Geen Nederlandse hulp
voor verzet in Afrika
Emigratie Z.-Afrika
niet bevorderen,
wel subsidiëren
J
Staat profiteert van
kerk, niet omgekeerd
Uw probleem
is het
onze.
Niet meer geld voor Pakistaanse vluchtelingen
'Haat hem eens zien in het Penning-
kabinet. Zeestraat, Den Haag.
vS!^aak"=
Puzzelhoek
Protest
BEROEPING S WERK
Een ivoord voor vandaag
pee
Waarschuwing
tegen t.v. in
gerei, gemeenten
Pastor onderwijst niet-roken
S
WOENSDAG 1 DECEM3ER 197»
Brieven die niet rijn vooralen
van naam en adres kannen niet in
behandeling worden genomen. Ge-
helmhondlng ts veraekerd Vragen
die niet onderling met elkaar in
verband staan moeten in afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een galden aan post
zegels te worden ingesloten.
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Vraag: Bijgaand treft u een dode
tor aan. Wij hebben veel last van
torren. Al jaren zien we ze plotseling
verschijnen tussen de kussens van
fauteuils, op traplopers en uit over
gordijnen. Schade hebben we (nog)
niet bemerkt, maar aangezien we veel
persjes hebben, zijn we bang dat het
een tapijtkever is.
Antwoord: U hoeft niet bang te
zijn voor uw persjes. De tor is een
zogenaamde meeltor. Men vertelde
ons dat deze tijdens de ontwikkeling
ergens wegkruipt, tot het schild hard
geworden is en onaantrekkelijk voor
andere insecten en vogels. De larven
van deze tor worden vaak door hen
gelaars gebruikt
Zoals uit de naam blijkt houden
torren en larven zich op daar waar
stro. koren of iets dergelijks aanwe
zig is. Het gebeurde wel, dat bewo
ners van huizen, waarin tijdens de
oorlog voorraadjes op vlieringen wer
den bewaard en waar deze dieren
zich dus genesteld hadden, o.a. in het
riet van de plafonds, op warme dagen
een ware invasie van deze torren on
dervonden. Kwaad aan de meubels en
tapijten doen ze niet en u zult zien,
dat ze plotseling op een koudere dag
weer verdwenen zijn-
Vraag: Hierbij zend ik de afbeel
ding van voor- en achterzijde van
een munt. Graag zou ik meer daar
van willen weten, namelijk ot de
naam gulden, ducaat ot reaal ia. Ver-
der de plaatsnaam en wat betekent
„Bisont?" En hoe komt het dat de
'munt geslagen was op naam van ie
mand. die reeds 60 jaar tevoren over
leden was. want het omschrift luidt.
Karei V. keizer van Duitsland, koning
van Spanje, enz. Het jaartal is 16-4.
Antwoord: Uw munt is uit Bosan-
con („Bisont", een stad die vroeger
met de Franee-Comité tot de tsedet-
landen heeft behoord. Deze stad
kreeg van Karei V het muntrecht en
sloeg dan ook alle munten nog lang
„a de dood van de keizer met de
beeldenaar van Imperator Carolus
He, moge misschien
wekken, dat het jaartal met Arabl
sche cijfers in plaats van m.et Ko
meinse is aangegeven. Na 1470 is men
hiertoe overgegaan.
De krans om het hoofdl vanJde kei
zer (let op de vooruitstekende Habs
burekin) U gemaakt van laurierbla-
Oauwerkrans). De adelaar hou«
een zwaard en een scepter in zijn
^Hrt' opschrift betekent: munt van
de stad (civitatis) van Besancon. Jam
mer dat u niet meldde van welk ma
teriaal de munt is want nu k
waarde noch naam worden vastge
Vraag: We kunnen in onze
,eV"n huis kopen Volgend jaar gaan
de huurders verhuizen Mae ik tw
dan met vrouw en kind betrekken^
Thans wonen we in een dr
flat en het te kopen huis heeft drie
keukeknmSteikn hu'isvïSg "Sscha-
kelen?
