Diepgaande theologische bezinning op IKOR nodig Landsman: IKOR zil in oecumenische getti Sterke oppositie in hervormde synode tegen hoger salaris Uw probleem Hervormde synode na lang debat is het onze.. COMMENTAREN Actiegroepen Zeer zwak Triest Een woord voor vandaag ml BEROEPINGSWEI WOENSDAG 17 NOVEMBERt Brieven die niet lijn voorzien van naam en adres kannen niet in behandeling worden genomen. Ge. heimhoadlng is verzekerd Vragen die niet onderling met elkaar in verband staan moeten in afzonder, lijke brieven worden gesteld. Per brief dient een galden aan post zegels te worden Ingesloten. Vraag: Op moederdag ontving ik twee gamalenplanten. Ze staan in een witte stenen bak. Ze hadden heel veel garnalen, maar ze zijn sterk ach teruitgegaan. Er zitten ook steeds kleine zwarte vliegjes op. Ik geloof dat het luizen worden, want ze ko men ook op andere planten en daar komen ook luizen op. Nu vallen de garnalen steeds maar af. Eerst worden ze zwart. Er zijn nog maar twee garnaaltjes over. Zijn de planten nog te redden? Antwoord: De beloperone guttata (garnalenplant) kan heel goed overge houden worden. Als we de plant in volle bloei in ons bezit krijgen, moet ze in het volle licht gezet worden, liefst morgenzon, en ook geregeld ge lucht worden. Men geve dan volop water en zo mogelijk eens in de veer tien dagen kunstmest Als ze uitge bloeid is, is dit geen verontrustend teken. In de winter moet men de plant laten rusten en in een matig verwarmde, zonnige kamer zetten met een temperatuur van 12 tot 15 graden Celsius. De plant krijgt dan een minimum aan water en bijna geen mest. Het totale verlies van bla deren is normaal in deze rusttijd. In het voorjaar moet men verpotten in goede tuinaarde, bladaarde en oude koemest - met - wat - scherp - zand, snoeien en kale stengels wegnemen, iets meer water geven en op de oude plaats voor het raam zetten. In het beeln wat bijmesten. Wat de luis betreft: Oppassen voor tocht, besnulten met zeeDSplrltus en wat tabakssap. Een heel goed boekje voor plantenliefhebbers is: 100 ka merplanten in kleur door A. C. Mul- ler-Idzerda, uitgegeven door Kosmos, Amsterdam-Antwerpen. Van een onzer verslaggevers DRIEBERGEN Er moet een „grondige gelovige heroriëntering" komen ten aanzien van het werk van de kerken voor radio en televisie. Dit sprak de hervormde synode gisteravond uit na een urenlange discussie, waarin harde noten gekraakt werden over het IKOR. Evenals in de gereformeerde synode, enkele weken geleden, was er met name kritiek op de televisieprogramma's van het IKOR, maar het zg. totaalprogramma op de derde zondag van de maand voor de radio bleek evenmin algemeen geliefd te zijn. Toch gaf de synode in zijn besluit aan het slot van dit debat tevens uiting aan zijn „kritische solidariteit" met de arbeid van het IKOR en zijn medewerkers en aan zijn „waardering en dankbaarheid voor hun toegewijde arbeid." Het besluit werd genomen met 39 tegen 7 stemmen. Over wat in de morgenvergadering gezegd ward, het volgende. Praeses ds. .J C. H. Jörg uit Apeldoorn (hij is ds. J. A. G. van Zanten, die zich van wege zijn ziekte heeft moeten terug trekken, opgevolgd en hij hield op een beminnelijke manier de touwtjes strak) gaf eerst het woord aan de le den van de synodale commissie van rapport, welke wegens tijdgebrek geen verhaal op papier had kunnen zetten. Ds Ph. Cornelder uit Rotter dam vroeg: zeg nu eens rechtuit dat dit of dat programma er naast was, er probeer toch politieke eenzijdighe den te voorkomen. Ds. Ph. A. Warners uit Utrecht merkte om te beginnen op dat zijn pastoraat eerder door Ajax of De kleine waarheid dan door IKOR-uitzendingen