I
Geref. kerken verliezen
aan onkerkelijkheid
1
Hervormden schrijven
kerken in Zuid-Afrika
Felle kritiek op vonnis
van ffrench-Beytagh
Tussentijdse statistiek toont:
COMMENTAREN
Zelfbeperking (1)
Zelfbeperking (2)
Loon politiek
Hoefoier prefect
geloofsleer
Een noord voor vandaag
Reacties op proces tegen deken
„Niet levend uit gevangenis"
REUMATISCHE-
EN SPIERPIJNEN
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1971
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1, bloeiwijze, 4.
drukte, 8. rund, 10. muzieknoot, 12.
kweekgras (Z.N.), 15. organische ver
binding. 17. slappe koffie, 19. onderricht,
20. lied, 22. hevig, 23. lofspraak, 24. wa
terplant. 26. tijdrekening. 27. meisjes
naam, 29. plaats in Drente, 30. wind
richting. 31. voorzetsel, 33. voorvoeg
sel, 37. pers. voornaamw. 38. pookljzer,
39. Myth, figuur.
Verticaal: 1. vorm, 2. spil van een
wiel, 3. volksnaam van de kauw, 5.
voegwoord, 6. en dergelijke (alk.), 7.
edel, 9. lidwoord, 11. wandversiering, 12.
/.eer onbeschaafd iemand. 13. sierlijk,
14. grond die bij een hoeve behoort, 16.
reeks, 18. elk, 21. droog, 24. bereide die
renhuid, 25. groente 27. plomp, 28. gif
slangetje, 32. rivier in Rusland, 34.
rondhout, 35. muzieknoot, 36. rivier in
Italië, 37. bevel.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 2. dadel, 7. patat, 8. galon, 9.
slaap, 10. eer, 12. aar, 13. ree, 15. kluis,
17. deels, 19. id. 20. ra, 21. Annet, 24. spa
de. 26. toe, 27. Ada, 29. lor, 30. snood, 32.
dieet, 33. nadir, 34. tegel.
Vert.: 1. label, 2. das, 3. atlas, 4. egard,
5. lap, 6. morel, 10. eklat, 11. ruïne, 13.
reaal. 14. ester, 16. Ide, 18. Erp, 22. notie,
23. tante. 24. Saóne, 25. dosis. 28. do, 30.
set. 31. dal
Van een onzer redacteuren
UTRECHT De gereformeerde kerken verliezen de laatste jaren
steeds meer leden aan de onkerkelijkheid. Tien jaar geleden, in 1961,
was het nog zo dat tegenover 516 leden die de kerk vaarwel zegden,
er 782 stonden die de weg naar de kerk gevonden hadden. Een ver
schil van 266 personen ten gunste van de gereformeerde kerken.
In 1967 was dit 'overschot' gedaald
tot 19 en in 1968 waren de rollen vol
strekt omgekeerd en overtroffen zij
die de kerk verlieten in getal degenen
die tot de kerk toetraden; nadenge
verschil 144. In 1969 was dit negatieve
cijfer al meer dan verdubbeld: 309 en
voor 1970 stonden tegenover 531 per
sonen die kerklid werden er 979 die
afscheid van de kerk namen. Nade
lig verschil: 448.
Deze cijfers zijn uit het dezer da
gen verschijnende nieuwe nummer
van het officiële gereformeerde blad
'Kerkinformatie', dat mededelingen
geeft over de tussentijdse statistiek
over 1970, afkomstig van het alge
meen kerkelijk bureau van de gere
formeerde kerken. Op een totaal zie
lental van 870.000 is de gesignaleerde
verschuiving relatief klein, maar de
getallen geven wel een indicatie.
