Buber en de theologische
discussie
van
v andaag
BE
Rhodesië: nieuwe rol voor kerk
Gezinssubsiclie als
vervanging voor
kinderbijslag bepleit
Wereldraad: weer
geld naar India
Puzzelhoek
COM M ENTAAR
Immigranten (1)
Immigranten (2)
Immigranten (3)
Hoogleraren in
Athene dienen
ontslag in
Baptistenleider
overleden
Een woord voor vandaag
BEROEPINGSWERK
2
DONDERDAG 9 DECEMBER 1971
GENEVE (ANP/KNP) De we
reldraad van kerken heeft weer
850.000 dollar naar India gezonden
voor hulp aan Pakistaanse vluchte
lingen. Het geld zal gebruikt worden
voor de aankoop van dekens en
bouwmaterialen voor de vluchtelin
genkampen en de watervoorziening.
In totaal is via de wereldraad thans
meer dan twee miljoen dollar aan het
hulpwerk in India bijgedragen.
Volgende week zal opnieuw 850.000
dollar worden gezonden. Het gaat
vooral om hulp in de vluchtelingen
kampen te Salboni, Gambabbani, Sal-
va en Digri, waar meer dan een half
miljoen vluchtelingen verblijven. Ook
worden met dit geld noodhospitalen
ingericht
Op een persconferentie na een bij
eenkomst van vertegenwoordigers
van caritas-organisaties (r.k. hulp
werk) uit twintig landen in Baden is
met klem tegengesproken, dat het r.k.
hulpwerk ten goede zou komen aan
de oorlogsvoering. Gezegd werd, dat
er genoeg controles zijn, dat het geld
uitsluitend gebruikt wordt om de
nood van de Pakistaanse vluchtelin
gen te verminderen en dat Caritas-
India een van de best georganiseerde
afdelingen is.
Prof. dr. H. Jonker, een
van de ondertekenaars van
Het Getuigenis geeft zijn
visie op de theologische
discuussie van vandaag.
Prof. Jonker is hoogleraar
aan de rijksuniversiteit van
Utrecht en is van her-
vormd-gereformeerde sig
natuur.
Vandaag publiceren wij
het eerste deel van zijn ar
tikel. De komende dagen
volgen nog twee delen.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 2. vermogen, 6. voedsel, 8.
deel van de dag (afk. Lat.), 10. vreemde
munt, 11. eind, 12. vlug, 14. Myth, figuur,
1& uitstap, 17. werpanker, 1& telwoord,
19. pluim van een vogel, 21. bloedhuis,
23. watering, 25. putemmer-
tje, 26. roofdier, 27. aardhoogte, 29. ope
ning van een fuik, 30. speelgoed, 3U
schortje, 33. scheik. element, 34. reeds,-
35. aanhoudend.
Verticaal: 1. roofdiertje, 3. jaar (afk.
Lat.), 4. ruw, 5. hoeder van schapen, 6.
leuk, 7. meisjesnaam, 9. tijding, 11. van
dezelfde soort, 13. siertorentje, 15. vlak
temaat, 19. tijdverlies, 20. gevangenis,
22. laagvlakte, 24. eenmaal, 25. koraalrif,
27. bevel, 28. bijb. figuur, 32. water in
N.Br.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. bal, 4. parket, 9. Erls, 11. boor,
1Z kantoor, 16. nee, 17. Aa. 18. krekel, 2L
sta, 22. aan, 23. raster, 25. N.T., 27. ale, 28.
parkiet, 3L sero, 3Z plan, 34. kerker. 35.
Spa.
