Van Ruler: ruimte van
christelijke speculatie
voor
Opnamebeleid
bejaarden gehekeld
Meningsverscliil over
verdelen opbrengst
van kinderpostzegels
Dr. M. J. Arntzen nietj
dr. J. Schelhaas wel
privaat-docent VU
Theologisch werk (deel 2)
Regeling voor
lesgeven van
autorijscholen
BEROEI'lNGSWERK
Een woord voor vandaag
COMMENTAAR
Staking
ZATERDAG 8 JANUARI
door prof. dr. H. M. Kuitert
In deze bespreking van het tweede deel van prof. Van Rulers Theologisch Werk (Nijkerk, Callen-
bach. Prijs 23,— Bij intekening 20,—) is het niet mijn bedoeling nog eens uitvoerig in te gaan op
de theologie van Van Ruler.
Wel zou ik op enkele saillante the
ma's willen attenderen waar de op
stellen uit dit deel bijna omheen ge
groepeerd schijnen te zijn.
Het eerste thema dat ik hier wil
noemen is het thema van de zelfstan
digheid van de bijbel tegenover heel
de theologie, een zelfstandigheid die
zover wordt doorgevoerd dat Van Ru-
Ier hat bijna reeds te veel vindt om
van Dij bel se theologie te spreken
Daarin ziet hij al het begin van een
heilloze verwarring: het door elkaar
halen van de schrift en het systema
tiserende, speculatieve dénken, dat
hij zelf zo gaarne bedreef. Ik zie de
nadruk waarmee Van Ruler bijbel en
systematische theologie van elkaar
afgrenst, dan ook als een soort zeke
ring die Van Ruler met het oog op
zijn eigen manier van theologiseren
aanbracht en ook wel aan moest
brengen. Het verklaart waarom de
bijbel zo'n geringe rol speelt in zijn
dogmatische studies, en omgekeerd:
het verklaart ook waarom zijn
veelal prachtige bijbelstudies tel
kens in aparte bundels zijn versche
nen.
Zorgeloze toon
Afgezien van dit laatste: het krasse
uit elkaar houden van bijbel en dog
matiek gaf hem tegelijk de kans om
bijvoorbeeld in het opstel onder de
titel De evolutie van het dogma
geweldig ver weg te lopen zonder aan
het geloof zelf ontrouw te worden
Hij kan rustig de vraag stellen of wij
nog hetzelfde als Paulus beweren, hij
kan zelfs suggereren dat zoiets niet
eens hoeft, want in de systematische
dogmatiek mag gespeculeerd worden.
Maar dat kan allemaal op deze zorge
loze toon omdat en voorzover de beek
(is theologie) en de bron (is de schrift)
duidelijk van elkaar onderscheiden
blijven. Men leze het werkelijk mee
slepende opstel, dat ik zojuist noem
de. waar „bron" en „beek" uitvoerig
in deze zin aan de orde komen. Maar
dezelfde afgrenzing (in dezelfde func
tionering) komen we in meer bijdra
gen tegen, b.v. in het knappe verhaal
over geloofssymbolen en wetenschap
pelijke begrippen, indertijd in „Kerk
en Theologie" verschenen, en in het
(overigens zwakkere) opstel Evangelie
en ideologie, waarin met behulp van
dit woordpaar opnieuw ruimte ge
schapen wordt voor christelijke spe-
Dode bij botsing
MIJNWERKERS LEMMER De
58-jarige vertegenwoordiger G. J.
Breeden uit Rijswijk Z(H) is gister
morgen om het leven gekomen bij
een botsing op de Friese weg in Lem
mer. De bestuurder van de andere
wagen, de heer M. Miedema uit
Kloostertille moest gewond in een
ziekenhuis worden verpleegd.
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter).
H. P. Ester, O. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
culatie in theologische of wereldbe
schouwelijke zin heel veel ruimte
zelfs doordat evangelie en ideolo
gie scherp van elkaar worden onder
scheiden. Het komt er eigenlijk op
neer: ideologie (lees: speculatieve en
systematische theologie) mag, zolang
we het maar niet bijbels noemen.
