nderwijsprotest: 't kan ongelukkige kant uitgaan
Libelle
=t
Kansen op oplossing
valutacrisis stijgen
Erf-informatie koe op
konijn overgedragen
i 3 r
Straks parkeerruimte
te huur iu binnenstad
igere winst bij
L. van Beek
P P R-Kamerlid
wil einde straf
Dona en Schul
-- Messes 1 1 - - IHWH
-Ra m 5: s ffira s
- -
ffJElf
Êa
:a sa
aMÉÜ
ttP.fi* PM OT "ft
HjBjÉT
Prijsmaatregel
Vervoersbonden:
accent op de
medezeggenschap
Kleurloze
benen
zijn taboe
deze winter
Zwarte Piet als getuige
leS colorés van
elfstandige
oers nodig
door prof. mr.
I. A. diepenhorst
UBEüi
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1971
RANKFURT De kansen
en spoedige oplossing van de
al maanden durende mone-
e crisis nemen toe. Volgens
I Klasen. president van de
Ische Bundesbank, bestaat
i goede kans dat de Groep
frien het in Rome eens wordt.
f-Duitsland zal in elk geval
eraan doen om deze bijeen-
|t tot een succes te maken.
I vice-president van de Bundes-
Otto Emminger, heeft gezegd
Groep van Tien streeft naar
.•ugkeer naar vaste pariteiten
de diverse valuta's. Voorts naar
«heffing van de extra import-
pg van 10 pet. door de VS.
ïctionarissen van het Japanse
J perie van financiën hebben mee-
j eld dat de VS de sleutel in han-
lebben om de monetaire proble-
snel uit de wereld te helpen.
ian heeft, zo werd hier aan toe-
gd, reeds zijn bereidheid ge-
om met belangrijke opwaar-
g van de yen (12,5 pet.) een
;je bij te dragen en ook in West-
ia heeft de wens om tot een op-
ig te komen vaste vorm gekre-
Zo wil Frankrijk meewerken als
5 bereid zijn om de dollar te de-
eren.
Japanse ministerie van finan-
aarschuwde ervoor dat de we-
inomie ernstig verstoord zal
i als men geen overeenstem-
kan bereiken over de weg die
gd moet worden om de monetai-
TTERDAM A. L. van Beek
csgroothandel) heeft tot nu toe
71 enige omzetstijging weten te
.n. Anderzijds is de kostenstij-
zodanig geweest, dat de winst
de eerste maanden enigszins is
rgebleven bij 1970, zodat moet
en aangenomen, dat het eindre-
lat over 1971 lager zal zijn dan
t jaar. Over 1970 bedroeg de winst
belasting 1,5 mil. tegenover
min. het jaar daarvoor.
het raam van een diversificatie
n de afgelopen maanden in Am-
am, Haarlem en Leiden winkels
;nd voor grammofoonplaten en
ïassettes onder de naam MIC. In
ïinige maanden, die sinds de ope-
zijn verstreken, heeft de verkoop
woord aan de prognose.
re problemen op te lossen. Men acht
het niet waarschijnlijk dat de VS
door een devaluatie van de dollar te
weigeren de verantwoording voor
de gevolgen daarvan op hun schou
ders zullen durven nemen.
John Connally, de Amerikaanse mi
nister van financiën, heeft de waar
schuwing gekregen, dat de voornaam
ste handelspartners van de VS zullen
blijven aandringen op een devaluatie
van de dollar. Rinaldo Ossola, gou
verneur van de Bank van Italië, die
deze waarschuwing gaf, heeft in Wash
ington ook gesproken met Pierre Paul
Schweitzer, directeur van det In
ternationale Monetaire Fonds (IMF).
Volgens Europese financiële des
kundigen is een bescheiden devaluatie
van de dollar, tezamen met een selec
tieve opwaardering van enkele andere
valuta's, de snelste manier om uit de
huidige impasse te komen. Binnen de
EEG wordt momenteel hard gewerkt
aan de voorbereiding van een ge
meenschappelijk standpunt voor de
komende confrontatie met de VS in
Rome.
