Indonesië: een nieuwe
mentaliteit nodig
Topoverleg over plan
voor vooruitgang
h
Thomas a Kempis wer<§
grootscheeps herdacht
Geref. bijbelstichting
werkt aan eigen uitgave
van Statenvertaling
Moclitar Loebis
Een woord voor vandaag
Lanser: CNV op de
bres voor Noorden
Dodenrit dot
stad Gronings
BEROEPÏNGSWEIi]
CNV-voorzitter stelt voor:
Kamervragen over
tbc in Breda
De overweldigende overwin
ning van Sekber Golkar op de
oude politieke partijen van In
donesië betekent ironisch ge
noeg niet dat de regering Soe-
harto de zaken nu naar eigen
hand kan zetten. Meer dan ooit
moet de regering Soeharto. die
thans de absolute meerderheid
heeft in het parlement, de vol
ledige verantwoordelijkheid
dragen voor alle ontwikkelin
gen, of ze nu goed zijn of
slecht.
Economische ontwikkelingen, het
streven naar het op gang brengen
van het economische groeiproces, zal
het eerste zijn waarmee de regering
zich moet bezighouden. De „moder
nisering" van de maatschappij is
nog een ander populair trefwoord
onder militaire leiders en technocra
ten.
HARDE NOOT
Maar zij beseffen dat modernise
ring niet alleen snelwegen, havens,
treinen, vrachtwagens, schepen,
vliegtuigen, telecommunicatie, ra
dio's, televisietoestellen en fabrieken
betekent. Het is veel belangrijker te
weten dat modernisering ook een
kwestie van mentaliteit Is.
En daar komen we bij de harde
noot in het probleem in Indonesië
van de afgelopen 26 jaar, sinds het
Indonesische volk op 17 augustus
1945 bij monde van dr. Soekarno en
dr. Hatta zijn onafhankelijkheid had
geproclameerd.
ZWART MOERAS
Het proces van modernisering van
de maatschappij is enorm van de
juiste koers afgeweken en in ver
warring gebracht en tijdens de
jaren van Soekarno's persoonlijke
bewind onmogelijk geworden
door een zwart moeras van heel
oude culturele opvattingen, waaraan
de meeste mensen tot op vandaag
vastzitten.
De moderne Indonesische intellec
tueel is het beste voorbeeld van dit
probleem. Toen Soekarno op het
toppunt van zijn macht was, gaf een
eminente Indonesische econoom, die
in het Westen was opgeleid, een on
gunstige advies over buitenlandse
investeringen in Indonesië.
President Soeharto
MARXISME
Hij gebruikte marxistische theo-
riëen om zijn argumenten te staven.
Nu beweert hij dat buitenlandse in
vesteringen zeer noodzakelijk zijn
voor de economische ontwikkeling
van Indonesië. En hij spreekt daar
bij over een vrije markt-economie.
De Indonesische economen applau
disseerden geestdriftig toen Soekar
no hen vertelde dat inflatie goed is
als het gaat om de Indonesische re
volutie en dat zij hun westerse stu
dieboeken maar weg moesten gooien.
TRIAS POLITICA
Een hoogleraar in de rechtsweten
schappen steunde Soekarno toen hij
het principe van de „trias politica"
overboord gooide. Maar nu veroor
deelt deze professor Soekarno omdat
hij deze volledige scheiding van
wetgevende, uitvoerende en rechter
lijke macht heeft afgeschaft.
De Vereniging van advocaten had
het besluit van Soekarno aanvaard
de gerechtshoven om te vormen tot
„werktuigen van de Indonesische re
volutie". Maar thans dringt deze
Vereniging aan op volledige schei
ding van de drie machten.
SYMBOLEN
Maar weinig Indonesische intellec
tuelen kunnen erop bogen vrij te
zijn van een dergelijke intellectuele
acrobatie.
Toch is het moeilijk de schuld vol
ledig op de schouders van de intel
lectuelen te leggen. Soekarno over
blufte hen met zijn, aan het traditio
nele denken ontleende, irrationele
kracht, net zoals hij de massa's fas
cineerde en hypnotiseerde met de
oude culturele symbolen.
