Aantal priesters in
bijna tien procent
6 jaar
omlaag
Advocaat moet pers kunnen inlichten
Oestrogeen geeft vrouw
niet de eeuwige jeugd'
Bisschoppen beraden
zich over uitspraak
in de kwestie-Gij sen
Minister: steun
aan wetswinkels
„voorwaardelijk"
Rabbij
nen moeten
pastorale
werkers zijn
COMMENTAREN
Eenzijdig
Puzzelhoek
Een woord voor vandaag
TV-reclame
2
WOENSDAG 2 FEBRUARI 1972
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Agt
(justitie) zal „binnen de budgettaire
mogelijkheden" steun verlenen aan
de wetswinkels. Hij voegde daar ech
ter onmiddellijk Dan toe dat de ver
wachtingen op dit punt niet al te
hoog mogen zijn. De wetswinkels
kunnen nuttig werk doen, vindt hij
„mits de werkzaamheden vergezeld
gaan van zelfkritiek". De minister zei
dit gistermiddag bij de behandeling
in de Eerste Kamer van de justitiebe
groting.
Over de kwestie van de drie oor
logsmisdadigers lie in Breda gevan
gen zitten zei hij: De zaak ligt nog te
gevoelig om er in het openbaar over
te praten. Over het hele vraagstuk is
bovendien nog een intensief beraad
noodzakelijk, meent hij.
De minister kondigde aan, dat nog
dit parlementaire jaar een wetsont
werp zal worden ingediend om tot
een nadere regeling te komen van de
vermogensstraffen. Maar aan éen to
tale herziening van het wetboek van
strafrecht zal de ministei in zijn
ambtsperiode niet meer beginnen.
„We kunnen beter onze krachten spa
ren voor gedeeltelijke herziening van
onmiddellijk belang".
Aan diverse instanties i=- gevraagd
te adviseren over de vraag of het te
vondeling leggen" van kinderen niet
langer meer strafbaar moet worden
gesteld. De suggestie hiertoe kwam
bij de behandeling van de justitiebe
groting in de Tweede Kamer van de
KVP-er Van Schaik, partijgenoot van
minister Van Agt. Hij dacht daarmee
het aantal abortussen kleiner te ma
ken.
Staatssecretaris Grosheide heeft bij
de begrotingsbehandeling gezegd dat
de adoptieprocedure zal worden ver
kort: de verzorgingstermijn, waarna
de adoptieprocedure kan beginnen,
zal van twee naar één jaar worden
teruggebracht.
Van een medewerker
JERUZALEM Rabbijnen dienen
geen kamergeleerden te zijn, maar
pastorale werkers. Zij moeten zich
onder de gezinnen bewegen, de leden
daarvan met raad bijstaan, het jo
dendom leren en, als het nodig is,
sociaal werk doen.
Dat is de opvatting van de ruim
duizend leden tellende rabbinale raad
in de Verenigde Staten, die indirect
zijn afkeuring heeft uitgesproken
over de wijze waarop de rabbijnen in
Israël hun taak opvatten. Daarom
heeft de rabbinale raad aangekondigd
groepen rabbijnen naar Israël te zul
len sturen, om in kleine gemeenten
en in scholen, waar behoefte is aan
een rabbijn die het pastorale werk
niet schuwt, te gaan werken.
Het orthodoxe jodendom, zo zei de
raad, kan een nieuw image krijgen
als ^e rabbijnen begrip krijgen wat
een modern gezin verlangt. De joden
wensen niet meer zoals de rabbijnen
vroeger in Oost-Europa en thans in
Israël, dat hun geestelijke leiders zich
als gestudeerden voordoen, die zich
louter met besnijdenis, huwelijk en
dood bezighouden, en verder stude
ren.
Men wenst dat de rabbijnen mid
den in het leven staan. Om dat aan
de Israëlische rabbijnen te leren zul
len groepen Amerikaanse rabbijnen
hun werkwijzen in Israël in de prak
tijk gaan brengen.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het aantal Ne
derlandse r.-k. priesters loopt
sterk terug. Tegelijk is er een
duidelijke veroudering van het
priesterkorps. Dat blijkt uit een
onderzoek van het katholiek so
ciaal kerkelijk instituut (Kaski).
Van 1 januari 1965 tot 1 januari
1971 daalde het aantal priesters van
13.570 tot 12.311, een vermindering
met 9,3 procent. Tegelijk steeg het
aantal 65-plussers van 9,6 naar 14,2
procent.