gehinderd werd; hij vroeg te bedenken dat zieken, ge handicapten en bejaarden ook graag voor de t.v. iets willen beleven van het gewone kerkelijke leven. Ds. W. Kalkman uit Driebergen kon in de uitzendingen van het IKOR moeilijk de boodschap van de kerk herkennen, het was z.i. ook allemaal sterk hori zontaal gericht Ds. A. D. H. Huys- man uit Purmer prees het IKOR, dat het de tekenen der tijden probeert te verstaan: daartoe roept de heilige schrift ons ook op. Ds. Huysman wil de weten waarom er zo weinig vrij zinnig-hervormde kerkdiensten wer den uitgezonden. (Reactie van ds. K. A. Abelsma uit Wateringen: dan weet ik niet meer wat vrijzinnig is.. Discussie In de hierna volgende discussie merkte ds. S. F. van Veenen uit Uit huizen op dat er IKOR-programma's geweest zijn, die meer afbreken dan opbouwen. Ds. Abelsma, zojuist al ge noemd, las in de nota van de heer De Haan over een op te richten media- sectie van de raad van kerken: hij dacht dat langs deze weg de rechter- De polarisatie, die volgens haar aanhangers de duidelijkheid moet bevorderen, gedijt intussen het best bij onduidelijkheid. Een van de belangrijkste vragen rond Kosmokomplot waarover in de her vormde synode werd gedebatteerd, luidt: waarom wilden de actiegroepen daarin van het begin af gesteund door Kerk en Wereld alleen praten met vertegenwoordigers van de oppositiepartijen? Nog steeds is niet opgehelderd of dat als een compliment voor de oppositiepartijen moest wor den opgevat (omdat deze in hun programma's het dichtst bij de aanbevelingen van Uppsala bleken te zitten), als een uitdaging (omdat volgens Sjaloom juist de oppositiepartijen gewogen zouden moeten worden op de ernst die zij bereid waren te ma ken met het desbetreffende deel van hun program) of louter functioneeTin de zin van „binnen- en bui tenparlementaire oppositie overleggen met elkaar". Doordat de synode overmand werd door zorg vanwege de zich toespitsende controverse, heeft zij zich niet verder in de motieven van deze actie groepen verdiept, wat misschien de discussie zin voller en minder polariserend zou hebben gemaakt. Als de gewraakte keus voor „links" gemaakt zou zijn, omdat de programma's van de oppositiepar tijen het meest aansluiten bij de aanbevelingen van Uppsala, dan zou men zich eens in de aard van zul ke internationale kerkelijke uitspraken moeten ver diepen. En dat zou weer kunnen leiden tot de vraag, of de Nederlandse kerkelijke vertegenwoor digers in Uppsala (onder wie ds. Landsman) hun stem hadden moeten geven aan aanbeveling f. van 'Taken voor iedere christen': „Christenen moeten in hun politieke opstelling en keuze, in hun werk in partijen en iéj hun stem in de verkiezingen de zaak van de wereldgerech- tigheid het zwaarst laten wegen. Dit vergt een meedoen in het politieke leven, een engagement in een of meer partijen en in buitenparlementaire ac- Het stemmen tegen een begroting van een af zonderlijk departement is een uiting van onver zoenlijkheid die door de als progressieve partijen bekend staande oppositie in de Tweede Kamer slechts zelden wordt gehanteerd. In de vorige kabinetsperiode trof alleen de toenmalige minister Schut van volkshuisvesting een dergelijke giganti sche motie van afkeuring en wantrouwen toen de PvdA-fractie tegen de begroting van diens depar tement stemde. Dit keer hebben minister Engels en zijn staatssecretarissen, de heer Vonhoff en mevrouw Van Veenendaal het moeten meemaken dat de fracties van PvdA en D'66 niets met hen te maken willen hebben. Het is de PvdA inmiddels waarschijnlijk zelf wel duidelijk geworden dat een dergelijke bejegening van de heer Schut een menigte van