Antwoord: In uw gemeente is u
hulsv'^ting^Aangezien ^he^huurhuis
ber in, maar zekerheid dat u toestem
ming krijgt, bestaat er niet.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Van Nederlandse hulp aan verzetsbewegingen
in Afrika zal geen sprake zijn. Minister Boertien heeft hierover
gisteren in de Tweede Kamer geen twijfel laten bestaan.
..Een dergelijke bilaterale politieke interventie zou levensge
vaarlijk zijn. We komen namelijk in een situatie, waarin oorlog
eerder regel is dan uitzondering. Het uiterst wankele evenwicht
kan verstoord worden"". Stel je voor, merkte de bewindsman
verder op, dat we dergelijke bewegingen ook in Europa zouden
gaan ondersteunen.
Minister Boertien ontkende, dat
met de ontwikkelingshulp onrecht en
onderdrukking wordt gesanctioneerd.
De herenigde Naties hebben immers
maatregelen genomen tegen Zuid-
Afrika en Rhodesië. Alleen is het
mechanisme van de volkerenorgani
satie niet effectief.
SOCIALE NORMEN
Bovendien, zo verdedigde de heer
Boertien verder zijn beleid, zijn in de
internationale ontwikkelingsstrategie
sociale en maatschappelijke normen
opgenomen.
Wel verleent Nederland steun aan
de vervolgden via de Novib (250 000
gulden) aan het Mozambique-insti-
tuut in Tanzania. Doorslaggevend bij
deze hulp is, dat de slachtoffers zich
buiten het gebied van Mozambique
bevinden.
Maar buiten Tanzania zijn nog dui
zenden vluchtelingen, zo reageerde
mr. Bos. Kunnen er dan niet meer
mogelijkheden worden gevonden via
de Verenigde Naties? zo drong deze
woordvoerder van de CHU aan.
OOST-PAKISTAN
Een motie van de oppositie om 100
miljoen gulden te verstrekken voor
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG In dc algemene vergadering van de Verenigde
Naties heeft Nederland vóór een resolutie gestemd waarin wordt
gesteld dat emigratie naar Zuid-Afrika niet bevorderd moet worden.
Een woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken heeft ons
echter gisteren meegedeeld dat dit
geen consequenties zal hebben voor
het beleid dat ten opzichte van emi
gratie naar Zuid-Afrika waarbij
rijkssubsidie wordt gegeven aan emi
granten wordt gevoerd.
Door de algemene vergadering van
de VN werden veertien resoluties
aangenomen betreffende de uitban
ning van de rassendiscriminatie. Ne
derland stemde voor tien resoluties,
onthield zich driemaal van stemming
en gaf eenmaal een tegenstem.
Die tegenstem betrof de resolutie
waarin wordt gesteld dat zo nodig
met geweld tegen rassendiscriminatie
moet worden opgetreden.
Geen isolatie
Onthouden werd de Nederlandse
stem aan de resolutie betreffende de
verspreiding van informatie over ras
sendiscriminatie (bij voorbeeld via
een speciaal radiostation), aan een re
solutie inhoudende economische sanc
ties tegen Zuid-Afrika en aan de re
solutie dat rassendiscriminatie dient
te worden beschouwd als een misdaad
tegen de mensheid.
Nederland heeft zich daarbij laten
leiden door het beginsel dat de apart
heid verwerpelijk is, maar dat Zuid-
Afrika niet zodanig moet worden geï
soleerd dat het in zijn beleid wordt
gestijfd.
oordeling van vervolging van kerke
lijke leiders; oprichting van een VN-
fonds tot steun aan slachtoffers van
rassendiscriminatie; een beroep op de
staten tot een wapenembargo; voor
ziening van onderwijsmateriaal be
treffende rassendiscriminatie via
Unesco; het boycotten van sportwed
strijden waar kleurlingen worden ge
weerd en ten slotte de al genoemde
resolutie tegen het bevorderen van
emigratie naar Zuid-Afrika.
