Wettelijke maatregelen voor
bescherming van milieu
Arbeiders: Zelfbestuur
bij CNV in discussie
PLEIDOOI IN TWEEDE KAMER:
Ministersconferentie
zal moeten beslissen
over zont in Rijn
Mr. Hartsuiker:
Specialisatie in
strafrechtspraak
Rijncommissie kwam niet veel verder
ondsdolheid is te genezen
Dr. Van Gorkum: Ondernemer geen baas in eigen bedrijf
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1971
Van onze parlementsredactie
EN HAAG Er moet een internationale organisatie komen voor de bescherming van het
"eu, zei gisteravond mej. J. van Leeuwen (ARP) in de Tweede Kamer. Nog belangrijker
d zij de instelling van een Europees boven-na tionaal orgaan met bevoegdheden op het terrein
de milieubescherming. De regering zou het initiatief kunnen nemen om binnen de EEG een
issaris voor het milieubeheer te benoemen.
onderzoek naar smogvorming, veroor
zaakt door nitreuze dampen en auto
motoren (500.000 gulden).
AMSTERDAM „Ik zie hierin een
eerste aanzet naar de gespecialiseerde
strafrechter. Deze specialisatie acht
ik in deze tijd onontkoombaar, zei de
Amsterdamse officier van justitie en
hoofd van het panket Mr. J. F. Hart
suiker, gisteren bij de installatie van
mr. G. H. Nomes als vice-president
van de Amsterdamse rechtbank.
Mr. Hartsuiker zei dat voor de va
cature gezocht was naar een vice-
president die grote belangstelling heeft
voor het strafrecht en bereid is eni
gen jaren achtereen als voorzitter
van de strafkamer te fungeren. Dit
was een novum, aldus mr. Hartsui
ker.
Van een onzer verslaggevers
BAZEL De Nederlandse
regering zal stappen ondernemen
om een ministersconferentie te
beleggen om een oplossing te
vinden voor het zoutprobleem
van de Rijn. Zij heeft dit besluit
Tilanus (CHU) pleitte in dit
-nd voor een apart lid van de
pese commissie te belasten met
ilieubeleid.
j. Van Leeuwen vond het argu-
van volksgezondheid te beperkt
het voeren van een effectief mi
eheer. Het milieubeheer mag
als secondair worden gezien.
L,t beleid in de andere sectoren
echt worden getoetst aan het
ud van het milieu. Mej. Van
en dacht hierbij in de eerste
aan de economische beslissin-
die worden genomen.
was bang dat het departement
volksgezondheid onvoldoende ge-
t zou krijgen in dit verband. Ook
de heer A. J. Hutschemaekers (KVP)
pleitte voor een zwaardere stem voor
de minister van volksgezondheid.
De heer A. P. Oele die dit bezwaar
ook had, formuleerde het anders: De
ze regering neemt haar taak ten aan
zien van het milieubeheer veel te
licht. Zijn bezwaar was, dat minister
Stuyt coördinator is voor de milieu
hygiëne en niet voor het milieube
heer.
De PvdA kwam daarom met een
motie, waarin wordt gevraagd een
minister aan te wijzen, die ver-
derreikende bevoegdheden heeft op
het terrein van het milieubeheer.
De voorstellen van de heer Tilanus
in dit verband waren:
-termiddag was liet een hoogtijdag voor de kinderen en hun troetel-
want in de RAI in Amsterdam werd de traditionele presentatie Kind
vriend gehouden. Uiteraard heel goed ingepakt tegen de kou kwamen
diertjes met hun hazen. Deze parkiet schijnt zich opperbest ie
TERDAM De zesjari-
tthew Winkler uit Lima in
erikaanse staat Ohia is de
e mens die een aanval van
sdolheid heeft overleefd.
ïische handboeken vermelden
ziekte twee tot vier dagen
en onvermijdelijk eindigt met
oerlijden van de patiënt. Dat is
waar meer, meent dr. Michael
dek van het Amerikaanse Na-
centrum voor ziektebeheer-
De behandelingsmethode waar
lij het leven van Matthew heeft
kan volgens hem ook andere
iten genezen.
dsdolheid is een virusziekte die
overgebracht door de beet van
die eraan lijden. Na de be
ing duurt het minstens vier we-
ïn soms maanden voordat de
bij de mens uitbreekt. Tijdens
riode kan het slachtoffer alsnog
'in ingeënt, en in bijna alle ge-
breekt de ziekte dan niet uit.
