loger schoolgeld stuit
op sterke bezwaren
rekkers letterlijk
oorverdovend en
'uiterst gevaarlijk
Politie
kind
weet (nog)
in garage
niet wie
legde
Aanval in zendingsblad
per inlegvel afgezwakt
Buitenparlementaire
oppositie fel tegen
begroting onderwijs
-
Gescheiden
bejaarden
meer AOW
Politie verwijdert
vijf woonwagens
met diepladers
Jit de Haagse hof geplukt
DO: i!>EiR,C.4,G 16 D'ECEMIER 1971
Van onze parlementsredactie
EN HAAG In de Tweede Kamer is niet alleen door de op
tie, maar ook door de drie confessionele partijen ernstig bezwaar
taakt tegen de plannen van de regering om voor het gehele voort-
>tte onderwijs over te gaan tot het invoeren of het verhogen van
jlgelden.
andere, haast algemene kritiek
[id op het terugbrengen van het
lesuren van het voortgezet on-
ijs van 32 tot 30 per week, zon-
dat hierover overleg was ge-
Van alle kanten werd erop
•ongen het aantal expressie-
;n in geen geval te verminderen.
zwaartepunt van de kritiek
de oppositie betrof vooral het
irblijven van de onderwijsver-
toing en de democratisering van
Onderwijs. De KVP, ARP, CHU
R'70 drongen bij de minister aan
ft opstellen van een beleidsplan
liet onderwijs.
Uitstellen
oppositiepartijen spraken zich
lirect uit tegen de vermindering
aantal lesuren. Drs. W. A. F.
(D'66) diende een motie in,
wordt gevraagd de maatrege-
te stellen en het overleg met
ikkenen weer te beginnen.
Imit-Kroes (WD) noemde de
egel veel ingrijpender dan bui-
anders zich kunnen voorstellen,
maatregel kan onze goedkeu-
noeilijk wegdragen. Het onder-
noet tijd hebben voor didacti-
janpassing. De zwakke leerling
de dupe.
reductie van de lesuren is voor-
waarlijk voor het avond-onder-
Om de 32-30 maatregel te ver
in voelt de VVD er voor minder
uit te geven voor de pedagogi-
tentra.
A. Veerman (ARP) merkte op,
ij de vermindering niet het ni
veau van het onderwijs, maar het
kind zelf centraal moet staan.
De vermindering van het aantal les
uren is vooral bezwaarlijk voor het
lager beroepsonderwijs. „Die ombui
ging van het beleid weegt bij ons (de
drie confessionele fracties) zwaar
der", zei dr. A. Veerman, ..Het gaat
hier om kinderen, die een groter zorg
en een intensievere begeleiding nodig
hebben." Er zou veel gewonnen zijn,
aldus dr. Veerman, wanneer dit be
roepsonderwijs vierjarig zou worden.
Drs. Wilbers („40 procent van de
jeugd wordt door deze maatregel ge
pakt") kondigde een motie aan over
deze vierjarige opleiding, wanneer
het antwoord van minister Van Veen
niet bevredigend is.
Schoolgeld
De heer C. Laban (PvdA) kwam
met een motie om geen schoolgeld in
te voeren voor leerplichtige kinderen.
Deze motie is ook ondertekend door
D'66 en PPR. „De beginselvaste
ARP", kreeg van de heer Laban het
advies bladzijde 46 van het verkie
zingsprogramma van de partij te le
zen. Daar staat wat over het wegne
men van sociale en financiële barriè
res. Die barrières worden nu opge
trokken. „Wijst de ARP nu de school
geldheffing af?", vroeg de woordvoer
der van de PvdA.
Overigens bleken bij KVP, ARP en
CHU ook ernstige bezwaren te leven
tegen de plannen van minister Van
Veen. Deze partijen vinden het juist
dat voor niet-leerplichtige kinderen
een redelijk schoolgeld wordt betaald.
