Voordelen automatisering
persoonsadministraties
Abortus niet
strafbaar
lleenin
bro citron
it echt
troensap
SEEN WACHTTIJDEN
BH LOKETTEN
Van gastarbeiders blijft
een kwart langer hier
Protesten van
gemeenten
«agen in Kamer
<iver race Oss
Advies Kamercommissie:
België en Nederland
moeten milieubeleid
op elkaar afstemmen
MAROKKANEN MINST TEVREDEN MET WERK
^itroen frisheid
'uw hele afwas
Weer actie voor het
kinderniercentrum
Natuurwetenschappen
al op basisscholen
DONDERDAG 17 JUNI 1971
plan van het ministerie van binnenlandse
om volgend jaar een begin te maken met de
ratie van de persoonsgegevens van alle Neder-
rs in het rijkscomputercentrum stuit op verzet
gemeenten.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
heeft in een brief aan het departement ge-
iteerd tegen nieuwe ontwerp-voorschriften
fle bevolkingsboekhouding, omdat deze voor-
en op de nog altijd omstreden invoering van
itrale personenregistratie (CPA). De gemeen-
sinds 1968 bezig met een regionaal opgezet-
iter-registratie van de persoonsgegevens,
ministerie van binnenlandse zaken streeft er
|n het komend najaar een wetsontwerp op de
Jn te dienen. Volgend jaar kan dan begonnen
Bn,Vi met het vastleggen van de belangrijkste
Seimsgegcvens in het geheugen van de rijkscom-
Behalve ieders administratienummer zijn
roor)namen. geslacht, adellijke titel, geboorte-
land en gemeente van geboorte, nationali
ses, burgerlijke staat, gezinsverhouding en
Istratienummer van het gezinshoofd,
lutomatiseringsplannen van binnenlandse za-
|jn reeds vertraagd door de vooral bij de
volkstelling gebleken noodzaak van wettelijke rege
lingen ter bescherming van de privacy. Staatssecre
taris Van Veen kondigde toen aan dat de centrale
personenadministratie bij wet zou worden geregeld.
Gelijktijdig met dit wetsontwerp wilde hij een meer
omvattende wet op de privacy maken, waarin be-
halve de registratie bijvoorbeeld ook de bescher
ming tegen verborgen camera's, aftappen van tele
foongesprekken. enz. geregeld zou worden. Het ziet
er nu naar uit dat de automatiseerders van binnen
landse zaken niet op een dergelijke algemene priva
cywet willen wachten, omdat de voorbereiding van
zo'n wet zeker een of twee jaar zou vergen. De
invoering van de centrale personenadministratie zou
echter niet langer kunnen worden uitgesteld, om
dat „industrie en overheidsdiensten er niet meer
buiten kunnen".
De invoering van een centrale personenadmini
stratie zal een van de eerste zaken zijn waarmee
het nieuwe kabinet straks te maken krijgt. Het nut
van een dergelijke registratie wordt door bijna
iedereen ingezien, maar de manier waarop dit moet
gebeuren is nog een belangrijk twistpunt. De ge
meenten vinden 'dat er voorlopig geen behoefte is
aan een op één punt gecentraliseerde personenad
ministratie in rijkscomputers naast de in opbouw
zijnde regionale centra van de gemeenten.
Van de kant van de volkstelling-critici, nu ver
enigd in de werkgroep registratie persoonsgegevens,
wordt bovendien aandrang uitgeoefend op een zoda
nige regeling van de privacy der burgers dat mis-
bruik onmogelijk wordt gemaakt.
De problematiek van de registratie van persoons
gegevens heeft meer kanten dan alleen de bevol
kingsadministratie. Ook de registratie van medische,
fiscale, justitiële en andere gegevens is in het ge
ding.
Hieronder volgt het eerste van een serie artikelen
over een aantal aspecten van dit vraagstuk.
igei
ni
Tioeft geen computermaniak
n om in te zien dat de auto-
lering van de vele perso-
Sdministraties grote voor
heeft. Veel routinewerk
I overbodig, lange wachttij-
jtan loketten gaan tot het
>^en behoren, ellenlange
f llieren in duplo kunnen
ijnen.
