Burgemeester Rijswijk
contra „slotbewoner"
Taalles haalt
buitenlanders
uit isolement
Avondritten voor
door verlichte steden
„land van
„HULP"
Industrialisatie van
Saeftinge"
T*
Ruimtelijke ordening inzet van ministerieel
1onderzoek naar bestuurlijke moeilijkheden
Goudse energie
duur betaald
Stichtingen ijveren voor gedeputeerden
5
DINSDAG 7 DECEMBER 1971
RIJSWIJK Burgemeester mr. J. N. Scholten vindt dat de
ruimtelijke ordening in zijn gemeente Rijswijk op voorbeeldige wijze
is aangepakt. En toch beleeft hij het dat juist de gang van zaken in
Rijswijk aan een grondig onderzoek van de commissaris van de
koningin in Noord-Brabant en de minister van binnenlandse zaken
onderworpen is.
Zelfs kamerleden toonden be
langstelling en stelden vragen. Mi
nister Geertsema gaf hun de toe
zegging, dat hij opening van zaken
zal geven zodra het onderzoek naar
'ie bestuurlijke verhouding in Rijs
wijk is afgesloten.
Mr. Scholten, burgemeester van de
Noordbrabantse gemeenten Rijswijk,
Andel en Giessen, lid van de Bra
bantse staten en van de Tweede Ka
mer voor de ARP, was liever op een
andere manier in het nieuws geko
men. Maar hij is niet bevreesd voor
de afloop van het onderzoek, wunt
hij is er van overtuigd, dat er weinig
zijn beleid aan te merken is.
de middelen, waarvan de jonge advo
caat zich bedient, kan hy allerminst
waarderen. Hy is vooral ontstemd
over de brieven met klachten, die mr.
Sandberg „achter zijn rug om" naar
de commissaris van de koningin stuur
de en die wel moesten leiden tot het
bewuste onderzoek.
Storting
Groen
Dat het toch zo nauwkeurig onder
loep is genomen, heeft hij te dan
ken aan de jonge advocaat mr. Theo
Sandberg, sinds augustus 1970 eige
naar en bewoner van het 13e-eeuwse
slot van Rijswijk. Mr. Sandberg
kwam, zag en verklaarde zich vier
kant tegen het beleid dat het Rijs-
wijkse gemeentebestuur voerde op
het gebied van de ruimtelijke orde
ning. Hij vindt, dat het groen en de
open ruimte van het Land van Heus-
den en Altena zoveel mogelijk be
waard moet blijven. Hij beroept zich
daarbij op de Tweede Nota Ruimte
lijke Ordening en het Streekplan
West-rBrabant.
Mr. Scholten is het op dit punt
helemaal met Sandberg eens. Toch
botsen burgemeester en slotbewoner
voortdurend. Volgens Sandberg om
dat Scholten er, als ambitieus bur
gemeester, vooral op uit is zijn ge
meenten te laten groeien, en zich
daarbij niet bekommert om de groene
open ruimte; volgens Scholten, omdat
Sandberg geen enkel oog heeft voor
de belangen van de andere 1320 in
woners van Rijswijk.
De stryd is al kort na de komst
vra de nieuwe slotbewoner in alle
hevigheid los gebarsten. Mr. Sand-
btrg deed alles wat hy kon om het
Weid van het Ryswykse gemcente-
iestuur om te buigen. „Dat is zyn
goed recht", vindt mr. Scholten, maar
KERSTPENNING 1971
Geslagen in 21,6 karaats gedegen
goud en gezet met een e<&tc
diamant, symbool van zuiver
heid. Hierbij behoort 'n cassette
van origneel olijfhout afkomstig
van de olijfberg bij Jerusalem.
Dit kostbare olijfhout is 1000
2000 jaar oud.
Het tafereel op
le voorzijde
geeft het
kerstver
haal weer.
ten kerst
klok is
verfraaid
met kleurig
lak-emaille.
Op de keerzij
de: kompo-
neert de
jonge her
der DA
VID een
lofzang
op zijn
Heer. Aan
de voet van
de heuvels ligt
de Gouden stad Jerusalem.