Maar voor minder draagftrachtigen
moet een vrijstelling mogelijk zijn.
Kleuteronderwijs
Het kleuteronderwijs kreeg in het
bijzonder de aandacht van de VVD.
Mevrouw Smit-Kroes wilde in het
onderwijsbeleid vooral het accent
leggen op het kleuter- en basisonder
wijs. Zij diende een motie in om ook
kleuters van drie jaar tot de kleuter
scholen toe te laten. Mevrouw Klaas-
sens-Postema (PvdA) vroeg een alge
meen beleidsplan voor de kinderen
van 4 tot 12 jaar.
Van de kant van de PvdA en D'66
deed men nog een beroep op de rege
ringspartijen om niet om politieke re
denen tegen de amendementen van
de oppositie te stemmen.
DEN HAAG De Tweede Kamer
is gisteravond akkoord gegaan met
het voorstel duurzaam gescheiden ge
huwde bejaarden niet meer het halve
AOW-pensioen voor gehuwden, maar
het AOW-pensioen voor ongehuwden
te geven.
Volgens de huidige AOW-maatstaf
betekent dit, dat deze duurzaam ge
scheiden mensen in plaats van
ƒ296,25 per maand, ƒ418 per maand
krijgen. Zij gaan er 121,75 per
maand op vooruit.
Het is de bedoeling deze nieuwe
regeling, als zij ook door de Eerste
Kamer is goedgekeurd, 1 januari as-
in te voeren.
Docenten en studenten hielden gis
teren op en rondom het Binnenhof
een protestdemonstratie (foto hoven).
Achter de regeringstafel, v.l.n.r. de
ministers De Brauw (wetenschaps
beleid), Van Veen (onderwijs) en
staatssecretaris Schelfhout luisteren
naar kritiek op hun beleid.
Van een verslaggever
WASSENAAR In de zaak
van het enige dagen geleden te
vondeling gelegde meisje in de
garage van de familie Boreel in
Wassenaar is nog geen licht ge
komen. De politie zoekt momen
teel binnen Nederland naar
eventuele aanwijzingen die o.a.
de burgerlijke standen zouden
kunnen geven.
Tot nu toe is het onderzoek echter
zonder resultaat gebleven. Ook de
publikaties over het vondelingetje in
de dagbladen leverden geen enkele
tip op. De Wassenaarse politie deelde
desgevraagd mee, dat als er volgende
week nog geen aanknopingspunt zou
zijn gevonden, zij via Interpol haar
onderzoekingen zou uitbreiden
Europa.
STRAF
i een onzer verslaggevers
iSTERDAM De meeste
rbestuurders in Neder-
lopen grote kans doof te
tn, omdat hun voertuigen
lawaai maken. Dit vertel-
J. Crucq, rijksconsulent
de landbouwmechanisatie
ageningen, op een persbij-
mst over de land- en tuin-
Ir. J. CRUCQ:
ongezond en gevaarlijk
bouwexpositie die 17 januari in
de RAI begint.
Deskundigen hebben uitgerekend
.welke hoeveelheid geluid een trek
kerbestuurder gedurende een werk
tijd van vijf uur nog kan hebben
zonder dat zijn gehoor gevaar loopt.
Van de trekkers die aan deze norm
getoetst werden, zat ruim negentig
procent boven de lawaaigrens.
„Onze trekkerttestuurders die over
het algemeen nog zeer jong zijn, wor
den met blijvende doofheid be
dreigd", concludeerde ir. Crucq. Hij
wees erop dat werken met een land
bouwtrekker altijd gevaarlijk is ge
weest.
Veel mensen die regelmatig op een
trekker hebben gereden, hebben daar
ernstige rugklachten aan over gehou
den. De kans op een yersleten rug is
nu kleiner omdat de nieuwe trekkers
van betere zittingen zijn voorzien.
Vroeger deden zich ook veel ongeval
len voor met de zogenaamde aftakas.
