de hervormde
gemeenten
Sodepax verliest
zelf standigheid
NA DISCUSSIE OVER GETUIGENIS
Nog geen synodale boodschap voor
KT _j|
Werkloosheid en „Drie van Breda
Uw probleem
Puzzelhoek
mxs rj'
is het
onze
Een woord voor vandaag
Na kritiek van Vaticaan
55
Levenslang voor
moord in A'dam
BEROEPÏNGSWER»
2
DINSDAG 22 FEBRUARI 1972
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De Hervormde Synode heeft gisteravond, na
een uitvoerig, de hele middag vergend debat, de haar voorgelegde
concept-boodschap aan de gemeenten niet aangenomen. Zij had
er wel waardering voor en zij sprak dat ook uit maar de
kritiek was toch te groot dan dat met wat redactionele verande
ringen in het concept kon worden volstaan. Daarom komt er een
herschreven stuk voor de zomerzitting van de synode.
De synode had in haar vergadering
van november, aan 't slot van de dis
cussie over het getuigenis van prof.
Van Niftrik c.s., de hoop uitgespro
ken, snel te kunnen komen met „een
boodschap ter voorlichting en bemoe
diging" aan de gemeenten. Een com
missie, bestaande uit: dr. C. P. van
Andel, Zoetermeer; ds. M. v.d. Bosch,
Goes; prof. dr. J. M. Hasselaar, U-
trecht; prof. dr. A. F. N. Lekkerker-
ker, Groningen: drs. A. Noordegraaf,
Ede, en prof. dr. K. Strijd, Amster
dam, kreeg opdracht een dergelijke
boodschap te ontwerpen.
Nu, twee maanden later, legde deze
commissie een concept op de synodale
tafel neer, en bij elk woord van kri
tiek dat gisteren in het debat naar
voren kwam, werd steeds verdiscon
teerd dat deze commissie ontzettend
weinig tijd van voorbereiding had ge
had en bovendien met tegenslagen
kampen moest, want prol Strijd en
prol Lekkerkerker konden door ziek
te niet of nauwelijks reizen. De Leid-
se prol dr. A. J. Rasker sprong in.
Moeilijke woorden
Elk woord van kritiek... en er was
nogal wat kritiek. Niet zozeer over de
eerste vier paragrafen van de con
cept-boodschap. Wel voor wat betreft
de taal en het gebruik van moeilijke
woorden (maar de commissie gaf al
gauw te kennen dat zij van sleutelen
déiraan niet afkerig zou zijn), maar
Inhoudelijk was er vrij algemeen lof.
Over deze paragrafen gesproken, in
het eerste onderdeel wordt het pola
risatieverschijnsel in de kerk aange
duid. In de volgende paragraaf wordt
gezegd dat de kerk zelf tegenover de
wereld in een polaire situatie staat.
In de derde paragraaf, handelend
over het weren van wat het belijden
der kerk weerspreekt, staat de op
merking dat „de leidinggevende orga
nen" van de hervormde kerk wel
eens zijn tekort geschoten door bijv.
de zgn. God-is-doodtheologie on
weersproken te laten.
En in de vierde paragraaf staat,
onder de titel: „De grond en afzonde
ring der kerk" o.m. dit: „De gemeente
van Christus moet immuun zijn voor
de onvruchtbare verstandelijke schei
ding tussen theorie en praktijk;
christenen moeten immers schijnen
als lichten temidden van een modem
geslacht, dat door zijn theorievergo-
ding veroordeeld is tot sprakeloosheid
en door zijn zgn. realistische politiek
zich prijsgeeft aan gewelddadig-
heid(...)
Juist omdat de kerk een eigen be
staansvorm heeft in de heilrijke ver
kiezing van de God Israels, is haar
primaire taak in de wereld de ver
kondiging van de grote daden Gods
met de oproep aan ieder, die oren
heeft om te horen, tot geloof, beke
ring en gehoorzaamheid".
