Spaanse scholen krijgen
driekwart ton uit actie
Voor de spaarbanken was
1971 een gunstig jaar
Cao-akkoorden in 3 bedrijfstakken °p grand eau
Deen dreigt land
uitgezet te worden
Kamerleden krijgen te
weinig informatie
over defensiebeleid
Giro voor Pedro werd enorm succes
Verwarring rond stempel
Oud -voorzitter
van VVDM
aangeklaagd
VRIJDAG 7 JANUARI 1972
ern
at
leve
s hj"'
AMSTERDAM De actie
,Giro voor Pedro" van Trouw
en de Kwartetbladen heeft 75.000
gulden opgebracht. Zoals bekend
is het geld bestemd voor steun
aan beide protestants-christe
lijke scholen van de Spaanse
Evangelische kerk in Madrid,
die sinds de oprichting zonder
enige subsidie functioneren en
evenals de protstantse kerk in
Spanje op hulp van buiten
landse kerken en organisaties
is anagewezen.
Vele duizenden uit de lezerskring
(Jvan Trouw en de bladen van het
ij Kwartet hebben in de afgelopen we-
a ken gereageerd. Bedragen, die varië-
n ren van één gulden tot enkele hon-
6 derden guldens, groeiden aan tot het
q prachtige bedrag, dat in ae loop van
de Spaanse synode Franciso Garcia
zal worden overgemaakt. De heer
Garcia, een zakenman in Madrid, is
h belast met een verdeling van het geld
Ij ten bate van de scholen „Collegio
i Evangelico Juan de Valdes" en „El
J Provenir", tezamen ongeveer driehon-
fj derd kinderen, van wie een aantal in
li laatstgenoemd centrum „intern" is.
Geweldige steun
De heer J. G. Blomkwist, leraar
Spaans in Amsterdam en secretaris
van de thans honderd jaar oude Ne
derlandse Vereniging „Het Evangelie
2j| in Spanje", heeft op ons verzoek met
„Madrid" getelefoneerd en de heer
Garcia de opbrengst van deze hulpac-
tie meegedeeld.
1 De reactie, die mede namens de
Spaanse Evangelische kerk werd ge-
I geven, luidt als volgt: „We zijn bij-
zonder verbaasd, dat protestanten in
F Nederland tezamen een dergelijk
vorstelijk bedrag hebben verzameld.
Allen, die hebben bijgedragen dienen
ervan overtuigd te zijn. dat het geld,
hoe belangrijk ook, niet het enige is,
J waarvoor onze over Spanje versprei
de gemeenten van de Evangelische
Kerk, dertigduizend Spaanse gezin-
I nen, dankbaarheid betuigen. Deze
vorm van daadwerkelijke medewer
king is voor ons, die als protestanten
i onder zo geheel andere omstandighe
den leven en werken, een geweldige
morele steun.
„Het is voor ons hartverwarmend
te mogen ervaren, dat we niet alleen
staan, dat we niet, zoals vele jaren
geleden het geval was, in een sterk
isolement verkeren. Het medeleven
kt uit uw lezerskring is een niet te on-
a- derschatten stimulans, zowe' voor ons
?r» scholenwerk als voor de arbeid van
nt de kleine kerkelijke groeperingen.
Nieuwe banken
Toen we enkele weken geleden tele
fonisch vernamen, dat er reeds 50.000
gulden bijeen was gebracht, ging er
een gejuich op bij het personeel van
onze scholen en ook bij de leerlingen,
aan wie wij bij de gezamenlijke mid-
De „Pedro's" op de overbevolkte
protestants-christelijke scholen in
Madrid zien straks hun meesters en
dagmaaltijd het goede nieuws bekend
maakten.
Pedro vroeg: „Krijgen we nu nieu
we schoolbanken, komt er een gymlo
kaal?" Ook andere kinderen lieten al
lerlei wensen horen.
De schoolbesturen zullen in de
eerste plaats met het Nederlandse
geld een deel van de groeiende ex
ploitatietekorten dekken. Immers,
niet alle ouders zijn in staat school
geld te betalen. In dit verband kost
het een voorbeeld veel moeite
de salarissen voor het onderwijzend
personeel dat uit idealisten bestaat
maandelijks te'kunnen uitbetalen.
