RELLEN IN ROERMOND:
EEN DODE
r
Duizenden vissen dood door vergif
Soedan duldt geen kritiek
meer van Sowjetunie
Politie slaags met
Jhit wier
Maanreis triomf
voor geologen
2 moderne theeglazen
Soedan roept
ULTIMATUM LOOPT VANDAAG AF
zijn man uit
Moskou terug
met India dicntnij
Het Kwartet
bon1
Veranderlijk
(RITA)
Arrestanten
vrijgelaten
Nieuwe Leidse Courant
Maandag 2 augustus 1971 —52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
^Stantvastieh is ghebleven
mijn hsrt in teghenspoet!"
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijs p. w. 1,63, p. m. 6,95, p. kw. 20,65
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Ik geef op als
nieuwe abonnee:
naam
Iba'.uit: O per kwartaal par maand 1
I Alsbeloningvoormijnaktiviteit I
Iontvangik2theeglazen.
De nieuwe abonnee krijgt onze I
(krant veertien dagen gratis. I
Mijn naam I
(voor ieder die een nieuwe abonnee opgeeft)
Met houders in 4 frisse kleuren
oronje-paors-groen-geel
Leuk om eens anders
thee te drinken
Dieper inzicht ontstaan
van zonnestelsel?
Zon en maan
2 augustus: zon op 5.02, onder
20.30; maan op 17.46, onder 6
aug. V.M.
Hoog water
Hoog water, 2 augustus: Rotter
dam le getij 12.16, 2e getij
Scheveningen 10.49 - 23.23, Vlis-
singen 9.43 - 22.18; Haringvliet a.
d. Zeezijde 11.19 - 23.50.
HtftlK
Complimenten kosten niets, en
toch betalen velen er duur voor.
HERBERT
DE BILT Bij vrij zonnig
weer werd het zaterdag en zon
dag op veel plaatsen in het bin
nenland rond 25 graden.
Voor dinsdag wordt bij ons
minder bestendig weer verwacht
onder invloed van een depressie
die van de oceaan naar het Ka
naal zal trekken. De bewolking
en de neerslagkansen nemen daar
bij tijdelijk toe, terwijl de tem
peraturen wat lager zullen zijn
dan tijdens het weekend.
BAROMETERSTAND: heden
10 uur 75,8 cm (1010 millibar),
stijgend.
HERBERT POTHORN
AAP EN MENS
IN DE EVOLUTIE
Wie waren onze vooroudere?
De vorderingen van het on
derzoek en de strijd der
meningen sinds Darwin. Een
populalr-wetenschappelijke
oriëntatie. 10 QO
Gebonden IZ.uu
Verkrijgbaar In da boekhandel
Zomer 4 Keunlng Wagerftigen
KHARTOEM, MOSKOU (AFP.
Reuter, UPI, AP) President
Ja'afar el-Nimeirv van Soedan
heeft de Sowjetunie 48 uur de
tijd gegeven een eind te maken
aan de aanvallen op zijn bewind.
Het ultimatum loopt vanmorgen
om 8 uur af. Als de Sowjetunie
dan nog doorgaat met het be-
critiseren van de ontwikkelin
gen in Soedan zal el-Nimeiry
„alle nodige stappen nemen om
de waardigheid en het prestige
van zijn land en volk te her
stellen."
Het ultimatum was vrijdagavond
overhandigd aan de Russische am
bassadeur in de Soedanese hoofdstad
Khartoem. Daarmee is een mogelijke
breuk tussen Moskou en Khartoem
weer een stap nader gekomen. De
3969 Nou, gewoon, ik was m'n han
den...
MOSKOU, KHARTOEM (UPI,
Reuter) Soedan heeft gisteren zijn
ambassadeur uit Moskou teruggeroe
pen. Dit is gister ivond bekend ge
maakt door het persbureau voor het
Midden-Oosten en bevestigt door een
woordvoerder van de Soedanese am
bassade in Moskou
Deze legde er de nadruk op dat de
terugroeping niet betekende, dat de
betrekkingen tussen de twee landen
nu verbroken waren of verbroken
i zouden worden. De ambassade zou
I normaal blijven functioneren onder
leiding van de diplomaat die in rang
op de ambassadeur volgde.
Soedan heeft ook zijn ambassadeur
in Bulgarije teruggeroepen. Ook deze
maatregel is genomen in verband met
de kritiek die de Bulgaarse regering
heeft geuit op de terechtstellingen in
Soedan.
