuld wassen. Om maar iets te
^■fcmen: als je eraan meewerkt, dat er
(tsen aan het eind van de lagere
looi worden afgenomen, weet je, dat
te niet gebruikt kunnen worden in
belang van het kind. Dat 'diagnos-
:h' gebruik is immers alleen moge-
j, wanneer het kind in het begin van
vijfde klas (of in alle leerjaren)
rdt getoetst. Dan kun je tekorten
kennis en vaardigheden opsporen en
(beren, de lacunes aan te vullen voor
te laat is. Op 1 maart van het zesde
tjaar is het al te laat. Het oordeel is
l definitief.
Med
men de toetsen goed gebruiken,
j is men natuurlijk niet klaar op het
lent dat de computer de eind
es eruit gedraaid heeft. Dan be-
t het werk pas: er moet een gron-
foutenanalyse worden gemaakt en
hierdoor verkregen informatie dient
ruikt te worden in het verdere on
tijs.
;niet alleen de nazorg moet in orde
ook aan de voorwaarden voor
toetsgebruik moet worden vol-
De leerlingen en de ouders zul-
I voorbereid moeten worden op het
oofcmen van toetsen. En die toetsen
natuurlijk ook aan te sluiteD
gegeven onderwijs. Dat betekent
dat de doelstellingen van het on-
ivijs vaststaan, voordat de toets
tit opgesteld.
I laatste is misschien nog wel het
"Wrijkstc. Als je wilt testen (en dan
z0 dezelfde toetsen voor het hele land)
J7.3j t je ook weten, wat je toetst. En
dgezien er in Nederland (nog) geen
\T elijke leerplannen zijn, kun je dat
aar. t niet weten.
CITO zegt dan optimistisch, dat
oetserij de ontwikkeling van leer-
nen stimuleert. Om daar zelf een
k'i te helpen, geeft het CITO
voorbeeld lijstjes met afkortingen
17.3 hij negentig procent van de leer-
en bekend geacht mogep worden,
lelijke minimum-eisen verdienen
',,'jurlijk niet de naam van leerplan,
dd" r ze zijn wel richtinggevend voor
aii onderwijs. Het is goed, dat er be-
eg.i leerplannen komen, maar de vraag
ohü e' of die uniform moe-
me zijn en of die dan door het CITO
inkten worden opgesteld.
ineer de voordelen van de landelijke
17 voor zesdeklassers worden afge-
jen tegen de nadelen, ligt de con-
ïege e voor de hand: schaf de selectieve
■naa voor zesdeklassers af, maak toet-
Nw voor eerdere leerjaren, en laat de
iTOiere determinatie van leerlingen
s,bl 1 aan dc brugklassen van het voort-
|t onderwijs.
To bestellen bij banken, juweliers on
rechtstreeks bij de
Oranje Munt
Lange Poten 5a Den Haag
Tel. 070-646924
Een gouden penning, een waardevol en
historisch bezit.
Mr. Schortinghuis ('Water, Land en Ruimte'):
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Nederlandse Vereniging voor Landaanwinning
heeft haar naam en doelstelling gewijzigd, e heet voortaan 'Water,
Land en Ruimte'. Bovendien bestaat ze (ruim) 25 jaar. Om deze
redenen zal ze de komende tijd proberen zich wat meer bekendheid
te geven. Het bestuur vindt, dat de vereniging nog steeds bestaans
recht heeft in een deltagebied als Nederland.
'Blauwe draad door
onze geschiedenis'
(ADVERTENTIE)
KAREL DOORMAN
PENNING
Oeze unieke INDISCHE gouden penning
wordt uitgegeven ter herdenking, dat
het op 27 februari 1972 30 jaar geleden
Is dat de beroemde Zeeheld na het
seinen van het legendarische bevel
IK VAL AAN - VOLGT MIJ
als bevelhebber van het verenigd Eska
der der Geallieerden met Zijn vlagge-
schlp De Ruyter in de Javazee
onder ging.
rsC"»
-■s <s Asfek a
Het waddengebied: een stukje oergebied vlakbij liuis, waar je nog
ontdekkingsreizen kunt maken.
Worsteling
Mr. Schortinghuis kan boeiend vertel
len over 'de eeuwige worsteling van
het Nederlandse volk met het water'.
'Er loopt een blauwe draad door de
geschiedenis van Nederland. We moe
ten proberen, die vast te houden'.
