Eigen scholen: een zware last
voor Spaanse protestanten
riTTTTTl
a
Het ontbreekt Drees'
anti-autoplan aan
oplossing gevolgen
rrico
Kamer niet tevreden
over maatregelen
tegen geluidshinder
Neushoorns
voor safari
-/csc/t&bpe^s
Cfi/uatifc/ta'
iiïmtaw/ett
i
Uit de Haagse hof geplu-kt
Sinterklaasactie van Trouw en Kwartetf]
GIRO VOOR PEDRO
Linkse oppositie en VVD:
7
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1971
niet vergeten-frico eten
DEN HAAG De linkse oppositie en de VVD hebben minister
Drees (Verkeer en waterstaat) gisteren verweten onvoldoenae
consequenties te hebben verbonden aan zijn vervoersfilosofie.
MADRID De zwartogige José, Pedro, Mario en Ritella stoppen
hun schrift met Engelse woordjes onder de lessenaar van de ouder
wetse schoolbank. Het is half twee: tijd voor de warme maaltijd in
de klas. De borden worden doorgegeven. Op het tafeltje van meester
Alberto is de pan met dampende bonensoep neergezet. Francisca
(13) gaat al met brood rond, kannen met water volgen. Het school-
maal in „Colegio Evangelico Juan de Valdes" past móet passen
in de sfeer van eenvoud en beperking, van het woekeren met de
mogelijkheden, waarmee generaties van Spaanse protestanten ver
trouwd zijn geworden.
De bijna honderd leerlingen van
„Juan de Valdes", in het vervallen
herenhuis in het oostelijke deel van
de Spaanse hoofdstad, eten en drin
ken ditmaal minder luidruchtig, van
wege het bezoek, dat ook de bonen
soep met brokstukken rundervlees
krijgt voorgezet en zich daarna de
kaas van de hoogvlakte van Castilië
laat smaken.
Fnuikend tekort
De kinderen van Valdes, die, of
door hun ouders over grote afstanden
dagelijks worden gebracht en ge
haald. of met de schoolbus komen,
eten en leren van het tekort.... Zij
'nebben geen weet van de ontstellende
financiële zorgen.
Wellicht later zullen zij weten, dat
Giro voor Pedro! Er zijn vele Pedros
op de twee Madrileense bijbelscholen.
Hun favoriet is de Spaanse Pipo van
de televisie.
'kerken en organisaties buiten Spanje
de Spaanse scholen met de bijbel me
de in stand houden, dat de Spaanse
staat geen peseta verstrekt, dat de
ongeveer dertigduizend Spaanse pro
testanten blijven aangewezen op in
ternationale steun. Het pand, waarin
de leerlingen ook de Cubaanse
vluchtelingenkinderen, maar dat is
een hoofdstuk apart zijn samenge
propt, kost het bestuur van het „Co-
legio" meer dan duizend gulden huur
per maand.
Directeur Luis Poveda van „de
Valdes": „Wij zouden zo graag een
huis kopen, nog liever een school
bouwen. Maar daaraan valt niet te
denken. Die weerkerende huur is een
zware belasting".
Verspreid
vertelt ds. Poveda van z'n wachtlijst:
tientallen ouders hebben hun kinde
ren aangemeld voor protestants on
derwijs, maar „de Valdes" puilt al
uit...
De staat heeft .nu gezegd, dat er
gymzalen moeten komen, maar die
zullen de protestanten dan uit eigen
middelen moeten bouwen. Aan dit
soort reuzenzwaaien is.men echter in
de verste verte niet toe.
„De Valdes" behoort tot de vele
particuliere scholen, die er naast de
staatsscholen zijn. In Madrid is de
situatie van dien aard, dat een groot
aantal kinderen moet thuisblijven,
omdat de scholen vol zijn. Een cijfer
is niet te geven, omdat we nergens
hetzèlfde aantal hoorden.
Duizend gulden
Een leerling van wie de ouders in
behoeftige omstandigheden verkeren,
dus niet of nauwelijks financieel
kunnen bijdragen dat geldt voor
de Cubanen kost „de Valdes" ruim
duizend gulden per jaar. „We weige
ren als er plaats is nooit. We
beschouwen ons als een onderdeel
van de evangelische kerk, we vervul
len een taak, een opdracht."
