Miüeuvervuiling kan blijvende
schade in natuur aanrichten
Regering voelt niets vooi
subsidiëring kerken
,DAR' vraagt pionierswer!
Fusie in Hervormd
vormingswerk
Wereldraad roept kerken en christenen op tot actie
Tijd
Opeenhoping
Urgentie
Een woord voor vandaag
Kerken
Traag
Onderzoek
Spoedig wetsontwerp afkoop verplichtingen
Puzzelboek
Het noorden
BEROEPINGSWERK
Vroeger waren de mensen geneigd aan te nemen dat het deponeren van vreemde stoffen in het
natuurlijk milieu geen gevaar op de lange duur oplevert, dat de natuur alle schadelijke neven
effecten zou opvangen en neutraliseren. Maar wij weten nu dat het herstellend vermogen van een
biologisch systeem kan worden geblokkeerd. De veerkracht van het milieu kan onherstelbaar
worden beschadigd. De periode die nodig is om bepaalde door de mens veroorzaakte beschadigin
gen te herstellen, kan eeuwen duren, zodat de schade in feite blijvend wordt.
Geloven (1)
Wat een minderwaardig commen
taar (anders kan ik het niet noemen)
op „Een lied van alle tijden", gepre
senteerd door J. v.d. Waart. Onderge
tekende is een stadsmens, maar hij
heeft, met zijn vrouw, voor de tv zit
ten meezingen met en meegenieten
van de gezongen liederen. Weet u
waarom? Omdat wij zo van harte
met de inhoud van de liederen in
stemmen.
Ik zou bijna gaan geloven dat de
heer Klei dat niet doet, want anders
ben je blij als geestelijke liederen,
hoe en waar dan ook, ten gehore
worden gebracht. Bij uitzendingen
van de EO zie je soms een gezin op
treden een beetje jrimitief
maar dan zijn we alleen blij dat het
evangelie wordt gebracht.
Den Haag H. L. van Reine
Chr. ger. evangelisatie
in Antwerpen
Van een onzer verslaggevers
ANTWERPEN Na overleg met
vertegenwoordigers van reformatori
sche kerken in Antwerpen hebben de
kerkeraden van de christelijke gere
formeerde kerken van Dordrecht-
Zuid en Eindhoven besloten, op 1 ja
nuari 1972 te starten met evangelisa
tiewerk in Antwerpen. De heer K.
Groeneveld te Werkendam, die dit
jaar afstudeerde aan een bijbelschool
te Brussel, is benoemd tot parttime
evangelisatiewerker.
In de binnenstad van Antwerpen-
Borgerhout heeft men een pand ge
vonden (Kerkstraat 173), dat na ver
bouwing en restauratie zal dienen als
woonhuis, vergadercentrum en met
tertijd voor kerkdiensten. De heer
Groeneveld wil beginnen met lec-
tuurverspreiding en (samen met zijn
vrouw) kinderclubwerk.
DEN HAAG De Landelijke Ver
eniging tot behoud van de Waddenzee
heeft minister-president Biesheuvel
schriftelijk verzocht het Waddenzee
gebied tot natuurpark te verklaren.
De vereniging wijst de minister-pre
sident op het voorbeeld van de West-
duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein
dat zijn hele waddenkust tot natuur
park heeft verklaard. Tengevolge van
deze maatregel mogen er in het des
betreffende gebied geen projekten
meer worden uitgevoerd, die veran
deringen van de natuur daar tenge
volge hebben.
Vervuiling beïnvloedt planten en
dieren vaak directer dan de mens
zelf. Maar wanneer zij leidt tot slecht
functioneren van het biologische sys
teem, kan de mens zelf het slachtof
fer worden.
Giftige verontreinigingen kunnen
door de mens direct uit de lucht wor
den opgenomen, of via voedselketens,
of op nog andere manieren. Sommige
verontreinigingen veroorzaken niet
alleen storingen in de lichaamsfunc
ties, maar ook erfelijke veranderin
gen.
Er kan een aanzienlijke tijdsspanne
liggen tussen het eerste gebruik van
een vervuilende stof en zijn latere
giftige uitwerking op de mens. Scha
de wordt dus niet alleen teweegge
bracht aan de huidige generatie,
maar ook aan haar nakomelingen.
De mens die verontreinigt, heeft
ook de technische capaciteiten om
aan bijna al deze vernielende praktij
ken een eind te malken.