President Ja'afar el-Nimeyry van
Soedan heeft Moskou vrijdag 48 uur
de tijd gegeven om een eind te ma
ken aan de „campagne" tegen zijn
bewind, zo heeft The Observer giste
ren onthuld.
Van onze correspondent
ARNHEM De steenfabriek
4 de Gallantijnse Waard heeft gis-
I teren vrijwel alle leven in een
I van Arnhems belangrijkste vis-
I vijvers vernietigd. Duizenden
I dode vissen dreven in het gro-
1 te baggergat achter de steenfa-
I briek in Elden.
Van gistermorgen vier uur af wa
ren tientallen sportvissers bezig nog
levende vissen met emmers en teilen
vol over te brengen naar niet besmet
water.
De ramp betekende groot alarm
voor alle sportvissers in de wijde om
geving. Tot laat in de avond kwamen
nieuwe redders opdagen. „Ik heb van
vanmorgen af al zeker honderd kilo
paling weggebracht", aldus een van
de vissers, die in de brandende zon
van even na de middag en passant
toch nog twee forse snoeken en een
paling van zeker 60 cm lengte in zijn
schepnet wist te vangen. Zijn verhaal
is geen visserslatijn, het is een droeve
realiteit. „Tachtig negentig procent
van wat de hengelvereniging „de
Rietvoorn" heeft uitgezet is dood.
schatten de woedende hengelaars.
De woede geldt direkteur Paas van
de steenfabriek, wiens pal naast het
baggergat gelegen graafmachine te
dicht naast een voormalige gemeente
lijke vuilnisbelt kwam, waaruit
prompt een waterval vies, giftig wa
ter in de kleiafgraving stroomde. Een
pompje loosde het drab op de vis
vijver met alle gevolgen van dien. De
direkteur van de steenfabriek, die
gistermorgen tot de komst van de po
litie nog probeerde de door de vissers
stilgezette pomp weer in dienst te
krijgen, was gisteren niet voor com
mentaar bereikbaar.
Russische deskundigen die in Soedan
werkten, ongeveer 1800, zullen een
dezer dagen het land verlaten.
Het Russische persbureau TASS heeft
zaterdag bekend gemaakt, dat de
Sowjetunie „het bloedige terreurre-
gime" in Soedan veroordeelt Zij
hoopt, dat de „campagne van repre
sailles tegen de progressieve demo
cratische krachten van Soedan on
middellijk zal worden beëindigd".
TASS meldde ook, dat Moskou op 26
juli in Khartoem officieel heeft ge
protesteerd tegen de „bedreiging en
gewelddaden", die Russische diplo
maten in de hoofdstad Khartoem had
den ondervonden. Rusland had ook
officieel gevraagd om clementie voor
de deelnemers aan de staatsgreep die
vorige week ter dood zijn veroor
deeld en inmiddels zijn gevonnist.
Een woordvoerder van de Soedanese
regering merkte dit weekeinde op.
dat president El-Nimeiry inderdaad
een tweetal Russische protesten had
gekregen over de processen. Hij had
echter geen tijd gehad ze te lezen.
Pas toen de doodvonnissen waren
voltrokken had hij het Russische pro
test gelezen. Toen was het te laat om
er gehoor aan te geven, aldus de Soe
danese regeringswoordvoerder.
Peking
President El-Nimeiry heeft in het
gesprek met Colin Legum van The
Observer ook gezegd, dat hij geluk
wensen had ontvangen uit Peking
toen hij erin geslaagd was de coup
tegen zijn regime neer te slaan. Hij
dankte de Chinezen voor hun vriend
schap.
In Jordanië zijn zaterdag drie Pa
lestijnse guerillastrijders opgehangen
Zij zouden op 1 juni een Jordaanse
KRATJE BIER
Het materiaal ook, dat de geleerden
de meeste informatie kan verschaffen
over het ontstaan van de maan.
Daardoor kan het inzicht in het ont
staan van de aarde en het hele zon
nestelsel worden verdiept.
Ik durf om een kratje bier te wed
den dat Scott gelijk heeft, was het
commentaar van de chef van de we
tenschappelijke afdeling in Houston,
dr. Gene Simmons. „De vondst was
bijzonder belangrijk, wij popelen om
de monsters in handen te krijgen."
De maanverkenning was zaterdag
middag begonnen met het uitladen
van de maanauto, die een klein beetje
tegenstribbelde en om duistere rede
nen weigerde, de bestuurbaarheid
van zijn voorwielen waar te maken.
