Relatie opbouwen met
Haagse „clochards"
Teen Challenge bindt
strijd aan tegen
vernietigende drugs
a§toomauto kan
eugd beginnen
OPVANGCENTRUM DRUK BEZOCHT
door
Zettie
Leeuwenburgh
van hippie centrum
Bram Coomans
secretaris chr.
werkende jeugd
Evangelische boodschap neemt plaats in
ie
DI'NSDAG 7 SEPTEMBER 1971
--I
ring, maar ook de kerken. „Vijf jaar
geleden is David Wilkerson in Neder
land geweest. Toen dachten wij: het
is nog zo ver weg, maar niemand
heeft gezien dat de drugs in zo'n
ijzingwekkend tempo hierheen zijn
gekomen."
Woensdag 8 september, 20 uur, pre
senteert Teen Challenge zich voor het
eerst in Rotterdam. In gebouw A-
trium in de Karei Doormanstraat
wordt de film „Run away generation"
vertoont, die speelt rond de hippies in
Californië. Tijdens deze informatieve
bijeenkomst wordt verder het drug
gebruik op deskundige wijze van ver
schillende zijden belicht. Belangstel
lenden voor de problemen rond de
drugs en voor Teen Challenge kun
nen woensdag in Atrium terecht.
De zomeropvang van jeugd-
toeristen in het centrum aan de
Haagse Delagoastraat is voor de
staf van dit project een
schrijnende openbaring ge
worden. Van medio juni tot
2 augustus, de dag waarop het
centrum door geldgebrek ge
sloten werd, zijn de stafleden
geconfronteerd met tientallen
jeugdige Hagenaars, die in hun
zestien of zeventien levensjaren
zoveel mentale opdoffers gehad
hebben dat zij dreigen te ver
drinken in hun problemen. Een
zesde van de ruim 3500 over
nachtingen die het centrum
boekte komt dan ook op naam
van deze Hagenaars. Over de
problemen van deze jongeren
en de maatregelen die getrof
fen moeten worden spraken wij
met drie stafleden, Paul van
der Wegen, Jack Verduyn Lunel
en Frans Schouten. De staf van
de zomeropvang, bestaande uit
vertegenwoordigers van diverse
groeperingen als Sosjale Joenit,
Release, HAJA, georganiseerd
en ongeorganiseerd jeugdwerk,
heeft inmiddels reeds in een
adres aan B en W van Den
Haag om de nodige stappen
gevraagd.
DELFT Bram Coomans, voorzit
ter van de Jeugd- cn Jongercnraad in
Delft is benoemd tot districts-secreta-
ris voor Zuid-Holland, Zeeland en
West-Brabant van de Christelijk So
ciale Jeugd Organisatie Werkende
Jeugd. Al tien jaar lang is de heer
Coomans actief in het jeugdwerk,
waarvan de laatste zes jaar speciaal
voor de werkende jeugd.
Donderdag neemt hij afscheid van
de Jeugd- en Jongerenraad in Delft.
In zijn nieuwe funktie zal hij kunnen
steunen op een twee jaar lange erva
ring met het Delftse gemeentebe
stuur.
DEN HAAG „In feite is het
een nieuwe groepering clochards.
Zestien- en ze ventien jarigen uit
alle geledingen die voortdurend
botsen met de maatschappij.
Door zeer uiteenlopende facto
ren. Velen zijn van internaat
naar internaat gestuurd en op een
gegeven ogenblik, omdat zij zo
moeilijk waren op straat gezet.
Te vroeg echter. Zij voelden
zich op die manier een speelbal.
Bij anderen liet een mislukt
huwelijk van de ouders pijnlijke
en opstandige sporen achter. Er
zijn talloze factoren die tot de
botsingen met de maatschappij
geleid hebben. Voor de „nieuwe
clochards" komt er evenwel nog
een handicap bij. Zij zijn op een
leeftijd dat ook ndg enorm ge
worsteld moet worden met jezelf
om je eigen identiteit te vinden."