Luis Poveda is een hardwerkende
man. Naast zijn school geeft hij lei
ding aan een gemeente in Madrid, en
bovendien is hij samen met Julian
Garcia Hernandez secretaris van de
oecumenische beweging in Spanje.
Hij is ook een echte Spanjaard. Zijn
leefpatroon verschilt niet wezenlijk
van zijn ongeveer dertig miljoen
landgenoten tussen de Pyreneeën en
Gibraltar. Benadering van de proble
men en werkwijzen zijn in Spanje
niet West-Europees. Wie ernstig
poogt het Spaanse protestantisme or
ganisatorisch te beoordelen, mag geen
Nederlandse maatstaven aanleggen.
Tijdens de lessen godsdienstge
schiedenis van Spanje hoofdstuk
ken met veel schaduw leren de
kinderen van „De Valdes" wie Juan
de Valdes was: een Spaanse edelman
in de tijd van Karei de Vijfde, één
van de niet weinigen in de hoogste
kringen van zijn land, die openlijk
sympathie toonde voor de jonge re
formatie. Onder hen was zelfs de pri
maat van Spanje, de aartsbisschop
van Toledo, Bartolomé de Carranza.
De inquisitie heeft destijds de her
vorming in dit land volledig verstikt.
Eerst na het tweede Vaticaans Conci-
Ds. Luis Ruiz Poveda is een van die
dertigduizend Spaanse protestanten
(die met elkaar dus maar de helft
van het Feijenoord- of Olympisch
Stadion zouden vullen), die inclusief
hun predikanten als een soort „Ek-
klesia's" verspreid zij,n over. heel
Spanje. Ds. Poveda en zijn ruim
veertig collega's in de Spaanse Evan
gelische kerk genieten een uiterst
mager traktement, dat met moeite en
ten dele door hun gemeenten wordt
opgebracht. De Nederlandse Vereni
ging „Het Evangelie in Spanje", die
in januari 1972 honderd jaar bestaat,
neemt de noodzakelijke aanvulling
van drie predikantssalarissen al enige
jaren voor haar rekening.
Gloeiende plaat
Kinderen uit gezinnen van de
paanse evangelische kerk, van me
thodisten, baptisten, presbyterianen
en roomskatholieken bevolken „de
Valdes". Er wordt schoolgeld naar
draagkracht betaald, maar dat is een
druppel op een gloeiende plaat. De
leerkrachten, de leermiddelen, de bus
en de maaltijden vergen veel méér
geld, dan het totaal aan bijdragen,
dat de kinderen niet immer regel
matig bij ds. Poveda inleveren.
Tot op de zolderverdieping toe zit
ten de kinderen, van de kleuterleef
tijd tot MAVO-leerlingen. Mét het
onderwijzend personeel hebben ze die
blijmoedigheid gemeen, die we overal
in kringen van de Spaanse evangeli
se kerk aantroffen: aanvaarding
von omstandigheden, waarvan welva
rend West-Europa zich nauwelijks
«en voorstelling kan vormen.
Wanneer de kinderen rumoeren in
de kleine tuin rondom het „Colegio",
Kinderen voor de ingang van de school "Juan de Valdes", waar de middag
maaltijd bij het schaars binnenkomende schoolgeld is begrepen.
lie, in de jaren zestig van deze eeuw,
is de godsdienstvrijheid officieel af
gekondigd. Wat dit voor de Spaanse
protestanten betekent en in de toe
komst kan betekenen, hopen we later
aan de orde te stellen. Het huidige
geslacht De Valdes in Spanje heeft
nimmer aandacht geschonken aan het
instituut van protestantse onderwijs
pioniers aan de Matias Montèro 18 -
Madrid-16. Daar wordt onderwijs en
voeding verstrekt zonder aanzien des
geloofs, beperkt, primitief, maar in
een hartverwarmend vertrouwen.
De school draait mede dankzij giften
van de Unie-collecte in Nederland,
waarvoor ook de weldra honderdjari
ge Nederlandse vereniging ijvert. Dit
centrum mag ten volle aanspraak
maken op daadwerkelijke steun van
het protestantisme in Nederland, dat
in het algemeen geen notie heeft van
de zorg en strijd van de Gideonsben
de, die zich onderdeel weet van de
kleine, maar levende en optimistische
„Iglesia Evangelica Espanola".
