vrome
Tussen
ongelovige
en
kwezelaar
activist
KIBBELARIJ
OP HOOG
NIVEAU KOSTEN BLO
L. TUKT,F,MA OVER
PINKSTERNOTITIES
Student verkeert in
bevoorrechte positie"
I
Uw probleem
is
het
onze
COMMENTAAR
Vernieuwing
Beraad over
kliniek
voor abortus
Een woord voor vandaag
Gemeenten wachten
op uitkeringen
Brieves die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet In
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten in afzonder
lijke blieven werden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten
Vraag: Een bejaarde weduw
naar is in het bezit van een eigen
huisje. Op eigen verzoek gaat hij
deze zomer naar een rusthuis, en
moet 150 bijbetalen op zijn
A.O.W. Wat mag hij doen met de
opbrengst van zijn huisje en wat
gebeurt er met zijn geld? Hij
heeft drie kinderen. Wat gebeurt
er met zijn geld na zijn overlij
den?
Antwoord: Als het huis volko
men zijn eigendom is, mag hij
daarover beschikken. Zijn kinde
ren hebben daarop geen aan
spraak zo lang hij leeft. Een an
dere kwestie is hoe hij moet han
delen ten aanzien van de Alge
mene Bijstandswet, waarop hij
een beroep zal moeten doen, als
het geld opraakt voor zijn over
lijden. Aangezien bij de verkoop
toch hulp van een notaris nodig
is, kan deze hem tevens op dit
punt adviseren. Moöht op het
ogenblik van zijn overlijden de
opbrengst van het huisje niet op
gemaakt zijn, dan hebben de kin
deren op dit bedrag recht als erf
genamen.
Mocht het huis niet zijn volle
eigendom zijn, doch deel uitma
ken van een ongescheiden boedel,
waarin moeders versterf begre
pen is, dan moet moeders versterf
eerst verdeeld worden tussen de
vader en de drie kinderen.
Vraag: Onlangs hoorde ik dat
er op zaterdag gelegenheid is tot
het volgen van een universitaire
studie in theologie. Waar is deze
mogelijk? Welke vooropleiding is
vereist? Is men verplicht van te
voren een cursus oude talen te
volgen? Kan men met de volledi
ge bevoegdheid van onderwijzer
(hoofdakte) aan deze studie deel
nemen? Wordt deze studie ook in
de kerken erkend en wat zijn de
mogelijkheden?
Antwoord: Als uw plannen om
theologie te gaan studeren, vast
staan, is het toch wel noodzake
lijk eerst persoonlijk contact te
zoeken met de decaan der theolo
gische faculteit te Utrecht.
Deze zaterdagoplelding komt
namelijk alleen in Utrecht voor.
Er is daarvoor vrij veel belang
stelling. Met uw bevoegdheid als
onderwijzer met hoofdakte kan u
zich zonder meer daarvoor opge
ven. De eerste cursus betreft na
tuurlijk de oude talen: Latijn,
Grieks en Hebreeuws. Daarna
begint de eigenlijke studie pas.
Deze studie staat gelijk aan de
normale theologische studie en,
zal waarschijnlijk lang duren
omdat men er niet de gehele
week mee bezig kan zijn.
Uw eigen opleiding is een groot
voordeel. Zoals u weet, wordt het
godsdienstonderwijs op de mid
delbare scholen vaak gegeven
door kandidaten in de theologie.
Uw ervaring op didactisch gebied
zal daarbij zeer welkom zijn.
Voor verdere inlichtingen kan u
zich wenden tot prof. dr. A. J.
Bronkhorst, Nicolailaan 36, Bilt-
hoven, telefoon 030 - 786353, of
tot de unviersiteit te Utrecht, te
lefoon 030 - 553911.
Vraag: Hoe bereidt men rauwe
rode kool?
Antwoord: Rode kool kan rauw
gegeten worden en verwerkt tot
een slaatje of in stamppot
Men schave de rode kool zeer
fijn, fijner dan wanneer men de
ze kookt. In een slaatje kan deze
kool naar smaak worden gecom
bineerd met geraspte appel en/of
fijngesneden witte kool, witl^t
andijvie of veldsla. Bij verwer
king in een stamppot mengt men
de kool voor het opdienen met
aardappelpuree. Naar smaak kan
men gefruite uien, azijn en spe
cerijen toevoegen. Het slaatje kan
men garneren met plakjes ei, to
maat, augurk en mayonaise.