Over de machtige rijkswaterstaat, die
we nu voor die worsteling achter de
hand hebben, zegt hij: 'Dat is een
groot technisch apparaat, dat eigenlijk
nergens voeling meer mee heeft.
Daarom is het belangrijk, dat er een
vereniging van particulieren bestaat,
die zich met die problemen bezig
houdt en die ze op een andere manier
benadert: meer vanuit die band tus
sen Nederland en het water'.
Dat water is nu vaak flink vervuild.
De strijd tegen de waterverontreini
ging ligt ook helemaal op het terrein
van de vereniging, zo vindt rar.
Schortinghuis. Immers hier blijkt
weer hoe afhankelijk wij van het
water zijn. 'We moeten er wel belang
stelling voor hebben. Waterstaatkun-
de, het omgaan met water is gewoon
een levensnoodzaak voor ons', aldus
de secretaris van de vereniging 'Wa
ter, Land en Ruimte'.
Do achterzijde toont het familiewapen
van De Schout-bij-Nacht.
A. 1000 ex. 4 gr. ft 18 m 88,-
B. 500 ex. 7 gr. 0 22,8 m 138,-
C. 350 ex. 12,5 gr. 0 28 m 198,-
D. 50 ex. 30 gr. 0) 38 m k f 398,-
E. 25 ex. 60 gr. SS 38 m A 728,-
Lovertijd pl.m. 3 weken. Prijzen incl b.t.w.
Alle penningen zijn genummerd, gezet
mot een echte smaragd en voo«ien
van een garantie-, tevens verzekerings
bewijs.
De vereniging, die donderdag haar
ledenvergadering houdt, is opgericht
in december 1945. Mr. D. H. Schor
tinghuis, de tegenwoordige secreta
ris, vertelt over de aanleiding van
toen: 'Na de oorlog leek het er op,
dat de Zuiderzeewerken niet zo snel
in uitvoering zouden worden geno
men. De aandacht was gericht op de
wederopbouw van Nederland. Een
aantal particulieren was echter toen
al overtuigd van de noodzaak van die
polders. Om weer wat aandacht voor
de Zuiderzeewerken te wekken heb
ben ze een vereniging opgericht. Toen
was het belangrijkste argument voor
inpoldering nog: verwerving van agra
risch land. Later kwam de nadruk te
liggen op de ruimte'.
De vereniging is nooit een" massabe
weging geworden, maar er kwamen
genoeg leden om flink wat voorlich
tend werk te kunnen verrichten. Na
1953, het jaar van de stormramp in
Zeeland, groeide het ledental tot bo
ven de 2000. Mr. Schortinghuis: 'Het
aspect van landaanwinning voor de
landbouw verdween toen helemaal
naar de achtergrond. Het accent
kwam te liggen op de hele waterstaat,
de verdediging tegen het water. Toen
bleek ineens, dat we nog niet veilig
waren, dat er nog heel wat gebeuren
moest. We hebben erg veel gedaan
.aan voorlichting over het Deltaplan'.
Met de uitvoering van dat plan is
men inmiddels een flink eind opge
schoten. Het ledental van de vereni
ging is weer teruggelopen tot 1300.
Mr. Schortinghuis: 'Het zijn de oude
ren, die weggaan. Ze bereiken de
leeftijd, waarop ze hun lidmaatschap
pen eens gaan bekijken en dan bedan
ken ze hier en daar voor, omdat ze
toch niet' méér aan alles mee kunnen
doen. feij ons staat daar geen toelopp
van jongeren tegenover'.
Gelooft de heer Schortinghuis dat het
Opmerkelijke winter
Van onze weerkundige medewerker
De vrijwel afgelopen winter van 1971-
'72 behoort tot de zeer opmerkelijke.
Dit schrijft onze medewerker in Ten
Post, die aan de hand van zijn docu
mentatiemateriaal tot enkele in
teressante conclusies komt. Wij staan
in deze rubriek graag ruimte af voor
zijn betoog.
De winter was in de eerste plaats
opmerkelijk vanwege de geringe
neerslag: Eelde 80 mm, Ten Post 79
mm, De Bilt 106 mm. In de tweede
plaats was de winter zacht (gemiddeld
één graad boven normaal) en dat
terwijl acht soortgelijke droge winters
van de laatste honderd jaar alle te
koud waren. De zomers die op deze
winters volgden, toaren gemiddeld 13
mm te droog en 0,3 graad Celsius aan
de warme kant.
