Castro kan niet
zonder kritiek
na
van
in Mexico
explosie
geweld
Neo-fascisten in Italië:
grote winst verwacht
akbondsmensen vragen
•ontslag PZEM-directeur
Commando's doden
Arabieren in Gaza
Eiwit-ondervoeding
bedreigt stabiliteit
vrede in wereld
en
=3
vl'isis
ld,
dernemingsraad
JU tegen hogere
tarieven
4
Overlegorgaan is
misnoëgd over
regeling Verolme
Vakbond wil af van
militair strafrecht
Nieuw proces in
Praag op komst
ZATERDAG 12 JUNI 1971
12 if-
goe
XICO (Reuter, AP. ÜPI)
Mexicaanse regering heeft
ontkend, dat relaties be-
tussen de politie en de 500
lende jongeren, die in de
vond van donderdag een
de regering van president
Echeverria "protesterende
van 8000 studenten aanvie-
S'evoren hadden studenten
rnalisten verklaard, dat de
llers leden zouden zijn van
van igere£elde politie-eenheid,
;n hqd als de „haviken". Er vie-
dïei iminste vijf doden en bijna
voon J
:t g< wonden,
kui
in ^regeringszijde is geen verkla-
exclJegeven voor het feit. dat de
ri^rij bij de massale vechtpartijen
senbeide is gekomen,
echtpartijen braken uit, toen
>ging tegen de president een
r aan de gang was. Ongeveer
udenten van het ^Polytechnisch
t in het noorden van de stad
Lid toen in een demonstratieve op-
weg in de richting van het
ntiële paleis. De 500 jongeren
tien zegt leden van de rechtse
atie Muro, een hervormingsge-
ïiversitaire organisatie) waren
ooggetuigen gewapend met
geweren, pistolen en ijzeren staven.
De studenten wilden demonstreren
voor vrijlating van alle politieke ge
vangenen en tegen de "zogenaamde
onderwijshervormingen' die worden
ingevoerd. Velen droegen rode vlag
gen met zich mee, anderen het sym
bool van de .zwarte macht' en weer
anderen het portret van Che Guava-
Op spandoeken,stond, dat president
Echeverria verantwoordelijk is voor
de dood van veel jongeren, vlak voor
het begin van de Olympische Spelen
van 1968 in Mexico. Echeverria was
toen (minister van binnenlandse za
ken.
soc.-economische redactie
In een resolutie aan
en parlement heeft de on-
igsraad van de Nederlandse
;en met klem geprotesteerd
verhoging van de spoorweg-
mershper 1 juni j.l.
fussentijdse verhoging door-
Volgens de ondernemingsraads-
in „Spoor naar '75" neerge-
ariefspolitiek (een jaarlijkse
l aan de stijging van het
kostenpeil), terwijl ander-
jpenbaar vervoer niet op de
leconomische resultaten, maar
Maatschappelijke kosten en ba
lt worden beoordeeld.
:hiedt, schrijven de onder-
'aadsleden in de resolutie, op
it dat door de groei van het
irvoer (acht miljard kilo-
1970 tegen 7,5 miljard in
>r3t Devestigd, dat de NS" met
leid op de goede weg is.
doet een
0 beroep op de regering niet
t gaan op de thans ingeslagen
iBERGEN In het zieken-
voorj Enschede is gistermiddag de
A. Wechter uit Haaksbergen
aan de verwondingen, die
op de dag had opgelopen
rontale autobotsing.
ROME (AP) De leider van
de Italiaanse neofascisten heeft
voorspeld dat zijn partij grote
winst zal boeken bij de belang
rijke verkiezingen voor regio
nale bestuursorganen die mor
gen en maandag worden gehou
den. Er zit eén groot succes in,
pochte Giorgio Almirante, de
secretaris van de neofascistische"
Italiaanse sociale beweging (MSI)
Almirante en de leiders van acht
andere partijen verschenen gezamen
lijk voor de televisie aan het einde
van de verkiezingscampagne. Een
vijfde deel van het electoraat gaat ter
stembus. Gekozen worden: een nieu
we regionale raad voor Sicilië en be
stuursorganen voor Rome, Genua en
meer dan 150 andere steden.