Vijfde paragraaf
De vijfde paragraaf, waarop de kri
tiek zich toespitste, heeft tot titel:
„De polarisatie binnen de kerk: snij
punt of breekpunt". Hierin wordt
gesproken over degenen die „alle na -
druk leggen op het ongerept en volle
dig bezwaren van de schat des geloofs
in persoonlijk geloof, bekering en
heilszekerheid" en van hen wordt dan
gezegd dat zij „raken in de verden
king dat er toch iets waar kan zijn
van de stelling dat de „religie" opium
van het volk is".
En: „Dat bij de meer op persoonlij
ke vroomheid gerichte prediking de
kerken voller zijn, pleit niet noodza
kelijk voor haar waarheid: het kan
ook een bewijs zijn, dat die opium
these waar is".
Over „vele anderen" merkt deze
paragraaf op. dat hun „daarbij de
schrik om het hart (slaat) wegens een
gemeenschappelijke schuld der chris
tenheid, die zo weinig een reddende
vernieuwende kracht, een bron van
hoop en moed voor de wereld is ge
weest". Deze mensen „zijn zich be
wust. dat het tot een meer dan per
soonlijke bekering, nL tot een politiek
en maatschappelijk ómdenken, tot
een radicale vernieuwing in alle ver
houdingen en een ontkomen aan vele
dodelijke vanzelfsprekendheden, met-,
terdaad moet komen".
In deze paragraaf staat ook: ..Maar
hoe moeilijk het voor velen ook moge
zijn, wij moeten bedenken dat wij
elkaar de ernstige g emotiveerdheid
vanuit het evangelie niet licht mogen
ontzeggen(- Wij' willen eraan vast
houden, dat wij samen in de gemeen
te van Christus zijn: bijeen bij de
Ene".
Tweede hand?
Drs. A. Noordegraaf wilde als com
missielid wel kwijt (er was. gelet de
duidelijke accentverschillen binnen
de commissie, afgesproken dat de le
den mee zouden discussiëren), dat je
je kunt afvragen of de manier, waar
op in de vijfde paragraaf gepraat
wordt over degenen die de schat des
geloofs ongerept willen bewaren, dan
soms niet polariserend is!
Voorts vond hij dat het verhaal er
tenslotte weer op neerkwam, dat wij
elkaar maar aanvaarden moeten als
modaliteiten. Worden hier de ver
schillen niet toegedekt? Er is toch een
radicaal verschillende visie op heil en
verzoening, aldus drs. Noordegraaf.
Ds. K. A. Abelsma uit Wateringen
zei: in deze boodschap wordt in de
eerste vier paragrafen de hand toege
stoken aan degenen die adhesie heb
ben betuigd aan het getuigenis, maar
in de vijfde paragraaf wordt die hand
weer teruggenomen.
Néé, reageerde commissievoorzitter
ds. v.d. Bosch, er komt nog een hand
bij, die heb je ook nodig! Ds. S. Kooi-
stra uit Rotterdam: die vijfde para
graaf komt bij mij overigens niet
over als een tweede hand. Ds. Kooi-
stra was, evenals later ds. G. Spilt uit
Ede, allerminst gesticht over de op
merking over „opium van het volk".
Men verwacht wat
Meer dan zestigduizend mensen
hebben hun instemming betuigd met
het getuigenis, en zij verwachten wat
van ons, zo sprak ds. H. Binnekamp
uit Boven-Hardinxveld. Hij vroeg
zich af of de vijfde paragraaf wel
recht deed aan het getuigenis, waar
voor de synode in november immers
haar e rkentelijkheid had uitgespro
ken. Ook hij zag geen „tweede hand"
in dit hoofdstuk.
Ds. W. Kalkman uit Driebergen,
eveneens opponerend tegen de viifde
paragraaf, zei: we gebruiken dezelfde
woorden, maar we hanteren en we
vullen ze verschillend; wat hier ont
breekt is dat we elkaar aanspreken
vanuit de Christus der Schriften.
Ds. Spilt, zojuist al even genoemd,
laakte ook de „sneer" over de volle
kerken.
Prof. dr. H. Jonker, adviseur (en
een der opstellers van het getuigenis)
maakte o.m. de opmerking dat deze
boodschap de polarisatie bevordert:
men zet opiumchristenen tegenover
barricaden-christenen, in plaats van
dat vanuit het heil in Christus de
lijnen voor héél de kerk worden ge
trokken.
