„Je straf begint pas na
ontslag uit gevangenis"
Modeshow in
ziekenhuis
Leerplan van school voor
journalistiek afgekeurd
J
EX-GEDETINEERDEN OVER HUN „VERLEDEN":
Toeristisch topjaar
voor de Spoorwegen
Leveranciers
electriciteit
boos om BTW
Geheimzinnigheid
bij bezoek aan
gevangenis Breda
Kinderzegels 1972
dragen beeltenis
van de prinsjes
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1971
I
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De ex-gedetineerden, vertegenwoordigd in, de
i erenigingsraad van „Coornhert-Ligt", hebben gisteren hun wensen
jeuit. Zij hebben daar alle reden voor, omdat de positie van ex-
jedetineerden haast onmogelijk is in de maatschappij. „Je straf be-
j."int pas, wanneer je uit de gevangenis terugkomt", zegt Tjakk Roman.
gen gevangenen is, dat het zo moei
lijk is zich te organiseren. Niemand
wil kenbaar maken, dat hij in de ge
vangenis heeft gezeten.
Wensenpakket
De ex-gedetineerden, die onderdak
hebben gezocht bij de Coornhert-Li-
ga, een organisatie van studenten en
{Sollicitanten, die niet hebben „ge-
gaan voor. Zo was het voor
i bankdirecteur, die had gezeten,
>en nog maar mogelijk bankwer-
den.
m
'l groep Kamerleden bracht gister
gen een bezoek aan de Bredase
angenis. Op de foto, bij het ver
laten van het gebouw, van links naar
rechts B. de Gaay Fortman, mej. mr.
A. Goudsmit en mr. A. Geurtsen.
ich uit
leiden
er die
van
en of
afzoi
It kur
en', zei
'an een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Voor de
lerlandse Spoorwegen wordt
1 toeristisch gezien een top-
r. De reizenomzet is over de
e linie enorm gestegen, in
unige gevallen zelfs met
er dan 25 procent.
r. G. H. Rahmeijer van de afde-
toerisme van de NS noemde gis-
'idag op een persconferentie als
ijke oorzaak hiervan het weer
tir worden van het eigen land.
ook de loonsverbeteringen spe-
ilgens hem een rol. Ervaring en
:oek hebben geleerd dat bij een
ijging van tien procent de uit-
aan toeristische goederen en
ien samen stijgen met zestien
'ittien procent.
Stijging 65-plussers
55-pluskaarten zijn gestegen
|_enkele duizenden tot bijna
W.eind augustus 1971. Dat bete-
1 dat meer dan tien procent van
Nederlandse bevolking van 65 jaar
wider van deze kaarten gebruik
n de Tienertoerkaart werden er
85.000 verkocht, in 1970 bijna
00 en dit jaar bijna 165.000. Deze
>ng kwam tot stand ondanks de
fsverhoging van twintig naar
ntwintig gulden.
8-daagse Kris-Kras-abonne-
waarvan er vorig jaar 105.000
Ien verkocht, zal dit jaar waar
lijk een verkoop van 115.000
n De achtdaagse reizen hebben
laar 20.000 deelnemers gekregen,
vorig jaar nog 16.000. De reizen
a in'hoofdzaak naar Zuid-Lim-
maar ook Twente, Zeeland,
bnd en Drente waren in trek.
litrips stegen van 19.800 naar
deelnemers. Het „wandelen
NS" zal dit jaar zeker 50 000
piers trekken, tegen vorig jaar
000. De NS-vakantiedagt.ochten
aanhang stijgen tot 220.000 per
augustus, tegen 180.000 over het
zomerseizoen van 1970.
vinciale besturen van Friesland en
Noord-Holland aan het overleggen
over een vorm van voortzetting van
de exploitatie gedurende ten minste
tien jaar.
deskundigen die zich bezighouden
met het strafrecht en de criminologie,
hebben een pakket van 38 wensen.
Een grote grief, vooral van de ge
detineerden, is het niet nakomen van
artikel 26 van de gevangeniswet.