Niet afkerig
Daar kan ik meteen een zijdelingse
opmerking aan vastknopen. Van een
gelijkstelling van dogmatische theolo
gie enerzijds en filosofie anderzijds
was Van Ruler nooit afkerig. Hij is
het ook in deze bundel niet. Allicht
niet. De geschapen werkelijkheid en
het geschiedende menszijn, alles wat
is en geschiedt, is ook openbaring, al
noemen we dat in de gereformeerde
traditie dan algemene openbaring.
Maar algemene openbaring en bijzon
dere openbaring sluiten elkaar toch
niet uit? Geen theoloog die eraan
ontkomt over deze vragen na te den
ken. Maar ook geen theoloog die ik
citeer feitelijk Van Ruler al een poos
je eraan mag wanhopen beide in
een synthese, hoe dan ook gecon-
strueerd, met hoeveel spanningen ook
geladen, bijeen te brengen. Of men
het met Teilhard de Chardin moet
proberen of met een ander, is een
volgende vraag. De opgave van de
synthese ligt voor ons; kerk en theo
logie behoren op de hoogte van hun
tijd te zijn.
Weinig exegese
Wanneer men men zie nogmaals
het opstel Ideologie en Evangelie
deze dingen bij Van Ruler leest (en
overal herlezen kan) vergeeft men
hem gaarne de overdrijving en exu
berantie bij het formuleren van zijn
vraagstellingen en antwoorden. En
wat belangrijker is: dan wordt het
ook duidelijk hoe weinig men zijn
theologisch werk kan ophangen aan
wat zure opmerkingen in de richting
van de barthiaanse theologen of an
dere voor zijn gevoel nieuwlich
ters. Zijn werk is er een doorlopend
getuigenis van dat men zijn grote
geest in die kleine bitterheden niet
kan of mag opsluiten.
Ik sprak nog niet over de ambts
theologie die in deze bundel aan de
orde komt. Ook niet over het aards
perspectief waarmee de bundel, zeg
maar, begint en eindigt. Van Ruler
kan dat zo kras uitwerken dat zelfs
de term „nieuwe schepping" voor
hem een dwaling is. Er is maar één
wereld, en dat ls dc onze. Wij worden
met haar door het gericht heen
behouden.
Hoe intrigerend ook, en hoe vol
aanknopingspunten voor de nieuwe
theologische ontwikkelingen van van
daag, ik laat de Introductie hier voor
wat zij is. om nog wat ruimte over te
houden voor een verwijzing naar nog
weer een ander werk van Van Ruler.
Ik wees er reeds op, dat zijn theologi
sche opvattingen aansprakelijk zijn
voor het merkwaardige feit dat hij in
zijn dogmatisch werk nagenoeg niet
exegetiseert. De bijbel komt altijd in
aparte bijbelstudies om ze voorlo
pig zo te noemen aan de orde.
Deze opmerkelijke stand van zaken
dient nog een verlengstukje _le krij
gen. Feitelijk wil Van Ruler ook niet
eens exegetiseren in de strenge zin
van het woord. Zijn omgang met de
Schrift ls er niet minder om. maar
wel anders. Van Ruler mediteert,
overdenkt in al zijn bundels bijbel
studie. Het zijn er heel wat, en ze
hebben mede door de gevolgde
procedure een geheel eigen kleur.
Twee bundels
Zomer 1971 verschenen er nog
twee, te weten Op gezag van een
apostel (Nijkerk, Callenbaeh 1971.
Prijs 14,50) en Marcus 14 (Kampen,
Kok 1971. Prijs 9,75).
Het zijn teksten die oorspronkelijk
door hem werden uitgesproken voor
de AVRO-microfoon. De apostel,
wiens woorden in de eerstgenoemde
bundel worden besproken, is Paulus,
in het bijzonder de Paulus van Rom.
12 en 13.