Trouw en de Kwartetbladen, de of
fervaardige lezerskring, hebben ons
geweldig geholpen. Wij, als Spaanse
protestantse kerk zien hierin vooral
een bewijs van evangelische solidari-
juffrouwen breed glimlachend: een
goudschip vol peseta's uit Holland
voor hun arme scholen
teit van een dienst aan de naaste.
Woorden van dank lijken in het niet
te vallen. Wilt u er allen hartelijk
van overtuigd zijn, dat de hard wer
kende gemeenschap van de Spaanse
Evangelische kerk voor u allen een
monument heeft opgericht, dat wij U
heel, heel dankbaar zijn. U kunt er
van verzekerd zijn, dat al het geld op
zeer verantwoorde wijze wordt be
steed. Wanneer U in de loop van het
jaar, hetzij met vakantie, hetzij voor
zaken in onze stad komt, weet dan
welkom te zijn op een van onze scho
len." Tot zover de reactie uit Madrid.
Dank voor vertrouwen
Directie en redactie van Trouw-
Kwartet danken de duizenden uit de
lezerskringen voor het vertrouwen en
de offervaardigheid. Die dank betreft
gezinnen, scholen, verenigingen, dia-
konieën, individuelen, bejaarden, een
ieder, die heeft gegireerd, die naar
vermogen heeft geholpen.
Nog drie sprekende voorbeelden op
de valreep, nu we deze schitterende
actie mogen besluiten. De diakonie
van de gereformeerde kerk in Bever
wijk zond 185 gulden, de christelijke
lagere school in Hollum (Fr) 250 gul
den, de Nederlandse Zondagsschool
Vereniging in Amsterdam 600 gulden
en flanelbordmateriaal.
Unieke .steun
Ds. Mr. A. Voerman, voorzitter van
de Nederlandse Vereniging „Het
Evangelie in Spanje" zegt: „Een der
gelijke steun voor de schoolarbeid
van de Spaanse Evangelische kerk is
uniek. De actie heeft mijn verwach
tingen verre overtroffen. Duizenden
protestanten in Nederland hebben
een voorbeeldige daad gesteld. Zijde
lings betekent dit ook een stimulans
voor het werk van onze vereniging,
dat nog veelal in het verborgene ge
schiedt."
„Mag ik er op wijzen, dat zij, die
de arbeid van de Spaanse protestan
ten blijvend willen steunen, kunnen
toetreden als lid-donateur van onze
vereniging? We geven enige malen
per jaar een informatieblad uit. Een
ieder, die 10 gulden of meer per jaar
bijdraagt, ontvangt onze informatie
over de ontwikkelingen van het pro
testantisme in Spanje. Men wordt
dan tevens ingelicht over de verhou
ding Rome - Reformatie. (Adres: Bu
reau Het Evangelie in Spanje, Jodi-
chemdreef 28 Odijk (Utr) telefoon:
03405 - 1870)"
Tot zover ds. mr. Voerman, die als
docent verbonden is geweest aan het
protestantse seminarie in Madrid (op
leiding van predikanten voor de
evangelische kerk in Spanje.)
Tenslotte: Er is gevraagd om goede
kinderkleding in de schoolleeftijd.
Wij ontvangen reeds een aantal zen
dingen. In november meldde zich een
aantal dames, in verscheidene plaat
sen, die zich met een inzameling gin
gen belasten. Voor zover zij nog niet
hun zending aan Amsterdam (ver
zendkosten voor onze rekening) heb
ben gezonden, wordt hun verzocht dit
alsnoa\te doen: „Actie Giro voor Pe
dro", Trouw, Nieuwe Zijds Voorburg
wal 276 280, Amsterdam-C. Via
een bevriende internationale hulpor
ganisatie gaat de totale zending eind
januari naar Madrid.
Wie nog verzuimd heeft een bijdra
ge voor „Giro voor Pedro" te storten
kan dit nog doen op de valreep. Iede
re honderd gulden méér betekent
meer mogelijkheden en iets minder
zorg voor de scholen in Madrid.