De neofascistische partij, die tot nu
toe ongeveer 5 procent van de stem
men heeft gekregen, verwacht ook
munt te slaan uit het groeiende onbe
hagen over de chronische arbeidson
rust en de ongeregeldheden. Almiran
te gaf toe dat zijn partij hoopte op
„protest'-stemmen, zoals in het ver
leden de communistische partij.
In een sneer aan het adres van Ita-
TEL AVIV (AP, AFP, Reuter,
UPI) Arabische guerrilla's
hebben gisteren handgranaten ge
gooid in twee groepen Arabische
arbeiders in de door Israël bezet
te stad Gaza. Twee Arabieren
werden gedood, terwijl minstens
84 personen .werden gewond, van
.wie velen ernstig.
De eerste en ergste ontploffing
deed zich voor op het Medinaplein
van de stad Gaza. Daar vielen de
twee doden en ongeveer 64 gewonden.
Kort daarna ontplofte een handgra
naat in het el Moeazzi-vluchtelingen-
kamp vlak bij de stad. Daar werden
ongeveer 20 personen gewond.
Een derde dode viel in de Gaza-
strook door schoten van een Israëli
sche patrouille, die twee verdachte
mannen had gesommeerd stil te
i met!
toilet' een onzer verslaggevers
amer|>ELBURG j)e districts-
telers van de drie samen-
950|de bonden van overheids-
c.v., iel ABVA, NCBO en KA-
toilet,"
|eeland vinden dat de di
van de Provinciale
Energie Maatschappij
ïr. T. Bogerd, ontsla-
eukei
districtsbestuurders zijn
met het dagelijks bestuur
nte eens. dat na het be-
107.00<!rden van de resultaten van
'p-zoek van de Algemene Re-
r naar verschrijvingen bij de
n behoeve van de bouw van
bungalow-Complex voor de
heeft meegedeeld niet te
t er disciplinaire maatrege-
ir. Bogerd of het PZEM-
worden genomen.
districtsbestuurder P.
er, 2 L
R
f
Wittst30m internationale hulp aan
kistaanse vluchtelingen be-
keuk ook al is het nog te wei
op gang te komen. Een In-
'rachtauto levert hier voed-
150.d materiaal voor het maken
ihuilhutten aan een Oost
y° ans vluchtelingenkamp oij
®um ^um 'n buuit
plcutta.
82.
gingsi
Nieuwenhuvzen van de NCBO is er
de mogelijkheid dat het PZEM-perso-
neel het slachtoffer wordt wanneer er
geen disciplinaire maatregelen tegen
ir. Bogerd worden genomen. Het da
gelijks bestuur van de PZEM heet
namelijk ook voorgesteld een organi
satieonderzoek binnen het bedrijf te
laten houden.
Blijft de directeur gewoon aan, dan
zouden volgens de districtsbestuur
ders personeelsleden van de PZEM
het slachtoffer kunnen worden van
maatregelen na dit onderzoek, terwijl
ir. Bogerd, onder wiens verantwoor
delijkheid de verschrijvingen plaats
vonden, vrijuit gaat.
De districtsbestuurders hebben hun
standpunt ingenomen, na overleg met
het PZEM-personeel. Zij vinden dat
het dagelijks bestuur tn onrechte
het personeel als medeschuldige aan
de verschrijvingen voor de bungalow
van de directeur aanwijst. Alles is op
uitdrukkelijke wens van ir. Bogerd
gebeurd.
