Spaar bij
de Nederlandse
Credietbank
Geheime laser-techniek
voor verrijken uranium?
Mijnstaking legt
Engeland lam
Roemeens generaa
werd geëxecuteert
Aandacht voor kind
en milieu op Floriade
Irving „bedrieger
van liet jaar"
Water
tekort
moeilijk te
voorkomen
Nederlandse Credietbank
Frankrijk houdt
teruggekochte
Mirages zelf
Exnort naar Engeland
elf procent vooruit
Bevolking Cairo
vroeg naar bed
Gang van zaken b
KVT bevredigen!
B
Na spionage voor Ruslanc
Special Section: A Guide to Nixon's Chin
6
DINSDAG 15 FEBRUARI 1
ROME (AFP) Als er niet
snel drastische maatregelen wor
den genomen, bestaat het gevaar,
dat er in de komende eeuw
niet genoeg zoet water meer op
aarde zal zijn. Dit is de conclusie
van een studie die is uitgevoerd
voor de milieuconferentie van de
Verenigde Naties, in juni in
Stockholm. De studie werd geza
menlijk uitgevoerd door de Voed
sel- en landbouworganisatie van
de VN (FAO), de Wereldgezond
heidsorganisatie (WHO) en de
wereldorganisatie voor meteoro
logie fWMO).
Het rapport waarschuwt dat
door een tekort aan zoet water
vooral de voedselproduktie zal
worden getroffen, die nu twee
derde tot driekwart van de totale
waterbehoefte voor haar rekening
neemt.
Doelmatig gebruik van het be
schikbare water is mogelijk, al
dus het rapport, maar het zal
duur zijn en technisch moeilijk.
We moeten elke technische moge
lijkheid gebruiken om water te
besparen: proceswater in de in
dustrie moet gezuiverd en op
nieuw gebruikt worden, be
vloeiing van bouwland moet zo
danig worden geregeld dat het
gewas alleen water krijgt wan
neer dat echt nodig is.
De huidige pogingen om meer
zoet water te krijgen veroorzaken
ernstige milieuschade, schrijven
de organisaties. Zij veroorzaken
bodemverwering, verzilting en
verontreiniging. Uiteindelijk zul
len we alle regen en sneeuw nut
tig moeten gebruiken. Op het
ogenblik gaat maar 6.6 procent
van de gevallen neerslag naar de
watervoorziening: de rest ver
dampt of loopt de zee in. Zouden
we er in slagen, in de loop van
de komende honderd jaar alles
nuttig te gebruiken dan kan vol
gens de berekeningen de water
voorziening voor een wereldbe
volking van 19 miljard mensen
worden verzekerd.
Volgens een in het rapport op
genomen toekomstvisie van de
Griekse planoloog Doxiadis zou
daartoe de helft van de aarde
moeten worden ingericht als
praktisch onbewoond natuurge
bied en waterreservoir, de andere
helft als land- en tuinbouwge
bied. De grote massa van de be
volking zou dan wonen in stroken
langs de oevers van oceanen,
zeeën, rivieren en grote meren.
Vermoorde Jordaniër
agent Westduitse
veiligheidsdienst
KEULEN (DPA) Eén van de vijf
Jordaniërs, die vorige week zondag in
het plaatsje Bruehl bij Keulen door
onbekenden met machinepistolen zijn
doodgeschoten, was een agent van de
Westduitse binnenlandse veiligheids
dienst. Een woordvoerder van deze
dienst, officieel het bureau voor de
bescherming van de grondwet gehe
ten, bevestigde maandag een desbe
treffend bericht van het weekblad
Der Spiegel.
De 23-jarige Achmad Niggim had
als opdracht de activiteiten na te
gaan van Palestijnse terroristen in de
bondsrepubliek. Vorige week was
meegedeeld, dat de Westduitse
recherche naging, of er een samen
hang bestond tussen deze moorden en
de aanslagen van diezelfde dag op
een fabriek en een brandstoftank in
Hamburg en op twee aardgasstations
in Nederland.
