Alleen 1 april Den Briel gaat herdenken Weinig kosten nodig om vliegveldlawaai ruim te halveren ei/w geleden stond Nederland nog p z'n kop voor Alva's verlies' Groot verschil in rechtsontwikkeling Nog geen besluit over metaalstakingen in Rotterdam Rijnmond: metro moet snel naar Spijkenisse A Vervoersbond ontkent spionage werkgevers Prof. mr. P. de Haan in dies rede bij TH Delft Anti-laivaai-blokken breken geluid af Belangstelling bij RLD voor Duitse vinding ZATBROAG 8 JANUARI 1972 de j n A) re a ïditij klei bedjl als één-t 1Ma)rden. We aket b(TlLBURG Zal vierhon- jaar -Op één april verloor s<^a Den Briel" straks natio- r L.ul herdacht worden Och nee, gebeurt zeker niet. Een of- tiaapële oproep om zaterdag 1-1972 de vlag uit te steken •ca I» behalve in Den Briel zelfs, n-april-mop ervaren zijn niet meer zo ^rdenkingsgezindwe laten it aan het initiatief van „de t npdia" over «om ergens al of et wat „an te doen" ftaar toch! er is nog altijd een lan- Ijk stukje folklore van over, dat voortleven onder schoolkinde- (meneer, uw veter is los), nadat dagbladen tenslotte overwegend de één-april-bedotterij afscheid genomen, april 1572 is echt iets geweest, leze er het partijprogram van de J-revolutionairen maar op na: „De aeuij.revoiutionaire of christelijke- Itorische richting vertegenwoordigt j grondtoon (vroeger zei men zelf tiexerend „de" grondtoon - red.) ons volkskarakter, welke zich Ier invloed van de hervorming en leiding van Oranje gevormd en omstreeks 1572 in zijn eigen id tot openbaring kwam." "Heen die passage wortelt ken- ijk niet diep meer. Want toen on- ;s onder VU-studenten eens werd traagd wat er „omstreeks 1572" in vaderlandse historie voorviel, wist de ongeveer twintig ondervraag- \jQkUISt zegge en schrijve één de inname Den Briel te melden. Waaraan echter, kennisnemende van het ci- uit het AR-program, hulpeloos- toevoegde „dat de hele AR dui- iijk een één aprilgrap moet zijn." )at Den Briel in feite het startpunt voor de vrijmaking van het ;nse juk, dat daar een nieuw, itandig volksbestaan begon is telijk (arme geschiedenisleraren) :n gemeengoed meer. Dat was een iw geleden anders. Toen stond Ne- •land er wél van op zijn kop. We •ren: „In 1872 scandeerde het botziek rot, de tuk op relletjes zijn- jongelingschap, de provocerende ~>pe jeugd voor het huis van de ge- :tigde rooms-katholieke emancipa ted Alberdingk Thijm in Amsterdam: Alberdingh niet vlagt, dan gaat jeJij in de gracht... op die manier wilde tekéen establishment dwingen zich n te passen bij het de eerste april "2 herdenkend protestantse deel ■pr natie. Of Misschien zouden de geschiedenis- ■Éjraren wel blij zijn, als onze jonge- n nog zoveel historisch besef had- st< n, dat ze op de Utrechtse Malie- escian gingen betogen in de trant van yaiftls Alferink niet vlagt, komt Paisley in de macht. Maar kardinaal Al- ink zal best willen vlaggen als een bij itionaal comité dat vraagt. „Als.. aar olg nsc oekje c< sp (Van een verslaggever) ROTTERDAM Er is geen sprake geweest van spionage door de havenwerkgevers tijdens de kadervergadering van de werknemersbond op 17 decem ber over de nieuwe haven-cao. Dit heeft de Nederlandse bond van vervoerspersoneel, afdeling Rotter dam. gisteren in een brief aan de le den laten weten. Deze brief is een reactie van de Vervoersbond op de berichtgeving eerder deze week in de „Haven krant", van de communistische een heidsbeweging Nederland, dat door de Scheepvaart Vereniging Zuid (de havenwerkgevers) in de kaderverga dering van de Vervoersbond was ge spioneerd. Daarbij werd felle kritiek geleverd aan het adres van de vak bondsbestuurders die, aldus „Arbeids macht", het de ondernemers makke lijk hebben gemaakt te ontdekken