VADER EN GOD
De propagandisten van Soekarno
zeiden dat hij gezegend was met de
Wahijoe Tsjakraningrat, de door de
goden gegeven macht Zijn wensen
waren de Waarheid. Hij kon nooit
verkeerd doen. Hij was de wijsheid
en de waarheid zelf en de grootmoe
digheid zelf. Hij was vader, hij was
een god.
Hij was zowel Kresjna als Wisj-
noe. Hij bezat dc allerheiligste kris
en was onkwetsbaar voor kogels.
Gatotkatsja, de god-held in de Ja
vaanse Mahabaratha, vloog door de
lucht naar de strijd.
ONTOSENO
Soekarno gebruikte hem als het
symbool voor de stichting van een
luchtmacht, die de sterkste van
Zuidoost-Azië moest worden. Ont-
oseno, de zoon van de god Baroena,
leefde onder de oppervlakte van de
zee En Soekarno moest de sterkste
onderzeebootvloot van Zuidoost-Azië
bouwen.
De Javaanse koningen, aldus de
bestaande geloofsopvattingen, zijn
afstammelingen van Abimajoe. de
zoon van de god Arjoena. En Soe
karno schiep een nieuw Javaans hof
vol pracht en praal in zijn Merdeka
Paleis in Djakarta.
Dit was opwindende stof, die te
ruggaat naar de glorierijke, verloren
oude werelden uit het schemerige
verleden de werelden van rijke
pracht en grote overwinningen.
RATOE ADIL
Het duiken in de wereld A'an dc
Indonesische mythen, magie en mys
tiek is een gevaarlijke ervaring. Het
betekent dat je mensen ontmoet die
zoeken naar de Ratoe Adil (dc
rechtvaardige koning).
Anderen willen de islam zuiveren
en hun kinderen verbieden naar
school te gaan of lid te worden van
politieke partijen of andere organi
saties (die te modern zijn). Weer an
deren wachten op de Imam Mahdi
(een ander symbool van de recht
vaardige koning) die zal komen om
hen te verlossen van alle kwaad en
lijden.
PURITANISME
Dan is er de Oemmat Adam Ma'
rifat Indonesia, die alle geloofsop
vattingen tracht te belichamen van
't oude animisme, islaam, boeddhis
me, confucianisme en christendom.
Nog anderen geloven dat de godde
lijkheid wordt bereikt door sexuele
eenwording en bevrediging van alle
behoeften.
Mochtar Locbis, de schrijver
van dit artikel, is een van de
bekendste journalisten van
Indonesië. H(j is hoofdredac
teur van het onafhankelijke
dagblad Indonesia Raya. Tij
dens het regime van president
Soekarno zat hij wegens zijn
politieke opvattingen geruime
tjjd gevangen.
En weer anderen bepleiten de te
rugkeer naar het puritanisme, het
eenvoudige en reine leven en het
bevorderen van het geestelijk wel
zijn om de zaligheid te bereiken.
IRRATIONEEL
Al deze irrationele krachten zijn
potent geworden in de Indonesische
samenleving en vormen barrières
voor de nationale samenhang en de
eenheid en voor de modernisering.
De regering Soekarno was zelf het
model bij uitstek voor deze mytho-
magisch-mystieke irrationele krach
ten. die niet alleen op het nationale
vlak een rol speelden, maar hun ir
rationele absurditeiten zelfs uit
breidden tot de internationale we
reld.
SPLITSING DER
GEESTEN
Soekarno was de Ratoe Adil, de
Imam Mahdi. Hij was de belicha
ming van de Pandawa-konangën. En
de Pandawa-Koerawa-oorlogen wer
den omgevormd tot confrontaties
tussen de werkelijke revolutionairen
en de ondermijnende contra-revo
lutionairen. de strijd van de nieu
we mogendheden tegen de oude ge
vestigde machten van de nieuw op
gekomen natiën tegen de neo-impe-
rialistische mogendheden.