Volgens de Kaski-prognose zullen
er in 1974 12.094 priesters zijn, in 1979
11.111 en in 1989 8.764. Het percentage
65-plussers zal stijgen tot 18,5 in 1974,
26,7 in 1979 en 41,7 in 1889. Het Kaski
spreekt van een zorgwekkende
stroomversnelling.
Deze cijfers worden gegeven in een
bijlage bij het rapport „De opbouw
van de plaatselijke kerk", dat het
Kaski in opdracht van de Nederland
se kerkprovincie heeft samengesteld,
en dat gisteren aan de pers werd ge-
presenteert. Volgens het rapport is
het toenemend priestertekort het
knelpunt van de kerkopbouw gewor
den.
Missionarissen
Wel spreekt het rapport de hoop
uit, dat de vermindering van het aan
tal seculiere priesters die in het pas
toraat werkzaam zijn, voorlopig nog
enigszins kan worden verzacht door
de aanstelling van reguliere priesters.
In dit verband wordt reeds gedacht
aan bijscholingscursussen voor terug
gekeerde missionarissen. Thans is nog
een op de drie Nederlandse priesters
in de missie werkzaam.
Het aantal diakens, religieuze broe
ders en zusters alsmede leken, die
fulltime aan het pastoraat deelnemen,
stijgt, maar zet nog geen zoden aan
de dijk (eind 1971 193). Het rapport
zegt ten aanzien van de religieuzen,
dat een ambtskwalificatie wellicht een
stimulerend effect zou hebben.
De rooms-katholieke geloofsge
meenschap in Nederland telt nomi
naal circa 5.320.000 leden. Daarvan
was het aantal misbezoekers in okto
ber 1970 nog 2.131.000, dat is veertig
procent. In de steden met meer dan
100.000 inwoners is het aantal misbe
zoekers in 1970 een derde minder dan
in 1966. Dat maakt het aannemelijk
en soms onafwendbaar, dat daar één
op drie tot vier kerkgebouwen aan
het liturgisch gebruik wordt onttrok
ken.
Niet alleen in de centra van de
grote steden, maar nu ook in de na
oorlogse stadsuitleg komt de nood
zaak tot sluiting van kerkgebouwen
op tengevolge van bevolkingsveroude-
ring en gezinsverkleining. Toch pleit
het rapport voor het creëren van
ruimtelijke accommodatie in de
nieuwe woongebieden.
In deze gebieden (zowel platte
landskernen die krachtig industriali
seren, als gebieden die rond de grote
steden liggen) groeit het aantal
rooms-katholieken sterk (tussen 1960
en 1970 met 25 procent). Het rapport
houdt rekening met de mogelijkheid,
dat over een tiental jaren ongeveer
de helft van alle rooms-katholieken
in Nederland in dit soort woongebie
den is geconcentreerd. Aan pastorale
voorzieningen is in deze gebieden des
te meer behoefte, omdat het vraag
stuk van de verschijningsvorm en de
herkenbaarheid van de gelovigenge-
meenschap daar scherper wordt ge
steld en omdat zij gemakkelijk buiten
het bereik van de bestaande paro
chiële centra komt te liggen. Nieuw
bouw vindt dan ook hoofdzakelijk in
deze gebieden plaats.
Zonder ruimtelijke accommodatie
krijgt men de kerkopbouw in nieuwe
woongebieden niet van de grond.
Zonder kerkvoorziening ontstaat daar
een noodsituatie, die onder de aan
dacht verdient te worden gebracht
van gemeenschappen elders, die-soms
belangrijke sommen investeren in za
ken die veel minder urgent zijn, al
dus het rapport.
Men tracht nu de kosten van
nieuwbouw gedeeltelijk te dekken
door het gebouw een meervoudige
bestemming te geven (schoolaula,
sportzaal, toneelzaal) of door het op
te nemen in een gemeenschapscen
trum of in een oecumenisch kerkelijk
centrum. De grootste moeilijkheid
hierbij is, dat er hoogst zelden sprake
is van andere exploitatiemogelijkhe
den van grote zaalruimten dan juist
voor kerkdiensten. Dit geldt met na
me voor de nieuwe woongebieden
rond de steden. Immers, in de stad
zelf is veelal de nodige en gewenste
accommodatie ruimschoots aanwezig
en daar concentreert zich het sociale,
culturele en recreatieve leven van de
bevolking.
