Het treurige brume rariteitenkabinet k Naar ander kampeerbelei, in groen landschap OPGESPOORD GEVAARLIJK SPEELGOED Alleen provincie kan Berken wonde helpen Klik-klak-ballen: waanzinnig speelgoel Luchtkartering ITC van Delft Leeuwenhorst blijft nog congrescentrum GEMEENTERAADSLID VAN WIJK: naar Enschede Miljoenenschade door hagel in de fruitteelt Scherp toezicht op ontgifting van Rijnwater Kneuzingen gevolg van nieuw „spell Wegwerkt dodelijk I geschept I Mr. Engelsman: Vier of vijf provincies 6 DINSDAG 17 AUGUSTUS! DEN HAAG Wie kijkt er nog van op. Van vernuftig aange dreven hondjes, die blaffend en kwispelstaartend de pluchen achterpoot verheffen. Of van poppen die in hun voorgeborgte een mechanische woordenschat verborgen houden die doet denken aan een grammofoonplatencursus Nederlandse taal voor begin- n§is. Niemand toch zeker. Het is toch algemeen bekend dat de internationale speelgoedfabrikantenwereld met niet aflatende energie en met verbluffende vindingrijkheid speels de nieuwste 6peelgoedsnufjes aan de jeugdige volke etaleert. Allemaal met de nobelste bedoeling om de mens althans in zijn eerste levensjaren een plezante blik op het nog lange leven te gunnen. Toch hebben de speelgoedfa brikanten in hun constante ver nieuwingsdrift heuse bokken ge schoten, die voor een deel staan opgeslagen in het treurige brui ne rariteitenkabinet van de Haagse Keuringsdienst van Wa ren. Want deze dienst aan de Prinsegracht 50 beperkt haar kri tische activiteiten niet alleen tot eet- en drinkwaren. Het gaat de dienst om de volksgezondheid, maar dan wel in breder verband Dr. Th. Brouwer, directeur van d# Keuringsdienst van Waren in Den Haag met gevaarlijk speelgoed, dat zijn dienst opspoorde. dan alleen maar hantering van het aroma-, jus- en soepbesluit of het jam- en limonadebesluit." Speelgoed kan ook een gevaar in houden voor de volksgezondheid, evenals cosmetica en was- en reinigingsmiddelen. Ook deze waren, de zogenaamde aangewe zen waren, worden daarom door ons steekproefsgewijs, gecontro leerd", vertelt dr. Th. Brouwer, directeur van de Keuringsdienst van Waren. GEEN FARCE Een blik in het rariteitenkabinet, vergezeld van deskundig commentaar van dr. Brouwer, maakt al snel dui delijk dat die controle geen farce is. Af en toe bekruipt je zelfs het angsti ge gevoel dat de speelgoedfabrikanten op ludieke wijze geprobeerd hebben hun klandizie naar het leven te staan. Maar omdat dat ongeveer gelijk staat aan het slachten van de kip met de gouden eieren zal dat ongetwijfeld niet hun opzet geweest zijn. Een onveilig stuk speelgoed is bij voorbeeld de „dondersteen". Van iets met zo'n benaming kan je tenslotte ook niets anders verwachten. Maar de bedoeling op zich was leuk. Ter wijl de verzamelde familie en kennis sen tomatensoep zit te lepelen kon kleine Pietje zo'n „dondersteen" ter aarde werpen die dan daverend ex plodeerde. Zo iets kon leuke gevolgen hebben, maar In leder geval minder leuke voor Pietje. Die kreeg onge twijfeld op zijn „donder" en als hij de steen niet gooide dan bestond er al tijd een redelijke kans dat hij dat ding in zijn mond stopte. „Maar op die „dondersteen" is een laag gistige witte fosfor aangebracht; die stenen konden dus uitermate ge vaarlijk zijn voor de kinderen", aldus dr. Brouwer. Even gevaarlijk blijken die zo schattige opgezette eendekuikentjes te zijn, die zoon- of dochterlief zo fijn kan knuffelen. „Die dingen zijn be streken met rattekruid, omdat dat zo'n goed conserveringsmiddel is". SNELHEID 80 KM Erg leuk, maar zeer gevaarlijk wa ren ook de auto's die met kleine ra ketten konden