In dit artikel staat, dat de straftijd
dienstbaar moet worden gemaakt aan
terugkeer in de maatschappij. Daar
komt in de meeste gevangenissen
niets van.
Wat de ex-gedetineerden ook dwars
zit, is dat iedereen het erover eens is,
dat de straffen anders moeten wor
den uitgevoerd, maar er gebeurt
niets.
Het doel van de actie van de ex-
gedetineerden is de publieke opinie
tegenover ontslagen gevangenen te
veranderen en een eind te maken aan
discriminatie.
Slecht voorbeeld
De overheid geeft een slecht voor
beeld. Alleen in beter betaalde func
ties is het soms mogelijk een aanstel
ling bij het rijk te krijgen. Maar ge
meente en provincie nemen niemand
aan. Bovenaan de lijst van wensen
van de ex-gedetineerden staat een
menswaardige behandeling tijdens
detentie. Als je gevangen wordt gezet
is duidelijke voorlichting nodig over
de rechten en plichten, maar hier
ontbreekt veel aan. Bij arrestatie
moet direct een raadsman worden
toegewezen. Verder ontbreekt het
aan voorlichting over het proces. De
gedetineerde krijgt wel het boekje
„Nu u hier bent", maar de inhoud
Bonden mogen over
melkprijs meepraten
Van onze soc.-economische redactie
RIJSWIJK De consumptiemelk-
bedrijven hebben zich in een gesprek
met vertegenwoordigers van de vak
beweging bereid verklaard, de vak
bonden voortaan te betrekken in het
overleg over de melkprijzen.
In de commissie consumptiemelk
prijzen van het produktschap voor de
zuivel, waarin behalve ondernemers-
en werknemersbestuursleden van het
produktschap ook rechtstreeks door
het bedrijfsleven afgevaardigde advi
seurs meepraten, bestond een algeme
ne bereidheid de vakbeweging voort
aan mee te laten praten over de
melkprijzen.
Men vond enerzijds, dat nu de rege
ring de prijzenbeschikking heeft inge
trokken, de verantwoordelijkheid voor
de prijzen primair bij de ondernemin
gen ligt. Anderzijds vonden de commis
sieleden dat het voor de hand ligt dat
het produktschap, al heeft het formeel
geen taak bij de prijsvaststelling,
voortdurend „een vinger aan de pols"
zal moeten houden. Over de wijze
waarop het overleg in of met het pro
duktschap moet worden gepleegd zul
len de comsumptiemelkbedrijven zich
in eigen kring nog nader beraden.
0 Een jury van 12 man in Montreal
heeft de 19-jarige Lortie schuldig be-
yonden aan de ontvoering van de
minister van arbeid van Quebec,
Pierre Laporte.
Laporte werd op 10 oktober van
het vorig jaar ontvoerd en acht da
gen later dood aangetroffen.
Lortie zal op 22 november gevon
nist worden.
ervan is onvoldoende. De gevangene
heeft voorts recht op ander en zinvol
ler werk dan het maken van was
knijpers en het inpakken van dames-
verband.
Er zou een gewoon loon uitbetaald
kunnen worden, waarvan een deel
wordt besteed als schadevergoeding
aan het slachtoffer van de misdaad.
Reinoud Grippeling zegt: „Je voelt
je soms een. zwakzinnige". Toegang
van pers, televisie en radio tot de
gevangenissen zou bijdragen tot ver
betering van de toestand. In het alge
meen moet er meer contact zijn met
de maatschappij. Dat zal na de straf
de overgang makkelijker maken.
Grote grief
Een grote grief is ook de censuur.
De bezoekregeling laat veel te wen
sen over. Bijna iedere gevangene
heeft gezinsmoeilijkheden. Deze moe
ten in een kwartier of een half uur
uitgepraat in aanwezigheid van een
bewaker. De Coornhert-Liga die 19
oktober in het openbaar zal treden,
heeft een aantal va'n deze wensen
overgenomen. De ex-gedetineerden
zijn blij met deze steun, want ze voe
len zich vaak in de steek gelaten, ook
door de politieke partijen. De ex-ge
detineerden maken een uitzondering
voor mejuffrouw Anneke Goudsmit
en prof. Diepenhorst.
