Jarigen doen beroep
op Nederlandse volk
Het beeld dat Buskes heeft va
het beeld dat Velema heeft..
i
Geref. synode verander
ondertekeningsformuliere
coebergh
GE- m
OPBfflTP4
Collecten van Novib. Unicef en Unesco
NOG EENS DE DISCUSSIE OVER KUITERT
met coebergh
nieuwe oogst
hebt u beste
bessen onder
de(gratis)
schenkkurk
Probleem van celibaat
nog recht overeind
BEROEPINGSWERK
Consequent
Cuba
Synode bezorgd
over geestelijke
verzorging van
militairen
Een woord voor vandaag
femina
COMMENTAREN
VRIJDAG 15 OKTOBER f
Invul-puzzel
Horizontaal woorden invullen die be
tekenen:
1. vrijgevig, 2. aalgeer, 3. wolvlokje, 4.
keur kern, S. kolfhamer, 6. plaats in
Noord-Holland, 7. bijenhouder, 8. roei
pen, 9. vat, met een hengsel, 10. opperste
rand van een dak.
BIJ juiste oplossing vormen de begin
letters de naam van een plaats in Over-
ijseL
Oplossing vorige puzzel
L gamelan, 2. plezier, 3. kaliber.
ROME (KNP) De voort
gaande discussies op de bis
schoppensynode hebben geen
nieuwe gezichtspunten opgele
verd voor de praktische proble
men van het priesterschap en de
kwestie van het celibaat staat
nog recht overeind.
Mgr. Hengsbach van Essen in
Duitsland, voor zichzelf én. merk
waardigerwijze, namens de Zwitserse
bisschoppen sprekend, verklaarde dat
de ontkoppeling van priesterschap en
celibaat alleen maar weer nieuwe
vraagstukken zou opwerpen- En kar-
dinaal Siri. die de conservatieve vleu
gel van het Italiaanse episcopaat aan
voert- zei: de tijd voor de gehuwde
priester is nog niet gekomen.
Kardinaal Hoeffner van Keulen,
voorzitter van de commissie die des
tijds voor de synode het rapport over
het priesterschap samenstelde, gaf als
zijn mening dat aan het priesterlijk
celibaat niet getornd mag worden en
dat men gehuwde mannen niet lot
priester kan wijden, ook niet in spé
ciale gevalle.
PROTEST'
Mgr. Bluvssen, bisschop van Den
Bosch, heeft geprotesteerd tegen de
informaties van „Operatie Synode"
over de bisschoppensynode in Rome.
In een vergadering te Tilburg oor
deelde hij dat Operatie Synode stem
ming maakt tegen deze belangrijke
bisschoppenvergadering. Men kan
niet zeggen, aldus de bisschop, dat de
bisschoppensynode gemanipuleerd
wordt of dat zij al zou zijn mislukt.
De bisschoppensynode is een demo
cratische zaak De bisschoppen zijne
gekomen door hun collega's in de bis
schoppenconferenties en zij hebben
alle gelegenheid tot dialoog.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Volgende week doen drie jarigen een beroep op
het Nederlandse volk: de 15-jarige NOVIB en de beide 25-jarige
UNICEF en UNESCO. Ze hebben in hun jeugd heel wat geleerd
door successen en tegenslagen en de ontwikkelingsprojecten die zij
ons voorleggen, zijn zorgvuldig uitgekiend als startmotoren voor
agrarische en gemeenschapsontwikkeling.
lijke aanpak zich snel kunnen voort
planten. De NOVIB vraagt er 75.000
gulden voor.
Een ander belangrijk project, de
landbouwschool San Vicente in Doni-
hué in Chili toont ook een dergelijke
samenballing van ontwikkelings
aspecten, al moet de hoofdbetekenis
ervan worden gezien in het verschaf
fen van landbouwkundigen op „mid
denniveau". waaraan Allende groot
gebrek heeft juist bij de uitvoering
van de landhervormingen.
