GEVANGENISREL BEDWONGEN Senator Mansfield: kernproef is schandelijk SPOOT Sensationele taferelen in Gronings Huis van Bewaring erkgevers: Geen onverantwoordelijke loonbeweging in Waterweggebied gntiekjflarkt Creölong Mèt uw hulp bouwen we verder Zonder u kan dat niet! J" Kom S Het Kwartet HET WEER Politiezaak onder controle Nieuwe Leidse Courant Vrijdag 5 november 1971 52s»e jaargang vooraanstaande prot. christelijke dagbladen CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING „Stantvastich is ghebleven mijn hert in teghenspoet!" Joofdkantoor Leiden Steenstraat 37 Telefoon 31441 Abonnementsprijs p. w. 1,63, p. m. 6,95, p. kw. 20,65 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur De rede beveelt ons wel altijd dezelfde weg te gaan, maar niet altijd hetzelfde tempo te volgen. MONTAIGNE Crita) We hebben net pootje gebaad we hebben geen geld om een van uw boten te huren. Aan een koufront, dat over de Britse eilanden naderde, ontwik kelde zich een depressie, die vrij dagochtend juist ten oosten van Schotland lag. Door deze ontwikkeling werd de wind zuidelijker. Van België en Frankrijk uit werd droge lucht aangevoerd, hetgeen op de meeste plaatsen een langdurige zonneschijn tot ge volg had. De wind wordt westelijk en de temperaturen komen op een iets lager niveau. BAROMETERSTAND: heden 10 uur 76 cm (1013 millibar), da lend. Zon en maan 6 november: zon op 7.43, onder 17.04; maan op 19.36, onder 12.28; 9 nov. LK Hoog water Hoog water, 6 november: Rot terdam le getij 6.33, 2e getij 18.56; Scheveningen 4.58—17.18; Vlissingen 3.4516.04; Haring vliet aan de Zeezijde 5.3017.47. GRONINGEN De veertig gedetineerden van het huis van bewaring aan de Groningse Hereweg, die gisteravond omstreeks half negen in opstand waren gekomen en vier bewakers en een directielid hadden gegijzeld, hebben zich rond half één vannacht overgegeven aan de politie. Dit gebeurde nadat zich enkele urén lang ten aanscliouwe van duizenden op straat sensationele tafere len hadden afgespeeld. Volgens de politie had men de zaak volledig onder controle. Tien van de veertig opstandelingen waren toen afgevoerd, terwijl de gijzelaars in vrijheid konden worden gesteld. De overgave was bewerkstelligd door de hoofdcommissaris K. Heijink die binnen het gebouw enkele uren met hen had onderhandeld. Hoewel de opstandelingen als eis hadden gesteld, dat zij vrijgeleide zouden krijgen en dat buiten het ge bouw auto's met benzine zouden klaarstaan, gaf de hoofdcommissaris daaraan niet toe. Ook hun verzoek om contact met -de pers, politieke partijen, de minister en de officier van justitie werd van de hand gewe zen. Dit gebeurde ondanks de dreiging van de gedetineerden een gegijzelde bewaker van het dak te zullen gooi en. „We vreesden bij concessies de opstandelingen alleen maar aan te moedigen", aldus mr. W. C. van Binsbergen, procureur-generaal bij het gerechtshof te Leeuwarden. Een overzicht van de ravage na de opstand in de Groningse gevangenis. Sleutels De opstand begon gisteravond om streeks half negen na een bijeenkomst in de recreatiezaal met de geestelijk verzorger van het huis van bewaring, ds. A. Bongenaar. Een groep jeugdige gedetineerden greep op de terugweg naar de cellen plotseling de bewa kers, die hen begeleidden. De onge veer 45 man wisten de sleutels in handen te krijgen, waarna ze de domi nee, de hoofdbewaarder en twee be waarders geboden in een bepaald ge deelte van het gebouw te blijven. De predikant, een