worden aangedreven. „Die raketjes waren ongeveer als zware rotjes die de auto een snelheid van tachtig kilometer konden geven", verklaart dr. Brouwer. Levensgevaar lijk dus voor het kind die de auto ging aandrijven, maar ook voor de andere familieleden die konden ver wachten dat er een projectiel met een snelheid van tachtig kilometer op hun af kwam. Om nog maar niet te spre ken van de averij, die aan deuren, behang of verf kon worden aange bracht. Een ander exemplaar is een for nuis dat beneden en boven verhit kan worden. „Als je de zaak beneden aan stak dan werd het zo heet dat het fornuis boven in de fik vloog", is de, toelichting van de directeur bij het zwartgeblakerde fornuisje dat hij uit het kabinet haalt. PLUCHEN HONDJE De voorraad ln het rariteitenkabi net is echAer nog niet uitgeput. Dr. Brouwer Iaat nog krijtjes zien met een hoog loodgehalte, een kinder- strijkijzer van 220 volt dat zeer warm kan worden, blokjes, droge brandstof die door kinderen gemakkelijk als snoepgoed worden gezion, een schom mel met scherpe randen die langzaam maar zeker het touw doorsnijden en zovoorts" enzovoorts. Als laatste komt er een pluchen hondje uit dat met DDT gepregneerd is. „Dat hondje was enerzijds bedoeld om vliegen en an dere insecten te doden en anderzijds als knuffeldiertje voor kinderen". KLACHTEN De voorraad in het kabinet is ont staan door steekproeven van de Keu ringsdienst van Waren, maar ook naar aanleiding., van klachten. „Laat de mensen als zij het idee hebben dat er met een stuk speelgoed iets mis is. vooral niet schromen om naar onze dienst te stappen. Wij zullen de klacht dan zeker onderzoeken." Als de klacht gegrond blijkt te zijn kunnen er van de kant van de dienst verschillende maatregelen worden ge troffen. „Er zijn diverse mogelijkhe den. Wij kunnen een waarschuwing geven, dat is de lichtste straf. Als het erger is kunnen wij via de rechter proces-verbaal laten opmaken. Maar wanneer het helemaal te gek wordt dan is zelfs sluiting van het bedrijf mogelijk. En bovendien komt het wel vof-r dat wij partijen goederen in be slag nemen." - MACHTELOOS Toch is het optreden van de Keuringsdienst van Waren ook aan beperkingen gebonden. Neem bijvoorbeeld dat kinder strijkijzer van 220 Volt. Als wij dat in een winkel op de speel goedafdeling aantreffen kunnen wij optreden. Maar als de win kelier het dan van de speelgoed afdeling weghaalt en het bijvoor beeld op de afdeling reisartike len neerzet als klein, gemakke lijk mee te nemen strijkijzer kunnen wij niet optreden. Dan staan wij machteloos". ROTTERDAM Het voorma lige klein seminarie Leeuwen horst in Noordwijkerhout zal verder worden verbouwd en ver beterd om als congrescentrum te functioneren. Daarmee heeft het zich in Nederland een unieke plaats verworven: het bisdom Rotterdam exploiteert dit con grescentrum, dat het afgelopen half jaar niet alleen voor het pastoraal concilie is gebruikt maar voor allerlei niet-kerkelij- ke doeleinden, van een accoun-. tantscongres tot een congres over verkeersveiligheid toe. De plannen om het complex een fraaie combinatie van logies, congres- en parkeerruimte aan de voet van de dumen te verkopen zijn op proble men gestuit. Nog in juni van dit jaar werd bekend dat het bestuurscollege van het bisdom Rotterdam de inter- naats-gebouwen van de hand wilde doen. Er zijn namelijk nog maar en kele leerlingen die in intemaatsver- band in het voormalig klein-semina- rie zijn opgenomen. Aangezien de exploitatie als con grescentrum lonend bleek, wil men nu verbeteringen aanbrengen aan de kamer- en sanitaire accommodaties