De hoogleraar dacht in de vijfde
paragraaf invloeden van de revo-
lutietheologie te bespeuren (bijv. als
daar over het Oude Testamant ge
sproken wordt als het verhaal van
een zich in de geschiedenis van Gods
volk voltrekkende bevrijdingsbewe
ging). Daar kun je wel naar luisteren,
zei hij, maar je moet ook néé kunnen
zeggen.
Bekering
Ds. Spilt had gevraagd of de syno
de zich niet achter de eerste vier pa
ragrafen zou kunnen stellen: dat zou
z.i. al veelbetekenend zijn, als men
dèt samen kon zeggen. Hiertegen ver
zette prof. Rasker zich met klem. Wie
de vijfde paragraaf weghaalt, haalt
het wezenlijke weg, zei hij. We leggen
daar nadruk op de verantwoordelijk
heid van de christen in deze wereld.
Realiseren we ons wel wat de
„christelijke" wereld aanricht aan ge-
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. karig, 4. onmeetbaar
getal. 5. reeds, 7. snuiftabak. 9. bloéd-
buis, 11. zelfkant, 12. vruchtenat, 14.
priem. 16. oude lengtemaat, 18. voorzet
sel. 19. boom, 20. rund, 21. muzieknoot.
22. lidwoord. 23. afk. van Emeritus, 25.
familielid. 27. zeepwater, 29. eind, 31.
vlug, 33. snelstromend smal water, 35.
verlegenheid. 37. scheik. element, 39.
spil van een wiel, 40. tegenstelling van
Verticaal: 1. verlegen, 2. foei, 3. wiel,
4. edelknaap, 6. grondsoort, 7. muziek
noot, 8. bouwland. 9. waterstand. 10.
Royal Licence (afk 11. water in Lim
burg. 13. slede. 15. riviervis, 17. dui
kereend. 18. familielid. 23. plaats in
Limburg. 24 voegwoord, 26. geneesheer.
28. rivier in Rusland. 29 maanstand, 30.
titel (afk 32. overblijfsel bij verbran
ding. 34. water in Utrecht. 36. bloeiwij-
ze. 38. landbouwwerktuig.
Oplossing vorige panel
Hor.: 1. lias, 4. nier, 7. kassier. 10.
maart, 12. noest, 14. Pan, 15. ark. 17. Nes.
18. sta. 20. den. 21. teder. 22. ido. 34. ast.
26. eer. 27. oor. 29. los. 31. priem, 33.
alert, 35. energie, 36. eest, 37. spar.
Vert1. lomp. 2. akant, 3 sar. 4. neo, 5.
Irene, 6. rats. 8 sta. 9 ink, 11. aasgier.
13. senator. 16. rodeo, 19. ato, 20. dra. 2a
dries, 25. sleep, 26 eppe, 27. ome, 28. rag,
30. star. 32. ent, 34. lis.
ij
Prof. dr. H. Jonker
Ds. F. H. Landsman
welddadigheden ten gerieve van
eigen welvaart? Zien we wel hoe
vaak Christus verloochend wordt
door onze praktijk? Als wij ontdek
ken dat Christus' naam schande
wordt aangedaan onder de volken, is
dat ook bekering!, aldus prof. Rasker,
die in dit verband het weekblad Her
vormd Nederland loofde, omdat dit
hierop attendeert.
Dr. Van Andel wees een suggestie
van ds. Binnekamp, om de commissie
te laten praten met de opstellers van
het getuigenis, af: die ondertekenaars
vormen een te homogene groep dan
dat zij onze gevarieerd samengestelde
commissie als gesprekspartner kun
nen dienen, meende hij.
We hebben al terloops opgemerkt,
dat er aanmerkingen waren op taal
en stijl van het stuk, er was ook ver
schil van mening over het verwijt
aan „de leidinggevende organen" die
te weinig zouden hebben gesproken
(ds. J. C. Delbeek uit Hardegarijp
was blij met die schulderkenning,
maar ds. F. A. van Liere uit Oppen
huizen vond het verwijt niet terecht),
maar er was ook onvermengde lof:
zoals van ouderling T. Teitsma uit
iHaarlem („een waardige en waarde
volle boodschap") en van ds. mr. C.