Precedent
Verspreiding van informatie over
discriminatie juicht Nederland in be
ginsel toe. maar gemeend wordt dat
de in de resolutie bepleite vestiging
van een op Zuid-Afrika gericht ra
diostation een ongewenste precedent
werking kan hebben.
Nederland stemde tegen de resolu
tie waarin staat dat rassendiscrimina
tie beschouwd moet worden als een
misdaad tegen de mensheid, omdat
een studie over de internationaal-
strafrechtelijke aspecten daarvan nog
niet voltooid is (er wordt gewerkt aan
een VN-verdrag van deze strekking)
en bovendien betwijfelt Nederland of
het internationaal strafrecht het juis
te middel is om apartheid te bestrij
den.
Nederland gaf zijn stem aan reso
luties onder andere betreffende: ver-
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. insekteneter, 3. steen,
4. familielid, 5. bedrag. 7. turks bevel
hebber, 9. soort bijl, 11. oude lengte
maat, 12. muzieknoot, 14. familielid, 15.
pers. voornaamw. 17. familielid, 19. Al
gemeen Kiesrecht (afk.), 20. volksnaam
van de kauw. 22. reeds, 23. snoer van
een hengel, 25. visje, 27. bouwland, 29.
opstootje, 30. bloeiwijze, 3L vruchte-
nat.
Verticaal: 1. verkeerd. 2. duikereend,
3. wig, 5. tam, 7. telwoord, 8. slede, 9.
water in N.Br. 10. muzieknoot, 11. water
in Utrecht, 13. eikenschors, 14. puistje,
15. heks, 18. spil van een wiel, 19. in het
jaar der wereld (afk. Lat.), 21. water
stand. 22. overblijfsel bij verbranding,
24. Europeaan. 26. gehoororgaan, 27.
priem, 28. hoofddeksel.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. rapé. 4. aam, 7. Karna, 8. aria,
9 alert. 11. end, 12. rails, 14. ar, 15. Ate.
16. el. 17. stere. 19. dal, 21. linde, 23. E-
dam, 24. dief, 25. rap, 26. rage.
Vert.: 1. ral, 2. Amer. 3. paraat, 4.
Ares, 5. Ain, 6. madelief, 7. kalander, 10.
titel, 13. Lerida, 17. slap, 18. enig. 20.
Ada. 22. Dee.
Minister Van Veen is kennelijk niet gauw uit
het veld geslagen. Maandagavond leek het er in
de Irenehal in Utrecht soms op, of hij het vege lijf
amper zou kunnen redden door het opdringen van
de menigte van de 45.000 demonstranten van on
derwijsprotest '71. Maar de minister bleek geen
moment voor zijn politieke leven te vrezen. Hij
twijfelde er niet aan. of de Tweede Kamer zou in
de komende weken zijn beleid goedkeuren. Geen
wonder, vond hij zelf, want het is een goed beleid.
En alle kritiek daarop wuifde hij vrolijk weg met
de opmerking dat deze gigantische demonstratie
tegen ae bezuinigingen slechts een ondersteuning
van zijn politiek was.
De zelfverzekerdheid van de minister is waar
schijnlijk meer gebaseerd op de hechte parlemen
taire meerderheid van het kabinet-Biesheuvel dan
op de overtuigingskracht van de aangekondigde
bezuinigingen.
Minister Van Veen heeft gelijk, wanneer hij zegt
dat er voor deze regering aan bezuinigingen niet
te ontkomen viel. We moeten hem ook nageven,
dat hij inderdaad ruimte geschapen heeft voor b.v.
verdere verbetering van het onderwijs van wer
kende jongeren. Ten slotte delen we zijn zorgen
over de snelle geldontwaarding enerzijds en de
grote kostenstijging anderzijds, waardoor b.v. de
pot van 300 miljoen gulden voor de scholenbouw
maandelijks met een procent inschrompeld. Toch
zal het parlement zich in de komende twee weken
niet van het onderwijsprotest mogen afmaken met
het gemak waarmee minister Van Veen dit deed.