Dit soort irrationaliteit had een
splitsing der geesten tot gevolg en
bracht het vermogen tot objectieve
waarneming schade toe.
VREEMDELINGEN
De intellectuelen worden aange
trokken door moderne wetenschap
en technologie, die als gereedschap
pen kunnen dienen voor modernise
ring en economische ontwikkeling.
Maar tegelijkertijd worden zij ge
plaagd door een diep wantrouwen in
buitenlandse elementen en door uit
barstingen van vreemdelingenhaat.
Het moderne onderwijs dat zij
hebben genoten vertelt hen hun ver
stand rationeel te gebruiken. Maar
hun afkomst dwingt hen terug naar
hun irrationele wortels.
In tijd van crisis en grote pressie
wordt de drift naar de irrationaliteit
krachtiger en wordt het gevaar dat
het redelijk denken wordt over
heerst door irrationaliteit het
grootst.
Het is thans belangrijk dat de sta
biliteit en het gevoel van veiligheid
en hoop, dat de regering Soeharto
tijdens de' afgelopen vier jaar heeft
weten te scheppen, bewaard blijft.
De recente algemene verkiezingen
hebben bijgedragen tot verdere sta
biliteit en continuïteit.
PANTJA SILA
Indonesië heeft een breuk nodig
met zijn magisch-mysthisch-mystie-
ke verleden. Het is nog steeds te
gemakkelijk tevreden te stellen met
symbolen en leuzen. Indonesiërs zeg
gen dat hun maatschappij op de
Pantja Sila is gebaseerd.
Alleen door dit te zeggen krijgen
zij al een gevoel van tevredenheid
een democratische samenleving be
reikt te hebben. Maar zij beseffen
niet dat democratie nog lang niet is
bereikt en dat economische en socia
le rechtvaardigheid nog verworven
moet worden.
ARCHIEVEN
De archieven van talrijke rege-
rings-departementen liggen vol
plannen, besluiten, programma's en
rapporten van seminars, werkgroe
pen en conferenties, die voor het
grootste deel niet zijn uitgevoerd en
vergeten zijn.
Eén van de grootste verdiensten
van dc regering Soeharto is geweest
dat hij zich heeft gericht op de
economische ontwikkeling, die de
bevolking in Indonesië dwingt de
problemen realistischer te bekijken.
Ook de noodzaak van economische
planning vergt een grote mate van
rationaliteit en het vermogen op een
verstandige manier een prognose te
maken van toekomstige vereisten en
behoeften.
HARDE FEITEN
Er is nu in Indonesië een wijdver
breid besef van de harde feiten van
het bestaan en de internationale be
trekkingen. Financiële hulp, kredie
ten. buitenlandse investeringen, die
Indonesië zo hard nodig heeft om
het economische groeiproces op gang
te brengen, kunnen alleen doorgaan
als er op de meest verantwoordelijke
en rationele wijze wordt gewerkt.
Onopgemerkt zijn tijdens de afge
lopen twee of drie jaar de oude irra
tionele symbolen op de terugtocht
gegaan naar het schemerige verle
den, waar zij thuishoren.
HOOP
Nu de overwinning van Sek
ber Golkar de volledige verant
woordelijkheid voor de verdere
ontwikkelingen in Indonesië vol
ledig op de schouders legt van
de regering Soeharto is het te
hopen dat de regering zal door
gaan even vastberaden en ratio
neel te handelen. Daarin ligt de
hoop voor de toekomst.
(Van een onzer verslaggevers)
BARNEVELD De gereformeerde bijbelstichting (GBS) is in
zes jaar gegroeid van een comité tot behoud van de Statenvertaling
tot een zelfstandig bijbelgenootschap. „Dat is onze opzet niet
geweest, maar wij zijn die richting uitgedreven wegens de koers, die
het Nederlandse bijbelgenootschap is gaan volgen", zei zaterdag op
de jaarlijkse toogdag van de GBS te Barneveld de voorzitter ds. J
van Haaren, predikant van de gereformeerde gemeente te Amers
foort.