Ons doel dus: Nederlandse valuta
voor de Valdes, opdat deze protes
tants-christelijke school armslag
krijgt en haar opdracht beter waar
kan maken.
De Synode van de Spaanse Evange
lische Kerk is bijzonder verheugd
over het bezoek en de aandacht van
Trouw en het Kwartet aan de protes
tantse centra in Madrid. De Spaanse
protestantse leiders willen niet be
voogd, maar wel graag geholpen wor
den.
Eén Valdes-kind kost duizend gul
den per jaar. Vernieuwing van het
schoolmeubilair, aanschaf van meer
en betere leermiddelen kost veel
meer. Er is niet alleen dit Colegium,
dat in zorgen rond gaat. Er is ook „El
Porvenir", de al eeuwenoude vesti
ging van 'net geslacht der Fliedners
(deze Duitse naam is verbonden aan
het Diakonessenwerk, dat vanuit Kai-
serswerth over een deel van Europa
is verspreid), een internaat-annex
school in een negentiende-eeuwse ac
commodatie.
Don Francisco Garcia, de „oude,
wijze penningmeester" van de I.E.E.,
een zakenman, zal het eindbedrag
ontvangen, van de nu begonnen
Trouw-Kwartet-Sinterklaasactie voor
geloofsgenoten in het land van de
Sint. Onder zijn leiding zullen in ja
nuari de giften worden verdeeld,
waarbij het leeuwedeel bestemd ,zal
zijn voor Colegio Evangelico Juan de
Valdes
Solidariteit
Op de beide christelijke scholen in Madrid zijn de materiële omstandigheden
uiterst primitief. Voor het volgen van middelbaar onderwijs zitten de leer
lingen in banken, die nauwelijks geschikt zijn voor kinderen van és lagere
school.
„Wij zien uit naar bewijzen van
solidariteit van de broeders en zus
ters in Nederland, ook naar die van
de christelijke scholen en verenigin
gen in uw land. Wij groeten in evan
gelische verbondenheid allen in uw
land, waar de reformatie zo duidelijk
tot bloei en zegen mocht komen", al
dus Don Francisco Garcia.
„Adios", riepen de donkere kinde
ren van „De Valdes", extra rumoerig
na de fotografische operaties in hun
klassen.
DEN HAAG Eer bestaat geen
plan voor het rooien van bomen langs
rijkswegen. Het ligt ook niet in de
bedoeling dat een dergelijk plan
wordt uitgewerkt.
Dit heeft minister Drees (verkeer
en waterstaat) meegedeeld aan het
Tweede-Kamerlid Imkamp (D'66).
De minister zegt dat voor zover bo
men gekapt zijn, dit alleen in uiterst
noodzakelijke en gemotiveerde geval
len gebeurd is.
Plan voor nationaal
grafisch centrum
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM In de stuwgroep Ste
dendriehoek Apeldoorn-Deventer-
Zutphen is een plan in de maak om
binnen dit gebied te komen tot de
oprichting van een nationaal grafisch
centrum. Tot dit centrum zou een
museum voor de grafische kunst gaan
behoren. Ook zou het in de bedoeling
liggen in het centrum ruimte te
scheppen voor industriële grafische
kunst, voor cursussen en zelfwerk
zaamheid.
Mevrouw Smit-Kroes (VVD) bleek
het betoog van de minister zelfs als
een „anti-climax" te hebben ervaren.
Teleurgesteld was zij vooral door het
uitblijven van maatregelen en plan
nen om de kwaliteit van het stedelijk
openbaar vervoer verder op te voe
ren. Daarvoor is onder meer nodig
een integratie van het stedelijk en
streekvervoer. „De minister durft
echter niet het mes te zetten in histo
risch gegroeide situaties", aldus me
vrouw Smit-Kroes.