Een demonstratie van 45.000 mensen is een dui
delijke terechtwijzing aan het adres van regering
en parlement. De kiezers zijn terecht verontwaar
digd over bezuinigingen op onderwijs die in fla
grante strijd zijn met alle verkiezingsbeloften. Op
het punt van de beloofde verkleining van klassen
is de regering zelfs al van het regeerakkoord af
geweken.
De demonstratie in Utrecht heeft duidelijk ge
maakt, dat grote groepen in het volk niet akkoord
gaan met een zo drastische bezuiniging op onder
wijs. Ze zijn eventueel ook bereid om, zoals CNV-
voorzitter Lanser in zijn door het rumoer der vol
ken overstemde rede had willen zeggen, meer be
lasting te betalen voor beter onderwijs.
de vluchtelingen uit Oost-Pakistan in
India wees minister Boertien van de
hand.
Zijn bezwaar was, dat de motie de
indruk wekte, dat de regering het
probleem niet ernstig zou nemen,
maar er is reeds 36 miljoen gulden
beschikbaar gesteld. Nederland staat
wat de hoogte van de bijdragen be
treft, nu op de vierde plaats. „Ver
trouw, dat ik mijn uiterste best zal
doen," zo pleitte minister Boertien.
Ernstig bezwaar had de bewinds
man tegen het amendemer* van D'66,
PvdA en PPR om het tedrag van de
consortiumleningen met ruim 40 mil
joen gulden te verlagen en dit bedrag
te besteden voor hulp via de VN-or-
ganisaties en voor humanitaire hulp
aan bevrijdingsbewegingen in de
Portugese koloniën in zuidelijk Afri
ka. De vermindering zou namelijk ten
koste gaan van India en Pakistan.
KINDERFONDS
Voor de amendementen om die
veertig miljoen te besteden, voelde de
minister evenmin. In een van deze
amendementen vraagt de PvdA de
steun aan het kinderfonds van de
Verenigde Naties van twee miljoen
gulden te verhogen tot vier miljoen.
„Maar de bijdrage is dit jaar al ver
dubbeld van een miljoen tot twee
miljoen gulden," aldus de heer Boer
tien.
Over het ontwikkelingsbeleid op
Europees niveau was minister Boer
tien maar weinig tevreden. Het op
treden van de EEG is onsystematisch
en incidenteel. Het wordt de hoogste
tijd, dat in Europa gecoördineerd
wordt opgetreden. Dan kan er ook
een compensatie komen van de ver
minderde ontwikkelingshulp door de
Verenigde Naties.
De Nederlandse regering die haar
grote zorg over de verminderde Ame
rikaanse hulp aan de regering van de
VS kenbaar heeft gemaakt, hoopt, dat
de inzinking slechts tijdelijk zal zijn.
INFLATIE
Minister Boertien gaf toe, dat de
reële ontwikkelingshulp, die Neder
land de komende vier jaar zal verle
nen, zal verminderen door de inflatie.
Maar van een verhoging van de be
dragen wilde hij niet weten. „Die zijn
vastgelegd in het regeerakkoord",
was het argument.
Op de ontwikkelingssamenwerking
is de laatste tijd veel meer kritiek
ontstaan. Niet alleen in de gevende
landen, maar ook in de ontvangende
landen. Over deze kritiek en het mo-
Federale rechter
arbiter in Duits
metaalconflict
WIESBADEN (Reuter) Werkge
vers en werknemers in de Westdüitse
metaalindustrie hebben ingestemd
met een bemiddelingspoging van een
federale rechter in het loongeschil in
het noorden van de staat Württem-
berg-Baden, waardoor meer dan
360.000 mensen zonder werk zijn ge
raakt.