Rauwe rode kool is zeer rijk
aan vitaminen.
GESPREKKEN OVER CRISIS IN DE KERK -
DOOR TON VAN DER HAMMEN
ENSCHEDE Als er in de kerk Godservaring is, een levend
besef van Zijn aanwezigheid, Zijn wil, dan blijven er natuurlijk
genoeg praktische vragen. Over de organisatie, het beheer, de
manier van werken, van spreken in de kerk. Maar in al deze vragen
wordt dan zeker een goede weg gevonden.
Dit vindt dr. L. Lijklema, Borne, op
de AKV ook een dergenen die het
thema geestelijke vernieuwing aan de
orde stelde, beslist geen naïve, over
optimistische constatering: „Ik rele
veer in mijn eigen woorden wat
Christus zegt, die eveneens deze
voorwaarde stelt, waarna voor be
zorgdheid eenvoudig geen plaats meer
is. Want het kan toch moeilijk een
loze kreet worden genoemd als hij
zegt: „Zoekt eerst het koninkrijk
Gods en al deze dingen zullen u toe
geworpen worden?"
De heer Lijklema, in het dagelijks
leven wetenschappelijk medewerker
aan de TH-Twente brengt daarmee
een overtuiging onder woorden, die
sterker is geworden sinds hij, al weer
jaren geleden, „steeds nadrukkelijker
met de bedoeling en de zin van het
leven werd geconfronteerd".
Duidelijker
Het was vooral de ontmoeting met
de pinksterbeweging, die zijn vrouw
en hem nog zoveel duidelijker deden
realiseren dat het in het leven van
een gelovige om het hele bestaan
gaat. Dat God aanwezig kan en wil
zijn in alle sectoren van je leven. Dat
hij er richting aan wil geven en dat
ook werkelijk doet als je het met
hem waagt.
Het geloven aldus de heer Lijkle
ma, is niet beperkt tot een aantal
juiste opvattingen over God en over
Jezus Christus. Het is ook een Gods
ervaring weten dat Hij er is.
Het was niet iets dat alleen naar
binnen gericht gebeurde. Je zag: het
hele scala van menselijke mogelijk
heden gebruikt God. Je ontdekte:
verstand en hart vullen elkaar aan,
evenals de „gewone, natuurlijke" ga
ven en de charismatische gaven. Me
ditatie en gebed horen erbij, evenals
het omzetten van Christus woorden
in daden. Het is Gods woord dat .zui
vert, dat oproept, dat om een weder
woord vraagt: ons antwoord.
Nu is er. vooral in de jaren 1950 tot
i960, een opwekking, een pinkster-re
veil over Nederland gegaan. De ver
drietige ontwikkeling is, dat de (her
ontdekking van dat mede wezenlij
ke van het christendom niet inde
kerk is opgevangen.
Kleine groepen bleven ermee zitten,
raakten geïsoleerd, belandden mede
daardoor vaak ook wel in eenzijdig
heden, waardoor de communicatie
tussen kerk en pinksterbeweging nog
moeilijker werd.
Er was geen visie in de kerk om dit
mede wezenlijke te integreren in de
christelijke levenspraktijk, in de
woordverkondiging, in de theologe.
Die lentewind de heer Lijklema
noemt het zo, omdat er naar zijn me
ning van authenciteit sprake was (en
is) heeft de kerk onvoldoende her
kend en nog minder verwerkt,
waardoor het niet op een breed ter
rein tot gelding kon komen.
Ervaring
Idealiter zou het in de kerk moge
lijk moeten zijn, dat de noties van de
pinksterbeweging, inclusief de erva
ring en omgang met de zogenaamde
pinkstergaven, begeleid worden door
theologische bezinning.
De heer Lijklema: In de kerkelijke
gemeente die mij voor ogen staat zou
de ene keer sprake moeten kunnen
zijn van een profetie, overigens een
broodnuchtere zaak, wat niet vaak zo
pleegt te worden verstaan, en de an
dere keer van een toetsing, door een
stuk theologische bezinning daarop.