Ik heb de indruk dat Van Ruler,
tegen zijn gewoonte in, in deze bun
del wat meer de theologische kant
opgaat, terwijl hij zich in de bundel
over Marcus 14 meer aan zijn medi
tatieve gewoonte houdt Hij is n.m. in
de laatste bundel dan ook helemaal
zichzelf. Zo geeft hij eigenlijk in zijn
methode zijn portret. Hij wilde zo
graag zichzelf blijven. Daarvoor
zie boven de strenge scheiding tus
sen Schrift en het vrije veld van de
systematische theologie. Maar nog
een keer: daarvoor ook de vorm van
de meditatieve omgang met de
Schrift. Zij bespaarde hem het
keurslijf van de exegetische regels.
Ons bracht ze een aantal overdenkin
gen met een veelal indrukwekkende
zeggingskracht.
De bundel over Paulus is iets mo
notoner, als ik het zeggen mag, waar
schijnlijk omdat zoals ik al aan
duidde er meer theologie op het
spel stond. Marcus 14 heeft het voor
deel dat de meditaties die erin staan,
een >groot aantal jaren beslaan, ik
meen een tijdvak van 1950 tot 1970.
Voor mensen die Van Ruler gevolgd
hebben, is dat interessant. Men her
kent bepaalde thema's in bepaalde
meditaties terug, die hem kennelijk
te eniger tijd diep hebben
geïntrigeerd. Ik moet er haastig aan
toevoegen dat weinig, thema's hem
niet geïnteresseerd hebben en dat ook
Öeze kant van zijn persoon in deze
meditaties telkens naar buiten treedt.
Voor wat in Marcus 14 staat, heb ik
niet alleen onverholen bewonde'ring
maar ik ben er ook als ik dat hier
zo openhartig mag zeggen diep
door ontroerd. Dat laatste is o.a. wat
Van Ruler met zijn bijbeloverdenkin
gen beoogde. Zij vormen, naast zijn
dogmatisch werk, het andere been
waarop Van Rulers theologische werk
loopt. Dat heb ik in de aanhef van
deze inleiding proberen duidelijk te
maken. Het wordt bevestigd door het
feit dat Van Ruler er ontzaggelijk
veel werk van maakte. Men vergist
zich dan ook diepgaand omtrent zijn
persoon en werk als men zijn medita
ties als theologische krullen of spaan
ders opvat. Zij waren voor hem we
zenlijk.
Van een onzer verslaggeefsters
UTRECHT Tussen het Ne
derlands comité voor kinder
postzegels en de (ook in het co
mité vertegenwoordigde) Alge
mene Nederlandse Onderwijsfe-
deratie zijn besprekingen aan de
gang over de verdeling van de
opbrengst van kinderpostzegel
acties. De onderwijzers spelen
een belangrijke rol bij de acties,
omdat het de lagere schooljeugd
is die door het huis aan huis no
teren van bestellingen steeds
voor verreweg het grootste deel
van de opbrengst, de laatste paar
jaar ongeveer vijf miljoen gul-
.den, zorgt.
Volgens een woordvoerder van de
ANOF vragen de onderwijzers zich af
of de noden in Nederland nog wel zo
groot zijn dat de schoolkinderen er de
straat voor opgestuurd moeten wor
den. „Uit cijfers is gebleken dat een
deel van de opbrengst naar doelen
ging die het lagere schoolkind niet zo
aanspreken. Dat zijn zonder twijfel
goede doelen, maar we moeten het
pedagogisch element in deze actie
niet over het hoofd zien. Daarom vin
den wij dat er meer gericht moet
worden op de elementcire noden
(honger, ziekte) onder kinderen in het
buitenland".
Het Nederlands Comité voor kin
derpostzegels steunt reeds in toene
mende mate projecten in de sfeer van
de alternatieve hulpverlering.
De heer N. Prinsen, directeur van
het Comité voor kinderpostzegels,
vindt het jammer dat na een uitzen
ding van de AVRO de indruk van
een scherp conflict is overgebleven.