De opeenhoping van verontreini
gingen in het milieu is nauw verbon
den met bepaalde manieren van in
dustriële en agrarische produktie, die
niet gemakkelijk of vlug kunnen
worden veranderd, omdat zij deel
uitmaken van hele leefpatronen.
Niettemin is verbetering mogelijk,
wanneer de openbare aandacht een
maal op de gevaren is gevestigd, en
de politieke wil is geschapen om de
aanzienlijke kosten te dragen die het
gevolg zijn.
Verontreiniging veroorzaakt „maat
schappelijke kosten" die behoren te
worden meegecalculeerd als onder
deel van de produktiekosten van ver
vuilende industrieën openbare en
particuliere. Doeltreffende wetgeving,
met forse straffen voor schending, zal
nodig zijn om te verzekeren dat met
deze sociale kosten wordt rekening
gehouden.
ling. Dat kwam onder andere door
een wijdverbreid gebrek aan kennis
van de oorzaken en de omvang van
het probleem, de verdeling van be
voegdheden over verschillende in
stanties, en particuliere druk die pro
beert tegen te gaan dat de autoritei
ten het hun toevertrouwde openbare
belang beschermen.
Dit maakt het nog noodzakelijker
de publieke belangstelling te wekken
voor de vervuiling, en politieke
macht te organiseren namens dege
nen die er onder lijden. Er moet wor
den gewerkt aan voldoende voor
schriften, aan de handhaving daar
van, en aan voortgezet onbevooroor
deeld onderzoek naar vervuilings
vraagstukken.
Internationaal gebied, zoals de ,zee
en de atmosfeer, valt op het ogenblik
buiten doeltreffende controle,, of is op
zijn best onderworpen aan beginnen
de controlesystemen. Vervuiling eer
biedigt geen grenzen. Dit werpt met
nieuwe urgentie de vraag op van het
internationaliseren van bepaalde re
geringsbevoegdheden die nu door soe
vereine staten worden uitgeoefend.
personen, ja van alle geïnteresseerde
mensen, is welkom.
De vragen waarvoor wij ge
steld worden zijn nieuw, hun
complexiteit is ontmoedigend, en
de tijdsspanne waarbinnen ver
antwoordelijk moet worden op
getreden lijkt alarmerend kort.
Tegenover een verlammende
verleiding om niets te doen, wor
den de christenen dringend op
geroepen tot overdenking en ac
tie, samen met alle mensen van
goeden wille, om deel te nemen
aan het opbouwen van Gods
aarde.
Dit is het vierde en laatste deel
van de nota „Het wereldwijde
milieu, verantwoordelijke keuze
en sociale gerechtigheid", opge
steld door het departement Kerk
en samenleving van de Wereld
raad van kerken. Dit is de voor
lopige versie, die voor commen
taar aan deskundigen is toege
zonden en volgende maand in
Genève definitief vorm moet
krijgen. De definitieve nota zal
worden uitgebracht op de milieu
conferentie van de Verenigde Na
ties, volgend jaar in Stockholm.
De vorige delen verschenen in de
krant van 11, 13 en 15 december.
De sectie voor sociale vragen van
de Raad van Kerken in Neder
land die reacties in ons land inza
melt, verzoekt ons mede te delen
dat zij ook gaarne reacties uit
onze lezerskring inwacht op haar
adres: Raad van Kerken, sectie
Sociale Vragen, Maliebaan 88,
Utrecht.
Jozua loopt in de omgeving van Jericho en vraagt zich af hoe
die stad moet aanvallen. Dan slaat hij zijn ogen op en staal
eens tegenover een gewapende man. „Zijt gij voor ons of j !en
onze vijanden?" vraagt hij. hc
Het antwoord is merkwaardig. De Vorst van het leger van
zegt: „Neen." Maar Israël is toch dat leger van God. Het
bond is toch hersteld, de verzoening van pascha beleefd
eerste zegen ervaren. Dat God niet voor de vijanden is, is
zelfsprekend. Maar Hij is toch voor Israël?
Nee, is het antwoord. Maar zegt de Bijbel dan niet: „Als
voor ons is, wie zal dan tegen ons zijn?"
Het gaat er niet om dat Hij voor ons is. Dat zou ons zo gen
kelijk veilig doen voelen. Alsof we de ark maar uit de ten Iev
hebben te halen om in de strijd te overwinnen. m:
De grote vraag moet omgedraaid worden: Zijn wij voor Q l'e
Daar gaat het om. Hij gaat niet met ons door het leven, n J
wij moeten met Hem door het leven gaan.