Het was haar ook niet duidelijk
geworden wat er op langere termijn
met de „zo krijgshaftig voor het voet
licht gekomen filosofie van dr. Drees"
gaat gebeuren. „Aan de ene kant
gaan wij het autogebruik niet zo erg
bevorderen, zo niet gedeeltelijk on
mogelijk maken, terwijl aan de kwa
liteit van het openbaar vervoer ken
nelijk weinig gebeurt", zei zij. De mi-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Ka
mer wil een algeheel proefdraai
verbod voor Schiphol van 10 uur
's avonds tot 7uur 's ochtends.
Er zullen voorts krachtiger maat
regelen moeten worden getrof
fen om de nachtvluchten te be
perken en supersoon vliegen van
straalvliegtuigen tot een mini
mum te reduceren.
De Tweede kamer heeft dit gisteren
gevraagd Dij de behandeling van een
wijziging van de luchtvaartwet op
grond waarvan Algemene maatrege-
len van bestuur genomen kunnen
worden tegen de geluidshinder,
De PvdA pleitte bij monde van
Oele zelfs voor een algeheel nacht
vluchtverbod, zoals ook voor sommige
Duitse vliegvelden geldt, Mevrouw
Groensmit-Van der Kallen (KVP)
vroeg de nachtvluchten op Schiphol
te beperken tot één baan.
Op het ogenblik geldt voor Schip
hol de regeling dat er van 11 tot 12
uur 's avonds met ontheffing mag
worden proefgedraaid- Daarna geldt
er een algeheel verbod tot zes uur 's
morgens waarna er weer tot zeven
uur met ontheffing mag worden
proefgedraaid. In de praktijk worden
deze ontheffingen echter ongelimi
teerd verleend. De kritiek op deze re
geling was algemeen in de Tweede
Kamer.
Mevrouw Groensmit-Van der Kal
len die namens de confessionele par
tijen sprak was niet mals in haar
kritiek. Zij constateerde dat het wets
ontwerp „geen zoden aan de dijk
heeft gezet" in de bestrijding van de
geluidshinder die voortvloeit uit het
proefdraaien. Zij vroeg zich af welke
maatregelen hiertegen getroffen zul
len worden.
Top van ijsberg
De VVD-er De Beer karakteriseer
de het wetsontwerp als het topje van
een ijsberg. De zaken waarom het
gaat zullen hij algemene maatregel
van bestuur worden geregeld. Met de
stichting tegen geluidshinder sprak
hij van een zoethoudertje. Indringend
vroeg hij daarom de minister wan
neer de rest komt. Hij bleek ook zijn
twijfels te hebben over de controle en
naleving van het wetsontwerp. Ook
het publiek zou bij de bepaling van
wat geluidshinder is nauwelijks een
rol kunnen spelen. „Zijn we bezig
aan wetgeving die een dode letter
dreigt te worden" zo vroeg hij zich
af.
Klakkeloos
De kritiek van de Kamerleden
mondde naast indringende vragen
aan minister Drees (Verkeer en Wa
terstaat) uit in een tweetal amende
menten. In een amendement De Beer
wordt gevraagd een algemene maat
regel van bestuur in het kader van
dit wetsontwerp eerst na twee maan
den van kracht te doen zijn. In een
amendement Oele wordt voorgesteld
de eisen die door een algemene maat
regel van bestuur worden voorgesteld
in de loop van een periode te verzwa
ren. Dit zou dan moeten geschieden
door een toezichthoudende hoofdamb
tenaar die zodoende de gestelde eisen
aan de tijd kan aanpassen. In Ameri
ka bestaan verschillende voorbeelden
van deze wijze van normstelling ten
aanzien Van de geluidshinder die
vliegtuigen en auto's veroorzaken al
dus de heer Oele.
Het proefdraaien en het supersoon
vliegen zal naar de mening van de
Kamer door het nieuwe wetsontwerp
onvoldoende worden geregeld. Zo
geldt voor het proefdraaien de for
mulering dat niet meer geluid mag
worden veroorzaakt dan normaal is.
„Klakkeloos wordt hier aangesloten
■bij de ontwikkeling van de lucht
vaart. Maar wie moet uiteindelijk be
palen wat normaal is", aldus de heer
Oele. Het supersoon vliegen boven
Nederland is op grond van het wets
ontwerp met ontheffing toegelaten.
De heer Oele voelde in dit berband
veel meer voor een algemeen verbod.