Wanneer ir. Bogerd het niet met
ontslag eens zou zijn, zou hij er yol-
gens de districtsbestuurders tegen in
beroep kunnen gaan waarna de rech
ter zou kunnen vaststellen wie er
verantwoordelijk is voor de ver
schrijvingen, die volgens het rapport
van de Algemene Rekenkamer ruim
50.000 gulden bedragen. Ir. Bogerd
heeft hiervan al 12.000 gulden aan de
PZEM terugbetaald.
staan. Bij de schietpartij werden
twee kinderen licht gewond. De scho
ten werden gelost toen de mannen
zich probeerden uit dfe voeten te ma
ken.
Aangenomen wordt dat de aansla
gen van de Arabische guerrilla's zijn
gepleegd uit protest tegen het feit dat
vele Arabieren in de strook van Gaza
in Israëlische bedrijven gaan werken.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De centrale on
dernemingsraad Rijn-Schelde en de
beleidscommissie van Verolme zullen
vanaf heden als het centrale overleg
orgaan voor het nieuwe concern op
treden.
Dit is gisteren meegedeeld na af
loop van een vergadering van de cen
trale ondernemingsraad en de be
leidscommissie met de gezamenlijke
vakbonden. Hiermee is het eerste or
gaan van het nieuwe concern tot
stand gekomen. Vooruitlopend op een
te vormen centrale ondernemingsraad
zullen alle belangrijke zaken met de
ze commissie besproken moeten wor
den.
Verder is overeenstemming bereikt
over de gewenste samenstelling van
de raad van commissarissen van het
nieuwe concern. Publikatie van na
men zal gebeuren, zodra dat in ver
band met het uit te brengen fusiebe-
richt mogelijk is. Tenslotte werd het
misnoegen uitgesproken over de wijze
waarop de regeling met Verolme tot
stand is gekomen. Zonder vooraf
gaand overleg met de beide overleg
organen.
Bij de vaststelling van de jaarstuk
ken zal dan ook rekening gehouden
moeten worden met de reeds getrof
fen regeling met Verolme.
De overeenkomst met Verolme is
aanleiding om nog eens uitdrukkelijk
te verklaren, dat bij gebleken fusie
voordelen de vakverenigingen en het
overlegorgaan hun verlangens voor
het werknemersaandeel opnieuw op
tafel zullen leggen.
lië's grootste partij, de Christen de
mocratische partij, zei Almirante dat
de Italianen in het verleden altijd ge
stemd hebben „tegen het communi
sme, voor de verdediging van de
staat, voor sociale rechtvaardigheid
en economische voorspoed, maar heb
ben moeten merken dat hun stemmen
voor precies het tegengestelde werden
gebruikt.
Cliristen-deniocraten
De leider van de christen-democra
ten Arnaldo Forlani beklemtoonde in
zijn toespraak dat zijn partij zich
krachtig blijft verzetten tegen de
druk van reactionaire groeperingen.
Forlani veroordeelde de communisten
en teschuldigde hen ervan „de reali
teit te hebben vergeten van de lan
den waar het communisme elke wij
heid heeft vernietigd en met kracht
van geweld regeert".
De christen-democraten, die be
ducht zijn voor stemmenverlies aan
de neofascistische en andere rechtse
partijen, hebben in de verkiezings
campagne een sterk anti-communisti
sche houding aangenomen. Volgens
waarnemers zou een stemmenverlies
van 5 of meer procent aan de rechtse
partijen knnnen leiden tot grote ver
deeldheid onder de christen-democra
ten. Dit zou op zijn beurt de coalitie
regering met de socialisten in gevaar
brengen.
Bij de laatste provinciale verkiezin
gen in Rome behaalden dechristen
democraten 3,1 procent Van de stem
men. De communisten kregën 26,8
procent, de neofascisten behaalden
toen 9,3 procent, aanzienlijk meer dan
hun landelijk gemiddelde.