We lezen vandaag Genesis 6:8 13 en 17 - 20.
Vanwege de internationale concur
rentie zullen overeenkomstige rege
lingen in alle landen moeten gelden,
wil deze nieuwe berekeningswijze
werken. Zorgvuldig moet worden ge
waakt tegen exporteren van de ver
vuilingsproblemen van industriële sa
menlevingen naar de ontwikkelings
wereld.
Om een aantal redenen hebben po
litieke autoriteiten maar traag inge
grepen op het terrein van de vervui-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De centrale
voor het vormingswerk vanwege
de hervormde kerk en de lande
lijke commissie hervormde vrou
wendienst (HVD) hebben beslo
ten tot samensmelting. De nieu
we organisatie krijgt de naam
Centrale voor het vormings
werk-hervormde vrouwendienst.
Het bureau is gevestigd De Horst 1,
Driebergen. Door de generale synode
zijn twee secretarissen benoemd: ds.
C. van Gelder te Bunsum en mej. M.
A. de Vlieger te Oegstgeest.
Reeds lang bestond er tussen beide
organisaties een nauw contact. De
toenemende belangstelling voor het
vormingswerk in de plaatselijke ge
meente en de groeiende behoefte aan
begeleiding van instellingen op het
grondvlak, als HVD-commissies, bij
de dienstverlening in de gemeente
(open bejaardenwerk, diakonaal-pas-
torale activiteiten e.d.) waren stevige
stimulansen om over eenwording te
praten.
Wat de hervormde vrouwendienst
in het land betreft: de provinciale
commissies en de ruim vierhonderd
gemeentelijke HVD-commissies zet
ten hun werk gewoon voort. Als van
ouds zal het landelijk bureau als ad
viserend en stimulerend centrum op
treden.
De komende jaren zullen van ker
ken en christenen een grotere deelne
ming eisen aan denkwerk, discussie
en actie met betrekking tot de pro
blemen van het wereldomvattende
milieu van de mens.
De Conferentie van de Verenigde
Naties over het menselijk milieu, die
in Stockholm in juni 1972 bijeenkomt,
zal het eerste grote intergouverne
mentele overleg zijn over deze dilem
ma's. Bij de kerken wordt erop aan
gedrongen, deze debatten te volgen
en hun regeringen te stimuleren tot
actief deelnemen aan het Roeken naar
verantwoordelijke gedragslijnen met
betrekking tot het milieu op wereld
schaal.
Veel niet-gouvernementele organi
saties internationaal zowel als na
tionaal en plaatselijk werken in
tensief aan nieuwe benaderingen van
milieuproblemen. Christenen moeten
hun rol spelen in het op gang bren
gen en steunen van creatieve actie, in
samenwerking met mensen van ver
schillend geloof, verschillende vakge
bieden en verschillende culturen.
Om de christelijke overdenking en
deelneming te helpen bevorderen, is
de wereldraad van kerken een theo
logisch en ethisch onderzoek begon
nen naar deze zaken. De deelneming
van christelijke kerken, groepeij en
ARP en KVP achter
Nobelprijs voor
Dom Helder Camara
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De fracties van
ARP en KVP in de Tweede Kamer
hebben zich gesteld achter de voor
dracht van Dom Helder Camara voor
de Nobelprijs voor de vrede.
Het initiatief voor de voordracht
komt van het Nederlands comité
„Dom Helder Camara" (secretariaat
F. Mooren in Leiderdorp) dat in heel
Europa steun probeert te werven. Tal
van organisaties en kerken hebben
adhesie betuigd, evenals ruim drie
honderd Europese parlementariërs.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De regering heeft gisteren in de Tweede Kamer nog eens benadrukt, niets
te voelen voor subsidiëring van de kerken. Zij is voor de afkoop van de bestaande financiële ver
plichtingen en zal biertoe zo spoedig mogelijk een wetsvoorstel indienen.
voor de afkoop klaar heeft. „Zal
de zaak op zijn minst twee jaaf
gesteld, we zitten dan nog langl
een paar verouderde grondwel
kelen waar in principe de hel
mer vanaf wil," aldus de heer
sema.