om de congresgangers béter te kun nen ontvangen en uiteraard ook de verkoopwaarde te verhogen Telkens als er ruimte uit het internaatsge deelte vrij komen, zullen deze bij het congrescentrum worden getrokken. Met de verbouwing is reeds een be gin gemaakt. Het is nog steeds de bedoeling van het bisdom het com plex te verkopen, maar intussen wil men tot een sluitende exploitatie ko men opdat het geen verliespost voor het bisdom wordt. BERKENWOUDE „Wat er ook gaat gebeuren, het is vrijwel uitgesloten, dat wij een stap te rug zullen doen. Aan de hand van de daarvoor door de gemeen tewet voorgeschreven procedure kunnen wij de beide wethouders één voor één dwingen af te tre den". Aan het woord is het ge meenteraadslid G. S. W. van Wijk (WD), die met zijn drie mede-opposanten in de raad de beide wethouders J. Schep (ar) en J. Rehorst (WD) van hun plaats wil hebben. Een motie van wantrouwen is reeds tegen de wethouders ingediend, doch deze is door het college naast zich neergelegd en nu ziet het er naar uit dat het eerste slachtoffer van de op posanten in de raadsvergadering van september zal vallen. De heer Van Wijk zal dan mede trachten te be werkstelligen z'n eigen fractiegenoot wethouder Rehorst als zodanig te „wippen". Als het zo ver komt. dat de wet houders aftreden, dan slaat de heer Van Wijk zichzelf daarvoor niet op de borst. „Want in wezen is het niet meer dan een tragedie. Wij stellen twee wethouders aan de kaak over het door hen gevoerde beleid en in feite kunnen zij er niets aan doen, dat de gemeentepolitiek in Berkenwou- de zo moeizaam en met zoveel pro blemen bedreven wordt. Wat wij in onze gemeente missen is een ener gieke en krachtige burgemeester. Eén van mijn grootste bezwaren tegen burgemeester Luteyn is, dat hij nau welijks bereid is advies van zijn raadsleden aan te nemen of met hen overleg te plegen." Hoe deze hele affaire zich verder ook mag gaan ontwikkelen; één ding wil de heer Van Wijk graag voorop stellen: het gemeentebelang. „Laten we vooral niet uit het oog verliezen, dat wij er zijn om de belangen van de burger te dienen. We moeten het beleid van b. en w. niet gaan boy cotten om het nemen van besluiten en dus het uitvoeren van allerlei noodzakelijke werken onmogelijk te maken." Dc heer Van Wijk vindt dat nie mand daarmee is gediend. „Wat wij kunnen doen is ervoor zorgen dat nie mand zich kandidaat stelt om de va cante wethouderszetel in te nemen. Dan wordt dc gemeente natuurlijk tijdelijk onbestuurbaar, maar als zo'n situatie te lang zou gaan duren, dan grijpt de provinciale overheid in. En alleen van die kant kan op officiële wijze misschien iets bereikt worden bij de burgemeester. Ik vind het een leemte in onze gemeentewet dat raadsleden niets kunnen ondernemen tegen een burgemeester." Een andere oplossing is volgens de heer Van Wijk dat slechts één van de beide wethouders aftreedt en wordt vervangen. „Dat is overigens iets waar ik steeds voor heb gepleit: één wethouder uit het autochtone deel van de bevolking en één uit de „nieuwkomers". Maar ook daar heeft burgemeester Luteyn nooit iets voor .gevoeld", besluit de heer Van Wijk, die zegt over de hele zaak niet al te pessimistisch te zijn. DEN HAAG Het is niet uitgeslo ten dat dit jaar in de Nederlandse fruitteelt vier zes miljoen gulden hagelschade is aangericht. De Onder linge fruittelers hagelverzekerings- maatschappij, waarbij de meeste Ne- derlandse fruittelers zijn verzekerd, leidt dit af uit het feit, dat ze al van meer dan dertig procent der verze kerden een schademelding heeft ont vangen. De definitieve schade kan echter