Het aantal afgerukte armen en benen
lag toen hoog. Nu is de aftakas beter
beveiligd.
Het komt nog wel veel voor dat
trekkers kantelen. Gemiddeld verlie
zen jaarlijks twihtig mensen hun le
ven bij dit soort ongevallen. Bestuur
ders van trekkers die zijn voorzien
van goede veiligheidscabines lopen
veel minder risico. Maar de cabines,
die nu in de handel zijn vormen al
lerminst een oplossing voor de ge
luidsoverlast. De meeste versterken
het geluid.
Het wachten is op een veiligheids
cabine die geluidswerend werkt. Zo
lang die er niet is moet het dragen
van oorkappen worden aangeraden,
aldus ir. Crucq.
Voor een eventuele strafvervolging
van de ouders, of de persoon die het
meisje achterliet zal het, volgens het
parket van de officier van justitie te
Den Haag, geen verschil maken of
het hier buitenlanders of Nederlan
ders betreft.
Mocht de dader gevonden worden,
dan zal strafvervolging niet uit kun
nen blijven, deelde een woordvoerder
van het parket mee. In de praktijk
wordt echter vaak geen strafvervol
ging ingesteld, vanwege de trieste
achtergronden, die oorzaak van het te
vondeling leggen zijn.
De maximale straf die officieeel
voor het „in hulpeloze en onverzorgde
toestand achterlaten van personen,
die van je afhankelijk zijn" kan wor
den opgelegd, bedraagt vier jaar ge
vangenisstraf.
Mogelijk zal hierin verandering ko
men, gezien het voorstel van het
Tweede-Kamerlid voor de KVP, dr.
Th. E. E. van Schaik, die onlangs de
minister van justitie een plan voor
legde om het te vondeling leggen te
legaliseren en moeders van onge
wenste kinderen in de gelegenheid te
stellen hun kinderen achter te laten
in zieken- of kindertehuizen, waarbij
de moeder anoniem zou kunnen blij
ven.
Hii deed destijds dit voorstel om de
problemen rondom de abortus te ver
minderen. De minister toonde zich
toen verrast over deze mogelijkheid
en beloofde dit voorstel in studie te
geven. Momenteel worden op het mi
nisterie de mogelijkheden hiertoe be
keken.
Binnenkort is de benoeming te
verwachten van jonkheer D. van den
Brandeler tot Nederlands ambassa
deur in Tunesië, aldus heeft het mi
nisterie van buitenlandse zaken mee
gedeeld.
De heer Van den Brandeler was
Nederlands ambassadeur in Brazilië.
Zeister Zending verlegen met n.v. Kersten
(Van onze correspondente)
PUTTE Met diepladers en een
takelwagen hebben dertig man van
de rijkspolitie gisterochtend vijf
wooncaravans van een illegale stand
plaats in Putte (Noord-Brabant) naar
Tilburg gebracht.
Drie van de vijf woonwagens wa
ren gisteravond echter al weer terug
gekeerd naar Ossendrecht, op enkele
kilometers afstand van hun oude
standplaats.
De woonwagens werden door de
politie verwijderd, nadat bewoners al
vele malen gemaand waren te ver
trekken. Aanvankelijk stonden enkele
tientallen woonwagens buiten het
centrum van Putte. Na de aanzegging
te vertrekken gingen de meesten weg.
De bewoners van vijf wagens ver
klaarden dat ze onder geen voor
waarde weg wilden. De politie besloot
toen om ze onvrijwillig te verwijde
ren. Dit gebeurde zonder incidenten.
Nu weer drie wagens in de omgeving
zijn teruggekeerd overweegt de poli
tie welke maatregelen nu genomen
gaan worden.
h<
echtpaar stond met een paar
'en op een kluitje voor de uit-
lijK van de bus. Meneer wipte als
er uit. Mevrouw echter stond
ven te treuzelen, omdat ze haar
tchoenen kennelijk aan wilde
3-1#" uoor ze de kou inging
neer stond met geheven gebaar
jed -ega op te wachten, de hand
folijk uitgestoken om haar de
ped wnk af te helpen.