Als bemiddelaar is benoemd Georg
Wannagat, president van het Hof
voor sociale zaken. Eerder in het con
flict is sprake geweest van overheids-
bemiddeling. De werkgevers konden
zich echter niet verenigen met het
voorstel dat daaruit voortkwam: een
loonsverhoging van 7,5 procent over
zeven maanden. Zij wilden tot dusver
tot slechts 4.5 procent gaan.
N'ED. HERV. KERK
Beroepen: te Amersfoort: H. Jon-
gerden te Veenendaal; te Oostelijk
Flevoland (Lelystad): H. P. Swets te
Lunteren.
Bedankt: voor Ridderkerk: E. J.
M. Kronenburg te Middelburg; voor
Eindhoven: R. Hengstmanger te
Heemstede
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Rotterdam-Z.
(ziekenhuis Ikazia): IJ. Stienstra te
Zuidland.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Middelstum en te
Gorinchem en Langerak: W. Pouwel-
se, kand te Apeldoorn.
Bedankt: voor Deventer: J. Rijne-
veld te IJ muiden.
Beroepbaar: kand. W. Pouwelee,
Diamantstraat 13 te Apeldoorn.
CHR. GEREF. KERKEN
BEROEPEN: TE ZAANDAM; W. J.
Quist te Opperdoes.
Bedankt: voor Soestdijk: M.
Vlietstra te Werkendam; voor Dor-
drecht-C.: H. C. van der Ent te Kat
wijk a. Zee.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Terneuzen: D. Hak
kenberg te Dordrecht; voor Gorin
chem: J. C. Weststrate te Meliskerke;
voor Drachten: L. Blok te Beekber
gen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rheeden (wijkgem.
west): J. A. van Duyne te Rotterdam
zuid.
In het Catharinaklooster aan de
voet van de berg Sinai woedde giste
ren een zware brand, die pas kon
worden bedwongen nadat hefschroef-
vliegtuigen van de Israëlische lucht
macht water en chemische blusmid
delen had aangevoerd. De waardevol
le manuscripten in het klooster zou
den bewaard zijn gebleven.
In de verblijven van de monniken
zou de schade groot zijn. Het klooster
is gebouwd op de plaats waar volgens
de bijbel God Mozes opdracht gaf,
het volk Israël uit Egypte te leiden.
Volgens Exodus liet God het braam
bos branden. Het werd echter niet
door het vuur verteerd.
gelijke nieuwe beleid gaat het over
leg, dat de minister voert met de par
ticuliere organisaties (zending en mis
sie). Ee bedoeling is dat de overheids
programma's en de particuliere pro
gramma's beter tot hun recht komen.
VAKBEWEGING
Het overleg met de vakbeweging
over de ontwikkelingshulp zal bin
nenkort beginnen. Met de werkge
verscommissie is reeds eerder gespro
ken.
Dr Bas de Gaay Fortman (PPR)
bleek niet gerust te zijn over alle
posten, die in de periode 1972-1975
onder het plafond van de ontwikke
lingshulp worden gebracht. Hij dien
de een motie in, ondertekend door
PvdA en D'66, waarin om criteria
wordt gevraagd voor de ontwikke
lingshulp.
In een tweede motie vraagt de
PPR, dat in de periode 1972-1975 ten
minste 80 procent van de hulp be
staat uit schenkingen en verder uit
„zachte" leningen. Reden: de snelle
stijging van de schulden van de arme
landen bedreigen de ontwikkelings
hulp.
aan
Heii
en
I
heb
arb.
te 1;
al ii
een
slee
Opnieuw spreekt Hij over Zijn komend lijden en sterven. Maar
nu tegen een andere achtergrond dan de eerste keer in Marcus
8 27 9 1. Toen begon Hij dat te leren om de discipelen te
tonen wat de Messias komt doen. Hij corrigeert een verkeerde
interpretatie van de bijbel.
Nu spreekt Hij deze woorden tegen de achtergrond van het falen
van de discipelen. Zij moesten leren dat ze zonder God machte
loos stonden.