„We betreuren dat zeer. Natuurlijk
begrijpen we het standpunt van de
ANOF. Het steunen van instellingen
als Release, Sosjaale Uniten, het Jon
geren Advies' Centrum, alle in de sec
tor oudere jeugd, spreekt schoolkin
deren niet aan. Maar het steunen van
dit soort instellingen die nog in een
experimenteel stadium zijn is nodig.
Nodig totdat zij hun waarde voldoen
de bewezen hebben om vooi subsidie
in aanmerking te komen (het "start
motor-principe"). Ik beri er zeker van
dat er een voor beide partijen bevre
digend compromis uit de bus zal ko
men".
Een eventuele wijziging ir de ver
deling van de kinderpostzegelop
brengst zal nog niet gelden voor de
actie die op het ogenblik aan de gang
is. In 1971 is 400.000 gulden besteed
aan projecten in Suriname en de Ne
derlandse Antillen en 275.000 gulden
aan projecten in de ontwikkelingslan
den. Dit laatste bedrag zal in 1972
waarschijnlijk, overeenkomstig het
advies van de deskundigen, worden
opgevoerd tot ruim vijf ton
Van een verslaggever
DEN HAAG De toekomstige re
geling voor het lesgeven aan rijscho
len zal niet meer (maar ook niet min
der) inhouden dat de instructeur vol
doet aan eisen van vakbekwaamheid
die bij de wet geregeld (zullen) zijn.
Dit heeft de secretaris-generaal van
het ministerie van verkeer en water
staat, mr. C. J. G. J. Vinkesteijn gis-'
termiddag gezegd bij de installatie
van de commissie die de eisen voor
de vakbekwaamheid van rij-instruc
teurs gaat samenstellen.
De secretaris-genera al herinnerde
eraan dat eerst onder meer artikel
208 van de grondwet moet worden
gewijzigd Dit artikel garandeert de
vrijheid van onderwijs. De wijziging
behoeft overigens alleen nog de goed
keuring van de Eerste Kamer.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Schoonhoven (toez.):
A. van Brummelen te Hierden; door
de cl. Doetinchem tot pred. btgw.
werkz. (geest.verz. herv. stichting Den
Ooiman te Doetinchem). H. Hoekstra
te Zeist, die dit beroep heeft aange
nomen.
Afscheid: van Heemstede: L. D.
van Dijl, ber. te Groesbeek; van Ha-
vel te: J. B. v. Bork, ber. te SChagen
c.a.; van Aalst: D. J. Kuperus, ber. te
Nieuwerkerk a.d. IJssel; van Vel-
sen-N: A. J. v. d. Linden, ber. te
Bergum; van Leeuwarden/Huizum:
onderwijsdeskundig medewerker chr.
ped. studiecentrum te Hoevelaken
eervol ontheven met bevoegdheid v.e.
em. pred.).
Intrede: te Lochem: H. Onstein,
v h pred. te Hilversum en later per-
soneleschef te Amsterdam; te Haar
lem: D. Groeneboer uit Amster
dam-W.; te Rouveen: kand. C. Kik
uit Rotterdam.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Utrecht-Oost:
H. J. Huijser te Aarau (Zwits.); naar
Hilversum: dr F. H. van Meyenfeldt,
v.h. godsdienstleraar aldaar; naar
Veendam-Meden: J. van der Klaauw
te Rotterdam-Charlois.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Bedum: H. D. van
Herksen te Heemse.
Bedankt: voor Houwerzijl: J. Pout-
sma te Nijega/Opeinde; voor Ermelo:
R. te Velde te Hattem.
Afscheid: van Zwolle: D. Vreug-
denhil, ber. te Velp.
p Intrede: te Ede (B.V).: C. P. Plooy
uit Heemstede (b.v.).
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Bennekom: H. C. v. d.
Ent te Katwijk aan Zee; te
Utrecht-C: H. v. d. Schaaf te Dor-
drehet.
Afscheid: (12 jan.) van Dordrecht:
D. Slagboom ber. te Barendrecht.
GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen: te Terneuzen: F. Malan
te Gouda.