*r oud dametje, heel fragiel,
voorzichtig schoof naar voren.
nd voor de deuropening, keek
<u>d naar de diepte, die haar
toe benen overbruggen moes-
meneer keek, de hand nog om
zag de onbekende vrouw en
haastig een stap opzij. Zijn ge-
stond op „neem me niet kwa-
1 dametje tobde voort en be-
eindelijk stuntelig op de be-
grond. Bloeiende echtgenote
™en nu in de deuropening en
tol lief hielp meneer haar meer
galant dan noodzakelijk het stapje
af.
Oud dametje trachtte intussen via
de zebra het trottoir te bereiken.
Wat haar niet te best lukte omdat
de auto's haar geaarzel niet au se-
rieux namen en doorreden.
Echtpaar echter, stevig gearmd,
stapte onvervaard de rijweg op en
de auto's stopten prompt. Om direct
na het echtpaarlijk oversteken weer
de vaart enn te zetten.
Hygiene
Het gebeurt zo elke dag, elk uur
in ons openbaar vervoer en overal
elders. Zo dikwijls, dat het omge
keerde direct argwaan wekt, zoals ik
ervoer toen ik op een station vlak
achter een oude dame stond die be
laden was met een niet al te lichte
koffer en de onontbeerlijke handtas.
Ze kon onmogelijk beide dingen tor
send de treetjes op.
Dus dacht ik goed te doen, de
zware koffer over te nemen. Moest
dat doen zonder haar in het gezicht
te kunnen kijken en zei daarom met
enige stemverheffing: „Zal ik deze
even van u overnemen
De reactie was verbluffend. Me
vrouw klemde de koffer onwrikbaar
vast. maakte een welhaast levensge
vaarlijke sprong de treeplank op en
wurmde zich onverwacht vlug de
trein tn.
Op het platform gunde ze zich
geen ogenblik rust maar schoot als
een aal al hotsend en botsend een
coupé binnen.
Toen ik er langs liep zag ik haar
verschrikte wantrouwige blik door
de reeds dichtgeschoven deur.
Ik ben er wel zeker van, dat ze
des avonds aan vrienden en magen
verteld heeft, hoe zij bijna beroofd
was van haar bagage door een bru
tale onbekende....
We maken ons zo druk over de
materiële milieuhygiëne, maar man
keert er aan onze geestelijke hygië
ne ook met wat?
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De buitenpar
lementaire oppositie tegen de
onderwijsbegroting vond giste
ren een climax in ernstige kri
tiek van de studentengrondra-
den en de actiegroep van leraren
aan het middelbaar onderwijs.
De studenten dreigden: als deze
begroting wordt aangenomen,
zal er een nog groter en massa
ler protest volgen. Dan wordt
het een totale actie tegen deze
regering, die de ondernemers
steunt.
Drs. H. Graafsma zei namens de
leraren: Met dit kabinetsbeleid is
geen goed onderwijs in Nederland
mogelijk. Wie kiest voor het onder
wijs, zegt „nee" tegen de begroting.
Deze protestgeluiden gingen ge
paard met enkele demonstraties op
het Binnenhof en het aanbieden van
16.000 handtekeningen van studenten
(een zesde van het totaal) en van do
centen aan mr. Van Thiel, de voorzit
ter van de Tweede Kamer.
De studenten voorspelden, dat het
in september van het volgend jaar
een nog grotere troep zal worden op
de universiteiten en de hogescholen.
Aangekondigd werd, dat straks de
betaling van het collegegeld van 1.000
gulden massaal geboycot zou worden.
