Ramp-rapport Club van Rome „rammelt" flink Partijraad PSP: Proletarisch Links terecht geschorst Cbh^- Nederlandse evacués zeggen weinig over toestand in Karatsji Winning magnesium moet door de staat utricia neemt SVZ (conserven) over Demonstrant wegens beledigen vorstin in arrest gesteld Uit de Haagse hof geplukt Ontslagen vallen mee bij ESTEC Politie valt twee cafés binnen Lanser wil SER- doelstellingen uitbreiden f> MAANDAG 13 DEC£MSER 1971 [JETERMEER Verenigde Be- iren Nutricia en de aandeelhouders Spyer, Van der Vijver en Zwa- burg (SVZ) in Etten-Leur voeren jrekingen over de opneming van in de Nutrica-groep. Het ligt in jedoeling dat Nutricia SVZ tegen ante betaling zal overnemen. n houdt zich bezig met de teelt de verwerking van zilveruitjes, mte en fruit. De maatschappij t ruim zevenhonderd werknemers vestigingen in zeven plaatsen in >rland. De omzet bedraagt onge- 75 miljoen. De produktie wordt tweederde uitgevoerd, btricia is van plan de bedrijven SVZ onder eigen naam en onder jestaande directie als dochter- unaatschappij op te nemen. Het uur van SVZ meent dat de moge- eden voor verdere ontwikkeling yoei van de onderneming gun- worden door aansluiting bij ïcia. s de besprekingen met succes Jen afgerond zal worden bekend- aakt hoe de financiering van de neming wordt geregeld aldus icia. Van onze redacteur weten schappen AMSTERDAM Het eerste rapport van de Club van Rome, de boodschap dat de wereld zo als wij die kennen over een jaar of vijftig aan vervuiling, voedsel gebrek en overbevolking zal ondergaan tenzij wij ons binnen enkele jaren zelfbeperkingen op leggen van een nu nog onvoor stelbare omvang, dat rapport rammelt aan alle kanten. De berekeningen van de Club van Rome zijn aanvechtbaar, de toestand zeventig Nederlandse evacuees, die zaterdag uit Karatsji op Schip- pnkwamen, waren een aantal kinderen. Na aankomst was de eerste zorg kine kinderen goed te kleden tegen het kille klimaat. in een onzer verslaggevers !HIPHOL De meeste van 0 Nederlandse evacuees, die rdag met het door het minis- van buitenlandse zaken ge- 'terde KLM-vliegtuig, van atsji op Schiphol aankwa- bleken terughoudend met edelingen over de situatie en de gevolgen van de bom- lementen op het dagelijks KLM-employee, die zijn naam wilde noemen („ik wil het liefst snel terug"), zei wel dat dë olie igtanks vrijwel volledig waren fgooid en brandden. Er vielen lommen niet ver van zijn huis woonwijk. Daarbij werden en gedood en tientallen raakten nd en moesten in een ziekenhuis en opgenomen. Over de stern- onder de bevolking van Karats- 1de hij zich echter niet uitlaten. m nadat het vliegtuig was ge werd een aantal passagiers door ienwoordigers van de Neder- e bedrijven, die belangen heb- n West-Pakistan en bij wie de kerenden in dienst zijn, bena- om niet over politiek te spreken zeggen dat het maatschappelij- even gewoon doorgaat. De ten hielden zich daar aan. heer H. de Groot, die in Karats- dienst is van Philips en die met en twee kleine kinderen te erde, vertelde dat er in West tan geen paniek is en dat het ijks leven gewoon z'n gang gaat. )ns hem hebben Indiase vliestui- >er ongeluk woonwijken geraakt. zegt dat lang niet alle olietanks geraakt. „Maar als er een ge wordt. geeft dat natuurlijk een liike brand." Volgens mevrouw °ot is sprake van een enorme leanda, maar de heer De Groot dat zoiets in elk land. dat in B is, het geval is. mevrouw De vertelt dat de bevolking in jakistan vastberaden is en dat Pen zich voorbereidt op een tota ls. gens de heer De Groot bereiden de openbare diensten zich voor en oorlogssituatie. Voor de rest het leven gewoon z'n gang. A's ouw