Collegegeld van 200 tot 1000 gulden verhoogd Bij benoeming van Gijsei; wordt gemanipuleerd Acht van de tien zijn niet tegen abortus Japanse militair 27 jaar in oerwoud Uw probleem Voorstel wijziging wel wetenschappelijke onderwijs. is het onze Studietoelagenbeleid structureel herzien Een woord voor vandaag BEROEPINGSWElfi COMMENTAREN CDU tegen 2 WOENSDAG 26 JANUARI 19 WE Brieven die niet zijn voorzien van naam en adres knnnen niet in behandeling worden genomen. Ge heimhouding is verzekerd. Vragen die niet onderling met elkaar in verband staan moeten in afzonder lijke brieven worden gesteld. Per brief dient een gulden aan post zegels te worden ingesloten. Vraag: Hoe kan ik verandering van familienaam krijgen? Kan ik de naam van de echtgenote eraan toe voegen en geldt dit ook voor onze kinderen? Wat zijn de kosten? Is elke naamsverandering mogelijk? Is de tijd van behandeling enigszins aan te geven? Antwoord; De familienaam kan door H.M. de Koningin veranderd worden. Voordat u een officieel ver zoek indient, is het raadzaam overleg te plegen met de afdeling privaat recht (vermeld op de enveloppe dat het over naamsverandering gaat), mi nisterie van justitie, Plein, 's-Graven- hage. Volgens de richtlijnen van 1966 is wijziging mogelijk van: a. onwelvoeglijke en bespottelijke namen; b. te veel voorkomende namen in een tot dusverre onbekende naam, bijvoorbeeld door voor- en achter voegsels. De naam moet Nederlands klinken en niet onwelvoeglijk zijn. c. toevoeging van een naam is mo gelijk als deze voor 1838 gevoerd is (bewijsstukken zijn vereist) of als het de naam van de moeder is wier grootvader van vaderszijde geen mannelijk oir heeft, of als het man nelijk oir zal uitsterven. Met ingang van 1 januari 1972 geschiedt dit kos teloos. U heeft alleen te maken met uw eigen onkosten. En als u het verzoek veiligheidshalve door een advocaat, notaris e.d. laat opmaken, alleen met deze betrekkelijk geringe kosten. Van onze onderwijsredactie DEN HAAG Het collegegeld zal van 200 tot 1000 gulden verhoogd worden en het inschrijfgeld van 10 tot 100 gulden Tege lijk met deze maatregelen, die het volgende cursusjaar (1972/'73 ingaan, zal het studietoelagenbeleid structureel gewijzigd worden. Dit zijn de belangrijkste maatrege len die de ministers De Brauw en Lardinois in een wijziging op de Wet op het wetenschappelijk onderwijs voorstellen. Het nieuwe wetsontwerp over de collegegelden en de inschrijf gelden is gisteren gepubliceerd. Voor advies is het doorgestuurd naar de Raad van State, de Academi sche Raad en de Onderwijsraad. Ver wacht wordt dat het binnen een maand bij de kamer zal worden inge diend. Minister De Brauw heeft bo vendien aangekondigd dat binnen twee weken voorstellen tot herstruc turering van het wetenschappelijk onderwijs (de zgn. Posthumusvoor- stellen) gepubliceerd zullen worden. Verschillen De belangrijkste verschillen met de situatie van nu zijn: studenten zullen voor elk jaar dat ze gebruik Tien procent beslist altrijzend Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Acht op elke tien Nederlanders zijn voor het toestaan van abortus provocatus; hetzij op eigen verzoek, hetzij als er een medische of andere des kundige indicatie is. Daarentegen wijst een op de tien landgenoten het moedwillig en voortijdig onderbreken van zwangerschap absoluut van de hand. Dit blijkt uit een enquête die het NIPO. het Nederlands Instituut voor de Publieke Opinie en het Markton derzoek in Amsterdam, eind vorig jaar onder 931 mannen en vrouwen vanaf 18 jaar heeft gedaan. Tussen vrouwen en mannen bestaat een grote overeenkomst. Van de 47 procent die vindt dat iedere vrouw die dat wenst abortus toegestaan moet zijn („Baas in eigen buik") is er geen enkel onderscheid tussen vrou wen en mannen. Van de 36 procent die abortus acceptabel achten indien de huisarts en eventueel andere des kundigen van mening zijn dat het be ter is, bestaat 35 procent uit vrouwen en 37 procent uit mannen. 