I n
u ook komt, u zegt uw per-
Ummer, en via een rechtstreek-
XV >|nding met een centrale com-
Xverschijnen alle gegevens, tot
dag bijgewerkt, op een beeld-
e computer zoekt in een mum
alle gegevens bij elkaar die
isclfcpreid en vaak onvindbaar ge-
ipl<
'kj©
rial
1 VI
gsn
Ie HAAG (ANP) Het lid van
InVtdc kamer Dolman (PvdA)
5 VQfe regering schriftelijk ge
el of zij, nu tijdens dc 24-uur-
ïcc in Oss in het afgelopen
er lldc twee coureurs het leven
verloren, bij het standpunt
^Jat ten aanzien van dergelijke
^^ènten geen wettelijke maatre-
Ddig zijn.
ril weten bij welk aantal do-
de grens voor dergelijke
•Éelen ligt, welke veiligheids-
ÉRelen in Oss zijn getroffen en
Vee heeft plaatsgevonden onder
■iciën van de Nederlandse Mo-
■■'Bond.
règistreerd staan op persoonskaarten
van gemeenten, in archiefkasten van
ministeries, op ponskaarten van over
heidsinstanties, in kaartenbakken van
verenigingen, op dagafschriften van
banken en in registers van kerkleden
en dienstplichtigen.
Bij al die instanties heb je nu nog
een apart nummer. Voor mezelf kom
ik tot ongeveer dertig nummers, va
riërend van het paspoortnummer tot
het nummer van mijn journalisten-
kaart. Een van die dertig nummers
is het (landelijk) administratienum
mer dat door de gemeente Amsterdam
op mijn persoonskaart is gezet. Dat
persoonsnummer komt in een vol
gend artikel uitvoeriger aan de orde,
maar voor wie het interesseert geef
ik vast m'n eigen nummer: 508.9582.693.
Wat zou het niet makkelijk zijn wan
neer je voor elk loket en op elk for
mulier met dat ene nummer kon vol
staan.
Voor we ons verdiepen in de geva
ren die het regime van Big Brother
en diens alomtegenwoordige compu
ter-kolonels mee brengen, is het mis
schien goed een blik te werpen op de
chaotische gegevensverwerking zoals
we die nu kennen.
RIJBEWIJS
Een alledaags voorbeeld. U moet
uw rijbewijs verlengen. De lijdens
weg begint bij het kantoor van de
ANWB waar u een aanvraagformulier
moet halen. Dan gaat u naar de bur
gerlijke stand waar u een uittreksel
uit het bevolkingsregister kunt krij
gen. Wie ouder is dan zestig gaat ver
volgens een ochtendje bij de dokter in
de wachtkamer zitten. Daarna wordt
het formulier opgestuurd. Het wordt
na enige tijd teruggestuurd, voorzien
van een handtekening van een arts
die (wanneer je jonger dan zestig
bent) zonder je ooit gezien te hebben
bevestigt dat er medisch geen be
zwaren zijn. Tenslotte laat u een pas
foto maken (dat kan in zes minuten,
al kunt u dan later niet met goed
fatsoen uw rijbewijs laten zien) en
stuurt u het hele zaakje opnieuw op.
Ten lange leste krijgt u dan het
verlengde rijbewijs. Kosten behalve de
leges: veel rompslomp voor het amb
tenarenapparaat en veel ergernis en
'lman informeert voorts wel-
loud is van de circulaire die
(ster van binnenlandse zaken
(ten tot de commissarissen der
h met het verzoek de burge-
in hun provincies te advise-
bij het verlenen van onthef-
'oor wedstrijden met motor-
n aan bepaalde veiligheids-
het bijzonder aandacht te
Wat hebben de commissa-
pn de koningin, in het bijzon-
in Noord-Brabant, naar aan-
an deze circulaire gedaan en
ncrete gevolgen heeft de cir-
n Oss gehad.", aldus het so-
he Kamerlid.
tijdverlies voor de aanvrager. De
computer kan hier waarschijnlijk niet
al het werk uit handen nemen, maar
de zaak wel een stuk vereenvoudigen.
MEDISCH
Een ander terrein waarop de com
puter zegenrijk werk kan doen is de
medische sector. Hoeveel informatie
over patiënten gaat niet verloren door
dc gebrekkige registratie van som
mige artsen of eenvoudig doordat
sommige huisartsen hun gegevens b\j
verhuizing niet doorsturen naar hun
collega's?
Hoe vaak moet je in ziekenhuizen,
bij specialisten en huisartsen niet de
medische geschiedenis van jezelf en
je familie oplepelen. Waarom moet
je soms binnen enkele maanden twee
maal een bijna identieke medische
keuring ondergaan (voor een sport
club, de bloedtransfusie of een pen
sioenfonds)? Zou dat bij een gecentra
liseerde administratie ook nodig zijn
Het zou ook een enorm voordeel zijn
wanneer een ziekenhuis bij plotselin
ge opname (bijv. bij een verkeerson
geluk) meteen over alle noodzakelijke
gegevens beschikte (bloedgroep, chro
nische kwalen, enz.).
