Met de Sissies terug naar
de oude koffergrammofoon
Europese controversi
rond Concordeprojecl
Massa-toerist op grote schaal bedrogen
□nzE
Man wil nier voor
miljoen verkopen
P. Hemminga: rechterlijke uitspraken hard nodig
„Geweldig, hoewel het eigenlijk niet meer kan"
fa Verliefdheid
nieuw verzamelwerk
Door LEO KLEYN
Hoewel het gemeen koud was,
hadden een paar mensen er van
de week een reis van Deventer
naar Amsterdam voor over gehad
om in het Shaffy-theater („waar
alles kan") twee zingende zusjes
te zien optreden. De twee waren
er dan ook in geslaagd tijdens en
na de première een verwend
publiek aan hun voetjes te
krijgen. De critici onder dat
publiek, niet te beroerd om een
show te kraken, als dat moet,
putten zich uit in loftuitingen.
En de deuren van theatertjes in
heel Nederland, tot in Maas
tricht toe, vliegen voor het twee
tal open.
De zangeresjes, die zich na wat
terreinverkenning vorige week aan
een avondvullende voorstelling
waagden, hebben zich de naam Sis
sies het Amerikaanse woord voor
zusters") aangemeten. Die naam is
een vondst, omdat het enkelvoud
sissy in het Amerikaans ook voor
„verwijfd" staat. En de manier
waarop de Sissies hun repertoire uit
slechtere tijden afzingen, roept per
fect een bij dat woord passend, wat
decadent sfeertje op.
Tijdens het optreden van de Sis
sies herleven de jaren twintig en
dertig. Succesnummers uit die tijd
(Cigarettes and whiskey. Lazybones.
Boomps-a-daisy, om er een paar te
noemen) worden over het voetlicht
gebracht met de bijpassende mimiek
en gebaartjes en met net dat tik
keltje overdrijving dat ze „gewoon
te gek" (en dus geknipt voor de ja
ren zeventig) maakt.
Aan de verovering van het Shaf
fy-theater is een serie nachtvoorstel
lingen in dezelfde ruimte vooraf ge
gaan. Ook luisterden de Sissies al
lerlei evenementen op, zoals de
feestavond die De Nieuwe Linie in
november organiseerde. Begin deze
maand waren ze ook op de televisie
te zien. in de dicht bekeken show
van Johnny en Rijk. Ze debuteerden
vorig voorjaar in het Amsterdamse
Frascati.
Tot die tijd gingen de Sissies door
het leven als Dorine en Gerrie van
der Klei, resp. 31 en 26 jaar geleden
geboren in het toen nog landelijke
Amstelveen als dochters van een
muzikale vader met een tandartsen
praktijk en een schilderende moe
der. Dorine was fotografe, journalis
te en vertaalster; Gerrie zong ook
toen al. onder meer voor de radio,
met John Leddy, Boy Edgar en an
deren.
■fo Dubbele bodem
In eigentijdse, kuise kledij gesto
ken en ontdaan van hun zware ma-
ke-up (wat vooral van Gerrie een
ander wezen maakt), hebben de zus
jes Van der Klei, ten huize van Do
rine, niet meteen een antwoord
klaar als er naar hun bedoelingen
wordt geïnformeerd. Dissen ze ge
woon onversneden jeugdsentiment
op of moeten ze, gelet op hun over
acting. van een zucht naar versnij
ding verdacht worden?
De jongste van de Sissies komt na
enig nadenken tot de uitspraak dat
de zaken „een beetje in het scheve
getrokken" worden: „Het is wel echt
wat we zingen, maar we trekken het
uit z"n verhoudingen". Dorine is
weinig tevreden met die karakteris
tiek, maar komt tot de conclusie dat
ze eigenlijk geen betere weet. In elk
geval is er wel sprake van een
..dubbele bodem", wordt er „lichte
lijk gepaxodieerd."
De Sissies, Dorine (rechts) en Gerrie van der Klei, in een romantische pose.