LONDEN (Reuter, UPI, AP)
De gevolgen van de vijf we
ken oude staking van Britse
mijnwerkers doen zich nu in ge
heel Engeland voelen. De kran
ten spraken van een „zwarte
maandag". Zeker 800.000 arbei
ders konden niet naar hun werk,
de dienstregeling van de treinen
is ingekrompen, kantoorperso
neel moest in onverwarmde ver
trekken werken, scholen werden
gesloten en veel fabrieken moes
ten overgaan tot een driedaagse
werkweek.
Energie-besnoeiingen troffen een
derde van het land en doofden de
verlichting en verwarming in miljoe
nen woningen, van de sloppen van
Glasgow tot het Buckingham Palace.
Een woordvoerder van het grote pa
leis legde bij kaarslicht een verkla
ring af, waarin hij het gebouw om
schreef als „inderdaad, een zeer koud
paleis".
Het is de ergste crisis sinds 25 jaar,
die ook de regering-Heath bedreigt.
De Labour-partij heeft een felle aan
val gedaan op premier Heath vanwe
ge diens beweerde nalatigheid om een
crisis te voorkomen. Oppositie-leden
zeiden dat de regering geheel onvoor
bereid was op de staking en dait zy
veel te laat maatregelen had geno
men. De regering deed, bij monde
van minister Reginald Maudling, een
beroep op de mijnwerkers weer aan
het werk te gaan, omdat de publieke
opinie dit zou eisen.
De huidige crisis is vooral ontstaan
door het posten van de stakers,
waardoor de toevoer van kolen naar
elektriciteitscentrales wordt belem
merd. De snel groeiende tekorten aan
kolen, cokes en chemicaliën hebben
de elektriciteitscentrales gedwongen
om de elektriciteitsvoorziening in het
land van district tot district geduren
de periodes van 3 tot 4 uur stop te
zetten. De noodmaatregelen van de
regering, volgens welke bedrijven die
meer dan 100 kilowatt aan stroom per
dag gebruiken een driedaagse week
moeten aanhouden, werden gisteren
van kracht.
Tegen het eind van de week wordt
een uitspraak verwacht van de com-
Tarieven per 16 februari 1972
41/2% Bankboekje
4/% Spaarrekening
4*/a% Termijnspaarrekening
5%% idem
5Y4% idem
6%% idem
6%% idem
7 idem
4^-7% klimspaarregeling
Direkt beschikbaar f 2500,-
voor hogere bedragen één
maand opzegging.
Direkt beschikbaar f 2500,—
voor hogere bedragen één
maand opzegging.
Drie maanden opzegging
Zes maanden opzegging
Twaalf maanden opzegging
Twee jaren vast
Drie jaren vast
Vier jaren vast
Vijfjaren, doorlopend opneem
baar. Opzegging één maand.
Het ideale en unieke spaarplan.
Open een inkomstenrekening dan kunt u automatisch sparen!
de bank liwji ped i*4~!
missie, die onder leiding van Lord
Wilberforce een onderzoek instelt
naar de eisen van de stakers. De sta
kingsleiders hebben gezegd dat het
werk in een dag of twee, drie kan
worden hervat als de uitspraak guns
tig uitvalt voor de mijnwerkers. Ge
beurt dat niet, dan moeten de mijn
werkers zich er persoonlijk over uit
spreken, hetgeen twee tot drie weken
in beslag kan nemen.
Vooral de auto-industrie één van
de grootste deviezenverdieners be
hoort tot de zwaarst getroffen onder
nemingen. Maar ook de consument
voelt de gevolgen. Melkboeren kwa
men niet meer, omdat de batterijen
van hun melkwagentjes niet konden
worden opgeladen. Meer moeilijkhe
den in de voedselvoorziening worden
verwacht, omdat koelhuizen niet op
volle capaciteit kunnen werken. De
Britse waterleiding heeft een beroep
gedaan op de consurfienten zuinig met
water om te springen, omdat de
pompinstallaties van tijd tot tijd stil
liggen.
20107 NCK.l 12.196
PARIJS (AP) De Franse lucht
macht is van plan om de Mirage-5
gevechtsvliegtuigen, die de Franse re
gering van Israël heeft truggekocht,
zelf in gebruik te nemen. Dit is giste
ren van officiële zijde vernomen.
