Joop Zoetemelk:
N Vorig jaar mocht
het, nu moet het
ini Wagtmans loopt college bij meester Eddy Merckx
TOUR
DE
FRANCE
1971
'RONDE VAN FRANKRIJK
VAN 26 JUNI TOT 18 JULI 1971
11
ZATERDAG 26 JUNI 1971
Elappeslad
O Halve elappeslad
=iBERGPRIJS
EvA« Bergpas !?kolegorie
(Van onze^peciale verslaggevers)
MULHOUSE Vandaag begint de
58ste editie van het grote circus dat
Tour de France heet. Een circus met
een flinke scheut sport en een mins
tens even grote scheut commercie.
Maar in dat circus moeten ontegen
zeggelijk prestaties worden geleverd,
die alleen de werkelijk groten van de
wielrennerij fysiek en psychisch aan
kunnen. Zoals het fenomeen Eddy
Merckx, die op het punt staat om
voor de derde achtereenvolgende keer
's werelds belangrijkste wielerwed
strijd te gaan winnen. De 25-jarige
Belg kan in zijn tomeloze jacht, naar
nog meer roem en nog meer fortuin
nauwelijks gestuit worden.
Vijf etappewedstrijden vormen de
basis van waaruit de absolute heerser
vanaf de mini-tijdrit in Mulhouse tot
en met de 54 kilometer lange afslui
tende race tegen het horloge naaV Pa
rijs zijn tegenstanders te lijf gaal.
Vijf etappewedstrijden, waarin hij
slechts de kruimels voor de concur
rentie overliet. De Ronde van Sardi
nië, Parijs-Nice, de Ronde van België,
de Dauphine Liberé en de Midi Li
bre, betekenden evenzovele triomfen
voor de grote Molteni-troef Eddy
Merckx. En de manier waarop hij
zich heeft voorbereid op zijn derde
Tour-avontuur, bewijst dat de
„Grand Bouclé" voor Merckx nauwe
lijks nog een avontuur genoemd kan
worden. Hij heeft een uitgebreide
studie gemaakt van het parkoers, dat
door het grote portie klimwerk, ook
voor Merckx geen.makkelijk karwei
is. Maar ongetwijfeld zal Eddy
Merckx door zijn prestaties weer het
leeuwedeel van de reclame voor zich
en zijn Italiaanse baas, worstmagnaat
Ambrosio Molteni, opeisen. De manier
waarop dat gebeurt is echter allesbe
palend voor de Tour de France
Wordt de strijdbijl al vroeg in. dit
nS20, 0
MULHOUSE Joop Zoetemelks bliksemsnelle opmars naar de top van de internationale professio-
harte wielrennerij, heeft verregaande konsekwenties voor de renner uit Rijpwetering. De erkenning, die
zijn grote kwaliteiten alom heeft afgedwongen, stempelt hem tot de voornaamste kandidaat na
Merckx voor de Tour-zege. De verrassende tweede plaats,die hij dankzij een uitgekookte taktiek,
jaar behaalde in de „Grande Bouclé", is niet meer voldoende. Dé wielerwereld verwacht nu nog
van hem. Niet zozeer een eerste plaats in het algemeen klassement, maar wel een duel met
chik_kx. Het maakt de uitgangspositie voor Joop Zoetemelk heel anders dan een jaar geleden. De
tan van de Mars-Flandria-équipe is zich daar volledig van bewust. Vorig jaar mocht het, nu moet
ouw-
om-temelk heeft zich dit seizoen
-WW*
Joop Zoetemelk zoals hij verleden jaar naast Eddy Merckx (links) in de Tour de France reed.
Jssel- fckelijk gemanifesteerd als de
te-na-Merckx. Het speelse ge-
waarmee hij in de klassieke
e Pijl alle lastige hellingen nam
baar. >ral de manier, waarop de cou-
het van het vlakke polderland de
a de Ronde van Spanje be-
L hebben diepe indruk gemaakt.
Waalse Pijl liet Zoetemelk al
..Ik ga naar de Ronde van
om te winnen". Het werd
^verwinning, maar wel was hij
DIT^kste klimmer van het complete
Al I Ihap. Zoetemelk: „Ik miste een
fle slag, maar achteraf be
rd was dat geen ramp. Als
ontdekte ik mijn eigen mo-
^^^ieden. De ploeg, die ik in Span-
was niet sterk genoeg om het
in terrein op Ferdinand Bracke
'innen. Maar de eerste prijs in
heeft mij een
Joop
Holthausen
in de'Tour'
massa zelfvetrouwen gegeven."