bij iedere betrokkene pas vlak voor de oogst worden vastgesteld. De laatste appels worden in ons land meestal eind oktober geoogst. Vooral tussen 3 en 7 augustus zijn harde klappen gevallen. Honderden bedrijven liepen toen matige tot zwa re hagelschade op. Van een aantal bedrijven in de omgeving van Luttel- geest in de Noordoostpolder werd door grote brokken ijs de oogst ge heel vernietigd. Het blad van de bo men werd zwaar beschadigd en er woeien bomen om. Verder is er veel schade aan het fruit in Zeeuws-Vlaanderen en op Zuid-Beveland, maar ook de Betuwe, Limburg, de IJsselstreek, Oostelijk Flevoland en het noorden des lands. DEN HAAG Als het bij Boeh- hum vergiftigde water in de Rijn te recht zal komen, zal het ontgift ,zljn en een norm hebben, die eendui- zendste Is van de World Health orga nisation norm voor drinkwater. Dit heeft het ministerie van ver keer en waterstaat gisteren meege deeld. Bij Bochum is, zoals bekend, een cyaanvergiftiging opgetreden in 20.000 kutüeke meter water. Deze hoeveelheid zal met ijzersulfaat wor den ontgift en daarna via de rivier de Emscher in de Rijn worden geloosd. Het heeft dan een concentratie, die een duizendste is van de norm, die de Wereldgezondheidsorganisatie han teert. Deze procedure zal ongeveer 25 dagen duren. De behandeling wordt uitgevoerd door Noordrijn-Westfalen. De contro le wordt uitgeoefend door het Neder lands Rijks-Instituut voor de Volks gezondheid (ftlV), het Rijksinstituut voor de Zuivering van Afvalwater (RIZA), en het Rijksinstituut voor de Drinkwatervoorziening in Rijswijk. ROTTERDAM „Waanzinnig speelgoed.!". Met deze niet mis te verstane woorden duidt een Rot terdamse arts de nieuwste rage onder de jeugd aan: de klik-klak- ballen. Twee vrij zware hard plastic kogels aan een touiotje moeten bij een juiste handbe weging een ratelend geklik laten horen. Als het goed gaat ten minste. Gaat het eventjes fout dan krijgt men bijgaand resul taat. Kneuzingen aan polsen en- armen. Het „spel" is via Duits land naar Nederland overge waaid en dreigt een complete rage te worden. In hetzelfde Duitsland overigens zijn de klik- klak-ballen op scholen tot ver boden speelgoed verklaard als gevolg van de vele klachten over verwondingen aan de armen. In Nederland is het nog niet zo ver maar artsen staan, gelet op de opmerking „waanzinnig speel goed", scherp afwijzend tege\ soort speeltuig. Goed uitkijk dus het parool maar liever de prullenbak in met de klak-ballen. GEERVLIET In Geervliet (1 ne-P.) is maandagmiddag de 64-hcZac wegwerker P. Verhagen uit Anifyau cobapolder geschept door een instel nenauto terwijl hij bezig was stj te trekken op het wegdek v< Groenekruisweg in Geervliet. De overleed ter plaatse. De bestuurder van de personf negeerde een inhaalverbod, dl plaatse was ingesteld in verban( de wegwerkzaamheden. J tteld z< DELFT Het gebouw van het luchtkarteringsinstituut ITC aan de Kanaalweg in Delft wordt momenteel leeggeruimd. Het gehele instrumenta rium en de inrichting wordt met vrachtwagens naar Enschede ge bracht. de nieuwe vestigingsplaats van het instituut. Met het instituut vertrekken deze maand 130 Werkne mers naar de Twentse stad, met hun gezinnen Omdat het voor het lichtkarterings- instituut onmogelijk bleek om in Delft uit te breiden is besloten de gehele dienst naar het oosten des lands te verhuizen. Hier komt het ITC in een gebouw in Enschede dat aanvankelijk voor de textielindustrie gebouwd was, niaar dat door de re cente ontwikkeling in deze tak van het bedrijfsleven nooit als zodanig is gebruikt. In het gebouw, dat men momenteel aan