Maar hoe weten we dat God ons gebed inderdaad verhoort
Christus geeft het antwoord: „De Zoon des mensen wordt over-
geleverd in de handen der mensen en zij zullen Hem ter dood\
brengen en drie dagen na Zijn dood zal Hij opstaan.
In deze woorden wordt de mens aangeklaagd, niet alleen de overleerc
sten, ouderlingen en schriftgeleerden zoals in Marcus 8 31,
maar alle mensen, dé mensheid. Maar hier wordt ook de grote
overwinning aangekondigd: Hij zal opstaan. Hij zal overwinnen, ,.er 1
hij zal de weg tot God banen.
We lezen vandaag: Genesis 114—19.
noe:
inka
com
rege
iet
auto
den,
_toor
de s
schij
•e zi
Ds, G. W. van Tricht, hervormd
predikant te Amsterdam-Water
graafsmeer, schrijft ons:
Een van uw schrijvende lezers
vindt, dat er maar eens een eind
moet komen aan het betalen van
rijkstractementen aan de kerken. De
kerken hebben nu lang genoeg van
We staat geprofiteerd. Ik denk, dat
deze lezer zich tot tolk van velen
maakt.
Dat betekent overigens niet, dat die
velen goed zijn voorgelicht want het
is niet zo, dat de kerk van de staat
profiteert, maar omgekeerd: de staat
profiteert van de kerk. Al zo'n slordi
ge honderd jaar. Uit 'naar eigen goe
deren kon de kerk haar dienaren in
dertijd een redelijk tractement beta
len. In de Franse revolutie kwam er
aanvankelijk een plan tot algehele
onteigening van kerkelijke goederen,
zonder enige vergoeding. De soep
werd echter niet zo heet gegeten als
ze werd opgediend, en het revo
lutionaire vuur wat doofde kwam er
in 1801 een staatsregeling die de ker
ken hun verkregen rechten garan
deerde. De staat betaalde dus tracte-
menten uit de rente van onteigende
goederen.
Die tractementen zijn echter prac-
tisch nog dezelfde als in 1801, terwijl
de inkomsten uit die goederen naar
we mogen aannemen met honderden
procenten zijn gestegen. De situatie is
nu zo. dat van de begroting van de
kerkvoogdij in onze gemeente 1 pet
door de staat wordt betaald onder het
hoofd „rijkstractement". Wat die ker
kelijke goederen meer opbrengen is
pure winst voor de staat.
Hoe dan ook: die paar honderd gul
den rijkstractement (per jaar wel te
verstaan) die ik ontvang, zullen nie
mand slapeloze nachten hoeven te
bezorgen. Voor mijn part schaffen ze
dat 'nele rijkstractement af: wat we
voor 99 pet kunnen, zullen we ook
voor 100 pet wel klaarspelen. Maar
het moet duidelijk zijn, dat confiske-
ren voordeliger is dan geconfiskeerd
worden. Ook al kan niemand mis
schien uitrekenen hoe groot het voor
deel voor de staat is, de kerk heeft
van .dit alles in ieder geval géén
voordeel.
Ook nog op een andere wijze profi
teert de staat van de kerk. Evenals
uw schrijvende lezer betaalt iedere
dominee zijn jaarlijkse premie voor
volksverzekering aan de ontvanger
van de directe belastingen. Nogal een
aanzienlijk bedrag zou ik zo zeggen.
Maar terwijl dan uw lezer vermoe
delijk voor zijn eerste twee kinderen
per jaar ongeveer 1500 kinderbijslag
ontvangt, krijgen de predikanten
voor hun twee eerste kinderen een
„rijkskindergeld", samen 50 gulden.
Dat is natuurlijk altijd nog 50 gulden
méér dan de zelfstandige midden
stander die immers helemaal niets
krijgt hoewel hij ook betaalt (het is
me nog steeds een volslagen raadsel
hoe linkse of rechtse, confessionele of
niet-confessionele partijen dat eigen-
IKjk argumenteren), maar in ieder ge
val is het alweer pure winst voor de
staatskas.