11 procent van het totaal ondervraag den wil abortus niet toestaan, ook niet op indicatie van arts of deskun dige, 12 procent van de vrouwen en 9 procent van de mannen. Slechts 6 procent blijkt geen oordeel te hebben. Opmerkelijke verschillen blijken zowel naar kerkgenootschap en naar leeftijdsgroep. Abortus indien de vrouw dat wenst is voor 28 procent van de gereformeerden aanvaardbaar, voor de katholieken ligt dat op 41 procent, voor de hervormden op 46 procent en voor de niet-kerkelijken op 65 procent. Abortus op aanwijzing van huisarts of een andere deskundi ge is voor 50 procent van de gerefor meerden acceptabel, tegen 42 procent van de katholieken. 36 procent van de hervormden en 20 procent van de niet-kerkelijken. Onder de gerefor meerden wordt ook het hoogste aan tal mensen gevonden dat abortus van de hand wijst, namelijk 13 procent. Onder katholieken en hervormden is dat 11 procent en onder niet-kerkelij ken 8 procent. Het „Baas in eigen buik" heeft re latief de meeste aanhang in de leef tijdsgroep van 25 t/m 34 jaar. Abor tus op aanwijzing van huisarts of deskundige heeft hier de minste aan hang, namelijk 32 procent. In de leef tijd van 18 t/m 24 .jaar zegt 46. pro cent ja als de vrouw dat wenst en 43 procent wil abortus toestaan op aan wijzing van de huisarts. Voor de leef tijdsgroepen 35 t/m 44 jaar zijn deze percentages resp. 51 en 35, voor de 45 t/m 54-jarigen resp. 43 en 36 procent, van de 55 t'm 64-jarigen resp. 39 en 42 procent en van de mensen boven de 65 jaar resp. 39 en 34 procent. Ou der percentage (18 procent) dat abor tus niet toegestaan acht en ook het niet toegestaan acht en ook het hoogste percentage (9 procent) dat geen oordeel heeft. Benoeming: Enschede (TH): tot gewoon hoogleraar in de ontwerp- en constructie leer dr. Ir H. H. van den Kroonenberg. Promotie: Utrecht (RU): tot doctor in de wiskunde en natuurwetenschappen H. W. Piekaar. maken van de voorzieningen van de universiteit collegegeld moeten beta len (tot nu toe hoefde een student na vier jaar geen collegegeld meer te be talen) de vrijstelling voor de student-as sistenten en de korting voor gezinnen waarvan meer leden studeren, zullen vervallen. Wel gehandhaafd blijft de regeling voor toehoorders die minder hoeven te betalen dan studenten die een volledige opleiding volgen, en voor werkstudenten. Studenten die alleen nog examens en/of tentamens moeten afleggen, zullen geen collegegeld hoeven te be talen. In de positie van een „extra neus" zullen ze met inschrijfgeld kunnen volstaan. De nieuwe regeling wordt ook van kracht voor studenten die op grond van de huidige regeling al vrijgesteld waren. Vijfdejaars en ouder zullen dus nu ook moeten gaan betalen. Kosten verhoogd In een toelichting schrijven de mi nisters dat ze tot deze maatregelen besloten hebben op grond van het ge geven dat ten onrechte de eigen bij drage van de student in de onder wijskosten op de achtergrond geraakt is. Het collegegeld is sinds 1954 niet verhoogd, terwijl de uitgaven per student de afgelopen twintig jaar bij na vertienvoudigd zijn. Daarbij komt dat het economisch belang van het wetenschappelijk on derwijs voor de student zo groot