Wie af en toe verhuist zal de PTT
dankbaar zijn dat reeds een klein
stukje van de adreswijziging geauto
matiseerd is. Door één kaart aan de
PIT te sturen wordt je adres al auto
matisch gewijzigd bij ANWB, Rode
Kruis, RPS, giro, telefoondienst en
plaatselijk postkantoor. Het zou nog
makkelijker zijn wanneer de PTT
meteen alle andere belanghebbende
instanties verwittigde (inclusief alle
abonnementen en lidmaatschappen).
We kunnen gerust zijn: dat komt al
lemaal.
De PTT doet zelfs meer dan wij
wensen: ze i3 ook van plan adressen-
materiaal tegen betaling ter beschikr
king te stellen van reclamebureaus.
Wie daar niet voor voelt moet dan
zijn door de PTT gecodeerde brie
venbus maar dichtspijkeren.
De lijst voordelen van een geauto
matiseerde en geïntegreerde perso
nenadministratie is eindeloos uit te
breiden. Alleen al de gemeenten heb
ben jaarlijks miljoenen en miljoenen
mutaties te verrichten. Die mutaties
moeten weer aan duizend en een in
stanties worden doorgegeven. De
computer kan dat allemaal oneindig
veel sneller en efficiënter.
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM Nederland en
België moeten hun beleid ter
bescherming van het milieu met
spoed op elkaar afstemmen,
vooral gezien de noodzaak het
Belgische deel van het grens
gebied verder te industrialiseren.
Voordat zo'n gemeenschappelijk be
leid mogelijk wordt, zullen beide lan
den eerst in eigen huis tot een grote
re eenheid van aanpak moeten ko
men.
Dat is een van de conclusies die de
Nederlandsche Maatschappij voor
nijverheid en handel en het Vlaams
economisch verbond op een studiedag
hebben bereikt, en die zij hebben
voorgelegd aan de premiers van beide
landen.
COÖRDINEREN
De organisaties bepleiten het aan
wijzen van één minister in elke rege
ring, die de milieuzorg moet coördi
neren. Het ligt volgens hen-voor de
hand dat dit de bewindsman voor
volksgezondheid zal zijn.
Zoals bekend heeft de Nederlandse
regering voor het internationale over
leg over deze zaken de minister van
economische zaken als centrale figuur
aangewezen, terwijl bij de binnen
landse beleidsvorming inderdaad de
staatssecretaris van volksgezondheid
een belangrijke rol speelt.
CONCLUSIES
Andere conclusies van de Maat
schappij en het Verbond zijn dat de
zorg voor milieuhygiëne niet ten kos
te mag gaan van de gewenste indus
triële groei, zij het dat juist die in
vesteringen moeten worden aange
moedigd die de bestaande milieube
lasting verminderen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Uit een in opdracht van de ministerie van CRM
en van sociale zaken en volksgezondheid ingesteld onderzoek is
gebleken dat een kwart van de buitenlandse werknemers die naar
ons land komen als „langblijvers" beschouwd moeten worderu On
geveer twaalf procent van de buitenlanders vestigt zich definitief
in ons land.
Het onderzoek is in 1967 en 1968
gedaan. Een door de ministeries inge
stelde commissie van deskundigen
onder voorzitterschap van drs. A J.
van der Staay, die tot november 1968
bij het ministerie van CRM werk
zaam was, vindt dan ook dat het be
leid ten aanzien van de buitenlanders
zich op twee categorieën moet gaan
richten: degenen die kort en degenen
die lang in ons land blijven.
VERBLIJFSDUUR
Tweede artikel: touwtrekkerij tus
sen rijk en gemeenten.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een vrouw die
abortus ondergaat of vraagt
moet niet langer strafbaar zijn.
Wel moet het aborteren door
onbevoegden strafbaar blijven.
Een arts die abortus verricht
moet niet meer gestraft worden
maar wel zal hij onderworpen
zijn aan duidelijke wettelijke
voorwaarden.
Dit is het advies van de commissie,
bestaande uit de Kamerleden Van
Schaik (KVP), Geurtsen (VVD). Boer-
tlen (ARP) en Tilanus (CHU) die voor
informateur Steenkamp een rapport
over het abortusprobleem heeft uitge
bracht.
Erkende instelling
De commissie is verder van mening
dat bij de beslissing van abortus de
bescherming van het leven van de
vrucht moet worden afgewogen tegen
de ernstige bedreiging van het gees
telijk en lichamelijk welzijn van de
vrouw.