Chinese raketten
zouden ver reiken
WASHINGTON (AP) Het is mo
gelijk dat China thans over raketten
beschikt die een groot bereik hebben
en die diep in de Sowjetunie gelegen
doelen zouden kunnen raken. De mi
nister van defensie, Meivin Laird zal
in zijn jaarlijkse overzicht over de
Amerikaanse verdediging aan het
Congres nadere mededelingen doen
over de Chinese raketbewapening.
In 1969, 1970 en 1971 werden
respectievelijk 23, 18 en 18 rooms-ka
tholieke kerken in ons land gebouwd,
terwijl verwacht wordt, dat er in
1972 twaalf worden aanbesteed. Hier
van izjn er negen oecumenisch en
vijf met meervoudige bestemming.
Vorig jaar werden twaalf kerken ge
sloten en dit jaar gaan er minstens
elf dicht. Vorig jaar was met de kos
ten van nieuwbouw een bedrag ge
moeid van 11,2 miljoen. Het onder
houd van bestaande kerken vergde
meer, namelijk 12.1 miljoen, waarvan
monumentenzorg 2,5 miljoen voor
haar rekening nam.
Voortgezet experiment
met expressievakken
Van onze onderwijsrcdactie
DEN HAAG Minister Van Veen
heeft besloten dat het experiment ex
pressievak als eindexamenvak bij ha
vo en mavo het volgende schooljaar
zal worden voortgezet.
Voor dit experiment is een tweede
groep van 40 scholen uitgenodigd; de
eerste groep van 40 scholen die het
experiment dit jaar al op het eind
examenprogramma heeft staan, gaat
er ook het volgende jaar mee door.
De minister is bereid de betrokken
leraar volgend jaar eens per week
één zogenaamd experimenleeruur per
vak ter beschikking te stellen, waarin
de leraar zich kan bezinnen op onder
andere de inrichting van het experi
ment.
Minister Van Veen wijst erop dat
hij de leerlingen die een expressievak
als eindexamenvak kiezen geen ze
kerheid kan geven dat zij bij door
stroming van mavo naar havo of van
havo naar atheneum ook daar het ex
pressievak in hun eindexamenpakket
kunnen opnemen. De mavo-4-scholen
zullen in ieder geval meedoen met dit
experiment; bij de mavo-3-scholen
laat de minister de beslissing over
aan de school.
Van onze redacteur
wetenschappen
UTRECHT De Kamper huis
arts H. Pot heeft een welis
waar voorlopig maar toch vrij
duidelijk antwoord gevonden
op de medische strijdvraag of het
zinvol is, oudere vrouwen te be
handelen met oestrogenen (ge
slachtshormonen) zodra zij die
niet meer in hun eigen lichaam
vormen. Dat antwoord luidt kort
en duidelijk: nee, er zijn geen
aanwijzingen dat het helpt.
Het toedienen van hormonen om
bepaalde ziekten bij de vrouw na de
overgangsjaren te voorkomen (hart
en vaatziekten maar ook borst- en
baarmoederkanker) kreeg grote be
kendheid door de publicaties van de
Tijdens de wintervergadering van de Neder
landse Vereniging van Wegenbouwers heeft de
voorzitter, ir. H. D. Prins, zich sterk verweerd
tegen de opvatting dat de ongebreidelde ontwik
keling van het autoverkeer moet worden afgeremd
en dat de bevordering van het openbaar vervoer
in het verkeerspolitieke beleid weer een hoge prio
riteit moet krijgen.
Dit is zijn goed recht. Maar het is in zulk een
betoog wel oppassen, dat rften met de werkelijk
heid niet op gespannen voet komt te staan.
Hier enkele zinnen, deels verkort, uit de rede
van de heer Prins: „Het openbaar vervoer zit in
het slop. De treinen rijden in het algemeen snel
en op tijd, maar service is er niet meer bij. Bussen
en trams rijden met een bijzonder lage frequentie.
Dit openbaar vervoer mist iedere aantrekkelijk
heid. Het gaan naar, het wachten in stations pikt
de Nederlander niet. De abri's, zo ze er al zijn,
zijn koud en tochtig. De treinen, veelal weinig hy
giënisch, missen ieder comfort; op de lange af
standen zijn weinig mogelijkheden voor restaura
tie en als ze er al zijn, zijn ze dikwijls onbemand."