vraagtekens verdient. Maar voor de wijze waarop de heer Engels en de zijnen thans door de oppositie Triest is na dit alles des temeer dat de oppositie partijen in de Tweede Kamer slechts uiterst weinig aan de begroting van de heer Engels hebben weten te veranderen en dat op hun beurt de regerings gezinde fracties die begroting voor een belangrijk deel voor zoete koek hebben geslikt. De oorzaak van beider onmacht is gemakkelijk aan te wijzen: de regeringsgezinde fracties zitten vast aan het regeer-akkoord, de serieus te nemen oppositie aan de alternatieve begroting waarmee zij week in week uit inhoud tracht te geven aan de polarisatie- gedachte. Het regeer-akkoord is, wegens de te verwachten tegenstellingen tussen de coalitiepartners onderling de confessionele partijen aan de ene en WD en DS'70 aan de andere kant zo gedetailleerd dat er nauwelijks een marge voor verandering en aan passing is gelaten. Anderzijds is het oppositie- ties. Dit betekent dat alles in het werk moet wor den gesteld om de partijen waarvan men lid is zo ver te krijgen dat zij metterdaad aan de zaken van ontwikkelingshulp de hoogste voorrang geven. Dit betekent ook dat christenen in verkiezingen hun stem moeten uitbrengen op die partijen en die kan didaten die dienovereenkomstig handelen". Het is duidelijk dat zo'n aanbeveling partijpoli tieke consequenties heeft en daarom in een kerk als de hervormde kerk tot moeilijkheden kan leiden. Het zwakke van zo'n aanbeveling is natuurlijk pre cies dat oppositiepartijen alleen maar het voorne men kunnen uitspreken aan deze zaken de hoogste voorrang te zullen geven cn dat regeringspartijen iedere dag met meer prioriteiten om de oren wor den geslagen waarvoor zij iedere week minder geld ter beschikking blijken te hebben. Dit soort om standigheden belemmeren in elk geval al het oor deel over de vraag, welke partij deze zaken „de hoogste voorrang" geeft. Hoe dan ook, de actiegroepen wilden dit selectie ve gesprek, en Kerk en Wereld ook. Het modera- men betreurde dat, liet dit Kerk en Wereld weten en nodigde Kerk en Wereld uit dit ook te betreu ren. Dat geschiedde zonder overleg met de co ordinator van die actiegroepen, Sjaloom. Als ds. Landsman voor de door hem ontvouwde plannen voor de volgende vredesweek met Kerk en Wereld en het Interkerkelijk Vredesberaad in zee gaat, zal hij toch weer merken hoezeer hij de mo biliteit en de dynamiek van de actiegroepen nodig heeft. Maar de vraag is of deze groepen dan nog zo scheutig zullen zijn. Want zij hebben reden om bang te zijn dat zij, zodra het controversioneel wordt, ineens, buiten hun voorkennis, gedesavou eerd worden: eerst door een moderamen en vervol gens door de grote meerderheid van een synode. Ook al heeft de synode dat zeker niet bedoeld, het komt wel zo over. zijn misprezen kan men helaas begrip opbrengen. Deze minister heeft bij de voorbereiding van zijn begroting kennelijk zozeer over zich laten heen lopen en hij heeft zijn werkstuk vervolgens in het parlement verdedigd op een wijze die zozeer gespeend was van kleur, visie en besef voor de maatschappij-kritische functie die zijn departe ment zou moeten hebben dat maar al te duidelijk is geworden dat hij weinig van de allure van zijn voorgangster heeft. Wat voorts staatssecretaris Vonhoff betreft moet worden gevreesd dat deze wel terdege visie heeft, maar dan een volstrekt verkeerde, namelijk een die van maatschappijkritiek en daarom ook van zinvol vormings- en opbouwwerk niet wil weten. Het zal de formateur van dit kabinet wel spijten dat hij op een zo belangrijke post een dergelijke bezetting heeft gedoogd. akkoord door het ook al