De Groot zegt dat het erop dat de stemming onder de bevol- Jn Oost-Pakistan meer en meer het standpunt van West-Pakis- teigt. verbetert haar man haar, aar geen peil op valt te trekken, weten eigenlijk niets. De kran- jjn zeer kort over de oorlog, En- heaws wordt er bijna niet gege- en het andere kunnen we moei- volgen. Gezagvoerder A. Looij die de vlucht met de verlengde DC-8 van de KLM naar Karatsji maakte, veront schuldigt zich dat hij geen enkel woord kan zeggen over de verwoes tingen in Karatsji. „Bij de nadering van het vliegveld, ga je over de woestijn en daar wordt geen oorlog gevoerd." Hij zegt dat de situatie op de bur gerluchthaven van, Karatsj normaal was. Van het gebombardeerde mili taire vliegveld heeft hij niets gezien. Wel weet hij te zeggen dat het geheel verlaten leek. Toen gezagvoerder Looij op het vliegveld van Karatsji landde, was de KLM-machine het enige burgervliegtuig dat evacuees ophaalde. Er waren wel andere militaire vliegtuigen. De KLM-machine be hoefde geen speciale voorzorgsmaat regelen te nemen voor de vlucht, die plaatshad in de uren dat India een Afstand aannam. Met het vliegtuig werden 133 vol wassenen en 37 kinderen naai* Schip hol gebracht. Naast de 70 Nederlan ders werden vooral Polen en Duitsers geëvacueerd met het door het minis terie gecharterde vliegtuig. van de wereld kan weliswaar gruwe lijk uit de hand lopen, maar beleids maatregelen om dat te voorkomen kunnen geleidelijker en dus realis tischer worden genomen. Dit is het resultaat van berekenin gen en denkwerk van prof. dr. ir. P. M. E. M. van der Grinten en zijn medewerkers op de afdeling „Wis kunde en procesbesturing" van Staatsmijnen/DSM in Geleen en aan de universiteit van Groningen. V.oorgesch iedenis De voorgeschiedenis is bekend. De ze zomer kwam voor het eerst de Club van Rome in het nieuws, een drie jaar geleden opgerichte organisa tie van geleerden en industriëlen die zich ernstig bezorgd maakten over het gebrek aan aandacht voor de sa menhang tussen grote problemen als overbevolking, voedseltekort, milieu vervuiling en uitputting van grond stoffen. De club inspireerde een aantal stu dies op dit gebied, waarvan de eerste en nog erg voorlopige de ergste verwachtingen bevestigde. Dat ge beurde op het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston, waar prof. J. W. Forrester al ervaring had met computermodellen die de onder linge invloed van problemen in on dernemingen beschreef en voorspelde. Schi jnwelvaart Een dergelijk programma werd voor het wel en wee van de hele wereld opgesteld, en op grond daar van leverde de computer de bekende onheilstijding. Bovendien bleek, aldus projectleider prof. Meadows, dat voor de hand liggende tegenmaatregelen hoogstens uitstel van executie bete kenden. Sterke vergroting van de voedsel- produktie versnelt de bevolkingsgroei nog meer, zodat de uiteindelijke hon gersnood alleen maar groter wordt. Radicale bestrijding van de vervui ling èn vergrote voedselproduktie lei den tot een schijnwelvaart die binnen een eeuw de grondstoffenvoorraden (olfe. steenkool, metalen) uitput. Een pakket van maatregelen dat een wereldomvattende catastrofe op lan?e termiin voorkomt bevatte vol gens de MIT-studie onder andere: vermindering van de investeringen met 40 procent, vermindering van de eeboorteciifers met eenderde, halve ring van de milieuvervuiling, vermin dering van de voedselproduktie met eenviifde. Dit alles binnen enkele ja ren tot stand te brengen. Biesheuvel Met deze indrukwekkende conclu sies ging de Club van Rome op pad om de verantwoordelijke leiders van de wereld te beïnvloeden. Vorige week nog sprak