Dat zelfvertrouwen van Joop Zoe
temelk kreeg nog een enorme stimu
lans in de Midi-Libre, een Franse
etappekoers, waaraan ook Merckx
deelnam. De demarrage van de mees
ter in de tweede etappe kon alleen
maar beantwoord worden door Zoete
melk. Getweeën reden zij het comple
te rennersveld op achterstand. Toen
Zoetemelk tijdens die ontsnapping
ten val kwam, wachtte Merckx.
„Merckx had veel aan mij tijdens die
ontsnapping. Ik deed mijn deel van
het werk. En bovendien wist Merckx
dat André Dierickx in de achtervol
ging was. Als hij niet gewacht had.
zou ik met Dierickx zijn doorgegaan
en hadden wij hem misschien terug
gepakt. Dat risico wilde Merckx ken
nelijk niet nemen."
Joop Zoetemelk waagde het zelfs in
de laatste etappe-Merckx aan te val
len. „Ik heb serieus geprobeerd om de
Midi Libre te winnen." Het bleef
weliswaar bij een poging, maar het is
tekenend voor de Zoetemelk-nieuwe-
stijl. Vorig jaar werd de prestatie van
Joop Zoetemelk in de Tour de France
sterk gerelativeerd. Vooral de Fran
sen en de Belgen bekeken Zoetemelks
tweede plaats met een fikse brok re
serve. Zijn defensieve taktiek en het
volledig afzien van pogingen om de
eerste man, Merckx, te bedreigen, on
dervonden veel kritiek. Joop Zoete
melk verweert zich terecht tegen die
kritiek. „Toen ik vorig jaar naar de
Tour kwam, had ik niets te verliezen.
Alles wat ik presteerde, was in feite
meegenomen. Op een gegeven mo
ment ttereikte ik die tweede plaats.
Merckx reed zo veel sterker dan de
rest van het veld, dat er gewoon niet
meer in zat dan die tweede plaats.
Het was dus zaak voor mij om te
verdedigen. En dat verdedigen moest
ik vooral doen tegen Petterson en
Van den Bossche. Daar had ik mijn
handen aan vol. Waarom moest ik
dan aanvallen? Dat was de taak van
de renners, die achter mij stonden."
De 24-jarige vedette uit de Mars
equipe weet dat hij de komende da
gen sterk zal worden geobserveerd.
„Ik moet een goede Tour rijden, zon
der meer. Dat ervaar ik wel een beet
je als een druk. Het is niet meer vol
doende om hetzelfde te presteren als
vorig jaar. Men verwacht gewoon
meer van mij. Maar ik heb veel zelf
vertrouwen. Ik weet van mijzelf dat
ik het kan. Het klassement blijft het
belangrijkste doel voor mij in deze
Tour. Maar daarnaast wil ik ook pro
beren om het bergklassement tg win
nen. Als je Merckx werkelijk wilt
aanvallen, moet je goed weten, wat je
doet. Je kunt drie keer demarreren
en ook drie keer door zijn ploegmak-
kers worden teruggehaald. De vierde
keer demarreert Merckx zelf en dan
kom je aan de finish en merk je dat
Merckx er al tien minuten is."
Joop Zoetemelk is niet alleen fy
siek, maar ook psychisch enorm ge
rijpt in zijn eerste profjaar. Een dui
delijk bewijs daarvoor leverde hij af
gelopen weekeinde op de Cauberg in
Valkenburg waar hij mede-vluchter
Wimke Prinsen in feite al ver voor de
eindstreep versloeg door een knappe
psychologische zet. De opmerkingen
van Zoetemelk brachten zijn tegen
stander volkomen in verwarring.
Zoetemelk: „Doordat je ouder wordt
en meer ervaring krijgt, wordt je le-
vensblik ruimer. Je verandert in
mentaal opzicht en dat maakt je ster
ker. Ik geloof niet dat ik harder ge
worden ben door de overgang van
amateurs naar de professionals. In
mijn hart ben ik de amateur van
weleer gebleven. Het gaat nu dan
misschien om het geld, maar voor mij
Mijft de sport toch een heel belang
rijke plaats innemen."