De ene keer zou het in de gemeente
over een project in Ghana moeten
kunnen gaan en de andere keer zou
er iemand in de dienst in tongentaai
moeten kunnen zingen. Ik pleit er
graag voor, dat die dingen in de ge
meente hun plaats krijgen, ook al,
omdat ik geloof dat er zoveel mensen
gevoelsarm blijven in de kerk.
Er is in de gemeente behoefte aan
warmte, aan nuchter, maar liefdevol
functioneren. En dan gaat het de heer
Lijklema nog niet eens zo nadrukke
lijk om de pinkstergaven „aan te pra
ten", als wel om deze te zien als een
uiting van de manier, waarop Chris
tus ons op een bepaald ogenblik ook
wil aanspreken. Net zogoed als dat in
een preek, door een boek, in een
theologische beschouwing, of ook via
een actie kan gebeuren.
In de gemeente, of liever bij de
doorsnee-christen, mis je de spon
taniteit van de direct aangesprokene.
Er is een zekere angst om tot overga
ve te komen aan dingen, die je zou
moeten erkennen en doen. Er is spra
ke van een zekere gespletenheid.
Confectiegeloof
Wat cru gezegd: het geloof wordt
nogal formeel, als confectiegeloof, be
leefd. Alleen op de geëigende mo
menten: in het gebed op vaste tijden,
in het bijbel lezen aan tafel of voor
het naar bed gaan, in de kerkdienst,
op een bijbelkring. Maar het is een
voortdurende dialoog. Het moet door
werken in je hele bestaan.
De heer Lijklema erkent, dat hij
een deel van het direct aangesproken
worden onverwerkt ervaart. Als er er
in de kerk meer ruimte voor kwam,
zou je het over het algemeen veel
evenwichtiger kunnen gaan beleven.
Er is een verscheidenheid aan
pinkstergaven. waar iedere christen
zich niet zo maar ineens aan gewon
nen zal kunnen geven. Maar toleran
tie en openheid moeten er wel zijn.
Een aantal gegevenheden hoort
echter bij iedereen thuis. Het centrale
in de kerk dient te zijn het leerstuk
van Pasen: Jezus leeft, er is uitzicht,
er is toekomst. Pasen, dat weer zijn
voortzetting vindt in pinksteren met
de presentie van God in de wereld,
als een tastbare realiteit, heel na
drukkelijk te ervaren. Geen ervaring
om de ervaring maar met alle daad
werkelijke consequenties daarvan.
Die ervaring komt je niet zonder
meer aanwaaien. Het is een leerpro
ces, waarmee je verder komt door ge
bed, in lofprijzing zowel als voorbede.
Verder door evangelieverkondiging,
door zowel individueel als gemeen-
Protest tegen ontslag
studentenpastores
PARIJS (KNP) Zestig Franse en
buitenlandse studentenpastoors heb
ben geprotesteerd tegen het ontslag
van twee van hun collega's door kar
dinaal Paul Goyon, de aartsbisschop
van Rennes. Deze ontsloeg twee stu
dentenpastores uit hun priesterlijke
ambtsbediening vanwege hun theolo-
gisch-liturgische experimenten en hun
politieke activiteiten. Naar de mening
van de kardinaal ruimde het tweetal
te veel tijd in voor politieke strijd en
experimenteel groepswerk, en het
was mgr. Goyon ook een doorn in hjfet
oog dat één van beiden zich voor de
gemeenteraadsverkeizingen in Frnk-
rijk van maart j.l. kandidaat had
laten stellen op een socialistische
lijst.
De Sociaal-economische raad heeft een nieuw
gebouw betrokken. De opening daarvan door
koningin Juliana onderstreept de grote betekenis,
die dit samenwerkingsorgaan van het bedrijfsleven
als vast college van advies en bijstand der regering
heeft verkregen.
In de ruim twintig jaar van zijn bestaan is de
Sociaal-economische raad voortvloeisel van de
Wet op de bedrijfsorganisatie (1950) een zeer
levenskrachtig instituut gebleken. Het is hecht
verankerd in de samenleving en men kan met
minister Roolvink constateren dat zijn betekenis
nog steeds toeneemt.
