Restauratie van oud
Vianen op gang
op planning
van wegen
Veel invloeden
Tilanus: CHU altijd
open partij geweest
Ds. H. A. van Loon
verlaat na 23 jaar
Loosduinen
Overtreding van
voorschriften
voorkwam ramp
naar R'dam
Lammetjes
vroeg ter
wereld
Verwoest pand in volle
luister herrezen
Met KVP en ARP was het anders"
„Jesus Christ
Super Star'
Ged. Staten Zuid-Holland:
Geen uitzondering
glastuinbouw
ARI 1<
DONDERDAG 20 JANUARI 1972
I Deze oude panden in de Valkenstraat heeft de vennootschap Vrijstad Vianen op het oog om als
eerste object onder handen te laten nemen. Het zijn huisjes die dateren uit de tijd, dat Vianen nog in
olie glorie vrystad was en met name fungeerde als een Hollands Gretna Green.
Van een onzer verslaggevers
VIANEN "Ik ben heel blij dat het ei is gelegd. Het heeft lang geduurd eer het zover was,
maar nu zijn we dan toch zover.' Jlir. drs P. A. C. Beelaerts van Blokland, burgemeester van Am
stelveen en tot voor kort eerste burger van Vianen, constateert met zichtbare voldoening, dat het
plan waar hij tijdens zijn burgemeesterschap bij vele gelegenheden de aandacht op heeft gevestigd
nu van de grond is gekomen. Dat plan houdt in grote lijnen in verpaupering van de binnenstad
van Vianen tegen te gaan.
Samen met epige inwoners van
Vianen heeft de heer Beelaerts van
Jokland de afgelopen twee jaar de
weg daartoe geplaveid. Nu is het zo
ver dat er in navolging van Amster
dam en Brielle een naamloze ven
nootschap zal worden opgericht, de
>.v. Vrijstad Vianen. die panden gaat
lankopen in het hart van Vianen en
Beze na ze met subsidies van de over
heid te hebben laten restaureren gaat
irerhuren. De plannen voor de nv
hebben nog slechts de goedkeuring
van Den Haag nodig.
>gel-'ond is reeds het oprichten van de
rgn.fötichting vrijstad Vianen'. Deze in-
uweftelling is vooral bedoeld voor de ge
wone burgerij, die er weinig voor
ieid,v°elt de nogal prijzige aandelen te
;uw-kopen van de nv. De leden van de
tichting geven jaarlijks een bijdrage,
vaarmee ook tal van belangrijke za
ten ter hand kunnen worden geno-
nen zoals het restaureren van kleine
nonumenten, met name tuinmuren,
'n tuinpoortjes, stoepelen, waarvan in
Vianen nog tal van fraaie voorbeel
den zijn te vinden, stoephekken,
nuurankers en gevelstenen.
HART
„De eerste reacties die wij op onze
(lannen hebben gekregen om het
ïart van Vianen te laten doortikken
iijn positief. Vianen is het ook waard
ie er voor in te zetten. Het gaat om
feèn erfenis die belangrijk is om in
>tand te houden", meent jhr drs.
Beelaerts van Blokland. Dat er in
Vianen op dit gebied heel wat te doen
is toont hij met cijfers aan. „In de
binnenstad van Vianen staan 420 hui
zen. Daarvan staan er 120 op de
Rijksmonumentenlijst. Van de wonin
gen in de binnenstad is slechts 16
procent goed, 52 procent kan als ma
tig worden omschreven en 32 procent
is rondweg slecht. Wat heden matig
is, is volgend jaar slecht. Er is dus
spoed geboden bij het uitvoeren van
de plannen".
Daarbij blijft men in Vianen nuch
ter. „We willen bescheiden, beginnen,
niet verder springen dan wij kunnen.