De criticus van NRCIHandelsblad,
voegt Dorine eraan toe, had het he
lemaal bij het rechte eind. Hij om
schreef het theatergebeuren als
„camp", een Amerikaanse term die,
naar hij toelichtte, „staat voor iets
wat eigenlijk uit de tijd is, helemaal
niet meer kan, maar dan mits
met ernst en kunde bedreven i?i-
eens weer geweldig blijkt te zijn".
De verdachtmaking dat de Sissies,
zoals hier en daar wel wordt gemon
keld, handig inspelen op de hang
naar romantiek van weleer, wekt bij
de twee zusjes hevige verontwaardi
ging. Lang voordat het heimwee
naar vooroorlogse jaren bezit nam
van de koele flatbewoners, zo bren
gen zij in het midden, brachten zij
thuis, met pa aan de piano, of op
feestjes hun gedateerde smartlappen
al ten gehore. Als Dorine schertsend
zegt &at de Sissies al 25 jaar geleden
begonnen zijn, doet ze de waarheid
ntet eens zo erg veel geweld aan.
Hoe weinig berekenend ze te werk
zijn gegaan. blijkt ook uit hun me
dedeling dat de kledij waarin ze op
treden geen exacte kopie is van die
uit de jaren twintig en dertig. „We
dragen", meldt Dorine, „gewoon die
kleren die we zelf leuk vonden. Er is
niets gegapt of zo. We hebben zelfs
niet één plaatje in huis van de men
sen uit die tijd." Dat hun publieke
optreden samenvalt met een bloeien
de historische belangstelling, schrij
ven de Sissies toe aan het toeval.
„Dat zie je toch wel meer", vindt
Gerrie. „Net als iemand de veilig
heidsspeld heeft uitgevonden, doet
iemand aan de andere kant van de
wereld dezelfde uitvinding."
•jür Obsessie
De golf van ontroering die de Sis*
sies weten los te slaan, is te danken
aan de vakanties die Dorine als pril
meisje met twee vriendinnetjes
doorbracht. „We gingen", vertelt ze,
„kamperen en namen dan zo'n oude
koffer grammofoon mee. Daarop kon
je alleen maar 78-toeren-platen
draaien. En daar stonden al die oude
Amerikaanse nummers op."
De traditie van Dorine om samen
met haar zusje op die platen geënte
voorstellinkjes te geven, in huiselij
ke of anderszins besloten kring, leid
de ten slotte tot de geboorte van de
Sissies. Dorine zette, na de eerste
succesjes in Frascati, door. De
groepsvorming, bekent ze, werd voor
haar „een obsessie".
In de pianist Diederik Wagenaar,
leraar aan het Haagse conservato
rium, en later in diens collega Bou-
dewijn Leeuwenberg, met wie ze
toen nog getrouwd was, vond Dorine
uitstekende begeleiders. Vooral de
ervaring die Boudewijn Leeuwen
berg als cabaret-pianist (onder meer
bij Lurelei) had opgedaan, kwam
goed van pas. Bij de nachtvoorstel
lingen werd samengewerkt met de
jongleur Hans Hudson en Wim van
der Linden, die twee van zijn min
der droevige filmpjes draaide.
Die twee medewerkers hebben nu
het veld geruimd voor het hoofdste
delijke Resistentie-orkest, dat salon-
muziek uit vroeger jaren speelt. De
speelse manier waarop dat orkest
muziek maakt, past wonderwel in de
sfeer die de Sissies oproepen. Omdat
het orkest elders verplichtingen had
(wat later overigens toch weer niet
het geval bleek te zijn), werden deze
week de gaten gevuld door de ook
niet te versmaden Nederlandse zi
geunerkapel Kabani. De komende
weken speelt het Resistentie-orkest
weer.
Het Resistentie-orkest, zegt Dori
ne, speelt duidelijk voor z'n lol. Ook
daarin harmonieert het met de show
die de zusjes weggeven, want van
hen straalt het evenzeer af, zoals
Gerrie meent, dat ze er zelf plezier
in hebben. Volgens de jongste van
de Sissies is dat te danken aan een
„soort verliefdheid" die althans haar
tijdens de voorstelling overvalt: „Als
ik sta te zingen, hou ik van die
mensen in de zaal".
