Provincie zet aanval in
op luchtverontreiniging
Delft daagt bewoners uit:
maak straten leefbaar!
Bijzondere staten-vergadering
EMK-tanks opgeruimd
Mevrouw prof. v. cl. Werf
wil ziekenhuizen voor
opgegeven patiënten
Noors
water
te koop
krakers hadden
het koud:
pand in as
Een boompje hier, een struikje daar
Rijnmond maakt
vergunningen
openbaar
Protest tegen
Brabants
provinciehuis
Efteling had
recordbezoek
5
PONiDftROAG 11 NOVEMBER 197
ROTTERDAM Van der Waal
Zuivelproducten N.V., Willem,
van Hillegaersbergstraat, gaat, nu
de kwaliteit van het Rotterdamse
drinkwater steeds verder terug
loopt, verpakt „Norwater" in de
handel brengen tegen de prijs
van fl,12 per pak van twee liter.
Dit „Norwater" is, zo zegt Van
der Waal N.V., Noors water, dat
zonder enige chemische ingreep
iirekt is verpakt onder controle
van het Noorse instituut voor
water-research.
Het heeft geen calorieën, in te
genstelling tot frisdranken of li
monades, die ongeveer vijfhon
derd k-cal per liter beVatten, het
bevat 7 mg. natrium per liter in
plaats van normaal leidingwater
dat ten minste 165 mg. natrium
per liter bevat.
Het heeft, aldus Van der Waal
N.V., een volmaakt biologisch
evenwicht, smaakt lekker en is
uitermate geschikt voor degenen
die een zoutarm dieet moeten
volgen.
De biologische zuiverheid is zo
danig dat het in gesloten verpak
king ten minste drie maanden
houdbaar is. Leidingwater is niet
houdbaar.
De prijs, aldus Van der Waal
N.V., is lager dan die van elke
bekende frisdrank.
Vanzelfsprekend is Norwater,
zo deelt Van der Waal N.V. mee,
onderzocht door de keurings
dienst van waren.
Norwater is zacht, maar door
het goede biologische evenwicht
levert het, aldus Van der Waal
N.V. niet het gevaar voor Vaat
ziekten en dergelijke, dat che
misch gereinigd zacht water
heeft.
Het is niet de eerste keer dat
Van der Waal N.V. Noors water
levert. Ook in 1963 toen de kwa
liteit van het Rotterdamse drink
water eveneens slecht was, heeft
Van der Waal N.V. geïmporteerd
water in de handel gebracht.
Ook de frisdrankenindustrie
Winters (Sunkist) in het Brabant
se Maarheeze gaat, zodra het bot
telprobleem is opgelost, drinkwa
ter op de markt brenegn.
Directeur van Engelen ver
wacht, dat de eerste literflessen
drinkwater binnen zes weken op
de markt uzllen verschijnen.
„Gezien de situatie Van het lei
dingwater in bepaalde delen van
ons land verwachten wij dat dit
project goed gaat lopen", aldus de
tot heer van Engelen. De literflessen
kte e
va
1
an.
e het
rtoon
ampe
vifaui
hijsen
■oe kei
'■-Pun
moeten 49 cent per stuk gaan
kosten.
Nutricia in Zoetermeer over
weegt ook in de naaste toekomst
drinkwater te gaan leveren.
,Maar dat zal niet op korte ter
mijn zijn", zegt directeur Schip
pers.
Intussen loopt de kwaliteit van
het Rotterdamse drinkwater nog
steeds achteruit. Het water in de
spaarbekkens van het Rotter
damse waterleidingbedrijf heeft
de smaakgrens van 500 mg., zout
per liter overschreden tot 550 mg.
[AMSTERDAM Een felle uit
bande brand heeft in de nacht van
Isteren op vandaag in korte tijd een
bor de sloop bestemd pand in de
bisterdamse Nieuwmarktbuurt in de
i gelegd. In korte tijd brandde het
buwvallige huis, dat was gekraakt
bor „hippies", geheel uit. Er deden
fch geen ersoonlijke ongevallen voor.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De wet inzake de luchtverontreiniging geeft Ged.
Staten de mogelijkheid zonodig een stringenter beleid te voeren ten
opzichte van de industrie in Rijnmond dan tot dusverre op grond
van de hinderwet is gedaan. Dit constateren Ged. Staten in een nota
aan Provinciale Staten van Zuid-Holland met het oog op een bij
zondere staten-vergadering over de milieu-problematiek in Zuid-
Holland.