Het statistisch effect is dus niet erg
groot, al is er iets meer kans op een
droge zomer dan op een natte en
meer kans op een te warme dan een
te koude zomer.
Als bijzonderheid noteert medewerker
Veldman nog: 1790: een zeer zachte
winter met 4,4 graden Celsius (nor
maal 2,2) in De Bilt, en tevens zeer
droog (72 mm in Hoofddorp). De
zomer die daarop volgde was' echter
erg koud: 15 graden Celsius (normaal
16,4) in De Bilt, terwijl er in Hoofd
dorp 227 mm neerslag viel (2l6). Die
koude zomer ivas volgens het decem
bernummer van Meteorological Maga
zine in Kew (Groot-Brittannië) met
135 mm (159) te droog.
Men ziet dus. dat het theoretisch
mogelijk is, dat de komende zomer te
droog blijft en toch aan de koude
kant. Als de wind echter vaak in de
zuidoosthoek zit, zullen er ongetwij
feld ook zeer warme dogen kunnen
komen. Wij helpen het onze man in
het kille Groningen hopen.
Weerrapporten van gisteravond 7 uur: maxi
mum-temperaturen en neerslag tussen 's mor
gens en 's avonds 7 uur.
Amsterdam goheol bew 5. 0. De Bilt zwaar
bew 7. 0. Deelen zwaar bew 8. 0. Eelde ge
heel bew 5. 0.1. Eindhoven onbewolkt S, 0.
Den Helder geheel bew 3. 0. Luchth R'dam
zwaar bew 7. 0. Twente geheel bew 5, 0. Vlls-
slngen zwaar bew 5. 0. Zuid-LimbuTg licht
bew 6. 0. Aberdeen zwaar bew S. 0. Athene
geheel bew 17. n. Barcelona zwaar bew 14. 0
Berlijn geheel bew 4. 0. Bordeaux onbew S.
0. Brussel onbew 7. 0. Frankfort geheel bew
8. n Genèvc geheel bew 10. 0. Innsbrück
zwaar bew S. 0. Kopenhagen geheel bew 1.
0.3. Lissabon geheel bew 11. 13. Locarno ge
heel bew 11. 0. Londen geheel bew S. 0. Lux
emburg onbew 6. 0. Madrid zwaar bew 12. 0.
bew 14. 1. Oslo geheel bew —0. 0. Parijs ge-
heel bew 5. 0. Rome licht bew 15. 0. Split
licht bew 15. 6. Stockholm geheel bew 0. 0.
Wenen zwaar bew 11. 0. Zürich zwaar bew
10. 0. Oasa Blanca regenbul 12. 5. Istanbocl
onbew 11, 0 Las Patmas zwaar bew 18. 1.
Tunis half bew 17. 2.
Iloog water, 1 maart: Vlissingen le getii 2.4S.
2e getij 15.34. Haringvliet aan de zeezijde
4.33-16.46. Schevcnlngen 4.07-16.16. Rotter
dam 5 25-1S.00. IJmutden 4.40-16.49. Den Hel
der S 51-20.57. Harlingen 11.14-23.07, Delfzijl
0.35-13.05.
n MAX.TEMP.
10 >1 IN. TEMP.
WINDRICHTING
DEN HAAG In 1970 werden
134.000 adviezen verstrekt op het ge
bied van de school- en beroepskeuze
door de bureaus voor voorlichting bij
school- en beroepskeuze. Aldus een
publikatie van het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
Het merendeel (69 pet) betrof kinde
ren beneden 14 jaar (jongens 63 en
meisjes 76 pet). De groep boven 18
jaar was slechts zeer klein, nl. 13 pet
(mannen 15 en vrouwen 6 pet). Onge
veer de helft van alle adviezen werd
uitgebracht op grond van een gecom
bineerd groeps- en individueel onder
zoek.
GENEVE (EPD) Zeven van de
negen leden van een delegatie van de
lutherse wereldfederatie, die een be
zoek gaat brengen aan lutherse kerken
in Zuid-Afrika, hebben een visum ge
kregen. Onder hen zijn de president
van LWF, de Fin prof. Mikko Java, en
de Duitse oud-bisschop dr. Hanns Lilje.