In deze citaten zit een stuk overdrijving? En over
drijving schaadt. Men loopt dan het gevaar dat
de rest van het betoog ook ongeloofwaardig wordt.
Want het is gewoon niet waar dat het openbaar
Amerikaanse vrouwenarts R. A. Wil
son. In Nederland is de bekendste
aanhanger de Leidse prof. dr. J. G.
Defares, die zijn inzichten niet alleen
in de vakpers maar ook met enige
regelmaat in een ochtendblad uiteen
zet. Dr. Defares is bijzonder hoogle
raar in de wiskundige biologie van de
mens.
Wat dokter Pot nu in zijn praktijk
gedaan heeft is eigenlijk het „afle
zen" van een experiment dat de na
tuur zelf al heeft opgezet. Ongeveer
zes procent van de vrouwen blijkt
namelijk na de overgangsjaren (de
menopauze) toch nog geslachtshor
moon te produceren, weliswaar min
der dan vroeger, maar regelmatig en
tot op hoge leeftijd. Als Wilson en
zijn medestanders gelijk hebben moet
dit een zeer bevoorrechte groep zijn,
die minder ziek wordt.
De uiterlijke kenmerken wijzen
daar overigens nauwelijks op, want
deze vrouwen zijn in het algemeen
nogal dik en hebben hoge bloeddruk,
verschijnselen die eerder duiden op
een verhoogd risico van hart- en
vaatziekten. Maar dokter Pot heeft
een heel eerlijke vergelijking ge
maakt, met behulp van een controle
groep vrouwen die evenveel te zwaar
waren, in even grote mate verhoogde
bloeddruk hadden, en even oud wa
ren.
ONDERZOEK
vervoer elke aantrekkelijkheid mist, dat service vergelijking bestond uit een uit-
er niet meer bij is. dat de treinen ieder comfort voi,rlü ondenoek naar verschijnselen
tt i j van atherosclerose (aderverkalking)
missen etc. Het klopt ook niet op het toenemend en de gezondheidstoestand van het
aantal reizigers dat (tot de laatste tariefsverho- hart. De verschillen die hij vond vie-
ging) met name van de spoorwegen gebruik len nu eens in het voordeel van de
maakte oestrogeen-producerende vrouwen
»T. ..i j uit, dan weer in het voordeel van de
Niemand in dit land wil de burger zijn vrijheid controlegroep. Maar in geen enkel
ontnemen om zich een auto aan te schaffen. Wel opzicht waren de verschillen groter
gaat het er om in de toekomst een harmonieus dan uit toevallige schommelingen kan
samenspel te krijgen tussen openbaar vervoer en worden verklaard.
j r jji T-,:- t-j Het onderzoek van dokter Pot was
andere verkeersmiddelen. Dat is gewoon harde een „privé-aansluiting" op een groter
noodzaak om ons land zo leefbaar mogelijk te project dat in vijftig huisartspraktij-
houden. ken nog steeds in bewerking is Hier-
En voor de rest schijnen allerlei instanties die ®aat het om4 een event"e®|. ver"
momenteel de schuld van onverhoopte tegenspoed optr^en„ „"bSt-1en baarmoe"
op de regering proberen af te wentelen, te ver- derkanker. Conclusies hierover zijn
geten dat het huidige kabinet voor de bijzonder nog niet te trekken, vertelde prof. dr.
onaangename taak staat orde op zaken te stellen w
in onze vastgelopen economie. Een economie, die
in de knoop zit omdat we met z'n allen te veel
tegelijk wilden en nog willen.
Voor het overige, om elk misverstand te voor
komen: wegenbouwen vinden we geen „vies" be- iicuucit
roep. Integendeel. Goede wegen willen we alle- trouwens rokdat^et helptTzërhij.
maal. Maar er is meer nodig in het algemeen be
lang. Het is daarom jammer dat het betoog van
de voorzitter der wegenbouwers, hoe goed bedoeld
ook, zo eenzijdig is uitgevallen.