DEN HAAG Het Kamerlid mr.
dr. De Gaay Fortman (PPR) gaat vol
gende week bij zijn interpellatie van
de ministers De Koster van defensie
en mr. Van Agt van justitie over de
vrijheid van meningsuiting in de
krijgsmacht, vragen om de VVDM-
redacteuren Dona en Schul niet lan
ger in de strafklasse te Nieuwersluis
te laten verblijven.
Het Kamerlid vindt de huidige si
tuatie onbillijk. Minister de Koster
heeft eind vorige week de bevelheb
bers opgedragen alle zaken, de vrij
heid van meningsuiting betreffende,
niet langer zelf af te handelen, maar
over te dragen aan de krijgsraad. Het
is onwaarschijnlijk, aldus De Gaay
Fortman, dat gedragingen zoals door
de soldaten Dona en Schul gepleegd
nog krijgstuchtelijk zullen worden
gestraft. Daarom moet aan de drie
maanden strafklasse van het tweetal
daartoe veroordeeld door het hoger
militair gerechtshof, een einde ko
men.
V-'r:
ïr-rij wi'--1 "r
Pfföi
I
Zaterdag zendt de AVRO-televisie in
kleur het stuk "Dat lawaai- moet
dat?" uit, een blijspel van H. P. de
Boer. Een speelscene toont hier Ton
Lensink in de rol van Bart van Oos
ten en Marille Fiolet als Martlie,
zijn dochter.
Parijs ondergaat op sommige pun
ten een spectaculaire gezichtsveran
dering. Zoals bij de Quai de Javel,
waar moderne hoogbouw oudere en
typisch Parijse gebouwen in de
schaduw stelt.
(Vervolg van pag. 1)
De heer M. W. J. M. Peijnenburg
twijfelde aan het effect van een
prijsmaatregel als op de andere ter
reinen van het economische leven ook
niet zou worden bijgestuurd. Door
een eenzijdige maatregel worden
vooral de ondernemers in het mid
den- en kleinbedrijf getroffen.
Verder zou een prijsmaatregel vol
gens de woordvoerder van de rege
ringspartijen het overleg tussen de
regering en het bedrijfsleven in de
war sturen. Wel vroeg de heer Peij
nenburg met nadruk dat de Tweede
Kamer zo snel mogelijk schriftelijk
wordt ingelicht over het verloop van
het overleg met het bedrijfsleven vol
gende week.
De fractieleider van de PvdA drs.
J. M. Den Uyl vond het beroep op het
komende overleg slechts een argu
ment voor de overheid om zich achter
te verschuilen.
Het GPV wenste niet alleen een
prijs- maar ook een loonmaatregel
nu. Dr. A. J. Verbrugh betoogde dat
de overheid alles te veel op haar be
loop laat.
Minister Langman wees de inter
pellate mevrouw Brautig^m er tot
slot op dat in het bedrijfsleven de
winstmarges te ver zijn teruggelopen.
Enig herstel is beslist nodig. Later
voegde de bewindsman er nog aan
toe dat de hoogconjunctuur op haar
laatste benen loopt.
Hij betwijfelde of als de prijsmaat
regel van kracht was gebleven deze
zomer, de prijzen toch niet waren ge
stegen. We hadden immers toestem
ming tot prijsverhogingen moeten ge
ven om bepaalde bedrijven uit de ge
varenzone te halen, aldus de minister.
De heer Langman was evenals de
heer Terlouw verontrust over het feit
dat de overheid onvoldoende instru
menten heeft om in te grijpen. De
bewindsman kondigde nogmaals een
verscherpt concurrentiebeleid aan.
Hij hoopte op een wat rustiger ver
loop van de prijzen.
De Tweede Kamer zal volgende
week stemmen over de motie van
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Volgend jaar
zullen de grote gemeenten, naar
verwacht wordt, in de binnen
steden speciale zones instellen,
waar parkeerruimte gehuurd
kan worden.