Een ander punt van kritiek is, dat
het levenspeil van de studenten bij
de welvaart moest achterblijven. De
prijscorrectie voor de maximunrbeurs
is sinds 1966/1967 onvolledig doorge
voerd. Bovendien is er sprajte van
een relatieve achteruitgang van het
inkomen van de studenten tegenover
de rest van de bevolking. Ook is het
besteedbaar inkomen van de ouders
van beursstudenten achtergebleven.
KIND DUPE
De leraren legden er vooral de na
druk op, dat vooral de gewoon be-
Onderzoek naar tv-
nieuwsuitzendingen
DEN HAAG Minister Engels
(erm) heeft aan de heren P. Willem-
sen en J. Saarloos uit Nijmegen op
dracht verleend voor een onderzoek
naar de verschillen in televisie
nieuwsuitzendingen in een aantal
Westeuropese landen. De heer Wil-
lemsen werkt als journalist bij het
Utrechtsch Nieuwsblad, de heer Saar
loos is verbonden aan het instituut
voor massacommunicatie te Nijme
gen.
gaafde leerlingen de dupe zullen wor
den van het verminderen van het
aantal lesuren van 32 tot 30 uur per
week. Het gaat ons ook om onze
eigen belangen, zo werd betoogd,
maar het kind moet het juist opvan
gen. Er zal een geweldige hoop kin
derverdriet ontstaan.
„Ik blijf weigeren te accepteren,"
zei drs. Graafsma verbitterd, „dat het
parlement zo verstard is, dat er niets
meer te veranderen valt. Hier wordt
een cultuurkamerpolitiek bedreven."
De leraren legden er nog de nadruk
op, dat het organiseren van een sta
king zeer moeilijk is. De bonden, ge
leid door vrijwillige krachten, zijn
machteloos, want de ambtenaar heeft
geen stakingsrecht. Een stakingsop-
roep zou van particulieren moeten
uitgaan.
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Lichtelijk geschrok
ken van de felle toon van een
artikel in haar eigen zendings
blad „De Surinaamse Zending"
heeft het Zeister Zendingsbe-
stuur er op het laatste moment
een inlegvel bijgedaan om te la
ten weten dat zij het met de
strekking wèl eens is, maar met
de toon niet.
Het artikel is van de evangelist en
godsdienstleraar Sipke van der Land,
die in navolging van de inmiddels af
getreden secretaris Theo Rijks, een
aanval doet op de N.V. Kersten in
Suriname, „een koloniale uitbuiters
club die zich zendingsfirma noemt"
om een term van de heer Rijks te
gebruiken.
De heer Van der Land maakt in
zijn artikel duidelijk dat de firma
Kersten geen eigendom is van de
kerk en de zending in Suriname, ook
al is zij wel uit het werk van de
Hernhutter zendelingen voortgeko
men „die geen rooie cent bezaten om
hun werk te bekostigen en die daar
om handeltjes begonnen en zo aan de
kost kwamen. De winst was voor de
zending".
De firma is nu eigendom van de
Moravian Church Foundation die op
haar beurt weer in het bezit is van
de wereldwijde Broedergemeente. De
raad van commissarissen van de
stichting wordt benoemd door de ge
nerale synode van de broedergemeen
te, die eens in de zeven jaar verga
dert.
dr. J. Polanen (lid van die kerk) pro
beerde zijn invloed aan te wenden.
In het artikel wordt de inhoud van
een rede geciteerd die dr. Polanen als
kerklid in deze vergadering zou hou
den, waartoe hem echter geen gele
genheid werd gegeven: „Broeders, ik
ben er zeker van dat heti nooit de
bedoeling is geweest van Jezus Chris
tus om de armen armer en de rijken
rijker te maken. Maar Kersten geeft)
ons hiervan het voorbeeld.
Pas hoorde ik van een werknemer,
al 16 jaar bij Kersten in dienst, die
nog geen 45 Surinaamse guldens per
week verdient De Kraker (president-
directeur van Kersten - red.) is een
van de Weinige miljonairs van Suri
name terwijl het toch bekend is dat
de meerderheid van zijn personeel te
weinig verdient om de kinderen een
goede schoolopleiding te geven. Kers
ten discrimineert de Surinamers.