De andere sprekers verkeerden in het
onzekere in hoeverre de minister te
gen supersoon vliegen zal optreden.
ARNHEM In het safaripark te
Arnhem zijn tien neushoorns uit een
Afrikaans reservaat aangekomen.
Het zal nog geruime tijd duren
voordat men ze in Arnhem naast
leeuwen, antilopen, giraffen, zebra's
en struisvogels in het „wild" kan
zien. De neushoorns zullen in elk ge
val tot voorjaar '72 in de winterver
blijven logeren om langzaam aan te
wennen.
nister had volgens het Kamerlid zijn
principiële betoog daarom beter ach
terwege kunnen laten.
Vraagtekens
Ook bij de linkse oppositie bleek
het betoog van minister Drees. niet in
goede aarde te zijn gevallen. In eerste
instantie hadden deze partijen de fi
losofie van Drees ondersteund. Alleen
achter de uitwerking hadden zij de
nodige vraagtekens gezet en ter aan
vulling enkele amendementen inge
diend. Deze werden echter door de
minister ontraden. De confessionele
partijen onderstreepten in tweede
termijn nog eens dat het openbaar
vervoer niet mag worden opgevoerd
ten koste van de automobilist.
De linkse combinatie diende voorts
twee moties in waarin de regering
wordt uitgenodigd volgend jaar reeds
een beslissing te nemen over de aan
leg van een tweede nationale lucht
haven en de Schiphollijn.
Dr. Drees meende dat met beide
projecten grote belangen op het spel
staan. Er is nog veel studie nodig,
zodat beslissingen niet eerder dan in
1973 genomen kunnen worden. Van
oppositionele zijde werd ook kritiek
geleverd op de voorgenomen sluiting
van een groot aantal laad- en los
plaatsen van de NS. In een motie
vroeg de oppositie de regering deze
plannen op te schorten zodat alsnog
toetsing aan maatschappelijk-eco-
nomische maatstaven kan plaatsvin
den.
Moties
Ir. Oele (PvdA) diende een motie in
waarin gevraagd wordt van de aan
gekondigde verhoging van de postta-
rieven voor periodieken af te zien,
zolang voor deze categorie geen be
vredigende steunregeling tot stand is
gebracht. Minister Drees ontraadde
deze motie. Het Kamerlid Koning
(VVD) vroeg in een motie aandacht
voor de onbillijke situatie dat de po
litie op grond van een ongeschikt
heidsverklaring iemands rijbewijs
kan innemen. Hij vroeg om een be
roepsmogelijkheid bij de commissaris
der koningin voor de betrokkenen. De
heer Dijkstra (D'66) ten slotte diende
een motie in waarin wordt gevraagd
de aanwijzingsprocedure voor een
nieuwe landingsbaan van het vlieg
veld Welschap bij Eindhoven op te
schorten, totdat over deze baan meer
gegevens bekend zijn gemaakt.
AMSTERDAM Het Angola-co-
mité is erg ongerust over de onder
handelingen tussen Portugal en de
EEG. Het comité heeft er bij minister
Schmelzer op aangedrongen zijn veto
uit te spreken over de voorstellen van
de EEG-commissie. Die voorstellen,
zo zegt het comité, maken de voort
zetting van de koloniale oorlog moge
lijk.
(advertentie)
vraag klaurenbrochura daalerlljsl
aan bij Riha Harderwijk
Zolang ik in het hart van Den
Haag zwerf en dan het grote hart, is
er voor mij nauwelijks meer een ge
heim te ontdekken. De slopjes en
steegjes, de hofjes en poortjes, ik
ben ze allemaal wel eens door of
langs geweest. Weet slinkse wegge
tjes om de rcrute te bekorten en ook
de grappige plekjes, die er zo menig
vuldig zijn, waar achter de gewone
straatpanden nog de achterhuizen
zijn, vaak met een tuin om te water
tanden.
Pas als ik in de nieuwe wijken
kom is het mis. De toch zo meetkun
dig keurig gerangschikte blokken, de
dwarse doorsneden, waar enorme
flats oprijzen, het brengt me van de
kook. Een of ander instinct leidt me
altijd in de verkeerde richting en de
befaamde uitspraak, dat bij een
keuze van links en rechts de eerste
impuls de beste is komt nooit uit.