Indonesië wordt bij deze NOVIB-
actie speciaal bedacht, want ook de
UNICEF heeft er een belangrijk pro
gramma voor vier jaar gelanceerd ter
gelegenheid van zijn 25ste verjaar
dag. Dat programma beoogt Indonesië
een zetje te geven bij de vorming van
kader en instrumentarium voor zijn
volksgezondheid. Het land lijdt nog
altijd aan een zeer wankele (volks)
gezondheid en de voorzieningen om
die te verbeteren, vooral in de pre
ventieve sfeer zijn griezelig ontoe
reikend.
Staat van dienst
Inplaats van nog meer projecten op
te sommen (de UNESCO heeft bij
voorbeeld een heel interessant vol
wassenen-alfabetiseringsprogramma
in Tanzania) geven we nog even een
paar cijfers van de jubilerende UNI
CEF een erkend successtuk van de
VN. In die 25 jaar werden bijna 360
miljoen kinderen tegen tbc ingeënt en
ruim 425 miljoen kinderen beschermd
tegen malaria. Bijna een miljoen kin
deren zijn in behandeling voor lepra.
Ruim 53.000 ziekenhuizen, kraamin
richtingen en gezondheidscentra wer
den uitgerust en 236 zuivelbedrijven
en fabrieken voor de productie van
voedingswaren met een hoog pro
teïnegehalte werden gebouwd.
Natuurlijk worden dergelijke
cijfers overschaduwd door de ge-
Via 550 plaatselijke afdelingen en
vooral ook via de scholen, die inmid
dels al 200.000 lesbrieven betreffende
de actie hebben aangevraagd, gaat de
inzamelingscampagne 18 oktober van
start onder het motto „Werk aan de
wereld".
De oude naam „anti-honger-actie"
heeft de NOVIB bewust laten varen.
Ten eerste omdat bet de indruk blijft
wekken van een dokteren aan de
symptomen van de wereldarmoede
zonder aandacht voor de oorzaken.
Ten tweede omdat zij bepaald niet
alleen een beroep wil doen op het
gevoel van het publiek maar vooral
op bet verstand.
Malang
In dat verband zijn de projecten de
moeite van het bekijken waard. Zo is
er bijvoorbeeld een project voor
landbouwintensivering in Malang, in
samenwerking met het daar van de
grond gekomen Instituut voor sociale
ontwikkeling.
Door de beschrijving ervan (in het
NOVIB-blad Onze Wereld van juli
van dit jaar) krijgt men ook enig in
zicht in de remmende factoren bij de
landbouwontwikkeling in Indonesië.
Die zitten vooral in de armoede van
de boeren en hun afhankelijkheid
van geldschieters volgens een oud
stelsel dat zich koppig doorzet, dwars
door allerlei geprobeerde reglemente
ringen heen.
Toekomst
Op verschillende plaatsen wordt
gezocht naar modellen voor de toe
komst van de landbouw omdat de
menswaardige plaats van de boer en
dc produktieverbetering nauw ver
bonden zijn. Een van die voorbeeld
projecten is dat in Malang.
De onderlinge verwevenheid van
doelen is in dit programma duidelijk
verwerkt, elementen als opvoering
van de rijstproduktie. een coöperatief
kredietstelsel en gezinsplanning zijn
er bij inbegrepen. Slaagt dit project,
en dat moet binnen een paar jaar
duidelijk worden, dan zal, een derger
KWARTET TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter).
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Bameveld» J', Maas
land te Wilsum.
Bedankt: voor Hengelo (Gld-): J.
Antonides te Terborg.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Apeldoorn: D. Los te
Den Haag-W.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor St. Annaland: J- van
Vliet te Aagtekerke
VRIJE EVANG. GEM.
Beroepen: te Amsterdam-W.: B.
Louwerse te Veendam.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Beroepen: te Den Haag: E- Verstra
ten, missionair pred., thans te Hilver
sum en A. Zwartendijk te Wormer-
veer, die deze beroepen hebben aan
genomen.