Bij de opening van het nieuwe gebouw heeft de
voorzitter, drs. J. W. de Pous, de SER op speelse
wijze verdedigd tegenover de critici, die vinden dat
de SER maar een traag functionerend geval is. Dat
valt mee, want de gemiddelde voorbereidingsduur
der 200 tot dusver uitgebrachte belangrijkste
adviezen waaronder zeer fundamentele heeft
niet veel meer dan een jaar gevorderd. Ambtelijke
en parlementaire molens werken als regel lang
zamer. Daar valt weinig tegen in te brengen.
Belangrijker is evenwel dat de Sociaal-econo
mische raad, werkend vanuit de bestaande econo
mische orde, deze niet als een onveranderlijk en
vaststaand gegeven heeft aanvaard, maar zeer
nadrukkelijk maatschappelijke vernieuwing heeft
nagestreefd. (Voorbeelden: ondernemingsrecht,
fusiegedragsregels etc.)
Met die vernieuwing wordt de burger mede
als vrucht van SER-beraad dan ook regelmatig
geconfronteerd. Zij zal zich in de toekomst ook
steeds duidelijker gaan aftekenen. Dat moge
sommigen niet hard genoeg gaan, maar ver
nieuwingsprocessen voltrekken zich nu eenmaal
geleidelijk. Hardlopers zijn doodlopers.
Wie de samenleving van vandaag vergelijkt met
die van b.v. honderd jaar geleden kan zien hoe
wij dank zij allerlei vemieuwingsstreven en met
handhaving van de grondslagen der bestaande
economische orde toch in een totaal ander bestel
terecht zijn gekomen. Waarmee wij maar zeggen
willen dat men nooit moet wanhopen.
Een instituut als de Sociaal-economische raad
vergemakkelijkt het regeren. Ook daarom is de
SER gewoon een onmisbaar instituut geworden.
Vooroorlogse kabinetten hebben zo'n instituut node
ontbeerd. De plaats van de SER in ons samen
leving betekent dan ook een stuk maatschappelijke
vooruitgang.
Het zaad der vernieuwing, in lang vervlogen
dagen met zwakke krachten politiek en sociaal
uitgestrooid heeft wortel geschoten, is tot ont
wikkeling gekomen en heeft vruchten afgeworpen.
En het nieuwe SER-gebouw is daar mede een voor
ieder zichtbaar bewijs van.
schappelijk te leren luisteren en ge
hoorzaam te zijn aan Gods wil.
Hoe? Door acht te slaan op alle
dingen en deze te overwegen met het
oog op Hem en Zijn koninkrijk. Door
elkaar van daaruit aan te spreken op
de mogelijkheden die er zijn en die
we hebben.
Dat leerproces begint in eigen huis.
Met kleine dingen: door anderen te
vergeven, door vriendelijk te zijn,
gastvrij, opgewekt en behulpzaam.
Vooral ook door God de ruimte te
geven om in ons te kunnen werken:
stil zijn voor Hem, in gebed, in medi
tatie en bijbelstudie, door alle dingen
met Hem te overleggen.
Pas als we dit alles gaan doen
de instructies van Ohristus in het
evangelie zijn niet voor misverstand
vatbaar zullen we ervaren, dat
God bij ons is.
Ouderwets
Je hoort hier niet zoveel over spre
ken, ik weet het, zegt de heer Lijkle
ma. Het is ouderwets. Het wordt
meestal pijnlijk stil wanneer zoiets
gezegd wordt in gezelschap. We heb
ben er moeite mee .Het past ook niet
zo in onze nuchtere zakelijke levens
stijl, waarin alles wetenschappelijk
verantwoord toegaat. Maar het is de
kern. Wie het zo met Christus heeft
gewaagd kan ervan meepraten.
Is dit alles introvert? Dat is een
van de meest valse tegenstellingen,
die men bij deze (volgens de heer
Lijklema: enige) mogelijkheid van
christelijke samenleven kan maken.