Van een verslaggever
BREDA Vijf Kamerleden
hebben een bezoek gebracht aan
de Koepelgevangenis te Breda.
Dit bezoek is echter in een waas
van geheimzinnigheid gehouden.
De kamerleden bezochten de
gevangenis naar aanleiding van
klachten van gedetineerden, die
via een naar buiten gesmokkelde
brief in de pers terecht zijn geko
men. De adjunct-directeur van de
Koepelgevangenis, de heer J.
Brouwer, wilde na afloop van het
bezoek niet meedelen of de Ka
merleden met hem hadden gespro
ken. Hij venvees naar de voor
lichtingsdienst van het ministerie
van justitie, maar deze dienst
heeft dinsdag al laten weten zich
niet met het bezoek te zullen be
zighouden.
Persfotografen en journalisten
werden geweerd. Alleen een ca
meraman van de NOS en een ge
luidstechnicus kregen toestem
ming om tussen de buitendeur en
de deur van het binnenterrein
enkele opnamen te maken.
Het Eerste Kamerlid dr. E,
Brongersma (PvdA) en de Twee
de Kamer-leden mejuffrouw G.
Cornelisscn (KVP), mejuffrouw
A. Goudsmit (D'66), dr. B. de
Gaay Fortman (PPR) en mr. A.
Geurtsen (VVD), zullen een rap
port opstellen voor de staatsse
cretaris van justitie.
Van onze onderwysredactie
UTRECHT Het ministerie van onderwijs heeft het nieuwe leer
plan van de School voor de Journalistiek afgekeurd. Als redenen
daarvoor worden onder meer genoemd dat de studenten zich te
vrijblijvend kunnen opstellen, de taak van de docenten te vaag om
schreven is, de verantwoordelijkheid voor het onderwijs te onduide
lijk is vastgelegd en de urentabel te weinig gedetailleerd is.
gei t,
.rol nini
iwingen 35
n, en de a
geving
Meeu»
ilaan en
s het
naatreg
n om
panni
erekena
1 jen
Verdubbeld
toeristische bootdienst Enkhui-
'avoren, die in 1965 op aan-
van de provincies Friesland en
«-Holland door de NS moest
'en voortgezet, zag zijn reizigers-
al in zeven jaar verdubbelen, van
31000 tot ongeveer 63.000 in dit
De NS vinden dat deze dienst
«oidelijke toeristische functie
en zijn dan ook met de pro-
Hef is bekend dat de school voor de
journalistiek niet bepaald het troetel
kind !uan het ministerie van onder
wijs is. De school begon anderhalf
jaar geleden een strijd op leven en
dood voor vernieuwing van onderwijs
en bestuur. Sindsdien is zij bij minis
terie en dagbladuitgevers wel wat uit
de gunst geraakt.
De school was daarom al blij wan
neer er nog enkele mensen waren die
haar het voordeel van de twijfel gun
den. Op meer kon de school ook niet
rekenen, omdat zij de crisis van vorig
jaar nog steeds niet te boven was.
Het is nu eenmaal makkelijker een
curatorium en een directeur te laten
vertrekken dan de bestuursvorm en
het onderwijs werkelijk te vernieu-
Op papier rond
Die democratische bestuursvorm is
inmiddels op papier rond. Afgewacht
moet worden of de school dit waar
kan maken. Ook het nieuwe leerplan
is ten lange leste gereed gekomen.
Het is, zoals gebruikelijk, aan het mi
nisterie van onderwijs ter goedkeu
ring toegezonden. Meestal zal dat een
formaliteit zijn, in dit géval werd het
leerplan echter zeer kritisch bekeken
en tot verbazing van de schoolge
meenschap afgekeurd. Morgen zul
len vertegenwoordigers van het mi
nisterie en van de school over de
hierdoor ontstane impasse gaan pra
ten.