hoofdbewaker en een bewaker werden in een cel ge stopt. Later werden ook de directie assistent B. J. van Veen en drie an dere bewakers gegijzeld. Uiteindelijk lieten zij de predikant en de hoofd bewaker vrij; de vijf anderen hielden zij echter vast. Vervolgens zochten ze contact met een groep oudere gevangenen, die niet aan de opstand mee wilden doen. Een van de bewakers wist echter weg te glippen toen een gevecht ont stond tussen de jeugdige gedetineer den en de bewakers. Bij de politie sloeg hij" alarm. Gevolg was, dat spoe dig een grote politiemacht op de been was. Behalve de gemeentepolitie ver scheen de rijkspolitie te Groningen en hoofdcommissaris K. Heijink. Terwijl rond het gebouw een kor don werd gelegd van circa 100 ge wapende politiemannen, richtten de opsfandige jongeren in het huis van bewaring aanzienlijke vernielingen aan. Van verschillende verdiepingen werd meubilair naar beneden ge gooid en overal werden ruiten inge slagen. Een aantal gevangenen begaf zich vervolgens naar de zolderverdieping en stichtte daar een brandje, dat evenwel spoedig door de brandweer, die ter plaatse was, kon worden ge doofd. Rond half eif riep hoofdcommissa ris Heijink de mannen toe: „Ik stel u nadrukkelijk verantwoordelijk voor de gegijzelde personeelsleden. Wan- naar u bewakers verwondt zal dat voor u de meest ernstige gevolgen hebben. Laat geen onschuldige men sen het slachtoffer worden van uw actie." WASHINGTON, TORONTO (UPI, Reuter, AP) De voor genomen gigantische Ameri kaanse kernproef heeft nu al een schok gezonden aoor Canada. Tal van studenten trokken daar de straat op voor felle protesten, die het verkeer in vele steden ontwrichtten. Uit in Amerika inmiddels vrijgegeven rapporten blijkt, dat hun vrees niet zo on gegrond is. De Amerikaanse se nator Mike Mansfield heeft de kernproef „gevaarlijk en schan delijk" genoemd. Geheime documenten van de Ame rikaanse commissie voor atoomener gie, die werden vrijgegeven op last van een rechtbank, onthullen dat een adviseur van president Nixon heeft gewaarschuwd dat de explosie een aardschok kan opwekken. Dit rapport was afkomstig van Rus sell Train, Nixons voornaamste ad viseur voor het milieu-beheer. Hij waarschuwde dat de krachtige kern proef een kettingreactie te weeg zou kunnen brengen van aardschokken, die tenslotte kon leiden tot het ont staan van een vloedgolf op de Indi sche Oceaan. Train zei dat een ondergrondse atoomontploffing, maar een geringere dan die welke nu gaat komen, steeds andere schokken had opgewekt, die evenwel minder krachtig waren, dan de eerste kunstmatige. Maar, zo zei hij, men kan er niet op rekenen dat dit altijd zo zal gaan. Zo was bekend dat kleine aard schokken. al dan niet ontstaan na een ontploffing, tezamen weer kunnen lei den tot een zeer hevige door el kaar 'aan te steken'. De kernontplof fing op Amchitka zou kunnen worden vergeleken met een dominosteen die andere, in de buurt staande stenen, allemaal doet omtuimelen. Het ergste wat er kan gebeuren is dat er een vloedgolf uit voorkomt, die zich over grote afstand over de oceaan kan voortplanten. Train merkte op dat zo'n vloedgolf in 1946 op Hawaii 149 mensen gedood heeft en dat een aard schok in Chili in 1960 'levens kostte in Japan'. De opmerkingen van de geleerde „Zinloos" Prinses Beatrix opende gistermid dag de Prins Willem-Alexander-ma nege op het terrein van de Johanna- stichting te Arnhem door het luiden van de bel. Dit signaal betekent