Onderwij sdeskundige
valt huidig
soci aal-economi sch
klimaat aan
Van onze onderwijsredactie
TILBURG „Met het huidige so
ciaal-politieke klimaat in Nederland
is een goede lange-termijnplanning
van het onderwijs via een nationaal
plan waaraan alle betrokkenen over
een lange periode loijaal samenwer
ken, niet te verwezenlijken". Dit zei
de Amsterdamse hoogleraar A. D. de
Groot gisteren tijdens het onderwijs-?
congres van de katholieke leergangen
in Tilburg. Als men in dit sociale kli
maat (dat door een traditioneel indi
vidualisme gekenmerkt wordt) tot
een nationaal plan wil komen, is daar
een extra sterke regering voor nodig,
aldus de Amsterdamse hoogleraar. En
daarvoor zou men in ons land van het
dualisme met aan de ene kant het
ministerie en aan de andere kant de
onderwijsdeskundigen van buiten af
moeten.
De minister behoudt met zijn mi
nisterie in bijna alles zijn vrijheid
van politiek handelen. Wat er met
een rapport of advies van deskundi
gen in raden, stuurgroepen en com
missies zal gebeuren, blijft volstrekt
afhankelijk van het politieke spel. De
officiële commisssies hebben niet
meer invloed dan individuele deskun
digen. De vaak grote inspanning die
die deskundigen zich getroosten, is
grotendeels verspild.
Als we ooit tot een doordachte,
planmatige ontwikkeling van een ter
tiair systeem voor 1980 of 2000 willen
komen, dan zal die ontwikkeling
moeten worden ontworpen en geleid
door een orgaan dat zou moeten be
staan uit enkele gekozen topvertegen-
woordigers uit het veld, enkele top
deskundigen en één of meer verte
genwoordigers van de minister. Pro
fessor De Groot noemde het onbegrij
pelijk dat het organisatiebureau
McKinsey niet heeft ingezien dat een
dergelijk lichaam nodig is om een
goede structuurplanning van de
grond te krijgen en het beleid op lan
ge termijn te voeren.
Nixon vraagt om gebed
WASHINGTON (DPA) President
Nixon heeft het Amerikaanse volk
gevraagd te bidden om Goddelijke
bijstand voor zijn reizen naar Peking
en Moskou. Tijdens het negentiende
'jaarlijkse nationale gebed aan de
ontbijttafel' zei Nixon gisteren in
Washington: „Bidt u alstublieft voor
al daarvoor, dat deze natie onder
God, in de persoon van haar presi
dent aan Gods zijde zal staan".
Senator Strom Thurmond uit Zuid-
Dakota beklemtoonde dat Nixon bij
zijn toekomstige reizen "onze gebeden
harder nodig heeft dan ooit tevoren,
omdat hij met staatslieden zal onder
handelen die God niet vrezen en ook
niet dingen naar Gods zegen".
F. de Waard, bij wie dokter Pot gis
teren in Utrecht promoveerde tot
doctor in de geneeskunde.
Dr. Pot stelt nadrukkelijk dat hij
niet het nut betwijfelt van de oestro-
geenbehandeling voor vrouwen die
tijdens de overgang duidelijke klach
ten hebben. Bij die toepassing zie je
Kruiswoord-puzzel.
Horizontaal. 1. landbouwer. 4. oven
krabber, 7. muzieknoot, 8. pookijzer, 10.
onder anderen (afk.), 12. priem, 14. korte
kous. 15. wig, 16. vreemde munt (afk.),
18. afk. van senior, 19. heilig boek van
de Moslims, 22. slag, 24. welluidend, 25.
buitenmuur van een gebouw, 26. deel
van V. Indië, 28. voegwoord (Fr.), 30. per
express (afk.), 31. knopje op een priktol,
33. plaats in de N.O.P., 35. watering, 37.
boom, 38. brandverf, 40. voorvoegsel, 41.
soort gebakje, 42. gordel.
Verticaal. 1. danspartij, 2. bijwoord, 3.
soort, 4. water doorlatend, 5. aardrijks
kundige aanduiding, 6. gesloten, 7. on
ingewijde, 9. schrobnet, 11. plaats in
Frankrijk, 13. inspannend pogen, 15.
kreuk, 17 verfbordje van de kunst
schilder, 18. gevolg, 20. familielid, 21.
zandheuvel, 22. paardje, 23. Verenigde
Staten van Amerika. 25. gindse, 27. wa
ter in Limburg, 29. meisjesnaam, 32.
plaats in N.Br33. badplaats m Duits
land, 34. mijnheer (Eng.), 36. water in
Utrecht. 38. water in Friesland, 39. Chi
nese lengtemaat.
Oplossing vorige puzzel.
Horizontaal. 1. menagerie 2. Edom -
eg - Ens 3. leges - al - Tp 4. plan - takel
5. ORT - lel - era 6. mas - eek - een 7.
email - Elia 8. neder - eend 9. enorm -
rede.