Joop Zoetemelk heeft dit seizoen
praktisch alle klassiekers gereden.
Het programma dat hij heeft afge
werkt. werd samengesteld door
ploegleider Briek Schotte en door
Herman Krott, die vroegere ploeglei
der van Zoetemelk, toen hij nog als
amateur in het Amstel-shirt fietste.
„Herman kun je zo'n beetje beschou
wen als de man achter mij. Hij regelt
tal van zaken voor mij. Krott en
Schotte zijn twee mensen waar ik
gebeuren begraven, dan zal de be
langstelling voor het wielerspektakel
in Frankrijk opnieuw afnemen. Veel
hangt dan ook af van de mannen
achter de schermen, die de financiële
touwtjes In de internationale wielren
nerij zo stevig in handen hebben. Zij
bepalen mede het strijdverloop, be
slissen mede of de sport dan wel de
commercie een overheersende rol zal
spelen in deze Tour.
De tegenstand, die Merckx te ver
werken krijgt, komt op de eerste
plaats van de kant van Mars-Flan-
dria in de persoon van Joop Zoete
melk. Luis Ocana, kopman van BIC
en Gösta Petterson, aanvoerder van
Ferretti zijn de andere kandidaten,
voor een leiderspositie in een ver
bond, dat Merckx' macht moet beteu
gelen. Het aandeel van de Nederland
se Goudsmit-Hoff-formatie in die
machtsstrijd' kan onmogelijk groot
zijn. Daarvoor ontbreken te veel wer
kelijke vedetten in de ploeg van Kees
bellenaars, die terecht gokt op inci
dentele successen.
volledig op kan bouwen en dat kun je
niet van iedereen zeggen in deze tak
van sport. Ik ben wel tevreden met
het programma dat ik heb afgewerkt,
maar toch zou ik graag nog wat meer
irondewerk hebben gedaan. Veel wed
strijden rijden, zie ik niet als een
nadeel."
In de Belgisch-Nederlandse groepe
ring heeft Zoetemelk zich al snel een
leiderspositie afgedwongen. Als ama
teur bracht hij weliswaar een aantal
imponerende overwinningen mee
naar het Mars-kamp, maar de erva
ring heeft wel geleerd, dat een top-
amateur nog geen vooraanstaande rol
hoeft te spelen bij de professionals.
Daarvoor vormt zelfs de lijst van
Zoetemelk (overwinningen in de Torn
de l'Avenir, de Olympische Spelen,
Ronde van Joegoslavië en het Circuit
des Mines) geen garantie. Bovendien
is het algemeen bekend dat een neo
fiet in de profwereld het de eerste
tijd dikwijls erg moeilijk heeft In
het Mars-Flandria-kamp werd Zoete
melk door zijn collega-coureurs dan
ook niet met gejuich binnengehaald.
Het „knechtje" spelen voor de neo-
prof Zoetemelk werd vooral door het
Belgische deel van de formatie niet
zonder meer geaccepteerd. Zoetejnelk:
„Je moet de erkenning als kopman
verdienen. Dat kun je alleen maar
doen door goed te rijden. Als je
voorin het klassement staat, krijg je
die steun vanzelf. Mijn succes bete
kent ook brood voor de rest. En een
professional-wielrenner begrijpt dat
heel best."
Eddy Merckx krijgt dit jaar een
andere Zoetemelk tegenover zich dan
vorig seizoen. „Ik zal mij niet bij
voorbaat bij zijn meesterschap neer
leggen. Natuurlijk ben ik wel bang
voor hem. Hij rijdt nu eenmaal ver
schrikkelijk sterk. Maar de affaire in
Luik-Bastenaken-Luik heeft mij ge
leerd dat hij kwetsbaar is. In feite
leed Merckx een morele nederlaag
toen hij door Pintens werd terugge
pakt in die klassieker. Dergelijke
dingen zouden vaker moeten gebeu
ren. Dat maakt hem onzeker. (Het is
ook goed voor de wielersport, want
als het publiek niets anders hoort dan
Merckx en nog eens Merckx, is de lol
er gauw af. Door alles te winnen,
maak je de sport kapot."
Zoetemelk is voorstander van de
dopingcontrole. „De jonge renners in
de beroepscategorie zijn er blij mee.