voorzitter dr. Aurelio Peccei (directeur van Fiat in Italië) drie kwartier met minister-president Biesheuvel. De premier was zeer geïnteresseerd, aldus het Nederlandse lid van de club. prof. dr. C. J. F. Böttcher, die het gesprek bijwoonde. Nu hebben computers natuurlijk alleen maar gelijk wanneer je _er eerst de juiste theorie in stopt. Ernstige kritiek heeft Van der Grinten ook op het gebruik gemiddel de waarden voor dingen die helemaal geen gemiddelde hebben. Volgens het MIT-model zal bij een geringe afna me van het geboortecijfer de vervui ling tot ongekende hoogten stijgen, omdat de investeringen (en dus de industriële produktie) per hoofd van de bevolking toenemen. Maar dat geldt waarschijnlijk alleen in de geïndustrialiseerde landen, aldus Van der Grinten en zijn medewerker De Jong in hun artikel in het Chemisch Weekblad. Maatregelen Maar misschien nog belangrijker dan hun kritiek op de voorspellende waarde van het MIT-model, zijn hun opmerkingen over mogelijke maatre gelen om catastrofes te voorkomen. Forrester heeft alleen de uitwerking nagegaan van schoksgewijze inge voerde wijzigingen, die niet realis tisch zijn. Maar er is een veel betere manier om een systeem te beïnvloeden waar in alle eigenschappen op ingewikkel de manieren van elkaar afhangen. Dat is Van der Grintens vakgebied, en hij toont aan dat een betrekkelijk zwakke ingreep al veel van de voor spelde ellende ondervangt Als de investeringsgroei bewust een beetje wordt afgeremd naarmate de vervui ling erger wordt, ziet de toekomst er al heel anders uit Wanneer met een dergelijke „externe tegenkoppeling" bovendien de uitputting van grond stoffen wordt afgeremd, verdwijnt de wereldomvattende catasrofe spoor loos uit de voorspelling. Niet machteloos Daarmee is geen recept voor een oplossing gegeven (want die voorspel ling zelf rammelde immers ook). Maar wel is aangetoond dat wij aller minst machteloos zijn in de inder daad moeilijke en gevaarlijke situatie waarin de wereld zich nu bevindt. De Club van Rome zal in de verdere stu dies die op het ogenblik lopen of in voorbereiding zijn, bepaald met deze nieuwe inzichten rekening moeten houden. Ze zouden prof. Van der Grinten eigenlijk best erelid mogen maken. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Een beledigende uitlating ten aanzien van de Koningin tijdens een demonstratieve „Mars naar de vrijheid" door ongeveer drie honderd jonge Surinamers heeft tot de arrestatie van M. K., een verte genwoordiger van het „Suracom" uit Nijmegen geleid .K. zou de positie van de Koningin in de gemenebest verhoudingen hebben geschetst op een manier die voor de vorstin kwet send moet worden geacht. Op het Europaplein, waar woorden van deze strekking gesproken wer den, ging hoofdinspecteur P. A. Vlot niet onmiddellijk tot arrestatie over om moeilijkheden door de enigszins verhit geraakte gemoederen van de zich rond hem verdringende demon stranten te voorkomen. Daarom is de spreker gisteren in zijn woonplaats, Nijmegen, aangehouden en op trans port naar Amsterdam gesteld, waar hij vandaag zal worden gehoord en waar proces verbaal zal worden op gemaakt. De demonstranten die een rode vlag meevoerden en spandoeken, waarop leuzen als „Geen gecastreerde onafhankelijkheid" en „Geen geme nebest, maar totale onafhankelijk heid" te lezen waren, hoorden verder onder meer een toespraak aan van .J S. Jusia (Revolutionaire Volksfront). Hij zei: „Wij willen niet met haatge voelens van Nederland scheiden, maar willen de vrijheid nu. Als wij die nie' krijgen, dan zullen we die nemen". In totaal namen dertien Su rinaamse organisaties aan de mars deel. De