zuinige alternatieve dekkingsplan zodanig gefixeerd, dat ook aan die kant de speelruimte tot een minimum is ingekrom pen. Daarbij komt dat ieder die het zou wagen een hand uit te steken naar de overzijde, het risico loopt te worden gebrandmerkt als verrader van zijn eigen akkoord. Het kabinet Biesheuvel vaart hier wel bij. Het kan zich zelfs permitteren, een minister als de heer Engels naar het front te sturen zonder dat behoeft te worden geducht dat hij zal sneuvelen. Maar voor een volksvertegenwoordiging valt er op die manier weinig meer te doen. Het gaat wat ver, het parlement voor anderhalf of twee jaar naar huis te sturen, maar zoals dezer dagen van de kant van de oppositie is opgemerkt er zou niet bijzonder veel door veranderen. vleugel van de kerk zeker geen kans kreeg beter aan haar trekken te ko men. Ds. H. Binnekamp uit Boven- Hardinxveld laakte het provocerend karakter van wat het IKOR brengt. Hij zou willen (en legde dat in een motie neer) dat de hervormde kerk zich uit het IKOR zou terugtrekken en zélf kerkelijke uitzendingen ter hand nemen. Ds. D. H. Scholten uit Eindhoven hoorde „veel zuur gezeur" over het IKOR, maar in zijn gemeen te bestond er grote waardering voor de uitzendingen. Ds. F. J. Goethals uit Geldermalsen: het IKOR blijft steken in de discussie en komt niet of te weinig aan het getuigenis toe. Ds. J. E. van Veen van de raad voor overheid en samenleving zou willen dat ook niet-synodeleden hun zegje over het werk van het IKOR konden doen, want tenslotte levert de synode een vrij eenzijdig cultureel klimaat op. Prof. dr. P. J. Roscam Abbing uit Leiden stelde deze vraag: is het meest extreme ook het meest type rende, is het boeiende bij voorbaat goed? Ds. M. Groenenberg uit Utrecht wilde met betrekking tot het totaal programma op zondagochtend weten waar de discussianten vandaan ko men. Actiegroepen krijg je natuurlijk makkelijk genoeg. Bestuursleden Vervolgens kwamen de bestuursle den van het IKOR aan het woord. Ds. L. H. Ruitenberg attendeerde nadruk kelijk op het oecumenisch karakter van het IKOR (eraan herinnerend dat de gereformeerde synode kort geleden met grote meerderheid van stemmen de samenwerking met het IKOR be vestigde): er is altijd spanning tussen het oecumenisch bezig-zijn en het verlangen naar de eigen identiteit Ds. L. H. RUITENBERG oecumenisch (Van een onzer verslaggevers) DRIEBERGEN Morrend heeft een grote minderheid in de hervormde synode zich gister middag moeten neerleggen bij een tractementsverhoging tot fl. 4.000.per jaar, uit te keren in periodieke verhogingen. Het was een onderdeel van een rapport van dc commissie rechtsposi tie en tractementen, een onderdeel dat ook de instemming bleek te heb ben van de algemene kerkvoogdij- raaJ hervormde kerk. Negentien le den stelden zich op het standpunt van de dominees Kalkman en War ners die vonden dat de financiële po sitie van de kerk dit niet rechtvaar digde. Zij meenden dat indien er salarisruimte is deze vooral moet worden besteed om in dringende va catures te voorzien. Bovendien von den ze periodieke verhogingen véél te ongenuanceerd en te weinig gediffe rentieerd naar de lasten die bijvoor beeld op jonge en op oude predikan ten drukken. „Ik vind het wel roerend dat colle ga's een periodieke verhoging afwij zen met het oog op de situatie van de kerk, maar ik vraag me af of dat zo verstandig is", zo bracht het commis sielid ds. C. Blomaard (secretaris van de vereniging van predikanten) in het midden. Denkend aan „samen op weg", de toenemende samenwerking met de gereformeerden, constateerde hij dat de gereformeerde predikanten reeds lang en breed op het leraarssa laris zitten. Bovendien hebben die ƒ9.000,-. pensioen en de hervormde predikanten slechts ƒ4 400,-. De her vormde predikanten zullen ook na O korst Telkens weer lezen we in de Bijbel dat God zegt: ,.K ^pt Hij zegt het in het Oude Testament en Christus he rroer het in het Nieuwe. Maar dat is slechts één kant va veJ Evangelie. Een tweede bijbels grondthema is „Gat ie^ „Trekt op". Daarin zit de dynamiek van het Christel l0i ven. We zijn onderweg, naar het beloofde land, naar Dt.