Bewoners en leveranciers in de
binnensteden zien zich nu met grote
parkeerproblemen geconfronteerd
omdat alle beschikbare ruimte wordt
opgeslokt door bezoekers van de stad.
Voor een bepaald bedrag per jaar
zullen deze belanghebbenden zich
straks kunnen verzekeren van par
keerruimte in de zones, die door spe
ciale borden worden aangegeven. De
gebruikers zullen ook speciale vignet
ten op hun auto krijgen om de con
trole te vergemakkelijken.
WERKGROEP
Een speciale werkgroep, besfaande
uit deskundigen van verkeer en wa
terstaat en van de Vefeniging van
Nederlandse Gemeenten, beraadt zich
nu over de parkeerproblemen in de
binnenstad. Binnen afzienbare tijd
zal hierover een adviesrapport, waar
in de zoneregeling is opgenomen,
naar de gemeenten worden gestuurd.
Door bijvoeging van een modelver
ordening zal de werkgroep ernaar
streven dat gemeenten bij instelling
van de zones, zoveel mogelijk dezelf
de regelingen treffen.
mevrouw Brautigam, welke motie al
leen wordt gesteund door de opposi
tiepartijen.
De fractie van de KVP in de Twee
de Kamer zou het betreuren als door
gezamenlijke verklaring van Den
Uyl. Van Mierlo en De Gaay Fortman
de indruk zou worden gevestigd dat
er verschillen van inzicht zouden be
staan ten aanzien van de matiging
van de schadeloosstelling 1972. Zoals
bekend is dit een voorstel van de
KVP-fractie.
De fractie is van oordeel dat de
schadeloosstelling voor 1972 op het
peil van eind 1971 wordt bevroren.
Vervolgens blijft de KVP-fractie van
mening dat deze aangelegenheid zich
minder leent voor een politieke dis
cussie.
Het buitenland, met name Enge
land, kent al enige tijd speciale par-
keerzones voor belanghebbenden. Af
gaande op de tarieven die daar bere
kend worden, zou de jaarhuur van
een parkeerplaats in Nederland tus
sen de 250 en 300 gaan liggen. De
werkgroep zal de gemeenten ook
hierover adviseren maar heeft zich
hierover nog niet beraden.
WETSWIJZIGING
De verhuur van parkeerruimte is
mogelijk geworden na een recente
wijziging vaq de wet op de motorrij
tuigenbelasting. Deze wet geeft nu
ook de ruimte om bij speciale gebou
wen, zoals congrescentra, parkeerme-
ters te zetten waarbij voor vier uur
of langer geparkeerd kan worden.
De werkgroep, die op 16 november
voor het eerst vergaderde, zal zich
ook beraden over de vraag of de ta
rieven voor de normale parkeerme-
ters omhoog moeten.
POSITIEVE REACTIE
De grote .gemeenten zullen, naar
verwachting, positief reageren op de
adviezen van de werkgroep, gezien de
grote parkeerproblemen waarmee zij
al jaren zitten.
Al geruime tijd werd er op de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten
aandrang uitgeoefend om mogelijke
oplossingen voor deze problemen te
bekijken. Verschillende gemeenten
waren zelf al bezig de mogelijkheden
van verhuur van parkeerruimte te
onderzoeken, zoals bijvoorbeeld Am
sterdam, waar de meningen in de ge
meenteraad over deze zaak momen
teel nogal verdeeld zijn.
NIJMEGEN Het systeem dat de
erfelijke eigenschappen van een koe
„vertaalt" in stoffen die zijn lichaam
vormen en zijn levensfuncties regelen,
kan worden ingebouwd in lichaams
cellen van een konijn en daar op de
zelfde manier zijn werk doen.
Dat is brutaler geformuleerd dan
de Nijmeegse biochemicus prof. dr. H.
Bloemendal het zelf ooit zou doen
de stelling waarvoor een groep on
derzoekers onder zijn leiding argu
menten heeft gevonden.