Ds. Van Haaren betoogde dat aan
,de nieuwere bijbelvertalingen bijbel
handschriften ten grondslag liggen,
waaraan ketters hebben zitten
knoeien en die door de kerk van alle
eeuwen terzijde zijn geschoven.
De GBS blijft de Statenvertaling
prefereren, niet alleen omdat deze
zo'n zuivere vertaling is, maar ook
omdat de Statenvertalers veel betere
bijbelhandschriften gebruiken, aldus
ds. Van Haaren.
Handschriften
Hij vertelde zijn gehoor, hoe in de
vorige eeuw twee handschriften ont
dekt werden, die veel afweken van
de traditionele tekst, die de kerk
eeuwenlang gebruikt had: de een in
een vergeten hoekje van de biblio
theek van het Vaticaan en de ander
in een prullebak van het Catharina-
klooster op de Sinai.
Omdat deze handschriften zoveel
ouder waren, dan de tot dan bekende,
werden zij vervolgens als basis voor
de bijbelvertalingen gebruikt. Ds
Van Haaren kon .zich echter niet
voorstellen, dat de Heilige Geest, die
volgens Christus' woord de kerk in
alle waarheid leiden zou, die waar
heid eeuwenlang in een prullebak zou
hebben bewaard.
Ketters karakter
Dat deze handschriften zo oud zijn,
is juist een bewijs tégen hun zuiver
heid, aldus ds. Van Haaren. De echte,
zuivere, werden door de kerk stukge
lezen, en als ze dan aan vernieuwing
toe waren, werden ze overgeschreven
en verbrand, opdat ze niet in de prul
lebak zouden komen en zo ontwijd
zouden worden.
Maar deze handschriften zijn blijk
baar wegens hun ketters karakter
(ds. Van Haaren veronderstelde spe
ciaal ariaanse ketterijen) nooit ge
bruikt en terzijde gesteld.
Vertalingen
Van de Engelse Trinitarian Bible
Society, waarmee de GBS nauw sa
menwerkt, kwam secretaris rev. T. H.
Brown de groeten overbrengen. Hij
vertelde, dat de TBS de laatste twee
jaar alleen al in Spanje en Latijns-
Amerika 200.000 Spaanse bijbels heeft
verspreid.
Er wordt gewerkt aan een bijbel
vertaling in het Portugees. Onlangs
zijn vertalingen van het nieuwe tes
tament klaar gekomen in de taal van
Tsjaad (Midden-Afrika) en in de
Simpte-taal. die in Noord-India ge
sproken wordt De TBS verspreidt bij
bels in meer dan honderd landen.
Sprekers
De tweeduizend belangstellenden
luisterden deze dag verder naar toe
spraken van ds. P. J. Dorsman uit
Staphorst, ds. A. Wink uit Veenen-
daal, ds. L. Blok uit Beekbergen en
ds. E. du Marchie van Voorthuysen
uit Urk.
Noch Micha's dreiging met het oordeel (de eerste drie I
stukken), noch zijn beloften van het heil hadden enige resui
Wat moet het God pijn gedaan hebben!
"Mijn volk, wat heb Ik u aangedaan en waarmede heb I
vermoeid? Getuig tegen Mij!" (Micha 6:3). j
Eén van de aangrijpendste woorden van de Bijbel. We za
verwachten, dat God Zijn volk in scherpe termen zou verwl
Daartoe zou alle reden geweest zijn. Maar Hij keert het om
plaats van aanklager wordt Hij aangeklaagde.
Wat buigt God Zich hier diep neer. Als het volk zich nietm
verontschuldigen wil over zijn zonde tegenover God, gaatUDE
Zich verontschuldigen tegenover het volk, dat Hij ondanks \h
Zijn volk blijft noemen. fc,
Onder veschillende leuzen wordt gezegd, dat hel traditiideel
bijbelse Godsbeeld afgedaan heeft. Stel eens een ogenblik, dc^ra
het recht hadden onszelf een God te bedenkenhoe zoude^AT'
dan een betere God kunnen uitdenken? Wij, nota bene, diehy„s
veel scherper dan Micha Gods neerbuigende liefde kunnen ïg^
op Golgotha. istu.