Frankrijk had 50 Mirages aan Israël
raël verkocht, maar even voor de
Zesdaagse Oorlog van 1967 een em
bargo ingesteld op de levering van de
toestellen. Na langdurige onderhan
delingen, die naar verwacht wordt
deze week zullen worden afgeslo
ten, stemde Israël er mee in, terugbe
taling voor de vliegtuigen te aanvaar
den. Israël vreesde dat Frankrijk de
ze toestellen zou doorverkopen aan
Arabische landen. Lybië heeft nl.
meer dan 100 Mirages bij Frankrijk
besteld.
De Franse luchtmacht heeft echter
vandaag meegedeeld de 50 toestellen
zelf te willen gebruiken, nadat enkele
veranderingen zijn aangebracht om
de toestellen aan de modernste eisen
te laten voldoen.
<L O
De Nederlandse uitvoer naar Enge
land is in 1971 me* 11 pet. gestegen,
aldus een overzicht, dat de Britse
ambassade in Den Haag heeft ver
spreid. De uitvoer heeft in het afgelo
pen jaar een waarde van 508,6 mil
joen pond sterling bereikt tegen
£459,1 miljoen in 1970. De invoer uit
Engeland steeg met 8 pet.
De stijging van de uitvoer naar En
geland was vrij gelijk verdeeld over
alle exportprodukten met uitzonde
ring van grondstoffen (van 43,7 mil
joen naar 38,4 miljoen) en chemica
liën (van £68,8 miljoen naar £58,3 mil
joen). Levensmiddelen stegen van
93,4 miljoen naar 107,3 miljoen en
een teruggang van £2 min in de uit
voer van groenten en fruit werd meer
dan goedgemaakt door een sterke
stijging van 7.2 miljoen pond aan zui-
velprodukten.
Het patroon van de Britse uitvoer
naar Nederland is even stabiel. Al
leen de groep fabrikaten gaf een te
ruggang te zien van £81,3 min tot
78,7 min en betrof voornamelijk tex-
tielgarens en stoffen en non-ferro
metalen.
Een Brits produkt dat een grote in
druk op het Nederlandse publiek
heeft gemaakt is de camera: dc ver
koop die in 1970 nog £20,7 miljoen
pond bedroeg steeg vorig jaar tot
ƒ30.2 miljoen pond.
CAIRO (Reuter) Voor de bevol
king van Cairo geldt met ingang van
donderdag het devies vroeg naar bed.
Bioscopen en theaters gaan twee uur
eerder dan normaal dicht en ook de
televisie scheidt er vroeger mee uit.
De actie vormt een onderdeel van de
regeringsmaatregelen om de hoofd
stad voor te bereiden op een mogelij
ke nieuwe uitbarsting in het conflict
met Israël.
Nog voordat president Nixon van
Amerika en partijleider Mao Tse-
toeng van China in werkelijkheid
hebben ontmoet, zijn zij al samen ge
signaleerd in het wassenbeeldenmu
seum Madame Tussaud in Amster
dam.
Belastiugscliandaal
roiid Franse premier
PARIJS (Reuter, AFP) De Fran
se premier, Chaban-Delmas, zal zich
vanavond voor de tv-camera's verde
digen in het belastingschandaal rond
zijn persoon. Deze rel zou zijn poli
tiek leiderschap en de vooruitzichten
voor de regerende gaullistische partij
bedreigen.
De moeilijkheden ontstonden toen
het satirische weekblad Le Canard
Enchainé documenten afdrukte,
waaruit bleek, dat Chaban-Delmas
tussen 1967 en 1970, toen hij voorzit
ter van de nationale vergadering en
premier was, geen belasting had be
taald. Bovendien bleek dat hij gecor
respondeerd had met een belastingin
specteur, die nu in de gevangenis zit
op beschuldiging van fraude.
HEERLEN De Heerlense poli
tie zoekt naar een automobilist die
vrijdagavond met grote snelheid is
doorgereden na in Heerlen de 61-jari-
ge G. Stel te hebben doodgereden.