Wat men in Nijmegen gedaan heeft
is het isoleren van een stof (m-RNA)
die in celkernen van de ooglens van
kalveren wordt gevormd, en die el
ders in die cellen dient om een be
paald soort eiwit te maken volgens
een „ontwerp" dat in het m-RNA in
code is vastgelegd en dat direct ont
leend is aan de stof waarin deze erfe
lijke informatie is vastgelegd.
Dit m-RNA van het kalf werd toe
gevoegd aan een oplossing van be
standdelen van rode bloedcellen van
een konijn, en bleek daarin de vor
ming van hetzelfde kalver-ooglens-
eiwit te veroorzaken. Dat eiwit werd
dus gemaakt door het eiwitvormende
systeem van de konijnecellen, maar
naar het ontwerp dat door het over
gebrachte m-RNA van het kalf was
gegeven.
Dat zoiets moest kunnen dachten
biochemici al jaren. Dat iemand het
Van onze soc.-economische redactie
UTRECHT Medezeggenschap, de
dienst- en rusttijden, de pensioenen
en het personeelsbeleid zijn zaken die
bijzondere nadruk hebben gekregen
in de voorstellen, die de drie ver
voersbonden bij de Koninklijke Ne
derlandse Vereniging van Transport
ondernemingen (KNVTO) hebben in
gediend voor een nieuwe tweejarige
cao voor de autobusdienstonderne-
mingen. Bij het streekvervoer werken
ongeveer 15.000 mensen.
Uitgangspunt van de bonden is dat
de autobusdienstondernemingen een
maatschappelijke functie vervullen
en dat ze door de overheid worden
gesubsidieerd. In het streekvervoer
volgt men globaal de loonontwikke
ling van het personeel van de ge
meentelijke vervoersbedrijven. De
bonden menen dat in de nieuwe cao
ook de salarissen van het hoger en
leidinggevend personeel moeten wor
den opgenomen.
De aanpassing aan de arbeidsvoor
waarden in de gemeentelijke ver
voersbedrijven zal overigens een ver
laging van de vergoeding voor het
overwerk tot gevolg hebben. De bon
den vragen onder andere een pen
sioenvoorziening die de regeling van
het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds benadert (uitgaande van een
pensioenpremie van 20 procent), een
flexibele pensioneringsleeftijd vanaf
60 jaar, voor volgend jaar 25 en het
jaar daarop 50 gulden per werknemer
als vakbondsbijdrage van de werkge
ver en afschaffing van de financiële
strafregelingen. Verder willen de
bonden in de cao opnemen dat
dienst- en werkroosters eerst door de
ondernemingsraad moeten worden
goedgekeurd voordat ze van kracht
worden.
echt gedaan heeft is voor de vakmen
sen wereldnieuws. De Nijmeegse
prestatie krijgt dan ook de gebruike
lijke behandeling voor dit soort op
zienbarende onderzoekresultaten: de
ze week wordt in het internationale
wetenschappelijke tijdschrift Nature
in enkele regeltjes aangekondigd dat
in het blad over enkele weken een
uitvoerig verslag verschijnt.
De volgende stap in het onderzoek
zal zijn het overbrengen van m-RNA
van kalveren in complete levende
bloedcellen van een konijn die dan
naar verwachting ook „kalver-eiwit"
zullen gaan maken.
Het Nijmeegse laboratorium gaat
hiervoor samenwerken met het labo
ratorium van de Britse medische on
derzoekraad in Cambridge, een van
de leidende centra voor erfelijkheids-
onderzoek in de wereld.
Moeilijk
Medische toepassingen van zijn
techniek, het laten maken van be
paalde eiwitten in lichaamscellen die
daartoe zelf niet in staat zijn, lijken
prof. Bloemendal erg onwaarschijn
lijk. Het isoleren van specifiek
m-RNA is uiterst moeilijk (het labo
ratorium gebruikte tijdens zes jaar
onderzoek ruim een half miljoen
kalfsogen), en men zou zo'n behande
ling continue moeten voortzetten.