het leegruimen is blijft slechts één afdeling van het luchtkarterings- instituut achter: de Mining Explora tion, ten behoeve van de studenten van de Delftse Technische Hoge school. Nu er in dit gebouw ruimte vrijkomt zullen enkele kleine rijks diensten zich hier. vestigen Dit zijn het centraal Dureau van Niwars (Nederlandse Interdeparte mentale Werkgroep voor Aering Re mote Sensing), de meetkuijdige dienst van Rijkswaterstaat en de afdeling Gebdesie van de Delftse TH. Tot nu toe werkten bij het ITC 150 man. 130 hiervan hebben zich bereid verklaard mee te verhuizen naar Twente en voor de meesten van hen is daar al woonruimte gevonden. Bij na alle overigen konden bij de afde ling Mining geplaatst worden, die in Delft blijft Tenslotte heeft de ver huizing tot 'enkele vrijwillige ontsla gen geleid. De meeste ITC-medewerkers heb ben in Enschede reeds een huis toe gewezen gekregen. Enkelen, die nog geen huis hebben, zullen tijdelijk zonder hun gezin worden onderge bracht in een wooneenheid op de campus van de Twentsche Technische Hogeschool. DEN HAAG „Neen, het werk van een gedeputeerde was voor mij geen verrassing; al gauw was ik vertrouwd met de pro vinciale problemen in Zuid-HoJ- land". Aan het woord is mr. H. B. Engelsman, die ruim een jaar geleden voor de PvdA zitting nam in het dagelijkse college van gedeputeerden van Zuid-Hol land. „Maar daarvoor zijn ook wel redenen aan te geven", al dus de 56-jarige provinciale be stuurder. „Al achttien jaren lang ben ik lid van Provinciale Sta ten (een aantal jaren daarvan fractievoorzitter) en diverse ja ren ben ik lid geweest van de Tweede Kamer. En dan weet je onderhand wel wat er zo alle maal aan de hand is. Vooral het Kamerlidmaatschap is fascine rend geweest; men komt er tot een brede oriëntatie". Mr. Engelsman „deed" daar voor zijn fractie „binnenlandse zaken en wat financiën". Bovendien is hij di verse jaren lid geweest van het dage lijks bestuur van Rijnmond. Met mr. Engelsman praten is geen luchtig ge sprek. Hij gaat gra^g diep op een probleem in en hij weet er ook veel vanaf. Is een probleem hem vreemd, dan laat hij zich er ook -niet graag over uit. Dat wekt maar verwarring en daarmee heeft hij zelf eigenlijk ook geen vrede. Geboren in Indonesië beschouwt mr. Engelsman zich toch als een ras echte Rotterdammer. Daaraan doet volgens hem niets af, dat hij tegen woordig in het aangrenzende Schie dam woont. Zoon van een inspecteur taj Thomson's Havenbedrijf noemt hij de havenactiviteiten van de Maasstad het meest fascinerende van Rotterdam. De Rotterdamse aard is, zegt hij, het werk te laten voortgaan. Amsterdam is een handelsstad maar Rotterdam een werkstad. MILIEUHYGIËNE Politiek is mr. Engelsman zeer geïnteresseerd .en de landspolitiek volgt hij dan ook op de voet. Met name houdt hem bezig de uitwerking van de wetten op de milieuhygiëne want als gedeputeerde is hij de aan gewezene om die materie voor Zuid- Holland te gaan klaren. Hij zal zich dan ook in toenemende mate gaan bemoeien met vuilnisstort plaatsen, plaatsen met autowrakken, de bescherming van de bodem, de zwemplaatsen, de lucht- en de water verontreiniging. Voorwaarde is even wel, aldus de heer Engelsman, dat de aangenomen wetten zo spoedig moge lijk in uitvoering genomen worden. De provincies en de waterschappen zijn daarin grote taken toebedeeld. De heer Engelsman staat ervoor klaar Mr. H. B. ENGELSMAN en wil zijn bescheiden afdeling daar voor ruimer equiperen. EERDER TOT UITING Mr. Engelsman heeft veel begrip en waardering voor de traditionele orga nen voor de diverse uitvoerende ta ken van de