Grensverkeer
Dal doen trouwens ook de cijfers
over het 'grensverkeer' van de gere
formeerde kerken met de hervormde
kerk en de christelijke gereformeer
de kerken. Om met de laatste te
beginnen, tot 1968 gingen er altijd
méér christelijke gereformeerden over
tot de gereformeerde kerken dan om
gekeerd (al was het voor de gerefor
meerde voordelige getal van 185 in
1968 inmiddels gedaald tot 10). Maar
in 1969 lag het andersom: tegen 227
christelijke gereformeerden die gere
formeerd werden, stonden 364 gere
formeerden die overgingen naar de
christelijke gereformeerde kerken; het
verschil ten gunste van laatstgenoem
de kerken is: 137. Verleden jaar wa
ren deze getallen: 214 naar en 3Jo
uit de gereformeerde kerken, hetgeen
een voor de christelijke gereformeer
de kerken voordelig verschil van 169
oplevert. 'Kerkinformatie' verbindt
aan de cijfers geen conclusies, maar
men kan o.i. veilig aannemen dat
het met name verontruste gerefor
meerden zijn die besloten ovei te
gaan naar de christelijke gerefor
meerde kerken.
In 1970 hebben de gereformeerde
kerken voor het eerst aan de her
vormde kerk verloren. Tot dusver
was het aantal dergenen die van her
vormd gereformeerd werden altijd
Sinds een paar jaar heeft Nederland de be
schikking over twee prinsen, leden van het Ko
ninklijk Huis, die tot de jaren van het onder
scheid zijn gekomen geen eigen kweek, maar
twee mannen die alleen al door het feit van hun
snelle aanpassing aan Nederlandse tradities en
verhoudingen blijk hebben gegeven van intelli
gentie en inlevingsvermogen.
Dat „intelligent" zetten wij er even bij, want
al is het lidmaatschap van het Koninklijk Huis so
wie so niet altijd even aantrekkelijk (een enkele
keer ook wel); voor een wat intelligente man of
vrouw moet het toch soms wel dubbel moeilijk
zijn. Immers: wij leven onder een constitutionele
monarchie waarin het staatshoofd een ingewik
kelde, maar allerminst zinledige symbool-functie
heeft en in de staatsrechtelijke praktijk wordt die
symbool-functie ook uitgebreid tot de leden van
het Koninklijk Huis.
Dat legt de leden van het Koninklijk Huis
heel wat beperkingen op beperkingen waarvan
de leden van het Koninklijk Huis in de praktijk
zich meestal wel bewust blijken te zijn. Maar het
blijft kennelijk toch wel knellen. Als prins Bernhard
eens een keertje op Schiphol een onbekende amb
tenaar van buitenlandse zaken aanduidt als „ken
nelijk een of andere idioot van buitenlandse zaken"
is er toch eigenlijk niets meer aan de' hand dan
Nu dan prins Bernhard, die zich de wijze be
perking van zijn schoonzoon kennelijk allerminst
bewust is geweest en in een interview met de
NRC/Handelsblad zich met veel dédain over de
hele Nederlandse binnenlandse politiek heeft uit
gelaten en met een paar krachtige formuleringen
een heel stuk van het functioneren van ons staats
bestel op losse schroeven heeft gezet.
Wie zich op het standpunt van de efficiency
stelt, Zal het misschien aardig met de prins kunnen
vinden maar dat is natuurlijk een heel verkeerd
uitgangspunt. Want ons staatsbestel staat op een
democratische basis (waarbij door evenwicht van
krachten wordt gestreefd naar een subtiele ver
deling van de machten; niet omwille van efficien
cy maar om zoveel mogelijk mensen gelukkig te
maken en machtssursupators te breidelen) en de
democratie is niét uitgevonden omwille van de
efficiency net zomin trouwens als de functie
van prinsen.
Om in- en uitpraten te voorkomen: het zal dui
delijk zijn dat de uitlating van prins Bernhard als
lid van het koninklijk huis allerminst gelukkig is.
Terecht hebben dan ook de voorzitters van de zeven
grootste fracties uit de Tweede Kamer premier
Biesheuvel opheldering gevraagd, want uiteinde
lijk is hij verantwoordelijk ook al ziet iedereen
dat een lid van het Koninklijk Huis bewijst ook
erg menselijk te kunnen reageren.