B. Posthumus Meijjes uit Amsterdam
(„bij het lezen van het getuigenis
voelde ik een grote beklemming, bij
het lezen van deze boodschap kreeg
ik een gevoel van verademing'^-
Drug-connnissie VN
blijft op harde
standpunt staan
Van een onzer redacteuren
GENVE De VN-commissie voor
bestrijding van drugs waarschuwt in
haar jaarverslag dat marihuana en
hasjiesj een ernstig en toenemend ge
vaar vormen voor vele landen. Vol
gens de commissie is uit onderzoek
gebleken dat er geen redenen zijn, de
controle te verminderen.
De VN-commissie stond er tot nog
toe om bekend dat zii. vooral onder
Amerikaanse invloed, de „harde lijn"
vertegenwoordigde ten opzichte van
de soft drugs. Deze lijn wordt in Ge-
nève kennelijk ook nog volgehouden
nu zich in het Amerikaanse stand
punt wijzigingen aftekenen. Vorige
week werd in Washington de opvat
ting bekend van een presidentiële
studiecommissie, die de strafbaarheid
van marihuanagebruik wil zien opge
heven.
Volgens de VN-commissie bestaat
de neiging van „eenvoudige vormen
van verdovende middelen" naar ster
kere als opium, morfine en heroïne
over te gaan. Het bestaan van een
dergelijke neiging werd ontkend in
het laatste jaarverslag van het Ame
rikaanse instituut voor geestelijke
volksgezondheid.
Prof. dr. H. Berkhof uit Leiden wil
de naar voren brengen dat polarisatie
een cultuurverschijnsel is, waaraan
óók de kerk lijdt en scriba ds. F. H.
Landsman vond dat je je dan diende
af te vragen waar dat algemene ver
schijnsel vandaan komt? Hij meende
dat men achter de polarisatie moest
teruggrijpen naar de eigenlijke crisis
en zich ook afvragen: onder welk
oordeel gaan we met elkaar door? Ds.
Landsmans gedachten vond men ten
slotte terug in het synodale besluit:
De commissie wordt met een paar
mensen versterkt, zal de eerste vier
paragrafen van haar concept inhou
delijk handhaven, de vijfde paragraaf
herschrijven zonder de bedoeling er
van aan te tasten maar wel letten op
een betere aansluiting op de vorige
paragrafen; verder zal geprobeerd
worden het geheel te plaatsen in de
bredere context van de polarisatie die
zich algemeen voordoet en van de
fundamentele bestaanscrisis van de
mens in deze tijd; een en ander ij-
bels en eschatologisch doorlicht. En:
de taal van *t stuk moet verbeterd
worden, zonder dat het gehalte er
schade door lijdt.
De Franse kardinaal Eugene Tisse-
rant, deken van het college van kar
dinalen, is maandagavond op 87-
jarige leeftijd overleden.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kannen niet in
behandeling worden genomen. Ge-
heimhonding is verzekerd Vragen
die niet onderling met elkaar in
verband staan moeten in afzonder,
lijke brieven worden gesteld. Her
brief dient een gulden aan post
zegels te worden Ingesloten.
Vraag: Wij zijn in het bezit van
een koperen munt Aan de ene zijde
staat een driemaster met het om
schrift „The wooden walls of
...gland". Aan de andere zijde staat
een portret en daaromheen „Fred.
Duke of York", en het onderschrift
„halfpenn. 1795". Uit welk land komt
deze en wat is de waarde?
Antwoord: Aan het einde van de
18de eeuw werden er door particulie
ren tn Engeland talloze muntstukken
geslagen, zogenaamde „token", en het
diende als vervangings- en aanvul-
lingsgeld. Het werd algemeen aange
nomen als betalingsmiddel. Hier in
ons land is het alleen maar grappig
zo iets te hebben. Waarde in Neder
land heeft het niet. In Engeland zijn
natuurlijk wel verzamelaars van deze
munten. Er zijn echter zoveel van de
ze munten dat de waarde niet hoog
is.
Vraag: Moet ik water dat ik voor
de thee gebruik en uit de pomp haal,
laten keuren of het schadelijk is voor
de gezondheid?