ALG. DOOPSG. SOC.
Intrede: te Den Haag: A. Zwarten
dijk uit Wormerveer.
BAPTISTENGEMEENTEN
Tntrede: te Delfzijl: W. Kos uit
Hengelo (O).
Als twee discipelen van Johannes de Doper hun meester hor
zeggen: zie, het Lam Gods, laten zij hem prompt in de steek
volgen de Heer.
Het is een tekst voor een dominee om een gevoelvolle preek o i
te houden. En tegelijkertijd is het een tekst waar we veel te v<
in kunnen leggen. Want het is kennelijk meer een volgen i
nieuwsgierigheid dan uit geloof.
Het is ook een woordeloos volgen, eigenlijk een soort „schad
wen", iets waarvan we lezen in een detectiveroman of een spi
nageverhaal. Soms vraag ik me af of de beide discipelen elkaÊ
niet van tijd tot tijd hebben aangestoten, en gezegd: „Durf f
Hem aan te spreken?"
Maar ah zij het initiatief niet durven nemen, neemt de Iieila
het. Zo gaat het altijd Zo begon het al met Kerstmis. Niet
mens zocht God, maar God kwam in Christus tot de mens.
De Heer draait zich om en vraagt: Wat zoekt ge?" Het is du
delijk dat Hij zich helemaal stelt in hun schoenen. Wat zoekt
wij? Rust, vergeving, een nieuw leven, blijdschap, kracht voor t
strijd om het bestaan... de rij wordt te lang om alles op te son
men.
En tóch zullen we dat alles nooit in zijn volkomenheid vinde
als we niet zelf leren die vraag anders te stellen: „Wie zoel
ge?" Want dat alles ontvangen we alleen in Christus.
Weiezen vandaag: Lucas 1
We lezen morgen: Samuël 1
76-79
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De gerefor
meerde emeritus-predikant dr.
J. Schelhaas Hzn. te Amsterdam
is op zijn verzoek toegelaten als
privaat-docent aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam. Zijn
collega dr. M. J. Arntzen, voor
heen gereformeerd predikant te
's-Gravendeel en thans predi
kant van de buitenverbandse
vrijgemaakte gereformeerde
kerk te Breukelen, die eveneens
verzocht had om een privaat
docentschap, is niet als zodanig
toegelaten. Aldus is beslist door
de directeuren van de VU, in
overeenstemming met het colle
ge van curatoren.
Dr. Arntzen en dr. Schelhaas hadden
hun aanvraag gedaan niet zonder
aandrang uit de kring van verontrus-
Ongeveer 12.000 Ovambo's, een bevolkingsgroep
uit Namibië (Zuid-West-Afrika), hebben de Zuid-
afrikaanse premier John Vorster een onplezierige
jaarwisseling bezorgd. Half december legden zij
hun werk neer en gaven ze te kennen, dat ze terug
wilden naar hun vrouwen en kinderen in Ovambo-
land, dat in het noorden van het door Zuid-Afrika
bestuurde Namibië ligt.
Hoewel het internationale gerechtshof in Den
Haag vorig jaar uitsprak, dat Zuid-Afrika*het ge
bied ten onrechte blijft besturen, trekt de regering-
Vorster zich daar niets van aan. Zij beweert
ondermeer, dat ze de bevolking van Zuid-West-
Afrika de naam Namibië is taboe in Pretoria
naar volledige onafhankelijkheid leidt. Wat daar
in de praktijk van terecht komt, hebben de stakers
nu onder de aandacht van de hele wereld gebracht.
Zij zijn in staking gegaan, omdat zij niet langer
slaaf willen zijn. Zij hebben gekozen voor de vrij
heid, al betekent dat waarschijnlijk armoede en
ontbering in Ovambo-land. Maar dat wilden ze
liever dan nog langer mee te werken aan een con
tractsysteem, dat hen voor twaalf tot achttien
maanden overlevert aan de blanke mijnbazen.