Verticaal. 1. Melpomene 2. edel - ra-'
men 3. Nogat - sado 4 amen - lei - er 5.
geste - el - RM 6. egaal - keer 7. rel -
keel - Ee 8. inter - eind 9. esplanade.
Enige tijd geleden werd er in het leerhuis IKÖR-CVKgesproken
naar aanleiding van een opname van een vroegere uitzending, waarbij
men gespeeld zag het bezoek van een predikant met een ouderling bij
een man die juist weduwnaar geworden was. Het was een droevige zaak.
ook het gesprek. Van de verslagen man zelf ging weinig uit. Maar wie
zal hem dat kwalijk kunnen nemen, hij speelde de rol van de weinig ge-
interesseerde. Het verschil tussen de predikant en de ouderling was op
vallend. De dominee zei practisch niets en de ouderling wist enkele, zij
het bekende, woorden te vinden om hier troost te bieden. Begrijpelijk
ging het gesprek over de waarde van dat troostaanbod. En: waarom zei
de dominee niets? Van weerskanten werd in het nagesprek nog al abso
luut gesproken. De ouderling was te vlot met zijn spreken over de troost
en de dominee letterlijk niets-zeggend. In Winter in Antwerpen" van
Maurice Gilliams las ik deze zin, die mij weer aan dit gesprek deed te
rugdenken: „Want het allersmartelijkste is niet onmiddellijk onder woor
den te brengen". Daar zit veel waars in. Het geldt voor mijn besef ook
voor het smartelijke zelf. Bij vreugde zullen ons ook vaak de juiste woor
den ontbreken, maar we missen ze niet, omdat we dan kunnen zingen of
fluiten of allerlei juichende kreten slaken. Maar bij smart ligt dat an
ders, willen we niet in zuchten en kermen vervallen. Dat kan wel, maar
dan zijn wij toch zo, dat we vinden dat zoiets in de 'eenzaamheid moet
gebeuren- In gezelschap kermen ligt ons niet. Ik kan me indenken dat
iemand wat wil zeggen en dan niet verder komt dan wat al duizenden
keren voor hem in zo'n situatie gezegd is. Maar dat is niet erg, als h\i
het op dat moment maar tot iets van hem zelf weet te maken en als het
maar als iets dat van harte gemeend is overkomt. Ik kan me ook inden
ken dat iemand zit te overwegen wat hij zeggen moet en geen kans ziet
de oude gebruikelijke woorden te herhalen. Hij blijft zoeken en vindt
niets dan een meelevend zwijgen. Het allersmartelijkste is moeilijk on
der woorden te brengen. Iemand zal zeggen: maar de troost toch niet?
Ja, ook de troost, want troost die niet door de smart is heengegaan is
geen troost.
We lezen vandaag: 1 Samuël 121; 13-15.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Op een bijeen
komst, gehouden ter gelegenheid
van de zgn. kerkopbouwzondag
op 6 februari in de r.k. kerk,
noemde kardinaal Alfrink de
kwestie van de benoeming van
dr. Gijsen tot bisschop van Roer
mond „een zeer delicate aange
legenheid". De bisschoppen zijn
zich zeer goed bewust van de
moeilijkheden, zij zijn aan het
bezien hoe en waar zij zich het
best over deze zaak kunnen uit
spreken, zo deelde mgr. Alfrink
mee. Vroeg of laat komt er een
uitspraak, verzekerde hij.
De kardinaal merkte in zijn toe
spraak o.a. op dat kerkbouwzondag
een eenvoudig gegeven is, als wij
stellen dat het primair moet gaan om
de opbouw van de levende gemeente.
Het is een ingewikkeld gegeven,
wanneer wij bedenken „dat het de
institutionele kerk is die, in de ver-
Ontslagen soldaat
voelt zich door
minister benadeeld
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De dienstplichtig
soldaat Sjoerd Decez uit Rheden zou
na een confrontatie, met Biafraanse
oorlogsslachtoffers "een psychische
stoornis hebben opgelopen, op grond
waarvan hij ongeschikt is verklaard
ovor de militaire dienst.
Dit bleek gisteren voor het Haagse
amtrenarengerecht, waar een aan
klacht van de vader van Sjoerd, de
heer G. Decez werd behandeld.
Sjoerd werd vorig jaar opgenomen in
een kliniek waarin ook Biafraanse
oorlogsslachtoffers werden behandeld.