is, dat een afgestudeerde na zijn studie al twee keer zoveel verdient als iemand met alleen lagere schóól, ter wijl hij op latere leeftijd zelfs twee maal zoveel verdient als iemand die semi-hoger onderwijs gevolgd heef Omdat wetenschappelijk onderwijs echter ook sociaal-culturele betekenis heeït voor de student en de gemeen schap (al laat die betekenis zich voor alsnog niet kwantificeren, aldus de memorie van toelichting) is het nood zakelijk voor het functioneren van de democratie dat zoveel mogelijk leden van de samenleving door hun ont wikkelingsniveau in staat zijn zich te verdiepen in de maatschappelijke problemen en bij te dragen tot een oplossing daarvan. Vandaar dan ook dat het studietoelagenbeleid aan de nieuwe verhogingen aangepast wordt. Toelagen Naast een volledige compensatie voor de huidige groep bursalen, zal de groep studenten die in aanmerking komen voor een toelage aanzienlijk uitgebreid worden. De minister ver wachtte een verhoging van het aantal bursalen met 20 pet. (nu krijgt 30 pet van het totaal aantal ingeschrevenen een bepaalde vorm van studietoela ge). Niet alleen zal het collegegeld en het inschrijfgeld opgenomen worden in het studiekostenbudget, daarnaast zal ook een nieuwe berekeningsme thode toegepast worden, die het toe- lagenbeleid loskoppelt van de kinder bijslag en -aftrek. Die bijslag en af trek zal niet verdwijnen voor stude rende kinderen, maar hij zal niets meer te maken hebben met het wel of niet toekennen van een studietoe lage. Daarmee wordt het toelagenbeleid een stuk doorzichtiger, volgens de minister, waardoor de vele bezwaren tegen het huidige systeem (zoals ook de Utrechtse dekanen kortgeleden nog uitten) voor een belangrijk deel zullen verdwijnen. Het idee van los koppeling is vorig jaar in een SER- rapport geadviseerd; ook de commis- sie-Andriessen deed suggesties in de ze richting. Eerste aanzet Overigens merkte minister De Brauw op, dat dit voorstel tot her structurering van het toelagebeleid een eerste aanzet is tot een volledig andere aanpak. In de loop van het jaar zullen verdere voorstellen vol gen. Ook over het collegegeld is de minister nog niet uitgedacht: de 1000 gulden zullen niet het uiteindelijke bedrag vormen, maar er zal over ver dere wijzigingen doorgedacht worden. Minister De Brauw sprak wel zijn twijfels uit over het idee van studie- loon, zoals een deel van de commis- sie-Andriessen en ook de Utrechtse curatoren hem gesuggereerd hebben. De budgettaire consequenties van zo'n maatregel waren zijns inziens niet goed doordacht. Sneller studeren De minister verwachtte vooral ef fect van de nieuwe maatregelen in de macrö-ecdnomische sfeer. Niet alleen zullen studenten een bewustere stu diekeuze doen, maar ook zal het een motivatie zijn om korter en sneller te studeren, waardoor studenten niet al leen minder geld van hun ouders no dig zullen hebben, maar ook eerder zullen gaan verdienen. De groep stu denten die zich alleen laten inschrij ven vanwege de financiële voordelen daarvan (eettafelsabonnementen ehz.) zal teruglopen. Ook verwacht de minister gevolgen van zijn maatregelen voor de inko mensverdeling. Het verschuiven van een deel van de onderwijskosten van alle belastingbetalers naar de direct betrokkenen, zou kunnen bijdragen tot het verkleinen van de inkomens verschillen. Soepel optreden De minister zei te verwachten dat de maximale toelage in de buurt van 6600 gulden zal komen te liggen. Voor de terugbetaling zal de bestaande verhouding van beurs en lening (60pct en 40pct) wórden bijgesteld (70pct en 30pct). Minister