deelnemers namen een motie aan, waarin de voorgestelde konink rijkscommissie, die over de toekom stige status van Suriname gaat praten, wordt verworpen, omdat in de Suri naamse delegatie geen een stemmigheid bestaat over Suriname's toekomstige status. Dodelijke val van balkon Van een onzer verslaggevers Amsterdam Toen hij zondag op het balkon van de tweede etage aan de J. M. Kemperstraat een krat wilde verplaatsen verloor de 44-jarige A. W. A. zijn evenwicht en viel hij van twee hoog op een betonnen plaat in de tuin van de buren. Met ernstig letsel werd de man naar het Wilhel- mina Gasthuis vervoerd, waar hij in de loop van de dag is overleden. De mooiste langharige poes, Figaro Snowdrift, werd tot kampioen uitgeroe pen bij de internationale kattententoonstelling in de RAI. Hier de poes met zijn gelukkige eigenares mevrouw J. de Jong-Schep uit Werkendam (Noord- Brabant). Figaro werd geboren 13 mei 1966 en behaalde al zes titels (foto boven). Dat niet alleen de organisatoren van kattententoonstellingen met deze huisdieren ingenomen zijn, bewijst dit plaatje afdoende foto beneden). Friese actiecomités: zowel de leiders van de MIT-werk- oroep als de Club van Rome geven toe dat die theorie natuurlijk nog ruw en onvolkomen is (aan een bete re wordt gewerkt). Maar aan de on rustbarende conclusies houden zij vast: „de verfiiningen die wii inmid dels in het model hebben aangebracht veranderen heel weinig aan de uit komsten, het wordt hoogstens nog wat erser dan we al dachten". Op dit punt komt prof. Van der Grinten met de DSM-computers in Geleen tot heel andere conclusies. Hij heeft het model van Forrester „door gelicht" en daarbii ontdekt dat be paalde veronderstellingen een diep gaande invloed op de resultaten bpu- ben. En dat zijn nu juist veronder stellingen die erg onzeker zijn. Onzeker Zo neemt Forrester op betrekkelijk losse gronden aan dat het (in de in dustrie) geïnvesteerde kapitaal met vijf procent per jaar groeit. Zou dat echter bijvoorbeeld 4procent zijn, dan wijzigt de voorspelling zich aan zienlijk: de milieuvervuiliifg in het jaar 2060 wordt dan „nog maar" drie maal zo erg als nu. In de voorspelling van Forrester, met vijf procent kapi- taalgroei, zou de vervuiling zes maal zo groot worden als de huidige. Van onze correspondent ÖUDE PEKELA De geza menlijke actiecomité's hebben zaterdag via een bezwaarschrift aan de Provinciale Staten van Friesland een aantal eisen ge steld met betrekking tot de win ning van het magnesium in het concessiegebied „Westergo" in Friesland. De bezwaren richten zich niet tegen het winnen van magnesium als zoda nig, maar tegen het verlenen van een concessie voor de winning aan Shell Delfstoffen NV in dat gebied. De actiecomité's stellen als eis dat de Nederlandse staat zelf de exploita tie van het magsesiumzout en de electrolyse van het magnesiummetaal uit het zout in zijn geheel ter hand neemt. Het hiervoor benodigde kapitaal zou de regering kunnen halen uit de aardgasopbrengsten. De fabriek voor de electrolyse van het magnesiumme- Acht ton schade bij loodsbrand Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Een felle brand oorzaak tot nu toe onbekend heeft twee loodsen van de scheeps werf van Verschure in Amsterdam- Noord in de as gelegd. De schade, die door verzekering is gedekt, bedraagt acht ton. Een nachtportier ontdekte het vuur zaterdagmorgen vroeg. Hij liep brandwonden op. Met vijftien stralen en een waterkanon werd de vuurzee bedwongen. taal willen de actiecomité's gevestigd zien in het Noorden van ons land. De winsten uit beide activitei ten zouden ten goede moeten komen aan de ontwikkeling van