Veroordeling
Enrico Berlinguer, de tweede secre
taris van de communistische partij,
sprak een totale veroordeling uit over
de centrumlinks coalitie. Hij stelde
haar verantwoordelijk voor „de chaos
op het gebied van het milieu en het
culturele erfdeel, de chaos in het ver
keer, het gebrek aan recreatiegron-
den, het gebrek aan scholen en socia
le diensten, voor de hoge huren en de
voortdurende -prijsstijgingen.
Een van de weinige beelden van II
in een bloedbad uitgelopen stu-
dentendemonstratie in de stad
Mexico. Betogende studenten be
vinden zich tegenover een pant
serwagen van de oproerpolitie,
die overigens niet ingreep. Veel I
fototoestellen werden in beslag
genomen.
TILBURG De vakbond van ka
tholieke militaire ambtenaren bene
den de rang van tweede-luitenant,
„Sint Martinus", wil geen apart mili
tair strafrecht meer. Ook vindt de
bond dat het militair ceremonieel
binnen de krijgsmacht zijn tijd heeft
gehad. Dit bleek gisteren in Tilburg
bij de viering van de zestigste ver
jaardag van de bond in Tilburg.
De bond wil het militair straf- en
procesrecht binnen de algemene wet
geving geregeld zien, waarbij ook de
regeling van de krijgstucht in een af
zonderlijke wet wordt afgewezen.
Daarbij wordt ervan uitgegaan dat
alle Nederlanders voor de wet gelijk
zijn en dat (zodoende) de regeling
van. het straf- en procesrecht slechts
in uiterste noodzaak voor „bepaalde
groepen in de samenleving" afwijkin
gen dient te vertonen.
De basis van de kritiek op het mili
tair ceremonieel van „St Martinus" is
dat binnen het kader van. ceremoniële
gebeurtenissen met de mens gemani
puleerd wordt niet ter bevordering
van de krijgsmacht, maar vanuit een
overleefd historisch denken.
Ook van de groetplicht wil „St
Martinus" af. Voorzitter H. J. J. Hoo-
genboom noemde het verdrietig, dat
de minister nog niet erkent dat de
gevoelens van saamhorigheid en hi-
rarchie, waarop deze plicht steunt,
niet meer bestaan. De verplichting tot
het dragen van het uniform kan vol
gens de bond ook worden beperkt.
BELFAST, 11/6 AFP) In Noord-
Ierland is de spanning plotseling ge
stegen nadat leden van de protestant
se Oranje Orde gisteren besloten
hadden ondanks het verbod van de
Noordierse regering morgenmiddag
een optocht te houden in Dungiven in
het graafschap Londonderry.
De officieren van de beweging heb
ben gisteravond in spoedvergadering
in Belfast het besluit genomen zich
niet neer te leggen bij het verbod dat
premier Brian Faulkner donderdag
avond had uitgevaardigd op verzoek
van de strijdkrachten. Deze vrezen
dat de mars evenals vorig jaar tot
ernstige ongeregeldheden zal ïeiden.
Een Chileense torpedobootjage'r
heeft een Panamees schip onder
schept, dat wapens naar Chili wilde
vervoeren, maar de lading overboord
zette, voordat het werd opgebracht.
Een 40-tal mannen wachtte met een
tiental auto's op het schip. Zij gingen
er vandoor, toen zij zagen dat er iets
mis ging.
NEW YORK (Reuter) Een
groep deskundigen inzake de
ontwikkelingshulp, onder hen de
Amerikaanse nobelprijswinnaar
Nils Borlaug, heeft een ernstige
waarschuwing doen uitgaan dat
ondervoeding van eiwitten een
crisisvorm heeft aangenomen en
een „bedreiging voor de vrede
en stabiliteit in de wereld"
vormt.
De wereldgemeenschap kan alleen
met de grootste risico's aan deze be
dreiging voorbijgaan, zo stellen de
deskundigen in een rapport aan de
Economische en sociale raad van de
Verenigde Naties. In een begeleidend
schrijven zegt secretaris-generaal Oe
Thant de mening te delen „dat dit
probleem een van de grootste trage
dies is waarvoor de ontwikkelingswe
reld zich gesteld ziet, nu en in de rest
van deze eeuw."