Daar hadden de ontwerpers rekening
mee gehouden: ook de achterwielen
van het wagentje zijn bestuurbaar,
hoewel dat minder handig gaat.
VERTRAGING
Het leverde Scott weinig moeilijk
heden op: „het stuurt net als een
boot". Maar één keer braken de ach
terwielen bij een. scherpe bocht uit,
en stond de wagen ineens achterste
voren. De veiligheidsgordels bewezen
bij deze slip hun nut. Toen de bestu
ring gisteren bij de tweede tocht wèl
met de voorwielen kon gebeuren (na
dat er flink met schakelaars was ge
goocheld) bleek dat toch veel pretti
ger te rijden.
De tweede tocht begon gisteren met
een uur vertraging, omdat het kleine
ongerief weer had toegeslagen. Er zat
een luchtbel in de waterkoeling van
Irwins ruimtepak, de apparatuur die
burger hebben gedood. Egypte heeft
gisteren deze executie veroordeeld
als een verfoeilijke misdaad.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nleuwo Leidse Courant antwoordnummer 267, Leiden
Van onze correspondent
ROERMOND Eén dode en vier gewonden zijn sinds
gisteren in Roermond te betreuren als gevolg van hevige
onlusten tussen inwoners van Roermond, enkele Duitsers
en een groot aantal Zuidmolukkers op en nabij het Roer-
mondse Stationsplein. De 20-jarige Geleense militair Peter
Janssen werd zaterdagavond tijdens gevechten tussen politie
en Zuidmolukkers door een kogel kaliber 7,65 in het hoofd
geraakt en gedood.
HOUSTON (Reuter, UPI, AP)
„We hebben gevonden waar we
voor gekomen waren."
Deze mededeling vanaf de
maanbodem, waar David Scott
en James Irwin gisteren voor
de tweede keer met hun maan-
jeep er op uit getrokken waren,
was het hoogtepunt van een
tocht die door de in alle staten
verkerende vluchtleider Gerald
Griffin in Houston werd om
schreven als mogelijk de gewel
digste wetenschappelijke ver
kenning aller tijden.
Achtergrond van deze blijdschap
was de krater Spur aan de voet van
de Apennijnen, vijf kilometer ten
zuiden van de maanlander Falcon.
„Jim, deze krater is een goudmijn",
riep Scott tegen zijn metgezel. Wat
hij er aantrof was volgens hem anor-
thosiet, een gesteente dat gevormd is
door de langzame stolling van de oor
spronkelijke maanbodem, en dus het
oudste mineraal dat op de maan te
vinden is.
de hartslag van Scott moest volgen
werkte alleen als hij stilstond, en de
radioantenne op de rugzak van Irwin
was afgebroken, waarschijnlijk toen
hij na de tocht van zaterdag weer
naar binnen kroop.
Zie verder pagina 6.
Arsenaal
De Roermondse gemeentepolitie
versterkt door eenheden van de rijks
politie, zette onder leiding van in
specteur Dusch het hele blok panden
ces geworden: moeiteloos voerden de -■
astronauten Scott en Irwin de han- Ijl I
delingen uit om zoveel mogelijk mon- i\ 17~ 1 OT i\ "1^1 I B I 4jT
sters van het maanlandschap naar de J_ Cl-IV^JLO X^CLjljL I
aarde terug te brengen. Via de scher- (^_J
pe televisiebeelden konden miljoe
nen in de .huiskamers zien, hoe ruig - -m ~1 1
en voorwereldlijk het maanlandschap I I I I I
De grimmigheid van de onge
regeldheden bleek gisteravond
omstreeks tien uur nog eens toen
op het stationsemplacement 40
mensen werden aangehouden en
gefouilleerd. Daarbij heeft de po
litie veel slag- en steekwapens in
beslag genomen en de hele groep
gearresteerd.
Tijdens het aar. beide zijden met
vuurwapens en andere wapens ge
voerde treffen liep de 16-jarige Roer
mondenaar H. M. een hersenschud
ding op, werd de 18-jarige J. M. door
een kogel in zijn heup getroffen, en
kreeg de 17-jarige J. T. (van Zuid-
molukse origine) een zeer ;zware her
senschudding. Een vierde gewonde is
van onbekende identiteit.