Voor en na de voorstellingen komt
er weinig liefde aan te pas, want de
zusjes Dorine en Gerrie liggen nogal
eens met elkaar overhoop, zoals ook
de argeloze bezoeker ras duidelijk
wordt. Behalve tussen hen tweeën
bestaan er, tot overmaat van ramp,
ook nog spanningen met Boudewijn
Leeuwenberg. Het succes houdt de
drie bij elkaar, zoals Dorine nuchter
constateert. Als dat afneemt, zegt ze,
zou het wel eens tot een fatale
breuk kunnen komen.
Voorlopig hoeft het ergste niet te
worden gevreesd, want de Sissies
zitten nog helemaal in de lift. Bove-
ma gaat een plaat uitbrengen en na
5 februari, wanneer er aan de voor
stellingen in het Shaffy-theater een
eind komt, kunnen de Sissies in de
provincie, zoals dat in het theater
jargon heet, voorlopig vooruit. De
uitnodigingen stromen nog steeds
binnen.
In hun achterhoofd lopen de Sis
sies zelfs met het plan rond het later
ook nog eens in het buitenland, met
name Amerika, te proberen. „Het is
allemaal Amerikaans wat we zin
gen", bepeinst Dorine, die ook als
manager van de Sissies optreedt,
„dus dat is geen probleem". De
hoofdredacteur van het befaamde
Amerikaanse muziekblad Rolling
Stone heeft tijdens een bezoekje aan
Amsterdam in elk geval al gezegd
dat hij de Sissies zo wilde meene
men naar, Amerika.
Ondanks alles ziet de toekomst er
vrij zonnig uit voor Dorine en Ger
rie van der Klei, die na een nogal
wisselvallig leventje eindelijk een
oude droom werkelijkheid hebben
zien worden. Dat geldt tenminste
voor Dorine; haar zusje laat weten
dat haar van een droom hoegenaamd
niets bekend is, een mededeling die
weer tot enige woordenwisseling
tussen de twee aanleiding geeft.
Over één ding zijn ze het wel
eens: de dagelijkse gang naar het
theater zouden ze niet graag meer
willen missen. „Het klinkt misschien
wat Leger-des-Heils-achtig", zegt
Dorine eenvoudig, „maar ik vind het
leuk als de mensen zich prettig voe
len".
Nederlandse hulp
voor vaderloze
kinderen in Korea
Van onze correspondent
ZWOLLE De Nederlandse stich
ting „Steun een kind in Korea" zendt
vandaag een pakket ter waarde van
ruim ƒ25.000 gulden aan de Korea
Social Service. Het pakket bestaat uit
een mini-bus, een proefpakket baby
voeding en een aantal gebruiksvoor
werpen. De stichting hoopt in de toe
komst elk half jaar een dergelijke
zending naar Korea te kunnen ver
schepen.
De Korea Social Service zet zich in
voor het vaderloze kind, dat door de
Koreaanse samenleving niet of nau
welijks wordt geaccepteerd. Meestal
zijn het kinderen van Koreaanse
meisjes en Amerikaanse militairen
waarvan de vader zich niet meer met
de moeder of het kind bemoeit.
Doordat het vaderloze kind niet
wordt geaccepteerd worden jaarlijks
talloze kinderen te vondeling gelegd,
in de hoofdstad Seoul alleen al vijf
endertig per maand. Via een omvang
rijk programma vangt de Korea So
cial Service deze kinderen op, via
eigen opvangcentra of tehuizen, maar
ook via centra van kerkelijke en bui
tenkerkelijke hulporganisaties.
De nu door de Nederlandse stich
ting verzonden mini-bus zal worden
gebruikt voor het transport van
maatschappelijke werkers, om kinde
ren van en naar tehuizen te vervoe
ren en ook voor het vervoer van kin
deren naar .ziekenhuizen. De artsen in
de tehuizen zullen aan de hand van
het proefpakket babyvoeding inzicht
kunnen krijgen "in de mogelijkheden
van de voeding, terwijl gebruiksvoor
werpen, zoals een geiser voor het op
vangcentrum in Seoul, de zending
completeren.