Deze liefde is de enige hoop voor de wereld.
We lezen vandaag: Jeremia 4:14-26.
DALE C0RNEGIE
Dale Carnegie, Oprichter
INTERMENSELIJKE
VERHOUDINGEN
SPREKEN
IN HET OPENBAAR
Een mondelinge cursus in spreekvaardigheid,
omgang met mensen, enthousiasme, geheugeh-
training en zelfvertrouwen.
Bezoek vrijblijvend onze contactavond.
ROTTERDAM, restaurant Engels, Bernhard-
zaal, 23,24 en 25 augustus, 8 uur n.m.
DEN HAAG. restaurant „De Kroon", Spui 10,
31 augustus; 1 en 3 september, 8 uur n.m.
Sponsor: Aloserij-InstituuL
Inlichtingen: Tel. 010- 18.87.71.
Ook klassen te Amsterdam, Haarlem co
Utrecht
(Van een onzer verslaggevers)
ZWOLLE Een grootscheepse
Thomas a Kempisherdenking, die
het afgelopen weekeinde in
Zwolle is gehouden op instigatie
van het gemeentebestuur, wordt
niet algemeen zinvol geacht. De
herdenking omvatte onder meer
een expositie in het Bethlehem-
klooster, waar onder meer het
oorspronkelijke manuscript „De
Navolging van Christus" te zien
is, en leverde een herdenkings
rede van de Leidse historicus
prof. dr. C. C. de Bruin op, als
mede een rede van minister mr.
M. L. de Brauw.
Verder was er gisteren een oecu
menische dienst in de nieuwe Mi-
chaelkerk, waarin kardinaal Alfrink
en de Amsterdamse hervormde hoog
leraar (historicus) prof. dr. O. J. de
Jong voorgingen. De bezwaren tegen
de herdenking komen onder meer
van de voorbereidingscommissie uit
de plaatselijke Raad van Kerken, te
Van onze correspondent
ASSEN „Als vakbeweging zullen
we er zo nodig bovenop zitten dat er
gelden ter beschikking komen voor
het noorden des lands". Dit zei CNV-
voorzitter J. Lanser zaterdag in As
sen. waar hij sprak op een drukbe
zochte afscheidsreceptie van districts
bestuurder H. de Vlaming uit Gro
ningen, die een werkkring aanvaard
heeft aan het Slotemaker de
Bruïne-instituut voor vormings- en
scholingswerk van het CNV.
De heer Lanser memoreerde dat uit
de recente cijfers is gebleken dat een
sterke toeneming van de werkloos
heid in het Noorden te verwachten is.
Volgens hem zullen er noodmaatrege
len genomen moeten worden. Hij
drong aan op een spoedig beleidsplan
voor het noorden.
weten de theologen H. F. Bergsma
(gereformeerd), T. Zevenbergen (her
vormd), beiden godsdienstleraar, en
pater J. van Elswijk van het Domini
canerklooster te Zwolle.
Zij hadden, zo deelde ons de heer
Bergsma mee, de opdracht gekregen
een preekschets over Thomas a Kem
pis samen te stellen, bedoeld als lei
draad voor predikanten en priesters
te Zwolle die op deze wijze gisteren
in hun prediking aandacht aan To-
mas Kempis hadden kunnen geven.
Deze preekschets werd evenwel als
„te kritisch" afgewezen.
In deze schets, aldus de heer Berg
sma, kwamen wij gedrieën tot de
conclusie, dat het nooh de zaak van
Jezus Christus diende noch in de
geest van Thomas a Kempis moet
worden geacht om aan deze ongetwij
feld in zijn tijd en voor de historie
belangrijke figuur zo'n grootse her
denking te wijden.
Zijn theologie is immers passé,
moet in deze tijd worden afgewezen,
vanwege de daarin voorgestane asce
tische, dualistische levenshouding,
waarin het lijden wordt verheerlijkt
om dichterbij God te komen, met een
volledige afwending van de wereld.