Een ander, toch ook nog wel onschuldig voor
beeld, wordt al iets bedenkelijker. Prinses Irene,
toen nog helemaal in de sfeer van Soestdijk, zette
als Utrechts studente haar handtekening onder
een protest tegen de singeldemping een hand
tekening waarmee het uit louter notabelen samen
gestelde actie-comité geurend rondliep omdat het
wel degelijk de symbolische waarde van die ene
handtekening besefte.
Prins Claus heeft nog niet zo lang geleden (in
een interview met het NKV-blad „Ruim Zicht")
op een voorzichtige wijze naar voren gebracht dat
hij zich in zijn functie wel eens wat erg mond
dood voelt, wat ook wel te begrijpen is want Claus
had voor hij naar Nederland kwam een alleraar
digste baan waarin hij van inzichten blijk kon
geven en misschien ook wel wat invloed kon laten
gelden.
Hij zou nu hier in Nederland ook zo nu en dan
wat willen zeggen, „doodgewoon omdat je meent
iets zinnigs naar voren te kunnen brengen -dat een
bijdrage kan zijn in de meningsvorming", maar
hij was wel zo realistisch die wens te beperken:
„het gaat om meer mogelijkheden om volwaardig
deel te nemen aan normale werk
zaamheden die geheel los staan van staatkundige
activiteiten".
onmiddellijk in dat de premier deze verantwoor
delijkheid niet altijd en zeker niet om een mooie
herfstzondagmiddag kan effectueren.
Dat heeft ook iets te maken met het paradoxale
van een koninklijk huis in een staatsbestel als het
Nederlandse. Aan één kant is er de ministeriële
verantwoordelijkheid voor niet altijd te contro
leren optreden in het openbaar en aan de andere
kant de behoefte, de noodzaak ook om leden van
het koninklijk huis bij dat optreden in het open
baar niet al te houterig te presenteren.
Daarbij moet ook het Nederlandse volk beden
ken dat men niet het ene ogenblik kan gaan stei
geren als een lid van het koninklijk huis iets doet
of zegt (al dan niet onder ministeriële goedkeu
ring) waar men het niet mee eens, terwijl de
vorige dag nog luidruchtig of in stilte is toege
juicht waar men het zo hartroerend mee eens, kon
zijn.
De richtlijn is niet te geven. Dat zullen zich
hopelijk ook de zeven vragenstellers (en de man
die moet antwoorden) zich bewust zijn. Maar mis
schien kunnen zij nog eens opslaan wat prins
Claus er indertijd over heeft gezegd (NKV-blad
Ruim Zicht, 29 december 1970). Dat had tenminste
de verdienste niet naïef te zijn.
De mislukking van het centrale loonoverleg
moet voor de regering-Biesheuvel een bittere te
leurstelling zijn. Het kan niet anders, of haar ver
trouwen in de bereidheid van het georganiseerde
bedrijfsleven, krachtig mee te werken aan het te
rugdringen van de inflatie, heeft een flinke schok
gekregen. Die schok moet bij de regering te pijn
lijker zijn aangekomen, omdat haar vertrouwen in
de werknemers- en werkgeversbonden een pijler
is van haar sociaal-economisch beleid. Nu het cen
trale loonberaad op niets is uitgelopen, heeft de
heer Aantjes gezegd, dat „de geloofwaardigheid
van het bedrijfsleven in het geding is". Akkoord,
maar het kan geen kwaad eraan toe te voegen, dat
dan helaas hetzelfde geldt voor een stuk overheids
beleid dat op die geloofwaardigheid is gebaseerd.
Wat nu? Minister Boersma zal nog een poging
wagen om de zeven voorzitters van de centrale
werknemers- en werkgeversorganisaties alsnog tot
een vergelijk te bewegen. Men behoeft de bemid
delingscapaciteiten van de minister niet te onder
schatten om te vrezen, dat de heren, gezien hun
verwachting van het gesprek met de minister, zich
niet zullen laten bepraten. En dan? Dan is het
woord aan de onderhandelaars in de bedrijfstak-
hoger dan dat van gereformeerdt-u
die overgingen naar de hervormde
kerk (ook hier geldt dat het verschil
daalde: van 372 in 1961 tot 99 in
1969). Verleden jaar echter stonden
tegenover 1668 ex-hervormden 1759
ex-gereformeerden: een voor de ge
reformeerden nadelig vérschil van 91.