„Het godsdienstig leven in beperkte
zin komt niet in aanmerking voor
subsidiëring. Wegens haar algemene
verantwoordingsplicht van de uitga
ven zou de overheid bij subsidiëring
een oordeel over de kerken moeten
geven. De afkoopregeling zal zo ruim
hartig en zorgvuldig mogelijk worden
opgesteld," aldus lichtte staatssecre
taris Van der Stee (financiën) het re
geringsstandpunt toe. Desondanks
verklaarde hij zich gisteren bereid
ook de mogelijkheden van een subsi
dieregeling voor de kerken te laten
onderzoeken. KVP, CHUen een
PvdA-minderheid hadden daar verle
den week sterk op aangedrongen, om
de mogelijkheden van afkoop of sub
sidie beter tegen elkaar te kunnen
afwegen.
De Kamer drong begin dit jaar
middels een motie van de socialist
Voogd al aan op uitwerking van de
subsidiemogelijkheden, maar de rege
ring weigerde die motie tot gisteren
toe uit te voeren. KVP, CHU en een
deel van de PvdA dreigden vorige
week echter tegen een wetsvoorstel
voor schrapping van de financiële
verhouding tussen kerk en staat uit
de grondwet te zullen stemmen, als
de motie niet zou worden uitgevoerd.
Met deze stemmen tegen zou het
wetsontwerp nooit de voor de
grondwetswijziging noodzakelijke
twee derde meerderheid kunnen be
halen. De stemming over de grond
wetswijziging is overigens op verzoek
van de CHU-fractie uitgesteld tot
volgende week omdat deze fractie
zich op haar standpunt wil beraden.
Het CHU-Kamerlid mej. Haars
wees er verleden week op weinig te
voelen voor schrapping uit de grond
wet van de financiële verhouding
kerk-staat omdat daarna de wettelij
ke regeling betreffende subsidie of
afkoop met slechts de normale meer
derheid door de Kamer kan worden
aangenomen. De CHU zou op deze
manier veel moeilijker de door haar
afgewezen afkoopregeling (waar de
meerderheid van de Kamer voor is)
kunnen tegen houden.
BEZWAAR
Minister Geertsema vond dat men
zo volkomen onterecht een tweederde
meerderheid eist voor een normale
organieke wet. Hij keerde zich ook
fel tegen de suggestie, de behandeling
over deze grondwetswijziging uit te
stellen tot de regering de conceptwet
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactjÉ
J. de Berg (voorzitter)
H. P. Ester, G. J. Brinkmi5®
J. van Hofwegen.
i den
eniUIMBMTADPM
trUIVI IVI tri 1 MKt,N
Het is een feit, dat de aardgaswinning in het
noorden des lands de Nederlandse staat een lieve
duit oplevert, die niet allereerst wordt besteed aan
de ontwikkeling van dat noorden. Een ander feit
is, dat de welvaart in dit gebied duidelijk bene
den algemeen Nederlands peil ligt. Tussen deze
beide feiten lijkt op het eerste gezicht een tegen
stelling te bestaan. Noordelingen ervaren dit con
trast als pijnlijk en onbillijk. Dat is gisteren weer
gebleken bij de algemene beschouwingen in de
provinciale staten van Groningen.
De christelijke fractie heeft daar het standpunt
verdedigd, dat hulpmaatregelen voor het noorden
moeten worden gekoppeld aan de baten uit de
aardgaswinning. Deze zienswijze staat of valt na
tuurlijk met de veronderstelling, dat het noorden,
omdat daar aardgas wordt gevonden, aanspraak zou
kunnen maken op (een flink deel van) de revenuen
die de staat dankzij de winning van het aardgas op
strijkt.
Erg deugdelijk lijkt dat argument ons niet. Bin
nen een staatkundig bestel dat zo gecentraliseerd is
als het Nederlandse, kan er geen sprake zijn van
gewestelijke of provinciale (of gemeentelijke),
maar alleen van nationale bodemschatten. En wat
er op overheidsniveau aan zulke bodemschatten te
verdienen valt, behoort niet als een Gronings (of
Ladder-puzzel
Vul horizontaal in:
1. zangvogel, 2 afkeer, 3. plots, 4. sier
lijk, 5. wisselgebed, 6. ondier. Op de
spijlen ontstaat bij juiste invulling van
boven naar beneden gelezen de naam
van een beroep.
Oplossing vorige puzzel
1. porter, 2. tronie, 3. einder, 4. elkeen, 5.
klepel, 6. nepent, 7. remise, 8. ladder, 9.
Nevada.
Gelders of Zuidhollands), maar als een Neder
lands revenu te worden beschouwd.