welke vakbondskaders strijdbaar zijn. „Deze gang van zaken toont aan hoe ver de bondsleiding gaat met. zijn handjeklap spelen met het kapitaal", zo schreef Arbeidsmacht. In de brief aan de leden zegt de Vervoersbond dat de voorzitter van de bedrijfsgroep havens van de bond, de heer B. J. van Eldik, de Scheep vaart Vereniging Zuid destijds voor stelde op de vergadering te komen luisteren „Dan weet u hoe onze voor lichting is en hoe het kader reageert op de ontwikkelingen in het overleg over de nieuwe haven-cao." De heer Van Eldik zou de uitnodi ging hebben gedaan omdat de werk- gevers na het afbreken van de cao- onderhandelingen hadden laten door schemeren dat zij niet zo gerust wa ren over de wijze waaron de bonden hun leden zouden voorlichten over de stand van zaken. DELFT Ter gelegenheid van de 130ste dies natalis van de Technische Hogeschool heeft prorector prof. mr. P. de Haan, vanmiddag in de aula on der grote belangstelling een diesrede gehouden over het onderwerp „Recht, democratie en universiteit.' Prof. De Haan zei niet te geloven dat het tekortschieten van de staat kundige democratie oorzaak is van het ontstaan van het maatschappelij ke democratiseringsproces. Eerder is dit de technologische ontwikkeling die niet alleen een bedreiging voor wereldvrede en milieu is gaan vor mei, maar die ook tot een enorme schaalvergroting, machtsconcentratie en massacommunicatie beeft geleid, waardoor zich nu allerwege een gees telijk bewustwordingsproces open baart. De Delftse prorector paste deze randvoorwaarden toe op de universi taire democratie, zoals die zich krachtens de Wet universitaire be- stuurshervorming 1970 aan het ont wikkelen is. Hij constateerde dat de gemeenschapsgedachte in die wet wel sterk naar voren is gekomen, maar toch in de geledingenstnictuur is blij ven steken, waarbij vooral de ge scheiden uitoefening vat. het kies recht door wetenschappelijk perso neel, studenten en niet-wetenschap- pelijk personeel een omsheden punt vormt. Men kan zich. volgens prof. De Haan. een ontwikkeling voorstel len. waarbij de wetgever in een vol gende fase de verkiezing van een aantal mensen van iedere geleding ten zich niet onbetuigd. Overal ont stonden bedevaarten naar Den Briel, aparte gebedsoefeningen ter ere van de martelaren. telg- Dit citaat is te vinden in de broc- ire „Als Nederland niet vlagt", 1572 ,ehe 1 april 1972 geschreven door de ir storicus P. W. Brouwer 1). Het le- igcj nswaardige boekje is een vervolg i een in 1968 verschenen publikatie lieuwe Geschiedenis van de Neder landse beroerten" Uit dezelfde bron. aarin gaven de heren Brouwer en .de Jong, respectievelijk leraar aan in rooms-katholieke en aan een pro- stantse pedagogische academie om 1 om hun visie op de vaderlandse ischiedenis in 1568. Ze lieten daarbij hoezeer de leerboekjes basison- rwijs juist in de belangrijkste pe- 116 ode in de vaderlandse geschiedenis SW(fiteen gingen en zo de verzuiling be rderen, en kwamen tot een eenslui- ider oordeel. Toen werd ook de afspraak ge- haakt in 1972 een vervolgboekje te ten verschijnen. „Maar intussen," zo egt de protestantse heer De Jong net zoveel woorden in zijn inleidend Poord op „Als Nederland niet vlagt" I de ontwikkeling doorgegaan. Toen 'e bezig waren onze visie op de in- ame van Den Briel. op de martela- en van Gorkum en de Bartholo- ïeus-nacht naast elkaar te zetten, ing blijken dat 'er eigenlijk geen erschillen meer waren. De protes- antse co-referent kon zich dus rustig ot zijn inleidend woord beperken. Iet andere woorden: dit stuk verzui- ng is kennelijk bezig af te sterven." Brouwer zegt daarover ter verkla ring: het langzaam emanciperende katholieke volksdeel had hier zijn identificatiepatronen: mannen van de eigen stam, priesters, die hun leven hadden gegeven, voor de heilige ka tholieke kerk, de gehoorzaamheid aan de paus, de tegenwoordigheid van Christus in het allerheiligst sacra- ment(...). De levensgeschiedenis van de martelaren werd daarvoor sterk gekuist. Dat Andries Wouters, pastoor van Heinenoord, een van de 19 mar- telaern, met een vrouw leefde, zoals zovele van zijn collega's, werd ver zwegen. Dat de parochianen voor hun priesters nog geen vat bier over had den („loprijs te betalen aan de geuzen - red.) vertelde men niet." Na de tweede wereldoorlog begon de R.K. belangstelling voor haar .mar telaren te luwen en na 1958 wordt het praktisch helemaal stil. De oprichting van het bisdom Rotterdam bracht niet de door sommigen gehoopte ople ving, althans tot nu toe niet. Wel nam bisschop Simonis de martelaren in zijn wijdingsliturgie op, overigens naast en met de gezangen van Huub Oosterhuis. Dit jaar tenslotte zullen de martelaren onder leiding van kar dinaal Alfrink worden herdacht. Terecht die stilte, zegt Boruwer. Want de altijd geschilderde roman tiek in Gorcum en Den Briel nog te bewonderen, klopt niet. „De bloedge tuigen zijn niet in hun zondagse ha bijten met koormantels en kanunni ken/uitrusting de dood tegemoet ge gaan maar het is wel een ver- schikkelijke slachtpartij geweest, de beste illustratie van de kinderlijk foute variatie op de catechismus vraag-en-antwoord zekerheid dat wij door de zonde in de, .slagerij" van de duivel zijn gevallen. De dood van de 19 martelaren want dat waren ze bepaald was echter een incident, ongelukkig en terecht afge- keu rddoor ieder weldenkend histori cus, maar bepaald niet een gebeurte nis die liet lot van ons vaderland be paalde. Terecht besteedt de kerkge schiedenis van kardinaal De Jong ook uitvoerig aandacht aan de velen die. door de Spaanse partij ter dooc^ wer den gebracht. Hun aantal, hoe laag ook geschat, overtreft het aantal slachtoffers van de Geuzen verre. Lumey Centrale figuur in de hele nare ge schiedenis was Lumey, die aanspra kelijk was voor de moord en daarmee tegen de wil van Oranje handelde. Lumey werd tot plaatsvervanger- stadhouder aangesteld op grond van een lastbrief van de Prins, die toen nog niets van de martelingen wist en juist in dezelfde lastbrief beval pro testanten en rooms-katholieken gelij kelijk te beschermen. Het aantal klachten over Lumey werd zo groot, dat de Prins zijn vrees voor de Geuzen overwon en hem in 1573 gevangen liet nemen, zo signa leert Brouwer verder. Verbitterd keerde, Lumey naar Duitsland hij was daar rijksvorst en... naar de heilige rooms-katholieke kerk terug. Hij stierf enkele jaren later als een geëerd man, die zich na talrijke oor- logsavonturen op zijn eigen slot te rugtrekt en die met een reeks van h. missen ieder jaar wordt herdacht.... 1) P. W. Brouwer, als Nederland niet vlagt, 1572 - 1 april - 1972, 243-ste onderwijskundige brochure, uitgave Zwijsen, Tilburg. ROTTERDAM De Rotter damse districtsbestuurder van de Industriebond NVV, de heer A. Schravemade. ontkent dat door de vakbondsleden nu al is besloten bij een aantal grote Rotterdamse metaalbedrijven stakingsacties te gaan uitvoeren. Tijdens een ledenvergadering van de Rotterdamse afdeling vart de In dustriebond NVV is wel beslist sta- fogeraad Dat illustreert de auteur Brouwer let hele boekje door. waarvan ten potte enkele kenmerkende citaten. I „Bij het gegroeid oecumenisch be ef is ook gegroeid het gemeenschap- •elijk besef dat bij Den Briel de da- eraad van een vernieuwd, zelfstan- ig volksbestaan lag. Wij (de R.K. - ed.) zijn niet meer van zins de „eers- eling van de vrijheid" tot de „eerste- ing van de calvinistische tirannie" Om te