in de ruiterwereld dat de manege op dat moment wordt „vrijgegeven". r Hillegom zaterdag 6 november van 11 tot 22 uur zondag 7 november van 11 tot 18 uur grootste antiekmarkt van Nederland 79 stands Directie-assistent B. J. van Veen, die zich tijdens het begin van de op stand bij de oudere gedetineerden be vond, werd eveneens door de op standelingen vastgehouden. Nadat hij aanvankelijk kans had gezien de oudere gevnagenen van deelname aan de opstand te weerhouden, probeerde hij later de jongeren te doen inzien dat hun daden zinloos waren. Een deel van hen wist hij daarvan te over tuigen. Ook commissaris Heijink pro beerde de gedetineerden te bewegen hun actie op te geven Ook de po ging van de hoofdcommissaris bleek succes te hebben. Tegen half elf begaf een van de opstandelingen zich vrij willig naar buiten. Druppelsgewijs volgden later anderen. Rond half twaalf gaf de laatste groep zich ge wonnen. Dit lukte zonder dat er ge weld werd gebruikt. Elf man werden daarna overge bracht naar het hoofdbureau van po litie en de andere opstandelingen naar hun cel. De rust was toen weerge keerd in het huis van bewaring. Tijdens het oproer hadden zich voor het gebouw duizenden toeschou wers verzameld, die door de politie op een afstand werden gehouden. De commissaris van de Koningin mr. E. H. Toxopeus, burgemeester H. Buiter en de procureur-generaal van het gerechtshof in Leeuwarden, mr. W. G. van Binsbergen waren getui gen van sensationele ontwikkelingen in het Groningse huis van bewaring. Volgens mr. Binsbergen zijn de be weegredenen voor het oproer niet he lemaal duidelijk. Wel zouden al ge ruime tijd verscheidene grieven on der de gedetineerden leven. Een daar van zou zijn gebrek aan kundige me dische hulp cn geestelijke bijstand. Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG In kringen van werkgevers in de metaal - dust ie is men verbaasd en gepikeerd over uitspraken van bondszijde in Rotterdam, als zou er bij diverse grote dernemingen in het Waterweggebied geen sprake kunnen van loonmatiging. De uitspraken komen er op len gaan boven het centrale loon- er dat deze bedrijven hun akkoord dat in de metaal- frknemers al loonsverhogingen industrie per 1 januari a.s. moet uden hebben toegezegd die worden afgesloten, middeld drie procent uit zul- Uitspraken in deze geest werden fn grote opmaak gepubliceerd door een Rotterdams avondblad, waardoor bij diverse werkgevers ook buiten de metaalindustrie ongerustheid is ont staan; niet ten onrechte, want onver antwoorde loonbewegingen vonden al vaker hun oorsprong in het Water weggebied. Een woordvoerder van de federatie metaal- en elektrotechnische indus trie (FME) ten Den Haag verklaarde ons echter dat er geen enkele reden voor ongerustheid is. Reeds eerder is met de vakbonden overeengekomen dat de cao's voor handarbeiders en beambten zullen worden samenge voegd tot één geïntegreerde cao en dat zal geleidelijk geschieden. Talrij ke ondernemingen hebben al zo'n geïntegreerde cao ingevoerd, anderen zijn daaraan nog bezig, waarbij de harmonisatie doorgaans in etappes (over eon periode van 2 of 3 jaar) geschiedt. Het js vanzelfsprekend, aldus de FME. dat de lonen van diverse groe pen werknemers binnen een onderne ming als gevolg van de harmonisatie wat extra moet worden opgetrokken, evenals als dat bijvoorbeeld het geval is bij omschakeling van weeklonen op maandlonen. Extra loonsverhogingen ineens van drie procent of meer ko men daarbij