Wie de totaalcijfers van het 'grens
verkeer' bekijkt merkt op dat het
voor de gereformeerden voordelige
verschil daalde van 1264 in 1961 tot
934 in 1968. In 1969 werd het verschil
nadelig: 316 ril., want toen stonden
tegenover 3616 personen die 'van el
ders' overkwamen er 3932 die de
gereformeerde kerken verlieten. In
1970 is dit nadelige cijfer meer dan
verdubbeld: het werd 687; er waren
4117 personen die afscheid namen
van de gereformeerde kerken tegen
3430 die tot de gereformeerde kerken
toetraden.
Nog eens. de verschuivingen zijn
relatief klein, maar opvallender nog
dan de 'winst' voor de christelijke ge
reformeerde kerken is het verlies van
de gereformeerde kerken aan de on
kerkelijkheid.
IKOR zendt kerkdienst
voor gehandicapten uit
HILVERSUM De tweemaande
lijkse kerkdienst met geestelijk .ge
handicapte kinderen en hun ouders,
te houden op 14 november in de U-
trechtse Geertekerk, zal door delkor-
tv in kleur worden uitgezonden. Het
wordt een rechtstreekse uitzending
via Ned. I om 17.10 uur.
In de dienst, welke zeer eenvoudig
behoort te zijn en waarin het woord
zich moet aanpassen bij het leven
van alledag, zullen de drie theologen
die optreden gedwongen zijn, alle in
tellectualistische franje achterwege te
laten. De predikanten die dat gaarne
willen doen, zijn de hervormde dr. J.
van der Werf. de remonstrante ds. W.
Knoppers en de gereformeerde ds. K.
Sierink, allen uit Utrecht. Reja Mat
ter leidt de instrumentale kantorij.
Faciliteitenregeling
Zuidmolukkers
DEN HAAG Er komt een wets
ontwerp voor een faciliteitenregeling
voor Molukkers, aldus minister En
gels van CRM. Hij zei dit in ant
woord op schriftelijke vragen van de
Kamerleden drs. H. M. Franssen en
dr. ir. J. P. Oele (beiden PvdA) over
rellen in Roermond, waarbij Moluk
kers waren betrokken.
Dit wetsontwerp, dat de Tweede
Kamer binnen afzienbare tijd kan
verwachten, zal tegemoetkomen aan
een aantal punten, waarop nu nog
ongelijkheid bestaat tussen Nederlan
ders en de in ons land verblijvende
Molukkers. Met name betreft dit pas
poortfaciliteiten, uitkeringen volgens
de Bijstandswet en vaste aanstellin
gen bij de overheid.
Documentaire
over eredienst
HILVERSUM In Kenmerk wordt
vanavond om 22.10 u op Ned. II een
dokumentaire van Joop Reinboud uit
gezonden onder de titel „Wie maakt
de dienst uit". De film beziet de dis
cussies binnen de kerk, en over de
eredienst die vervreemd lijkt te zijn
van werk en vrije tijdsbesteding.
Er zijn gesprekken opgenomen op
de Theologische Hogeschool in Kam-
I pen, op een studieweekend in het
vormingscentrum Den Alerdinck in
Heino en met studenten van de chris
telijke pedagogische academie in
Zwolle. Prof. dr. J. Firet van de Vrije
Universiteit commentarieert de re
acties van kerkleden. De vraag rijst
of de eredienst niet totaal moet ver
anderen om mensen van deze tijd aan
te spreken en of de tegenwoordige
dienst nog wel als een bijdrage van
de kerk aan de ontwikkeling kan gel
den.
