Visetende dieren worden
slachtoffer van kwik
Akkoord afvloeiingsregeling
bij NV Van Gelder
Winst ABN met
47 omhoog
Snel besluit Berlijn verwacht
Politie Roermond denkt
dat er meer vuurwapens
Slachtoffer van on(Jer yecllteilden zijll
vliegramp na 38
dagen gevonden
Water in West-Duitsland
vergiftigd door arsenicum
Manusama: wij
staan ver van
onlusten
Moskou zou van
Castro af willen
Meer lozing van
vuil in Zeeland
Staalstaking in
VS voorkomen
Kosten ongeveer 20 miljoen gulden
Ontslag voor 25
man door fusie
Wraakacties in
Argentinië
Wederom interim van f 8
MAANDAG 2 AUGUSTUS 1971
Van een verslaggever
UTRECHT De visetende dieren
worden ernstig bedreigd door de
kwikbelasting van het water. Zeven
oude van de zeventien dood gevonden
zeehonden hadden een zo hoog kwik-
igehalte in hun organisme dat moet
worden aangenomen, dat dit hun
doodsoorzaak was. De mens loopt
echter nog geen direct gevaar: tegen
normale visconsumptie van de Neder
landse bevolking bestaat geen be
zwaar.
Tot deze conclusie komt de kwik-
werkgroep onder voorzitterschap van
prof. dr. H. van Genderen, hoogleraar
in de diergeneeskundige farmacologie
en toxicologe van de Utrechtse uni
versiteit.
De werkgroep van de „commissie
nevenwerkingen van bestrijdingsmid
delen en verwante stoffen TNO" is
gebleken dat in alle onderzochte or
ganismen in het water kwik voor
komt. Het laagste gehalte werd ge
vonden in zeepieren, het hoogste bij
zeehonden.
Prof. Van Genderen noemt in TNO-
Nieuws. dat de resultaten van het on
derzoek heeft gepubliceerd, de situa
tie bij de zeehonden zeer ernstig. Het
is nog onduidelijk of het kwikgehalte
bij de zeven oude zeehonden indica
tief is voor de hele situatie langs de
kust en in de Waddenzee. Sterfte als
gevolg van een incidentele kwiklozing
wordt niet uitgesloten geacht.
Prof. Van Genderen is er door deze
gegevens van overtuigd dat het" hui
dige milieubeheer ten aanzien van
kwik fout is. Hij vindt dat de kwik
belasting voor visetende dieren moet
worden teruggebracht tot waarden,
die gelijk of weinig hoger zijn dan. de
„natuurlijke" waarden. Het beleid
moet worden gericht op een snelle en
drastische vermindering van de kwik
lozingen in zowel als buiten Neder
land in Rijn en Maas. De registratie
van giftige stoffen zal op dezelfde
wijze moeten gebeuren als die van
waterstanden en besmettelijke ziek
ten, aldus prof. Van Genderen.
Uit het onderzoek is wel duidelijk
geworden dat kwikverontreiniging
niet alleen aan het gebruik van be
strijdingsmiddelen is toe te schrijven,
maar misschien in belangrijker mate
aan andere bronnen als industriële en
huishoudelijke afval. Naar ruwe
schatting voert de Rijn 70 ton kwik
per jaar het land binnen. Het ge
schatte verbruik van kwik-bevatten
de landbouwbestrijdingsmiddelen is
slechts enige procenten van deze hoe
veelheid.
Het is nodig meer gegevens te krij
gen over het oppervlaktewater in in
dustriegebieden. De weinige hierover
verkregen cijfers tonen belangrijke
verontreinigingshaarden aan. De on
derzoekers menen dat Noordzeekust
en Wadden duidelijk onder invloed
staan van de Rijn met zijn kwikbe
lasting.
STERNS
De grote sterns hebben een ver
hoogd kwikgehalte in de weefsels,
maar liggen nog wel een factor tien
lager dan de gehaltes die een dodelij
ke afloop veroorzaken. Onbekend is
de invloed van het kwik op de voort
planting. De conditie van deze vogels
moet nauwlettend worden gevolgd.