Matthew Winkler werd gevac-
d nadat hij op 10 oktober 1970
een vleermuis werd gebeten,
er ging kennelijk iets fout,
hij werd toch ziek. Dr. Hatt-
„Wij pasten een aantal medi-
•hnieken toe die geen van alle
ebruikelijk waren, maar de
tie was nog nooit geprobeerd,
den daarmee het ziekteproces
lijven, en de ziekte gaf het eer-
dan wij." Een verslag van het
Winkler zal binnenkort in een
ans medisch tijdschrift wor-
ubliceerd, meldt het persbu-
I. De therapie van Hattwick
uit het inbrengen van een
in de luchtpijp om verstikking
komen, aftappen van schedel
om druk op de hersenen te
bewaking van de hart-
en medicijnen die stuiptrek
en infecties tegengaan.
de instelling van een raad voor het
milieubeheer,
de inrichting van een nationaal
informatiecentrum
een rijksdienst voor het milieube
heer.
Algemeen werd gepleit voor meer
wettelijke maatregelen voor de be
scherming van het milieu. Maar de
slagen moeten niet alleen aan de kant
van de industrie vallen, merkte mej.
Van Leeuwen op. Ook in de publici-
teitssector moet worden ingegrepen.
En, moeten wij doorgaan met onze
wegwerpconsumptie en met de recla
me, die dit gebruik stimuleert? Ons
consumptiepakket moet kritisch op de
korrel worden genomen.
De heer J. C. Terlouw van D'66
kwam wat de schadelijke consumptie
betreft met concrete voorstellen:
een heffing van een gulden per
kilo op fosfaathoudende wasmiddelen.
De opbrengst is bestemd voor water
zuiveringsinstallaties.
Een vervuilingsaccijns van 5 cent
per liter op loodhoudende benzine;
opbrengst voor verbetering van het
leefmilieu.
Vaststellen van een datum, waarop
het gebruik van alle gechloreerde
koolwaterstoffen in Nederland wordt
verboden.
Een actief vervolgingsbeleid tegen
milieuvervuilers.
De heer Oele drong aan op een
planmatige sanering van de automo
tor. In het algemeen wilde rnij graag
wat meer weten van het milieu-ur
gentieprogram, dat de regering met
veel omhaal in de troonrede heeft
aangekondigd. Belangrijk voor zo'n
program is een kaart met bronnen
van de verontreiniging.
Verder drong de heer Oele aan op
de instelling van een milieudienst. De
commissarissen der Koningin hebben
nu wel de wettelijke bevoegdheden
om tijdelijk in te grijpen, maar ze
hebben geen instrumentarium om de
industrie te controleren. De beheers-
dienst moet er snel komen. De PvdA
D'66 en PPR hebben daarom een
amendement ingediend om voor dit
doel 3,25 miljoen uit te trekken.
Over de geluidshinder en het ver
keerslawaai, „dat het leven vergalt",
sprak vooral mevrouw Veder-Smit
(VVD). Aan het lawaai van het ver
keer is veel te doen door een betere
planning van wegen en woonwijken,
de verlaging van de geluidsnormen
en een controle van de lawaaimakers
(bijvoorbeeld bromfietsers).
Voor het constateren van het la
waai bestaat eenvoudige, weinig kost
bare apparatuur. Ze had zelfs een in
strument bij zich, (om de minister te
laten zien), dat ze van TNO had mee
gekregen.
Amendementen
Minister Stuyt zal volgende week
de vele milieu-opmerkingen beant
woorden. Dan komen ook de amende
menten van PvdA, D'66 en PPR aan
de orde. Voorgesteld wordt de op
bouw van een semi-overheidsonder-
neming voor het verwerken van af
valolie en andere moeilijk afbreekba
re afvalstoffen (vier miljoen), ontwik
keling van processen voor eliminering
van nitreuze dampen, koolwaterstof
fen, koolmonoxyde (18 miljoen gul
den), subsidies en bijdragen voor mi-
lieuresearch (3,5 miljoen), uitbreiding
van de bevoegdheden van de interna
tionale Rijncommissie (500.000 gul
den), sanering van de meest veront
reinigende bedrijven in Rijnmond (10
miljoen) en bijdrage aan TNO voor
De vrolijke kant van de hevige
sneeuwval in de Taunus. Een gezin
op de slee en twee Shetland ponnies
ervoor, die sterk genoeg zijn om het
stelletje te trekken.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Op een studie
conferentie van het CNV over
een maatschappij-kritische vak
beweging is voorzitter Lanser
gisteren van leer getrokken
tegen opmerkingen van dr. P.