De deskundigen stellen voor, dat
de Verenigde Naties een internationa
le beweging op gang brengen voor
„gezamenlijke doelmatige en langdu
rige actie om de eiwit-crisis te boven
te komen." Ondervoeding van eiwit
ten is volgens het rapport „de groot
ste veroorzaker van sterfte onder de
zuigelingen en kinderen in de ont
wikkelingslanden. Deze sterfte is van
ontstellende omvang en vormt een
scherp contrast met de vooruitgang
die is geboekt bij het verlagen van
het sterftecijfer onder de ouderen. In
de meeste ontwikkelingslanden sterft
25 tot 30 procent van de kinderen
voor het vijfde levensjaar
Er bestaat een duidelijke behoefte
aan een politiek lichaam dat op hei
hoogste niveau, binnen het systeem
van de Verenigde Naties kan opere
ren en dat verantwoordelijk moet
zijn voor het mobiliseren van de in
ternationale opinie en de actie om het
eiwitprobleem op te lossen.
Een dergelijk lichaam zou moeten
zijn samengesteld uit de hoogste re
geringsvertegenwoordigers, bij voor
keur ministers, zodat de geïnteres
seerde landen nauw bij de actie zijn
betrokken. Het kan worden opgericht
door de Algemene vergadering of de
Economische en sociale raad van de
Verenigde Naties".
Spanje liefl
repressieve
op
MADRID (AP) Eén van de fun
damentele Spaanse burgerrechten,
dat gedurende zes maanden opgehe
ven is geweest, zal aanstaande maan
dag weer van kracht .worden, zo heeft
de minister van voorlichting en toeri
sme, Alfredo Sanchez Belle, gisteren
bekend gemaakt.
De tijdelijke opheffing van dit
wetsartikel -op 14 december heelt de
autoriteiten in staat gesteld om hon
derden Spanjaarden te arresteren en
gevangen te zetten.
maatregel
Belaa verklaarde dat het feit dat
het kabinet deze zaak in zijn twee
wekelijks beraad niet heeft behan
deld. betekende dat „de opheffing
aanstaande maandag automatisch on
gedaan gemaakt zal worden", zo be
richt het Spaanse persburëau FRA
FRA.
Het wetsartikel verbiedt de autori
teiten om een Spaans burger te arres
teren en langer dan 72 uur vast te
houden, zonder dat een aanklacht te
gen hem wordt ingebracht
Franco stelde dit artikel buiten
werking toen ten tijde van het
krijgsraadproces in Burgos de massa
le anti-regeringsbetogingen dreigden.
Gisteren publiceerden wij een
brief van dé in Colombia wonen
de Nederlander P. Nelissen. Hij
toonde zich zeer geïrriteerd door
de heftigheid, waarmee westerse
intellectuelen reageerden op de
vernietigende zelfkritiek, die de
Cubaanse dichter Heberto Padil-
la eind april na enkele weken ge
vangenschap aflegde. De heer Ne
lissen meent, dat deze afkeer van
de westerse intellectuelen een
gevolg is van hun gebrek aan en
gagement. Zij geven in tegenstel
ling tot de „nieuwe" Padilla hun
relatie met de maatschappij op,
zijn het verband tussen woord en
daad vergeten en praten „ver
ward" vanuit hun eigen ideale
omgeving. Vandaag reageert
onze redacteur Ferry Versteeg
met enkele opmerkingen op deze
brief.
A LLEEREERST is het ter nadere
plaatsbepaling nuttig onderscheid
te maken tussen de „organisatorische
intelligentsia" en de „cultuur-dragen
de intelligentsia". De eerste en verre
weg grootste groep richt zich voor
namelijk op het nauwkeurig laten
funktioneren van de maatschappij en
leeft daarom in goede verstandhou
ding met de machthebbers. De zoge
naamde „cultuur-dragers" proberen
in eerste instantie de mensen door
creatieve werken te imponeren en de
maatschappelijke geest in beweging
te houden. Zij beoefenen de twijfel
als hobby en maken van het alle
daagse een probleem. Het gevolg is,
dat zij steeds in een verhouding van
spanning tot de machthebbers staan.