VENRAY Na het annuleren van
enkele grote orders heeft de directie
van de N.V. Metaalwarenfabriek
Inalfa in Venray besloten 48 werk
nemers te ontslaan. 30 buitenlands-
se werknemers en 18 beambten. De
directie ziet deze maatregel als een
aanpassing ean de voor 1972 te ver
wachten omzet.
De oude stijl herleeft volgens hoedenontwerper Marc Olivier
creatie. De strohoed met grote flap is bewerkt met een tuintje v
we en zalmkleurige zijden bloemen.
Van een onzer verslaggevers 1 J
STRAATSBURG Het Brits-Franse supersonische verkeersvliegtuig Concorde,
dat al sinds lang een groot deel van de publieke opinie tegen zich heeft, is, naar
gisteren bleek nu ook inzet geworden van een felle strijd binnen de raadgevende
vergadering van de Raad van Europa. Tegenstanders binnen de raad menen dat
passagiersvluchten sneller dan bet geluid voorlopig niet behoren te worden toegestaan,
De tegenstanders van de Concorde
die overigens reeds lang een com
mercieel debacle lijkt tegemoet te
gaan bevinden zich binnen de
commissie voor sociale zaken en
volksgezondheid. De leden menen dat
allereerst een diepgaand onderzoek
naar de gevolgen van supersonische
vluchten voor het leefmilieu en de
gezondheid van de passagiers dient te
worden voltooid. Op grond van deze
overwegingen is vorig jaar de bouw
van het Amerikaanse supersonische
Boeing-vliegtuig gestaakt. Het Ame
rikaanse congres weigerde verder
gelden beschikbaar te stellen. Overi
gens werd dit afstemmen toen ook
ingegeven door de financieel bodem
loze put die de Boeing-SST bleek te
zijn.
De Engelse regering heeft al enkele
keren een vuurproef met de volks
vertegenwoordiging moeten doorstaan
om nog verder de bouw van de Con
corde te kunnen financieren. Dat dit
tot dusver lukte was ook het gevolg
van de houding van de Franse rege
ring die met represailles dreigde als
Engeland zich uit het Concorde-pro-
jekt zou terugtrekken.
De tegenstanders van de SST-
vluchten in de Raad van Europa ba
seren hun mening op de vrees van
geleerden dat de supersonische knal
onheilspellende gevolgen zal veroor
zaken, dat waterdamp en andere ver-
brandingsprodukten uit de uitlaat
van de Concorde het stralingseven-
wicht in de atmosfeer zullen wijzigen
zodat een temperatuursverandering
ontstaat en dat de stikstofoxyde van
de supersonische vliegtuigen de be
schermende ozonlaag in de bovenste
lagen van de atmosfeer zal vernieti
gen. Deze ozon-laag houdt de gevaar
lijke ultra-violette straling van de
zon tegen die de mensen huidkanker
kan bezorgen. Onderzoekingen naar
de gevolgen van al deze omwentelin
gen en veranderingen zijn nog niet
voltooid.
Voorstanders binpen de Raad van
Europa zijn te vinden in de commis
sie" voor economische zaken. Zij vin
den voltooiing van de Concorde van
essentieel belang voor het handhaven
van een moderne Europese vliegtiussi.
industrie. De economische commin(js,
meent dat nu al beslist zal^ mos- t
worden of het toestel in serie r
worden gebouwd, zodat het vanaf peda
gin 1974 op de transatlantische reverb
kan worden ingezet. De verhoui
tussen de commissie voor socialel
ken en volksgezondheid en die
economische zaken z'.in een vrij
te afspiegeling van de stemminf
Engeland, Frankrijk en Amerika.
jeme]
Groi
imen
iar b
ten. E
Ook daar werd steeds de econcfr de
sche noodzaak voor de bouw vanljn v
supersonisch vlietuig aangetofweed
terwijl niet-economen de
naar voren brachten. De standpui
binnen de Raad van Europa liggel
ver uiteen dat een stemming
resoluties waarin beide commif
hun opvattingen hebben neergelea
uitgesteld.