Het is de bedoeling dat het una
niem rapport van de commissie als
bijlage wordt gevoegd aan het re
geerakkoord dat morgen zal worden
gepubliceerd.
Aan de beslissing tot abortus moet
een advies ten grondslag liggen van
een wettelijk erkend team van ver
schillende deskundigen. De eerste
wettelijke voorwaarde voor een ge
neeskundige is dat de behandeling
wordt verricht in een erkende zie-
keninrichting.
Meldingsplicht
Ook zal er meldingsplicht komen
voor elk geval aan de inspecteur van
de volksgezondheid. Wanneer de ge
neeskundige niet aan deze wettelijke
voorwaarden voldoet, is hij evenzeer
strafbaar als de onbevoegde, die
abortus verricht.
Het blijft voor de beoordeling van
de rechters, zo is verder tussen de
WD, ARP, KVP, CHU afgesproken
(DS'70 deed niet mee aan dit overleg)
of in het geval een medicus heeft ge
handeld uit strikt medische noodzaak.
De eerder genoemde voorwaarden
zijn dan niet van toepassing.
Concessie
Het abortus-akkoord kan worden
gezien als een concessie van de WD
tegenover de confessionele partijen.
In het program van de ARP wordt
bijvoorbeeld abortus aanvaardbaar
geacht ter bescherming van de licha
melijke en geestelijke gezondheid van
de zwangere vrouw.
Het Nationaal Protestants Centrum
voor de Geestelijke Volksgezondheid
zegt ingenomen te zijn met het ak-
koórd over de abortuswetgeving.
De gemiddelde verblijfsduur van
Spanjaarden, Italianen, Marokkanen
en Turken varieerde ten tijde van het
Met lioofrl nnrlor trnntnr onderzoek tusser> dB 2.4 en 5.7 jaar
ltlUl I1UU1U Oliuer iracioi De commissie constateert dat hoe
wel de buitenlanders veelal dezelfde
rechten hebben als Nederlanders, zij
er in de praktijk dikwijls geen ge
bruik van kunnen maken. Dat komt
enerzijds doordat de buitenlander last
heeft van de taalbarrière en vaak de
rechten niet kent.
Anderzijds worden de bestaande
wetten en regelingen door Nederland
se organen soms verschillend geïnter
preteerd. Een actief voorlichtingsbe
leid is volgens de commissie noodza
kelijk.
SPECIAAL BELEID
Een heel speciaal beleid is nodig
voor de twaalf procent van de bui
tenlanders die zich definitief in ons
land vestigen Het zou gericht moeten
zijn op de bevordering van hun in
passing in de Nederlandse samenle
ving. Aan hun huisvesting moet een
HALLUM De 68-jarige mevrouw
A. Louwsma-Meijer uit het Friese
Hallum (gem. Ferwerderadeel) is bij
een verkeersongeluk omgekomen. Zij
wilde voor een haar tegemoetkomen
de tractor wachten maar bleef, toen
zij van haar fiets stapte, met haar
mantel achter het zadel hangen,
waarna zij viel. Zij kwam met het
hoofd voor de wielen van de tractor
en was op slag dood.
Prinses Beatrix en prins Claus
hebben gisteren het congres 1971
van de Nederlandse vereniging
van ex-politieke gevangenen in
de aula van de KMA in Breda
bijgewooyid. Op de foto van links
naar rechts: mr. G. Ch. Aalders,
voorzitter van Expogé, prinses
Beatrix, prins Claus en burge-
hoge prioriteit worden gegeven.
Ook zouden de huisvestingsmoge
lijkheden voor andere buitenlanders
die hun gezinnen naar Nederland
willen laten overkomen belangrijk
verbeterd kunnen worden door het
ter beschikking stellen van woning
wetwoningen en van kredietgaranties.
WONINGZOEKENDE
De buitenlanders zouden ingelicht
moeten worden over de mogelijkheid
om zich direct na aankomst in Neder-
iand als woningzoekende te laten in
schrijven.
Voor niét in gezinsverband wonen
den vindt de commissie dat bijvoor
beeld fondsen ingesteld zouden kun
nen worden waardoor betaalbare
woonruimte ter beschikking zou ko
men die beantwoordt aan de wensen
van de zelfstandig levende buitenlan
ders. De meerderheid van hen wenst
geen kosthuis, hotel of pension, maar
zelfstandige woonruimte.
TAALBEHEERSING
In verband met dc toekomstmoge
lijkheden van de buitenlanders be
veelt de commissie aan het bevorde
ren van de taalbeheersing (zowel de
eigen taal als het Nederlands) en al
gemene vorming.