Dc drie stafleden van de zomer-op-
vang tekenen op deze manier de
geestesgesteldheid van de jeugdige
Hagenaars die de afgelopen maanden
bij hun centrum hebben aangeklopt.
„Niet primair om geholpen te worden.
Ze kwamen niet om er van af te ra
ken, zij kwamen om te praten.
.pe stoomauto krijgt wellicht een nieuwe kans.
vaai
daa
et ge
eg
»t hi
anzi<
ad,
ROTTERDAM „Ik spuit
heroïne. Daarom is er voor mij
geen hoop. Zelfs God kan mij
niet meer helpen". De Ameri
kaanse platte'andsdominee Da
vid Wilkerson hoorde deze
woorden van een teenager bij
een van zijn eerste bezoeken aan
de „asfaltjungle" in New York.
Zij vormden de directe aanlei
ding tot een fanatiek gevecht
met en voor de jongeren in New
York tegen de slopende werking
van de drugs. Een gevecht onder
de moeilijkste omstandigheden
in een wereld die vervuld is yan
eenzaamheid, verbittering, on
vrede en haat tegen de maat
schappij.
Was het tc laat voor deze wanhopi
ge teenager? Ja en nee. Ja, omdat
juist de in haar ogen gehate maat
schappij deze ellende en wanhoop
had moeten en kunnen voorkomen.
Nee, omdat David Wilkerson er ten
stelligste van overtuigd was, dat er
ook voor haar nog redding mogelijk
was mits zij zou kunnen geloven in
en vertrouwen op God. Dat hij gelijk
kreeg, bewijst hij in zijn boek „Het
kruis in de asfaltjungle".
Dit boek vormt de grondslag van
zijn organisatie „Teen Challenge", die
vele centra heeft over heel Amerika
en werkt onder de verslaafden. En
achter de drugs aan kwam Teen
Challenge naar Europa, naar Mün-
chen, waar een voormalige kippen
farm vijftig kilometer buiten de stad
als opvangcentrum dienst doet. Naar
Nederland, waar in koffiebars in Den
Haag, Breda, Groningen en Stadska
naal vele mensen proberen te redden
wat er nog te redden valt.
Het klinkt negatief, defaitistisch
Het
■n Wéerbrengen van de kennis hoe
stoomauto tot rijden kan
De orden gedwongen, doet denken
e rul an de gasman die aan een
Ifabeet, zojuist uit het stenen
Iperk" overgebracht, uitlegt
hij een keukengeyser moet
ienen. Misschien onthoudt
jófcanalfabeet het woord „waak-
de vlam in het apparaatje
Rij de voituur van Louwman,
roortijdig om zeep kwam.
int Louwman hééft sinds kort
stoomauto, de enige in Ne-
irland die de weg op mag, voor
in van een geldig kenteken en
leeuwenstempel in viervoud
het stoomwezen.
Het stoomwezen is iets, dat stoom-
fUnels keurt en afkeurt, of goed, zoals
fc een antieke automobile binnen
|-72 rub-about van Louwman, die
it zijn technische rechterhand P.
»rt alle snelheidsrecords verbrak en
een antieke automobile binnen
maand de weg op ging, goedge-
1 Turd en wel.
Dit had Evert niet moeten doen,
'ore c ant bij Voorschoten notabene kreeg
ras o i«jn trekken thuis. Dat was gedu
bde de 16de PAC-rit van Utrecht
Noordwijk, waaraan 120 antieke
M€fto's deelnamen, waaronder het
djzer van Evert.
Tot Voorschoten ging het goed. Vo-
zaterdag, toen de 371 vlampijpjes
ïf water verhitten tot stoom en twee
ligers in eenparige beweging, met
j Domstoten onder en boven, de wie-
n aan het draaien brachten, Vele
s van een soort wasbenzine lever-
n aan het stoomvaartuig snelheden
l 70 km per uur en alles was wel
|n boord.
it het ijzertje in het spaarbran-
j rtje het begaf en een vlammetje
it mooi rond-blauw was, ongeveer
een hangsnor, maar verscheidene
nten uitspoot, in héél andere kleu-
dan bedoeld.