Inmiddels: het zij de staat gegund.
Laat ze er maar goede scholen van
bouwen. Maar het is wel eens wat
vervelend, steeds weer te moeten "ho
ren dat wij immers onze tractemen
ten van de staat ontvangen, terwijl
het tegendeel het geval is: de staat
krijgt van ons een jaarlijkse toelage.
En de kerk spant zich in om ons re
delijke tractementen te betalen. Dat
lukt haar ook vrij aardig. Doordat
allerlei gemeenteleden gelukkig we
ten hoe de vork in de steel zit.
rede
p (talir
Van een onzer verslaggevers rugs
ier
AMSTERDAM In alle kerk- e
diensten van de gereformeerde ge- r£
meenten is zondagmorgen een kansel- y
boodschap voorgelezen tegen de we- j
jeldgelijkvormigheid. Daarin wordt ie
ondermeer gewezen op de „verderfe- ,j
•lijke invloed", die uitgaat van de te-
levisie. Tot deze boodschap was be- r(
sloten door de generale synode die in rj
juni is gehouden. |acj(
De synode had tevens de predikan- 'at
ten gevraagd hun preek op dit onder- öai
werp af te stemmen. Voor de lees-
diensten (ruim 100 van de 150 ge
meenten zijn vacant) had de synode-
preases, drs. A. Vergunst uit Rotter- jsj,
dam, een speciale preek geschreven
„Een ernstige aansporing tot de jch
dienst des Heren in handel en wan- Djll
del" naar aanleiding van Romeinen ou
12:2. Deze preek is inmiddels ook in
druk verschenen.
Studie over theologie N
van prof. Berkouwer JJ,
(Van een onzer verslaggevers) stut
KAMPEN De Nijmeegse gerefor- l.1.'
meerde studentenpredikant drs. G. W.
de Jong hoopt vrijdag 10 december te
Kampen aan de theologische acade
mie, uitgaande van de Johannes Cal-
vijnstichting aldaar, bij prof. dr.
A.D.R. Polman tot doctor in de theo
logie te promoveren op een studie
over „De theologie van dr. G. C. Ber
kouwer". De laatste van de bij het
proefschrift gevoegde stellingen luidt:
„De theologie is een dermate vrolijke
wetenschap, dat een theologische dis
sertatie geen zogenaamde schertsstel-
ling nodig heeft".
(Van onze correspondent)
De pastorale zorg van ds. J. E.
Wagenaar, hervormd predikant te
Beetsterzwaag, strekt zich ook uit
tot het lichamelijk welzijn van zijn
gemeenteleden. In het plaatselijk
kerkblad „Waarheen?" heeft hij
„een proeve van het verzaken van
het roken" gepubliceerd.
Ds. Wagenaar komt met een af
wen-methode, die sterk de aan
dacht trok van niemand minder
dan dr. Meinsma, de grote be
strijder van het roken van siga
retten.
Maar ook de gemeenteleden heb
ben al gereageerd. Enkele van hen
zeiden tegen de dominee: „Ik ben er
al mee bezig en tot nu toe gaat het
prima!" Dat alles is veel meer dan
ds. Wagenaar verwacht had. „Het
was eigenlijk een ludiek geschreven
stukje met de intentie dat sommige
mensen er misschien iets aan zouden
kunnen hebben", zegt hij beschei
den. Maar nu blijkt dat zijn metho
de al ver buiten zijn gemeente de
aandacht heeft getrokken.
Zélf spreekt ds. Wagenaar van de
methode van de geleidelijkheid of
decelereermethode. Deze komt we
citeren het kerkblad hier op neer:
..Men stelt naar vrije keuze een
dag waarop men niet voor acht uur
's morgens met het roken begint (de
melkers mogen desgewenst een
vroeger tijdstip vaststellen). De vol
gende dag begint men een half uur
later en zo vervolgens. Na ruim
een week is de morgen „schoon", na
nog anderhalve week is men ook 's
middags van het roken af. Heeft
men na nog anderhalve week ook de
avond overwonnen dan kan men 's
nachts nog altijd opstaan om uit de
minimaal geworden voorraad er nog
ééntje te halen."