Het slachtoffer, dat tijdens het over
steken werd geschept, kwam op de
motorkap terecht en werd daarna op
het wegdek geslingerd. De voorruit
van. de auto, vermoedelijk een grijs
blauwe Opel uit 1961 of 1962, is vol-
Van onze redacteur
wetenschappen
AMSTERDAM Het Ame
rikaanse olieconcern Esso heeft
een dochteronderneming opge
richt voor het verrijken van
uranium met een nieuwe
techniek, die goedkoper zou
werken dan de bestaande gas-
diffusiemethode of de in ver
scheidene landen ontwikkelde
ultracentrifuges.
Dit meldde het Financieel Dag
blad zaterdag, tegelijk met een
reactie van directeur prof. Bo-
gaardt van Ultra Centrifuge Ne
derland n.v., die het nog te vroeg
vond voor een oordeel.
Van de nieuwe techniek is door
de Amerikanen alleen bekendge
maakt dat gebruik wordt ge
maakt van lasers, apparaten die
een uiterst intensieve lichtbundel
van een precies te bepalen kleur
produceren. Wij hebben er wel
eens over gedacht, zei prof. Bo-
gaardt, maar het leek ons niet
goed uitvoerbaar. Als men er nu
een speciale onderneming voor
opricht, zou dat een verrassende
ontwikkeling kunnen betekenen.
Die speciale onderneming heet
Jersey Nuclear Avco Isotopes.
Jersey Nuclear, de betrekkelijk
jonge „atoomdochter" in het Es-
so-concern, heeft hierin een aan
deel van 80 procent. Het Avco-
concern houdt zich onder andere
met lucht- en ruimtevaarttech
nieken bezig.
In 1970 bleek dat Avco een
vooraanstaande positie had opge-
all-
bouwd op het gebied van chemi
sche lasers, de krachtigste vorm
van deze lichtbronnen. Avco-
Everett Research maakte toen de
constructie bekend van een in
strument dat werd aangedreven
(„opgepompt" heet dat bij lasers)
door een raketmotor. De hete
straal uitlaatgas van de raket
temperatuur elfhonderd graden,
snelheid een kleine vijfduizend
kilometer per uur werd ge
bruikt voor het opwekken van
een lichtbundel met een vermo
gen van 60 kW, evenveel dus als
dertig straalkacheltjes.
Geheimhouding
Dat de nieuwe scheidingsme
thode voor uranium speciaal met
zeer krachtige lasers zou werken
is intussen speculatief. Wel zou
het in overeenstemming zijn met
de plotselinge geheimhouding die
de Amerikaanse commissie vóór
atoomenergie omstreeks die tijd
zonder o pgaaf van redenen
stelde voor deze sector van het
laser-onderzoek. Destijds werd
vermoed dat di samenhing met
de mogelijkheid, zeer krachtige ziir
lasers te gebruiken voor het ont
steken van een waterstofbom. Tot
nog toe is de explosie van een
klassieke atoombom de enige me
thode om een waterstofbom tot
ontploffing te brengen.
Hoe lasers gebruikt worden om
uranium in zijn lichte en zware
variant te scheiden (alleen de
lichte dient als brandstof voor de
nu gebruikte kernreactoren), wil
de researchdirecteur van Avco
niet loslaten. De mogelijkheid
van deze techniek werd eind 1970
beschreven door een onderzoeker
van Bell Telephone laboratories
(A. Ashkin, Phys. Rev. Letters,
25, 1321 (1970)). Met een krachti
ge lichtbundel van een precies
uitgezochte kleur is het mogelijk
uit een bundel met verschillende
soorten snel vliegende deeltjes
één soort af te buigen terwijl de
rest ongehinderd doorvliegt,
schreef Ashkin.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Op het ter
rein van de Floriade in Amster
dam wordt op 1 juni de interna
tionale manifestatie Kind en
leefmilieu 1972 geopend.
De tentoonstelling die géén onder
deel is van Floriade, maar alleen het
terrein benut, wordt aangekondigd
als een „sociale supermarkt" waar
mét kinderen en voor kinderen ge
werkt wordt en waar iedereen
„gei nformeerd kan worden over de
ontwikkeling in de samenleving die
van invloed is op het leefmilieu van
he* kind."