Thomas a Kempis kloosterliteratuur
komt in feite neer op een walgelijk
soort theologie althans in onze da
gen waar misschien nog kleine
groepen affiniteit aan hebben, maar
beslist niet de grote stroom.
Als men dan bovendien nog weet,
aldus de heer Bergsma, dat er in ver
band met de herdenking van Thomas
a Kempis vijf eeuwen na zijn dood
nog met zijn gebeente wordt rondge
sjouwd in mei kwam de schutterij
van het Duitse Kempen de botten in
Zwolle halen om ze in processie en
met muziek naar deze plaats, enkele
tientallen kilometers van Venlo over
te brengen, dan kan men een en an
der alleen maar op zijn zachtst ge
zegd onsmakelijk vinden.
Ik acht het, èls .men dan per sé een
herdenking in Zwolle wilde, van wei
nig werkelijkheidszin getuigen wan
neer men een preekschets als die van
mijn twee collega's en mij afwijst,
kennelijk omdat geen kritiek wordt
geduld. In allerijl heeft men na de
afwijzing een andere (niet adequate)
preekschets doen uitgaan. Tot zover
de heer Bergsma.
Wat de officiële herdenking betreft.
rend;
I ge
jong
IETE
niel
;n i
VOO
lude:
i kii
prof. De Bruin noemde de „Np*
ging" zaterdag in een herdenkinj
(le na de bijbel het meest
boek ter wereld, de klassieke oorl
de van de moderne devotie, een
cale vernieuwingsbeweging van
christendom, die in de IJsselsl
ontstaan is, een getuigenis van
thentiek christendom dat altijd
digheid zal blijven bezitten. «pk
Naar aanleiding vaji de herdenlie
in Zwolle is behalve een rijk gei van
treerde catalogus voor de expden
een bundel bijdragen over Thomimet
Kempis en de moderne devotie p f
streerde catalogus voor de expt
Zwolle en het archief- en bibliot)
wezen in België. ped,
O he
GRONINGEN De 55-jarige fcijn
tariabediende W. H. S. uit Groni
heeft zaterdagmorgen door een
temtrijk van de stad -onder- ,nÊl*(
van alcohol een ware dodenrit
maakt. Tijdens die rit lag op degj£)
torkap van zijn auto het lijk va}at0
door hem aangereden 16-jarig n^vol
Ria de Boer uit Groningen. u0(
Het meisje reed op de Kapteyi)t
en werd van achteren aangerfo'
Zij sloeg achterover, kwam op deJm
torkap terecht en ging met L
hoofd door de voorruit. Zij F0'rj
daarbij haar nek. Haar lichaam L.
op de motorkap hangen. (je' j
S. reed met verhoogde snelheiqQri
kele drukke kruisingen over en j Ef
toen gelukte het een automobilii'ou(j
man klem te rijden. Hij is ingesloi
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen: te Delfzijl en te Ulj
kand. H. J. J. Feenstra te Am|T
dam.
PRAAG (AP) Honderden
choslowaken hebben het afgeljM
weekeinde bloemen en kaarsen
op het graf van de student Jarf;
lach, die in 1969 door zelfverbranf
protesteerde tegen de bezetting p
zijn land.
(Vervolg van pag. 1
PRIJZEN
De CNV-voorzitter verklaarde daar
bij dat de loonontwikkeling voor een
belangrijk deel mede wordt bepaald
door de ontwikkeling van de prijzen
„Ik deel niet zonder meer het ver
trouwen dat de werkgeversorganisa
ties in de concurrentie stellen als enig
middel om onnodige prijsverhogingen
tegen te gaan.
Ook andere maatregelen kunnen
prijsregulerend werken", aldus du
heer Lanser, die zich (in navolging
van de consumentenorganisatie) uit-
KWARTET TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Durdts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie-
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester. G. J. Brinkman
J. van Hofwegen.
sprak voor een duidelijk kenbaar ma
ken van prijsverhogingen en een ver
antwoording daarvan vooraf, dus niet
alleen in gevallen waarom er wordt
gevraagd, zoals de werkgeverorgani -
saties voorstaan.