De resultaten van dat gesprek moe
ten worden afgewacht, maar er is wel
alle aanleiding om enkele algemene
bedenkingen te maken tegen de brief
die de chef van de afdeling sociaal
pedagogisch onderwijs van het minis
terie, de heer J. J. Rietmulder, aan de
curatoren van de school geschreven
heeft. Die brief eindigt met de con
clusie dat de studenten zich te vrij
blijvend kunnen opstellen, de taak
van de docenten te vaag oms'chretven
is, de verantwoordelijkheid voor het
onderwijs te onduidelijk is vastge
legd, de urentabel te weinig gedetail
leerd is en de toetsing van de studen
ten met de wet in strijd komt (geen
eindexamen met diploma, maar een
„dossier" waarin staat wat de student
allemaal gedaan heeft, desgewenst
met een beoordeling door de examen
commissie).
Handgrepen
Eerst een paar voorbeelden van de
onwelwillende interpretatie die het
ministerie aan het leerplan geeft. Het
leerplan noemt als een onderwijsdoel:
het aanleren van de handgrepen van
de journalistieke vormgeving. Vraag
van het ministerie: wat zijn handgre
pen? Een andere doelstelling is vol
gens het leerplan dat de student
maatschappelijk verschijnselen leert
analyseren en tvoorzien. Het mfniste-
rie leest hier: „alle" maatschappelijke
Rood/wit/zwarte slipover met ki
monomouwtjes op pantalon met
bandplooitjes en omslag. Rechts een
Bordeaux-rode trui met visgraatdes
sin op een khakikleurig tweede pof
broek.
Dr. Ozinga en de EO (2)
Ik ben het met de heer Hoogen-
raad eens, dat de EO er niet geko
men was als de NCRV had willen
samenwerken. Dat de koers van de
NCRV nu anders gaat worden, is
een bewijs dat ze zelf vinden dat
het niet goed ging. Soms dacht je:
nu kan je de C. in de naam gerust
weglaten. Daarom is de EO opge
richt. De breuk is er nu eenmaal,
wat erg jammer en moeilijk te
herstellen is. Wij hopen dat de EO
positief zich steeds mag blijven
richten op hetgeen naar Gods wil
is.
Sliedrecht H. B. Wijtman
„Oude forten van
recreatief belang"
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Een werkgroep van
de „Stichting Recreatie" meent dat de
oude militaire forten en verdedi
gingswerken een duidelijke recreatie
ve bestemming moeten krijgen.
De werkgroep, waarin onder andere
het ministerie van CRM, de chef-ge-
nerale-staf en Staatsbosbeheer zijn
vertegenwoordigd, komt in een rap
port tot de conclusie dat de oude mi
litaire werken over het algemeen van
grote landschappelijke betekenis zijn.
Deze werken vormen fraaie onder
delen van de groenvoorziening, door
hun ligging, het omringende water en
de beplantingen. Om te voorkomen
dat aan deze waarde afbreuk wordt
gedaan, bepleit het rapport dat deze
fortificaties met name als ze geen mi
litaire functie meer hebben, toch on
der rijkstoezicht moeten blijven
staan.
Afhankelijk van de omgeving en
plaats kunnen de forten volgens de
werkgroep voor dagrecreatie, of als
steunpunt op toeristische routes wor
den gebruikt. Ten behoeve van jonge
ren-activiteiten zouden sommige for
ten als onderdak kunnen dienen.