Premier Biesheuvel heeft gisteren in de Twee
de Kamer duidelijk laten doorschemeren, dat Ne
derland bereid is, in de kwestie van China's ver
tegenwoordiging in de Verenigde Naties, zijn
machtige bondgenoot Amerika te trotseren.
Amerika wil, zoals bekend, 'twee China's' de
Chinese Volksrepubliek en het mini-China van
Tsjang Kai-tsjek in de Verenigde Naties verte-
genenwoordigd zien. Praktisch gesproken verzet
het zich daarmee tegen de toetreding van de Chi
nese Volksrepubliek, want die duldt, ook op dit
punt, geen concurrentie van Tsjang en de zijnen.
Het zou inconsequent zijn van Nederland, als het
deze houding die, helaas, het onvrijwillige ver
trek van het mini-China uit de VN met zich brengt,
niet accepteert. Want dan zou de zinsnede uit
President Nixon verzekert regelmatig, dat wij
thans overgaan van het tijdperk der confrontatie
naar dat van de onderhandelingen. Inderdaad zal
niemand hem getuige zijn voorgenomen bezoe
ken aan Peking en Moskou kunnen verwijten,
dat hij in dit opzicht de daad van het woord
scheidt.
Toch toont dit lofwaardige beleid van de Ame
rikaanse president nog opvallende lacunes. Senator
Edward Kennedy wees er eergisteren dan ook
terecht op, dat voor het nog immer geïsoleerde
Cuba kennelijk andere maatstaven gelden dan
voor de overige communistische landen. „Als
Henry Kissinger 9000 mijl naar Peking kan vliegen
als voorbode van meer normale relaties met China,
dan moeten wij hem zeker een vliegreis van 90
mijl kunnen aanbieden om hetzelfde in Havana te
doen", aldus de senator.
In de loop der jaren zijn al diverse pogingen
ondernomen de barbaarse boycot van Cuba onge
daan te maken. Met name de Franse journalist
Jean Daniel en zijn Amerikaanse collega Donald
Grant hebben serieuze, doch vergeefse bemidde
lingspogingen ondernomen. Nadat een Amerikaan
se ping-pong-ploeg eerder dit jaar met een bezoek
aan Peking een dooi in de Chinees-Amerikaanse
relaties inleidde, vertrok een Amerikaans volley
tallen van de geboorte-explosie
en door de zorgen over de veel
al averechtse werking van de in
ternationale economische proces
sen. Maar wat de drie op rijpere
leeftijd gekomen internationale
collectanten van de volgende
week voor „werk aan de wereld"
kunnen doen is toch niet niks.
(Van een onzer verslaggevers)
LUNTEREN De gereformeerde
synode heeft een dringend beroep ge
daan op de predikanten om wanneer
zij daartoe worden uitgenodigd, zich
beschikbaar te stellen voor de geeste
lijke verzorging van de militairen.
De synode deed dit naar aanleiding
van de verzuchting in het rapport
van de deputaten voor de geestelijke
verzorging van zee-, land- en lucht
macht dat de werving van predikan
ten voor de krijgsmacht een moeilijke
en vermoeiende aangelegenheid is
geworden. „Eigen problemen ten
aanzien van onze defensie weerhou
den in toenemende mate jonge mate
jonge predikanten het offer te bren
gen, dat van jonge kerkleden wordt
gevraagd die in militaire dienst met
dezelfde problemen worstelen", aldus
deputaten. Er zijn thans 131 krijgs
machtpredikanten in aktieve dienst,
onder wie 39 gereformeerden. Dit
aandeel is wel eens groter geweest.
Bezorgd toonde de synode zich over
het voortbestaan van het wekelijkse
uur geestelijke verzorging. Dat zal
niet opgeofferd mogen worden aan
vormingsdagen. Deputaat ds. K P.
v.d. Wel uit Assen kon meedelen op
grond van een recent gesprek met de
toekomstige hoofdlegerpredikant ds.