Antwoord: In onze tijd van vervui
ling van grondwater is het van be
lang, uw water te laten keuren. U
woont heel dicht bij de plaats waar
dit terdege gebeurt, namelijk de
Leidse Duinwaterleiding te Katwijk.
Een flink monster in een goed met
zuiver gekookt water schoongemaakte
fles meenemen. Maak eerst schrifte
lijk of telefonisch een afspraak.
Vraag: Is het mogelijk een winkel
te openen als men werkt bij een
rijksinstelling? Ik ben in het bezit
van alle vergunningen van de Kamer
van koophandel.
Antwoord: Als u een volledige
rijksbetrekking heeft, zal het moeilijk
zijn daarnaast een andere functie uit
te oefenen. U schrijft niet, welk werk
u doet, maar de instanties, waaraan
we inlichtingen vroegen, vonden het
maar een moeilijk geval. In elk geval
moet u uw hoofd van dienst hierover
inlichten en hem vragen, wat u doen
moet om toestemming van het be
trokken ministerie te krijgen. U kunt
zich ook wenden als u georgani
seerd is tcrt de Nederlandse chris
telijke bond van overheidspersoneel,
Bankaplein 3, Den Haag.
Vraag: Een moeder van in de tach
tig jaar heeft een zoon in een psy
chiatrische inrichting, die haar gere
geld komt opzoeken. Kan de gemeen
telijke sociale dienst als de moeder
komt te overlijden de verplegings-
kosten van de zoon op haar beschei
den bezit verhalen?
Antwoord: De gemeente kan dit
niet doen, omdat de verplegingskos-
ten niet voortvloeien uit de algemene
bijstandswet, maar uit de algemene
wet bijzondere ziektekosten. Bijdra
gen in kosten van verpleging, behan
deling en verzorging, is slechts ver
schuldigd door personen boven de 65
jaar (deze kunnen dit namelijk uit
een deel van hun A.O.W.-uitkering
totalen).
Vraag: Als een vader-weduwnaar
zijn zoon geld geleend heeft tegen
een rente van 4 procent (later ver
hoogd tot zes proceflf), kunnen dan de
andere kinderen na de dood van de
vader zeggen, dat deze zoon bevoor
deeld was en inbreng van deze be
voordeling eisen?
Antwoord: Hoewel de rentestand
enige jaren lang ongeveer 8 procent
of meer is geweest, kan men dit niet
zeggen. Velen hebben indertijd geld
uitgeleend tegen een lage rente, zon
der dat zij kans zagen de rentevoet te
verhogen. Gesteld eens, dat de vader
premieleningen met 2'i procent rente
had gekocht, dan zouden de kinderen
veel onvoordeliger uit zijn geweest.
Wie geld uitleent, loopt altijd het ri
sico. dat de rentestand stijgt, doch
heeft tevens de kans, dat de rente
stand daalt. Dit zijn altijd dingen, die
moeilijk te voorzien zijn. Het kan
geen kwaad, deze zaak nog eens te
bespreken met een goede notaris, die
voor een veilige regeling van de nala
tenschap kan zorgen.