Als amateur werd ons al geleerd zon
der dope te rijden. Wij1 weten niet
beter. Daarom is het een voordeel
voor ons dat er bij de' profs wordt
gecontroleerd. Want zonder doping
kan het ook. Zelfs een Tour de Fran-
nderi
(Van onze speciale verslaggever)
tthousiLHOUSE De meester is nu knecht geworden. Rini Wagt-
m in 1969 en 1970 nog de topman van de Willem II-Gazelle-
"1% Pe> heeft bewust gekozen voor de rol van vazal van Merckx.
tgangspositie van Wagtmans voor deze Tour de France ver-
hemelsbreed met die van voorgaande jaren. In de Molteni-
ia en leeft hij niet zijn eigen belangen te dienen, maar die van zijn
plijke werkgever: EddyMerckx. Als huursoldaat van het Bel-
wielerfenomeen hoeft Wagtmans niet te hopen op een ver-
ig of zelfs maar een egalisering van zijn Tour-prestaties uit
frleden: een zesde plaats in 1969 en een vijfde in 1970. Zijn enige
ag nog slechts zijn de overwinning van Merckx en van de
die terecht wordt gekarakteriseerd als de sterkste wielerfor-
uit het laatste decennium.
IWagtmans is dit seizoen nog
van bitter weinig in de schijnwer-
pn positieve publiciteit ver-
h. Zijn meest opvallende pres-
ps een tweede plaats in een rit
1 Ronde van Italië. Aan de ne-
1 zijde van de publiciteitsba-
onze at zijn eerste veroordeling we
it boft gebruik van doping in de
se etappekoers, T^rreno A-
J. De Ronde van Frankrijk van
>eLszatfr moöt voor Rini Wagtmans
om het vertrouwen in de be-
inwezige wielerkwaliteiten van
yeur uit 't Heike te herstellen.
Belangrijker
Harige Wagtmans is zich er-
wwust dat de mogelijkheden
inijm dit jaar beperkt zijn. „Toch
Tour voor mij belangrijker
van vorig jaar. Dit jaar moet
in de kijker rijden bij allé
ibazen. Dat kan mij een goede
jspositie verschaffen voor de
St. Ik kan dat doen door mijn
j»t, die Merckx mij verschaft,
is heblöe puntjes uit te voeren. Mis-
zal die opdracht voor het pu-
der bfcat minder spectaculair zijn.
dan het van mij gewoon is. Maar ik
ben nu eenmaal professional en moet
mij aan mijn opdrachten houden. Als
ik in ihet begin van de Tour een rit
win, beschouw ik het seizoen als ge
slaagd. Dan is de eindklassering
slechts bijzaak. Als ik deze Tour goed
rijd, zit ik volgend seizoen op rozen."
De overstap van Wagtmans naar
Merckx baarde vorig jaar nogal op
zien. De coureur, die met andere top
mannen voor enig tegenwicht zou
kunnen zorgen voor Merckx' tomeloze
jacht op de overwinning, versterkte
met zijn handtekening juist nog de
macht van 's werelds sterkste wiel
renner. Rini Wagtmans: „Ik heb vo
rig jaar na de Tour een persoonlijk
contract getekend bij Merckx. Ik sta
niet in dienst van Molteni, maar van
Merckx. Hij betaalt mij en hij is ook
mijn baas. Ik heb niet zo lang hoeven
na te denken over de aanbieding van
Eddy. Ik rijd al lang genoeg bij de
professionals om mijn persoonlijk ca
paciteiten te kunnen analyseren. Die
analyse leert mij dat ik weliswaar
steeds goed rijd, maar dat mijn pres
taties toch die glans missen van de
verrichtingen van een Jan Janssen
vroeger en van een Joop Zoetemelk
thans. Nationaal ben ik dan mis
schien een vedette, internationaal
kom ik gewoon tekort. Daarom be
sloot ik een leerschool te volgen. Dat
vind ik belangrijker dan het vergaren
van die betrekkelijke roem of mis
schien meer centen. Ik zie mijn pe
riode bij Merckx als het volgen van
een college. Een college kun je alleen
maar volgen bij een professor. En de
enige wielerprofessor, die daarvoor in
aanmerking komt, is Eddy Merckx.