Wie de wil van God zoekt, wordt, hoe
individualistisch hij in wezen ook
mag zijn, universeel. God heeft de
wereld in Zijn hand, zegt een spiri-
DEN HAAG Er vindt momen
teel interdepartementaal beraad
plaats over de vraag of het besluit
van de gemeenteraad van Rotterdam
om door het garanderen van een
geldlening medewerking te verlenen
aan de totstandkoming van de Sti-
mezokliniek (de kliniek van de stich
ting medische zwangerschapsonder
breking aan de Eben Haezerstraat te
Rotterdam) in strijd is met de wet.
Bij het beraad zijn betrokken de mi
nisteries van justitie, binnenlandse
zaken, soc. zaken en volksgezondheid
en c.r.m.
Aldus heeft minister mr. H. K. J.
Beernink van binnenlandse zaken ge
antwoord op vragen van het Kamer
lid P. Jongeling (GPV). Het zal niet
mogelijk zijn het beraad nog voor
het aftreden van het kabinet-De Jong
af te ronden.
Volksvijand
„Overspanning thans volksziekte
nummer 1". constateert psychiater
dr. B. H. de Groot. Bij zijn analyse
van de oorzaken begaat hij het rr..i.
ontoelaatbare en gevaarlijke ver
zuim. één der belangrijkste oorza
ken onvermeld te laten, nl. het veel
te hoge geboortecijfer. De angst
wekkende bevolkingstoeneming
verdient, om in de stijl van deze
psychiater te blijven, met het volste
recht de benaming volksvijand
nummer 1. En dan te bedenken dat
men gaat beknibbelen op de kin
derbijslag voor het eerste kind in
plaats van daarmee te 'beginnen bij
het derde!
DELFT
D. v. d. Keilen, ing.
Lid alg. college Stichting
Welzijn en Bevolkingsgroei
Hemelbestormers
Eerst drie Amerikaanse astronau
ten levend verbrand in hun cabi
ne. toen een Rus gedood bij een
foutieve landing, en nu drie Russen
omgekomen bij een perfecte lan
ding. De stoutmoedige en zelfverze
kerde hemelbestormers betalen een
zware tol. Het is de mens echter
niet gegeven schier alles te berei
ken. Toch zullen Amerika, Rusland
en in hun kielzog West-Europa,
manmoedig voorwaarts gaan. Do
den spelen geen rol, ze zijn spoedig
vergeten. Dit bigarre ongeluk mag
hun programma's (en hun afgespro
ken samenwerking in de ruimte)
ernstig verstoren, geen nood, want
het heelal moet worden veroverd.
Misschien is het echter zo, dat
niet de mens beschikt en de Schep
per wikt, maar andersom!
PAPENDRECHT
Pleun Boer
KWARTET I TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Durdts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
tual. Hij wil Zijn geest uitstralen op
alles.
Via daden alleen kun je je geloof
niet beleven. Daar loop je onherroe
pelijk op stuk. Maar als er een leven
dige verwachting van Gods konink
rijk bestaat onder gelovigen
wordt er ook tcegeleefd naar het heil
dat al begonnen is.
Dan zullen de handen ook niet al
leen vroom gevouwen blijven, maar
vooruitgrijpen. Grijpen naar Gods
toekomst, naar het nieuwe mens-zijn,
al zijn de breuklijnen met het oude
(nog) zichtbaar. Als je zo, gericht op
de toekomst, leeft, ervaar je ook, dat
onze werkelijkheid hooguit afspiege
ling kan zijn van het volmaakte dat
komt.
Anders gezegd: het blijft zoeken
naar de wil van God, waaraan de
kans op verdwalen inherent is. Je
kunt die kans tot een minimum
trachten te beperken zie wat ik
hier eerder over heb gezegd maar
volmaakt werk je hier nooit.
Om nu eens negatief te eindigen
er zijn twee verkeerde polen: aan de
ene kant die van de vrome kweze
laar, aan de andere kant die van de
ongelovige activist. Beide aspecten
dien je goed in het oog te houden in
je vanuit de spiritualiteit omgaan met
de aardse werkelijkheid.
„Ten dagen mijner benauwdheid roep ik u aan, want Gij an
woordt mij". Daar ligt de diepste reden van het menselijk gebi
Maar deze zekerheid wordt juist in onze tijd zo vaak in twijfel g
trokken. Verhoort God wel? Kan hij wel luisteren naar al onze ve
warde gebeden? Kan hij nog wel verhoren geven, want we weten 1
dat alles aan wetten onderhevig is. Hoe kun je in dagen van gro\
droogte bidden om regen?