Gedurende die contractperiode moeten de Ovam
bo's voor lage lonen in de mijnen werken, die ver
van hun geboorteland liggen. Ze kunnen niet gaan
werken waar ze willen. Zonder een contract mogen
7P 'p'fs r>:pverio«pn Ze PVWPn h""
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Het opnamebe
leid van de meeste bejaardente
huizen is een schandaal. Dit
schrijft een groep van negentien
huisartsen in een „Protest tegen
een te vaak verzwegen misstand"
in het weekblad Medisch Con
tact.
Hun kritiek richt zich tegen de be
sturen van verzorgings- en verpleeg
tehuizen, tegen het overheidsbeleid
dat zij ontoereikend noemen, en tegen
een aantal collega-artsen.
Ten eerste beschouwen de meeste
mensen een bejaardenhuis nog steeds
als een pension voor gezonde bejaar
den, schrijven de negentien. Dat vin
den zij volkomen onjuist, niet alleen
vanwege het huidige tekort aan be
jaardencentra, maar ook omdat de
meeste bejaarden zo voortijdig uit
hun vertrouwde omgeving worden
gehaald en onnodig afhankelijk ge
maakt. Met goede hulp vanuit een
dienstencentrum is dat niet nodig en
het is kortzichtig dat op veel plaat
sen het open bejaardenwerk nog zo
weinig van de grond komt, menen de
schrijvers.
Ten tweede voercr. tal van verzor-
moet kennelijk weer eens worden ge
spaard ten koste van het welzijn van
velen", constateren de huisartsen.
Wel is er een wet op komst die des
kundig toezicht op het opnamebeleid
verplicht zal stellen, maar zij vragen
zich af hoelang „het verzet van diver
se behoudzuchtige besturen" dit nog
zal tegenhouden.
FUNCTIE AANGETAST
Doordat er teveel kerngezonde be
jaarden in tehuizen zitten wordt niet
alleen schade toegebracht aan talloze
verzorgingsbehoevenden die nu op
onverantwoorde wijze vaak alleen
thuis blijven, maar ook de functie
van de verpleegtehuizen, die voor
ernstige gevallen bestemd zijn, wordt
ernstig aangetast.
In die verpleegtehuizen liggen tal
van patiënten die voldoende hersteld
zijn om naar een verzorgingstehuis te
gaan, maar omdat zij daar niet wor
den opgenomen blijven zij het sys
teem verstoppen, terwijl zij er zelf
ook allerminst beter op worden. Ook
op de bezetting van de verpleegtehui
zen vindt 'praktisch geen controle
plaats door de instanties van de Al
gemene wet bijzondere ziektekosten,
die de financiering in handen hebbe.
Zo wordt onzorgvuldig omgesprongen
met gemeenschapsgelden, wat volgens
de negentien ook al blijkt uit de „on
voorstelbare verschillen in de toege
stane dagverpleegprijs." Die prijs va
rieerde vorig jaar van 55 tot 110,
„afhankelijk van de mate van luxe
bij de inrichting of het hobbyisme
van de directeur-geneesheer. Hier is
al evenmin sprake van controle.'
De negentien hebben hun „duide
lijk geadresseerde klachten" gefor
muleerd op een nascholingsweek voor
huisartsen uit Leiden en omgeving.
Zij vonden het wenselijk, deze zaken
in bredere kring ter discussie te stel
len.
te gereformeerden, bij wie veel
zwaren leven tegen met name
theologische faculteit van de VU.
dr. Schelhaas is, zo wordt ons v^art
de kant van de VU bericht, toegïL
laten als privaat-docent bij de facu£nt
teit der godgeleerdheid om onderwijn-ar
te geven over in nader overleg vat, ee
te stellen onderwerpen uit de exegesTe\
van de Heilige Schrift; deze toelatir|uit
heeft betrekking op de lopende cult
sus en zal telkens voor de duur v$t.)