Vert.: 1. bè. Z ark, 3. lianen, 5. Abo, 6.
roos, 7. kor, a er, 10. snek, 13. teer, 14.
paard, 15. akant, 17. Ate, 19. rat, 20. laak,
21. steels, 24. slip. 26. mark, 28 per, 29.
roe, 30 tap, 31. Se. 33. na.
door prof. dr. H. Jonker
IN ons dierbaar vaderland
dreigt de theologische discus
sie van de laatste weken over
de toepassing theologisch en
praktisch van sociale gerech
tigheid langzamerhand vast te
lopen in een uitzichtsloze ver
warring van opvattingen en een
opwerpen van tegenstellingen
(rechts contra links bijv.), wel
ke ongetwijfeld zijdeling mee
spelen, maar die m.i. niet de
punten raken waar het wezen
lijk om gaat. Dat er fundamen
tele punten in het geding zijn
blijkt uit de felheid van de dis
cussie, uit de reactie van velen
en uit de bijzonder grote aan
dacht die pers, radio en televi
sie aan dit theologisch debat wij
den.
De vraag blijft echter: om welke
wezenlijke punten gaat het? Om uit
de oeverloze spraakverwarring van
christelijke theologen te komen
vraag ik mij af of het langzamer
hand geen tijd wordt een niet-
christelijk theoloog, een joods den
ker, die jaren geleden over de onder
havige kwestie al het zijne gezegd
heeft, bij deze discussie te introduce
ren. Ik bedoel Martin Buber. Hij
heeft zich vanuit het joodse denken
zger intens met het christelijk ge
loven en de christelijke interpretatie
van „gerechtigheid" bezig gehouden.
Verschuiving
Vooraf echter een schets van de
problematiek. Wie kerkelijk mee
leeft en enigermate theologisch ge-
interesseerd is ontgaat het niet dat
momenteel in de theologie en kerke
lijke discussie een verschuiving van'
accenten plaats vindt. Of het alleen
maar accenten zijn of dat er funda
mentele zaken aan de orde zijn,
laten wij nu nog in het midden.
Meer dan vroeger wordt thans grote
nadruk gelegd op politieke en maat
schappelijke geëngageerdheid als op
dracht van het evangelie. De con
crete daad wordt belangrijker ge
acht dan de meer „abstracte" geloofs
visie of innerlijke geloofsbeleving.
Op de profeten van het Oude Testa
ment wordt vaker een beroep ge
daan dan op de apostelen uit het
Nieuwe Testament.
Vooral door de communicatie
media wordt Jezus in zijn menselijke
gestalte als Man van Nazareth levend
voor en in het midden van de toen
malige samenleving wij denken
o.m. aan de film van Dennis Potter
„Zoon des Mensen" meer naar
voren gehaald dan wat de kerk
eeuwenlang aangaande Jezus Christus
als Middelaar en Verzoener in de
eenheid van zijn godheid en mens
heid heeft beleden en verkondigd.
Wij moeten aardser, concreter en
menselijker denken, moeten meer
het accent leggen op de praktijk dan
op de theologisch-theoretische be
zinning, meer de theologie richten
op de directe vragen van de maat
schappij dan op de Waarheidsvraag
van eeuwigheid en tijd.
Het dogmatisch denken, zo sugge
reert men, is zo statisch, theoretisch,
je hebt er zo weinig aan voor de
praktijk. Wij moeten „functioneler"
denken, meer gericht op de heden
daagse situatie en meer sociaal be
trokken op de nood van de mede
mens. Deze „omturning" van de pre
diking, de christelijke habitus en het
theologisch denken zal, zo sugge
reert men verder, de weg naar de
wereld openbreken en de oecumeni-
sering van de roomskatholieke en
protestantse kerken bevorderén.
Fiolet
En hier komen wij op het punt
van prof. dr. H. A. M. Fiolet, secre
taris van de raad van kerken in
Nederland. In zijn boek „De tweede
reformatie" tracht de schrijver duide
lijk te maken dat het niet alleen
gaat om verschuiving van bepaalde
accenten, maar dat er fundamentelere
aangelegenheden aan de orde zijn. Hij
beschrijft hoe het theologisch denken
en de kerkelijke praktijk in de loop
der eeuwen onderworpen is geweest
Het zou dwaasheid zijn te ontkennen dat er aan
de immigratie in ons land (het woordgebruik van
de nuchtere praktijk is: de gastarbeiders) een paar
haken en ogen zitten en ongetwijfeld betekent re
geren dikwijls vooruitzien.