Daarom voor de laatste maal: Giro
voor Pedro: giften zijn welkom op
het centrale gironummer van de
NV Christelijke Pers te Amster
dam: 1.69.09.68. Bedragen kunnen
ook ivorden overgemaakt aan het
hoofdkantoor van de Nederlandse
Middenstandsbank te Amsterdam on
der registratienummer 69.73.60.768.
Vermelden: Giro voor Pedro!
In de Poolse hoofdstad Warschau
wordt de fototentoonstelling „Neder
land in vogelvlucht" gehouden. De
expositie is ingericht in de Interna
tionale Pers en Boeken Club en is
georganiseerd door het Poolse minis
terie van Cultuur en Kunsten.
AMSTERDAM Voor de spaarbanken in de drie grote steden
en voor de Rijkspostspaarbank is 1971 een gunstig jaar geweest. Na
het teleurstellende spaaranimo van 1970 boekten de vier grote
spaarinstellingen in het zojuist afgelopen jaar aanzienlijk grotere
overschotten.
Vooral de eerste helft van 1971
droeg bij tot de betere cijfers. In de
nazomer trad een zekere aarzeling op,
maar het einde van het jaar was ver
rassend goed. In november en decem
ber plegen nogal eens ontsparingen
op te treden, maar vorig jaar werd er
over de hele linie meer binnenge
bracht dan opgenomen.
De bevredigende loop naar de
spaarbanken in de afgelopen twee
maanden was des te opmerkelijker
door de forse hand van uitgeven, die
het publiek rond de feestdagen toon
de. Sinterklaasverkopen waren zeer
bevredigend, in kerst-artikelen ging
voor een record-bedrag over de toon
bank, terwijl aan vuurwerk voor en
kele miljoenen meer de lucht werd
ingeschoten dan op Oudejaar 1970.
Rotterdam
Bij de Spaarbank te Rotterdam is
in 1971 ƒ915 (768) min ingelegd en
ƒ857 72(3) min opgevraagd. Dat resul
teerde in een overschot van 58 (37)
min. Na toevoeging van de bijge
schreven rente steeg het tegoed tot
954 (853) min.
December droeg in tegenstelling tot
in 1970 ditmaal wel bij tot het jaar
overschot. In december 1970 haalden
de cliënten 1.9 min meer op dan zij
stortten, terwijl in december 1971
f 2.1 min werd gespaard. Bij de Nuts-
spaarbank Den Haag nam het tegoed
in 1971 inclusief de bijgeschreven
rente, toe met ƒ56.8 min tegen ƒ22.2
min in 1970. Per 31 december van het
afgelopen jaar hadden de cliënten
1029 (972) min bij deze spaarbank
uitstaan. Ook in Den Haag en om
streken liep men in de afgelopen
maand veel harder naar de spaar
bank dan een jaar eerder. Inleggin-
gen ad ƒ74.4 (63.2) min en terugbeta
lingen ad ƒ71.4 (66.4) min veroor
zaakten een overschot van ƒ2.0 min.
In december 1970 was het spaarte
goed met 3.3 min gedaald.
De Spaarbank voor de Stad Am
sterdam, waar tegenwoordig ook Ut
recht, Zeist, Zaandam, Hoorn en
Weesp onder ressorteren, zag in 1971
het tegoed groeien van ƒ1.091 min tot
1.305 min. Ook bij deze instelling
was het overschot groter dan in 1970,
hoewel exacte cijfers door de vele fu
sies met andere spaarbanken nog niet
beschikbaar zijn. Alle maanden toon
den een spaaroverschot, zij het dat
dit in september en december kleiner
was dan vorig jaar.
In december werd netto 108.9
(104.4) min. ingelegd en ƒ86.6 (79.6)
min terugbetaald, wat een surplus
opleverde van 4.5 (7.0) min. Zoals
gemeld publiceerde ook de Rijkspost
spaarbank betere cijfers. Het spaar
overschot steeg van 135 min tot
f 370 min. De Spaarbank voor West-
Nederland meldt een tweemaal zo
groot overschot als in 1970, ƒ59 min
tegen ƒ28.9 min. In deze instelling
zijn opgegaan de spaarbanken van
Haarlem, Alkmaar en de IJmond.