Zonder opgaaf van redenen weigerde
de Zuidafrikaanse regering een visum
aan dr. Soritua A. E. Nababan, secre
taris-generaal van de raad van kerken
in Indonesië en vice-president van de
LWF. en aan een staflid van de LWF
in Genève. de journalist Friedrich
König. De reis zou eerst 31 januari
beginnen, maar de regering van Zuid-
Afrika vroeg uitstel voor de behande
ling van de visum-aanvragen.
mogelijk is om nu nog jongeren te
'vangen' met zaken als landaanwin
ning en waterstaat?
Hij gelooft van wel. 'Er is in Neder
land veel belangstelling voor wa-
terstaatkunde. Wij krijgen bij
voorbeeld erg veel aanvragen van
scholen, waar ze een werkstuk over
deltawerken, dijkenbouw of zoiets ma
ken. Die belangstelling is ook terecht.
We mogen nooit vergeten hoe ontzet
tend belangrijk water voor ons is. Wij
zijn een Deltaland. In onze hele ge
schiedenis, in ons hele bestaan, speelt
water een rol'.
De vereniging had destijds als eerste
doel: bevordering van de 'Zuider
zeewerken'. Ze beschouwde zich min
of meer als de voortzetting van de
oudere Zui^erzeeivereniging, die in
1886 als particuliere instantie ir. Lely
opdraaht gaf plannen te maken voor
de inpoldering van de Zuiderzee.
Daarmee zijn we nu gevorderd tot de
Markerwaard. Gaat de vereniging daar
nu nog actie voor voeren?
Schortinghuis: 'Dit voorjaar komt er
een nota van de regering uit over de
Markerwaard. Aan de hand daarvan
willen wij een studiedag organiseren.
We hebben nog geen duidelijk stand
punt omdat we willen afwachten, wat
de mogelijkheden en de kosten zijn'.
Oosterschelde
Een ander strijdpunt, waar de vereni
ging zich bij betrokken voelt, is de
afsluiting van de Oosterschelde. 'De
ernstigste vorm van watervervuiling
is verzilting. Uitbanning van zout wa
ter is voor ons milieu erg belangrijk.
In dat kader past dfsluiting van de
Oosterschelde', verduidelijkt mr.
Schortinghuis.
De Waddenzee zou volgens verschil
lende waterstaatkundigen ook best
voor inpoldering in aanmerking ko
men. Mr. Schortinghuis, die zelf een
kenner en liefhebber van het Wad
dengebied is, zegt hierover: 'Wij zijn
beslist geen totale inpolderaars. Dat
wordt ons wel vaak aangewreven,
maar ik geloof dat die groep helemaal
niet bestaat. Er zijn, dacht ik, eigen
lijk geen mensen, die de hele Wad
denzee willen inpolderen. Een andere
vraag is of je nooit iets zou mogen
doen met dat stuk Nederlands kustge
bied'.
Stukje oergebied
Mr. Schortinghuis kan zich goed voor
stellen, dat veel mensen geestdriftig
worden als ze het Wad leren kennen.
'We hebben hier een stukje oergebied
vlak bij huis. Toen ik op school zat
had ik een atlas, waarin nog witte
plekken stonden. Dat waren gebieden,
di° nog ontdekt moesten worden. Zul
ke gebieden zijn er nu niet meer, je
kunt nu niet meer ontdekkingsreizi
ger worden. Maar nu zien veel men
sen, dat er zo'n oergebied vlak bij
huis ligt. In het Waddengebied kun
je nog ontdekkingsreizen maken, daar
kun je nog dingen zien. die nog door
niemand zijn beschreven. In dit op
zicht zal de belangstelling voor het
Wad wel afnemen natuurlijk als er
steeds meer mensen komen', verzucht
de man, die zichzelf al tientallen
jaren 'ervaren wadloper' mag noemen.
Over de toenemende belangstelling
voor natuurbescherming zegt hij nog:
'Je krijgt soms de indruk dat veel
mensen tegen alles wat kunstmatig is
zijn. Je moet natuurlijk wel beden
ken, dat Nederland helemaal niet be
stond als er nooit waterstaatkundige
werken waren uitgevoerd. Bekijk bij
voorbeeld eens hoe intensief Neder
land gebruik heeft gemaakt van aller
lei inpolderingen. Neem de Haarlem
mermeer. de IJsselmeerpolders; ge
woon niet meer weg te denken. Hoe
zou de ruimtelijke ordening van Ne
derland moeten als de Afsluitdijk er
niet meer was?'