Het eerste jaar reken ik er op dat er
hoogstens één pand gerestaureerd
kan worden. In later jaren, als alles
goed op gang is gekomen, kan dat
aantal worden uitgebreid. Heel be
langrijk is dat onze opvattingen leven
bij de bevolking. De mensen kunnen
er zelf veel aan doen. Als de huizen
goed in de verf worden gezet, is er al
veel gewonnen en wordt verder ver
val tegengegaan", vervolgt de heer
Beelaerts van Blokland.
EFFECT
Omdat Vianen in vergelijking met
andere grotere gemeenten, waar
ook veel monumenten staan, betrek
kelijk klein van afmeting is, (de hele
binnenstad meet 20 hectare) heeft een
restauratie in Vianen een groter ef
fect dan bij voorbeeld in Amsterdam.
„Elk pand dat hier wordt opgeknapt
is pure winst. Iedereen ziet het en de
mensen praten erover. Anderen wor
den er door aangestoken", conclu
deert jhr. Beelaerts.
Bij de plannen voor het herstel van
hetgeen in Vianen herinnert aan het
roemruchte verleden, dat zijn glorie
tijd beleefde in de tijd van de Bre-
derodes, toen Vianen een vrijstad
werd en iedere ontheemde na een be
drag van ƒ100 te hebben betaald in
de stadspoort, verzekerd was de rust
te hebben gevonden, zal de aandacht
niet in de eerste plaats worden gege
ven aan de Voorstraat. Deze straat,
die model stond voor de bekende ro
man van Ina Boudier Bakker, is er
niet zo slecht aan toe. Er zijn welis
waar minder gelukkige verbouwingen
tot stand gebracht in de loop der ja
ren, maar verder besteden de bewo
ners, meestal middenstanders wel
aandacht aan het onderhoud van hun
panden. Veel groter gevaar lopen de
historische panden In de zijstraten
van de Voorstraat. Daar zullen de ac
tiviteiten zich daarom vooral op gaan
richten.
De vennootschap Vrijstad Vianen
speelt ook met de gedachte de stads
muur te restaureren, omdat daarmee
de entree van Vianen bizonder aan
trekkelijk zal worden. „Voorlopig
gaat dit plan nog in de ijskast. Bij de
huidige conümctuur is zo'n restaura
tie niet haalbaar. Wij hebben enige
jaren geleden laten uitrekenen dat
het een milïoenenproject wordt. Maar
wii hopen dat van het uitstel geen
afstel zal komen", aldus jhr. Beel
aerts van Blokland.
DORDRECHT Een onderzoek
naar de aanvaring tussen twee sche-
oen woensdag op de kruising Noord-
Beneden Merwede heeft uitgewezen
dat het niet opvolgen van de voor
schriften een ramp heeft voorkomen.
De lege binnentank'er Sybilie voer op
de Noord zonder dat de tanks herme
tisch waren afgesloten. Hierdoor
laan werd de kracht van de explosie, die
jaarfvolgde op de scheepsbotsing, wegge
drukt via de openspringende tanks.
Experts zijn van oordeel dat als de
lanks volgens voorschrift waren afge
grendeld. het hele schi puit elkaar
gespat zou zijn, waarbij zeker men
senlevens te betreuren zouden zijn
geweest.
De aanvaring tussen de Duitse Sy
bilie en de Nederlandse Rheinstein
viel nu achteraf mee, al zijn de rijks
politie te water en de gemeentelijke
t'.-andweer van Dordrecht er aan te
pas moeten komen om de brand die
na de klap ontstond, te blussen. Er
deden zich geen persoonlijke onge
lukken voor. De Sybilie zal vandaag
naar de werf van Piet Smit in Rot
terdam worden gesleept om daar in
vier dagen te worden opgeknapt.
Dat is niet het geval met de KVP,
die altijd een gesloten club was van
leden van het r.k. kerkgenootschap,
de enige ware kerk. Daar wil men nu
van af. De heer Tilanus betoogt ver
der dat ook de AR altijd een vrij
exclusief karakter droeg. Maar bij de
CHU was dat volgens hem anders.
Hij schrijft: „Bij ons waren leden
van ieder kerkgenootschap welkom.