De gesubsidiee-de vakopleidingen
zouden verbeterd moeten worden.
Voor de uitvoering van deze zaken
zouden de gesubsidieerde instellingen
ten behoeve van de buitenlandse ar
beiders verder uitgebouwd moeten
worden.
Ook beveelt de commissie de Instel
ling aan door verscheidene ministe
ries van een permanente commissie,
die het vraagstuk van de buitenland
se werknemers in al haar facetten
bestudeert en gevraagd of onge
vraagd advies kan uitbrengen
ONTWIKKELINGSHULP
De helft van de commissie vindt
(lat er geen aanleiding bestaat het
vraagstuk van de ontwikkelingshulp
in de aanbevelingen te betrekken. De
andere helft van de commissie meent
echter dat dit wel nodig is.
Dit deel van de commissie vindt
dat er een direct verband moet wor
den gelegd tussen de internationale
arbeidsmarktproblematiek en de ont
wikkelingshulp. Een integratie van
het beleid zou onder meer tot gevolg
hebben dat de ontwikkelingshulp on
dersteunend kan optreden voor de
meerderheid van de buitenlanders die
later weer naar hel ontwikkelings
land terug gaat
BIJZONDERE POSITIE
Uit het onderzoek dat door middel
van steekproeven alleen onder Italia
nen, Spanjaarden, Turken en Marok
kanen is uitgevoerd, blijkt dat de
buitenlanders van deze laatste natio
naliteit op veel gebieden een bijzon
dere positie Innemen. Zij zijn het
minst tevreden met het werk dat zij
in ons land krijgen.
Onder hen ls het grootste percenta
ge dat inbedrijven werkt waar geen
vertaling van de veiligheidsvoor
schriften is (78 procent): zij hebben
het grootste percentage mensen dat in
huizen woont zonder bad- of douche
gelegenheid (30 procent); zij worden
het minst bij Nederlanders thuis uit
genodigd (22 procent),
NEDERLANDSE VROUW
Ook zij hebben de minste
waardering voor de zelfstan
dige positie van de Nederlandse
vrouw; bij hen zijn ontevredenen
over het werk minder ziek dan
tevredenen, terwijl bij de Italia
nen, Spanjaarden en Turken de
ontevredenen juist vaker ziek
zijn.
Van een verslaggever
UTRECHT In Utrecht zal in de
week van 19 tot en met 26 juni weer
een inzamelingsactie worden gehou
den voor het kinderniercentrum dat
waarschijnlijk in maart 1972
wordt geopend in het Utrechtse Wil-
helmina kinderziekenhuis.
In dat centrum zullen kinderen die
nierpatient zijn kunnen worden ge-
dialyseerd. In Nederland heeft men
zich tot dusver nog nauwelijks aan
deze kinderdialyse gewaagd, omdat
zich daarbij tal van bijzondere pro
blemen voordoen.
Voorlopig start dit centrum met
vier bedden. Naar schatting 50 Ne
derlandse kinderen hebben jaarlijks
hetzij voor een transplantatie hetzij
na een transplantatie die ,<niet aan
slaat", dialysebehandeling nodig. In
de toekomst zullen op de kinderafde
lingen van vier a vijf academische
ziekenhuizen ook kinderniercentra
worden ingericht.
De kunstnierbehandeling van kin
deren kost ongeveer een kwart meer
dan die van volwassenen, omdat er
meer personeel voor nodig is. De ver
wachting Is evenwel, dat de zieken
fondsen en de particuliere verzeke
raars op de duur ook deze extra kos
ten zullen gaan betalen.
De inzamelingsactie wordt georga
niseerd door de afdeling Utrecht van
de Ver. tot steun van dé nierstichting.
Aan deze actie hebben o.m. ballon
vaarder Jan Boesman, vele radio-om
roepen en de Utrechtse studenten
hun medewerking toegezegd.
(Van een verslaggever)
DEN HAAG Het onderwijs in de
natuurwetenschappen moet al op de
basisschool beginnen. Dit adviseert de
commissie modernisering leerplan
scheikunde.
De commissie wil de vakken schei
kunde, natuurkunde en biologie als
een geïntegreerd geheel op de scholen
onderwijzen. Op alle schooltypen in
het voortgezet zou een minimum-pro
gramma voor leerlingen tot 16 jaar
ingevoerd moeten worden. Ter voor
bereiding daarop zou op de basis
school een vak als „science" gegeven
moeten worden. De commissie-schei-
kunde gaat nu leerplannen opstellen
voor de verschillende takken van on
derwijs.