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. titel, 5. dwaze gewoonte,
10. bloedhuis, 12. rivier in Zwitser
land, 13. rondhout, 14. omlijsting, 17.
titel (afk.), 18 badplaats in Duitsland,
20. latwerk, 21. plaats in N.Br. 22.
oude lengtemaat, 24. lidwoord, 25.
bezinksel, 26. uitbraaksel van een vul
kaan, 28. pers. voornaamw. 30. mu
zieknoot, 32. buitenhaven, 34. opening,
36. bedorven, 38. oude rekening
(afk.), 39. raapstelen; 41. scheik.ele-
ment, 42. landbouwwerktuig, 44. no
bel, 46. verzekeringsbrief, 47. rolgor
dijn.
Verticaal: 1. hoofddeksel, 2. bijbel.fi-
guur, 3. muzieknoot. 4. zwaardvis, 6.
bloeiwijze, 7. voorzetsel, 8. bloem, 9.
rangtelwoord, 11. lusthof, 15. slede,
16. maanstand, 19. reeks, 21. kant
varf een stroom, 23. vernis, 24. bij, 27.
bende. 29. sappig, 31. zuil met graf
schrift, 33. dus (Lat.), 34. pers. voor
naamw. 35. voorzetsel, 37. kelner, 39.
steen, 40. keurig, 43. munt (afk.). 44.
muzieknoot.
Oplossing van maandag: Hor. 1. alm..
3. ven, 6. mak, 9. Ao, 10. leger, 12. da,
13. nobel, 15. leges, 17. tra. 19. dem,
21. irreëel, 25. neg, 26. els, 27. antenne.
31. ode, 32. are, 34. steel, 36. ladde.
38. Ot. 39. reder. 41. do. 42. mos. 43.
tel. 44. las.
Vert. 1. aan, 2. loot. 3. vel, 4. eg, 5.
nel, 7. adem, 8. kas. 10. Lear. 11. rede.
14. brigade, 16. geleerd, 18. re. 20.
ank, 22. rat, 23. een, 24. Est, 28. Neer.
29. eb. 30. naar. 31. Otto. 33. Edda. 34.
som. 35. Let. 36. lel. 37. Eos. 40. de.
LÜWIETJE
door drs. ROB FOPPEMA
Wittebroodsweken en (daarna) het gezin
Van de vijfde TNO-conferentie vo
rige week in Scheveningen hebben
we minstens een bijdrage verwaar
loosd, die van Philips' opperna-
tuurkundige prof. dr. H. B. G.
Casimir. Dit kon ook wel eren,
want zijn 'algemene inleiding' voor
de conferentie was wel (onvermij
delijk) briljant, maar had alleen
zijdelings te maken met het onder
werp: de wendbaarheid van het
wetenschappelijk onderzoek.
Maar het verhaal van Casimir was
daarom niet minder boeiend. Bij
het onderzoek in een heleboel ba
siswetenschappen, zei hij, lijkt een
zekere verzadiging op te treden.
Met als mogelijke uitzondering de
biochemie, komen er geen verras
sende nieuwe dingen mer uit. Het
is niet waarschijnlijk dat er volko
men nieuwe en onvermoede zaken
worden ontdekt.
Dat heb ik eens eerder in het
openbaar gezegd, zei Casimir, en
toen reageerde iemand wat cynisch
met 'Zo, dus de wittebroodsweken
zijn voorbij En dat teas een van
die zeldzame gelegenheden waarbij
het goede antwoord je op het goe
de moment te binnen schiet in
plaats van een uur later, want ik
antwoordde prompt: 'Ja, maar
daarna begin je pas een gezin te
stichten'.
Prof. Casimir ziet in het onderzoek
een duidelijke verschuiving van
het mogelijke (dat mogelijk werd
door de fundamenteel nieuwe ont
dekking van gisteren) naar het
wenselijke (de keuze uit een aantal
bekende, openstaande mogelijkhe
den). Een uitbouw in de breedte
dus, het stichten van een gezin.
Dat maakt eens te meer de vraag
actueel, wié er dan wel bepaalt
wat wenselijk is. De vraag dus
naar het wetenschapsbeleid dat. in
Nederland <fiog in overwegende ma
te ontbreekt. Dat ontbreken zou
trouwens wel eens de langste tijd
geduurd kunnen hebben: wat mi
nister De Brauw van plan is met
het wetenschappelijk onderwijs zal
zeker ook voor het onderzoek zijn
gevolgen hebben. Welke gevolgen
dat zullen zijn is intussen nog niet
erg duidelijk; wij komen daar bin
nenkort op terug.