(Van een onzer verslaggeefsters)
HAARLEM De 26-jarige
Deense timmerman Edmund
Soendergaard, die sinds juni vo
rig jaar in ons land verblijft,
heeft afgelopen maandag te ho
ren gekregen dat hij ons land
binnen zeer korte tijd moet ver
laten.
Release heeft dat vertrek weten uit
te stellen tot vandaag 11 uur, tenzij
de korpschef van de Zandvoortse po
litie, de heer J. D. van Maris anders
beslist.
Soendergaard die destijds reageerde
op een advertentie van Fluor Neder
land, waarin werknemers gevraagd
werden voor een bepaald project bij
Mobil Oil, heeft tot begin november
van het vorige jaar in Nederland ge
werkt Toen zijn werk bij Fluor klaar
was en hij officieel naar Denemarken
terug moest, is hij hier gebleven om
dat hij dat graag wilde. Hij liet zich
inschrijven bij het Gewestelijk Ar
beidsbureau in Haarlem, maar omdat
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Generaal majoor L.
A. D. Kranenburg, territoriaal bevel
hebber oost, heeft een aanklacht in
gediend tegen de oud-voorzitter van
de WDM, mr. J. Relntjes.
De generaal voelt zich in eer en
goede naam aangetast door enkele
uitlatingen van mr. Reintjes in een
interview met NRC-Handelsblad.
Volgens de ex-VVDM-voorzitter had
generaal Kranenburg onlangs gezegd
„ik heb geen lor te maken met de
WDM, dat zijn onze grootste vijan
den." Mr. Reintjes sprak ook over
„generaals, waarmee geen intellec
tueel gesprek te voeren valt."
er geen werk voor hem gevonden
werd, kreeg hij tot nu toe een uit
kering van 172 gulden per week.
Op 15 december van het vorige jaar
meldde hij zich bij de vreemdelin
gendienst van de Haarlemse politie
om een verblijfsvergunning aan te
vragen. Die vergunning kreeg hij nog
niet. Wel kreeg hij een stempel in
zijn paspoort. En om dat ^tempel is
nu verwarring ontstaan. Soender
gaard werd toen gevraagd op 29 fe
bruari terug te komen, de datum die
in zijn paspoort was gestempeld.
De Deen, die niet zonder inkomsten
is, woont met zijn verloofde, werk
zaam bij een bloembollenbedrijf in
Heemstede, in een flat in Zandvoort.
Daar kreeg hij bezoek van de politie
die zei dat hij het land uiterlijk op
donderdagavond 6 januari om 12 uur
verlaten moest hebben.
Tn Denemarken zou hij op een even
tuele verblijfsvergunning kunnen
wachten. Zijn paspoort werd hem af
genomen en het stempel doorge
streept. De Zandvoortse politie: „Het
stempel dat hij in Haarlem heeft ge
kregen is bij ons niet geldig en daar
om is het doorgehaald". De politie in
Haarlem op haar beurt beweert niets
van een voorlopige verblijfsvergun
ning of een stempel af te weten.
Release in Haarlem, die zich met
de zaak bezighoudt, heeft uitstel kun
nen bewerkstelligen. Als de heer Van
Maris beslist dat Soendergaard alsnog
moet vertrekken, zal de Haarlemse
advocaat mr. Laus een kort geding
tegen de Staat aanspannen, zoals des
tijds ook bij Ralph Waver gebeurd
is, aldus een woordvoerder van Re
lease. „We vinden dit een onaan
vaardbare zaak. Deze Deen heeft vol
doende middelen van bestaan. Als hij
weggaat zal hij zijn vrouw een lange
tijd niet zien. Wij zijn bij de politie
in Zandvoort geweest en merkten
daar, dat men niet op de hoogte was
van dc inkomsten van Soendergaard.
In zaken als deze zijn er vage richt
lijnen voor de politie om zich aan te
houden. Ze worden dan ook verschil
lend geïnterpreteerd, en als dat te
streng gebeurt zoals hier, moeten wij
ze op de vingers tikken. De Kamer
is met kerstreces. Dat maakt het aan
hangig maken van deze kwestie moei
lijk, maar we hebben het Kamerlid
Van der Spek (PSP) bereid gevonden
voor hem bij het ministerie te plei
ten.