Farvi
aapsl
Rlo
in 6
bestuurder van een stoorn
is meer machinist dan chauf-
Kraantjes, metertjes, buis-
en piefjes des nachts besche-
door een carbidlamp.
„We werken het liefst met mensen,
die ervaring hebben met het werk
onder verslaafden", zo vertelt hij. „Er
wordt dan ook een bijzonder strenge
selectie toegepast b'ij het uitzoeken
van deze medewerkers, omdat dit
werk niet alleen geduld en volhar
ding eist, maar ook bijzonder afmat
tend kan zijn."
zelfs, maar de vernietigende werking
van de drugs is zo snel, dat de
Teen Challenge-medewerkers weten
vaak uit ervaring dat zij inder
daad alles op alles moeten zetten om
nog meer ellende te voorkomen. Het
betekent een strijd, die ontzettend
veel doorzettingsvermogen en vooral
geduld vergt.
KOFFIEBARS
Wie en wat is Teen Challenge pre
cies? Een interkerkelijke organisatie,
waarbinnen predikantén, artsen en
zakenmensen zich hebben verenigd.
Zij werken vanuit de koffiebars on
der de verslaafden, die ook in Neder
land een steeds groeiend percentage
van de bevolking vertegenwoordigen.
Ook in Rotterdam, waar bij een on
derzoek onder examenkandidaten is
gebleken dat 8,8 pet. drugs gebruikt.
Uit dit percentage blijkt dat Teen
Challenge ook in Rotterdam een taak
te vervullen heeft. Zo hebben verte
genwoordigers van onder andere de
Hervormde Kerk, de Gereformeerde
Kerk, de Baptisten Gemeente, de
Vergadering van Gelovigen, de
Pinkstergemeente en de Christen
Studenten er voor gezorgd dat deze
organisatie ook in Rotterdam kan
gaan werken. Met de gemeente Rot
terdam is men in onderhandeling
over een pand liefst in de binnen
stad waar een koffiebar kan wor
den ingericht.
Secretaris van Teen Challenge Rot
terdam is de heer J. W. Embregts.
EX-VERS LAAFDEE
„Vaak ook krijgen wij uitstekende
medewerking van ex-verslaafden, die
zo mogelijk nog fanatieker in hun po
gingen tot hulp zijn, dan anderen.
Waarschijnlijk omdat zij zelf hebben
ondervonden, wat het betekent om
„verslaafd" te zijn. Bovendien kennen
zij de taal en de gewoonten van de
druggebruikers en kunnen dus op
straat makkelijker contact zoeken en
verslaafden meebrengen naar de kof
fiebars, waar met hen wordt gespro
ken en hen gewezen wordt op de
waarheid van het evangelie."
De koffiebars zijn gezellig inge
richt, vertolken de sfeer van de jon
geren. Alleen, er worden geen pop
concerten gegeven, er wordt geen
kunstmatige subcultuur gekweekt.
Er kan worden geluisterd naar
bandrecordermuziek, men kan er ta
feltennis, er wordt gediscussieerd, en
bovenal, Teen Challenge brengt daar
jde evangelische boodschap, die de
plaats moet innemen van de hippie
cultuur.
„We zoeken eerst naar de oorzaak",
vertelt de heer Embregts. „Maar al te
vaak blijkt dit een gevoel van onvre
de met de maatschappij en de kerk te
zijn. Zij kunnen deze harde maat
schappij niet aan, evenals de twijfel
die zij kennen ten aanzien van God.
Dan zoeken zij naar een vlucht: de
drugs, die slechts een schijnwereld
scheppen, een tijdelijke rust en dwin
gen tot het gebruik van meer en
meer..."
„Natuurlijk moeten de verslaafden
zelf willen meewerken. Doen ze dat
niet, dan ben je ze zo weer kwijt.