Inspuiten van
geslachte kip en
konijn verboden
Van een verslaggever
ZEIST Geslacht pluimvee en ge
slachte wilde en tamme konijnen mo
gen niet worden ingespoten met stof
fen die misschien gevaarlijk kunnen
zijn voor de volksgezondheid of die
concurrentievervalsing in de hand
kunnen werken. Dit geldt ook in die
gevallen waarin men deze stoffen zou
willen gebruiken om het uiterlijk of
de smaak van de producten Je verbe
teren. Dit heeft het bestuur van het
produktschap van pluimvee en eieren
besloten.
Van een correspondent
LEEUWARDEN In vol ornaat heeft Zwarte Piet gisteren als getuige
voor de Leeuwarder rechtbank terechtgestaan. Piet (in het dagelijks leven
een 18-jarige kantoorbediende) had even tevoren meegewerkt aan de opening
van een winkel in Heerenveen en om op tijd (in een verkeerszaak) voor de
rechter in Leeuwarden te kunnen verschijnen was verkleden en afschminken
onmogelijk. Er was alleen maar tijd voor een snelle rit; met een roetzwart
maar doodernstig gezicht legde Piet zijn verklaring af.
Libelle bezocht voor u de
laatste Parijse modeshows.
En stemde daar de nieuwe
panty-collectie op af.
LesColorés.
Als u ze ziet draagt u deze
winter alleen maar
collection:
'ot dusver deden wij het
ns land met 14 ministers
11 staatssecretarissen,
zullen het de eerstvol-
de jaren moeten bolwer-
met 16 ministers en 13
tssecretarissen. Dit zal
wel zijn oorzaak vin-
in het tussen de onder-
iden regeringspartijen
ochte evenwicht. Het is
in de lijn der commissie
Veen, welke zich
nszins in de richting van
getals-uitbreiding der
artementen of departe-
itale voormannen be-
is nog minder in overeenstem-
met het bezuinigingsstreven, al
Snen natuurlijk uitbreidingen
iet ..bewindslieden- en onderbe-
Bliedenkoppel" geldelijk heel
lg. Toch wordt iemand herinnerd
sen bekend verhaal, dat ook in
bij het optreden van het tweede
iet Colijn werd verteld. Een stu-
verklaarde hard te werken. Op
at argwanende vraag: sinds hoe
lang, zei hij maandag te zullen begin
nen. Het kabinet is bezig te bezuini
gen maar met een vergrote ploeg; er
is wel een ambtenarenstop, geen mi
nistersstop; de minister van onder
wijs met portefeuille werd van een
minister zonder portefeuille voorzien.
In de nabije toekomst zal een moei
lijk en tegelijk principieel punt, dat
nog slechts door weinigen in zijn be
tekenis wordt onderkend, de aan
dacht vragen. Het onderwijs over de
gehele breedte gaat men van onder
scheiden zijde krachtig in de politiek
betrekken. Dit is gedeeltelijk juist. In
de eerste plaats leven wij in ons land
bij de vrijheid van onderwijs. Deze
moet worden gehandhaafd met de
grootste zorgvuldigheid en indien no
dig onverzettelijkheid. Wanneer men
om een voorbeeld te noemen, hoogle
raren zou willen dwingen zich bij on
derwijs en onderzoek naar het inzicht
van anderen te richten, dan kan een
conflict van grote draagwijdte ont
staan. In de tweede plaats is onder
wijs kostbaar; het wordt betaald uit
de publieke middelen; dus is het bil
lijk, dat in de vergaderingen van de
over deze publieke middelen beslis
sende staatkundige lichamen de be
slissingen vallen.
Maar er zijn nog andere verbindin
gen tussen onderwijs en politiek te
leggen. Heden wordt de mening ver
dedigd dat het onderwijs zich aanpast
bij de gevestigde maatschappelijke
orde, uitdrukking geeft aan de gevoe
lens van de heersende klasse, ongelij
ke kansen biedt, niet of te weinig
betrokken is op de grote problemen
van deze tijd, en in plaats van kriti
sche zin een gemakzuchtig autori
teitsgeloof aanmoedigt.