Heberto Padilla was er voor z'n ar
restatie op 20 maart een gaaf voor
beeld van. Evenals een aantal West-
europese en Amerikaanse Cuba-vrien-
den, die het voor hem opnamen. Mis
sen deze mensen engagement? Is hun
positie, zoals Nelissen zegt, „huichel
achtig" en hebben zij de band met de
maatschappelijke realiteit doorgesne
den? Moeten zij via arrestatie en
daarop volgende zelfkritiek weer in
„een levende en dynamische relatie
met de maatschappij" gebracht wor
den?
Waar dit gebeurde, zoals in Oost-
Europa, zijn de resultaten niet impo
sant. De Poolse filosoof Leszek Ko-
lakowski meent zelfs, dat het geeste
lijke leven daardoor een pseudo-reli-
gieus karakter kreeg met alle onfris
se bijverschijnselen van dien: de open-
barings-idee, die op het gebied van
de menselijke kennis gaat mee
spelen; een heel systeem van taboes
en magie; een priesterkaste, die de
waarheid .monopoliseert.
IT EN' van de meest opvallende ken-
•Lj merken van de moderne maat
schappij, die ook Castro wil scheppen,
is de voortdurende stroom van ver
anderingen op alle gebied, ook wel
aangeduid als permanente sociale re
volutie. Intellectuele vrijheid is in
deze situatie onontbeerlijk om boven
water te blijven. Opvattingen, ideeën
en theorieën moeten bij voortduring
worden herzien en aan de laatste
vondsten worden aangepast om het
contact met de werkelijkheid te be
houden en niet in krampachtige toe
standen verzeild te raken. Machtheb
bers, die de vrijheid van analyse en
kritiek uitbannen, begaan ondanks
alle beleden goede voornemens
noodzakelijkerwijs meer blunders. De
ze worden doorgaans rechtgebreid
door de greep op de bevolking te ver
stevigen en daarmee haar vrijheid
meer te beknotten.
Een voorbeeld: Ondanks alle be
staande kennis, was het op Cuba tot
voor kort een dogma, dat bestaande
economische wetmatigheden direct
door ideologische beïnvloeding kon
den worden vervangen. Een humaan
en idealistisch dogma, dat wel, maar
niettemin een dogma, dat zich af
schermde voor kritiek en voor een
aantal feiten, die nog bij de huidige
evolutie-fase van de mensheid blijken
te passen. Gevolg: grote economische
tegenslagen, toenemend gebruik van
dwangmaatregelen en een groeiende
afhankelijkheid van Rusland. Dit wil
geen pleidooi zijn voor handhaving
van de bestaande economische wet
matigheden, maar voor het in vrij
heid analyseren en ageren om een be
staande situatie en mentaliteit op min
der krampachtige wijze te verande
ren. Hiervoor bestaat op Cuba ge
tuige onder meer de affaire-Padilla
onvoldoende gelegenheid.
"MELISSEN wijst er in navolging
van Castro op, dat de westerse
intellectuelen woord en daad met zorg
scheiden om hun positie niet in ge
vaar te brengen. Het valt nauwelijks
te ontkennen, dat er intellectuelen
rondlopen, die zich een geestelijke
elite voelen ten opzichte van het „on
derontwikkelde volk", die zich vanuit
hun ivoren toren buiten de maat
schappij plaatsen en waarvoor Napo
leon eens de naam „klerkenzielen"
heeft bedacht. Het valt evenmin te
ontkennen, dat dit gevaar elke intel
lectueel constant bedreigt.
Maar gevaren dreigen even goed
aan de andere kant, waar woord en
daad aan elkaar worden gekoppeld.