Diamant
A. Kerstvijfje 4 gr. 0 18 mm
kf 88,— 0,04 K
B. 500 ex.: 7 gr. 0 22,8 mm
k 138,— 0,10 K
C. 350 ex.: 12'/a gr. 0 28 mm
k f 198,— 0,15 K
D. 50 ex.: 30 gr. 0 38 mm
k f 398,— 0,25 K
E. 25 ex. 60 gr. 0 38 mm
k f 728,— 0,35 K
Levering voor Kerstmis.
Prijzen inclusief b.t.w.
Alle penningen zijn genummerd,
gezet met een echte diamant en
voorzien van een garantie-, te
vens verzekeringsbewijs.
Te bestellen bij banken, juwe
liers en rechtstreeks bij de
ORANJE MUNT DEN HAAG
Lange Poten 5A - Tel. 070-646924°
Een gouden penning, een
waardevol en historisch bezit.
Mr. Sandberg bracht met deze brie
ven onder meer onder de aandacht
van de commissaris, dat mr. Schol
ten 130.000 gulden op zijn privéreke-
ning liet storten door het Amsterdam
se aannemersbedrijf N.V. Van der
Stoel, waarvoor hij grond in zijn ge
meente zou kopen. Mr Sandberg vindt
het bedenkelijk als een relatie van de
gemeente geld op een privé-rekening
van de burgemeester stort.
Mr. Scholten zegt er het volgende
over: „In 1967 kwam de NV P. H.
van der Stoel met de volgende vraag
bij het gemeentebestuur van Rijswijk:
hebt u ruimte voor mijn bedrijven,
een bedrijf voor baily-bruggen en een
paardenfokkerij. Wij hebben toen 'ja'
gezegd met het oog op de werkgele
genheid. Van der Stoel leverde zelf
niet zoveel arbeidsplaatsen op, maar
wij zagen hem als een industriële
aanjager.
Er was een buitendijks industrie
terrein. Van der Stoel bood aan dit
op te spuiten. Een deel zou hij zelf
houden, de rest mocht de gemeente
verkopen. De tegenprestatie was, dat
het gemeentebestuur ervoor zou zor
gen, dat de nodige vergunningen er
kwamen en Van der Stoel de groyid
in handen kreeg. In het college van
b. en w. is toen besloten de burge
meester te belasten met de uitvoering
van dit besluit. B. en w. besloten ook,
dat Van der Stoel een waarborgsom
moest storten. Er is toen gezegd stort
dit geld maar bij de plaatselijke Btfc-
renleenbank ten name van de burge
meester."
Mr. Scholten betreurt achteraf, dat
dit geld op zijn naam kwam te staan.
Maar ik kon toen niet vermoeden,
dat er nog eens iemand in Rijswijk
zou kbfnen wóiïen, die ofts op zo'n
manier zou proberen te beschuldi
gen, verklaart 'hy. Kort' nadat ihr.
èahdbërg hierover naar de com
missaris had geschreven, heeft mr.
Schloten het Verificatiebureau van
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten een accountantsonderzoek
laten instellen. „Daaruit blijkt, dat
ik my met dat geld op geen enkele
wijze zelf heb bevoordeeld", aldus
mr. Scholten.
Geding
Van der Stoel kreeg ruim drie hec
tare buitendijks terrein in handen.
In 1968 begon hij het op te spuiten.
De grafische kunstenaar Jan Lavies.
die destijds vlakbij deze uiterwaard
woonde, heeft nog geprobeerd er een
stokje voor te steken. Hij spande een
kort geding aan tegen de aannemer,
maar verloor. Twee hectare van de
uiterwaard had als bestemming in
dustrieterrein en daar had Lavies dus
geen vat op.
De rest had nog geen bestemming,
maar verdween wel onder de specie.
Zolang de bestemming niet langs le
gale weg was vastgelegd, zou dit stuk
voor de paarden van Van der Stoel
gebruikt worden. De president van de
Dordtse rechtbank zag geen aanlei
ding het werk te laten stop zetten.