H. van Gorkum, voorzitter van
de werkgroep voor maatschappij
kritische vakbeweging. Deze
had o.m. gezegd dat de vakbe
weging de zaak van de mede
zeggenschap en het zelfbeschik
kingsrecht van de werknemer
lelijk had laten zitten.
,.A1 voor 1945 hebben wij gepleit
voor medezeggenschap. Het CNV
heeft iets anders gewild dan nu be
staat, maar de idee van de medezeg
genschap is bij de leden niet overge
komen; het heeft de massa van de
werknemers niet aangesproken.
Bij de resultaten van het sociolo
gisch onderzoek is de vraag aan het
CNV gesteld waarom de medezeggen
schap moet worden opgelegd, wan
neer de leden deze niet willen. Waar
om moeten werknemers bevoogd en
gemanipuleerd worden?" De heer
Lanser voegde hieraan toe dat de me
dezeggenschap in Nederland zo groot
Er is een boek verschenen Bles
voor de kop. Achter deze wat won
derlijke titel wordt 282 bladzijden
dik de geschiedenis beschreven van
IJmuiden.
Dat is misschien een beetje
vreemd want die geschiedenis is nog
jong. IJmuiden bestaat nog geen
honderd jaar, om precies te zijn net
95 jaar.
Er zijn geen Romeinse opgravin-
geweest, er zijn geen oude ridder
goederen. Daarvoor moet men meer
de kant van Santpoort uit.
IJmuiden voor de tweede wereld
oorlog was ronduit een lelijke plaats.
Er .waren straten en huizen, maar
aan verfraaiing was nooit iets ge
daan.
Trouwens het was al een hele
kunst een tuin een bloemetje te ge
ven en planten hielden het nauwe
lijks langer dan een seizoen uit om
dat het duinzand en het zilt van de
zee de altijd bezige vijanden van het
groen waren.
Alle IJmuidenaren waren import,
kanaalgravers, wat vissers uit Eg-
mond, Katwijk en Scheveningen en
langzamerhand de elite van geld of
intellect, die brood in de ontwikke
lende plaats zagen.
Maar wonderlijk genoeg boeide en
bond IJmuiden de nieuwkomers zo
dat ze hartstochtelijke fans werden.
Ontelbaar veel mensen hebben voor
IJmuiden wonderen verricht in nooit
aflatende toewijding.
Namen noemen betekent even zo-
velen, die het verdienen, niet noe
men. Een euvel waar het boek dan
ook aan lijdt. Er.staan ook een paar
pertinente onwaarheden in, terwijl
de twijfelachtige toppositie die
IJmuiden gehad heeft in de N.S.B.
en het Zwart Front van Arnold
Meyer liefderijk verdoezeld is.
De. schrijver, C. van Es, heeft dan
«ok veel van horen zeggen.
Bles
En toch... Bles voor de kop zal
elke oud-IJmuidenaar met graagte
lezen. Omdat dat van vroeger hem
nog altijd zo lief is, omdat het ook
gezien in onze huidige leeftrant zo
uniek was. Neem Stormvogels, de
voetbalclub. Speelde zondags op het
veld voor het Herenbos. In de Ken-
nemerlaan kon je het geloei horen
als er een goal gemaakt werd... Wij
mochten niet naar dat voetballen
toe. Maar in de week..dan kon je
een taartje voor acht cent kopen bij
Thijsen en dat was er een van de
kampioensploeg! Betaald voetbal
was een nog onbekend beroep, maar
een sigarenwinkeltje, melkslijterij of
banketbakkerij waren voetbalver
bonden achtergronden.
Zo inconsequent mocht een mens
zijn.
Zoals onze gereformeerde buren
van twee huizen ver. Op zondag wa
ren de winkels open, Maar een
rechtgeaarde kerkganger zou zich
daar niet vertonen.
Nu wilde het geval, dat de familie
op zondag bloemkool at en de huis
vrouw ontdekte de onontbeerlijke
nootmuscaat niet in huis te hebben.