In zoverre is het daarom te begrijpen dat de Ne
derlandse regering in Brussel bij de besprekingen
over de voorwaarden van Engelands toetreding
tot de EEG een paar vragen aan de orde heeft ge
steld over die onderdanen van het Britse gemene
best, die straks op grond van Engelands nationale
wetgeving en de Europese bepalingen over het
vrije verkeer van personen en goederen toegang
zullen krijgen tot de continentale EEG-landen.
Toch heeft het stellen van het probleem een na
re bijsmaak zelfs als wij daarbij onze twijfels
buiten beschouwing laten over een bewuste of on
bewuste motivering van de probleemstelling op
Trouwens: niet alleen voor de gemenebest-on
derdanen; ook voor onze rijksgenoten van overzee
en de gastarbeiders uit de landen van de Middel
landse zee worden dit soort argumenten op dit
ogenblik gehoord.
Min of meer officieel is de gedachte geventileerd
om de contracten voor gastarbeiders aan een ter
mijn van twee jaar te binden. Het CNV heeft op
goede gronden bij voorbaat reeds een „nee" tegen
deze redenering laten horen.
Bij die ontkenning kunnen wij ons gemakke
lijk aansluiten juist omdat wij onder ogen wil
len blijven zien dat er aan de immigratie een paar
haken en ogen zitten en het mede in het belang
van de immigranten naar ons land niet gewenst is
deze zaak aan de vrijheid van het bedrijfsleven
over te laten.
Nodig is (waar die immigranten ook vandaan
komen) een regeling die het verblijf van deze men-
Veel beter zou echter zijn met de immigrant een
verbond te sluiten, waarin duidelijk twee delen
begrepen zijn. Hij komt dan hier op een contract
waarin wederzijdse rechten en plichten zijn om
schreven: de te leveren arbeid, het te bedingen
loon, maar ook de te ontvangen vorming en de
daarvoor door beide contractanten vrij te maken
tijd.
Dit betekent op zichzelf al een zekere selectie,
want er moet bereidheid zijn om zo'n contract te
tekenen. Maar die selectienorm wordt dan niet
meer bepaald door groepsegoïsme maar door mens
waardige overwegingen.
Dit vraagt echter ook van de andere partij in
grond van het feit, dat het hier voornamelijk zal
gaan om gemenebest-onderdanen met wat meer
pigment in de huid dan de traditionele Brit.
Jarenlang heeft Nederland zich beijverd om En
geland binnen de groep van zes te halen; zonder
twijfel uit een slechts door Europees en historisch
denken gevoed politiek pathos, dat gelukkig op
geen enkele wijze in botsing kwam met onze be
langen.
Dat was mooi, maar laten we het nu ook mooi
houden. Om bij de eerste de beste moeilijkheid nu
al te gaan tegenstribbelen op grond van allerlei op
zichzelf misschien juiste overwegingen (een dicht
bevolkt land, een grote woningnood, een teruglo
pende conjunctuur) maakt een wat opportunisti
sche indruk.
De eerste twee overwegingen zijn namelijk nooit
gehoord toen het ons allemaal nog goed ging en
van de derde overweging geen sprake was.
sen dienstbaar maakt aan scholing en vorming, die
ook elders te gebruiken is bij voorkeur in het
land van herkomst. Dat vraagt een andere instel
ling; van ons én van de immigranten.
Nu is het dikwijls zo dat deze mensen hier al
leen zijn om voor ons het nederigste werk .te ver
richten en wat hen zelf aangaat om zoveel mo
gelijk geld te verdienen voor de familie thuis of
om straks als een klein ondernemertje in het eigen
land te kunnen optreden een hoop die dikwijls
een illusie zal blijken te zijn.