De gedachte als zou de rijksoverheid het noor
den moeten helpen, (mede) omdat ze financieel
voordeel trekt van wat, geografisch gezien, een
noordelijke bodemschat kan worden genoemd,
maakt bovendien de positie van het noorden kwets
baarder dan nodig is. Er volgt immers uit, dat het
recht van dit gebied op rijkshulp zou verminderen,
wanneer, door welke oorzaak dan ook, de stroom
aardgaspenningen die nu in de staatskas vloeit,
zou slinken of opdrogen.
Conclusie: de noordelijke bevolking moet gehol
pen worden (dat is buiten kijf), niet omdat ze
woont boven een aardgasbel waarvan heel Neder
land profiteert, maar omdat ze het slachtoffers is
van een structurele achterstelling die in een land
waar het beginsel van solidariteit als een grondslag
van het binnenlands beleid geldt, met kracht be
hoort te worden bestreden. Ook als morgen die hele
bel op wonderbaarlijke wijze verdwenen zou zijn,
dan nog is het de taak van Nederland, en dus van
de regering, om de noorderlingen royaal de kans te
geven, zich op te trekken naar het welvaartspeil
dat elders in ons land al is bereikt. Daarom hopen
we ditmaal mèt de Groningse staten dat de
verwachte structuur-nota van de regering geen
i j i. j Bedankt: voor Bodegraven, Sprang-
„kletsverhaal wordt, maar vergezeld gaat van de Capellei Drarhten en Boskoop: L.
benodigde fondsen. Blok te Beekbergen.
NED. HERV. KERK
Aangenomen, het beroep van de
generale synode tot pred. voor het
vormingswerk: C. van Gelder te Bus-
sum; naar Oisterwijk: C. H. W.
Waardenburg, kand. te Utrecht, die
bedankte voor Peize; naar Utrecht:
W. E. Th. Rutgers te Wijdenes c.a.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Oost- en West Sou
burg: D. Kloppenburg te Drachten.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Zaandam: W. Quist
te Opperdoes.
GEREF. GEMEENTEN
Door N. Biersteker
De werkgroep DAR (arablsch voor
„huis") in Amsterdam probeert al jaren
lang buitenlandse arbeiders van dienst
te zijn, in het bijzonder de meest kwets
bare onder hen: de Marokkanen. Maar
de groep voelt zich vaak net zo onbe
holpen als een paar jaar geleden toen
zij met een groot aantal van deze isla
mieten in het Vondelpark het offer van
Abraham wilde gaan vieren ...en de
schapen niet gaar wilden worden.
Is er enig werkelijk perspectief te bie
den aan de duizenden uit Noord Afrika
die door de nood gedreven hier hun
DE KERK IN
DE WERELD
arbeidskracht komen aanbieden? Hun
komst is een welkome oplossing voor
onze econortjie al wordt dat rap ver
geten als er een depressie dreigt
maar schieten ze er zélf blijvend iets
mee op, en hun landen van herkomst?
Drs. A. Dronkers, hervormd jeugdpre-
dikant in Amsterdam, die volop bij de
werkgroep DAR betrokken is, zoekt in
de woordenstromen die over deze ar
beidsmigratie zjjn uitgewisseld tussen
opeenvolgende regeringen, werkgevers-
en werknemersorganisaties al jaren te
vergeefs naar een poging om het nu
eens in het raam van de ontwikkelings
samenwerking aan te vatten. Er wordt
wel erkend dat er een samenhang is
met het ontwikkelingsvraagstuk, maar
dat leidt tot niet meer dan algemene
conclusies zonder verdere uitwerking.
Zo vermeldt een verslaq van een open
bare hoorzitting van NVV, NKV en CNV
de volgende gezamenlijke conclusie:
,,Ten opzichte van de landen van her
komst (van de buitenlandse arbeiders -
red.) bestaan morele verplichtingen. De
extra baten die voor onze economie
voortvloeien uit het gebruikmaken van
vele buitenlandse arbeidskrachten die
nen derhalve te worden aangewend om
de sociaal-economische omstandiaheden
van de landen van herkomst te verbete
ren".
Er wordt gepleit voor het overbrengen
van arbeidsintensieve productieproces
sen naar deze landen, vorming van de
migranten hier (gericht op hun terug
keer), voorlichting over rentabiliteit van
het verdiende geld, enzovoort. Tot nu
toe is echter van al dit soort dingen
niets terechtgekomen, zoals blijkt uit
een studie van de OECD-landen: „Alle
rapporteurs hadden moeite om gunstige
factoren te vinden in het proces van
herintegratie van de terugkerende mi
granten. Geen enkele rapporteur was in
staat een werkeli|k doorslaggevend
voorbeeld aan te halen waarbij terugke
rende werkkrachten ingezet waren op
een manier, die bevorderlijk was voor
de ontwikkeling".