Inmiddels heeft de heer Lavies met
zijn verzet tegen opspuiting van de
uiterwaarden onder Rijswijk en Gies
sen het gelijk wel meer aan zijn kant
gekregen.
Er bestaat nu het streekplan West-
Brabant en daarin staat dat buiten
dijks industrieterrein bij Rijswijk en
Giessen niet op zijn plaats is. In deze
gemeente mag een droog, binnendijks
industrieterrein komen van beperkte
omvang.
Burgemeester Scholten deelt deze
visie met de provincie. Sterker nog:
hij zegt, dat hy haar eerder had en
dat de geestcswjjziging by de pro
vincie mede door zyn toedoen tot
stand is gekomen. Mr. Scholten is tot
andere gedachten gebracht door de
uitgebreide werkgroep, die sinds en
kele jaren de ruimtelyke ordening
GOES „Het Baalhoekka-
naal zou de Nederlandse belan
gen heel goed kunnen dienen als
het kanaal door het Land van
Saeftinge zou gaan lopen. De
rest van dit land biedt namelijk
potentiële mogelijkheden voor
industrialisatie". Dit zei maandag
de scheidende voorzitter van de
Zeeuwse Landbouw Maatschap
pij (ZLM), ir. J. Prins, tijdens de
algemene ledenvergadering in
Goes.
Het ingepolderde Land van Saef
tinge werd lange tijd aangemerkt als
landbouwgebied en zou bestemd wor
den voor boeren, die elders door
stadsuitbreiding en industrialisatie
in zyn gemeente begeleidt. Op ad
vies van deze groep liet mr. Scholten
de plannen voor buitendijkse indus
trialisatie varen. Naar zyn zeggen
heeft het hem heel wat moeite gekost
de wethouders en de raad ook zover
te krygen.
Opstal
Wie ook „om" moest was Van der
Stoel. Met hem werd overeengeko
men dat hij bungalows mocht bou
wen op de opgespoten uiterwaard.
Verder zou hij een ander „bedrijven
terrein" in de gemeente inrichten.
Hij kreeg grond langs het zogenaam
de Dijkje, midden in een gebied met
een agrarische stemming. Hij kreeg
vergunning daar een agrarische opstal
neer te zetten. Het werd een loods
van ruim 20 bij 50 meter. „Ik kan
heel goed begrijpen, dat zo'n bedrijf
een gebouw kiest, dat voor meerdere
doeleinden gebruikt kan worden",
oordeelt mr. Scholten.
Van der Stoel gebruikte terrein en
loods aanvankelijk voor zijn paarden,
maar ging er enige tijd later zijn
baily-bruggen opslaan. Met toestem
ming van de gemeente en de pro
vincie, verzekerde de burgemeester.
Mr. Sandberg ontstak in toorn,
toen hij naderhand deze gang van
zaken vernam. Zowel de bungalows
op de uiterwaard als vestiging van
Van der Stoel aan het Dijkje, vindt
hij aanslag op de open ruimte en vol
strekt in strijd met de opzet van het
provinciale streekplan. „Ik neem het
burgemeester Scholten zeer kwalijk,
dat. hij hieraan meewerkt, omdat hij
ook statenlid en kamerlid is", licht
mr. Sandberg toe.
Tegen het plan voor de bungalows
diende hij een bezwaarschrift in,
evenals nog een negental particulieren
en instanties, die zich bekommeren
om de natuur.
Bezwaar
Bij het Dijkje greep mr. Sandberg
in, toen Van der Stoel op zijn agra
risch terrein asfaltbanen ging aan
leggen. De Rijswijkse gemeenteraad
had inmiddels een bestemmingsplan
aanvaard waarbij Van der Stoels ge
bied „tot bedrijventerrein" wordt ver
klaard. Maar dit plan is nog niet
goedgekeurd door de provincie en mr.
Sandberg heeft er een bezwaarschrift
tegen ingediend. De stichting „Schoon
Land van Heusden en Altena" ook.