Uit een ander onderzoek is geble
ken dat de paling uit het IJsselmeer,
evenals de baars en snoekbaars veel
kwik kunnen bevatten. De situatie bij
de zeevis ligt gunstiger. De Wadden
zee-vis bleek meer kwik te bevatten
dan vis uit open zee (behalve tonij
nen en makreel,* die heel oud kunnen
worden).
Mensen, die vis eten behoeven zich
nog geen zorgen te maken. Alleen bij
een dagelijkse consumptie van 2,1 kg
Waddenvis bestaat er kans op vergif
tiging. Door gebrek aan voldoende
toxicologische gegevens is er nog
geen norm voor het kwikgehalte in
vis. Het Rijksinstituut voor de Volks
gezondheid in Bilthoven voert thans
een onderzoek uit om tot een alge
meen aanvaardbare norm te komen.
De Ambonezen verschansten zich
in café De Schuur in de buurt van
het stationsplein in Roermond. De
straat werd afgezet en de brandweer
rukte zelfs uit met ladders om de
politie gelegenheid te geven ook het
dak als eventuele vluchtroute af te
grendelen.
YAKUTAT (AP) In Yakutat
(Alaska) is vandaag een 23-jarige
jongeman aangekomen die, 38 dagen
eerder, een vliegtuigongeluk had
overleefd.
Gary Anderson vertelde dat zijn
vader, Kenneth Ward die 55 jaar oud
is, het ongeluk ook had overleefd
maar dat hij hem niet meer gezien
had.
Gary werd gevonden nadat een
andere piloot de letters s.o.s had ge
zien die Anderson jr. met de voet
had getrokken op het strand van een
rivier, 105 kilometer ten westen van
Haines, in Alaska.
De jongeman was er lichamelijk
goed aan toe alhoewel hij ruim 27
kilo was afgevallen. Hij had geleefd
op wortels en rivierwater. In totaal
had hij te voet een afstand afgelegd
van ruim 160 kilometer van waar zijn
toestel was neergekomen.
BRUNSSUM In het Limburgse
Brunssum is een fabriek van blaas-
matrijzen geopend. Volgens het be
drijf zelf is deze fabriek de eerste
van dit soort in Europa.
(Vervolg van pag. 1)
Vervolgens werd het café door
zocht. In allerlei bergplaatsen en ver
borgen hoekjes trof de politie in totaal
bijna veertig slag-, steek- en stoot-
wapens aan en één revolver geladen
met 8 patronen van het kaliber 7.65.
De andere wapens waren vooral zak
messen, boksbeugels, kapmessen,
slaghouten, hamers en een aantal
kettingen. Bovendien kwam een hoe
veelheid pistool- en karabijnpatronen
tevoorschijn.
Het afgelopen weekeinde werden in
totaal ruim 60 Nederlanders gearres
teerd onder wie 20 meisjes en jonge
vrouwen. Ze werden wegens plaats
gebrek ingesloten Sn het kazernege
bouw van de Roermondse beroeps
brandweer en zitten daar momenteel
nog.
Commissaris G. van Vlijmen deelde
zondagavond tijdens een persconfe
rentie o.m. mee dat hij „mede gezien
het warme weer" na overleg met de
commandant van de Roermondse
brandweer, de heer J. van Meurs. drie
brandweerauto's met volledige bezet-
ring door brandweerpersoneel had in
geschakeld bij de bewaking en be
scherming van de arrestanten.
t 4
7
DÜSSELORF (DPA-RT De
eerste schadelijke gevolgen van de
3.360 ton arsenicumhoudend afval, die
illegaal op vuilnisbelten in West-
Duitsland is gestort, zijn het afge
lopen weekend gebleken.
De afval, die in een verlaten mijn
gestort had moeten worden, maar na
het uitblijven van een vergunning
daarvoor op verschillende vuilnisbel
ten werd gestort, is inmiddels op 11
plaatsen teruggevonden. 600 ton is
nog niet opgespoord.