verschijnselen, en zegt dan dat dit
veel te veel is. Inderdaad is het niet
gering wat de school wil (ook als men
dat „alle" weglaat), maar er worden
wel nog verhevener doelstellingen
nagestreefd in het onderwijs. Het la
ger onderwijs was vroeger de weg tot
..alle maatschappelijke deugden". En
het wetenschappelijk onderwijs leidt
nog steeds op o.a. voor zelfstandig
wetenschappelijk onderzoek en tot
maatschappelijk verantwoordelijk-
heidsbesef. Een ander voorbeeld: het
ministerie betwijfelt of een student
werkelijk vijf talen moet leren. Maar
het leerplan bedoelt een keuzemoge
lijkheid uit vijf talen. Een laatste
voorbeeld. Als vereiste vooropleiding
noemt het leerplan: gymnasium,
atheneum, havo of een vergelijkbare
opleiding. Vraag van het ministerie:
wat is Vergelijkbaar? Verwacht men
dan een opsomming van alle buiten
landse diploma's en binnenlandse uit
zonderingen?
Vraag
Belangrijker dan al deze futiliteiten
is intussen de vraag hoe ver de be
moeienis van het ministerie met on
derwijskundige zaken behoort te
gaan. Formeel heeft het ministerie het
recht een leerplan af te keuren. Maar
is het ambtelijk apparaat onderwijs
kundig wel bevoegd zo diep in te
grijpen in het onderwijs? Het lijkt of
het ministerie beter weet hoe de op
leiding van journalisten eruit moet
zien dan de studenten, docenten en
curatoren (mensen uit de dagbladwe
reld en van de universiteiten) die sa
men anderhalf jaar aan het leerplan
werkten. Bovendien schijnt het mi
nisterie te denken dat een gedetail
leerd lesrooster de garantie geeft dat
het onderwijs goed is. Maar wie be
paalt dan wat goed onderwijs is en
hoe kun je dat ooit controleren?
rpER ERE van een zieke journa-
-*• lisfe gaf Peter van de Haar zijn
show in een Amsterdams zieken
huis. De omgeving was al even onge
bruikelijk als het publiek leerling-
verpleegsters, herstellende zieken
dat bijzonder enthousiast reageerde.
De afwisseling op de dagelijkse gang
van zaken werd kennelijk erg op
prijs gesteld.
Peter van de Haar heeft het zelf
maken van eigen modellen opgegeven
voorlopig, naar hij hoopt omdat
het niet meer op lonende wijze ge
daan kan worden. Hij ontwerpt nu
voor verschillende confectionairs en
verkoopt in zijn eigen zaak Franse
boutique-confectie van bekende
grootheden, zoals Rech, Hechter,
Yack, Cacherel.
Het liefst ziet hij zijn klanten al
lerlei onderdelen van diverse her
komst bij elkaar combineren en af en
toe weer een enkel stukje bij kopen
om de combinatie verder uit te brei
den. Op die manier hoeft het niet
telkens zo'n grote financiële aderla
ting te worden.
Want het ligt voor de hand, dat
deze kleren niet goedkoop zijn. Fran
se kleren zijn dat zelden en die van
bekende huizen allerminst. Men kan
zich al combinerend aan matte, ge
dempte tinten houden, zoals khaki,
legergroen, bordeaux, maar het is
precies even goed om felle kleurtjes
naast elkaar te zetten hardgroen,
hemelsblauw, paarsblauw, of rood,
geel en groen.
Zo is een plooirok in groen-blauw-
geel zigzagmotief gecombineerd met
een korenbloemblauwe gebreide bla
zer en een groene slipover, een kort
bontjasje van hardblauw acryl ape-
haar wordt gedragen op een felgroene
pantalon. De pantalons zijn van een
nieuw typemet plooitjes aan de
band gezet en gelukkig weer zakken,
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM De Nederlandse
elektriciteitsbedrijven hebben al
aan de bel getrokken bij het mi
nisterie van economische zaken
over de BTW-verhoging voor
stroom, die zij 'met grote veront
rusting ontvangen hebben'.
Dit bleek uit een verklaring van
directeur ir. J. H. Bakker in het bol
werk van de samenwerkende elektri
citeitsbedrijven, gisteren in Arnhem.