D"e confrontatie met hen zou de sol
daat een psychische stoornis hebben
bezorgd. Medische rapporten onder
strepen dit, aldus de heer Decez.
In zijn aanklacht beschuldigt de
heer Decez de toenmalige minister
van defensie, Den Toom, ervan later
onvoldoende aandacht aan zijn zoon
te hebben geschonken. Hij kwam niet
in aanmerking voor een omscholing
en werd met een magere invalidi-
teitsuitkering ontslagen uit dienst.
Sjoerd volgt inmiddels een opleiding
tot jeugdleider, waarvan de vader de
kosten voor zijn rekening moet ne-
vufling van haar verantwoordelijk
heid voor het waarachtig leven van
de gemeente, enerzijds door veel
mensen wordt ervaren als een bedrei
ging van dit waarachtige leven en
anderzijds zélf als instituut pas zinvol
kan leven bij de gratie van de leven
de gemeente. Dat gevoel van levens
bedreiging is er. Wij moeten dat als
kerkelijke leiders niet willen verbloe
men of toedekken en wij moeten ons
ervoor hoeden dit gevoel te voeden
door ons mogelijk meer te identifice
ren met wat wij dan „de officiële
kerk" noemen, dan met de gemeen
schap wier leven zelf op wellicht zeer
uiteenlopende menselijke wijze iets
openbaart van evangelisch betrokken
zijn in de samenleving, waar immers
God een boodschap aan heeft, niet
van bovenaf maar van binnenuit en
van onder op,"
Mgr. Alfrink vervolgde „Spreken
over de officiële kerk kan zeer on
heilzaam zijn, omdat dit suggereert
dat er daarnaast een niet-officiële
kerk zou zijn en dat het daar pas
goed ademen en leven is. Dit is, meen
ik, de spankracht binnen de kerk in
onze dagen, wanneer de kerkelijke
leiding zich weet te hoeden voor ver
eenzelviging met gevestigde belangen
en traditionele gezagspatronen en
wanneer binnen de gemeenschap de
leden elkaar en de leiding niet alleen
blijven bevragen maar vooral ook be
vestigen."
De kardinaal maakte de aanwezige
journalisten duidelijk dat hij zijn re
de al had opgesteld voor de benoe
ming van dr. J. M Gijsen tot bis
schop van Roermond. „Anders zou ik
het wellicht toch iets voorzichtiger
hebben geformuleerd. Het is maar de
vraag hoe het nu overkomt, maar het
is zeker niet mijn bedoeling de zaak
te polariseren. Op het ogenblik is
voorzichtigheid geboden willen wij de
pastorale situatie in de hand kunnen
houden."
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Een commissie van de Nederlandse Omroep-
Stichting heeft zich over het vraagstuk van de
regionale en plaatselijke kabeltelevisie gebogen en
is o.a. tot deze slotsom gekomen, dat dit soort van
televisie verschoond behoort te blijven van recla
meboodschappen.
Als een van de argumenten daarvoor wordt aan
gevoerd, dat de regionale en plaatselijke kranten
bescherming verdienen. Reclame via gewestelijke
en lokale televisie zou immers de adverteerders
althans ten dele weglokken van de kranten die in
het verzorgingsgebied van de desbetreffende om
roepen verschijnen, en bijgevolg de financiële po
sitie van deze bladen ondermijnen.
Het valt in de commissie van de NOS te prijzen,
dat ze zoveel zorg aan de dag legt voor het lot van
eventuele toekomstige slachtoffers van het ver
schijnsel televisie-reclame. Maar als de commissie
meent wat ze zegt en wij hebben geen enkele
reden om daaraan te twijfelen hoe groot moet
dan bij de NOS de verontrusting niet zijn over de
slachtoffers van de al bestaande tv-reclame? Dat
zijn, het is bekend, de landelijke kranten, wier in
komstenpositie al verscheidene jaren wordt aan
getast door de zuigkracht van het commerciële
etherboodschappenbedrij f.