De aannemer liep dus vooruit op
een nog niet vastgesteld bestemmings
plan en daarom stapte Sandberg naar
de rechter. Hij kreeg gelijk. De pre
sident van de Dordtse rechtbank
verbood Van der Stoel door te gaan
met het aanleggen van de banen,
zolang over het bestemmingsplan nog
niet in hoogste instantie was beslist.
De aannemer ging in hoger beroep.
Mr. Scholten erkentdat mr.
Sandberg het volste recht had de
rechter te hulp te roepen. „Het ver
lies van zo'n kort geding kan ik
best hebben," zegt hij. Maar de be
zwaren van Sandberg vindt hij
onredelijk. Van der Stoel moest
plaats hebben en gezien de omstan
digheden is de overeenkomst met
hem een goede oplossing, oordeelt de
burgemeester.
Onredelijk
De vraag, waarom Van der Stoel
niet naar het inmiddels aangewezen
industrieterrein aan de Rietdijk ten
zuiden van Giessen gaat, beantwoordt
hij met: „We praten over 1969. Toen
was het industrieterrein nog niet
aangewezen. Dat is nü pas gebeurd
en het bewuste terrein is nog niet
eens eigendom van de gemeente, laat
staan dat het bouwrijp zou zijn. Ik
vind het onredelijk om nu achteraf
nog met dit argument aan te komen."
Hij wijst er op, dat de aannemer
rondom zijn terrein een brede groen
strook heeft aangebracht, die de
loods straks voor een groot deel aan
het oog onttrekt.
„Bij het echte industrieterrein aan
de Rietdijk komt ook een brede
groenvoorziening", zegt Scholten.
„We zien heel goed het belang van
een goed milieubeheer in. Grote pij
nen hebben we daarvoor juist terug
gedraaid. We hebben geprobeerd de
bevolking zoveel mogelijk achter dit
beleid te krijgen en dat is aardig
gelukt. Alleen jonkheer mr. Theo
Sandberg is overal tegen. Ik heb
hem voorspeld, dat zijn acties vooral
een negatief effect zullen hebben voor
het milieu. Dat blijkt nu al, want
Van der Stoel heeft in arren moede
zijn bailey-materiaal nu buitendijks
opgeslagen. En dat is bepaald niet
sierend."
Kritisch
bekeken
IR. PRINS, EX-VOORZITTER ZLM:
werden verdreven, aldus de voorzit
ter. Volgens hem wil men thans het
land behouden uit milieuhygiënisch
en natuurkundig oogpunt.
Bij de aanleg van een binnendijks
kanaal worden echter grote ingrepen
gedaan in het nog steeds beste land
bouwgebied van Nederland, zo zei ir.
Prins, die meende dat de pleidooien
voor het behoud van het Land van
Saeftinge niet helemaal reël zijn.
„Er zullen na de inpoldering van
het Land van Saeftinge nog genoeg
natuurgebieden overblijven." Hij
merkte op dat de boer in Nederland
bepaald niet onder Natuurbehoud valt.
„Zijn aanwezigheid is niet interessant
als de Franse boer het voordeliger
kan."
Ir. Prins is per 1 januari benoemd
tot directeur van de „akker- en wei-
debouw" van Cabeco in Rotterdam.
GOUDA De tarieven van het
gemeenschappelijk energiebedrijf
Gouda en Omstreken gaan volgend
jaar flink omhoog. Voor gas alsmede
voor de huur van geisers en boilers
zal men meer geld op tafel moeten
leggen.
Het college van beheer van het
streekenergiebcdryf kondigt deze ver
hogingen aan in de begroting voor
1972, die sluit met een voordelig sal
do van 309.700.-. De op stapel staan
de tariefverhogingen zyn hierin niet
verwerkt.
Het college zegt binnenkort een
nota over de problematiek van de gas-
loze gebieden in de Goudse regio te
zullen uitbrengen. Twee zones, de
kern van Reeuwijk-dorp en de kom
van Berkenwoude, blijven hierin bui
ten beschouwing. Over deze gebie
den zijn aparte voorstellen op komst.