Deze vergadering wordt donderdag 18 november gehouden op
verzoek van de fracties van socialisten- radicalen en pacifistisch-
socialisten.
De provincie zal op grond van de
wet inzake de luchtverontreiniging
bij haar vergunningenbeleid voor het
Rijnmondgebied rekening dienen te
houden met het programma van
maatregelen, dat de minister voor
Rijnmond zal vaststellen.
Dit zal kunnen inhouden dat aan
de bestaande industriële vestigingen
in Rijnmond strengere beperkingen
worden opgelegd dan elders in Zuid-
Holland nodig zou zijn.
Ook zal het mogelijk en misschien
noodzakelijk zijn aan te verlenen
vergunningen voorschriften te ver
binden, die worden afgestemd op
piektoestanden en niet op normale
omstandigheden.
Omdat de ernstige situatie in Rijn
mond eind september en begin okto
ber de beruchte smog-periode
direkte aanleiding was tot het ver
zoek om een extra staten-vergadering
hebben GS hun nota beperkt tot de
problemen rond de luchtverontreini
ging en niet de volledige milieu-pro
blematiek in beschouwing genomen,
waarbij GS opmerken dat in de be
grotingsparagraaf over het milieube
heer uitvoerig aandacht is geschon
ken aan het oppervlaktewater.
ONVOLDOENDE
De hinderwet, aldus GS beperkt
zich tot gevaar, schade en hinder
door afzonderlijke bedrijven en biedt
daarom onvoldoende basis om lucht
verontreiniging afdoende te bestrij
den. Zij heeft bovendien geen betrek
king op twee belangrijke bronnen
van luchtverontreiniging: de huisver
warming en het gemotoriseerd ver
keer.
Bovendien is de hinderwet onvol
doende afgestemd op technisch zeer
ingewikkelde bedrijven en op bedrij
ven die hun luchtverontreinigende
invloed over een veel groter gebied
doen gelden dan het territoir van de
gemeente van vestiging.
De hinderwet schiet volkomen te
kort wanneer de luchtverontreiniging
Van een bepaald gebied wordt be
paald door een groot aantal indivi
dueel minder belangrijke oorzaken
dan bijvoorbeeld enkele grote indus
trievestigingen.
VERBINDINGEN
Dat geldt ook voor het geval ver
ontreinigende stoffen in de buiten
lucht chemische verbindingen vor
men, die hinderlijker zijn dan de oor
spronkelijk uitgeworpen stoffen en
die zelfs wellicht meer gevaar voor
de gezondheid opleveren.
Bovendien is er het bezwaar dat
een ingesteld beroep op de Kroon
geen schorsende werking kan hebben.
ADVIES
De minister heeft de colleges van
GS over een aantal punten advies ge
vraagd.
Over het ontwerp van een vergun-
ningenbesluit in de vorm van een al
gemene maatregel van bestuur is
overeenstemming bereikt met de mi
nisters van buitenlandse zaken, socia
le zaken, defensie, economische zaken
en landbouw en visserij. Dit ontwerp
is thans bij de raad inzake de lucht
verontreiniging voor advies.
Verder is een algemene maatregel
van bestuur in voorbereiding betref
fende typekeuring yan automobielen
DELFT Bij K.B. is a'an mr. D. G.
Sap op zijn verzoek met ingang van 1
april 1972 eervol ontslat verleend uit
zijn ambt van notaris ter standplaats
de gemeente Delft.
op grond van de richtlijn van de
Raad van de Europese Gemeenschap.
Dit kan leiden tot vervroegde inwer
kingtreding.
Met betrekking tot de uitvoering
van de wet inzake de luchtverontrei
niging stellen GS van Zuid-Holland
zich voor dat technische adviezen
worden voorbereid door een samen
spel van de inspecteur voor de volks
gezondheid belast met de hygiëne van
het milieu, het desbetreffende dis
trictshoofd van de arbeidsinspectie,
de desbetreffende gemeentelijke des
kundige en een functionaris van de
afdeling milieu van de provinciale
waterstaat.
In een dergelijke commissie is de
gemeentelijke deskundige een wisse
lende figuur, al naar gelang de ge
meente, die direkt bij een bepaald
geval is betrokken.
Het is de bedoeling dat deze groep
regelmatig bijeenkomt en met inscha
keling van de betrokken diensten
poogt te komen tot een eensluidend
technisch advies inzake een vergun
ningsaanvraag.