- naar het Nieuwe Jeruzalem, of hoe we het doel ooi bbe: men. Iets daarvan schemert er al door in het paradijs, als jkt. zen: „Toen zond de Here hen weg." Toegegevenda een groot stuk oordeel in. Maar ook een brok besche (opdat zij niet eten van de boom van het eeuwige en ook een opdracht. In de donkere wereld van bloed en tranen moeten ze God vertegenwoordigen !,85 cies als in de lichte wereld van het paradijs. God gaa met hen mee. Duidelijker zien we dat bij Abram. God zegt: Gaai dra; het land dat Ik u wijzen zal. Hij geeft geen brief m etar twintig kilometer te openen voor verdere instructies, trekt zelf mee. God geeft geen Baedeker of VVV-pro ma, maar is Zelf de Gids. We lezen vandaag: Mattheus 24 32-42. end pla de rugi Dr. C. GRAAFLAND koerswijziging van de deelnemende kerken. Prof. dr. J. B. Boendermaker (luthers) zei over het totaalprogramma, dat lang niet al tijd van „horizontale" onderwerpen sprake is; hij herinnerde aan de uit zending over het gebed, die meer dan honderd reacties opleverde. Dr. C. Graafland uit Amsterdam vertelde dat hij in 1968 om des gewe- tenswil als bestuurslid had bedankt; op aandringen van het moderamen der synode was hij aangebleven, er leek kans op koerswijziging, maar „helaas, dit werd een teleurstelling". Dr. Graafland was in toenemende mate verontrust over de gang van za ken, hij wilde de kritiek niet inzetten op „bedrijfsongevallen", maar hij oordeelde dat het IKOR gevangen is in de fanatieke ideologie van de zgn. dialoog: aan ieders spreken wordt zo veel volume gegeven, dat het belijden der kerk in ademnood komt. Hij drong aan op een verandering van de struktuur van het IKOR, waardoor de verbinding tussen de kerk en dat wat uitgezonden wordt veel recht streekser zal ziin. Voor dr. Graafland stond of viel de zaak met het ant woord op de vraag, wat de synode nu zal beslissen. Ds. F. H. Landsman, deelde de zor gen van dr. Graafland. Hij deelde mee dat IKOR en gereformeerde de- putaten bezig ziin te komen tot een nieuwe omroepstichting, waarbij de kerken zelf rechtstreeks verantwoor- deliik ziin voor de uitzending van kerkdiensten en via vertegenwoordi ging in programmacommissies ook dicht Hi de verzorging van gezamen lijke programma's zitten. Ds. Lands man hoopte dat via deze weg er pro gramma's zouden komen die méér door de kerken gedragen kunnen worden. Ds. W. J. Koole, directeur IKOR- t.v., betoogde dat zestig a zeventig procent van de programma's voor de kerkmens te herkennen en te ervaren is en de heer De Haan bracht naar voren dat het verwijt van eenzijdig heid nimmer komt van de mensen die op uitzendingen reageren. Aan 't a- dres van ds. Groenenberg: de actie groepen die u hoort zijn meestal ker kelijke actiegroepen en verder valt het bijzonder moeilijk discussianten van „rechts" voor de microfoon te krijgen. Tot zover over de morgenvergade ring der synode. deze periodieke verhoging nog ƒ5.000,-. 