;ef t
bel
è*edes
■fosko
rondg
tilde
Ugga\
De regeringen .van Denemai
Noorwegen en Zweden hebben
te kennen gegeven dat zij super;
sche vluchten boven hun land
zullen toestaan. Zwitserland héeft|
dergelijk verbod ingegeven
het gevaar dat zou ontstaan voorj
wines door de knallen al ingesj
Gist<
!t-Un
UTRECHT „De massatoerist
wordt op grote schaal bedrogen.
Als hü een vakantiereis boekt
bestelt hij een artikel dat hij nog
niet gezien heeft, dat hg voor
uit moet betalen en waarvan hij
moet afwachten of hü het be
stelde krügt".
De heer P. Hemminga, die de
afgelopen elf jaar bü zes reis
bureaus heeft gewerkt (en het
boekklimaatsouteneurs' schreef)
zegt dit in een interview in
'Ruim Zicht' van het NKV.
Volgens de heer Hemminga wordt
de toerist „gemanipuleerd". Deze stel
ling staaft hij onder meer met een
DEN HAAG Een 31-jarige Duit
ser die al vijftien jaar in Nederland
woont, wil voor één miljoen gulden
een van zijn nieren afstaan. De man,
getrouwd en vader van twee kinde
ren, wil van het geld in een mooie
omgeving gaan wonen. „Mijn aanbod
heeft niets te maken met menslie
vendheid", verklaarde hij tegen een
Duits persbureau.
Zijn aanbieding maakt volgens des
kundigen weinig kans. In de eerste
plaats noemen zij het volslagen onge
bruikelijk en immoreel om geld te
vragen voor lichaamsdelen of bloed
die worden afgestaan en in de tweede
plaats worden bij niertransplantaties
geen levende donors gebruikt Alleen
in zeer zeldzame gevallen, waarbij
bovendien een familierelatie bestaat
tussen donor en ontvanger, is wel
eens een dergelijke transplantatie
overwogen.
Ofschoon er een dringend tekort
aan transplantatienieren is, is men
bij Eurotransplant, de Europese orga
nisatie voor niertransplantaties in
Leiden, niet van plan aan de handel
in nieren mee te werken.
De Duitser, die anoniem wil blijven
terwille van zijn gepin, is van plan
om een dezer dagen naar het acade-
nisch ziekenhuis in Leiden te gaan
om daar zijn bloedgroep en weefsel-
kenmerken te laten vastleggen voor
eventuele belangstellenden. Naar zijn
zeggen is hij kerngezond. Hij wordt
regelmatig medisch gekeurd door de
Nederlandse baggermaatschappij
waar hij cutterbaas is.
verkoopinstructie, waarin met hoofd
letters staat dat de gasten pas „ter
plaatse" moeten worden ingelicht
over het feit dat het hotel in Tunesië
waarvoor ze hebben geboekt tenge
volge van vertragingen bij de bouw
nog niet open is.
Volgens de heer Hemminga wordt
veel ellende veroorzaakt door „over
boeking". Hij stelt dat alle reisorga
nisatoren 10 a 15 procent meer men
sen voor een reis of hotel boeken dan
ze er kunnen plaatsen. „Men rekent
op evenveel annuleringen. De daar
voor geïnde annuleringskosten zijn
extra winst voor de touroperator. Als
het een keer fout loopt is de klant de
dupe." Ook de rente op de vooruitbe
taalde reissom is volgens de heer
Hemminga extra winst
GARANTIE
„Een schandelijke misleiding"
noemt hij de suggestie van de gega
randeerde vakanties. Het garantie
fonds van de Algemene Nederlandse
Vereniging van Reisbureaus biedt
geen enkele kwaliteitsgarantie, aldus
de heer Hemminga. „Men krijgt al
leen geld terug of een andere reis als
een bureau failliet gaat".