Aan dat geld verdienen wordt heel wat onder
geschikt gemaakt. Er wordt bijvoorbeeld veel
overgewerkt, zodat er weinig energie en tijd over
blijft voor wat wij dan nu maar gemakshalve zul
len omschrijven als vorming. De bepaling van dit
leefpatroon behoort nu tot de vrijheid van de im
migrant juist omdat hij aan de vrijheid van het
bedrijfsleven is overgeleverd.
het contract heel wat; namelijk er zorg voor te dra
gen dat de buitenlandse arbeider niet geschoold
wordt voor taken die er in zijn land van herkomst
niet zijn. Dat betekent overleg tussen regeringen
kredietmogelijkheden voor arbeiders uit hetzelfde
land om thuis iets te kunnen ondernemen of wat
er maar meer denkbaar is om arbeiders uit arme
landen in te zetten in een bewuste ontwikkelings
politiek.
Want indien de ontwikkelingsinspanningen van
onze landen zo pover blijven als nu en zo eenzijdig
gericht op een economische groei in plaats van op
werkgelegenheid, zal de toeloop uit de arme lan
den op het welvarende Europa alleen maar groter
worden.
aan het schema van een grieks
dualistisch denken, waarin God en
mens oneindig ver uit elkaar worden
gehouden. Enkele uitspraken. De
tegenstelling tussen de heilige God
in de hemel en de zondige mens op
aarde is een uitvloeisel van het
griekse dualisme (blz. 40), evenals
ATHENE (RTR) De meeste hoog
leraren aan de medische faculteit van
de universfteit in Athene hebben hun
ontslag ingediend. Ze -willen daarmee
protesteren tegen een besluit van de
regering 200 nieuwe hoogleraren te
benoemen.
Volgens goedingelichte kringen in
de Griekse hoofdstad is de kans groot
dat alle professoren aan de universi
teit hun functie zullen opgeven als de
regering weigert de benoemingen on
gedaan te maken. Ongeveer 20 van
de 25 hoogleraren aan de medische
faculteit stellen dat het regeringsbe
sluit indruist tegen de universiteits
voorschriften, die zeggen dat hoog
leraren moet enworden gekozen door
een plenaire zitting van alle actieve
professoren van de betrokken facul
teiten. Bovendien zou veel van de
nieuwe hoogleraren niet de vereiste
bevoegdheden bezitten en zou hun
benoeming de gehele universiteits
structuur in de war brengen.
MOSKOU (EBPS) Ds. Alexander
Ka rev, de leider van 500.000 baptisten
in Rusland gedurende bijna vijftig
jaar, is op 77-jarige leeftijd overle
den. Hij was algemeen secretaris van
de baptistenunïe in Rusland en
hoofdredacteur van het baptistenblad
„Broederlijke boodschapper."
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Als God Zich openbaart aan Abraham zegt Hij: Gaat."Hij moet
zijn land, zijn stam, zijn familie achterlaten. Maat"God zegt
meer. Hij zegt: "Gaat naar het land dat Ik u wijzen zal."
Abraham kreeg geen brief mee, die hij op de zoveelste dag of 40
kilometer buiten de stad moest openmaken. God zei ook niet:
Luister, dan zal Ik je precies uitleggen hoe je reizen moet. God
gaat Zelf mee.
Die belofte komt in het Nieuwe Testament terug. Als Christus
"Gaat" zegt tegen Zijn discipelen, voegt Hij er aan toe: "Ik zal
bij u zijn."
Die belofte zit zelfs in Gods naam. Als Mo zes Hem bij de bran
dende braambos vraagt hoe Hij heet, zegt God, "Ik ben die Ik
ben", soms afgekort tot "Ik ben". God was dan de "Eeuwig zijn
de". Misschien kan ik niet voldoende begrip opbrengen voor de
Griekse filosofische wijsheden, maar eerlijk, dat zegt mij niets.
Die naam begon echter te leven toen een Jood hem uitlegde als
een belofte. God zegt: "Ik ben er bij Ik ben bij u, ga met u
mee, wijs u de weg. Dat zegt me wat. God laat me niet in de
steek. De weg die ik moet gaan is de weg die Hij met mij gaat.
God komt om met ons mee te gaan.