In Scheveningen viel over het we
tenschapsbeleid een boeiend stukje
disaissie te noteren. Daar vertelde
prof. Aigrain, nadat hij had uitge
legd dat het zo moeilijk is om
gevestigde wetenschappelijke in
stellingen op een nieuw spoor te
zetten, hoe dat in Frankrijk in een
bepaald geval toch heel goed ge
lukt was. Omstreeks 1960 was daar
de biologie wat verzand, in de
beleidsorganen zaten allemaal 'klas
sieke' biologen, die er niet vr.n
waren tc overtuigen dat de rnolc-
kulaire biologie meer kansen ver
diende, de tak van wetenschap die
zich richt op de scheikundige le
vensprocessen.
Om uit de doodlopende steeg te
komen hebben we toen een klein
commissietje opgezet, zei Aigrain,
dat per jaar niet meer dan zeven
miljoen francs te verdelen had en
daarmee het betreffende soort on
derzoek bevorderde, en vooral ook
nationale en internationale samen
werking op dit gebied. Dat had
een zodanig succes (lat vijf jaar
later de 'klassieke' biologen klaag
den dat zij geen geld meer voor
hun onderzoek konden krijgen.
Met dit soort stimuleringstechnie
ken kun je geweldig veel bereiken,
aldus Aigrain, in dit geval kenne
lijk zelfs te veel.
Dat bracht de Utrechtse prof. Van
der Kerk in actie, die opmerkte
dat het dan wel heel belangrijk is
wie je dergelijke technieken in
handen geeft. Hij wilde wel kwijt
dat in ieder geval een regering
(welke regering dan ook) onge
schikt was om een wetenschapsbe
leid te formuleren. Een regering
kijkt van nature niet verder dan
de vier (in Engeland misschien
vijf) jaar van haar ambtstermijn,
en bovendien wordt het geld be
schikbaar gesteld op jaarbasis, zo
dat je je onderzoek nooit een stuk
vooruit kunt plannen, aldus Van
der Kerk.
Dat is mooi gezegd, vond Aigrain,
maar een regering kan ook op
dit punt het voeren van een
beleid niet vermijden. Zelfs als dat
beleid slecht of niet geformuleerd
is, bestaat hei wel degelijk. De
overheid stelt het geld ter beschik
king en heeft dus invloed. De
beste manier om de door Van der
Kerk genoemde euvelen te verzach
ten is een constructie waarin voor
de totale wetenschapsbeoefening
één bedrag ter beschikking wordt
gesteld, dat dan wordt verdeeld
door een instelling die een wat
langere adem heeft dan regerin
gen.
Ja ja, zei Casimir, dat van die
regering en het wetenschapsbeleid
is hetzelfde probleem als het op
voeden van kinderen. Daar is bij
na niemand bevoegd of geschikt
voor. Maar als je kinderen krijgt
moet je het onherroepelijk toch
doen.
Lockheed en de elektrische auto
De elektrische auto zou er al lang
op grote schaal wezen als we maar
iets hadden dat vrij klein was en
niet te zwaar en waar je flink wat
elektriciteit uit kunt halen. Gewo
ne accu's zijn (letterlijk) lood
zwaar, en ze moeten toch nogal
vaak worden opgeladen. Behalve
een ander soort accu's zijn brand
stofcellen een denkbare oplossing.
Daarin wordt uit een verbran
dingsproces bij lage temperatuur
op een heel directe en dus zuinige
manier elektriciteit gemaakt.
Een van de oudste en meest ont
wikkelde types verbrandt op die
manier waterstofgas. Dat doet nog
weinig aan autorijden denken,
want dal explosieve gas zou in
grote stalen cilinders onder een
druk van honderden atmosferen
moeten worden meegenomen. Het
ruimtevaartbedrijf van Lockheed
heeft daar iets op gevonden. De
gewoonlijk explosieve reactie tas
sen natriummetaal en water is
daar 'getemd' zodat een handzame
bron van waterstofgas is verkre
gen.
Dat leverde een brandstofcel op
van (In termen van de fabriek)
'een unieke eenvoud', die per kilo
meer vermogen levert dan een ac
cu. Het klinkt erg mooi, en wie
weet wordt het ook nog wel wat.