Volgens een voorlopige raming is
de afzet van elektriciteit dit jaar met
11 en die van aardgas met 85 percent
gestegen. De opmerkelijke toename in
de levering van gas is vooral toe te
schrijven aan het feit, dat veel tuin
ders voor het stoken van hun kassen
op aardgas zijn overgeschakeld.
Het GEB blijkt ook dit jaar weer
met personeelsmoeilijkheden te kam
pen te hebben gehad. Vooral het aan
trekken van lager uitvoerend perso
neel werd ongunstig beïnvloed door
de krappe arbeidsmarkt alsmede door
grote moeilijkheden bij het vinden
van passende huisvesting.
DEN HAAG Sinds septem
ber van dit jaar krijgen 40 bui
tenlandse kinderen en 22 vol
wassenen les in het Nederlands.
Initiatiefneemster is de stichting
Onderwijs aan Volwassenen te
Den Haag, die voor dit project
twee onderwijskrachten heeft
aangesteld, mevrouw T. de Ja
ger-Zij lstra voor de schoolkinde
ren en de heer C. Lameij voor de
avondcursisten. Leidraad bij het
onderricht is de pas verschenen
methode „nou jij!", opgebouwd
rond tweehonderd basiswoorden,
die zonder hulptaal, Frans of
Engels bijvoorbeeld, gebruikt
wordt.
Het bijzondere aan het project is
het feit dat de les aan de kinderen
gewoon op school wordt gegeven.
Vier ochtenden per week scharen de
buitenlandse leerlingen op de open
bare scholen aan de Pretoriusstraat
en de Galvanistraat zich rond de
bandrecorder en het projectiescherm.
De avonturen van een gezin, met
Hollandse namen, Ans, Piet, Jan en
Bor de hond vormen de hoofdschotel
van hun lessen Nederlands. Door
veelvuldig herhalen van de kern
woorden en zinnen „Wat koopt
Ans? Ans koopt brood." en dra
matiseren wil men via „nou jij!" bui
tenlanders zo snel mogelijk Neder
lands leren.
Vooral voor de kleintjes is het be
langrijk. Mevrouw De Jager: „Som
migen waren helemaal verpieterd,
zaten stil in hun hoekje en durfden
nauwelijks iets te zeggen of te doen.
Nu worden ze zelfs ondeugend. Een
goed teken, hoor. Ze gaan begrijpen
wat er gezegd wordt".
Ghetto
*99
"Liet uitgangspunt van de Stichting Be
jaarden 65+ en de Stichting Gedu
peerden Groepen 18+ tot en met 65
is zeker goed. Toch kan men niet aan de
indruk ontkomen dat het geheel een tik
keltje te economisch Is opgezet. Er wordt
„hulp" gevraagd aan het bedrijfsleven.
Prima, dat komt meer voor en mag in
de meeste gevallen niet worden ver
oordeeld.
Het bedrijfsleven
stelt een aantal
„prijzen" in de vorm
van artikelen be
schikbaar, die ech
ter door de mensen
zelf in de bewus
te winkel moeten
worden afgehaald.
Juist door die mensen, die vaak een tocht
naar het centrum moeilijk kunnen maken.
Daarnaast kan men „aankoopbonnen"
de prijzen worden alleen verstrekt tegen
zo'n aankoopbon inruilen in de winkel
van de heer Gustenhoven.
Het hoe en wat blijft vaag. Waarom
biivoorbeeld die bonnen? Alleen een aar
digheidje voor de deelnemers aan de
avondtochten, of een verkapte dwang om
in een bepaalde winkel te kopen? De
formulering in de folder van de stichtin
gen wijst wel in de laatste richting.
Letterlijk staat hier: „Wij vragen ook
iets terug voor de gulle gevers: Koop
daar waar de stikker 65+ opgeplakt zit.
steun deze zaken en de winkeliers". Dit
geeft te denken: Wie moet nu zo nodig
gesteund worden, de bejaarden en inva
liden voor wie de actie toch werd
opgezet of de winkeliers die zo
vriendelijk waren een prijs ter beschik
king te stellen.