Ete Brauw merkte over de sluitingsdatum voor het aanvragen van een studietoelage (31 januari) op dat, ook in verband met de pas giste ren bekend geworden verhogingen, zeker een maand lang extra soepel opgetreden zal worden. Het landelijk Overleg Grondraden (LOG) heeft inmiddels geprotesteerd tegen de voorgenomen verhoging van de college- en inschrijfgelden. Het LOG noemt de maatregelen een im mense lastenverzwaring en een onge hoorde aanslag op het levenspeil van de studenten. Richt uw. hart op de vermaning en uw oor op woorden van ve stand", zegt de Spreukendichter. En hij spreekt niet tot hindert of jonge mensen, maar tot volwassenen. Want let erop, we zij geneigd om deze tekst aan jongeren voor te Hóuden, maar wordt u en mij voorgehouden. Een van de grote problemen van het ouder Worden is dat we vastgeroest raken in onze sleur, in ons denken. Mensen kijkt naar onze grijze haren op, verwachten raad van ons, want met i leeftijd hebben we immers de ervaring meegekregen. Maar wijsheid wil niet zeggen dat we alwetend zijn. Ouderdoi wil niet zeggen dat er geen jongeren zijn die ons iets kunnen lt ren. Grijze haren zijn geen bewijs van volmaaktheid. l Hier bij de Spreukendichter ontdekken we wat een werkelij f christelijke levenshouding is. Slechts hij is groot, die zich dot anderen laat onderrichten. Anders baseren we ons alleen op eige wijsheid en dan zijn we eigenwijs. Echte wijsheid is niet wat w bezitten, maar wat wij in Christus van de Vader ontvangen. Da\i beseffen we dat we altijd nog wel iets kunnen leren en luistert we naar „woorden van verstand". üPn -! aard lenw t eer z iele ocia; /oor (lorp. intra; 1/ al, i i verc ptemi pk lerk; lerzo We lezen vandaag: 1 Samuel 8 1-9. HILVERSUM Bij de benoeming van bisschop J. Gijsen tot bis schop van Roermond hebben er manipulaties plaats gevonden. Dit oordeel werd gisteravond uitgesproken door de deken van Hoens- broek W. Meys in het VARA-actualiteitenprogramma ,fAchter het Kwartet - Trouw Oe Eotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Trouw Commissie van hoofdredactie: J. de Berg (voorzitter), H. P. Ester,- G. J. Brinkman, J. van Hofwegen. Zijn collega J. Keulen, deken van Schinnen, die in hetzelfde program ma werd geïnterviewd, voegde eraan toe dat vooral de prelaat van de Duitse stad Essen zich in de aange legenheden rond de benoeming van een bisschop van Roermond heeft ge mengd. Het is onvoorstelbaar, zo stelde hij, dat iemand op volkomen gebrekkige en valse gegevens tot een oordeel komt over bisschopskandidaten. De heer Keulen doelde daarbij op de voordracht van het kapittel van het bisdom Roermond. Volgens de deken van Schinnen heeft de actie van de prelaat uit Essen wel dege lijk invloed gehad op de benoeming door Rome. Uit een en ander blijkt volgens hem dat de macht van het Duitse „conservatieve" katholicis me steeds groter wordt. Anderzijds, aldus de heer Keulen, groeit het Duitse katholicisme steeds meer naar een ghetto-positie toe. „omdat de openheid en de vrijheid daar zo weinig kansen krijgen". In het interview kwam ook de positie van de pauselijke nuntius in Den Haag, die de drie kandidaten van het Roermonds kapittel had af gewezen, ter sprake. „Volgens mij is de nuntiatuur en de structuur van nuntiatuur in de kerk een onding, een zaak van de middel eeuwen en niet meer passend in de ze tijd", aldus deken Meys. De twee in „Achter het nieuws" geïnterviewde rooms kath. geestelij ken waren het er ook over eens dat van het Nederlandse episcopaat eèn krachtiger houding had mogen wor den verwacht, vooral omdat