(Van een verslaggever)
DEN HAAG Verreweg de
meeste defensie-specialisten in
de Tweede Kamer vinden de in
formatie die door het ministerie
van defensie wordt verstrekt
onvoldoende om hun werk naar
behoren te kunnen doen.
Deze conclusie wordt getrokken in
het verslag van een onderzoek naar
de informatieverwerving door kamer
leden bij beslissingen over militair be
leid. Dit onderzoek wordt ingesteld
door een werkgroep van de afdeling
politicologie van de Vrije Universiteit.
De werkgroep trekt de conclusie dat
de kamerleden voor vrijwel al hun in
formatie afhankelijk zijn van wat het
militaire apparaat biedt aan gegevens,
hoe onvoldoende dat ook mag zijn.
Pers. radio en televisie leveren „nau
welijks" een bvdrage aan de stand
puntbepaling van kamerleden. Partij,
fractie en kiezers zijn als informatie
bron te verwaarlozen.
Monopolie
Het onderzoek richtte zich zowel op
informatiestromen in het algemeen als
op die in een beperkt aantal speci
fieke gevallen, te weten de verhoging
van de defensieuitgaven a 225 miljoen
In opdracht van het ministerie van
landbouw wordt op het ogenblik in
de Cinetone-studio de export-propa
gandafilm „Holland Culinaris" opge
nomen. De film onder regie van
Ronnie Erends gaat op 3 maart
a.s. in Parijs in première.
na de inval in Tsjecho-Slowakije in
1968, de aanschaf van de Leopard-
tanks, de aanwijzing van militaire oe
fenterreinen en de totstandkoming
van de NAVO-strategie. Gesteld wordt
in het rapport dat het nauwelijks en
dan nog in onvolledige vorm aanwe
zig zijn van relevante informatie voor
al knelt bij technisch ingewikkelde
zaken als de aanschaf van de Leo-
pard-tanks en de NAVO-strategie. In
deze gevallen was het monopolie van
de militairen „vrijwel volmaakt".
„Als er tegenstrijdige belangen zijn
(de militaire oefenterreinen bijvoor
beeld) blijkt het eerder mogelijk te
zijn alternatieve informatie te ver
krijgen, ongetwijfeld in het belangrij
ke mate als gevolg van het feit dat de
in het geding zijnde niet-militaire be
langen krachtig worden bepleit vanuit
de samenleving zelf", aldus het rap
port.
Suggesties
Het rapport geeft enkele suggesties,
die het gebleken informatietekort zou
den kunnen doen verminderen:
bij beslissingen over de aankoop
van kostbare wapens zou men de con
currentieverhoudingen meer moeten
uitbuiten door de concurrerende in
dustrieën voor alternatieve informatie
te laten zorgen
wat de informatie over strategi
sche aangelegenheden betreft verdient
het aanbeveling het Nederlands Insti
tuut voor Vredesvraagstukken mede
uitdrukkelijk te bestemmen als een
onafhankelijke alternatieve informa
tiebron voor parlementariërs.
Grote artiesten
AMSTERDAM
Van onze soc.-econ. redactie
ARNHEM/UTRECHT Voor
ruim 140.000 werknemers zfjn
gisteren nieuwe cao's overeen
gekomen, te weten in de textiel
industrie (ruim 60.000 werkne
mers), in de confectie-industrie
ruim 58.000) en in de meubel
industrie (ruim 22.000).
De cao voor de textielindustrie
voorziet in een loonsverhoging van
4"/# per 1 januari j.l. (gebaseerd op
verwerking in de loonschalen van
circa 9% nog niet verwerkte loons
verbeteringen, waaronder de extra
uitkering van 400). Van deze 4% be
staat 1% uit een door de werkgevers
over te nemen premiebetaling krach
tens de ziektewet. Voorts zal op 1 juli
nog een loonsverhoging volgen van
1% en zullen de prijsstijgingen op 1
juli en 31 december onbeperkt wor
den gecompenseerd, behoudens een
matigingsdrempel van 0,7°/#. De bij-
drag van de werkgevers aan het vak-
bondfons wordt verdubbeld tot
650.000.