een cursus opnieuw kunnen wordvaar
verleend. torn
Het verzoek van dr. Arntzen om al
privaat-docent onderwijs te geven r
de dogmatiek en de dogmengeschjeVo
denis is niet ingewilligd. Omtrent d Ee
reden van de weigering deelt mejent
ons van de zijde van de VU mee,
deze beslissing niet alleen berust
bezwaren van wetenschappelijl
aard, welke tegen de -aanvraag
dr. Arntzen waren in te breng<
maar ook op de overweging dat
gebleken negatief-kritische houdii
van dr. Arntzen tegenover de
(deze houding kwam ook in de motïSC
vering van zijn aanvraag naar vorei*
geen redelijke grond biedt voor
verwachting dat door de inwillig
van deze aanvraag het belang var>
VU zou worden bevorderd.
Desgevraagd zei dr. Arntzen
dat hij wel Itereid was te erkennf
dat de vorm, waarin hij .zijn kriti<
geuit had, soms te fel was gewee:
Materieel handhaaft hij echter zij
bezwaren tegen de VU, zoals de:
thans reilt en zeilt, en speciaal teg«
de theologische faculteit. Wat het
dere bezwaar betreft: dr. Arntzen z<
dat men de foripulering van wat hi
wenste te doceren, te ruim vond;
privaat-docentschap kan naar de mi
ning van directeuren slechts betrektri
king hebben op een specifiek en
perkt gebied van wetenschap. Ik haitf.
zo vertelde dr. Arntzen verder, alf
onderwerp de christologie opgegevei
met deze omschrijving: de persoon eilij
het werk van onze Here Jezus Chris
tus, zowel dogmatisch als dogmenhi:
torisch beschouwd.
vrouwen en kinderen niet meenemen; die blijven
alleen achter. Zelf moeten ze maand in maand uit
in naargeestige nederzettingen leven, met alle ge
volgen van dien.
Dit systeem van trekarbeid wordt niet alleen in
Namibië toegepast, maar is de basis van de apart
heid in heel zuidelijk Afrika. Vrouwen en kinderen gingshuizen „nog steeds een volko-
worden in reservaten opgeborgen, die eufemistisch rn^rsCchaLmrpES'dtoeIntePw?f-S
thuislanden heten. De mannen mogen m de zen aan mees^ urgente noodgevai-
.blanke" gebieden werken. len, wordt nog geselecteerd op gods-
Gelet op de salarissen van de blanken verdienen dienstige gezindheid, stand of gezonds-
deze zwarte slaven een hongerloon. Tegen deze ^eid" He.t. eni®eex^uus kan v°^e"s
,to ,b. de negentien huisartsen zijn, dat de
onmenselijke trekarbeid, zonder welke het apart- pensionprijs door het provinciale toe-
heidssysteem van Vorster niet kan werken, zijn de zicht zo krap wordt gehouden dat
Ovambo's nu in opstand gekomen. Dat schokt niet men onvoldoende personeel kan aan-
alleen Namibië, maar heel Zuid-Afrika. Want de lre.k,re!1 V°or die verzoripng
kans is niet gering, dat de vlam zal overslaan naar
al die plaatsen in Zuid-Afrika waar de Afrikanen
het zware werk van de blanken opknappen. En dan
barst de bom. De blanken hebben zichzelf door hun
kortzichtige politiek, die de overgrote meerderheid
van de bewoners van Zuid-Afrika de meest opname meestal in handen van „een
élémentaire rechten onthoudt, op een kruitvat absoluut eigenmachtig bestuur, be-
j L j staande uit goedwillende maar zelden
gemanoeuvreerd. Apartheid betekent voor de d„kundige ileden." De gemeentelijke
Afrikanen: lage lonen, overvolle treinen, uit elkaar autoriteiten betalen via de subsidie
gerukte families. Het is vooral een economisch wel het verblijf van de meeste men-
uitbuitingssysteem. De Ovambo's laten nu zien, san die worden opgenomen, maar zij
dat de Afrikanen daar een machtig wapen tegen v^r^aardeTviir o'p^me'jjrhclli-
hebben. ge koe van het particulier initiatief
nodig hebben. Toch noemen zij het
„onbegrijpelijk dat er nog steeds col
lega's te vinden zijn die aan deze
misstand meewerken door het ver
richten van keuringen."