Het grote verrassende psychologi-\
sche voordeel van deze vinding is,
aldus ds. Wagenaar. dat als het in
de loop van de dag al moeilijk
mocht worden het weten bevrijdend
is: Ha. als het straks zo of zo laat is
dan kan ik er één opsteken!
Ds. Wagenaar heeft ook nog enige
verzachtende bepalingen ontworpen,
Ds. J. E. Wagenaar
die het bij hoogtijdagen iels gemak
kelijker maken: op verjaardagen
van familieleden van de eerste en
tweede graad kan men 's avonds na
acht uur (en als het kinderen betreft
na half zeven) onbeperkt z'n gang
gaan als men de tijdgrens reeds
overschreden mocht hebben. Voor
huwelijken en andere ingrijpende
familie-gebeurtenissen uan dezelfde
graad is er zelfs een hele dag dis
pensatie.
En dan heeft ds. Wagenaar nog
een verzachtende bepaling: „Des
zondags kunt u, na iedere kerkdienst
die u hebt bijgewoond een half uur
vrij roken. Het kan dus belangrijk
zijn zo dikwijls als mogelijk is ter
kerke te gaan!"
Ds. Wagenaar heeft met zijn me
thode persoonlijk een goede erva
ring. „Ik ben op deze wijze prak
tisch van het roken af gekomen", zo
zegt hij. „Ik was er trouwens niet
aan verslaafd; ik rookte ongeveer
één pakje sigaretten per week. Nu
rook ik nog wel eens een doodenkele
sigaret of een klein sigaartje."
De predikant is vooral op de huis
bezoeken met het probleem van het
te veel roken geconfronteerd. „Als je
ergens komt bieden ze je een sigaar
aan en dan komt het gesprek meteen
op het roken. Kay Munk heeft het
plichtmatig aanbieden van de sigaar
aan bezoekers hier en daar in zijn
stukken tot een ridicuul gebaar ge
maakt: op de meest dramatische
momenten komt men met een sigaar
voor dominee of dokter aanzetten.
Maar ik heb het aanbieden van een
sigaar altijd als een gebaar van gul
le hartelijkheid aanvaard."
Dat neemt niet weg, dat het pro
bleem van het roken steeds weer
naar voren kwam en dat ds. Wage
naar er zich mee bezig ging houden.
Ds. Wagenaar wil enkele prijzen
gaan verloten onder hen die de door
hem genoemde methode tot een goed
einde brengen. „Ieder, ongeacht leef
tijd, sexe of kerkgenootschap kan
eraan deelnemen. Mocht zich onver
hoopt een mislukking voordoen dan
begint men, evenals op het ganze-
bord, opnieuw."
De predikant schrijft het volgende
aan de deelnemers voor; „U neemt
een groot vel papier waarop u dage
lijks de stand van zaken bijhoudt
(liefst met een kolom voor bijzonde
re opmerkingen waarop u uw bevin
dingen meldt die voor anderen weer
van nut kunnen zijn), u levert dit
als alles voorbij is in voor 1 mei
1972.
Daarna zal de loting ten kantore
van kerkvoogd notaris Knol plaats
vinden. Wij geloven u op uw woord
en geschrift en achten het niet nodig
gebruik te maken van de spontaan
aangeboden hulp van doktoren en
analisten t?r controle van een en
ander, maar wij zeggen hen inmid
dels dank voor hun instemming."
Instemming heeft ds. Wagenaar
dus ook al van dr. Meinsma. „Hij
had het over a-, b- en c-rokers en
zei dat mijn methode voor één van
die categorieën uan belang was. Ik
heb daar zozeer geen verstand van."
Niettemin geeft ds. Wagenaar aan
ieder die wat. met de methode kan
doen van harte zijn pastorale zegen.
Kan