Dan zijn er die voor alles zich in
spannen voor de verbetering van de
positie en de verruiming van de in
vloed van diegenen, die het onderwijs
dienen. Onderwijzers stellen eisen.
Leraren komen op voor wat zij als
hun rechten beschouwen. Leden van
wetenschappelijke staven wensen
meer zekerheid, groter zeggenschap,
een gelijk over de dijk steken met de
hoogleraren, het terug brengen van
zoveel mogelijk inkomensverschillen.
In alle takken van onderwijs is men
gebrand op nieuwe methoden, snelle
wisseling van de voortgezette stof
een zoveel mogelijk uitwissen van de
scheidslijnen tussen wie onderricht
geeft en wie onderricht volgt.
FANFARE
En nu kan het een ongelukkige
kant uitgaan. Met veel fanfare ~is
aangekondigd een grote protestbij
eenkomst tegen de plannen der rege
ring op 27 november in Utrecht te
beleggen, zij het dat niet ieder deel
neemt: Het protestants onderwijs
onthoudt zich van deelneming. Op die
vergadering zal uitdrukking gegeven
worden aan diepe ontevredenheid
van de kant van de onderscheiden
sectoren van het onderwijs alsook
van de zijde der vakverenigingen.
Opvallend zijn echter twee dingen.
Dadelijk springt in het oog: onder
de voortreffelijke sprekers is niet uit
genodigd iemand die namens de be
lastingbetalers het woord zal voeren.
Zij die protesteren behoren voor een
aanmerkelijk deel tot staatkundige
organisaties of maatschappelijke
groepen, die van verhoogde publieke
uitgaven afkerig zijn. Vervolgens valt
op hoe de studenten op de grote dag
afzonderlijk demonstreren. Organisa
torisch zou hun deelneming aan de
algemene demonstratie afbreuk doen.
De verklaring is deze. dat men meer
geld voor de universiteiten en hoge
scholen wenst, het met de prioriteiten
van de regering ten behoeve van ba-
sis-onderwijs en van werkende jon
geren niet geheel eens is en heel goed
weet dat er velen op de algemene
bijeenkomst aanwezig zijn. die het
wetenschappelijk onderwijs voor be
voorrecht houden.
Wie het goed met het onderwijs
meent en uit eigen ogen wil blijven
kijken, ziet het nu gebeuren dat er,
omdat de middelen ter bekostiging
niet worden aangegeven, veel onver
vulbare verlangens zullen worden
geuit. Ook is het zeker, dat het front
op de protestvergadering zelf alles
behalve gesloten is; men wil finan-
ciëel niet hetzelfde; er zijn er die el
ke verzwaring van lasten afwijzen
met handhaving van de globale ver
deling der gelden. Anderen willen
van defensie het geld naar onderwijs
doen overbrengen. Derden oordelen
het zal niet luid worden uitgespro
ken, omdat men moreel toch moeite
heeft met deze opvatting dat er op
ontwikkelingshulp moet worden be
zuinigd. Het beeld is overigens geva
rieerd; vooral zij, die nooit zelf een
ontwikkelingsland zagen, uiten soms
in een gedachtenwisseling de mening,
dat Nederland onderwijskundig met
zulk een ontwikkelingsland gelijkenis
vertoont.
MENINGSVERSCHIL
Bovendien is er de grote menings
verscheidenheid over wat er nu wel
bij een eventueel wassen van de
geldstroom gebeuren moet. Onlangs
nog viel Ph. J. Idenburg de mening
af als zou een verdere verlaging van
de leerlingenschaal bij verschillende
onderwijstakken uitzicht beloven bo
ven andere maatregelen. Over de
middenschool lopen de opinies uiteen
en wil men in ieder geval eerst een
uitvoerige ervaring met „experimen
ten" zich verwerven. Met betrekking
tot de ordening van het tertiair on
derwijs bestaan er tal van opinies.