Plaats een „niet-willende" in een on
bekende omgeving, ver van zijn
„vrienden" en handelaren, en toch
weet hij binnen een half uur waar
hij drugs kan krijgen. Het ergste van
alles is, dat de leeftijdsgrens van de
verslaafden steeds lager komt te lig
gen. Velen beginnen op twaalf- of
dertienjarige leeftijd met hasjiesj en
gaan voor zij vijftien ,zijn al over op
sterkere middelen zoals bijvoorbeeld
heroïne of lsd."
Als mens, die veel met de ellende
van de verslaafden te maken heeft en
voor hen vecht, ziet de heer Embregts
toch ook de fouten. „Wij zijn te laat",
zegt hij. En met dat wij bedoelt hij
niet alleen de maatschappij, de rege-
De drie wegenwachters in de ach
terhoede wreven zich in de handen
en meldden zich deskundig terplaat
se „laat maar 's kijken." De gele rid
ders echter mompelden al spoedig
iets over klussen elders, die dringen
der waren en de heren Louwman en
Kort lieten zich thuis brengen.
Museum
Het geval, dat na de import uit
Amerika nauwelijks te hoefde opge
poetst zo mooi wastie staat nu
in Louwmans automobielmuseum,
rustig zijn beurt af tewachten om
gerepareerd te worden. Hoe lang dat
duurt, kan tefchnicus Kort op geen
maand na voorspellen. „Eerst moet de
spaarbrander eruit, dan zien we ver
der. Je weet nooit welke onderdelen
moeten worden nagemaakt."
De heer Kort heeft de stoomauto
een maand onder handen gehad en
dat was voor hem voldoende om te
weten hoe het geval bediend moet
worden. De stoomauto is niet ge
maakt voor zenuwzieken, al bestaan
er stoomauto's die zonder te schake
len ruim 200 km per uur rijden. De
tijd die nodig is om de automobiel
rijklaar te krijgen, neemt een half
uur in beslag en dan moet er niet té
veel tegen zitten.
Het principe van de stoomauto is
eenvoudig. Gedemineraliseerd water
om in de verhittingsruimten roest
en verontreiniging te voorkomen
wordt tot stoom verhit en naar zui
gers geleid die de wielen in beweging
brengen. Maar de bij-apparaten d»e
nodig zijn om de stoom onder de juis
te druk te krijgen en te houden, 21
atm., zijn veelomvattend, Talloze kra
nen krijgt de automobilist te bedie
nen en meters in het oog te houden.
Om van het. branden van de' carbid
lampen nog te zwijgen.
Proeven
De automobilist uit de jaren 1910
was meer sportsman dan automobi
list: hij moest bovendien bepaald
technisch zijn, om zijn overigens hou
ten rijpaard in werking te krijgen.
De moeilijkheden en de bewerkelijk
heid zijn er de oorzaak van gewor
den, dat de huidige benzinemotor de
concurrentiestrijd won. Al worden in
Amerika thans weer proeven met
stoomauto's genomen.
Het enige waar zij behoefte aan
hadden was een praatpaal, waar zij
uren tegen aan konden praten. Zij
staan namelijk ontzettend alleen in
de maatschappij, zij hebben er geen
contact mee. Ook niet met hun soort
genoten, met wie zij in groepjes in
kraakwoningen verbleven. Ieder van
de groep wordt namelijk geheel in
beslag genomen door zijn eigen situa
tie en zijn eigen problemen. Hij praat
daar misschien wel over, rr.aar vindt
bij de ander geen gehoor. Die wordt
in beslag genomen door zijn eigen
problemen.
Bij ons praten zij uren achter el
kaar, op de been gehouden door pep
middelen. Pepmiddelen als voedings
bron, zeker hier in Den Haag waar ze
gemakkelijk en goedkoop verkrijg
baar zijn.
Zij blijven er wakker van, drie da
gen en nachten, sommigen zelfs nog
langer. Daarna klappen zij in. Zij
willen-er niet van afgeholpen wor
den, ook al weten zij, wanneer zij een
helder ogenblik hebben, dat zij er ka
pot aan gaan. Een pepmiddel maakt
energie los, het geeft geen energie.