Er werd niet naar gevraagd en er
zullen ook steeds wel buitenkerkelij
ke leden geweest zijn zonder dat we
het wisten en zonder dat we bezwaar
maakten. Wij voelen ons evengoed
verantwoordelijk voor de openbare
als voor de bijzondere school."
De heer Tilanus is het niet eens
met de stelling, dat geloof en evange
lie alleen maar een persoonlijke aan
gelegenheid zijn. Dat zou in strijd
zijn met het bekende rapport van de
groep van Achttien. Wanneer de
KVP-voorzitter deze mening is toege
daan moet hij dat duidelijk zeggen.
Onaanvaardbaar
De AR en CHU hebben daar recht
op. Een partij los van het geloof al-
ROTTERDAM De enige stad in
Nederland die een voorstelling krijgt
van de Amerikaanse rockopera Je
sus Christ superstar" is Rotterdam.
De National Rockopera Company
USA treedt met dat stuk op 1 februa
ri 's avonds om acht uur in de Ahoy'-
hal op. Het gezelschap, dat uitslui
tend bestaat uit Amerikanen, zal in
de komende maand in elk Europees
land één grote stad bezoeken. In
Amerika heeft al een tournee ge
maakt door 41 staten, waarbij de ope
ra door miljoenen werd bezocht.
HARDINXVELD-GIESSEN-
DAM Hoewel in Hardinxveld-
Giessendam weinig schapen wor
den gehouden, eisen de ooien
vaak een primeur op, door als
eerste in de omgeving lammeren
ter wereld te brengen. Een
schaap van de heer Af. Besemer,
voorman in dienst van gemeente
werken en brandweerman,
schijnt nu alle records te hebben
gebroken door reeds maandag 17
januari twee zwarte lammetjes
met een witte bles ter wereld te
brengen.
De zesjarige moeder, die al vier
keer heeft geworpen kweet zich
van haar vermenigvuldigende
taak op de eerste barre winter
dag van dit jaar. De eigenaar
vond haar nakomelingen 's mid
dags om een uur of vijf kernge
zond in de wei. Met het oog op de
strenge vorst zijn moeder en kind
veiligheidshalve in een stal onder
dak gebracht.
De heer Besemer is een en
thousiaste schapenliefhebber. Hij
verzorgt ook al jarenlang de kud
de van de gemeente, die graast
op nog onbebouwde terreinen.
Zijn eigen vier schapen hebben
thans hun domein in Wielwijk.
De heer Besemer is er dolgeluk
kig mee, dat hij thans als eerste
melding kan maken van deze
lenteboden.
„Gewoonlijk worden de ooien
in september bevrucht, maar deze
ram heeft zeker haast gehad en
moet half augustus al aan het
werk zijn gegaan. Volgens de
deskundigen is de draagtijd tus
sen de 150 en 154 dagen. Je moet
altijd maar afwachten of een ooi
met jong zit, dat zie je aan het
zwellen van de uiers. De tijd van
werpen is moeilijk te voorspellen.
Ik had deze aanstaande moeder
nog een weekje gegeven, maar
niks hoor, ook zij kon niet langer
wachten".
DEN HAAG Onderzoekin
gen en studies die ter hand
genomen zullen worden kun
nen van invloed zyn bij de ko
mende planning van provinciale
wegen in Zuid-Holland. Dit deelt
het Provinciaal Bestuur van
Zuid-Holland (Provinciale Sta
ten van dit gewest) mee in het
uitvoeringsprogramma voor de
jaren 1972 tot 1976. G.S. willen
op de hoogte komen van de ko
mende verdeling tussen openbaar
vervoer en particulier (auto)-
verkeer. Wijzigingen in de hui
dige planning kan daaruit voort
vloeien.
Ged. Staten die de afgelopen jaren
en ook nu nog gedwongen zijn om
financieel kalm aan te doen met het
uitvoeren van nieuwe en verbeteren
van oude wegen delen voorts mee,
dat er enige vertraging ontstaan is bij
de analyse van het verkeersgebeuren
in het Westland. Dit als gevolg van
de moeizame verzameling van de ver-
keersverklarende factoren zoals in
woners en arbeidsplaatsen. Begin dit
jaar zal met de analyse kunnen wor
den begonnen.