R. J. van Pagee dat dit ook niet het
geval zal zijn. De hele problematiek
van de ontwikkeling van de protes
tantse geestelijke verzorging bij de
krijgsmacht komt terug in de synode
als het rapport G.V. 1980 aan de orde
komt.
Vèrras uur gasten,
trakteer uzelf:
Coebergh's nieuwe
oogst bessenjenever
Is uit. Drink Coebergh
puur: 'n verrukkelijke
temperament Meng
Coebergh in een
longdrink: 'n zomerse
verkwikking I
Lte Heiland zegt: „Geeft het heilige niet aan de honden, en
uw paarlen niet voor de zwijnen, opdat zij die niet vertralT^
met hun poten en, zich omkerende u verscheuren."
Ik weet dat in deze woorden een gevaar zit. We gunnen erf
zo lekker achter verschuilen als we weigeren om de boodscm
de wereld uit te dragen. Ook christenen zijn in het getuige A
ver lui dan moe. Maar dat gevaar zal de Heiland ook wel oil
kend hebben, en toch geeft Hij deze waarschuwing.
Er zal altijd die spanning zijn tussen „Moet ik sprekerift
Mag ik zwijgen". Christus zegt als het ware: Als ge sprk
weet dan tot wie ge spreekt. Is de man (of de vrouw) in s/al
te begrijpen? Als u iemand iets te zeggen hebt, moet 'ge hoJ
tot hij ook inderdaad naar u luisteren wilt. Het envangeliei
alleen overgedragen worden aan mensen die de gevolgen erm
uw leven gezien hebben en „nieuwsgierig" geworden zijn. 21
om zei Movely reeds: .„Spreek nooit met iemand over God, f
ge eerst met God over die mens gesproken hebt."
We lezen vandaag: Joël 3: l-i-5.
vanStAn 19 oktober.
Open van 10 tot 17 uur
en van 19 tot 22.30 uur.
Zondag van
10 tot 17 uur.
Entree f 3.50
■Kinderen tot 12 jaar
f2.-
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Zijn er afgezien van inkleding en betoogtrant nog
andere factoren die het vragen van een volledige instemming met
de formulieren van enigheid in de weg staan? Op deze vraag heeft
de generale synode van de gereformeerde kerken gisteren „ge
nuanceerd bevestigend" geantwoord. Tegelijk sprak zij uit dat de
formulieren van enigheid ieder voor zich zó'n nauwe samenhang
vormen dat het moeilijk is deze factoren objectief te omschrijven
of te isoleren; een incidentele wijziging Zou zeer ingrijpende ge
volgen hebben voor het geheel. Daarom besloot de synode deze
ongewijzigd te laten, maar wèl nieuwe ondertekeningsformulieren
op te stellen.
en belijden op een evidente en voor
haar onaanvaardbare wijze zou zien
aangetast of weersproken".
Dit laatste punt zal nader worden-
uitgewerkt door een in te stellen de-
putaatschap. De synode gaf dit depu-
taatschap drie suggesties mee: een
grotere mate van nuancering in de
censuur over de predikanten en de
hoogleraars in de theologie; een ac
tiever betrekken van de classes in het
confessioneel toezicht van de ambts
dragers op elkaar; de verhoucjjng te
bezien tussen judiciële en justitiële
leertucht.
Dat laatste kwam erbij op voorstel
van prof. dr. N. H. Ridderbos uit Am
sterdam. Volgens hem lag hier het
hart van de hele zaak. Onder judicië
le leertucht is dan te verstaan een
kerkelijke uitspraak waardoor een
bepaalde opvatting wordt veroordeeld
zonder dat daaraan nog (direct) kerk
rechtelijke consequenties worden
verbonden.
Ds. J. C. Baumfalk uit Amsterdam
In deze formulieren zal van de
ambtsdragers in de gereformeerde
kerken worden gevraagd:
1. „De erkenning van de heilige
Schrift, het Woord Gods, als de ge
zaghebbende openbaring van het
evangelie Gods in Jezus Christus en
aldus als de enige regel en richtsnoer
voor geloof en leven.