Wie denkt dat de voorstellen Posthu
mus ook hun oorsprong natuurlijk
niet alleen in drang tot bezuini
ging vinden, staat anders tegenover
ingrijpende wijzigingen in ons uni
versitair bestel dan zij die op noodza
kelijke verbetering van de opbouw
van het academisch onderwijs de na
druk leggen.
Persoonlijk zou ik niet afkerig zijn
van enige lastenverzwaring ten be
hoeve van het onderwijs. Echter ik
zou tegelijk op bepaalde punten door
de tijd geboden versobering aanbeve
len. Zonder van een buitenlands or
ganisatie-bureau alle heil te ver
wachten, zou ik op groter doeltref
fendheid en zakelijkheid bij met na
me kostbare experimenten willen
aandringen. Helaas wordt tot dusver
de Onderwijsraad die krachtig
vanuit zijn jammer genoeg te grote
hem opgedrongen beslotenheid voor
verantwoorde vernieuwing zich in
spant, heeft er meer dan eens op ge
wezen een zijn voordeel doen met
bij experimenten gewonnen ervaring
te zelden aangetroffen. Verder zou ik
trachten de ouders sterker bij het on
derwijs te betrekken. Daarnaast zou
ik ter beslissing brengen, of alléén op
leerlingenaanbod, alléén op maat
schappelijk behoefte, dan wel op bei
de hetzij gelijkelijk hetzij met voor
rang voor het aanbod wat mij juist
lijkt gelet zou moeten worden. En
eindelijk zou ik de betekenis van het
onderwijs in deze tijd voor ons land
meer reliëf willen geven door voor
het krachtig hedendaags streven om
de school aan buiten het onderwijs
gelegen sociale en staatkundige be
doelingen geheel en al dienstbaar te
maken, aandacht te vragen en er te
gen te waarschuwen.
KOERS
Ter verhoeding van misverstand:
Maatschappijvernieuwing is iets
goeds, maatschappijverstarring iets
kwaads. Maar hier en ginds is men
bezig bepaalde lievelingsdenkbeelden
van politiek-sociale aard te verbrei
den door ons bestaand onderwijs voor
onbruikbaar en onrechtvaardig in de
huidige tijd te verklaren om daarna
eigen uiterst kostbare lievelingsdenk
beelden eenzijdig te willen verwezen
lijken. Het zou zeer te betreuren zijn,
indien de op handen zijnde onder-
wijs-betoging in haar schijnbare een
heid wezenlijke tegenstellingen ver
doezelde. Velen onderkennen niet wat
in werkelijkheid zich voltrekt. Het
onderwijs loopt de tot dusver nauwst
betrokkenen uit handen. Onbedoeld
werkt het Departement van Onder
wijs men gelooft teveel aan orde
ning van bovenaf vervlakkend en
zelfs in sommige opzichten vrijheid
aantastend. Het onderwijs bleek on
machtig van onder op zich aan tc
passen en te vernieuwen; het ont
vangt dientengevolge te rijkelijk van
hogerhand voorschriften en ordenmg.
Van dat onderwijs dreigt de politiek
zich meester te maken op punten, die
voor zulk een zeggenschap zich niet
lenen. Het varen van een zelfstandige
koers, nu in feite hoofdzakelijk een
natuurlijk met goede bedoelingen op
gezet pragmatisch beleid wordt ge
voerd, is eis. Die koers wordt niet op
protest-bijeenkomsten temidden van
rumoer uitgezet.
Wij hebben nodig misschien meer
geld, zeker ook groter verantwoorde
lijkheidsbesef voor bestedingen
waarbij universiteiten dikwijls zuini
ger zijn dan men denkt en in ieder
geval onderscheidend vermogen om
de vrijheid en de eigenstandigheid
voor het onderwijs met een krach
tig bevorderen van in onderling orga
nisatorisch overleg geboren plannen
te handhaven. Het is een pijnlijke
omstandigheid, dat thans en ge
deeltelijk terecht de overheid
reeds heel wat doet van hetgeen door
hen die onderwijsinstellingen en on
derwijsorganisaties behoren te dra
gen, werd verzuimd.
I. A. Diepenhorst.