Ditzelfde gebeurt met de studie van
het verkeersgebeuren in de Rijn
streek-Oost. Het in de Bollenstreek
verzamelde materiaal zal geordend en
gecodeerd worden, waarna een begin
zal worden gemaakt met de verkla
ring van het verkeersbeeld in dit ge
bied.
Vertraagd
Door het gebrek aan geld zijn een
aantal wegen in hun uitvoering ver
traagd zoals het gedeelte Rijnsbur-
gerweg-Langelaan te Noordwijk
waarvan de voltooiing nu verwacht
kan worden in 1974. Ook weg 4 Kat
wijk-Leiden is vertraagd in aanleg.
Hetzelfde geldt ook voor het gedeelte
Delft-Westerlee (omlegging bij Den
Hoorn), weg 15 van Rijswijk tot Delft
(baanverdubbeling tot Rijswijk) en
Provinciale weg nummer 16 (de zoge
naamde Leidse baan). Zij handhaven
evenwel deze weg op het programma.
Zoals bekend zal over de voortgang
van deze reeds ten dele in uitvoering
zijnde weg op 27 januari in de Staten
een definitieve beslissing vallen.
Door planologische moeilijkheden is
ook vertraging ontstaan in de
wegomlegging te Zoeterwoude. Ook
zijn er grondverwervingsmoeilijkhe-
den om rijksweg 11 verder door te
zetten. Vertraging is ook ingetreden
in de aanleg van de wegen 18 en 19,
die een verbetering zouden moeten
inluiden voor Pijnacker en Berkel.
Weinig opwekkend laten G.S. zich
uit over de wegverbindingen Den
Haag-Zoetermeer Een gedeelte van
de rijksweg 14 tot Zoetermeer kan
niet functioneren zonder dat het ge
deelte van rijksweg 14 tussen rijks
weg 4 en secundaire weg 20 gereed is.
In het uitvoeringsschema 1972 tot
1976 van de rijkswegen is dit gedeelte
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Drs. A. D. W. Tilanus, lid van de Tweede Kamer
voor de CHU, heeft geen moeite met de „open" partij, die KVP-
voorzitter De Zeeuw voorstaat. In het CH-weekblad De Nederlander
van deze week schrijft hij, dat zo'n open partij voor de CHU niets
nieuws is.
dus drs. Tilanus, is voor de CHU on
aanvaardbaar.
Fcn „humanist"' (tenminste als hij
Goci-loochenaar is) wil de heer Tila
nus niet als lid van de partij. iHet is
volgens hem zeer moeilijk in een par-
i; verband te bouwen aan een samen
leving. waarbij de een Gods bedoe-
Img met deze wereld tracht te reali
seren en de ander Gods bestaan ont
kent.
We! is welkom in de partij, ver
volgt de heer Tilanus, de zoekende
mens om samen met hem te zoeken
naar Gods bedoeling met de wereld.
Een christelijke partij kan niet kie
zen tussen liberalisme en socialisme.
Drs. Tilanus vraagt verder: „Zou De
'leeuw er werkelijk ingetrapt zijn en
l'iezen voor een socialistische maat
schappij?" Wat drs. Tilanus voor
ogen staat is een nieuwe christelijke
partij, die christenen samenbrengt,
die hun verantwoordelijkheid voor de
>ampnieving vanuit religieuze over
tuiging gestalte wil geven. In het slot
van zijn verhaal stelt hij dan ook
voor ne partij, die uit de samenwer
king van KVP, ARP en CHU moet
groeien, maar Nieuwe Christelijke
Partij <NCP) te noemen.
niet opgenomen. Wel is de procedure
voor de vaststelling van het tracé
voor rijksweg 14 tussen rijksweg 4 en
rijksweg 20 (noordelijke randweg van
Rotterdam) ingezet Een zeer spoedige
realisatie van de lijn Zoetermeer-Den
Haag is noodzakelijk, zo vinden ook
G.S. Indien deze lijn snel gebouwd
wordt is het de vraag of een daarmee
evenwijdige lopende wegverbinding
wel in dezelfde tijd kan worden aan
gelegd.