Zelfs dit laatste moet volgens hem
met een flinke korrel zout worden
genomen: „Toen vorig najaar Lind
bergh uit Amsterdam in moeilijkhe
den kwam werd het gauw uit de
ANVR gestoten". Hij vindt het hoog
tijd dat er een onafhankelijke be
roepsinstantie voor het reiswezen
komt
De heer Hemminga zou graag zien
dat misleide toeristen in hun vakan
tieoord voet bij stuk houden en blij
ven eisen wat ze hebben geboekt. Als
dat niet lukt zou men direct terug
kunnen vliegen om th»*is bij d# wach
ter een eis tot schadevergoeding te
gen het reisbureau in te dienen, niet
alleen voor de reissom en de extra
kosten maar ook voor de verloren va
kantiedagen (eventueel het opnemen
van onbetaald verlof). Rechterlijke
uitspraken op dit punt vindt de heer
Hemminga hard nodig.
Warschau Pact start
conferentie in Praag
PRAAG (AP, UPI) In Praag be
gint vandaag een bijeenkomst van de
„politieke overlegcommissie" van de
landen van het Warschau Pact. Ver
wacht wordt dat op deze minstens
twee dagen durende bijeenkomst
nieuwe initiatieven genomen zullen
worden voor de voorgenomen Euro
pese Veiligheidsconferentie. In de
Tsjechoslowaakse hoofdstad zijn gis
teren onder meer de Russische partij
leider Leonid Breznjew en zijn Oost-
duitse collega Erich Honecker aange
komen. Ook de opperbevelhebber en
ie chef van de generale staf van het
Warschau Pact, maarschalk Iwan Ja-
koebowski en generaal Sergej Sjte-
menko zijn gisteren in Praag gearri-
/eerd. Praagse kranten hebben er de
nadruk op gelegd dat de conferentie
„beslist een concrete bijdrage" zal le
veren tot de voorbereiding en beleg
ging van de Europese conferentie.
Ook China zou een punt van over
leg zijn. Volgens diplomaten in Praag
zouden de landen van het Warschau
Pact de reis van de Amerikaanse pre
sident Nixon aan Peking willen be
spreken en dit laten voorafgaan door
en krachtige veroordeling van de
Chinese partijleiders.
25 jaar wereldgeschiedenis in een standaard
werk dat u zelf van week tot week opbouwt.
Bestel de kennismakingsaflevering 1,-met
onderstaande bon. In envelop zonder postzegel
opsturen naar postbus 4570 Amsterdam.
Stuur mij de kennismakingsaflevering van
ONZE JAREN 45-70 1.-.
Deze kennismaking verplicht me tpt niets.
ONZE JAREN 45-70 kost 1,75 per weekafl. bij abonnement.
Ook verkrijgbaar in boek- en tijdschrifthandel 2,25 per al
Westduitse oppositi
zegt definitief neel
tegen Ost-verdrage
BONN (AP, UPI) Rainer Cal
cus Barzcl, leider van de Westdo
christen-democraten, heeft beken^
te.rpartij) officieel hebben beslot
zich te verzetten tegen de ratifid
van de verdragen met de Sow)
Unie en Polen.
Aan de vooravond van zijn bez
aan Washington, waar hij overleg!
plegen met president Nixon, zei 1
zei dat het bondscomit£ van de pj
de verdragen met algemene stemj
heeft verworpen. Donderdag zal
ommissie van buitenlandse zal
van de Bondsraad (Westduitse Ee
Kamer) de akkoorden in behandel
nemen.
Barzel ,zei dat de verdragen, wal
de naoorlogse Duitse grenzen wop
erkend „door de mede-ondert^
naars tegen de Duitse belangen \l
den gebruikt". De akkoorden en!
Russische weigering om de „reall
van de EEG (Europese Economii
Gemeenschap) te erkennen vori
een bedreiging van de vrede en
grondslag van de Europese polil
en zullen op de lange duur bijdrs
Volgens de christen-democratii
leider ziet de oppositie in dat de
rijp is voor verzoening. Zij is ec
van mening, dat e verdragen
het recht op zelfbeschikking het
kunnen verzekeren van degenen
in de vroegere Duitse gebieden
nen, welke nu in Russische en PO
handen ;zijn.
Regeringswoordvoerder Rüd
von Wechmar verklaarde op
persconferentie, dat de regering l
heeft genomen van het standpunt'
de oppositie. Zij is echter vastbé
ten, haar plannen voor ratifii^
door te zetten.