2. De belofte zich troufT te houden
aan de leer der kerk in enigheid des
geloofs met de drie katholieke sym
bolen en de drie formulieren van
enigheid.
3. De bereidheid enerzijds om zo
enig stuk van dit kerkelijk belijden
in tegenspraak met Gods Woord1
geacht wordt daarvan uit de drang
der broederlijke liefde bij de kerke
lijke vergadering getuigenis af te leg
gen en anderzijds om zich aan het
oordeel der kerk te onderwerpen
wanneer deze op enig gewichtig punt
van de leer de gehoorzaamheid aan
de Schrift en de enigheid van geloof
en ds. H. Hogenhuis uit Zwolle!
den een tegenvoorstel ingediena
gens welke het vragen van voll
instemming met de belijdej
schriften geheel zou vervallen.
Zij stelden overeenkomstig ddl
van drs. H. a. l. van der l|
voor, „dat van ambtsdragers i
gevraagd te verklaren dat zijl
Christus on,ze gekruisigde er. opj
ne Heer en Heiland zoals Hij r
getuigenis van de Heilige SchrJ
wordt verkondigd erkennen
enige norm, bron en inhoud val
diking en wandel, en Hem vl
getrouw en ootmoedig zullen vf
den in de verbondenheid des i
met de katholieke kerk; dat zijj
als ambtsdragers binnen de g<
meerde kerken zich aan haar c
zullen onderwerpen wanneer dl
eenheid van geloof en belijdJ
evidente manier zouden zién
tast en weersproken".
Dit leidde even tot een scherp!
cussie waarna de indieners hunJ
stel terugnamen om het gevaaf
polarisatie te voorkortten.
De, vraag ten aanzien van een n
belijdenis is gisteravond laat no
tot een beslissing gekomen. E
een nieuw commissievoorstel ter
om een werkgroep te benoeme
moet proberen tot „eenvoudigi
dendaagse geloofsvertolktng" te
men.
Rapporteur dr. B. Rietveld uitj
Haag sprak met nadruk van eeq
loofsgetuigenis". Het gaat in dit f
stel dus niet om een nieuw bei
nisgeschrift dat indertekend dief
worden maar om een getuigen»
zichzelf waar zal moeten maken.
de Troonrede, waarin de opneming van commu
nistisch Chijia in de VN 'onmisbaar voor de politie
ke spanning in de wereld' wordt genoemd, in feite
zijn ontkracht. Aangenomen mag worden, dat van
Amerikaanse zijde geprobeerd is, Nederland tot
deze inconsequentie over te halen. Het valt in de
regering-Biesheuvel te prijzen, dat ze (als de door
haar aanvoerder gewekte indruk juist is) voor de
ze aandrang niet is gezwicht. Kennelijk heeft ze
het doorbreken van China's isolement belangrijker
geacht dan haar eigen, begrijpelijke, neiging, Ame
rika niet voor het hoofd te stoten.
Er schijnt sinds het vertrek van de heer Luns
toch méér veranderd te zijn in onze buitenlandse
politiek dan wij Aanvankelijk hadden vermoed en
(laten we eerlijk zijn) gevreesd.
balteam naar Havana. Wat weer de nodige asso
ciaties opriep.
Maar er zijn redenen om aan te nemen, dat
Nixon zich op dit ogenblik nog geen toenadering
tot Cuba zal veroorloven. Op binnenlands terrein
is er de pressie van 600.000 Cubaanse vluchtelin
gen, die nog dagelijks smeken om de spoedige dood
van Fidel Castro. Daarnaast bezit Cuba als „rode
horzel in de kapitalistische Amerikaanse pels"
voor veel Amerikanen nog een traumatische ge
ladenheid, die Nixon met een verkiezingsjaar voor
de boeg niet zal kunnen negeren.