achtergeble ven regio's zolang die achterstanden voortduren. Dit geldt zowel voor het Noorden als voor Limburg, Twente, Noord-Brabant etc. Het bezwaarschrift wordt besloten met de eis dat de Nederlandse staat er zorg voor moet dragen dat het magnesium in Groningen en Drente, dat een veelvoud van de waarde van het Friese magnesium bedraagt, spoe dig in exploitatie wordt gebracht Scheveningseweg nummer één. Daar staat het. Nietig en bescheiden, maar taai. Het krentenboompje in bloei. Ach. tuinspecialisten zullen nu glimlachen, want dat wondertje is er ieder jaar in de decembermaand. Het wondertje van het boompje, dat zich vergist en bloeit. Maar ieder jaar is het toch een ontdekking. Op een grauwe grijze bemiste morgen loop je er langs. Zo'n beetje slof-slof, met de kille mist volge plakt met werelds zorgen op je schouders. Op zo'n morgen waarop het alle maal zo kil is en zo zinloos lijkt, omdat het nieuws slecht is, de men sen met lange gezichten lopen, de melk zuur was en de laatste bloem van de hibiscus is gevallen. Op zo'n morgen,, dat ze het je al lemaal kunnen doen en je bereid ben tot elke ruzie als je je hart maar eens kunt luchten. Uitgerekend op zo'n morgen staat dat boompje in bloei! Heel teer en hulpeloos met-witte bloesempjes aan vochtig-zwarte takjes tegen een koude genadeloze muur. Het verkeer stinkt er langs en aar. de voet van de stam wappert een vies stuk papier, uit een vuilnishoop gewaaid. Bloei Er is niets idyllisch aan het plekje, behalve dan steeds weer die kleine bloemetjes, minuscuul wit met don ker hartje. Je loopt door met het beeld in je ogen. Je weet het nu. Bloemen, zo maar echt in de natuur. In decem ber. In de mist, de kilte, de benzine damp. En opeens ontdek je aan struiken knopjes; een waas om de wilgen. Je weet dat het nog allemaal ko- men moet. De kou, de sneeuw, het ijs. De donkerste dag en de langste nacht. Dat de winter nog beginnen moet. Dat de strijd tegen de gladde stoe pen en de onwil van de mensen hun straatje schoon te houden, de erger nis en het vallen nog komen gaat. Dat het espottelijk is om aan het voorjaar te denken. Ook dat er niets bijzonders aan de hand is. De natuur gewoon zijn gang gaat. Maar je bet toch lichtvoetiger, je vindt opeens dat malle kind met haar melodramatische voetlange cape van' een oud tafelkleed leuk. Gisteren heb je er nog een sneer over gegeven. Je bent in de tram geneigd toch op te staan voor iemand, die er dui delijk vermoeider aan toe is dan je zelf bent. Je slikt een ergernis weg. Alleen maar omdat op een toch tige hoek van de straat een paar ijle takjes proberen te bloeien. Van onze parlementsredactie UTRECHT De schorsing van een aantal aanhangers van proletarisch links als lid van de PSP is principieel juist en nodig geweest, heeft de partijraad van de PSP zaterdag op een vergade ring in Utrecht uitgesproken. Maar daar staat tegenover dat de partijraad geen uitspraak heeft willen doen over de juist heid van de gevolgde procedure. Zaterdagmiddag werd een commis sie onder leiding van de Utrechtse hoogleraar dr. J. de Graaf ingesteld DEN HAAG Bij het Europese ruimtevaartcentrum ESTÉC in Noord- wijk zullen hoogstens 64 personeelsle den moeten afvloeien of van functie veranderen door de koersverandering van de moederorganisatie ESRO. Dit heeft minister De Brauw (weten schappen) geantwoord aan de Kamer leden Terlouw en De Goede (D'66). Beide heren hadden vragen gesteld over het personeelsbeleid van ESTEC, waarvan de directeur destijds geruch ten over 150 ontslagen fors overdre ven had genoemd. Dat verbaasde de heren Terlouw en De Goede, omdat zij meenden te weten dat het er 143 