Hè hè. Het kan weer. Gewoon je ver
jaardag vieren op de datum waarop je
geboren bent. Want dat is voor de
meer dan 3600 Nederlanders, van wie
de moeders precies de 29ste februari
hebben afgewacht om hen geboren te
doen worden, natuurlijk iets heel bij
zonders. En zo kunnen we vandaag
een paar mensen feliciteren die we
allemaal kennen of horen te kennen
de self made-kunstschilder Ben E. Ak
kerman uit Enschede (van 1920). die
tot tweemaal toe (1957 en 1963) de
Gerard Terborchprijs verwierf: de
componist Rossini, als hij nog geleefd
zou hebben, want hij is, zoals we
allen weten, al in 1792 in het Itali
aanse Pessaro ter wereld gekomen; en
James, geen butler, wèl een Engels
mannetje: de nog titelloze, acht jaar
geworden zotm van koningin Elisa
beths nicht Alexandra- en haar (za-
ken-)man Angus Ogilvy.
Op Jan (25 x), Connie (2 x Grego-
rius (1 x), Piet (22 x), Grizelda (1 x).
Trijntje (8 x) en Hansje (14 x) na
allemaal gefeliciteerd zijn er vol
gens ons geen andere bekende schrik-
keijarigen meer, maar wie zich mis
kend voelt, mag zich over vier jaar
melden.
En natuurlijk neemt de schrikkeljari
genstand vandaag nog toe. De ouders,
die ook nu weer met de geboorte van
hun eerste, oudste of jongste spruit tot
vandaag gewacht hebben, zien hun
goede daad beloond met een thermo-
lepel, ais ze een geboortekaartje of
andere bewijsstuk vóór IS maart op
sturen naar de VVV, in Purmerend.
die de baby's gelijk inschrijft in het
Wercldregister der Schrikkeljarigen.
Behalve voor dc jarigen, bevallen
moeders, jonge vaders en hun borelin
gen is deze dag overigens voor ieder
een en heel bijzondere: voor het
eerst sinds 1820 vallen schrikkeldag
en volle maan samen en wie daar niks
aan vindt, moet maar bedenken dat
hij dat pas weer kan beleven in 204S,
als hij die dag nog beleeft.
Katexpo Op de Internationale
Kat-Expo '72 in Den Haag zijn dit
weekend 15.000 mensen en 640 katten
te zien geweest. *Yeah Omdat de
Beatles zich op de kop af tien jaar
geieden popgroepeerden, laat radio
Veronica ze vandaag de ganse dag, tot
twee uur vannacht, hun successen
uitzingen. Twintig uur Beatles, yeah,
yeah, dat is een wereld-omroep-record.
Beharing Snorren en baarden
zijn een vertrouwd historisch ver
schijnsel geworden in Woerden, waar
minstens de helft van alle mannen
ijverig gezichtshaar is gaan kweken
voor het 600-jarig herdenkingsfeest,
terwijl de vrouwen historische bedek
king voor de rest van het lijf produ
ceren. Vondst tijdens een huis
zoeking bij een arrestant heeft een
Amsterdamse rechercheur iets zeer
opmerkelijks gevonden: zijn eigen te
levisietoestel, dat een week tevoren
uit een tv-servicewagen was gestolen.
liz
In de Hongaarse hoofdstad Boedapest
is zondag op uitbundige wijze de
40ste verjaardag gevierd van de Ame
rikaanse filmster Liz Taylor. Onge.
veer 120 speciaal uitgenodigde gasten,
waren van de partij. Van haar echtge
noot Richard Burton kreeg Liz een
kolossale diamant, die ln 1621 door de
Mogol (keizer) van India Sjoah Jehan
aan zijn lievelingsvrouw Noemtaz Ma-
hal geschonken was. Naar haar is ook
de beroemde Indiase tempel, de Taj
Mahal, genoemd.
De kosten van het festijn worden
tussen de 200.000 en de 250.000 j,'*'-
den geschat (exclusief diamant). Ri
chard Burton verklaarde: 'Aangezien
het uitgeven van zoveel geld bij een
dergelijke gelegenheid bloot staat aan
kritiek in een wereld vol ellende,
zullen wij een bedrag van ongeveer
gelijke hoogte als het bedrag dat wij
aan het feest besteden aan liet kinder
fonds van de VN (UNICEF) schen
ken.'