GS stellen de eigen provinciale
dienst daarna in de gelegenheid het
advies te voorzien van een onafhan
kelijk commentaar, waarin ook be
leidsaspecten ter sprake kunnen ko
men.
GS achten het duidelijk, dat een
structureel meerjarenplan zoals de
saneringscommissie Rijnmondgebied
voorstelt, op langere termijn betere
resultaten boekt dan incidentele piek-
bestrijding. Waarbij komt dat er be
paalde industrieën zijn die bij direkte
stopzetting en later opnieuw in wer
king brengen juist extra-luchtvervui
ling veroorzaken. Ook is het geen uit
gemaakte zaak dat stilleggen van
autoverkeer in een smogsituatie di
rekt tot verbetering leidt.
Uitvoerig gaan GS in hun nota in
op het werk van de saneringscommis
sie Rijnmond en op de resultaten van
het Rijnmond-meetnet, waarbij zij
constateren dat er voor de provincie
Zuid-Holland nog geen meetnet be
staat, dat voldoet. Het Rijnmond
meetnet beslaat een te klein gebied
en meet slechts zwaveldioxyde. Een
provinciaal en zelfs landelijk meetnet
zien zij als hoogst noodzakelijk.
Daarbij menen GS dat het mogelijk
is niet te werken met een wisselende
deskundige uit één gemeente maar
steeds met alle gemeentelijke des
kundigen uit een bepaalde regio.
MEERJARENPLAN
Inleidende besprekingen zijn al be
gonnen met Gouda, Dordrecht, Leiden
en Delft.
Interessant is de situatie in Rijn
mond, waar een aantal zaken functio
neert en waar men poogt te komen
tot een dienst milieubeheer Rijn
mond.
KRIMPEN AAN DEN IJSSEL
Woensdagmiddag is een eind geko
men aan de spannende tankhistorie
van de EMK N.V. Exploitatiemaat
schappij.
Dit bedrijf heeft voor haar terrein
in de Stormpolder vier tanks van
ieder 150 ton en een tank van 500 ton
besteld, zonder dat voor de plaatsing
van deze tanks een bouwvergunning
en een hinderwetvergunning waren
verleend.
Van de zijde van het gemeentebe
stuur werd dan ook de EMK gewaar
schuwd. Tegen deze waarschuwing in
heeft het bedrijf dat toch al zoveel
klachten van omwonenden over de
enorme hoeveelheden afgewerkte olie
Een speelgebiedje dat de gemeente heeft gecreëerd voor een flat aan de Herculesweg.
en de stank had te verwerken deze
tanks toch besteld en twee dagen ge
leden aangesloten.
Onder hevig protest van de direktie
heeft het gemeentebestuur woensdag
middag vier van de vijf tanks voor
opslag van olie-afval laten verwijde
ren. De tanks werden vakkundig los
gekoppeld en met kraanwagens weg
gesleept. De vijfde tank was te groot.
Een ambtenaar, die bij het verwij
deren van de tanks aanwezig was,
vertelde ons, dat woensdagmorgen
nog, toen een directievertegenwoordi
ger op het gemeentehuis een gesprek
had over de omstreden tanks, het
EMK-bedrijf een voorraad afgewerk
te olie in de Hollandse IJssel loosde.
ROTTERDAM In hun antwoord
op den brief van de Vereniging tegen
Luchtverontreiniging in en om het
Nieuwe-Waterweggebied heeft het
dagelijks bestuur van Rijnmond be
loofd, dat het de besturen van de
Rijnmondgemeenten zal verzoeken
melding te doen aan Rijnmond betref
fende vergunningsaanvragen tot vesti
ging of uitbreiding van grote bedrij
ven, opdat Rijnmond daarvan publi
citeit kan geven.
De vereniging had het dagelijks be
stuur van Rijnmond gevraagd, afkon
digingen voor afgifte van hinderwet
vergunningen centraal openbaar te
maken.
De Rijnmondbewoners, zo schreef
de vereniging, moeten daadwerkelijk
gebruik kunnen maken van hun
rechten ingevolge de hinderwet. Als
voorbeeld memoreerde de vereniging
de bewoners van Hoek van Holland,
die, indien zij op de hoogte willen
blijven van industriële ontwikkelin
gen op de zuidelijke oever van
de Nieuwe Waterweg en van hun
recht op het indienen van bezwaar
schriften gebruik willen maken, ver
plicht zijn ten minste eenmaal per
tien dagen het mededelingenbord van
het stadhuis in Rotterdam te bekij
ken.