En dan is verder de beslissing over
Discriminatie
Sommige gemeenten gaan de voet
balsport. erv ook de voetbalspelers met
duizenden guldens steunen uit de al
gemene kas, zodat zij met een nog
groter tekort op de begroting komen.
In sommige gemeenten heeft men
een sluitende begroting, en geen bui
tenissige voorzieningen, maar zelfs
gebrek aan de meest elementaire
voorzieningen.
Moeten de brütalen ook in dit op
zicht de hele wereld hebben?
Boskoop C. J. Keizer
Nooit meer doen (10)
Seth, ga je gang. Ga je gang jon
gen. Er i? niets waarmee je zo succes
vol de gek kunt steken als de Heilige
Schrift. (Tenminste, als je er geen
eerbied voor hebt). Je krijgt de hele
wereld aan je voeten (Zolanghet
duurt) maar het gewinnen van de he
le wereld en daarbij schade lijden
aan je ziel is geen onverdeeld genoe
gen Ga je gang. God is r.let boos op
je. Hij houdt meer van jou dan jij
vfHi Hem, (Ik mag je niet zo erg)
maar je draait je rug naar Hem toe
dus kijk je in de duisternis en je
loopt bij Hem vandaan dus ga je de
kou in. Dat moet je natuurlijk zelf
weten. Ik wilde Je alleen rr.aar waar
schuwen: Het kwaad keert zich tot
zijn meester.
Den Haag A. Maan
Nooit meer doen (11)
Ik wil niet zeggen dat de heer
Groeneweg het programma niet be
grepen heeft, hooguit verkeerd begre
pen. Het valt altijd weer op dat
Evangelieverkondiging binnen zeer
strenge kaders geplaatst moet wor
den; met Christus op de bruiloft heb
ben wij als kleine moraaltheoloogjes
nog steeds moeite, evenals met ge
dachten over voetwassing, hoeren,
tollenaars, moordenaars enz. Dat had
er toch maar liever niet moeten
staan. Wat kan en wat niet kan, wat
stichtend is en wat goddeloos, dat
weten we beter; de farizeeërs en
schriftgeleerden wisten dat ook heel
goed. beter dan onze Here Jezus
Christus die er uiteindelijk voor aan
het kruis ging: „IHij heeft God gelas
terd".
En wij, na 2000 jagr liefdeleer, kla
gen theologen aan. die worstelen met
hun problemen die onze problemen-
zijn, stappen uit kerken en uit om-k
roepen om onze eigen ideetjes 'wal
meer kracht bij te zetten in onzi
eigen clubs. En als een acteur me|
zijn gaven probeert op eigentijds»
wijze gestalte te geven aan de Bijbel*
se Boodschap, treden wij onze mede*
mens niet met liefde tegemoet, zoal.»
Christus ons dat leert, maar zoeken!
met achterdocht en haat achter elk]
liedje spotterij, satanswerk en weef
ik wat, en kunnen niets anders zeg-1
gen dan: Seth-ga-jij-maar! De men-l
sen van het Leger des Heils en velef
buitenkerkelijken hebben het beterj
begrepen dan onze briefschrijvers.
Doch in ootmoed achte de één de|
ander uitnemender dan zichzelf!
Zwijndrecht B. J. Kruit|
Noot van de redactie:
Over het Oudejaarsavondnrogram-
ma van Seth Gaaikema ontvingen wij
nog enige brieven, maar aangezien
daarin geen nieuwe aspecten naar
voren werden gebracht, menen wij,
mede gelet op de geringe plaatsruim
te, de discussie thans te mogen be
sluiten. Uit het feit, dat wij een flink
aantal protesten onverkort hebben
gemiblieeerd. blijkt wel, dat wij ernst
maken met de meningen en gevoe
lens, die in onze zo verscheiden le
zerskring leven en dat wij niet an
ders willen dan deze gevoelens
respecteren Redactie.