Rond 3000 dagjesmensen bij het
Fühllnger Meer, een geliefd recrea
tiecentrum bij Keulen, zijn zondag
overhaast naar elders vertrokken
toen de politie via luidsprekers mee
deelde dat het water mogelijk door
arsenicum is vergiftigd. Even later
kregen 110 gezinnen in een naburig
dorpje het advies voorlopig geen lei
dingwater meer te drinken. De wa
terleiding wordt gevoed door bronnen
in de buurt van Fühlinger Meer.
Voorlopig zal het drinkwater in tank
wagens naar het dorpje worden aan
gevoerd.
Ook in bronnen bij Jülich en in een
vijver bij Ennigerloh is arsenicum
aangetroffen. Volgens het ministerie
van binnenlandse zaken van Noord-
rijn-Westfalen is de daar geconsta
teerde concentratie van 0.04 tot 0.1
milligram per liter niet gevaarlijk
voor mensen.
Met behulp van helicopters heeft
de politie van Noordrijn/Westfalen en
Nedersaksen afgelopen week alle
vuilnisstortplaatsen afgezocht naar de
industrie-afval, die in totaal 330 ton
arsenicum moet bevatten, genoeg om
de hele wereldbevolking uit te roeien.
De commissaris van de Koningin in
de provincie Limburg mr. dr. C. J. M.
A. van Rooy, heeft voor het geheel
van de uit te voeren acties van de
politie en de brandweerfunctionaris
sen toestemming verleend. Ook tus
sen politiecommissaris Van Vlijmen
en officier van justitie mr. Bruigom
is overleg gepleegd.
Zondagavond was het in het cen
trum van Roermond nog erg onrustig.
Politie patrouilleerde in de binnen
stad en op het spoorwegstation. Er
waren veel toekijkende schreeuwende
en nerveus afwachtende nieuwsgie
rigen. „Deze mensen schijnen", aldus
commissaris Van Vlijmen „in hun
zondagse autotoer voor dit weekeinde
ook Roermond te hebben opgeno
men".
ROERMOND De politie is
er allerminst zeker van alle wa
pens van de vechtersbazen ook
in handen te hebben. Commis
saris Van Vlijmen hield er gis
teravond ernstig rekening mee
dat er naast het pistool dat ge
vonden is, meer vuurwapens zijn
gebruikt.
De politie beschikt ook over drie
getuigen die beweren dat ze met na
me Zuidmolukkers hebben zien schie
ten. Onzeker is ook. of de politie de
mensen die geschoten hebben ook
werkelijk achter slot en grendel
heeft. Het zal bovendien een hele uit-
zoekerij worden om uit te maken wie
de wapens heeft gehanteerd.
Gistermiddag klommen twintig in
woners van Roermond op daken bij
de brandweerkazerne, waar zestig ar
restanten, onder bewaking van
brandweerpersoneel worden vastge
houden. De Roermondenaren wend
den zich schreeuwend en gesticule
rend tot de gevangenen. De politie
heeft de dakklimmers echter gelast
zich te verwijderen, waaraan overi
gens in de nerveuze sfeer vrij snel
gehoor werd gegeven.
Na de berichten over het gebeurde
trokken talrijke nieuwsgieri
gen naar het stadje, en dat maakte de
situatie bepaald niet overzichtelijker.
De hele dag groepten ook inwoners
van Roermond samen voor het poli
tiebureau om een glimp op te vangen
van de 110 Zuidmolukkers die daar
gevangen werden gehouden op de
binnenplaats. De leiders van de Zuid
molukkers verklaarden trouwens on
omwonden zich bedreigd te voelen.
De Westduitse bondskanselier Willy
Brandt en de Zweedse premier Olof
Palme genieten een vrolijke pauze
in aanwezigheid van mevrouw Pal-
me, die zich met een van haar nicht
jes amuseert. Brandt maakte in
Zweden gebruik van een bijeen
komst van Europese sociaal-democra
tische partijleiders om tevens infor
meel overleg te voeren met Palme
op diens buitenverblijf in Harpsundt.
SMILDE „Als onze jongens in
Roermond fout zijn geweest ik kan
dat niet beoordelen heeft dat niets
te maken met onze vrijheidsstrijd."