NOORDEN
De heer Lanser sprak zich verder
uit voor het plan van de regering om
de industriële groei in het westen af
te remmen ten gunste van de rest van
het land en voor het op korte termijn
nemen van maatregelen ten bate van
bet noorden.
Waardering had hij voor de onder
nemersbrochure „sociaal beleid in on
dernemingen" (met name ook de sug
gestie om door middel van heffingen
bii te dragen aan het werk van de
vakbeweging, voor zover dat ook on
georganiseerden ten goede komt) maar
hij achtte het dringend noodzakelijk
dat de centrale werkgeversorganisa
ties het zogenamde bedrijvenwerk
positiever gaan benaderen.
KRITIEK
Nog teveel bestaat de neiging om
het sociale beleid afhankelijk te stel
len van het technische en economi
sche beleid, terwijl het laatste juist
dienstbaar zou moeten zijn aan het
eerste, aldus de CNV-voorziter, die in
dit verband kritiek uitte op ,het tel
kens weer optredende verschijnsel van
een sterke onevenwichtigheid in het
aannemen en afstoten van personeel,
als gevolg waarvan het sociale beleid,
een soort anpassingsbeleid wordt.
Terecht hebben de vakbonden, be
trokken bij het Philips-concern er op
gewezen dat het sociale beleid een
eigen plaats dient te hebben naast hut
technische en economische beleid.
De heer Lanser zei zich er over
te verheugen dat het nieuwe
kabinet van het begin af geijverd
heeft een goed klimaat te schep
pen voor vruchtbaar overleg met
het georganiseerde bedrijfsleven.
DEN HAAG Het PvdA-Kamer-
lid A. Spinks heeft minister Stuyt
(volksgezondheid en milieuhygiëne)
gevraagd, of er aanwijzingen zijn dat
ook patiënten van het St. Ignatiuszie-
kenhuis te Breda met tuberculose
zijn besmet, nu gebleken is dat enige
verpleegsters tbc hebben opgelopen.
Naar het oordeel van de heer
Spinks .verdient een verplicht perio
diek onderzoek op tuberculose van
medisch personeel de voorkeur boven
het periodieke preventieve onderzoek
op basis van vrijwilligheid.
r A
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 2. stok met voettred
6. meisjesnaam, 8. voegwoord,
meisjesnaam, 11. lied, 12. doorweek
14. flink, 16. moerassig, 17. depart
ment in Frankrijk, 18. soort bier, 1
rivier in Italië, 21. soort kabeljauw, 2
spoedig, 25. schietwapen, 26. deel va
het gebit, 27. afschuring, 29. slobkoi
(Z.N.), 30. tussenzetsel, 31. deel van
hals, 33. onmeetbaar getal, 34. per
voomaamw., 35. opium toebereid a
te roken.
Verticaal: 1. vaandel, 3. scheik. el
ment, 4. eikeschors, 5. gevleuge
termiet, 6. vaarwel, 7. zelfkant, 9. al
lige, 11. nutteloos, 13. ontelbaar,
jongensnaam, 19. keelziekte, 20. mc
lijk, 22. Myth, figuur. 24. hoepel,
soort hond. 27. hogepriester in Silo,
plechtige gelofte, 32. volksnaam
de kauw.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: l. alm, 4. gallon, 9. pees,
raaf, 12. intrest, 16. TEE, 17. Aa,
ironie, 21. sta, 22. tor, 23. snater, 25
27. Ira, 28. anagram, 31. Ares, 32. Eri
34. makker, 35. tel.
Vert.: 1. A.P., 2. lei, 3. mentor, 5. a
6. last, 7. lat, 8. of, 10. sten, 13. reis.
paard. 15. liter, 17. Ate, 19. rol, 20. en
21. staart, 24. arre, 26. snek. 28. ark,
Ase, 30. moe, 31. A-A.. 33. s.L
te