Ik waarschuw de Moravian Church
Foundation om Kersten niet langer in
een positie te houden die ertoe zal
leiden dat werknemers het bedrijf
zullen platbranden zoals gebeurde
met bedrijven op de Antillen die daar
evenmin hun tijd verstonden."
Brief
Rede
Toen in 1963 de Surinaamse Broe
dergemeente zelfstandig werd hadden
de aandelen van de firma Kersten
moeten worden overgedragen aan de
kerk van Suriname. Maar dat is nog
steeds niet gebeurd. De commissaris
sen vergaderden in juni 1971 in Bad
Boll (Duitsland) en de praeses van de
Surinaamse kerk drong daar aan op
overdracht. Ook de gevolmachtigd
minister van Suriname in Den Haag
„Noel" is de toepasselijke naam van dit kerstkapsel van de Bredase kapper
Frans van Oers. De creatie is compleet met kerstboomversiering en zelfs
kleurenlampjes. De feesttooi is ca. 45 cm hoog.
Het provinciaal bestuur van de
broedergemeente in Suriname had
voor deze commissarissenvergadering
een brief aan het directorium van de
Stichting geschreven met de volgende
voorstellen: 1 De firma Kersten moet
worden overgedragen aan de Evange
lische Broedergemeente in Suriname.
De Stichting moet worden overge
plaatst naar Paramaribo. 2 Buiten
landse investeringen van Kersten
moeten worden afgeremd en gestopt,
er mag geen geld meer het land uit. 3
Er moet worden geïnvesteerd in Suri
name, echter niet in de eerste plaats
in grote projecten maar in kleine
projecten ten behoeve van de sociaal
zwakken om zodoende een bijdrage te
leveren tot de opbouw van het land.
In het later bijgevoegde inlegvel
verklaart het Zeister Zendinesbestuur
het geheel eens te ziin met deze voor
stellen. maar „niet geheel eens" met
de taal en de toon van het stuk en
met de daarin opgenomen citaten. In
het artikel had volgens het bestuur
ook naar voren moetpn komen, dat de
commissarissen van de firma Kersten
Sur'namers ziin: dat twee Surina
mers lid ziin van het directorium van
de genoemde stichting en dat het be-
driif Kersten na een bijna volledig
bankroet in oorlogstijd door de huidi
ge directie weer geheel opnieuw van
de grond is gebracht en na deze
moeiliike periode nu ook bezig is om
in Suriname zelf produkten te fabri
ceren (bv. schoenen, matrassen, kle
ding. beton, enzovoort) en winst te
investeren o.m. in een hotel en in
een winkelcentrum. Tenslotte had er
volgens het bestuur ook wel bij ge
mogen, dat geld van de firma Kersten
buiten Suriname bijvoorbeeld ge
bruikt wordt voor opleiding van niet-
blanken in Zuid-Afrika.
„Door deze dingen onder uw aan
dacht te brengen willen wij niet zeg
gen dat het nogal meevalt", aldus het
Zeister Zendingsbestuur, "wij staan
voor het levensgrote probleem van
een kapitalistisch bedrijf in een ont
wikkelingsland, dat kerkelijk eigen
dom is".
orpn kri <?en
«retis bnrnen
Van onze correspondent
EPE De inwoners van Eoe kun
nen bij de plantsoenendienst gratis
bomen en planten bestellen. Daarmee
wil men voorkomen dat de nieuw
bouwwijken van dit Veluwenlaatsje
kale steenwoestijnen worden. De be
woners kunnen kiezen uit een tiental
soorten bomen, die in het vooriaar
geplant kunnen worden. In verband
met de kosten is er een beperkte
voorraad en zullen de bomen vooral
daar komen waar ze het hardst nodig
zijn om het aanzien van de buurt wat
op te fleuren.