Het is wel duidelijk dat de gemoederen rondom mogelijke vrijlating
van de drie van Breda sterk bewogen zijn. En dat is in te denken. Hat
aanduiden van hun bestaan alleen al roept bij enkele miljoenen van ons
volk nog een levendige herinnering aan al het doorstane leed uit de
laatste wereldoorlog op. Ook bij de man die dit schrijft. Ook hij stovd
meermalen oog in oog met één van de gestraften. Hij weet dus waar
over hij schrijft. Het conflict waarin we ons bevinden wordt natuurlijk
voor een belangrijk stuk bepaald door onze visie op het straffen als zo
danig. Oude vragen omtrent de motivatie van de straffen (vergelding,
bescherming, opvoeding) bewegen zich op de achtergrond. Ik kan me de
gevoelens van de tegenstanders goed indenken. Zij worden niet aange
sproken door de stelling dat levenslang inhumaan is, zolang niet van de
andere zijde volmondig erkend wordt dat heel de orgie van het nazisme
met menselijkheid niets meer te maken had. Mededelingen van Johan
van Minnen omtrent de te verwachten ontvangst in Duitsland van de
drie, doen hier geen goed aan. De maatregelen die daar klaar liggen doen
eerder aan een eerherstel denken en aan de ontvangst van helden dan
aan een werkelijk besef van wat men anderen aangedaan heeft. Aan de
andere kant kan men ook gevoelen voor de redenering: waarom deze
„kleinen" langer vasthouden terwijl de groten in allerlei bondgenoot
schappen opnieuw op belangrijke posten tronen? Men zou zich van
stemming willen onthouden bij het overwegen van deze zaken. Maar
dat is niet mogelijk. Wie niet kiest, kiest voor hun gevangenschap tot de
dood. Men kan zich afvragen of het parlement, dat hier nu over beslis
sen moet, met het oog op zo'n beslissing is samengesteld. Soms denk ik
dat er geen zinnig woord over te zeggen is of er staat iets tegenover. En
misschien illustreert dat nog het meest wat hier aan de hand is. Dit soort
zaken gaan ons oordeel te boven. We hebben ons samen, als mensen te
diep in de verwarring gewerkt. De beslissing die dan ook genomen zal
moeten worden zal een bescheidene moeten zijn, omdat men altijd vuile
handen maakt, niemand vrijuit gaat en Een ons allen oordeelt.
lan
uui
wa:
die
the
var
sch
We lezen vandaag: 2 Samuël 112712 10.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De samen
werking van de wereldraad van
kerken en de rooms-katholieke
kerk in de SODEPAX-commis-
sie wordt gecontinueerd.
Wel gaat SODEPAX afremmen
in die zin, dat het zijn te grote
zelfstandigheid moet prijsgeven
en slechts als adviesorgaan voor
de kerken zal fungeren. Kardi
naal dr. J. G. M. Willebrands zal
nainens de r.k. kerk en dr. Eu
gene Carson Blake zal namens de
wereldraad toezicht op SODE
PAX houden.
SODEPAX is de gemeenschappelij
ke commissie voor samenleving, ont
wikkeling en vrede van het Vaticaan
en Genève, die in 1968 werd opge
richt. De commissie verwierf zich in
de afgelopen drie jaar een zeker ge
zag door de medewerking van des
kundigen van naam. In verschillende
landen werden werkgroepen gevormd
en projecten voorbereid om de pu
blieke opinie te activeren.
Bij het Vaticaanse staatssecreta
riaat bestond echter kritiek op SO
DEPAX, waarschijnlijk omdat de ac
tiviteiten van de commissie tezeer het
eigen beleid doorkruisten.' Zoals wij
reeds meldden, reisden kardinaal
Willebrands en mgr. Joseph Gremil-
lion, de r.k. co-president van SODE
PAX, begin deze maand naar Genève
om de moeilijkheden te bespreken.
Volgens het Katholiek nationaal
Persbureau is SODEPAX gered
dankzij het ingrijpen van paus Pau-
lus zelf. die meer het advies van Wil
lebrands en Gremillion heeft gevolgd
dan de afwijzende adviezen van de
curie.
Jezuïetenpater George Dunne, die
de eerste drie jaren als secretaris van
SODEPAX heeft gefungeerd, is ver
vangen door de Belg pater Joseph J.
Spae. De nieuwe secretaris is 53 jaar.
Hij heeft dertig jaar als missionaris
in Japan gewerkt. Hij was directeur
van een instituut voor godsdienston-
derzoek in Tokio.
In Genève is bekend gemaakt, dat
de commissie-nieuwe-stijl zal dienen
als schakelorgaan tussen de wereld
raad van kerken en de pauselijke
commissie Justitia et Pax. De taak
van SODEPAX is, programma's uit te
werken, die aan beide lichamen ter
goedkeuring moeten worden voorge
in c
doi
de
Op regionaal niveau zal SODEPAX
alleen mogen werken in nauwe sa
menwerking met de verantwoordelij- dec
ke autoriteiten van de plaatselijkeke;
ple
be"
let
bn
sta
we
'slo
ter
gai
wo
dat
len
Het
het
per
ger
tek
stel
rijk
cul
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Twee belangrijke
en bewogen, maar overigens zeer Ver
schillende onderwerpen komen deze
week aan het Haagse Binnenhof aan
de orde. Voor vandaag en morgen
staat voor de plenaire zitting van de
Tweede Kamer de nota van de rege
ring over de sterk gestegen werkloos
heid op de agenda. Donderdag houdt
de vaste Kamercommissie voor justi
tie een openbare hoorzitting naar
aanleiding van de brief van de mi
nister ran justitie over de „drie van
Breda".