Aanleiding tot de ongeregeldheden
moet volgens ingewijden gezocht
worden in een slaande ruzie tussen
een Duitser en enkele Ambonezen op
het plein voor het Roermondse sta-
1 tion. Omtrent de diepere oorzaak tast
men vooralsnog in het duister, of
schoon het niet uitgesloten moet wor
den geacht dat het handgemeen tus
sen enkele Ambonezen en Roermondse
jongeren woensdag jl. in een poeliers
zaak mede de oorzaak is geweest.
Een week geleden vond bovendien
een gevecht plaats tussen enige Zuid
molukkers en een in de Duitse
Bondsrepubliek woonachtige Turk,
waarbij deze laatste een forse mes
steek vlak boven z'n rechterlong op
liep. Deze laatste vechtpartij vond
plaats in de Roermondse Veldstraat.
Daar is ook café De Schuur waar gis
teren ongeveer 80 Zuidmolukkers zich
hadden verschanst nadat ze door
groepen uit de Roermondse bevolking
waren belaagd, hetgeen tot verspreide
vechtpartijtjes had geleid.
ROERMOND Gisteravond
laat heeft de politie besloten alle
arrestanten in vrijheid te stellen.
Bij hel bureau stapten de mees-
ten in bussen en overvalwagens
waarmee ze naar plaatsen ver
buiten Roermond werden ge
bracht.
Bij het instappen riepen dc
Zuidmolukkers ihun vrijheids-
kreet „Mena Muria". Bij het poli
tiebureau stond de brandweer
klaar om het snel samenstromen
de publiek desnoods met de volle
straal op een afstand te houden.
De politie patrouilleerde gister
avond met helmen, bamboeschil
den, wapenstokken en karabijnen
door de straten van het stadje.
waarin „De Schuur" is gelegen af en
arresteerde, de bezetters. Zij werden
opgesloten op de binnenplaats van
het politiebureau.
(voor vervolg zie pag. 5)
De ongeregeldheden in Roermond
kregen al spoedig een grimmig ka
rakter toen er met messen en ander
wapentuig gevochtén werd. De poli
tie was onder meer gewapend met
karabijnen.
taanse leger in Oost-Pakistan.
In een geheim memorandum heeft
de secretaris-generaal van de VN. Oe
Thant, de Veiligheidsraad gewaar
schuwd, dat de gespannen toestand
aan de grenzen tussen India en Pa
kistan, kan leiden tot een oorlog die
zich gemakkelijk over het hele sub
continent kan uitbreiden. Het gehei
me stuk zou op 20 april naar de Vei
ligheidsraad zijn gestuurd.
In de afgelopen vier maanden zijn
7.098.809 vluchtelingen uit Oost-Pa
kistan naar India gekomen. Dit is za
terdag in New Delhi bekend gemaakt.
De Indiase minister van defensie,
Jagjivan Ram, heeft gisteren gezegd,
dat de guerrilla-eenheden in Oost-
Pakistan vorderingen maken en dat
hij er zeker van is dat Oost-Pakistan
eens de onafhankelijke staat Bangla
Desj zal worden. Als de successen
van de guerrillastrijders toenamen,
zou president Khan van Pakistan
steeds wilder beschuldigingen uiten,
voorspelde minister Ram.
TOKIO (Rtr) Het Japanse kabi
net heeft maandag het ontslag aan
vaard van minister van defensie Kei-
kichi Masuhara, die de verantwoor
delijkheid voor het vliegtuigongeluk
van vrijdag op zich heeft genomerv
Tot opvolger is benoemd de 65-jarige
Naomi Nishimura. Dit ongeluk, dat
aan 162 mensen het leven kostte,
werd veroorzaakt doordat een straal
jager van de Japanse luchtmacht te
gen een Japanse Boeing vloog.
KARATSJI (UPI, Reuter, AP)
President Jachja Khan van
Pakistan heeft verklaard dat een
oorlog tussen India en Pakistan
'zeer dichtbij is'. In een inter
view met zes buitenlandse tele
visieteams, dat tweeëneenhalf
uur duurde, waarschuwde de pre
sident van Pakistan India, dat
als het probeerde ook maar een
brokje van Pakistaans grondge
bied te veroveren dit oorlog en
totale oorlog zou betekenen.
„Ik haat de oorlog," aldus Khan,
„maar ik zal niet aarzelen India de
oorlog te verklaren als het doorgaat
met onze groepen in het grensgebied
aan te vallen en te beschieten. Ik ben
niet uit op oorlog, ik tracht die te
vermijden, maar er is een grens aan
mijn geduld." Volgens president
Khan beschieten Indiase troepen met
artillerie stellingen van het Pakis-