Maar de voornaamste reden, die doet vrezen dat
een ontspanning tussen Washington en Havana
nog toekomstmuziek is, ligt vermoedelijk op het
terrein van de buitenlandse politiek. Zo zou Nixon
met een bezoek aan Cuba of zelfs een verzoenend
gebaar jegens Castro de Russen met hun grote
invloed op dit suikereiland ongetwijfeld ontrieven.
Met zijn bezoeken aan Boekarest, Belgrado en nu
binnenkort Peking heeft de Amerikaanse president
al op Russische tenen getrapt. En met het oog op
de beslissende fase, waarin zich thans de uiterst
belangrijke SALT-besprekingen met Moskou be
vinden, zal Nixon er op dit ogenblik waarschijnlijk
voor waken via een toenadering tot Cuba de Rus
sen nogmaals te irriteren.
door drs. A. v. d. Meiden
MEERKERK Het was eigenlijk wel te verwachten dat prof. Velema het er niet
bij zou laten zitten. Velen met mij zullen genoten hebben van de fijnzinnige en bewogen
belijdenis die doorklonk in de bespreking die ds. Buskesop 2 oktober in dit blad
wijdde aan Velema's boek over Kuitert, maar wellicht even zovelen zullen erbij ge
dacht hebben: dat is natuurlijk geen boekbespreking.
Als Velema daarover valt en een artikel in de
krant schrijft heeft hij niet helemaal ongelijk:
we weten nu nog niet als geïnteresseerde
krantenlezertjes wat Velema heeft geschre
ven, en, 't spijt me dat te moeten zeggen, na
Velema's stuk weten we nog minder.
't Is niet als verwijt bedoeld aan de redactie
van dit blad, maar men zou toch even aan de
lezers moeten denken. Ik heb in het vak altiid
geleerd: „keep readers in mind" en daarmee was
dacht ik bedoeld dat je aan een groter publiek
duidelijk moet maken, in kort bestek en ver
staanbaar Nederlands, waar het om gaat. Dat is
de informatieve en communicatieve functie van
de krant.
Geslepen lenzen
Wat hebben we hier op tafel gekregen? Mag
ik dat illustreren met een bekend schema uit
de communicatie-leer? Eerst schrijft Velema een
boek. Daarin geeft hij een be^ld van de theolo
gie van Kuitert. Niet Kuiterts werkelijke theo
logie, want dat kan hij niet. Hij gaat te werk via
de „selective exposure, perception en retention",
d.w.z. hij selecteert uit Kuiterts werk, hij kiest
onbewust wat hem aanspreekt, geeft door wat in
zijn opzet past en doet dat alles met een bril
op waarvan de lenzen al lang geslepen waren
voor Kuitert een pen op papier zette. Goed, aan
die beeldvorming ontkomt niemand.
Vervolgens krijgen we een recensie: dat is het
beeld dat Buskes heeft van het beeld dat Velema
heeft van Kuitert. U is er nog, hoop ik?
Buskes heeft voor de gelegenheid ook geen
nieuwe bril laten maken. De lenzen daarvan ziin
geslepen door Barth en Noordmans b.v. Hoe goed
bedoeld, het valt niet mee om een boek van
Velema in de hand te nemen en niet nog weer,
onbewust te denken: en dat zal dan uit Apel
doorn moeten komen?
Tenslotte dan: het beeld dat Velema heeft van
het beeld dat Buskes heeft van het beeld dat
Velema heeft van Kuitert. Allemaal nog aan
wezig?
Een heel klein percentage van de lezers is in
staat de bronnen achter de discussie te controle
ren. Daarom moeten scribenten als Velema en
Buskes in de gaten houden dat er mensen zijn
die het wel eens niet allemaal zouden kunnen
begrijpen en die bepaald niet gesteld zijn op
deze demonstratie van beelden zonder de brood
nodige informatie. In een kroeg, ergens in Am
sterdam, zouden Buskes, Kuitert en Velema het
maar uit moeten vechten, niet over onze hoofden
heen.