Planning nodig
Om zoiets wel te bereiken is natuur
lek een zekere planning nodig, ep een
duidelijke ruggespraak met de landen
van herkomst. Zou het mogelijk zijn om
werklozen uit een bepaalde streek in
een ontwikkelingsland aan te werven en
hen vervolgens met hier opgedane be
kwaamheden en fondsen in te schakelen
in een streekontwikkelingsplan?
„De een schatert van het lachen van
wege de onmogelijkheid ervan maar de
ander ziet er iets in", zei dominee Dron
kers. We hebben in ieder geval nu een
suggestie gedaan en we hopen dat die
ernstig bekeken zal worden".
De werkgroep DAR maakt van de zo
mervakanties gebruik om poolshoogte te
nemen In landen waar veel buitenlandse
arbeiders vandaan komen. De afgelopen
zomer was zij In Tunesië, een land waar
Nederland nauwe relaties mee onder
houdt op het gebied van ontwikkelings
samenwerking. Dit land voldoet volgens
de werkgroep duidelijk aan een aantal
voorwaarden die voor het positief ge
bruikmaken van de migratie noodzake
lijk zijn. Er zijn een paar Nederlandse
projecten die rechtstreeks ten goede
komen aan de armste bewoners van het
land, er zijn Nederlandse deskundigen
en vrijwilligers. De Tunesische overheid
heeft een voorlichtingscentrum „Formé-
gol", waar alle vertrekkende arbeiders
een paar dagen heen moeten om dege
lijk voorbereid te worden.
voerig bezoek gebracht aan Kairoï lej,
waar een Nederlands hulpteam is ra p
gestreken na de overstromingsramp i jU]C
november 1969. Óat team heeft inr me^
dels een schat van ervaring opged:
maar begin volgend jaar is de vier i
joen die door ons volk na de ri
spontaan bijeen werd gebracht, op. [{ken
moet het team weg. Het heeft in
herstelwerk de aanzet kunnen ge n,
van een streekontwikkelingsplan, w.
voor echter de geldmiddelen ontbrek
tin
Bij enquêtes bleek dat iedereen In
streek kon weven, maar dat niem lou
het geld had om een weefgetouw aan
schpffen. Die uitbarsting van medele ol
van ons volk in 1969 zal dus tot i ie
méér hebben geleid dan tot herstel too
de oude, uitzichtloze toestand als
verder niets gebeurt. Het Nederlan
team in Kairouan zag er wel degi
iets in om gebruik te maken van
arbeidsmigratie. „Selectieve werving
begeleiding vooraf, waarbij een bep
aantal leden van families in Nederl
kunnen gaan werken om het benodi
investeringskapitaal bijeen te bren
voor bijvoorbeeld het slaan van een
terput, het bouwen van een eigen h
de aankoop van voedergewassen
voor andere middelen van bestaan,
vens zijn hier konkrete uitwerkingen
gelijk voor in te stellen spaarpren
van de Nederlandse werkgevers en
gering. Bijvoorbeeld: de man in kwe
betaalt uit eiqen middelen het slaan
de waterput (ongeveer f 80001 terwli!
hier als premie een motorpomp X
bij krijgt".
Lange
arm
Rapportje
Juist nu de eerste Tunesiërs worden
geworven wil DAR met een kort en
overzichtelijk rapportje duidelijk maken
dat je met een land als Tunesië afspra
ken kunt maken waardoor die migratie
niet weer dezelfde doffe ellende hoeft
te worden. De werkgroep heeft een uit-
Een soortgelijke verbinding met de
beidsmigratie zou volgens de werkg'
DAR ook te maken zijn met een 8H
Nederlands project Sidi Mhamed
Noordwest-Tunesië. Het is bekend gr
met name het algemeen diakonaal
reau van de gereformeerde kerken
laatste tijd intensief met het problt
van de buitenlandse arbeiders bezig
Waarschijnlijk voelt men zich daar
nadere studie even machteloos ter
over staan als de mensen van l~
Maar het diakonaat heeft een „U Woï
arm" in de vorm van het werelddi? !IT
naat. Ik maak er maar vast attent r
voor het geval men van overheidsw
zo in het defensief zit teqenover
stroom van arbeidskrachten" dat
voor dit soort creatief pioniers^1*'
qeen plaats meer is.
D .EI