kardi naal Alfrink reeds na de benoeming van dr. Simonis tot bisschop van Rot terdam had gezegd „zoiets mag nooit weer gebeuren". „Maar", zo verklaarde de heer Keulen, „ik weet niet onder welke druk de Nederlandse bisschoppen hebben gestaan, misschien zijn zij er erger aan toe dan wij". Ontmoedigd De verontwaardiging over de be noeming van bisschop Gijsen tot bis schop van Roermond is, zo vertelde de deken van Hoensbroek, zeer groot, hier en daar dreigt zelfs ontmoedi ging. Dat komt omdat de menselijk heid van de kerk is geraakt. „Alle mensen die pleiten en vech ten om die menselijkheid van kerk waar te maken zijn geraakt in de diepste kern", stelde de Meys. „Het is", zo voegde hij er a; toe, „geen kwestie van Limburg, m; het is voor iedere Nederlander LUI in het bijzonder voor de katholie Nederlanders een heel bij zonde zaak." De heren Meys en Keulen zijn ii tiatiefnemers van de werkgroep v ruim vijftig priesters, genaai 0o: „open kerk". Deze groep stelt zich ;een het standpunt dat er openheid en dutigir delijkheid moet komen en wil „waarde verdedigen van de mom en verantwoordelijk geworden chr ten vanuit het geloof dat de ker%idd toekomst heeft waar ze zich op m( stelt voor het eigene van elke gf2-i9 vige en iedere groep". y-0 E wo olen w 1 idse :gen wac zei oor vei ecre ten, ;ebri •fbewo rder mini uinv conn came verk t ge loom boi niljc )ij h igoi Dpi Voc •ede Het is bepaald geen verrassing, dat de Westduitse christen-democraten zich tegen de verdragen met Rusland en Polen hebben uitgesproken. Zij moesten aanvaarden of verwerpen. Een tussen mogelijkheid was er niet. Wat opvalt is slechts, dat de uitspraak van de federale commissie met algemene stemmen werd gedaan. De christen-democraten beroepen zich ter ver dediging van hun afwijzende houding op de Rus sische weigering, de realiteit van de Europese Gemeenschap te erkennen. Belangrijker is hun argument dat de verdragen niet garanderen: het recht op zelfbeschikking, de persoonlijke vrijheden en handhaving van de rechten van de mens voor alle Duitsers. Men kan waardering hebben voor de grote om zichtigheid, waarmee de christen-democraten aan vankelijk de verdragen hebben benaderd. Om die reden hoeft men het nog niet eens te zijn met de conclusie, waartoe zij gekomen zijn. De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat de regering van kanselier Willy Brandt het maximum heeft bereikt wat politiek haalbaar was. In dat geval is het niet verantwoord, het geheel af te wijzen omdat op enkele (op zichzelf belang rijke) onderdelen geen genoegdoening werd ver kregen. Bij zijn bezoek aan Washington zal de leider van de christen-democraten, Rainer Candi- dus Barzel, ongetwijfeld hieraan worden herinnerd. Want verwerping zou betekenen: geen regeling voor West-Berlijn, geen veiligheidsconferentie en geen gesprek over wederzijdse troepenvermin dering. Intussen hangt de aanvaarding door de Bonds dag voor een belangrijk deel af van de verkiezin gen die op 23 april in de deelstaat Baden-Württem- berg worden gehouden. Winnen de christen-demo craten die verkiezingen, dan behoudt de CDU een meerderheid in de Bondsraad (Eerste Kamer), die door vertegenwoordigers van de regeringen der deelstaten wordt gevormd. En met die meerder heid kan de CDU vervolgens de Bondsdag (Tweede Kamer) ertoe dwingen, de absolute meerderheid de helft van het totale aantal 2etels plus één voor de verdragen op te brengen. Het is duidelijk, dat in dit geval de Bondsdag méér supporters voor de verdragen moet tellen dan wanneer over het lot ervan met een eenvoudige