Dit zei de leider van de Zuidmoluk
kers Ir. J. A. Manusama, in Neder
land over de onlusten in Roermond,
zondag in Smilde op een congres van
de Zuidmolukse beweging Badan
Persatuan.
Hij voegde er aan toe het zeer te
betreuren dat er bij de ongeregeld
heden in Roermond een slachtoffer
was gevallen. Volgens Ir Manusama
zou een te vormen raad der Zuidmo
lukkers onder meer als taak moeten
hebben „de jonge agressieve Zuidmo
lukkers te beteugelen".
Het congres had namelijk eerder
als zijn mening uitgesproken dat er
een representatief orgaan een soort
raad der Zuidmolukkers in het le
ven geroepen 'moet worden waarmee
de Nederlandse regering overleg kan
plegen in alle zaken, die de Zuidmo
lukkers aangaan. Naar de mening van
het congres „iedere regering die niet
in zo'n orgaan voorziet, voor ons on
aanvaardbaar".
De Nederlandse regering heeft eni
ge tijd geleden besloten de rechtspo
sitie der Zuidmolukkers te regelen.
Het congres vond het zaak, dat daar
over overleg wordt gepleegd met Ir
Manusama en met de voorzitter van
de Badan Persatuan, Ds S Mealiarij
uit Assen.
LONDEN (AP) De regering van
de Sowjet-Unie zou graag zien dat de
Cubaanse premier Fidel Castro werd
vervangen door Carlos Rafael Rodri
guez.
Dit heeft het Britse zondagsblad
The Observer gisteren gemeld. Het
blad zegt één en ander van diploma
tieke zegslieden in Havana te hebben
vernomen.
Op het vliegveld van San Francisco is vrijdag een jumbojet van de Ameri
kaanse luchtvaartmaatschappij Pan American geland, die ternauwernood
aan een ramp is ontsnapt. De Boeing 747 was met 191 passagiers en 21
bemanningsleden aan boord op weg naar Tokio, toen het landingsgestel
werd beschadigd.
MIDDELBURG In Zeeland zijn
twee hinderwetvergunningen ver
leend waardoor het mogelijk wordt
dat aanzienlijke hoeveelheden vuil in
de Zeeuwse lucht geloosd worden.
De Provinciale Zeeuwse Energie
maatschappij (PZEM) kreeg vergun
ning voor de nieuwe centrale die in
Borssele in aanbouw is. De centrale
mag maximaal 1000 kg zwaveldioxy-
de per uur uitstoten. Er was gevraagd
om 2400 kg per uur. De vergunning is
uitgegeven door de gemeente Borssele.
Verder heeft de gemeente Vlissin-
gen vergunning verleend aan de che
mische fabriek Hoechst in het Sloege-
bied voor een derde fosforoven. De o-
ven zal begin volgend jaar in gebruik
worden genomen. Volgens de Vereni
ging Milieuhygiëne Zeeland betekent
deze vergunning dat de uitstoot van
fluor na het inwerking treden van de
derde oven in totaal 196,5 kg per uur
zal bedragen.
Negen grote Amerikaanse staalbe
drijven hebben met de vakbond van
arbeiders in de staalindustrie gisteren
overeenstemming bereikt over een
nieuw driejarig akkoord, zo is uit
•vakbondskringen vernomen.
De bond had gedreigd, dat de
350.000 arbeiders met ingang van
vandaag in staking zouden gaan. In
middels hebben de 600 vakbondsafge
vaardigden het verdrag geratificeerd,
waardoor een nationale staking, die
de eerste sinds twaalf jaar zou zijn, is
voorkomen.
(Van onze sociaal-economische
redactie)
AMSTERDAM -« Na weken
lang onderhandelen hebben de
vakbonden van werknemers bij
de Koninklijke Papierfabrieken
Van Gelder Zonen met de di
rectie van dit concern thans
overeenstemming bereikt over
een afvloeiingsregeling voor de
genen die als gevolg van de
noodzakelijke reorganisatie zul
len moeten worden ontslagen.
Zoals bekend gaat het hierbij om
circa 1300 man maar er zijn enkele
commissies in het leven geroepen,
die de reorganisatie-plannon nog
eens bezien om te onderzoeken in
hoeverre dit aantal nog kan worden
beperkt.