We lezen vandaag: Genesis 3:14-15.
Martin Buber
„de individuele geborgenheid in de
verdienste van Christus, die bij zijn
Vader in de hemel is" (blz. 57).
De aardse werkelijkheid, zegt
Fiolet, is de ruimte voor de ont
moeting met God. Het heil van God
is maar niet een „invasie uit een
andere wereld in deze wereld", wij
moeten „binnenwerelds denken en
realiseren in ons handelen van en
voor de mens. „Wij kunnen God
niet abstract beminnen. Het is niet
zo dat wij God kunnen beminnen en
dat de naastenliefde slechts de conse
quentie van onze liefde tot God is.
Naastenliefde is de concreet ver
taalde Godsliefde" (blz. 151).
Zo wordt God, bij Fiolet, meer naar
de aarde, de samenleving, de mede
mens getrokken, vanuit een joods
denken en contra een grieks
dualistisch denken, dat God en mens
zo ver uiteengedreven zou hebben.
Ook de Openbaring verkrijgt bij
Fiolet een andere zienswijze bij de
voorgestelde overwinning van het
griekse denken. „Voor de christen
van onze tijd ligt de bron van de
Openbaring niet in overgeleverde
waarheden. Voor hem komt God aan
het woord in de zich veranderende
samenlevingsstructuren, in de zich
zelf wordende mens" (blz. 161). „De
„bron van de Openbaring van God"
ligt daarom vlak bij de mens"
(blz. 162).
DEN HAAG Tijdens de al
gemene beschouwingen op de
begroting van sociale zaken in
de Tweede Kamer hebben PvdA
en D'66 gepleit voor het vervan
gen van de kinderbijslag- en
kinderaftrekstelsels door een re
geling in de vorm van een ge
zinssubsidie.
De hoogte van deze subsidie zou
dan afhankelijk moeten worden ge
steld van het inkomen van de ouders
en van de leeftijd van de kinderen.
Er zouden daartoe twee leeftijdsklas
sen kunnen worden ingevoerd; een
van 0-12 jaar en een van 12-18 of 19
jaar. Voor oudere studerende kinde
ren, zou dan een studiekostenregeling
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Noord-Schermer c.a.:
.J Uitdenbogaardt, kand. te Amster
dam; te Nieuwveen: M. H. Geertsema
te Hendrik-Ido-Ambacht.
Bedankt: voor Neerlangbroek: J.
Verwelius te Schoonhoven; voor Dor
drecht: Iz. Kok te Baarn; voor Rot
terdam-DelfshavenC. v. d. Bosch te
Gorkum.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Sassenheim: A. C.
Bronswijk te Breda.
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen: te Zwolle: H. D. van
Herksen te Heemse; te Appingedam-
Overschild, te Drogeham, te Gees, te
Grijpskerk-Niezijl, te Mussel, te Smi-
there (Can.), te Waardhuizen, te
Zaandam-Krommenie, te Zevenber
gen-Bergen op Zoom en te Zuidwol-
de: kand. W. Poqwelse te Apeldoorn;
te Noordbergum: T. O. G. M. Bosma
te Rijnsburg.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Ooltgensplaat: W.
Hage te Krabbendijke; voor Amster
dam-N. en voor Clifton (VS): P. Hon-
koop te Kampen.
BAPT. GEMEENTEN
Beroepen: te Muntendam: R. J.
Vóórhaar te Hengelo.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rotterdam-W.P.
Beekhuis te Noordeloos.
moeten komen, ongeacht de financiële
pisitie van de ouders, in combinatie
met een regeling voor latere terugbe
taling.
De bedoeling van deze nieuwe op
zet, zo verklaarden de heren Th. vaji
Lier (PvdA) en drs. E. Nypels (D'66)
in verschillende bewoordingen, moet
zijn, dat deze uiteindelijk aanmerke
lijk minder zal mogen kosten dan de
bestaande kinderbijslag- en kinderal-
trekregeling te zamen. Volgens drs,
Nypels zou een deel van de bespaarde
bedragen moeten worden aangewend
voor een aantal gratis voorzieningen
rechtstreeks ten behoeve van he:
kind en voor een ander deel voor
financiering van sociale voorzieni'
gen.