Het bestuur van de manifestatie
Kind en leefmilieu, waarvan mr. M.
Vrolijk voorzitter is en J. H. de Witte
secretaris, kreeg het stuk terrein van
Floriade toegewezen dat aan de Ring
dijk grenst aan de westelijke Am-
steloever. Een groot deel van dit ter
rein zal ingericht worden als speelge-
legenheid, terwijl een ander onder
deel van de manifestatie onderdak
krijgt in het Floriade-paviljoen. Er
komt hier een informatiemarkt en
een tentoonstelling over actuele ont
wikkelingen op het gebied van kin
dercentra, gemeenschappelijke werk
plaatsen in flatgebouwen, milieube
sef, speeltuinen en speelstraten en
het bespeel baar maken van wonin
gen.
De manifestatie zal duren van 1 juni
tot 16 augustus. Op de 23 middagen
gedurende het Holland Festival zul
len in een theatertent met en voor
k.r deren voorstellingen worden gege
ven voor een publiek dat de organi
satoren vanuit het gehele land ver
wachten. Bovendien zullen kinderen
uit Amsterdamse wijken in de gele
genheid worden gesteld op de mani
festatie „te werken".
Bij al deze activiteiten willen de
MOORDRECHT De omzet bij
Kon. Ver. Tapijt Fabrieken heeft z
in het lopende boekjaar 1971-1972
dusverre naar tevredenheid ontw
keld. Over de eerste zeven maant
steeg de omzet, in vergelijking i
dezelfde periode van 1970-1971 met
procent. Het aandeel van de uitvi
in de totaalomzet nam toe van 2E(
27 pet. De toeneming van het res
taat over de eerste helft van het
pende boekjaar was groter dan
omzetstijging. Het resterende c
van het boekjaar wordt met vertn
wen tegemoet gezien.
organisatoren van „kind en leef
lieu" deskundigen aantrekken, k
sten aars, i welzijn werkers, vorm ge V1
en studenten. Volgens secretaris "V
te is er sprake van „een cultuï
revolutie op het terrein van de kin
ren. Er is een bewustwording aan
gang in buurten en wijken. Geb
aan ruimte voor het kind noopt
het inslaan van nieuwe wegen",
hoopt dat de manifestatie zal leit
tot leefbaarheidsvoorzieningen
kinderen die 365 dagen per jaar
ren. Dat is nodig omdat hij verwal
dat in de toekomst de mensen óp
dagen meer en meer in hun eig
woning zullen blijven.
Actiegroepen uit Amsterdamse v;
ken krijgen op de tentoonstelling
kans hun idee ën via dia's naar vol
te brengen.
NEW YORK (UPI, Reuter)
De Amerikaanse schrijver
Clifford Irving heeft president
Nixon op het laatste moment
verdrongen van de omslag van
het weekblad Time, dat Irving
heeft uitgeroepen tot „De be
drieger van het jaar". Het
weekblad was van plan zijn
omslagverhaal te wijden aan de
komende reis van Nixon, maar
besloot op het laatste moment
daarvoor in de plaats de ge
ruchtmakende affaire over de
„auto-biografie" van miljardair
Howard Hughes te brengen.
In het artikel wordt de tekst
van Irvings manuscript vergele
ken met dat van de 83-jarige
Noan Dietrich, een naaste mede
werker van Hughes gedurende
ruim 25 jaar. De overeenkomst is
•frappant. Volgens het weekblad
heeft Irving toegegeven nooit
Hughes ontmoet te hebben (zoals
hij eerst beweerd had) en dat hij
bereid was de gevangenis in te
gaan. mits de Zwitserse autoritei
ten zijn vrouw Edith met rust
laten. Edith, een Zwitserse, nam
met een vals paspoort geld op dat
voor Hughes bestemd was.