In 1972 zal ook veel arbeid gedaan
moeten worden met het maken en
vergelijken van alternatieve ver
keersplannen. Zo zal het zeer om
vangrijke middengebied van Zuid-
Holland verkeerstechnisch grondig
onderzocht worden. Ook aan de vei
ligheid zal veel zorg besteed worden.
aardgasprijzen betreft, de glastuin
bouw niet anders behandelen dan an
dere grootverbruikers.
Hij heeft de Gasunie toegestaan,
het in de overeenkomst voor groot
verbruikers ingebouwde prijsplafonds
los te laten en meent dat het alge
mene energiebeleid geen uitzonde
ring voor de glastuinbouw mogelijk
maakt. Wel zal hij v/or deze bedrijfs
tak he' huidige plafond nog tot 1 ju
li handhaven, zodat het tijdens het
stockse'zoen nog behouden blijft.
De minister heeft dit uiteengezet
in een gesprek, dat hij samen met mi
nister Lardinois van landbouw met
het landbouwschap heeft gehad.
De aardgasprijs blijft aan de olie
prijs geitoppeld. Tot nu toe kon, bij
een stijging van de olieprijzen, de
aardgasprijs niet verder volgen dan
tot het olafond. Voortaan kan hij ver
der meestijgen.
Het landbouwschap heeft bezwaar
tegen beslissing van de minister. H*et
vreest dat de overschakeling op aard
gas in de tuinbouw erdoor belem
merd zal worden en dat een even
tuele verhoging van de stookkosten
de rentabiliteit in de tuinbouw on
gunstig zal beinvloeden. Nu al be
staat 20 tot 25 procent van de pro-
duktiekosten uit stookkosten.
Zeeland trok hem aan
DELFT In volle luister is in het oude centrum van de Prinsenstad op
de hoek van de Oude Kerkstraat en de Voorstraat een oud grachtenpand ge
restaureerd, dat destijds door brand gedeeltelijk werd verwoest. Een totale
wederopbouw was door de grote schade noodzakelijk. Geruime tijd was de
zwartgeblakerde ruïne een doorn in het oog van de Delftenaren en de toe
risten die Delft bezoeken. Het pand staat nu op de lijst van Monumenten
zorg. In de ruimte op de begane grond zal een souvenirwinkel worden ge
vestigd.
LOOSDUINEN Na 23
jaar neemt ds. H. A. van Loon
op zondag 20 februari af
scheid van de Gemeente Den
Haag-Loosduinen om zich de
volgende zondag te verbinden
aan de Hervormde Gemeente
te Biezelinge.
Van de stad Hervormd Den
Haag-Loosduinen is een zich door
de nieuwbouw nog altijd uitbrei
dende gemeente naar een
dorp, al is Biezelinge niet meer
zo klein als in 1946 toen ds. Van
Loon, toen nog in Grijpskerke,
voor de eerste maal door Bieze
linge beroepen werd. De gemeen
te telt nu eén 250 gezinnen met
in totaal een 750 pastorale eenhe
den, maar met dit al blijft het
nog een grote slap van de stad
naar het platteland.
Toen ds. Van Loon in 1948 naar
Loosduinen kwam, was het nog
een oud tuinbouwdorp en alleen
de wijk rond de Bethelkerk was
van stadse allure. Toen Loosdui
nen zich uitbreidde door de
nieuwbouw en ds. W. E. den Her
tog in de pasgevormde wijkge-
meente Adventkerk kwam, ging
ds. Van Loon al spoedig naar de
wi.ikgemeente Dorp, maar dit
Dorp is nu sinds lang ook al geen
„dorp" meer.