Bij sommigen is het gebruik ervan al
merkbaar. iHun tanden zitten los en
zij hebben haaruitval".
„De eersten kwamen bij ons, nadat
zij uit een kraak woning verwijderd
waren. Daarna is het aantal als een
olievlek geleidelijk uitgegroeid. Zij
klampten ons gewoon aan orr. te pra
ten. Wij hebben intern eerst overlegd
of wij deze jeugdige Hagenaars wel
zouden opnemen. Het centrum was
tenslotte bedoeld voor zomeropvang.
De conclusie van dit overleg was dat
wij die jongeren echter niet op straat
konden laten staan. Wij hebben ze
daarom opgenomen zonder dat dit
overigens ten koste is gegaan van de
jeugdtoeristen. Die hebben wij altijd,
al was het soms wel eens improvise-»
ren, op kunnen vangen. Wel was het
zo dat de jeugdige Hagenaars de
sfee. in het centrum beïnvloed heb-r
ben. In de bar stond de pick up altijd
keihard aan. Dat wilden zij graag. De
jeugdtoeristen die het liever op gi
taarspel en zingen hielden trokken
zich vaak op de slaapzalen terug".
Is Den Haag niet voldoende op
vangcentra rijk waar de „jeugdige
clochards" terecht hadden gekund?
Die zijn er zeker maar daar voelen ze
zich niet thuis, stellen de drie stafle
den. „Het probleem is namelijk dat
de opvang daar is afgestemd op de
burgerlijke middenmoot. Van deze
mensen kun je evenwel geen burger
lijke middenklasse maken, dat willen
ze niet. Je kunt ze alleen maar hel
pen zichzelf te ontwikkelen. Daarom
ook meldden zij zich bij het centrum,
daar werden zij opgenomen in een
groep waar zij zich thuisvoelden. Bo
vendien was ons centrum 24 uur per
dag open."
In het centrum aan de Delagoa
straat zijn de problemen voor dc daar
aanlopende Hagenaars niet opgelost.
Effectieve hulpverlening was daar
naar de mening van de stafleden ook
niet mogelijk.
acnrynend probleem voor een
aantal Haagse jongeren: thuis
loos zyn en blijven.
Daarvoor is het noodzakelijk (in
het adres aan B en W is dat zo letter
lijk gesteld) „dat er een mogelijkheid
komt voor permanente opvang en in
tensievere begeleiding van deze cate
gorie jongeren". Het is pure nood
zaak, wat wij in de Delagoastraat
hebben meegemaakt is slechts het
topje van de ijsberg. De groep „clo
chards" die wij hebben meegemaakt
is groter dan dertig tot veertig. Die
groep zal, wanneer er niets gebeurt.,
bovendien steeds groter worden, de
criminaliteit zal hand over hand toe
nemen en zelfmoorden of verkapte
zelfmoorden zullen niet uitblijven.
Die jongeren, voornamelijk jongens
maar ook meisjes, ziin gewoon niet in
staat om hun moeilijkheden en pro
blemen zelf te overwinnen. Zij moe
ten daarbij geholpen worden. In het
centrum van Den Haag moet een
pand komen waar zij kunnen slapen.
Zij moeten gewoon de zekerheid van
een dak boven hun hoofd hebben
uit kraakwoningen worden zij vroeg
of laat, dat hebben wij wel gemerkt,
verdreven en bovendien moeten zij
daar verzekerd zijn van hun dage
lijks brood. Althans voor de periode
dat zij weer „mens" moeten worden.
In het pand moeten jeugdwerkers
aanwezig zijn tegen wie en met wie
zij kunnen praten en met wie zij een
relatie kunnen opbouwen. Zet er geen
psychologen en psychiaters in, want
dan komt er niemand. Het contact
móet via jeugdwerkers verlopen die
dan op hun beurt weer contacten on
derhouden en overleg plegen met de
psychologen en psychiaters.
Ze zijn vrijwel geruisloos en ver
vuilen niets