Via zijn advocaten heeft Irving
laten weten dat hij in Time ver
keerd geciteerd wordt en dat zijn
boek echt is. Maar twee kranten
berichten dat Irving ook tegen
over de autoriteiten heeft toege
geven bedrog te hebben gepleegd
en nooit Hughes ontmoet te heb
ben, op voorwaarde dat zijn
vrouw niet wordt vervolgd. Vol
gens de New York Daily News
zijn de Zwitserse autoriteiten
hiermee akkoord gegaan, voorop
gesteld dat iemand uit de affaire
(Irving zelf) de cel in draait.
PARIJS, BOEKAREST (AP,
DPA) De Roemeense gene
raal Io Serb is door een vuur-
peleton terechtgesteld, omdat hy
geheime gegevens over de Roe
meense defensie zou hebben
doorgegeven aan de Sowjet-Unie.
Dit is vandaag van gezagheb
bende diplomatieke zijde in
Parijs vernomen.
Generaal Serb was de bevelhebber
van het militair garnizoen van Bie-
karest, commandant van het tweede
militaire district en lid van de Roe
meense Nationale Vergadering. Serb,
die tegen het einde van het vorige
jaar was gearresteerd, is na zijn be
rechting door een krijgsraad verleden
maand doodgeschoten.
De Roemeense pers heeft geen mel
ding gemaakt van deze terechtstelling
en de diplomatieke zegsman ver
klaarde, dat de Roemeense autoritei
ten alles in het werk hebben gesteld
om te voorkomen, dat het conflict
met de Sowjet-Unie aan het daglicht
zou treden.
Serb zou zijn inlichtingen hebben
doorgegeven aan de militaire attaché
van de Russische ambassade in Boe
karest. Deze functionaris is na Serbs
arrestatie verzocht het land te verla
ten, aldus de zegsman, die eraan toe
voegde dat het bij zijn weten de
eerste maal was, dat een lidstaat van
het Pact van Warschau dergelijke
straffe maatregelen nam om te voor
komen dat de Sowjet-Unie op de
hoogte van zijn defensie-geheimen
zou komen.
Machtspositie kwijt
Vasil Patilinetz die binnen het se
cretariaat van de Roemeense commu
nistische partij sinds 1965 verant
woordelijk was voor dc defensie, de
staatsveiligheid, de politie en de jus
titie, blijkt zijn machtspositie te heb
ben verloren. Volgens een korte me-
di
dedeling in de Roemeense pers ste
hij nu aan het hoofd van een niei
ministerie voor bosbouw en bouwm
terialen.
Van officiële zijde is over de ac
tergrond van deze ingrijpende wijl
ging niets gezegd. Alleen werd g
steld, dat door de economische oi
wikkeling van het land en de da!
mee gepaard gaande uitbreiding v
de bouwnijverheid, de houtindust
een belangrijke rol speelt en
daarim een nieuw ministerie noodz
kelijk was geworden, met aan h 68
hoofd een persoonlijkheid als Pati
netz. Zijn uittreden uit het zeven
den tellende partijsecretariaat
uitsluitend een gevolg izjn van de b
paling, dat functies in de regering
in de partij slechts.op enkele u
zonderingen na niet samen kunnf
gaan.
In ambtelijke kringen in Boekan
heeft men ontkend dat de wijzigi
verband houdt met het feit dat Pa
linetz in november j.l. voor het Ce
trale Partijcomité verklaard had,
hij zich onvoldoende van zijn ta
had gekweten. Ik ben mij er volk
men van bewust, dat noch ik pe
soonlijk, nog de functionarissen V
mijn afdeling in voldoende mate
permanente controle op de uitvoerii
van de besluiten van het Centra
Partijcomité in het bijzonder
betreft de politiek-ideologische activ
teit in de eenheden van het minist
rie van de strijdkrachten, het mini
terie van binnenlandse zaken, de rai
voor de staatsveiligheid en de justii
hebben uitgeoefend, zo had hij g
zegd. In zijn zelfkritiek merkte h
toen ook nog op, dat het hem ni
gelukt was. de partijleiding bijtijd y
over de vastgestelde tekortkoming!
in te lichten.
Ondanks deze zelfkritiek komt
val van Patilinetz toch als een vei
rassing. Vórige maand had Ceausesc
hem nog aan het hoofd van de Ro« k
meense afvaardiging gestuurd nas
het congres van de Libanese commij v
nistische paj.