Met die snelle ontwikkeling
heb ik eigenlijk nooit enige moei
te gehad vindt ds. Van Loon. Ik
ben nu 58 jaar en er is nog gele
genheid iets nieuws op te bou
wen. Voor Loosduinen is het mis
schien beter dat er eens een
nieuwe collega komt, met mis
schien een wat andere aanpak.
Voor mijzelf verandert er niet
dorp zit of in ee:i
zoveel, want het ambtelijke werk
is boeiend, blijft boeiend en zal
het altijd zijn, of je nu in een
dorp zit of in een stad.
Verandering
Voor Loosduinen zelf zal er on
getwijfeld meer veranderen. Het
ligt in de bedoeling te komen tot
een bundeling van wijkgemeente
Bethelkerk (ds. J. Langenbach)
met wijkgemeente Dorp en een
predikant te beroepen, die voort
kan bouwen aan de verdere inte
gratie van dc Vrijzinnig Her
vormden.
Het was deze integratie, waar-
vooi ds. Van Loon zich sterk
heeft ingespannen, evenals hij al
tijd sterk gepleit heeft voor een
legitieme plaats van de Her
vormd-Gereformeerden (de Ge-
ref. Bond). Dat waren de twee
grote problemen buiten zijn
eigenlijke ambtswerk. Deze pro-
b emen zijn al sinds jaren naar
genoegen opgelost.
Het ambtelijke werk heeft ds.
Van Loon altijd geboeid. De tal
rijke pastorale bezoeken, die hij
<n die 23 jaren op zijn bromfiets
heef: afgelegd zijn veelvuldig als
het zand der zee. En nog steeds is
hij even actief. Een stilzitter is
hij niet.
Toch heeft hij nog altijd de tijd
gevonden om in talrijke commis
sies het werk te doen, dat zijn
hand vond te doen: geestelijk
verzorger van het hervormde
rusthuis en van het Zee-hospi
tium te Kijkduin, vice-voorzitter
van de Classicale Zendingscom
missie id. van het breed-modera-
men van de classis, lid van de
Prov. Kerkvergadering van Zuid-
Holland, voorzitter van de afde
ling Loosduincn van het Ned.
Bijbelgenootschap, om van ande
re kleinere funkties maar te
zwijgen. Zo gaat dat, als je 23
jaar ergens geworteld bent.
In al die jaren is ds. Van Loon
trouw terzijde gestaan door zijn
vrouw. Ook zij was vele jaren
bestuurslid van de Loosduinse
Wijk- en Ziekenverpleging en la
ter bestuurslid in tie Raad van
Toezicht van het Oranje-Groene
Kruis.
De Hervormde Vrouwendienst
in de wijkgemeente Dorp diende
zij als voorzitster.
Nu de kinderen merendeels
hun bestemming hebben gevon
den of gaan vinden, zijn er heel
wat belemmeringen om zich el
ders te vestigen weggevallen.
Zeeland
Dat ik weer naar Zeeland te
rugga, moet u zien. aldus ds. Van
Loon, als een zekere lotsverbon
denheid met de Zeeuwen. In 1944
met de Inundatie van Walcheren
z?ten we in dezelfde nood. Ook
mijn pastorie stond onder water.
Mevrouw Van Loon, die ver-
pleeester is ge'-eest. heef* een
jaar lang vanuit Oostkapelle te
paard haar patiënten als wijk
verpleegster op Walcheren moe
ten bezoeken.
Toen Biezelinge, na de plotse
linge dood van ds. H. Nobe' die
bij een autoongeluk het leven
v-'oor, na een jaar vacant te
zijn geweest een beroep op hem
uitbracht, waren het de goede
herinneringen aan de Zeeuwse
tijd voor ds. Van Loon een be
langrijke overweging om ja te
/epgen en mevrouw Van Loon
zegt het hem graag na. Al zullen
ze na 23 jaren hun Loosduinen
niet gemakkelijk vergeten.
A ardgas prijzen
ySN HAAG Alinister Langman
van economische zaken wil. wat de