ROME (KNP) Kardinaal Joseph
Hoeffner, aartsbisschop van Keulen,
zal waarschijnlijk kardinaal Seper
opvolgen als prefect van de congrega
tie voor de geloofsleer. Dit meldt het
Duitse persbureau KNA na onofficië
le bevestiging door Vaticaanse en
Duitse autoriteiten. Kardinaal Hoeff
ner is 64 jaar. Hij behoort tot de con
servatieve vleugel van het Duitse
episcopaat.
■Hooft tic Here, roept Zijn naam aan, maakt onder de volken
Zijn daden bekend", :ingt de psalmist in Psalm 105. Wat ver
staan wij onder Zijn daden? Wat Hij deed in Christus? Wal Hij
deed in het Oude Testament? Wat Hij deed in hel boek Hande
lingen der apostelen? Waarom houden we bij Handeling 28
eigenlijk op.' Handelingen is het enige boek dal niet uit is. Heeft
God daarna niet meer gehandeld, of gaat Zijn werk door? De
I 'sahnisl roept ons op ook in onze tijd de daden Gods te herken
nen en te publiceren. God werkt ook nu nog. Iedere gelovige zal
dat erkennen in zijn persoonlijk leven. Maar als God in ons le
ven werkt, dan werkt Hij ook in onze wereld! Want anders heeft
het geen zin om God te belijden als Heer van hemel en van aar
de. Iels van dat werken Gods willen wij steeds weer laten zien op
deze pagina. Daarom treden we ver buiten onze grenzen.
We hebben niet het recht te klagen over verschraling en geeste
lijk verval als we niet tegelijkertijd oog hebben voor wat God
doet in onze tijd. Bezinning op Gods daden brengt ons tot de
uitroep „Hij, de Here, is onze God", en die uitroep is weer de
uiting van het geloof dat wat Hij elders doet, ook bij ons wil
doen.
We lezen vandaag: Mattheus 10:1-15
linf
mie
ont
ger
geli
doo
een
KWARTET TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman.
J. van Hofwegen.
Paus Paulus VI ontving tijdens een
audiëntie inwoners van Samoa-eiland,
die op pelgrimstocht in Rome zijn.
Foto: Paus Paulus met een Samoa.
Sjenoeda leidt
Koptische Kerk
KAIRO (AP) De 48-jarige bis
schop Sjenoeda is gekozen tot pa
triarch van de koptische kerk. Hij is
daarmee de geestelijke leider gewor
den van zes miljoen christenen in
Egypte en een miljoen daarbuiten.
De verkiezing verliep aldus: papie
ren met de namen van de drie kandi
daten werden gelegd in een zilveren
schaal. Een geblinddoekte jongen van
zes jaar oud pakte er toen één van de
papieren uit. Degene, wiens naam
daarop voorkwam- werd de nieuwe
patriarch.
nas
ivat
kop
ken, die van NW-voorzitter Ter Heide al te horen
hebben gekregen, dat ze vermoedelijk „hier en
daar" een forsere loonstijging in de wacht zullen
slepen dan de vakbeweging in het overleg van
maandag verantwoord vond. Zo holt de inflatie
door. Totdat er, ten slotte, zoveel ondernemingen
onder de kostenstijgingen zijn bezweken, dat Ne
derland, geschrokken van de groeiende werkloos
heid, eindelijk wakker wordt.
Het zou onbillijk zijn, alleen het georganiseerde
bedrijfsleven verantwoordelijk te stellen voor de
sociaal-economische ellende die ons dan te wach
ten staat. De heer Ter Heide heeft gelijk met zijn
opmerking, dat de invloed van het buitenland op
onze economie van meer betekenis is dan wat hij
betitelde als „de show die wij (het georganiseerde
bedrijfsleven) hier aan het opvoeren zijn". Maar
dat betekent niet, dat de deelnemers aan die show
zich niet behoeven in te spannen (bij voorbeeld
om de geïmporteerde inflatie niet te verergeren).
Dan kunnen ze hun voorstelling beter voorgoed
staken, en het nummer „vrije loonpolitiek" van
het programma afvoeren, om ruimte te maken
voor een reprise (op veler verzoek) van de geleide
loonvorming.