volgens de FME niet voor. (voor vervolg zie pag. 7) VANDAAG NOG kunt u ons laten weten hoezeer u het behoud van de Christelijke Pers ook uw zaak vindt! VANDAAG NOG kunt u uw zoon, uw ge trouwde dochter, uw buurman of uw vriend vrogen óók abonnee te worden van uw kront! VANDAAG NOG kunt u iemand een abon nement op onze krant schenken en het abonnements geld voor de rest van het jaar (of langer) voor uw rekening nemen. VANDAAG NOG kunt u ons bellen en uw nieuwe abonnee telefonisch opgeven of onderstaande bon invullen. Ik geef op als nieuwe abonnee: Naam: Straat Plaats: Betaalt per maand per kwdrtaal per jaar Het abonnementsgeld wordt betaald door: Hokje naar keuze invullen. De nieuwe abonnee krijgt onze krant eerst veertien dagen gratis. Opgegeven door: Adres: Plaats: de nieuwe abonnee onderstaande abonnee Zend mij als premie: 2 moderne theeglazen/smeedijzeren kandelaar met dikke kaars/decoratieve onderzettegel. (doorhalen wat niet wordt verlangd) Postzegel is niet nodig als u op de enveloppe echrijft: DORDTS DAGBLAD antwoordnummer 183, Dordrecht. waren koren op de molen van de te genstanders van de proef, die van oordeel zijn dat de regering de ge varen kleineert. De Democratische fractieleider in de Senaat, Mike Mansfield, riep gisteren uit, dat hij de kernproef 'schadelijk en schande lijk' vindt. 'De ontploffing kan gevaar opleve ren voor het leven in zee' meende hij en hij hoopte dat het Amerikaanse Hooggerechtshof alsnog de kernproef zal verbieden. Maar van deze zijde verwachten de opposanten weinig heil. Honderd leden van het Canadese parlement hebben president Nixon te legrafisch verzocht de ondergrondse kernproef te annuleren. Premier Pierre Elliot Trudeau is van oordeel, dat de honderd het par lementaire stelsel ondermijnen. Het telegram bevat echter de namen van een aantal vooraanstaande leden van zijn eigen liberale partij. De Japanse meteorologen zijn in alarmtoestand gebracht in verband met de komende kernproef op het eiland Amchitka. Zij moeten in het bijzonder letten op mogelijke, vloed golven en aardbevingen, die het ge volg kunnen zijn van de proef. CHESTERFIELD BANK uitgevoerd in zwart leder 3595,- zéér mooi EXCLUSIEVE INTERIEURS BULTHUIS BOTERMARKT 23 VERENIGDE NATIES (Reuter) Een groep van 26 hoofdzakelijk Afri kaanse landen heeft gisteren bij de sociale commissie van de algemene vergadering van de VN een ontwerp resolutie ingediend waarin Engeland wordt opgeroepen alle noodzakelijke maatregelen met inbegrip van het gebruik van geweld te nemen om een eind te maken aan het illegale bewind in Rhodesië. i(0£HDISTA(y Perzische tapijten kopen bij de IMPORTEUR wil zeggen: Grootste keuze Laagste prijzen Recht van ruilen SHOWROOM 140 M2 Geopend: Ma. t/m zat. 10-6 uur PARKEREN VOOR DE DEUR LONDEN (Reuter) Het stakende zrondpersoneel op het Londense vliegveld Heathrow is gisteren weer aan het werk gegaan. He luchtver keer op dit vliegveld was voor een belangrijk deel stilgelegd nadat maandag een conflict was ontstaan tussen het grondpersoneel en de auto riteiten. Gevreesd werd dat de werk gelegenheid in gevaar zou komen voor een kwaliteits piano of orgel kijken en vergelijken in Bodegraven betalingsspreiding inruilen franco levering landelijke service-dienst enzovoort HARTELIJK WELKOM BIJ 1 1 BODEGRAVEN CENTRUM VAN ORGEL- FABRIKAGE EN -VERKOOP KERKSTRAAT 2-28. TEL. 01726-2541 BEZOEK DE TOONZALEN OF VRAAG BROCHURES

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 1