Bij ons rinkelde de telefoon. Die
werkte nog via een telefoonjuf
frouw. Ze moest op zondag op haar
post zijn, maar kon ondertussen rus
tig aan haar kous breien. Een lichte
paniek bij de telefoonbei in onze
huiskamer. Wie stoorde daar? We
keken wat angstig naar vader, zou
die weggeroepen worden? Dan ging
de zondagswandeling er aan....
Vader met een ernstig gezicht riep
moeder: „Het is voor jou".
Wij in nog groter verbazing....
moeder was onverbrekelijk verbon
den met het theeblad met het lichtje
er op, gezelligheid.... Wat kon die op
zondag met een telefoon te maken
hebben?
We vermoedden een ramp, een af
schuwelijk onheil-
Maar het was de buurvrouw die
een nootje vroeg.... en of een van oni
het dan achterom wilde brengen....
Ik moest het doen en kreeg een
pepermuntje uit het kerkdoosje.
Zoete pleister op de zonde...
zal zijn als de arbeiders dat zelf wil
len.
De heer Van Gorkum had sterk ge
pleit voor invoering van een arbei
ders zelfbestuur. Hij was bereid dit te
verwezenlijken door de bevoegdheden
van de ondernemingsraden op korte
termijn etappegewijze sterk uit te
breiden.
De vakbeweging zou een bevrij
dingsbeweging moeten worden, die de
werknemers uit het diensthuis van de
afhankelijkheid, de onmondigheid en
de loonslaverij uitleidt. Vleespotten
van Egypte en het ongeloof houden
op het ogenblik de arbeiders nog te
veel gevangen.
„Ons maatschappelijk stelsel waar
bij de overheid een budget heeft van
30 miljard gulden per jaar en een
maatschappij als de Koninklijke
Shell die jaarlijks vrijwel ongecon
troleerd het dubbele uitgeeft, moet
radicaal veranderen."
Nationale raad
Bijvoorbeeld zal een nationale raad
moeten gaan beslissen over alle in
vesteringen om zo een einde te ma
ken aan 'net huidige neo-kapitalisti-
sche stelsel. De ondernemer moet
geen baas meer zijn in eigen huis.
CNV-secretaris A. Hordijk, de
tweede referent op deze conferentie,
wilde ook wel naar meer medezeg
genschap voor de werknemers maar
hij vreesde dat de werkgroep voor
een maatschappij-kritische vakbewe
ging teveel onder invloed staat van
anareho-syndicalistische tendenzen.
Niet alles moet verwacht worden
van nieuwe strukturen hoe nodig de
ze ook zijn. Ook dit is werk van men
sen die in wezen niet goed zijn maar
egoïstisch. De heer Hordijk geloofde
dat er een band is tussen arbeiders
zelfbestuur en neo-marxistisch den
ken, dat het particuliere eigendom af
wijst.
Volgens de heer G. Jens, voorzitter
van de christelijke grafische bedrijfs-
bond, zijn niet alle bazen slecht om
dat ze geld 'hebben en zijn niet alle
arbeiders goed omdat ze geen geld
hebben.
Er zal nooit een systeem te beden
ken zijn waarbij alle onrechtvaardig
heid is uitgebannen. Hij vroeg zich af
hoe arbeiders het zouden doen wan
neer dezen de 60 miljard van de Shell
zouden moeten beheren. Hij wilde
liever nieuwe strukturen binnen de
bestaande inbouwen om zo tot een
betere controle te geraken.
In de soms fel oplaaiende discussie
probeerde de heer Van Gorkum de
gemoederen wat te kalmeren met de
verklaring dat hij tegen kabouterpo-
litiek was en dat hij zich geen anar
chist voelde. Hij wilde zich blijven
opstellen binnen de bestaande vakbe
weging en wijst een eigen subcultuur
zonder regels duidelijk af.
Conclusies
Aan het slot van de conferentie
waagde voorzitter Lanser zich aan
een aantal conclusies, waarin hij de
vakbeweging een duidelijke maat
schappij-kritische functie toekende.
De verantwoordelijkheid hiervoor zal
de vakbeweging moeten aanvaarden
maar in het horizontale vlak zag hij
tevens een belangrijke taak voor de
kerken en het onderwijs. De kerk zal
moeten spreken waar de mens als
schepsel Gods wordt vertrapt.