JOHANNESBURG (Reuter,
UPI. AP) De regering van pre
mier John Vorster is onder ster
ke druk gekomen over haar
strenge wet op het terrorisme,
waaronder de deken van Johan
nesburg tot vijf jaar gevangenis
straf is veroordeeld.
Het proces tegen Gonville ffrench-
Beytagh legde nog eens sterk de na
druk op de verregaande volmachten,
die de regering aan de politie gege
ven heeft. Vooral door geestelijken is
er heftige kritiek geleverd op het
vonnis van de deken.
ONSCHULDIG
Gonville ffrench-Beytagh was gis
teren weer op zijn kantoor, dat tien
maanden geleden door de politie was
binnengevallen. Hoe voelt u zich nu,
vroeg een verslaggever van het pers
bureau Reuter. „Mijn eerste reactie
was woede", antwoordde de 59-jarige
geestelijke. „Ik was razend. Ik ben
onschuldig. Als er een samenzwering
was. dan heb ik er nooit van gewe
ten".
Na zijn ontbijt was hij naar het
plaatselijke politiebureau gegaan om
zich te melden. Het is een voorwaar
de voor zijn borgtocht, dat hij zich
iedere dinsdagmorgen tussen 8 en 10
uur meldt op het politiebureau.
ISIET LEVEND
„Het is werkelijk wat onhandig",
zei ffrench-Beytagh, „dat melden
iedere week. Ik zou graag vakantie
nemen. Ik voel me moe, maar ik kan
niet lang weg gaan als ik fne iedere
week moet melden".
Hij zag er moe en bleek uit. „Ik
zou graag een vakantie nemen en
door het land reizen en dag zeggen
tegen al mijn vrienden, voor het ge
val het beroep mislukt. Ik zal in ja
nuari 60 jaar zijn en ik zal ni-at le
vend uit de gevangenis komen".
VN-COMMISSIE
De speciale commissie voor apart
heid van de algemene vergadering
van de VN heeft inmiddels stelling
genomen tegen de veroordeling van
de anglicaanse deken en aangedron
gen op een internationaal gerechtelijk
onderzoek naar de „slechte behande
ling en marteling van gevangenen in
Zuid-Afrika."
De commissie zei in een verklaring,
dat de veroordeling laat zien hoe ver
de Zuidafrikaanse regering wel wil
gaan om „het verzet tegen haar racis
tische politiek te breken".
NIEUW PROCES
De presbyteriaanse geestelijke lan
Thompson, die tijdens het vonnis te
gen de deken door de rechtszaal
schreeuwde, dat hij zich eveneens
schuldig voelde, is gisteren voor de
rechtbank van Pretoria verschenen
op beschuldiging van belediging van
de rechtbank.
Na een kort verhoor is zijn zaak
verdaagd tot 16 november en werd
hij op erewoord vrijgelaten. Thomp
son had geroepen: „Ik heb ook geld
ontvangen. God heeft ons gezegd de
nooddruftigen te helpen", voordat hij
door de politie werd weggevoerd. An
dere geestelijken hebben zich gisteren
fel gekeerd tegen de veroordeling van
ffrench-Beytagh.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het modera-
men van de hervormde synode is
verontrust over het vonnis, dat
werd uitgesproken tegen de an
glicaanse deken Gonville French-
Beyfagh en zal daaraan uiting
geven in een brief aan de twee
aan haar verwante kerken in
Zuid-Afrika, namelijk de Neder
duits-gereformeerde en de Ne-
derduits-hervormde kerk. Dit
deelde gisteren ds. F. H. Lands
man mee, toen zijn reactie ge
vraagd werd op het nieuws over
dit vonnis.
In de brief zal om nadere informa
tie over het proces tegen de deken
worden verzocht en voorts zal aan
deze kerken worden gevraagd of zij
zich niet gedwongen voelen op dit
proces te reageren.