Zo'n college kost mij misschien een
beter contract, dat ik elders had kun
nen krijgen. Maar ik vind dat een
leerschool wel wat mag kosten. Bo
vendien ben ik liever vijf jaar verze
kerd van een goed contract dan dat
ik één jaar lang een buitengewoon
goed contract heb en daarna de kans
loop uit de boot te vallen. Voorlopig
bevalt het mij nog best bij'Merckx.
Als hij mij na de Tour vraagt om het
contract te verlengen, denk ik dat ik
weinig moeite zal hebben met teke
nen
Steun
Rini Wagtmans is overigens van
mening dat zijn rol in de Willem II-
Gazelle-formatie niet overtrokken
moet worden. „Daar gold de afspraak,
dat degene, die het beste reed, ge
steund moest worden. Vaak was ik
die man, maar lang niet alle renners
voelden er dan wat voor om mij te
steunen. Ik heb meermalen met enke
le coureurs uit de ploeg overhoop ge
legen. onder andere met Eef Dol
man."
In de Molteni-ploeg maakt niet
ploegleider Lomme Driessens. maar
Merckx de wet uit. Zelfs als Merckx
niet meekoerst, heeft hij een beslis
sende stem in de te volgen taktiek. In
de Amstel Goldrace werd het Molte-
ni-strijdplan ontworpen door Merckx.
die zelf niet meekoerste, terwijl
Merckx in de Ronde van Italië meer
malen telefonisch contact had met de
Moltenir-equipe. Wagtmans: „Merckx
is de baas. Lomme Driessens is de
man. die de zaken regelt, die niet on
middellijk met fietsen te maken heb
ben. Maar Eddy bepaalt de zaken
tijdens de koers. Hij is geen diktator.
Iedereen wordt heel voorkomend be
handeld al moet je niet proberen om
tegen zijn wensen in te gaan. Maar
dat is logisch. Tenslotte is hij de man,
die betaalt
Secuur
De leerschool-Merckx moet voor
Rini Wagtmans de basis vormen voor
zijn verdere wielercarrière. „Bij Eddy
heb ik al tal van zaken geleerd. Hij is
in alles een voorbeeld. Hij is buiten
gewoon secuur, zowel op zakelijk ge
bied als in de sport. Alles gebeurt
even punctueel. Merckx zal nooit din
gen doen, die niet te overzien zijn.
Vooral zijn trainingsmethoden heb
ben op mij indruk gemaakt. Na de
klassieker Gent-Wevelghem klom hij
meteen weer op de fiets om nog eens
tachtig kilometer te trainen. Kijk dat
is nog nooit vertoond. Als Eddy een
trainingsprogramma heeft, werkt hij
dat ook stipt af. Regen of geen regen,
hij klimt op de fiets als dat toevallig
op het programma staat. Merckx
heeft letterlijk alles over voor de
hobby, die hij tot beroep heeft geko
zen: de wielersport."
Rini Wagtmans heeft ook het een
en ander geleerd van de super-pro
fessionele instelling van de Belg.
„Wielrenners worden door de spon
sors als een middel gezien om een
bepaald produkt te verkopen. De cou
reurs worden keihard gemaakt. Ren
ners, die als amateurs nog gemakke
lijke karakters zijn. worden bij de
professionals bijna meedogenloos. Zo
dra die coureurs op de fiets zitten,
veranderen zij. Dikwijls zijn wielren
ners een soort gespleten persoonlijk
heden. Op de fiets keihard en zake
lijk, daarbuiten vriendelijk, Peter
Post is daar een typisch voorbeeld
van. Op de fiets is hij ontoegankelijk.
Zodra hij afstapt is hij de gentle
man."
Wagtmans heeft grote bewondering
voor Zoetemelk. „Dat is een groot
coureur. Ik misgun hem zijn succes
niet. Anderen zeggen, dat ik er min
der door verdien, doordat hij momen
teel de beste Nederlandse renner is.
Ik geloof dat niet. Zijn prestaties ver
groten de belangstelling. En meer be
langstelling betekent meer geld. Ook
voor mij. In de Tour is hij tegenstan
der. Hoe graag ik hem ook mag, ik
zal mijn opdrachten strikt uitvoeren.
Als Merckx tien keer tegen mij zegt,
dat ik hem moet terugpakken, zal ik
hem tien keer terughalen, als ik dat
kan."
Hoppoch
1053m
.brrach^
BAZEL -.t
FREIBURG