Anderzijds is het natuurlijk een leuke
manier van reklame-maken. waarbij we
dan als kanttekening kunnen stellen: Het
ongetwijfeld goede doel heiligt de
middelen
ROTTERDAMeDinsdag 30 no
vember is het motorschip Alice Bol-
ten bij de werf Van der Giessen-De
Noord in Alblasserdam te water gela
ten.
Het schip is de tweede van een se
rie van drie identieke bulkcarriers,
tevens geschikt voor het vervoer van
containers, die in aanbouw zijn voor
August Bolten, Wm. Millers's Nach-
folger. Hamburg.
De totale laadcapaciteit is ca.
280.000 kubieke voet. De schepen
kunnen ongeveer 200 containers van
20 voet vervoeren. De hoofdmotoren
zijn van het fabrikaat MaK, met een
vermogen van 3000 PK. De schepen
lopen een snelheid van ca. 13 knopen.
ROTTERDAM „Neem nu de
bejaarden. Die mensen krijgen
weinig bezoek, zien altijd dezelf
de gezichten en gaan weinig uit.
Wat is nu prettiger dan hen een
reisje aan te kunnen bieden.
Juist in een tijd, waarin ze toch
al weinig buiten komen dankzij
de kou. Daarom organiseren wij
avondritten met goed ver
warmde bussen door de ver
lichte winkelcentra van ver
scheidene steden in Zuid-Hol
land."
Dc heer E. C. Gustenhoven, eige
naar van een zaak in de Bcllcvoys-
straat waar suède kleding wordt ge
reinigd en zonodig hersteld, weet het
simpel voor te stellen. „Wc verkopen
stickers en van de opbrengst worden
de bustochten verzorgd."
„We", dat zijn de Stichting Bejaar
den 65plus en de Stichting Gedu
peerde Groepen 18plus tot en met
65plus, waarvan de heer Gustenho
ven voorzitter is. Al geruime tijd
zetten de stichtingen zich in voor
alle groepen van de bevolking die
het minder makkelijk hebben: de
bejaarden dus, maar ook de invali
den, de kleine zelfstandigen, wer
kende moeders en woningzoekenden.
Ook wordt geijverd voor vrije re
creatie, bescherming tegen water-,
lucht -en natuurvervuiling en het
voorkomen van geluidshinder. Over
acties op dit gebied hoort men wei
nig. Het wordt ook alleen op de
achterzijde van de sticker vermeld.
Tot nu toe trokken alleen de bejaar
den en invaliden enig profijt van de
landelijke acties, die zich kennelijk
toch alleen beperken tot Zuid-Hol
land.
Kreeg een aantal bejaarden vorig
jaar gratis tramkaarten en werden
een aantal dagtochten gemaakt, dit
jaar zijn de „verlichtings-avond-
ritten" het voornaamste doel waar
voor beide stichtingen ijveren.
WAARDEBON
De avondritten voeren de deelne
mers naar Schiedam, Vlaardingen,
Dejft, Den Haag, Gouda, Dordrecht,
Gorkum en natuurlijk de plaats van
start en finish Rotterdam. Op het
ogenblik nog twee maal per week
op dinsdag- en donderdagavond,
start 19 uur bij Engels (Groothan
delsgebouw) en Schouwburg Zuid
plein maar bij voldoende belang
stelling kan dit worden uitgebreid
tot vier keer per week.
De kosten bedragen 4.50 per
persoon. Niet helemaal gratis dus.
Donateurs zijn bijzonder welkom bij
de stichtingen. Zij maken het mo
gelijk dat mensen die minder goed
bij kas zijn ook mee kunnen. En
hiervoor zorgt natuurlijk ook de
verkoop van de sticker, die voor
één gulden verkrijgbaar is.
De deelnemers krygen behalve een
kopje koffie onderweg ook een bon,
beschikbaar gesteld door het bedrijfs
leven. Deze kunnen zij inruilen al
naar gelang de „waarde" voor een
pak koffie, een zak snoepjes, een pak
soep, een gratis reis of zelfs een lang
speelplaat.