's jaars onder hun gerefor meerde collega's zitten en dan nog in de hoogste klasse', want in de lage re klassen blijven de predikanten in de buurt van het schoolhoofdensala ris. „En dat is behoorlijk, maar niet voor een academicus", aldus ds. Blo maard. Hij achtte het onjuist de fi nanciële nood van de kerk af te schuiven op de mensen die er het hardst in werken, maar ds. Warners hield zijn bezwaren tegen die perio dieke verhoging (ook al werd voorge rekend dat dat fiscaal ook voor de kerk de beste oplossing zou zijn en al werd hem gezegd dat het pastoraat voor studerende theologen ook een beetje aantrekkelijk moet blijven). Zijri voorstel om de zaak aan te '•houden werd met 27 - 19 stemmen verworpen en zijn volgend voorstel om in de plaats van periodieke ver hogingen zogenaamde „kindergelden" (voor studerende kinderen) weel- in te voeren met 32 - 17 stemmen. Het voorstel inzake de rechtspositie en de tractementen dat was ingediend door de dusgenaamde commissie kreeg 28 stemmen voor en 17 tegen. Griep in Hongarije WENEN (RTR) Radio-Boedapest heeft dinsdag gemeld dat er in Hon garije 300.000 mensen griep hebben. Tot dusver zijn 31 bejaarden aan deze ziekte overleden. 1.200 slachtoffers in Boedapest van de griepepidemie lig gen in ziekenhuizen en het aantal grieppati4nten neemt nog steeds toe. De behandeling is moeilijker gewor den doordat vele artsen en verpleeg sters in de afgelopen drie dagen zelf griep hebben gekregen. (Van een onzer verslaggevers) DRIEBERGEN In de avond vergadering werd het IKOR- debat voortgezet. Ds. F. H. Landsman keerde een verwijt om: van de ztfde van de IKOR- mensen wordt het kerkevolk vaak verweten, Hat het in een getto leeft, "zonder oog voor de werkelijkheid rondom. Maar, zo zei ds. Landsman, jullie van het IKOR zitten in een getto, een soort oecumenisch getto. Jullie houden je steeds weer bezig aan enkele zeer bepaalde exponenten van zeer bepaalde vormen van wereldtheologisch denken, zei h(j, en h\j noemde de namen van Harvey Cox en Dorothee Sölle. Hetzelfde constateerde ds. Lands man ook bij het vormingswerk en bij Kerk en Wereld. Aan theologen als Cox en Sölle wordt veel te veel eer bewezen, terwijl wat Gunning noemde het leven van de gemeente te weinig wordt gewaardeerd. Daarom achtte ds. Landsman grondige theologische bezinning noodzakelijk, opdat de men sen van het IKOR zich uit dit isole ment zouden laten trekken. Namens het moderamen deed ds. Landsman daarop het volgende voor stel: 'De generale synode, kennis genomen hebbende van de notities over het programmabeleid van het IKOR inza ke radio en televisie en van het con cept jaarverslag 1970. naar aanleiding van deze stukken uiting gegeven hebbende aan haar waardering en kritiek met betrekking tot de arbeid van het IKOR, en kennis genomen hebbende van de plannen die bestaan met betrekking tot de herstructurering van de samen werking van de kerkelijke zendge- machtigdèn besluit de wens te kennen te geven, dat a. een gelovige heroriëntering plaats ■zal vinden op de arbeid van de ker ken op het terrein van de omroep; b. het nagegaan zal worden op welke wijze de communicatie tussen de ker ken en het IKOR kan worden ver sterkt; c. het nagegaan zal worden welke wijzigingen dienen plaats te vinden in de wijze van samenstelling van het bestuur, de programmacommissies en het zogenaamde hervormde beraad; d. concrete voorstellen met betrek king tot het sub a t/m c gestelde door het breed moderamen nader zullen worden uitgewerkt en aan het IKOR zullen worden voorgelegd. Besluit voorts uiting te geven aan zijn kritische solidariteit met de arbeid van het IKOR en zijn medewerkers en zijn waarderng en dankbaarheid voor hun toegewijde arbeid'. Staf akkoord De aanwezige bestuursleden van het IKOR toonden zich met dit vuorstel ingenomen. Prof. dr. J. P. Boenderma ker zal er mogelijkheden in tot com- mnicatie naar beide