dopen. Wij erkennen het recht 'an Oranje in de opstand tegen Graaf Philips," de heer der Neder- inden en de koning van Spanje." Tot de historische „verzuiling" leeft niet weinig het gebeuren met ie Gorkumse martelaren bijgedragen, lie op last van Lumey in Den Briel werden gemarteld en gedood. Tot aan Ie tweede wereldoorlog was voor het Jederlandse rooms-katholicisme de leilige martelarengroep het grote 'oorbeeld. Minderbroederskerken, vitherenparochies, Dominicanen-ves tigingen werden naar de martelaren 'enoemd en ook de wereldheren lie- Aan de herdenking van het ge beuren in 1572 zullen in elk ge val radio en t.v. aandacht beste den. In Den Briel zullen de acti viteiten in grote lijnen als volgt verlopen: 15 maart1 september: ten toonstelling „helden van het eer ste uur. Plaats: Stadhuis en om geving. Onderwerpen de water geuzen, de martelaren, de herden kingen va nl april door de eeu wen heen. Zaterdag 1 april: Begin van de herdenkingsfeesten. De bevolking kleedt zich zoveel mogelijk in de historische klederdracht. 2 tot en met 8 april: Het mo derne verkeer wordt uit de stra ten van de stad geweerd. Maandag 3 april: 's morgens elf uur officiële herdenkingsbijeen komst in de Catharijnekerk. Ont vangst autoriteiten. feestrede, zang en muziek door de plaatse lijke koren en korpsen, 's Middags twee uur'rammeien van de Lange Poort, gevolgd door openluchtspel voor de toren. Aan het leger en de marine is gevraagd met manschappen in modern uniform de routes van 1572 te volgen op dezelfde uren en met dezelfde bepakking als toen, met dagmarsen via Dordt naar Rotterdam. Zondag 9 juli: herdenking van de Gorcumse martelaren in de bedevaartkerk onder leiding van kardinaal Alfrink, aartsbisschop van Utrecht. Gedacht wordt over een speciaal herderlijk schrijven van de Nederlandse bisschoppen of de bisschop van Rotterdam. Aan de regionale Pax Christi is gevraagd om een tocht te houden Gorcum naar Den Briel, in het voetspoor van de martelaren. ROTTERDAM De Rijks luchtvaartdienst gaat in Duits land kijken en luisteren hoe een Duits bedrijf ..Lartnschulz Bier gans und Co'' uit Düren er in is geslaagd de hinder die de vliegvelden van Hamburg, Dïisseldorf en Keulen aan icoon wijken toebrengt met meer dan de helft terug te bren gen. De vinding, die ook voor andere lawaaiveroorzakende bronnen is te gebruiken, zou niet duur zijn. Om in Schiebroek en Over- schie de geluidsoverlast van proefdraaiende. taxiënde en star tende vliegtuigen met de helft te verminderen zou maar een be drag van rond een kwart mil joen gulden nodig zijn. Verte genwoordigers van het Duitse bedrijf hebben vrijdag uitvoerig overleg gepleegd met de geluids- deskundige van de Rijkslucht vaartdienst, ir. Maurits, en met mensen van de luchthaven Rot terdam. Dit contact is tot stand gekomen dankzij het comité Werknemers Zes tienhoven dat onlangs in het nieuws kwam door de schokkende uitkomst van een enquête die zou uitwijzen dat ruim 75 procent van de bewoners in de omgeving van de (door de ge meenteraad tot sluiting gedoemde) Luchthaven de overlast niet onaan vaardbaar achtte. Woordvoerder van het comité, de heer J. Eger, werd tijdens de enquête door diverse mensen op het bestaan van een geluidwerende wand kenbaar gemaakt. Hij nam contact op met Duitsland. De uitvinder ir. C. J. Schmitz meent dat voor het bescher men van Schiebroek tegen geluids overlast van proefdraaiende. taxiënde en startende vliegtuigen (totdat die op enige meters van de grond zijn) een wand van 150 meter lengte nodig is en vier meter hoog. Deze zou schuin achter het uiteinde van de baan' moeten komen. Voor de be scherming van Overschie zou, volgens een globale berekening, zelfs een kleinere wand nodig