Beide woordvoerders wezen erojl
dat de voorgenomen bevriezing var,
de kinderbijslag voor het eerste kind
(en mogelijk ook voor het tweede
kind) geen goede bezuiniging op de
uitgaven betekent. Van Lier: „Het
zou dan nog beter zijn alle kinderbij
slagen waardevast te maken inplaats
van welvaartsvast".
Nadere studie
Vrijwel alle fracties pleitten voor
een nadere bestudering van de hele
kinderbijslagstructuur, zulks mede in
samenhang met de overige sociale
verzekeringswetgeving. KVP-woord-
voerder B. J. M. Hermsen zag „geen
enkele noodzaak om ook de kinder
bijslag voor het tweede kind te be
vriezen". Voor het overige moet z.i.
worden bezien, of de bevriezing van
de kinderbijslag voor het eerste kind
niet gekoppeld kan worden aan een
bepaalde loongrens dan wel of voor
de laagstbetaalden compenserende
maatregelen kunnen worden geno
men.
De ARP- en CHU-woordvoerders
verklaarden zich op het punt van de
„bevriezing" te willen houden aan het
regeerakkoord, waarin „bevriezing"
van de kinderbijslag voor het tweede
kind ervan afhankelijk wordt gesteld,
of dit binnen het kader van een her
waardering onontkoombaar blijkt te
zijn. WD-afgevaardigde G. M. V.
van Aardenne sprak zich evenwel on
omwonden uit voor bevriezing ook
•van de bijslag voor het tweede kind
en in een later stadium ook van die
voor volgende kinderen.
door H. Biersteker
De kerken nemen in Rhode
sië plotseling opnieuw een
sleutelpositie in na het voor
lopig akkoord tussen de Britse
minister sir Alec Douglas Home
en de Rhodesische premier Ian
Smith.
Het komt kort nadat de r.k. bis
schoppen zich vierkant tegenover
het blanke minderheidsbewind
hadden opgesteld door in verzet te
gaan tegen de voorwaarde van
Smith, dat zij op hun scholen niet
méér dan zes procent zwarte leer
lingen mochten toelaten. Op het ar
gument van Smith, dat er nu toch
ook nog geen zes procent van hun
leerlingen zwart is, antwoordden de
bisschoppen dat zij zich „principieel
en met het oog op de toekomst"
niet op zo'n percentage wensten
vast te laten leggen.
Het fel omstreden voorlopig ak
koord heeft in elk geval de ver
dienste dat het de kerken in hun
verzet kan stijven. Immers, volgens
het akkoord verplicht Engeland
zich om in tien jaar ongeveer 400
miljoen gulden ter beschikking te
stellen ten behoeve van het onder
wijs aan de Rhodesische bevolking.
En in dat onderwijs spelen de ker
ken een belangrijke rol. Volgens de
Evangelische Pressedienst zit 90
procent van alle schoolgaande kin
deren in Rhodesië op zendings- en
missiescholen (ongeveer driedui
zend lagere en middelbare). Vol
gens het Britse dagblad „Observer"
zijn echter de bijna 3000 lagere
scholen in feite al door het bewind
Smith ingelijfd maar is het in-
ssante, dat van de ongeveer
honderd "high schools" er nog 83
door zending en missie bestuurd
worden. En dat is uitermate be
langrijk in het licht van de oplei
dingskwalificaties, die volgens het
voorlopig akkoord voor het passief
kiesrecht gesteld zouden moeten
worden, namelijk vier jaar „high
school".