Ik zei getroffen te.zijn door de bewogen be
lijdenis in Buskes' woorden. De inhoud van ziin
kritiek op Velema's methode. Kuitert te lijf te
gaan, laat ik rusten. Wat overgekomen is, is dit:
Velema sluit de openbaring van God af bij de
afsluiting van de bijbel als Gods geschreven
Woord. Die openbaring wordt steeds nieuw, maar
er is geen sprake van een nieuwe openbaring na
en naast de Schrift. Buskes sluit God a.h.w. niet
op in de bijbel, maar ziet hem als Bondgenoot-
God die zich steeds weer openbaart in de ge
schiedenis. Zo kan God zich openbaren in de ge
weldige sociale veranderingen in deze wereld.
Velema zal het niet opzettelijk gedaan hebben,
maar in zijn hele stuk over openbaring komt de
naam van Christus niet voor. Ik weet dat hij een
christo-centrische theologie huldigt, maar het is
buitengewoon vreemd dat hij in staat is zijn
openbaringsvisie neer te schrijven zonder Hem
te noemen in Wie wij het naar ons gewende ge
laat van God zien.
Achteraf nadenken
Ons theologiseren is na-denken: wij kunnen al
leen maar „achteraf" na-denken over de weg
van God naar ons in Christus. God openbaart
zich niet in de Schrift, in deze zin dat Hij daar
mee gezegd heeft wat hij te zeggen had.
Hij openbaart zich in de vleeswording, in
Christus, aan wiens'liefde en lijden wij ali
meente gestalte dienen te geven in de were
over wie de Schrift spreekt. Dat lijkt mij de lof
tinuering van de vleeswording en dus va re:
openbaring. Ik heb een lichte huiver als ik
dat Velema toch kan denken over een Goi ran
meer is dan Zijn openbaring. Hij wil vóór x-i
ken, maar hij kan het niet (meer). Hij kan u
anders dan uitgaan van de finale én starl u
Gods in de vleeswording van Christus. Die ni.
municatieve wil van God is beslissend en 'H
ons genoeg, JtK
Ook deze Christus die van zijn disci ter.
vraagt Hem na te volgen, d.i. de vleeswordii 'lér
demonstreren in de wereld door „de gestalti jgl.
een mens" aan te nemen laat zich niet i iseh
Schrift vangen, wel door de Schrift illusti 5"j'
verlichten. Wij weten van Hem door de Sc 0
wij ervaren Hem door nu en hier te leven zc
Hem en de naaste. Zo weten wij van geen ai ,"a
God dan de God die communicatie met ons eau
in Christus. Al ons spreken buiten Christu
is on-communicatief en dat geldt ook van
preken in de kerk en het zingen in de gemi lk-
Het is niet voor niets dat kerken van bep "Pel
gereformeerde signatuur het nu al eeuwen
nen uithouden in de diensten van de gem
te zingen zonder de naam van Christus o
lippen te nemen, aan de psalmen genoeg hei D
Men mag hun wel eens vragen of hun Ch u.
centrische belijdenis soms lippendienst is. |üd
Waarom vrijzinnig? *c
Tenslotte kom ik nog even op de beelde
rug. Het is echt jammer dat Velema in zijn t
en nu weer in zijn artikel het woord vrijz *le
gebruikt. Er zijn nog maar weinig menser ,u 1
weten wat vrijzinnig is. In Velema's kri t>m\
stellig ook. Het woord is een stereotiep. Rer"
beelden komen bij de orthodoxe lezer op:
tusloochening, spotten met de wonderen, i
kennen van hel en hemel, en maagdelijke
boorte. Men moet in een eerlijke discussie
stereotiepen, die men in diepste wezen hal poti
om aanhang te verwerven, vermijden. De e,el
verstaat er iets totaal anders en stellig veel n
der genuanceerds onder dan Velema. Ook lt
die beeldendienst moeten wij ons hoeden.
(Drs. Van der Meiden, die theologie hef
studeerd Is hoofd van de afdeling voorli'
van de rllksunlversltelt In Utrecht.'
iple
lag