In deze brief wordt meegedeeld,
dat de regering van mening is. dat de
drie oorlogsmisdadigers na een ge
vangenschap Van 27 jaar moeten
worden vrijgelaten. Maar het kabinet
wilde de Tweede Kamer in deze
unieke zaak niet voor een voldongen
feit plaatsen.
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie;
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Het openbaar kamerdebat wordt
volgende week dinsdag 29 februari
gehouden. Dat is ook de dag van het
poerimfeest, waarop het Joodse volk
de overwinning Viert op zijn tegen
standers. In het bijbelboek Esther
staat hoe dit feest werd ingesteld en
hoe het Joodse volk in ballingschap
na de dood van Haman toen zich op
zijn belagers kon wreken.
Niet zonder zorg
Het is niet zonder zorg, dat liet
presidium van de Tweede Kamer het
debat tegemoet ziet. De hoorzitting
van de kamercommissie, die donder
dag wordt gehouden, is reeds „geës
caleerd". Niet minder dan 23 organi
saties hebben zich opgegeven om zich
te laten horen. De zitting die 's mor
gens om tien uur begint, kan tot laat
in de avond duren en dan nog zal de
spreektijd van de deelnemers aan de
hoorzitting beperkt zijn. Voor parti
culieren zal in het geheel geen tijd
zijn. Tal van verzets- en Joodse orga
nisaties hebben zich opgegeven,
waaronder het speciaal voor dit geval
opgerichte comité „Wij nemen het
met".
Een groot probleem is ook, of in de
handelingenkamer in het gebouw van
de Tweede Kamer voldoende ruimte
zal zijn, omdat de belangstelling met
de dag groeit. Voor de hand ligt de
zitting te Verplaatsen naar de grote
vergaderzaal. Maar het presidium gaf
gisteren nog de voorkeur aan de han
delingenkamer, waar de controle ge
makkelijker is en alles beter in de
hand kan worden gehouden. Maar
volgende week dinsdag, wanneer nog
grote beroering wordt verwacht, staat
men weer voor hetzelfde probleem.
Aan het openbaar debat gaat nog
een schriftelijke behandeling door de
Tweede Kamer vooraf. Vandaag zou
het voorlopig verslag gereed komen.
Gevraagd zal worden naar de inhoud
van het eenstemmig advies van de
Hoge Raad en de bijzondere kamer
van dc Amsterdamse rechtbank over
de vrijlating. Een andere Vraag is,
waarom de regering voor de vrijla
ting niet de methode volgt van wets
wijziging. waardoor voorwaardelijke
i nvrijheidsstelling ook voor levens
lang gestraften mogelijk wordt. Het
zijn formele vragen en omschrijvin
gen. waarbinnen de zee van emoties,
die is opgeroepen, vervat moet zijn.
Progi
nose
Van qeltele andere orde, maar toch
ook geëmotioneerd is het probleem
wm de werkgelegenheid. De nota Van
de regering is inmiddels gevolgd door
de publikatie van het eerste hoofd
stuk van het centraal economisch
plan, waarin een prognose wordt ge
geven van onze economie tot en met
1972. In dit stuk van het Planbureau
wordt koel voorgerekend, dat de
werkloosheid straks wel wat zal te
ruglopen, maar toch gemiddeld 80.000
man per jaar zal bedragen. In de ja
ren zestig bedroeg dit aantal gemid
deld 40.000 tot 50.000 man.
Het is deze wat cynische visie op
lange termijn, die ongetwijfeld van
alle kanten vragen zal oproepen in de
Tweede Kamer. Een andere belang
rijke vraag, die met name door de
oppositie zal worden gesteld is of de
regering geen algemene maatregelen
moet treffen om niet alleen in be
paalde delen door incidentele finan
ciële injecties, maar in het gehele
land de werkgelegenheid te bevorde
ren.