Het gekke is, wanneer ik dat logisch
beredeneer en dus de eerste impuls
negeer, ik ook falikant verkeerd ben.
Dan ga je de weg vragen, maar
meestal brengt dat niet meer dan
wat extra gezwerf, want de bewo
ners kennen hun wijk nOg niet. Ik
kan ze nauwelijks laken door eigen
weigeweten tekort. Het is allemaal
nog zo kersvers-
Maar nu heb ik toch wel ontdekt,
dat de weg niet weten beslist geen
nieuwwijkse kwaal is en ook geen
typisch Haags verschijnsel.
Laatst moest ik in Hilversum zijn.
Wegwijs
Een laan, oud al, pal aan het cen
trum grenzend. Bij het station een
keurige kaart, maar het was wel
veel linksom en rechtsom. Dus
prentte ik de route, voor zover ik
het uit het hoofd leren-in-snel-tem-
po nog niet heb verleerd, in het kop
petje.
Marcheerde derwaarts en wist, dat
ik op een bepaald ogenblik een
steenworp van het begeerde adres af
was.
Maar ik stond op een driesprong
en wat daar nu het juiste pad van
zou zijn leek me een raadsel. Geluk
kig daar kwam een meneer met een
hondje aan. Het hondje kenmerkte
hem als buurtbewoner, althans dat
dacht ik. Meneer wist echter niets,
maar beduidde dat het „wel ergens
daar.." zou zijn.
Ik derwaarts tot ik een mevrouw
met een boodschappentas tegen
kwam. Mevrouw vertelde, dat ze een
vriendin had, die er een kennis had
wonen, maar waar het was? Onbe
kend. Troostte mij, dat juist van
daag een melkman de wijk deed. Als
ik nou die melkman opspoorde... die
zou het wel weten....
De melkman bleef echter een on
zichtbare geest.
Eindelijk heeft een kind met een
stepje me lief op weg geholpen. Tot
de hoek.
Ik bedacht me. dat ik nog dropjes
in mijn tas had en bood hem in
dankbaarheid het rolletje aan.
Het knaapje keek wel begerig,
maar schudde het hoofd: „Ik mag
niks aannemen van vreemde me
vrouwen; ik zeg niet eens tegen me
moeder dat ik u weggebracht heb..."
Hij spurtte weg, een kleine ridder
in gewetensnood....
Frico kaas
steelt elke show
De Trouw-Sinterklaasactic is een traditie, die nu
haar twintigste jaar ingaat. In het raam van de
samenwerking met de dagbladen van Het Kwartet,
wordt deze actie thans uitgebreid over alle bladen
die uitgegeven worden door de N.V. „De Christe
lijke Pers".
De opzet van deze financiële actie is steun te
verlenen aan protestants-christelijke projecten in
eigen land of buitenland. In de laatste jaren kon
belangrijke steun worden gegeven aan Nes Am-
mim. de Nederlandse oecumenische kibboets in
Israël, het werk van de Hernhutters in Suriname
en aan de arbeid van de Santi's (Casa Materna) in
Napels.
Voor de gezamenlijke actie 1971 in Trouw en in
de bladen van het Kwartet vragen we aandacht
voor hulpverlening aan de Spaanse Evangelische
Kerk en dan speciaal voor het onderwijs, dat geen
enkele vorm van overheidssteun kent.
Onze redacteur Jan Roelfs heeft een bezoek ge
bracht aan de evangelische gemeenschap in Madrid.
Het resultaat is dat de Actie T-K (Trouw-Kwartet)
zich richt op de adoptie van het „Colegio Evan
gelico Juan de Valdes", een school met de bijbel.
„T-k-actie onder de leuze: Giro voor Pedro".
De Spaanse Evangelische kerk wil veel Pedro's
onderwijs geven, maar ze kan dit niet. Ook al zou
ze iedere peseta (vijf cent) twéémaal omkeren.
Daarom: Giro voor Pedro. Centraal gironummer
N.V. De Christelijke Pers Amsterdam: 1.690.968.
Bankrelatie: Ned. Middenstandsbank Amsterdam:
6.97.360.768.
Van onze parlementsredactie