De secretaris van de raad van ker
ken in Nederland, prof. dr. H. M. Fio-
let, zei ons nog niet te weten wat de
raad naar aanleiding van het proces
zal doen. „Ik heb het proces zelf
nauwkeurig gevolgd en ik ben ver
bijsterd dat een land een dergelijke
rechtsgang, waarbij de bewijstlast op
de beklaagde wordt gelegd, lijdelijk
kan laten passeren.
Zover kun je blijkbaar komen
zelfs als land met een westers stem
pel wanneer je je zo blind door
een ideologie laat leiden. Ik vraag me
Predikant protesteert
legen vervolging van
volkstellingweigeraars
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/ODIJK De Amster
damse predikant" ds. A. A. Leenhouts
heeft een door 193 personen onderte
kende petitie aan de Tweede Kamer
aangeboden, waarin van de Kamer
af of Zuid-Afrika zich bewust is welk
gezicht het door dit proces, maar ook
door eerdere gebeurtenissen, in de
wereld vertoont".
De praeses van de synode der gere
formeerde kerken, dr. A. Kruyswijk,
zei in een persoonlijke reactie bijzon
der bedroefd te zijn over de uit
spraak. De aanklacht was bekend en
het viel te vrezen dat binnen het
raam van de Zuidafrikaanse wetge
ving bepaalde elementen daarvan
bewezen beschouwd zouden worden.
„Maar ik had vurig gehoopt dat het
bewogen rechtvaardigheidsgevoel dat
de deken tot zijn optreden heeft ge
bracht. zou zijn doorzien als een
waarachtig christelijk beroep op het
geweten van de Zuidafrikaanse natie.
Ik had zo graag gezien dat deze
zaak voor de staat en voor de rechter
aanleiding Was geweest tot een zeer
kritische beoordeling van het rassen-
beleid in zijn geheel en dat dit in het
proces royaal tot uiting was gekomen.
De uitspraak van de rechter is
binnen het systeem begrijpelijk.
Niettemin gaat hier iemand om Chris
tus' wil de gevangenis in.
Ik zie twee lichtpunten: het optre
den van de verdediger dat wellicht!
tot positieve meningsvorming in Zuid-
Afrika zal mogen bijdragen en het
hoger beroep dat de rechter heeft
toegestaan: er is nog een kans op een
uitsprak die ook in het licht van de
bijbel als rechtvaardig beschouwd zal
kunnen worden.
Ik geloof dat wij als gereformeerde
kerken deze zaait ook in on,ze corres
pondentie met ae Nederduits-gere-
formeerde kerken en de gereformeer
de kerken in Zuid-Afrika aan de orde
moeten stellen".
ten
kwt
(nr.
lew
Üf
hier
Onmiddellijke verlichting van
"Doorstraalt" verlichtend weefsels en
spieren tot in de gewrichten
"Deumatischc pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen:
gevraagd wordt zich uit te spreken -niets werkt sneller, niets werkt anngenamcr|^0,
tegen het standpunt van minister van ter verlichting van pijn dan Algesal-balscrn.]
zullen wor- Stïgcsai aiep op ue wceiseis m tot ann aei
den. Ds. Leenhouts is van mening dat J»"* P'J" °PP.«v'ak;ig 1,1
warmtesensatie of irritatie van de huid te
bij de vragen van de volkstelling in- veroorzaken) en "doorstraalt" verlichtend
breuk is gemaakt op de privacy. Hi] weefsels cn spieren tot in de gewrichten
meent dat de „overheid de veiligheid Reumatische pijnen cn stijfheid makeb
van haar onderdanen vermindert spoedig plaats voor een durend gevoel van K
door een uiterste centralisatie van de verlichting en welbehagen. *en
administratie der gegevens". Ds. Wacht niet tot de pijn uitbreekt! Zorgt
«lot 1T thiiSc nltiM 11-„I Kjj de iJo,
Leenhouts ziet hierin een symptoon ?at T. ee? *ul)e Algesal bij
voor hot ctoedc nnohricteliiker wor- hand hebt om zodra het nodig is de pijn t«
den van onsfsnVnSS —erlichten. ALGESAL bij alle apoth. d-.«
ilej