Misschien zit er wel iets in die opmerking. Er zijn echter g<
natuurkundige depressies voor nodig, maar depressies van het ha
Juist als wij ons in de put voelen, beseffen we de noodzaak vi
hulp. Maar ook waar de mens zich helemaal niet meer kan helpe
ervaart hij de hulp die 1hem geboden wordt het sterkste. En dt
blijkt wie God is, de God die zich buigt over de weduwen en weze
over degenen die zich niet helpen kunnen. Verhoort God onze gel
den? Daar kunnen we lang over spreken, maar één ons ervaring
beter dan een berg theorieën. En David getuigt vanuit geloofsen
ring.
We lezen vandaag: Jesaja 11:1-11
We lezen morgen: Jesaja 12:1-6.
Septuagint schrijft
Biesheuvel over
toestand Suriname
ZAANDAM In een brief aan
premier Biesheuvel, geschreven toen
hij nog aan het formeren was, heeft
de groep van solidaire priesters Sep
tuagint gewaarschuwd, dat er in Su
riname een steeds, explosiever situatie
ontstaat. „De sociale onzekerheid be
vordert dat de diverse raciale groe
pen in een ongezonde concurrentiepo
sitie ten opzichte van elkaar komen
te staan, waardoor reeds gespannen
verhoudingen onnodig worden aange
scherpt," aldus de brief. „Indien onze
inlichtingen juist zijn is de midden
stand van Paramaribo sinds novem
ber van het vorig jaar begonnen tra
lies voor de winkelruiten aan te
brengen uit voorzorg tegen dreigende
onlusten," aldus Septuagint. Een ra
ciale strijd zou volgens de brief de
klok jaren terugzetten en een ernsti
ge tegenslag betekenen voor diegenen
die in Suriname met enig succes pro
beren de bevolking over de etnische
grenzen te organiseren om de objec
tieve oorzaken van de deplorabele si
tuatie „aan te tasten". Een andere
mogelijkheid acht Septuagint, dat de
onlusten het karakter van 'n sociale
opstand, een klassenstrijd zullen gaan
dragen, en dat zou een bundeling van
de bestaande agressiviteit zijn tegen
het voortdurende structurele geweld
dat ook vanuit Nederland in Surina
me word uitgeoefend.
Septuagint hoopt op voorstellen in
de komende regeringsverklaring in de
richting van een eenzijdige beëindi
ging van het Koninkrijksstatuut door
Nederland en tegelijk bevordering
van de economische zelfstandigheid
van Suriname en de Antillen. De
brief aan de premier eindigt met de
woorden: „1 juli 1972 zal niet „eman
cipatiedag" heten, maar „onafhanke
lijkheidsdag".
Biesheuvel: hoger collegeld niet so erg
w
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De forse ver
hoging van college- en schoolgel
den (voortgezet onderwijs) is
geen geringe zaak, maar aan de
andere kant tilt formateur mr.
B. W. Biesheuvel daar nu ook
weer niet zo zwaar aan.
Dat bleek uit het radiopro-
grama VPRO-vrijdag van gister
avond, dat rechtstreeks een vra-
genhalfuurtje uitzond tussen
de formatuer en vragenstellers
uit Zuid-Limburg, onder wie en
kele Kamerleden.
Biesheuvel: als we een student nu
eens vergelijken met bijvoorbeeld een
jonge middenstander of een boeren
zoon, dan vind ik het helemaal niet
onredelijk dat collegegelden worden
verhoogd. Hoeveel geld moet een jon
ge middenstander niet lenen om een
bedrijf te beginnen en wat een risico
neemt hij niet? De student, die later
een veel hbger inkomen kan ver
wachten, blijft in een bevoorrechte
positie verkeren en je zou kunnen
zeggen, dat de jonge middenstander
ten opzichte van de student wordt
gediscrimineerd.
Overigens liet mr. Biesheuvel alter
natieven open: als de nieuwe minister
de beoogde bezuiniging op onderwijs
van vijftig miljoen elders weet te
vinden dan behoeft de verhoging van
school- en collegegelden niet door te
gaan. Maar (ook) deze besparing moet
er nu eenmaal komen.