zouden worden. Maar dat aantal sloeg op het totaal van alle ESRO-vestigin- gen, heeft minister De Brauw hen nu meegedeeld. De minister vindt dat de ESTEC- werknemers geen elementaire infor matie over de ontwikkeling bij hun organisatie is onthouden, zoals de Ka merleden vragenderwijs hadden ge steld. Hij wijst er verder op, dat het ESTEC-personeel in principe niet on der de Nederlandse sociale wetgeving valt. De ESRO heeft hiervoor als internationale organisatie eigen rege lingen. die de procedure moet onderzoeken. Bovendien zal de commissie de situa tie binnen de partij nader moeten analyseren en de partijraad moeten adviseren over de vraag hoe de PSP na de conflicten van de laatste maan den weer normaal kan gaan functio neren. De geschorste leden zijn: Paul Ver- dooren. Wim de Wolf en Rein van der Horst, die samen met Erik Meijer de leiding zouden hebben gehad van de eerste Amersfoortse vergadering van proletarisch Links na het partijcon gres in Groningen. Hoewel dit con gres het recht van minderheden om buiten de partijorganen om aan poli tiek te doen had afgewezen (het zoge naamde tendensrecht) besloot de Amersfoortse vergadering dat de ac tiviteiten van Proletarisch links ge woon zouden doorgaan. Meijer was aanvankelijk ook ge schorst, maar nadat hij zich van het Amersfoortse besluit had gedistan- cieerd is zijn schorsing ongedaan ge maakt. In Utrecht bepleitte hij zater dagmiddag eind deze week nog een vergadering, van Proletarisch Links te mogen houden om de aanhangers van deze groep ervan te overtuigen dat zij hun activiteiten moeten staken. De partijraad verwierp deze ge dachte en sprak uit dat iedere voort zetting van de activiteiten van Prole tarisch Links reden zou zijn de deel nemers eraan te schorsen. Meijer waarschuwde de partijraad er tevergeefs voor dat een dergelijke strakke afwijzing van het tendens- recht overeenkomstig de uitspraak van het Groningse congres voor een groot aantal leden aanleiding zou zijn zich van de partij af te wenden. De schorsingsmaatregel heeft me vrouw E. Stern er al toe gebracht af tc treden als redactielid van het par tijorgaan, terwijl de heer Van der Horst, een van de geschorsten, er al over denkt om met anderen buiten de PSP zijn doel na te streven. Van een correspondent UTRECHT De rijkspolitie heeft zondagavond een inval gedaan in twee cafés in Loosdrecht (waaronder een disco-bar). Drie kilogram hasjiesj, een weegschaal en een hasjiesj-pijp werden in beslag genomen. Bij het onderzoek werd met succes gebruik gemaakt van een hasjiesj- hond van de politie. Ongeveer 20 per sonen werden aangehouden. Alleen de 28-jarige A: B. uit Soest werd in verzekerde bewaring gesteld. Van een verslaggever BREDA Een goede ruimtelijke ordening, verbetering van het milieu en een betere internationale arbeids verdeling. Met deze drie doelstellin gen moeten de aktiviteiten van de Sociaal-Economische Raad, volgens CNV-voorzitter Lanser, tenminste worden uitgebreid. Hij zei dit zaterdag in Breda op de door de drie vakcentrales georgani seerde conferentie over de toekomsti ge ontwikkeling van zuidwest Neder land. Hier is volgens de heer Lanser de botsing tussen het welvaarts- en het welzijnsstreven misschien wel het meest duidelijk. Hij wees er op dat bij de reële loonontwikkeling in de komende ja ren ook rekening moet worden ge houden met de post milieuhygiëne. Hij bepleitte voorts tijdige inspraak van de bevolking in hel ruimtelijk beleid. „Het te laat betrekken van de bevolking bij allerlei zaken vertraagt de oplossing van de problemen veel meer dan een goede inspraak."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 5