PLEISTERPLAATS
De heer Gustenhoven ijvert in de
kwaliteit van voorzitter nog voor
een ander doel: een pleisterplaats
in Zeist en Grave. Daar hebben de
stichtingen de beschikking gekregen
over een tweetal mooie plekjes, in
het bos met een flinke weide en
grasgazons.
„Hier zou ik graag een paar pa-
Bij het Groothandelsgebouw stap
pen deelnemers aan de verlichtings-
avondritten" in de bus die hen
kriskras door Zuid-Holland voert.
viljoens neer willen zetten, waar
groepen bejaarden, invaliden en
kinderen uit het hele Rijnmond
gebied, en zo mogelijk uit de hele
randstad, terecht kunnen. Een onder
breking van de dagtochten, waar zij
bovendien enkele verversingen kun
nen gebruiken."
En om dit te kunnen bereiken,
fungeert de sticker als bouwsteen.
Verkoopadressen zijn echter hard
nodig en iedereen die op deze ma
nier of op een andere wil helpen
kan zich opgeven bij de heer Gus
tenhoven, Bellevoysstraat 18a, Vel.
236208.
De heer Gustenhoven maakt er
wel een kanttekening by: „Het moe
ten wel mensen zijn, die werkelijk
willen helpen. Soms doen ze twee
dagen mee en dan hebben ze er
al genoeg van. Kijk, en daaraan heb
je natuurlijk bijzonder weinig."
„Aanspreekbaarheid", zegt de heer
A. de Boer, penningsmeester van de
Stichting Onderwijs aan volwasse
nen, „is het sleutelwoord. Zolang
buitenlanders geen Nederlands ver
staan, gaat elk contact, elke uitleg
van de leerkracht verloren. Het isole
ment blijft bestaan. Ghettovorming
is heus niet denkbeeldig. Vooral de
vrouwen hebben het moeilijk. Hun
mannen en kinderen pakken hier en
daar nog een woordje mee. De echt
genotes lands wijs, lands eer
mogen vaak alleen de straat niet op
en 's avonds een taalcursus volgen.
De lessen op school zijn daarom ook
I voor moeders opengesteld".
„Het aanstellen van een speciale
leerkracht voor de buitenlandse kin
deren wil beslist niet zeggen, dat de
klasseonderwijzer van deze taak ver
lost is. Willen de lessen van mevrouw
De Jager effect sorteren, dan moeten
de basiswoorden in de klas veel her
haald worden. Opdrachten als het
kleuren van plaatjes, puzzelen met
I geknipte zinsdelen worden 's middags
I uitgevoerd. De extra lessen zijn be-
I doeld als handreiking aan de leer-
I krachten om hun zware taak het
gecombineerd lesgeven aan Neder
landse en buitenlandse leerlingen
wat te verlichten".
Dwars
„Wat mc dwars zit", vervolgt de
heer De Boer, „is de vorm, waarin
het project financieel gegoten is. Sub
sidie van dc ministeries van CRM,
Onderwys en Wetenschappen, de ge-
gemeente is er (nog) niet bij. (CRM
subsidieert wèl dc stichting Begelei
ding Buitenlandse Werknemers). Een
aanvraag voor een extra leerkracht
voor deze twee scholen ex artikel
56-II, zweeft nog by de gemeente.
In Rotterdam, waar zes onderwij
zers een soort vliegende brigade
vormen voor onderricht van het Ne
derlands aan buitenlandse kinderen
op 22 openbare en bijzondere scho
ol len, werd een school formeel uitge
breid met zes leerkrachten.
Bij het Haagse project worden de
leerkrachten betaald door de stich
ting Onderwijs aan Volwassenen, die
weer gesubsidieerd wordt door de
afdeling volksontwikkeling van de
gemeente. Al die sluipwegen moeten
gelegaliseerd worden. Een onderwijs-
noodwet of een Koninklijk Besluit,
waardoor wel aparte taalleerkrach
ten aangesteld kunnen worden".
De duizenden buitenlandse kinde
ren in ons land zullen er wel bij