„Wij hebben alle begrip voor de
moeilijkheden van de regering, die
met een onvoorstelbaar gat wordt ge
confronteerd, maar ons ontgaat waar
om daarvoor de systematiek van de
BTW moet worden doorbroken," zei
ir. Bakker. Altijd heeft vooropgestaan
dat de eerste levensbehoeften onder
het lage 4-procent tarief van de BTW
zouden vallen, en tot die eerste le
vensbehoeften horen alle vormen van
energie. Nu wordt het tarief voor
elektriciteit op 14 procent gebracht,
terwijl gas en huisbrandolie met 4
procent belaft blijven.
Als er dan honderd miljoen gulden
extra belasting uit de energiesector
müet komen, dient dat eerlijk over
alle energievormen te worden ver
deeld, menen de elektriciteitsbedrij
ven. Nu zijn mensen die verkozen
hun aardappelen elektrisch gaar te
maken in plaats van op gas, plotse
ling tien procent duurder uit.
ze sluiten (knoopsluiting-) nauw om
de bips en hebben ruime pijpen.
Ook zijn er pantalons met een pof
bij de enkels, zoals bij een trainings
pak. (Bij de zittende figuur uitge
voerd in khakikleur "met bordeaux-
met-khaki jumper; de staande draagt
een pantalon met omslagen en een
slipover in kimonostijl). De broek-
pakken, die als een geheel zijn be
doeld, hebben een uitgesproken spor
tief karakter.
De rokken zijn van miniformaat of
komen net boven de knie, de enkele
geconfectioneerde modellen, die Peter
van de Haar van zichzelf liet zien,
zijn tweekleurig met een bind cein
tuur in de rug; voor kleine maten
zijn ze mini, voor grotere worden ze
langer geleverd. Enige erg mooie
Franse mantels hebben een heel groot
ruitmotief in degraderende kleuren,
er zijn er ook van soepele eenkleurige
tricotage.
Van een onzer verslaggevers
LAREN (NH) De kinder
postzegels voor 1972 zullen de
beeltenissen dragen van de drie
zonen van het kroonprinselijk
gezin. Dit zei gisteren drs. Ph.
Leenman, hoofddirecteur van de
PTT, tijdens de presentatie van
de nieuwe kinderpostzegels 1971,
in de Singer-conecrtzaal in
Laren.
IHet voorspel van de 45ste kinder-
postzegelaktie begint woensdag 29
september, wanneer meer dan een
half miljoen schoolkinderen met de
bestelenveloppen op pad gaan.
In Laen .vond in aanwezigheid van
Vertegenwoordigsters van de bijna
400 plaatselijke damescomités de
symbolische verdeling plaats van de
opbrengst-1970: ƒ5.100.000. Aan afge
vaardigden van 12 instellingen op het
terrein van de kinderbescherming
werden grote bedragen uitgereikt. De
verdeling, geleid door mr. Joh. Visser
(Nationale Federatie), gaf het volgen
de beeld te zien:
Stichting r.k. Kindertehuizen, Sche-
veningen 150.000; Pro Juventute,
Amsterdam ƒ110.000; Nat Fed. Geest
Volksgezondheid 175.000; Legers des
Heils Hilversum ƒ100.000; Stichting
Aaborg, Groningen ƒ100.000; kinder
huis Reek, Reek ƒ75.000; St. Joseph,
Rijsbergen ƒ75.000; Huize Abshoven,
Munstergeleen ƒ125.000; De Schuil
hoek, Dordrecht 100.000; Roja, Am-
Kinderntra, Oosterbeek ƒ90.520;
Stichting Ned. Kinderhulpplan India,
Den Haag 90.000.
Voorts is er een kwart miljoen be
stemd voor diverse projecten op de
Nederlandse Antillen (waaronder
100.000 voor een groot project ten
bate van misdeelde kinderen), alsme
de ƒ150.000 voor diverse projecten in
Suriname.
De tekenares-ontwerpster van de
zegels 1971, Babs van Wely heeft in
samenspel met het kinderkoor „De
Schellebellen" onder leidipg van Pau
la van Alphen de zegels gepresen
teerd.