provincie. Wat hem wel dwars zit, is, dat het zo moeilijk is om van bepaalde gewoonten en ge bruiken af te wijken en een ander beleid te accentueren. „Ik moet niet altijd aan het eind van de lijn zitten maar er ook eens tussendoor (dus tussentijds van een bepaalde proce dure) kunnen schieten. Dan komt een beleid eerder tot uiting en wordt on nodig werk vermeden". Slecht is de heer Engelsman te spreken over de voortgang van de Haagse agglomeratie. Men is nog steeds niet tot een gewestvorming ge komen. Wat zich in Den Haag en de zes overige agglomeratiegemeenten manifesteert op bestuurlijk gebied is diep treurig. Burgemeester Marijncn wil wel maar er komt maar geen dui delijkheid. Mr. Engelsman tekent daarbij wel aan, dat ook het parle ment in deze er niet uitspringt wat de duidelijkheid betreft. Er zijn ook uiteenlopende visies op het gebied van stads- of streekgewesten. Ook de provincies Iaat het uiteindelijk niet onberoerd, en de heer Engelsman ziet op den duur Nederland aaneenklon- ten tot een vier- of vijftal provincies inplaats v»n nu elf. Dan kan men ook beter tot afbakening van taken ko men. PLANOLOGIE Mr. Engelsman is de opvolger ver leden jaar geworden van de bekende gedeputeerde mevrouw mr. Chr. A. dc Ruijter-de Zeeuw. Maar toch niet geheel wat haar werk aangaat zo te kent hij aan. De provinciale planolo gie „doen we" tegenwoordig als een „troika" en we spreken intern van een zogenaamde „commissie-c". In deze commissie hebben behalve hij ook zitting: Ir. Buijscrt en dr. R. Eysink beiden ook gedeputeerden. De heer Eysink doet de algemene planologie, de heer Buijsert dpren stemmingsplannen alsmede de r S, delijke streekplannen en de hefltbaa gelsman de zuidelijke streekpl<iati( Voorts neemt mr. Engelsman d hele recreatie van Zuid-HollanqStat zijn rekening en op dat gebied f heel wat moeilijkheden. De recreatie in Zuid-Holland gedeputeerde Engelsman vrij baar. We moeten trachten druk wat af te leiden. Grote pi, men heeft de provincie met de galows. living-vans en caravans, soonlijk wil hij de boer wel wat laten met enige caravans op de renerven. Voorts zal men naai ander beleid moeten in Zuid-H< en dan denkt hij met name ovi méér aanleggen (of tolereren) campings in Zuid-Holland, streng moeten we te werk gaan wilde vestigingen, zo meent hij landschap moet intact blijven. imei om ONDER DRUK Hij heeft daarnaast nog eenïlN] zorg, namelijk om een open gebied te houden in het noor< en noordoostelijke deel van Holland. Vooral door de aanletoe*' rijksweg 3 komt dit deel van di ten vincie nog meer onder drul ;ast< woonbebouwing en dit moeten iai gengaan. Intensief overleg is d< j gaande met de provincies Noon land en Utrecht om tegenspel t(Sen; ren. Verder wil de heer Enge ikei ook gaan bezien of de provinciden roepen is om wat meer plann verzorgen voor de Zuidhollandsive 1 ningbouw. Elk dorpje wil maa s aa kfeiden. Moeten we niet naar f han] concentraties?, zo vraagt hij zi Een woningonderzoek in de pr Zuid-Holland alléén vindt hi noodzakelijk worden. Tot nu to< l»|i provincie maar achter de feitei gehold, maar dat kan niet zo 1 doorgaan. pe Tenslotte meent de heer Enge nog, dat opgepast dient te v ifri voor de uitbreidingen van de venindustrieën. De druk op het dengebied van Zuid-Holland 'i geen industriële druk zijn en ..woondruk" betreft zullen weetten moeten uitkienen wat wel en ruikt niet gewenst is op de Zuid-Hol ft Fli eilanden, want ook de ree v Yt naast de landbouw moepnde haar trekken komen daar. 8.13.0 berl pva rd 2952 j sc Asi de ;n tw

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 6