kanten, die ook door de IKOR-staf zeer wordt ge wenst. Ook ds. L. H. Ruitenberg zei, dat het gebrek aan theologische door denking in het IKOR als buitenge woon frustrerend wordt ervaren. De beide IKOR-directeuren J. W. de Haan en ds. W. J.. Koole noemden deze theologische bezinning de reali sering van e endoor de staf al lang gekoesterde wens. Zij protesteerden overigens tegen de tekening, die van het IKOR was gegeven. Wij hebben geen ideologische theologie, zei ds. Koole. Zij vonden ook. dat het be stuur schuld heeft, omdat het veel te weinig contact heeft gezocht met de staf. Eén beraadsdag per jaar weinig. kelyk te doorbreken". Geen rookgordijn tbe e gi van den< prb effei vrai oita ordt •lijk imer mds< ivole Si Dr. C. Graafland toonde zich ni 'em gerust. Hij vreesde op grond van aag< ervaring als IKOR-bestuurder, da voorstel weinig effect zou hebbei er niet tevens binnen de kring het IKOR wezenlijke garanties kregen konden worden voor een n nieuwde manier van werken, moeten mensen in het getto worden om zo het isolement daac srk ba n. C ie f t Z Het voorstel werd tenslotte a ja nomen met 39 tegen 7 stemme: han tegenstemmen kwamen van de aje», terzijde. Ds. W. Kalkman vond, d et. geit en de kool in dit voorstel gespaard bleven. „Moet dan all( tijd maar weer toegedekt wo net als maandag met Kerk eni reld?" ?ei hij. Ds. Landsman pi teerde hiertegen. De theologisch! zinning is bepaald niet als roo dijn bedoeld, zei hij. Daarom spr: met nadruk van een „gelovige oriëntering". NED. HERV. KERK Beroepen: te Dordrecht: Iz. Baarn. GEREF. KERKEN Beroepbaar: kand. J. H. G. Sijl Adam v. Vianenstraat 47 c, Schoc ven. Beroepen: te Avereest-Balkbru H. G. Sijtsma te Schoonhoven. Aangenomen: naar Gorinchem: Dijkema te Alteveer, die bede voor Sliedrecht en voor Zutphejcho Bedankt: voor Werkendam: Hörchner te Rotterdam. GEREF. KERKEN (VRIJG.) Bedankt: voor Blija-Holwerd Grutter te Huizum. Beroepen: te Baarn: (buiten ds. J. Kranenburg te Groningei Beroepen te Baarn buiten verb. J. Kranenburg te Groningen. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Gorinchem: te Almelo, die bedankte voor Mi< burg. Bedankt: voor Rotterdam-C: C. hage te Den Haag-C. J. J. Reb Hilversum en P. op den Veld Zierikzee zijn niet oeroepen e i Utrecht, maar staan op tweetaLeen KWARTET TROUW De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Trouw Commissie van hoofdredactie: J. de Berg (voorzitter), H. P. Ester, G. J. Brinkman, J. van Hofwegen. Kruiswoord-puzzel id, Horizontaal: 2. water in Z H. 6. pi laj voornaamw. 8. rund. 10. loot, 11 moeid, 12 wiel. 14. specerij, 16. voorlü ting. 17. twijg. 18 peulvrucht. 19. ti w: 21. plaats in Italië. 23. afgelegen, plaats in Pennsylvanië, 26. kaaswol 27. graantrechter, 29. vogeleigensch en 30 lidwoord. 31. traag van begrip, muzieknoot, 34. onbekende, 35. orga sche verbinding. sliih De ten Verticaal: 1. decigram, 3. lidwo n (Fr.), 4. opening van een fuik, "5. en pracht, 6. kus, 7. soort bier, 9. zij Moezel, 11. rivierroofvis, 13. dagtel nen, 15. ontkenning, 19. aldoor, 20. kr "Ue big, 22. snoer van een hengel, 24. wa t in Duitsland, 25. achten, 27. voorzet 1 t 28. loterijbriefje, 32. pers. voornaamw lat Oplossing vorige puzzel Hor.: 1. ara, 4. spatel. 9. lama. 11.0< V 12, diadeem. 16. ere. 17. Be. 18. paneel, kor, 22. als, 23. garant. 25. Rt27. non t venster, 31. gene, 32. sein, 34. bengel. Vert.: 1. al. 2. rad. 3. Amiëns, Poe, 6. adem. 7. Tim, 8. en. 10. Aare, Qg deeg. 14. perte, 15. apart, 17. bon, 19. 20. lans. 21. kaneel, 24. rots, 26. leng f ven, 29. nee, 30. Ria, 31. ge, 33. ns. S1"' San d.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 2