zijn. De kosten van het plaatsen, dat in tien dagen kan gebeuren, zijn afhankelijk van de te gebruiken fundatie. Ze komen globaal op duizend gulden per strek kende meter. Volgens de heer Schmitz gaan de wanden langer dan tien jaar mee. De afname van het geluid is 10 tot 15 decibel. Maar een terugname van 10 decibel betekent al de helft van de subjectief gemeten geluidssterkte en 15 decibel een vermindering met 75 procent. Volgens de heer Schmitz wordt het als overlast ondervonden geluid hierdoor tot goed te verdragen teruggenomen. Hij heeft dat ondermeer ondervon den bij woningen langs de autobaan naar Hannover waarlangs ook enkele van dergelijke wanden zijn geplaatst. Goede ervaring heeft de fabriek ook bij het geluiddicht maken van fabrie ken en installaties. Hier werd zelfs een absolute stilte bereikt. De vinding van de heer Schmitz bestaat uit kunststof blokken van een meter lengte. 25 cm breed en tien cm. dik. Deze blokken worden door mid del van stalen spanten luchtdicht op elkaar gestapeld en aan elkaar ver bonden. Aan de zijde van de geluids bron zijn de blokken in drie delen schuin op de grond gericht ver deeld. Er zitten zeshonderd gaatjes in. Het geluid dat daardoor naar binnen komt wordt gedempt in een vier cm. dikke glaswolplaat. De geluidstrillin gen die er nog doordringen worden aan de achterzijde weerkaatst en gaan weer door het glaswol. Volgens de heer chmitz worden door zijn systeem de geluidstrillingen omgezet in energie, namelijk in warmte die door de lucht wordt afge voerd. Het is de eerste keer dat geluid dat in de vrije natuur bestaat kan wor den afgebroken. Het is niet percé noodzakelijk dat de geluidsbron erg dichtbij staal. Zelfs op grotere af stand worden reeds goede resultaten bereikt, Ook het geluid van machines die nog vlak boven de baan zitten wordt afgebroken omdat deze ge luidsgolven op de grond zijn gericht en door het beton naar de anti-la- waaiwand worden gericht. De havenmeester van luchthaven kingsacties te gaan ondernemen in bedrijven, die niet willen ingaan op de looneisen van de werknemers. Nu het centraal overleg ,o.a. door de af wijkende houding van de confessio nele bonden, in een impasse is ge raakt. wil de bond na de grote de monstratieve bijeenkomst op 15 ja nuari in Utrecht cao-onderhandelin gen per bedrijf gaan openen. Bedrijven die de vakbondseisen af wijzen, kunnen er volgens de heer Schravemade op rekenen, dat onder hun personeel stakingsacties zullen uitbreken. Tot eventuele acties zal echter pas worden overgegaan, nadat de ledenvergadering daarover heeft beslist. Te verwachten is, dat de bond .alleen acties zal programmeren in de 35 grootste metaalbedrijven (scheeps werven en elektrotechnische indus trie) in het Waterweggebied. In en rond Rotterdam werken ongeveer 45.000 metaalarbeiders. De heer Schravemade legde er vrij dagmiddag nog eens de nadruk op, dat zijn bond blijft vasthouden aan de eerder gestelde eisen: 3 procent reële loonsverbetering, volledige com pensatie van alle prijsstijgingen en de betaling van 2.3 procent prijsin- dexering over 1971. Rotterdam, de heer A. F. W. v.d. Hoek zal zijn bevindingen in een rap port aan de wethouder opstellen. De leden van het werknemrscomité zul len d autoriteiten per brief eveneens op de hoogte stellen van hun bevin dingen die uiteraard ook voor de woonwijken rond Schiphol te gebrui ken zijn. De heer Schmitz deed zijn uitvin ding al zeventien jaar terug. Tot nu toe kreeg hij door twijfel aan het nut niet de gelegenheid zijn anti-Iawaai- blokken in produktie te brengen. Nu is het bedrijf in onderhandeling met luchthavens in vrijwel alle Europese landen. door de gemeenschap als geheel zal doen geschieden. Wat de