Meritocratie
Deze bepaling grijpt terug op een
lievelingsgedachte van de Sir Roy
Welensky, de vroegere bokskam
pioen die eens premier was van de
Centraal Afrikaanse Federatie:
„meritocratie" inplaats van demo
cratie. Dat wil heggen politieke zeg-
DE KERK IN
DE WERELD
genschap op grond van merites, dus
van opleidingseisen. Deze fraaie ge
dachte werd overigens lichtelijk
bedorven doordat van die „merites"
ook de hoogte van het inkomen
deel uit bleek te maken. En de
Afrikanen hadden dat heel goed
door, want de delen Nyassaland
(het huidige Malawi) en Noord
Rhodesië (het huidige Zambia) be
dankten voor de federatie en wer
den zelfstandige staten. Daarop
grepen de 200.000 blanken in Zuid
Rhodesië naar de macht over de
vijf miljoen zwarte bewoners van
dat land. Dat is het huidige Rhode
sië.
En nu is het paard van de meri
tocratie weer van stal gehaald. Het
is natuurlijk heel geschikt als wa
pen in de handen van Ian Smith
om een werkelijk meeregeren van
de zwarte meerderheid tot ver in
de volgende eeuw uit te stellen.
Maar het wonderlijke is, dat met
dit voorlopig akkoord aan zending
en missie een middel in handen
wordt gegeven om dat meeregeren
een stuk eerder mogelijk te maken.
De Times heeft zich al afge
vraagd of er 'wel genoeg garanties
zijn dat de 400 miljoen gulden van
de Engelse belastingbetalers niet
door Smith voornamelijk in het
blanke onderwijs zal worden ge
stopt. En de Guardian raadt de re
gering aan om voor de besteding
ervan eerst maar eens contact op te
nemen met de „Conference of Bri
tish Missionary Societies" (het
overkoepelend orgaan voor missie
en zending in Engeland).
Onlustgevoelens
De sterke onlustgevoelens over
het voorlopig akkoord tussen Home
en Smith zijn gerechtvaardigd. Ho
me is er oprecht van overtuigd dat
hij Rhodesië voor de poort van de
apartheid heeft weggesleept. De
Afrikaanse leiders menen echter
dat hij de belangen van de zwarte
bevolking van Rhodesië aan het on
wettig regime van Smith heeft uit
verkocht. Het moet ook voor hen
wel volslagen onbegrijpelijk zijn
waarom een minderheid goed
deels in bezit van een Brits
paspoort en veel kleiner dan het
aantal Indische Nederlanders dat
Nederland opnam toen in Indonesië
het tij keerde de toekomst van
een Afrikaans land moet bepalen.
Er is ook terecht scepsis over een
Engelse missie onder leiding van
lord Pearce die de mening van de
zwarte bevolking over het akkoord
moet gaan peilen. Van de bevindin
gen van deze missie zal het afhan
gen of het voorlopig akkoord defi
nitief wordt. Maar de vraag is of de
bevolking veel te zeggen zal hebben
omdat de twist buitenslands tussen
de twee grote onafhankelijkheids
partijen ZANU en ZAPU ook niet
bepaald inspirerend is. Bisschop
John A. T. Robinson heeft er al 50
Pond voor een liefdadig doel om
verwed, dat de Britse missie in
Rhodesië hetzij geen merkbare te
genstand tegen het akkoord zal
constateren, hetzij tot de conclusie
zal komen dat het akkoord toch
maar moet worden doorgezet.
Vreemde roeping
Maar ook dan zal Engeland een
bewijslast op zich nemen die het
meent aan te kunnen door zijn
voorgenomen tussenkomst in het
onderwijs aan de zwarte bevolking
van Rhodesië. En daarbij is het in
hoge mate aangewezen op zending
en missie. Het is een vreemde uit
daging voor de kerken in dat land.
Tot nu toe stonden ze tamelijk
geïsoleerd in de verdediging van de
mensenrechten in Rhodesië. Maar
nu ineens hebben ze er een opmer
kelijke roeping bijgekregen: het ger
zicht van Engeland in de wereld
helpen redden. Het lijkt ons geen
specifieke kerkelijke taak maar het
geeft missie en zending wél ineens
de wind in de zeilen als ze voor de
rechten van Rhodesië's zwarte bur
gers opkomen.