De vakbeweging heeft ernstige kri
tiek laten horen op de plannen van
de regering, die niet toereikend zou
den zijn. Deze kritiek Vindt stellig
een echo in de Kamer. Een stelling
van het kabinet is dat de bevordering
van de iverkgelegenheid niet inflatoir
mag worden gefinancierd. De vraag is
echter al gesteld of dit vol te houden
is, omdat het in deze sfeer bestede
geld onmiddellijk een produktiever-
hoging betekent.
Tussen deze bewogen bedrijven
door zal de Tweede Kamer zich nog
bezighouden met de aardgaswinning
in Schoort, wanneer de heer Terlouw
(D'66) zijn interpellatie houdt over
het duingebied „Pirola-vlak". De
Eerste Kamer zou vandaag het be
leidsdebat houden over cultuur, re
creatie en maatschappelijk werk.
kerk, die om hun toestemming ge
vraagd zullen worden.
Een en ander zal nader worden uit
gewerkt, als de commissie in april
bijeenkomt. SODEPAX bestaat
een commissie van twaalf personen,
een stuurgroep van vier en een secre
tariaat.
BONN Een rechtbank in Bonn
heeft gisteren de 29-jarige huisschil
der P. W. D. tot levenslange gevange
nisstraf veroordeeld wegens moord op
16 april vorig jaar op de voormalige
rooms-katholieke priester Josef An
ton Stoermann (58) in Amsterdam.
D's medeplichtige, de 31-jarige Karl
Wiegand, kreeg tien jaar.
Stoermann, die als apothekersbe
diende in Amsterdam werkte was
door de politie gewurgd aangetroffen
nadat buren hadden gewaarschuwd
dat zij hem enkele dagen niet hadden
gezien of gehoord. De daders hadden
hun slachtoffer in zijn woning opge
zocht om hem te beroven. Toen hi
zich verzette, hadden zij hem met di
ceintuur van zijn ochtendjas ge
wurgd.
Proces tegen deken JS
van Johannesburg
gisteren begonnen
BLOEMFONTEIN (Reuter) li
het Zuidafrikaanse Bloemfontein i
gisteren in hoger beroep de zaak be
gonnen tegen Gonville ffrench-Bey-
tagh, de anglikaanse deken van Joj
hannesburg. In november vorig jaaj
is de deken veroordeeld tot vijf jaaJ
gevangenisstraf. Hij werd schuldil
bevonden aan het oproepen tot gefl
weid en het doorgeven van geld u|
het buitenland aan in Zuid-AfrikJ
verboden organisaties. De deken heeff
toen tegen dit vonnis hoger beroe||
aangetekend. Hij is vrij op een borg
tocht van ongeveer 50.000 gulden.
De verdediger van de deken, Syd T
ney Kentridge, heeft het vonnis giste i
ren op 2 punten aangevallen. De be i
klaagde, die een zwakke gezondheil
heeft, was zelf niet aanwezig. D i,
zaak zal in hoger beroep waarschijn i
lijk acht dagen duren.
blir
NED. HERV. KERK
BcroeDcn: te Ter Heide a. Zee: C^et k
Hoogendoom te Oudelande c.a.;t ]jeni
Coevorden: C. Smit te Ruinerwold; t niet"
Driebergen: Ph. J. Stoutjesdijk
Hellendoom; te Poederooyen en
Molenaarsgraaf: kand. L. Quist
Amsterdam.
Aangenomen: naar Maastricht:
IJnma te Riiperkerk.
Bedankt: voor Putten: H. Jonger k
den te Veenendaal. 2
Beroepbaar: kand. G. van Brie v«
Gillesstraat 12 II te Rotterdam; kanqu
L. Quist. Zwaardemakersstraat 95
Amsterdam.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Siegerswoude-D lijn
Wilp: A. v. d. Weerd te Apeldoorn. den.
GEREF. GEMEENTEN teel
Bedankt: voor Almelo: E. Venemkig.
te Zwijndrecht. jet L
Van een verslaggever
elc
voer
is e
baai
Zelf
ver\
Won
:ulk
voer
geer