zelfstandigheidsidee betreft verschilt spreker met de Rotterdamse hoogleraar Van Maarseveen van me ning over de juiste betekenis van de Wet universitaire bestuursvorming. Spreker bepleitte een onderzoek naar de mogelijkheid van het vrijlaten van de universitaire contract-research. Vervolgens wees nrof. De Haan op duidelijke verschillen tussen univer siteitsraad en college van bestuur, o.a. een groter dualisme. Bij een vergelijking met de demo cratisering van ondernemingen en overheidsdiensten wees de spreker op het grote verschil in rechtsontwikke ling t.o.v. de universitaire democratie. De ondernemingsraden hebben, an ders dan de universitaire raden, maar een zeer beperkt medebeslissings recht. terwijl van enige formalisering van een gedemocratiseerde werkver houding aan de basis, vergelijkbaar met de universitaire vakgroepstruc tuur. in de Wet op de ondernemings raden van 1971 geen sprake is. De maatschappij-kritische vakbe weging streeft, mede blijkens kran tenberichten, naar een samenleving zonder werkgevers en met arbeiders- zelfbestuur. Het is de Vraag of deze wensen wel verenigbaar zijn, nu afschaffing van de werkgever, de ondernemer en dus ook de ondernemingsgewijze produk tie tevens het einde van de autonomie van de onderneming betekent. Prof. De Haan meende dat men bij overheidsdiensten moet onderschei den tussen externe en interne demo cratisering. De eerste voltrekt zich via het hogere democratische niveau waaraan de dienst ondergeschikt is, terwijl de laatste betrekking kan hebben op medezeggenschap van het ambtena'-enpersoneel in de bepaling van de wijze van taakuitvoering door de dienst. Zou men die medezeggen schap tot een beslissend2 maken, dan zou dit licht tekort doen aan de de mocratische verantwoordelijkheid naar buiten. Spreker vroeg zich tenslotte af, in hoeverre de universitaire democratie met haar vergaande formele regeling model kan gaan staan voor ontwikke lingen elders in de samenleving. Hij meende dat deze dan in haar prakti sche toepassing moet voldoen aan ho ge maatstaven van humaniteit. Voor hem persoonlijk is ook de democrati sche gedachte uiteindelijk gegrond vest in de idee der christelijke vrij heid. ROTTERDAM Het dagelijks bestuur van Rijnmond heeft minister Drees (verkeer en wa terstaat) gevraagd op korte ter mijn toestemming te geven de Rotterdamse metro door te trek ken naar Spijkenisse, opdat het eiland Voorne en Putten niet meer zo sterk afhankelijk is van de capaciteitsarme Spijkenisser brug. Het eiland zou daardoor aantrekkelijker worden voor woningbouw. Rijnmond nam dit initiatief na een gesprek met minister Udink (volks huisvesting en ruimtelijke ordening). Volgens deze bewindsman zal Rijn mond in de eerstkomende jaren adar woningen moeten bouwen, waar al een goede infra-structuur aanwezig Een met Voorne-Putten vergelijk bare situatie doet zich, volgens Rijn mond .voor in het oostelijk deel van- het Rijnmondgebied. De gemeente Krimpen aan den IJssel (nu 20.000 inwoners) krijgt volgens het streek plan .in de toekomst 50.000 60.000 inwoners. Naar de mening van Rijn mond kan Krimpen ook op korte ter mijn al een aandeel leveren op het gebied van de woningbouw. Krimpen is echter alleen door de Algerabrug verbonden met de Rijn mond a gglomreatie. „Deze brug heeft zijn dagcapaciteit al ve roverschre- den, zodat ook hier een belangrijke stagnatie in de verdere ontwikkeling dreigt op te treden, aldus Rijnmond. „Binnen twee jaar kan aan de westzijde van Krimpen een brug over de Hollandsche IJssel worden ge bouwd. Deze 'brug moet alleen be stemd zij'n voor het openbaar ver voer, opdat de verkeersopstoppingen hier niet nog meer toenemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 5