meerderheid kan worden beslist. Voor dat laatste is nodig, dat de socialisten en liberalen in Baden- Württemberg de christen-democraten van het bereiken van een meerderheid in het staatsparle- ment en daarmee van een meerderheid in de Bondsraad afhouden. Aangezien niet alleen in socialistische en libe rale, maar ook in christen-democratische kring verdeeldheid heerst over de verdragen, is aanvaar ding van de verdragen niet uitgesloten. Kanse lier Willy Brandt zal er goed aan doen, de SPD- leden van" de Bonsdag vrij te laten bij het uit brengen van hun stem. Volgens de liberalen zijn voorbeeld, dan kunnen de christen-democraten hun vertegenwoordigers moeilijk een straffe discipline opleggen. NED. HERV. KERK Beroepen te Barneveld: W. Gorsel te Oude Tonge; te Maastri S. Ypma te Rijperkerk. Aangenomen: De benoeming bijstand in het pastoraat te Geni E. Postma, a.s. em. pred. te M tricht; naar Nieuwendijk: dhr. G. Moorsel te Groningen. Bedankt: voor Hagestein: J. J. Mouthaan, kand. te Bleskensgraaf. GEREF. KERKEN Beroepbaar: J. W. Zijlstra, Nass nba kade 104hs te Amsterdam. Aangenomen: naar Surhuistervi H. Dijkstra te IJlst. e IV gen die bedar mat CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Gorinchem: W. Quist te Opperdoes, voor Oud-Beijerland. Bedankt: voor Bennekom: H. v.d. Ent te Katwijk; voor Aalten Leendertse te Zwijndrecht; voor trefcht-C: H. v.d. Schaaf te 1 drecht-Z. GEREF. GEMEENTEN Beroepen: te Westzaan: J. van T te Aagtekerke; te Hilversum: L. te Beekbergen. Bedankt: voor Rilland-Bath: Au den Boer te Ridderkerk. nd!t- gev som n bi men der d >rsc Of ft vim init iw ^nst he Iele W y TOKIO (Reuter) Op het Amerikaanse Pacific-eiland Goeam is een Ja panse sergeant aangetroffen, die zich 27 jaar in het oerwoud verborgen heeft, gehouden. De nu 57-jarige Sjoitsji Jokoi vond men in uitgeputte toestand bij een rivier. Jokoi (links op bovenste foto) vertelde in 1944 met negert andere Japanse militairen in het oerwoud te zijn gevlucht, toen zij hoorden dat de Amerika nen waren geland. Pas in 1952 hadden zij vernomen, dat Japan de oorlog had verloren. In 1964 had Jokoi zijn metgezellen verlaten. Hij verklaarde in leven te zijn gebleven door het eten van garnalenvis, notenwortels en wilde varkens. De mannen, die hem naar de bewoonde wereld brachten zijn Manuel De- gracia (midden bovenste foto) en Jesus Duenas. De andere foto laat zien hoe Jokoi er uitzag, toen Japan in 1941 de oorlog in Azië uitbreidde. Kruiswoord-puzzel Horizontaal: 1. Europeaan, 5. lof. kwelling, 10. in zee uitlopend gebergt 12.alleenzang, 14. berg, 15. tennisten 17. troefkaart, 18. lange nekharen va dieren. 20. Spaans paard. 21. uithangt* ken, 22. elk, 24. ik (Lat.), 26. cylindervoi mig voorwerp, 27. zwarte kleverige sto 29. rivier in Spanje, 31.bootje, 32. aai legplaats, 33. sociëté (afk.), 34. bitti vocht Verticaal: 2. pas, 3. hoogste punt, plaats in Drente, 5. plaats in de N.OJ 6. plaats in Engeland, 7. rivier in Ru: land, 9. zandheuvel, 11. langzamerhan 13. kamperen. 15. halfgod, 16. plat steen, 18. deel van het jaar, 19. dwaa 23. hoeveelheid, 24 eikenschors, plaats in Overijsel, 27. vreemde n 28. rund, 30. onheil aanbrengende godiL 31. wig. Ki Oplossing vorige puzzel 1. dramatiek, 2.'radijs-aria, 3. Abel-tal gr, 4. garve-keet, 5. otter-en-re, 6. naa tegel, 7. Ira-dartel.' 8. Èns-iep-Abo, Totaliter. Verticaal: 1. Dragoniet 2. rabat-Arn 3. ader-Ta-ast, 4. mijl-ver-dia. 5. astei tael, 6. taak-eer-pi, 7. ir-leng-tat Eiger-Ee-Be,.9. kartel-lor. Bei Ad Si

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 2