Voor vakantieverlenging, vakantie
toeslag en werktijdverkorting zijn af
spraken gemaakt op lange termijn
namelijk vakantieuitbreiding met vijf
dagen tot 1975 (1 dag in 1972), verho
ging van de vakantietoeslag tot 8%
in 1975 (6'/2°/o in 1972 met een mini
mum van 750) en een arbeidstijd
verkorting die eerst in 1974 zal wor
den begonnen.
De nieuwe confectie-cao geeft per
1 januari j.l. een loonstijging van
4waarvan 1% voorschot op de
t? verwachten prijsstijgingen in 1972.
Ook deze cao kent een ongelimiteerde
conpensatie van prijsstijgingen (per
1 juli en 31 december), behoudens
een matigingsdrempel van 0,5%.
De vakanties worden met twee da
gen tot zeventien dagen verlengd en
de vakantietoeslagen verhoogd van
6% tot 6,8met een minimum van
745. Er zal een sociaal fonds voor
de confectie-industrie (onder meer
ten behoeve van vakbondsactiviteiten)
worden gesticht waarin de werkge
vers 300.000 per jaar zullen storten.
Voorts werd besloten de nog bestaan
de twee gemeenteklassen in deze cao
te laten vervallen. De heer L. R. A.
Ester van de Christelijke Bedrijfs
groepen Centrale Unitas verklaarde
ons na afloop van de onderhandelin
gen tevreden te zijn over beide ak
koorden die hij redelijk noemde. Een
belangrijk winstpunt in de confectie-
cao is z.i. dat de jeugdlonen zeer aan
zienlijk zullen worden opgetrokken
waardoor een gezondere beloningsop-
bouw in deze bedrijfstak wordt ver
kregen. Ook de bij deze cao's betrok
ken industriebond-NW, die zoals be
kend niet met het principeakkoord
in de metaalindustrie in zee wil gaan,
toont zich tevreden over de bereikte
resultaten.
De werknemers in de meubelin
dustrie en het meubileringsbedrijf
ontvangen per 1 januari j.l. een loon
stijging van 4%, waarvan 1% na be
taling van de compensatie voor prijs
stijgingen in 1971. De prijsstijgingen
in 1972 zullen onbeperkt worden ge
compenseerd en wel per 1 juli (met
een matigingsdrempel van 0,5%) en
per 31 december. De vakantietoeslag
wordt van 6op 7% procent ge
bracht en de vakantie op 19 dagen
(thans achttien).
STOCKHOLM (AP) De secreta
ris van de Koninklijke Zweedse aca
demie van letteren heeft verklaard
bereid te zijn naar Moskou te gaan
teneinde daar de Nobelprijs voor li
teratuur van 1970 te overhandigen
aan de schrijver Aleksandr Solzjenit-
sin.
Karl-Ragnar Gierow zei, waar
schijnlijk in het voorjaar naar Mos
kou te zullen reizen. Ik heb Solzjenit-
sin laten weten dat ik er mij op ver
heug hem te kunnen ontmoeten en
hem de oorkonde en de gouden me-
dalje te kunnen overhandigen, aldus
Gierow.
AMSTERDAM Rod McKuen,
Johnny Cash, Gilbert'O Sullivan, I-
wan Rebroff, The Beach Boys, Hilde-
gard Knef en de groep Middle of the
Road zijn enkelen t van de wereldbe
roemde artiesten en groepen die op
treden tijdens het Granc Gala du
Disque Populaire dat op 25 februari
in het RAI-congresgebouw in Am
sterdam zal worden gehouden.
Tijdens het door de collectieve
commissie grammofoonplatencampag-
ne (CCGC), georganiseerde festijn
worden Edisons uitgereikt aan: Her
man van Veen, Johnny Woodhouse,
Lenny Kuhr, Wim Overgauw, de
groepen Focus en The Brass United
en aan Rogier van Otterloo. Deze
laatste is tevens dirigent van het 46
man sterke orkest dat die avond voor
de muzikale omlijsting zorgt. Mies
Bouwman en Willem Duys zorgen
voor de presentatie.
Verdere buitenlandse sterren zijn:
Helen Reddy, George Moustaki, Gene
Pitney, Peret, The Osmond Brothers
en Ernst Mosch und die original
Egerlander Musikanten.