Het past in het christelijk-sociaal
denken dat mensen in de onderne
ming zelf bepalen wat en hoe er ge
produceerd zal worden en hoe het in
komen wordt verdeeld. Zowel struk
turen als mensen zijn verantwoorde
lijk voor de kwaliteit van de samen
leving. Niet alleen de struktuurwijzi-
ging is alles.
De vakbeweging heeft de plicht de
mensen op de verantwoordelijkheden
binnen de strukturen te wijzen. No
dig is een opstaan tot verantwoorde
lijkheid; niet hoogmoedig maar ge
bruik makend van de kansen die
ieder krijgt.
Wat er binnen een convent van
christelijk-sociale organisaties dan
nog met werkgevers kan worden
overeengekomen moet ook in de toe
komst positief worden geduid.
genomen onmiddellijk nadat gis
teren gebleken was dat het over
leg over dit probleem in de in
ternationale Rijncommissie niet
tot een snelle oplossing heeft
geleid.
De impasse over het zoutprobleem
sprak duidelijk uit een resolutie die
de Rijncommissie aan het eind van
haar driedaagse conferentie in Bazel
aannam. Daarin spreekt Frankrijk
zijn voorkeur uit voor een opslag van
het Franse kalizout op het Rijnei
landje Fessenheim, Duitsland her
haalt zijn bezwaren tegen deze oplos
sing en Nederland wijst nog eens na
drukkelijk op de urgentie van het
probleem. Aan de resolutie is toege
voegd dat Nederland diplomatieke
stappen zal ondernemen om het zout
probleem op regeringsniveau op te
lossen.
NIET ONTEVREDEN
De Nederlandse delegatie betoonde
zich na afloop van de conferentie niet
geheel ontevreden met het bereikte
resultaat. „Hoewel een snelle oplos
sing niet van de grond is gekomen
hebben de Fransen toch hun princi
piële bereidheid uitgesproken om het
nodige researchwerk te verrichten
voor een opslag van het kalizout in
de onmiddellijke omgeving van de
kalimijnen zelf. Een oplossing die
door alle landen ondersteund wordt",
zei ir. De Graaf, plaatsvervangend se
cretaris-generaal van de directie van
rijkswaterstaat.
VEEL TIJD
Overigens tekende dr. J. Gabbarat,
voorzitter van de Rijncommissie en
lid van de Franse delegatie, hierbij
aan dat een opslag bij de kalimijnen
ernstige bezwaren met zich mee
brengt.
Het grondwater in de Elzas zou er
door worden aangetast en het zou bo
vendien moeizame onteigeningsproce
dures met zich mee brengen. „Zo'n
oplossing vergt nog veel tijd en stu
die," zei hij.
WEL AKKOORD
Overeenstemming bereikte de Rijn
commissie wel over de volgende pun
ten:
De lozing van bestrijdingsmidde
len en zware metalen moet zo volle
dig mogelijk worden geregistreerd zo
dat het secretariaat van de Rijncom
missie een inzicht krijgt in de vraag
hoeveel en door wie er wordt geloosd.
De regering van de Rijnoeversta-
ten zullen zodanige maatregelen moe
ten treffen dat nieuw te bouwen
kern
energiecentrales geen verslechteren
de invloed zullen uitoefenen op het
Rijnwater.
RICHTLIJNEN
De gevraagde registratie van be
strijdingsmiddelen en zware metalen
betekent nog niet dat de industrieën
verplicht zullen worden tot melding.
Van Nederlandse zijde verwacht men
echter dat de registratie wel zal kun
nen uitmonden in het geven van
richtlijnen.
De Nederlandse delegatie bracht de
kwestie in verband met de in Oslo
gehouden conferentie waar landen als
Duitsland, Frankrijk en Nederland
besloten dat geen zware metalen en
bes tri j dings mid delen ongecont roleerd
in de Noordzee mogen worden ge
dumpt. Via de Rijn gebeurt dit echter
weL
Misschien door invloed van de Chinese positie in de Verenigde Naties doet
ook mode, geïnspireerd op de gedachten van Maointrede in het Westen.
In Londen toont de 22-jarige Lau Gnoek Gang een gebreid broékpak. voorzien
van de gedachten van de grote leider. De creatie is overigens uit de nieuwe
collectie van John Carr Doughty