Als de verontrusting daarover bij de NOS hevig
mag worden genoemd en de nu verschenen nota
laat geen andere conclusie toe wat denkt de
NOS daar dan aan te doen? Voorstellen de lande
lijke tv-reclame af te schaffen? Dat zou in de lijn
liggen van wat de commissie-Keyzer ten aanzien
van de kabeltelevisie aanbeveelt, maai' misschien
onvoldoende rekening houden met de weerbarstig
heid van een eenmaal gegroeide praktijk. Een al
ternatief is, de landelijke pers tot m lengte van
jaren een flinke uitkering uit de STER-pot te ga
randeren. Dat biedt de landelijke kranten welis
waar minder bescherming dan de commissie-
Keyzer aan de regionale en plaatselijke kranten
verschaffen wil, maar het zou in elk geval bij de
NOS de ergste zorg over de schade die tv-redame
in de dagbladwereld aanricht, kunnen wegnemen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Om te voorko
men dat het publiek door politie
of justitie eenzijdig wordt voor
gelicht, zou de advocaat in de
gelegenheid moeten worden ge
steld namens zijn cliënt 'n pers
conferentie te beleggen. De ad
vocaat zou daartoe gerchtigd
moeten zijn, als hij niet wordt
betrokken bij een persconferen
tie of perscommuniqué van po
litie of justitie.
Dit is een van de aanbevelingen die
worden gedaan in het rapport 'Verde
diging in de aanval', uitgebracht door
de in 1968 ingestelde Studiegroep
strafrechtspleging. Deze studiegroep,
die werd voorgezetenen door de Rot
terdamse hoogleraar mr. L. H. C.
Hulsman, heeft haar onderzoek vpr-
richt in opdracht van de Nederlandse
orde van advocaten.
Bij de presentatie van het rapport
zei de deken van de orde, jhr. mr. P.
J. W. de Brauw, gistermiddag dat hij
'zeer positief' tegenover deze aanbe
veling staat. In de zogenaamde erere-
gelen van de orde van advocaten is
bepaald dat een advocaat geen recla
me voor zichzelf mag maken. Volgens
de heer De Brauw is de desbetreffen
de regel zo ruim geformuleerd dat
een advocaat niets in de weg wordt
gelegd de publiciteitsmedia, door
middel van een persconferentie of
anderszins, in te lichten, als het be
lang van de verdachte daarmee niet
wordt geschaad en mits natuurlijk de
verdachte daarmee instemt.
Initiatieven
De studiegroep stelt in haar rap
port. dat als ondertitel kreeg: 'Een
analyse van doeleinden en middelen
van de advocatuur binnen de
strafrechtspleging', dat de rol van de
raadsman in het strafproces in verge
lijking met vijftig jaar geleden niet
erg veel wij,ziging heeft ondergaan.
De betekenis van de raadsman in het
strafproces is daardoor verminderd,
aldus de studiegroep, gezien de sterke
veranderingen die zich binnen het
strafrechtelijk systeem hebben vol
trokken.
In het rapport wordt wel gememo
reerd dat sinds de installatie van de
studiegroep in 1968 veel met name
jonge advocaten al initiatieven heb
ben ontplooid die in dezelfde richting
als die van de studiegroep gaan,
waardoor het rapport 'wellicht wat
minder hervormend overkomt'.
De studiegroep is ervan uitgegaan
dat elke verdachte, ongeacht zijn fi
nanciële draagkracht, over de rechts
hulp van een advocaat moet kunnen
beschikken. Een individu mag geen
steun worden onthiuden. als van
overheidswege vrij ingrijpende
dwangmiddelen jegens hem gehan
teerd kunnen worden.
Minimaal
De heer De Brauw legde er gister
middag de nadruk op, dat de over-
heid fondsen beschikbaar moet stel
len om in strafrechtzaken iedereen de
hulp te kunnen geven die hem toe
komt. Op het ogenblik, zei hij, zijn de
vergoedingen zo minimaal dat het
uitgesloten is'dat een jonge advocaat
die zich op strafrechtzaken zou willen
toeleggen, zich daarmee een begin
van een bestaan zou kunnen opbou
wen. Daaraan is het te wijten dat er
in Nederland een groot gebrek be
staat aan gespecialiseerde straf
rechtadvocaten.
In het rapport wordt onder meer
gewezen op de wenselijkheid van een
goed geoutilleerde databank, die ad
vocaten in de gelegenheid stelt op
korte termijn alle nodige inlichtingen
te verkrijgen. Deze en andere voor
stellen van de studiegroep zijn neer
gelegd in een gedetailleerd zevenja
renplan. Uitvoering daarvan zal ertoe
moeten leiden dat de strafrechtsple
ging de achterstand bij de maat
schappelijke ontwikkelingen inhaalt.