TER APEL Agio Lignostene
N.V. in Ter Apel gaat fusioneren met
de Duitse firma Theodor und Peter-
borg te Suchteln. Dit betekent dat
Agio 25 van de 100 werknemers moet
ontslaan. Over dit ontslag is overleg
geweest met de vakbonden. Er is een
afvloeiingsregeling getroffen, aldus is
meegedeeld. Het personeel is van de
maatregel op de hoogte gesteld. De
fusionerende bedrijven zijn ongeveer
van gelijke omvang. Ze produceren
lignoston-produkten, een hoogwaar
dig halffabrikaat.
Het zal bijzonder moeilijk zijn voor
de 25 ontslagenen in eigen omgeving
op korte termijn werk te vinden. On
geveer tien procent van de beroeps
bevolking in de gemeente Vlagtwed-
de, waaronder Ter Apel ressorteert
zit op het ogenblik zonder werk.
De afvloeiingsregeling die van
morgen om 10 uur aan het personeel
van de verschillende ondernemin
gen van Van Gelder bekend werd
gemaakt is een van de allerbeste so
ciale begeleidingspakketten die ooit
voor een dergelijke omvangrijke af
vloeiing zijn samengesteld.
De belangrijkste bepalingen zijn:
1. De werknemers van 57^ jaar
en ouder behouden toi aan hun pen
sioen-gerechtigde leeftijd net vol
ledige inkomen, dat zij (inclusief
loonsverhogingen) gehad zouden heb
ben indien zij bij Van Gelder in
dienst hadden kunnen blijven. Ook
hun pensioenrechten blijven (met
doorbetaling van premies en derge
lijke) onaangetast.
2. De werknemers die ten tijde
van het ontslag jonger zijn dan 57Vfe
jaar, ontvangen afhankelijk van
leeftijd en aantal dienstjaren bij
Van Gelder gedurende maximaal
vijf jaar aanvulling op hun werk
loosheidsuitkering of hun inkomen
uit arbeid elders. Ook deze suppletie
is „waardevast", d.w.z. zij wordt ge
relateerd aan het inkomen dat men
bij indienstblijven zou hebben ver
worven. Deze groep werknemers
mag ook kiezen voor „de gouden
handdruk" (uitkering ineens), die
kan variëren van 1 tot 7 2/10 maand
inkomen, maar de vakbonden zullen
dit de betrokkenen afraden, onder
meer in verband met de nadelige fis
cale gevolgen ervan.
3. Voor de werknemers die meer
dan vijf jaar pensioenpremie hebben
betaald wordt de pensioen-opbouw
maximaal twee jaar voortgezet indien
bij aanvaarding van een andere werk
kring niet of eerst na een wachttijd
aan een ander pensioenfonds kan
worden deelgenomen.
4. Werknemers van 45 jaar en
ouder die minder dan vijf deel
nemersjaren in het Van Gelder-pen
sioenfonds hebben, ontvangen drie
maal hun betaalde premie terug in
plaats van één maal, zoals reglemen
tair bepaald wordt, mits net totaal
bedrag wordt aangewend voor niet-
consumptieve doeleinden.
5. Bij aanvaarding van een andere
werkkring, die verhuizing noodzake
lijk maakt, wordt een tegemoetko
ming in de verhuiskosten gegeven
van 7% van het jaarinkomen met
een minimum van 2.000 gulden.
Diverse andere bepalingen hebben
onder meer betrekking Dp het we
duwen -en wezenpensioen, aanspra
ken op jubilea-uitkeringen en sub
sidie in studiekosten en het sollici
tatieverlof. Voorts is vastgelegd dat
Van Gelder voor elke afgevloeide
werknemer 125 gulden moet reser
veren om in eventuele bijzondere ge
vallen te kunnen voorzien.