DELFT „Een straat is meer dan een voetpad of een rijweg. Je
woont er, je loopt er, je speelt er. Je rijdt erop, je zit erop, je staat
erop". Matthijs de Jong, werkzaam op de afdeling stedebouw van
de gemeente Delft, probeert deze praktische filosofie al geruime tijd
aan de man te brengen. Prettige, zinvolle contacten met bewoners-
groepen uit enkele wijken zijn hiervan reeds het resultaat.
Tijdens een rondleiding door enkele
straten en pleinen in de binnenstad
en in de nieuwe wijken wijst hij in
gezelschap van functionarissen van
zijn afdeling en van de plantsoenen
dienst op voorbeelden die dit jaar
van de grond zijn gekomen.
„We staan zeer welwillend tegen
over initiatieven van de bevolking die
de wijk of straat waar ze willen wo
nen door bepaalde veranderingen
meer leefbaar willen maken", zegt
hij. De gemeente is uiteraard bereid
adviezen te geven en daadwerkelijk
te helpen.
De ontwerpen die de afdeling ste
debouw zelf maakte kunnen min of
meer als voorbeeld worden be
schouwd teneinde het gevarieerde ge
bruik van de openbare weg die
niet alleen voor de automobilist be
staat te stimuleren.
In de vernieuwde Paxlaan en
Olofsstraat bij het station is duidelijk
te zien waar de gemeente op doelt.
De rijstroken zijn aanmerkelijk ver
smald en op een aantal plaatsen is de
stoep verbreed, waardoor het door
gaande verkeer wel rustig MOET rij
den.
Tevens zijn dertig bomen geplant
die deze omgeving ten goede komen.
In de Paxlaan heeft men een uit kei
en bestaande bult opgeworpen ten
einde te voorkomen dat de wegge
bruikers de bocht te snel nemen. Op
deze wijze is de veiligheid voor het
spelende kind verbeterd.
Eigendom
In smalle steegjes zoals de Hop
straat heeft men getracht de ge
bruiksmogelijkheden van de straat
voor de bevolking te „etaleren". Door
gebruik van gevarieerde soorten
straatsteen is een aantrekkelijk ge
heel ontstaan. „De bewoners gaan de
straat nu als een stukje eigendom be
schouwen. Dat houdt in dat ze ook
voor het schoonhouden daarvan zor
gen", vertelt De Jong. Origineel is de
houten pergola die over de straat
heen gebouwd is. Volgend jaar zullen
de eerste bloemen, struiken en plan
ten hiervan een oase in de dichtbe
bouwde wijk maken.
Joost Vahl van dezelfde afdeling
heeft zich met name ingezet voor de
verandering van enkele straten in de
nieuwe wijken Voorhof en Buitenhof.
Voor een flatgebouw aan de Hercu-
De Hopstraat heeft door de ver
beteringen een gezellig aanzien
gekregen.
DEN BOSCH Een actiegroep in
Den Bosch heeft demonstratie aange-
kondigd bij de opening van het nieu
we provinciehuis in Den Bosch op
vrijdag door koningin Juliana.
De bezwaren van de actiegroep, ge
vormd door vertegenwoordigers van
progressieve groeperingen in Den
Bosch, richten zich vooral tegen de
52 miljoen, die het provinciehuis ge
kost heeft en de 200.000 die het ope
ningsfeestje gaat kosten.
De actiegroep vindt het nieuwe
provinciehuis een extra bewijs voor
de regentenmentaliteit van het Bra
bantse provinciale bestuur. De actie
groep heeft „elke zinnige Brabander"
opgeroepen om mee te protesteren.
KAATSHEUVEL Het natuurpark
De Efteling trok dit jaar 1.254.812 be
zoekers, het grootste aantal dat het
nu twintig jaar bestaande park ooit
in één jaar had.
Vorig jaar had De Efteling 1.110.000
bezoekers, in 1966 waren er 1.145.000
bezoekers.
De directie meent, dat het grote be
zoekersaantal van dit laatste seizoen
te danken is aan het fraaie weer, de
publiciteit in ons land en daar buiten
en aan de feestelijkheden ter gele
genheid van het twintigjarig be
staan. Aan de teken-, knip- en plak-
jubileumwedstrijd namen bijna drie
duizend kinderen deel. Er waren ech
ter niet minder dan twintigduizend
formuleren voor deze wedstrijd aan
gevraagd.