De formateur, die vond dat de pu
bliciteit wel erg eenzijdig de bezuini
gingen van het nieuwe kabinet heeft
beklemtoond, wees op hoge prioritei
ten als de woningbouw, de sociale
verzekeringssector en de inkomens-
het
[jaa
Tei
jsta
'Bo<
ter
hor
Zij;
luia;
en vermogensverhoudingen, welke
nieuwe regering wil laten gelden.
De werkgelegenheid in Limburg
in het noorden van het land krijj
zo zei hij desgevraagd, extra accei
waarbij, naar hij stellig verwachtl
de pensioenaanspraken van c
mijnwerkers zeker zullen worden
steld. Deze zaak zal spoedig in hi
kabinet aan de orde kunnen komeil
De formateur kondigde op betrelj^^
kelij-k korte termijn een arbeidson;
schiktheidsverzekering aan. ook v<
zelfstandigen. Die is al door de
demissionaire minister Roolvii
voorbereid en het wachten is op 1
advies van de SER.
Scherp aan de tand gevoeld over
voorkeur van mr. Biesheuvel
een zo groot mogelijke openbaarhei) fff.
inzake de besluitvorming van het kav
binet, deelde de formateur mede da?K
nog steeds een fervent voorstands
van te zijn en dat ook metterdaad »Me'
willen gaan praktizeren. De vragen*'1"3
steller: een prachtig verhaal, ik bel jhou
nog wel eens over drie maanden. Mfbru
Biesheuvel: doe dat gerust.
De formateur was het niet eens m*de
een vragensteller die meende dat ht>dag
nieuwe kabinet financieel sinds 191p-
een pricipiële wending inluidt. Elvan
jaar, aldus mr. Biesheuvel, overtre|De
fen de wensen de financiële mogtvan
lijkheden. Nu moeten we extra (jschi
pas inhouden, maar wie weet komt
in de loop van de komende kabinetten
periode wat meer lucht. dezi
Over de scherpe aanval van Pijder]
Grijs in Vrij Nederland op de formwit
teur reageerde de heer Biesheu-
met: „een onbelangrijke aangelegei
heid" en „ik zal er echt geen wei
van maken. U hoopte echter, dat b^aa;
windslieden en pers (die veel mei
macht bezit dan een regering) elkac
in de komende jaren wat sportievffP
dan Piet Grijs deed, zullen benadj®
ren
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Tussen de
ministeries van onderwas en
financiën bestaat al jaren een
diepgaand meningsverschil over
de kosten van het buitengewoon
lager onderwijs.
Een school voor spastische^kinderen
heeft bijvoorbeeld, naast directe on
derwijskosten, ook kosten voor psy
chologische, medische en para-medi
sche begeleiding. Tussen de twee mi
nisteries, gaat het om de vraag, of ook
de kosten voor een psycholoog, mas
seur, verpleegster door het rijk moe
ten worden betaald. Het ministerie
van onderwijs vindt in het algemeen
van wel, in tegenstelling tot finan
ciën.
Terwijl de kibbelarij op hoog ni
veau, al vanaf het ontstaan van de
financiële verhoudingswet tussen rijk
en gemeenten in 1960, rustig door
gaat, zitten dé gemeenten met grote
tèkorteii op het blo en moeten zij ja
renlang op de eindafrekeningen
wachten. Volgens de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten gaat het
hierbij om tientallen miljoenen gul
dens.
De gemeenten, die zich wat de ver
deling van de middelen aangaat, toch
al het rijksstiefkind voelen, worden
zo langzamerhand doodziek van deze
situatie. Een aantal gemeenten dreig
de via de Vereniging van Nederland
se Gemeenten de minister van finan
ciën daarom deze week met een pro
ces, wegens onrechtmatige overheids-
daad als er niet binnen afzienbare
tijd een ander beleid wordt gevoerd.
De gemeenten nemen niet alleen dit
uiterste middel in de hand omdat zij
zichzelf benadeeld voelen, maar ook
omdat het buitengewoon lager onder
wijs door dit conflict ernstig gedu
peerd wordt.