CORDOBA (Reuter) Rechtse
groeperingen in de Argentijnse stad
Cordoba hebben een lijst opgesteld
van mensen die gedood zullen worden
omdat ze worden verdacht van kon-
tacten met de stedelijke guerrillabe
weging. Woedend over de guerrilla-
acties variërend van Robin Hood-
achtige overvallen om levensmiddelen
buit te maken die aan de bevolking
werden uitgedeeld, tot moorden
hebben de rechtse een „politieel
doodscommando" opgericht.
AMSTERDAM De Algeme
ne Bank Nederland heeft in de
eerste helft van dit jaar zeer
gunstig gewerkt. De winst steeg,
vergeleken met de eerste zes
maanden van 1970, met 47 pro
cent tot 50,7 (34,4) miljoen.
De totale baten beliepen in het
eerste halfjaar ƒ328,2 min tegen
252,4 min in de overeenkomstige pe
riode van vorig jaar. Aan provisie en
effecten ontving de bank 90,7 (70,5)
min. De baten uit hoofde van interest
en wissels breidden zich uit tot 237,5
(181,9) min.
De personeelskosten liepen op tot
161.2 (131.7) min en de totale kosten
kwamen uit op ƒ245,6 (201,0) min. De
bruto winst bedroeg ƒ82,6 (51,4) min.
Uit de gecombineerde balans per 30
juni blijkt wat de actiefzijde be
treft o.m. een stijging van de post
debiteuren tot ƒ6.104,4 min tegen
5,364,8 min op 30 juni vorig jaar.
Aan de creditzijde van de balans ma
nifesteerde zich een stijging van de
post dposito's op termijn tot ƒ8.097,1
(7.600,7) min, van de spaargelden tot
2.775,2 (2.070,0) min en van de post
crediteuren tot ƒ7.674,8 (6.678,4) min.
Het balanstotaal steeg tot ƒ20,4 mil
jard. Ultimo 1070 bedroeg dit totaal
19,6 miljard en op 30 juni 1970 17,6
miljard.
Besloten is tot de uitkering van een
onveranderd interimdividend van 8
per aandeel van 100. Bij het vast
stellen van het slotdividehd over 1971
zal worden overwogen of aandeelhou
ders naar keuze in plaats van een
bedrag in contanten een bedrag in
gewone aandelen uit de agioreserve
zullen kunnen ontvangen, dan wel
dat naast een dividend in contanten
een bedrag in aandelen uit de agiore
serve zal kunnen worden uitgekeerd.
Over 1970 keerde de bank 17 min
dividend uit, naar keuze in contanten
of 10 pet in agio-aandelen.
HARPSUNDT (Reuter) De
Westduitse bondskanselier Willy
Brandt acht het zeer goed mo
gelijk dat de Grote Vier volgen
de week een beslissend stadium
zullen bereiken in hun bespre
kingen over Berlijn.
Over het Berlijn-overleg, dat op 10
augustus opnieuw in West-Berlijn zal
worden gehouden, zei Brandt: 'Ik heb
het gevoel dat zij (de Grote Vier)
de meeste zaken hebben opgehelderd
en ik zou niet verbaasd zijn als de
onderhandelingen tijdens de komen
de zitting een beslissend stadium be
reiken'. Brandt zei dit in Harpsundt,
het zomerverblijf van de Zweedse
premier Olof Palme. Brandt heeft dit
Weekeinde informele besprekingen
gevoerd met Palme na een bezoek aan
een bijeenkomst van Europese sociaal
democratische leiders.
Op een persconferentie in Harp
sundt verklaarde Brandt dat een re
geling van de kwestie-Berlijn het or
ganiseren van een Europese veilig
heidsconferentie, zoals de Sowjet-
Unie dat wil ten zeerste zou ver
gemakkelijken.
Brandt werd onder meer gevraagd
naar de betekenis van Oostduitse
deelname in internationale organisa
ties, zoals door Bonn is voorgesteld
als deel van een programma van 20
punten voor normalisatie van de be
trekkingen tussen beide Duitslanden.
Brandt verklaarde dat dit vanzelf
sprekend ook deelname van de DDR
in de Verenigde Naties zou inhouden.
'Maar wij willen eerst onderling een
aantal zaken verduidelijken, voordat
we met elkaar in de VN beginnen te
redetwisten', aldus de Westduitse
bondskanselier.