In het nu tot Pasen gesloten park
wordt gewerkt aan de bouw van een
theater met plaats voor 350 personen
en aan een vergroting van de par
keergelegenheid.
lesweg creëerde hij een uniek plan
met speelheuvels, uit spoorbiels ge
bouwde hekken en stukken rioolbuis.
De kinderen uit de wijk spelen hier
graag. Het groen op de heuvels dat
uit onkruid bestaat kan er tegen. De
bewoners hebben onlangs nog een
schoonmaakactie in dit stukje natuur
voor hun flat gehouden.
Bewoners van de nabijgelegen Vul-
canusweg vonden dit plan zo aan
trekkelijk, dat zij de gemeente vroe
gen of „zo iets" ook voor hun deuren
kon worden gemaakt. Vele zaterda
gen en avonden hebben de wijkbewo
ners zélf aan deze verandering ge
werkt. De gemeente leverde de mate
rialen en voor zover nodig tech
nische hulp.
„We proberen de bewoners aan het
verstand te brengen dat er veel mo
gelijk is. Is het niet aantrekkelijk dat
zo iets kan gebeuren? Een boompje
hier, een rozestruik daar, dat zijn
dingen die een grauwe straat gewoon
op kunnen fleuren. Uiteraard moet
over plannetjes die men heeft contact
met onze dienst opgenomen worden.
Er moet ook rekening gehouden war
den met bewoners die de veranderin
gen niet zo graag zien aangebracht",
aldus Matthijs de Jong.
Als hoe langer hoe meer straten en
pleinen verlevendigd worden hoeft
men niet zo bezorgd te zijn over al
dat verkeer. De Jong. „Dan kun je, in
een nieuwe wijk en in een oudere
wijk, heel geweldig wonen."
Mej. Van Leeuwen
voor
A.R. Kamercentrale
ROTTERDAM Op de jaarverga
dering van de A.R. Kamercentrale
„Dordrecht", die maandagavond in
Atrium wordt gehouden (aanvang
kwart voor acht), zal mej. J. van
Leeuwei), lid van de Tweede Kamer,
spreken over het onderwerp: „Wat is
er in de politiek aan de hand?" Ver
der staan op het programma: jaar
verslagen van secretaris en penning
meester en bestuursverkiezingen.
Dr. C. Hilvering
hoogleraar
ROTTERDAM Tot gewoon hoog
leraar in de longziekten aan de me
dische faculteit in Rotterdam is dr. C.
Hilvering (41) benoemd. De Hilvering
is sinds 1963 als wetenschappelijk
hoofdmedewerker verbonden geweest
aan de afdeling longziekten van de
interne kliniek van het academisch
ziekenhuis in groningen.
ROTTERDAM In Nederland zijn
ziekenhuizen, waar ten dode gedoem
de patiënten liefderijk worden opge
vangen en waar deskundige spcia-
listen de problematiek van onder
meer pijnbehandeling en euthanasie
bestuderen, onontbeerlijk. Het zou
een onderdeel moeten zijn van de
medische zorg voor kankerpatiënten.
Dit heeft mevrouw prof. dr. B. H. P.
van der Werf-Messing woensdag ge
zegd bij de aanvaarding 'van haar
ambt van buitengewoon hoogleraar in
de klinische radiotherapie aan de Me
dische Faculteit Rotterdam.
Vooral ten gevolge van onvoldoen
de voorlichting beschikt Nederland
over nog geen 25 radiotherapeuten op
ruim 13 miljoen inwoners, aldus me
vrouw prof. Van der Werf. In de
Verenigde Staten is bijvoorbeeld het
streven gericht op één radiotherapeut
per 100.000 inwoners. Men mag echter
verwachten dat in de toekomst onder
medici meer belangstelling voor dit
vakgebied kan worden gewekt, aan
gezien sinds enkele jaren in alle
Nederlandse universiteiten een leer
stoel in de radiotherapie is ingesteld.
Prof. Van der Werf is van mening
dat het noodzakelijk is in ons kleine
land het aantal radiotherapiecentra
tot enkele te beperken, aangezien aan
een dergelijk centrum de hoogste
eisen worden gesteld aan staf, appa
ratuur en laboratoria. Slechts door
concentratie van zeldzame gezwellen
in enkele centra kan ervaring worden
opgebouwd zodat niet alleen een uit
stekende medische behandeling aan
de enkeling kan worden geboden,
maar ook betere behandelingsmetho
dieken kunnen worden ontwikkeld,
aldus mevrouw prof Van der Werf.