De gemeente Haarlem bijvoorbeeld
heeft 15 blo-scholen die op de begro-
ling voor dit jaar een tekort veroor
zaken van 1,8 miljoen gulden. Door
dit tekort is het de gemeente onmoge
lijk, de hoognodige psychologische
begeleiding op die scholen voldoende
te realiseren. Dat tekort van 1,8 mil
joen drukt alleen maar het verschil
uit tussen de werkelijk gemaakte
kosten door de gemeente en het be
drag dat zij van financiën verwacht
terug te krijgen. Dit bedrag kan dus
alleen nog maar groter worden als
financiën op allerlei posten gaat be
knibbelen.
Specificatie
De procedure is in het kort zo, dat
de gemeente aan het eind van het
jaar een opgaaf doet van de werkelij
ke kosten van het blo, financiën be
kijkt die opgaaf, schrapt eventueel
enkele posten, en stelt het uiteindelij
ke bedrag van de teruggaaf, de afre
kening, vast. In de tussentijd worden
voorschotten verstrekt die bij de af
rekening aangevuld, dan wel gedeel
telijk terugbetaald moeten worden.
Maar door de meningsverschillen
over de kosten, heeft Haarlem sinds
1961 geen enkele afrekening meer ge
had. Steeds weer vraagt financiën
nadere specifikaties van de kosten.
Dat zo iets tot in het oneindige kan
doorgaan, blijkt wel uit het feit dat
het ministerie de gemeente Haarlem
vorige njaand weer verzocht nog eens
een post uit de opgaaf van 1961 nader
toe te lichten.
Hartig gesprek
„Zo kan het niet doorgaan, het is
een beroerde zaak, we zijn van plan
binnenkort daar eens een hartig ge
sprek met de ministers van onderwijs
en financiën over te gaan voeren",
aldus een woordvoerder van de ge
meente Haarlem.
ichi;
:no]
!ch(
:rav
>e 1
lede
Een gemeente, die er zeer serie
over denkt de staat het al aangekoi
digde proces aan te doen, is Huizen
Noord-Holland. De al jarenlange li
densweg verloopt in Huizen aldus:
plaatselijke school voor spastisc»
kinderen dient een begroting in Iseiiji
de gemeente; de gemeenteraad swoll
een lager bedrag ter beschikking; f5,a2j
school gaat hiertegen in beroep %ljó
belandt via Gedeputeerde Staten lf 2,
de Kroon. De Kroon spreekt uit dr?*^
de gemeente Huizen bijvoorbeeld l|r L
gulden per leerling moet betalen, fo 1.3
welk bedrag ook de kosten voor
paramedische verzorging zijn opgen z0
men. kon.
2, 8.
De gemeente, verplicht door de uil"2- E
spraak van de Kroon, betaalt dat brfy.s
drag en dient aan het eind van hj>RA:
jaar een declaratie in bij financif' 4-3
voor zoveel maal 100 gulden als rE: j
leelingen zijn. De beslissing van fc mc
nanciën blijft echter uit omdat b|j'MP;
paalde posten worden aangevocht«.jêr1
De gemeente Huizen heeft daardoïis,
al sinds 1963 geen afrekeningen mejund
gehad. Zo ook de gemeenten UtreclUjfa,
Rijswijk en Oss, terwijl de gemeef 11,2c
ten Arnhem en Gemert vanaf 1964 4 do
de gemeenten Almelo sinds 1965 gd ^er
afrekeningen hebben gekregen. Hl zo.
renteverlies voor de gemeenten hieps d<
door is nauwelijks nog te berekenen.Lf™
I STU
Het ministerie van financiën heeLddf°i
in reactie op de brief van de Nedel 2.30
landse gemeenten verklaard de zanden
te zullen bekijken. Verder commeUj^
taar werd onmogelijk geacht, omdi 7, 9.
er in de Kamer vragen over de[
zaak zijn gesteld. L. t
De gemeenten wacht met va' Het
spanning op het antwoord van igoeci
kersverse minister van financiën, m
Nelissen, op deze vragen. Uit dit anfi'o: i
woord zal direct kunnen blijken, w«(: Jot
ke koers het nieuwe kabinet ten aait'.
zien van het buitengewoon onderwf '23.3
denkt te gaan varen.