Deze eenheid, zoals die zich dient te
manifesteren in de „totale mens", is
een ideaal en dient als. zodanig en
thousiast te worden hagestreefd. Maar
wanneer een dwingend verband hier
en nu massaal wordt voorgeschreven,
verzeilt men dan niet snel op het ter
rein van het totalitaire of zelfs in
stinctmatige handelen, dat elk alter
natief verteert?
De „ideale intellectueel" duikt in de
maatschappij, stimuleert en irriteert,
maar conformeert zich nooit helemaal
aan de heersende machten, die bijna
per definitie relativistisch, praktiscli
en vaak ook macchiavellistisch zijn en
soms ook moeten zijn. Dit wordt hen
zelden in dank afgenomen. Van So
crates tot en met Padilla.
MELISSEN maakt een denkfout
van formaat, als hij spreekt over
de ware intellectueel, die „opgenomen
is in de historie van Cuba" en wiens
„levende en dynamische relatie" met
de Cubaanse maatschappij zijn bekro
ning vindt in een zelfkritiek a la Pa
dilla. Nelissen die in zijn brief
overigens blijk geeft van minimale
kennis van actuele Cubaanse toestan
den vergeet in zijn aan de heil
staat verwante terminologie, dat staat
en maatschappij ook op Cuba niet sa
menvallen. Padilla kritiseerde daarom
de toenemende machtsconcentratie in
handen van een zeer kleine groep en
de groeiende invloed van het leger in
de maatschappij. Niet ten behoeve van
staat en maatschappij, maar ten be
hoeve van de maatschappij en ten
koste van de staat. Daaruit blijkt wel
in de laatste plaats -een gebrek aan
engagement.
MELISSEN verwijt ons, dat wij bij
onze bespreking van Cuba de
westerse democratie als uitgangspunt
nemen. Dat klopt gedeeltelijk. Wij
namen democratie in de letterlijke be
tekenis als heerschappij van het volk
als referentie-punt. Dat deed Castro
in de beginjaren van de revolutie
eigenlijk ook. Hij hekelde regelmatig
het „a-sociale" communisme, zoals dat
niet onbekend is in Oost-Europa, waar
macht en waarheid worden gemono
poliseerd door een partij-kaste. Ook
sprak hij afwijzend over het kapita
lisme, dat beperkte vrijheid en weinig
brood bood en over het communisme,
dat wel brood, maar geen vrijheid
bracht. Daartegenover stelde Castro
de Cubaanse revolutie, die zowel
brood als vrijheid zou brengen.
Dat hij dit tot op heden niet heeft
waargemaakt, moet niet in de eerste
plaats aan Castro's kwade bedoelin
gen worden toegeschreven, als wel
aan het onontkoombare feit, dat het
politieke systeem van een land in
hoge mate wordt bepaald door zijn
sociaal-economische systeem.
Nu is Cuba een ontwikkelingsland.
Dat wil zeggen, in korte tijd moet een
hoop kapitaal worden gevormd, ter
wijl de consumptie tot het uiterste
beperkt dient te blijven. De huidige,
rijke landen toonden destijds in deze
kritieke fase een aantal frappante
overeenkomsten: grote macht en vast
beslotenheid van de politieke leiders
en meedogenloos harde consequenties
voor de massa van de bevolking. In
West-Europa is Charles Dickens echt
nog niet zo lang ingeslapen, won Win
ston Churchill nog in het begin van
deze eeuw een Lagerhuis-zetel van
wege zijn strijd tegen de 15-urige
werkdag voor kinderen, en had in
1910 nog maar 10 tot 15 procent van
de Westeuropeanen stemrecht. In Ja
pan kwam de economische ontwikke
ling met de restauratie van de Meyi-
dynastie in 1868 op gang en alleen al
van 1868 tot 1878 werden 190 boeren
opstanden bloedig onderdrukt. De ge
beurtenissen sinds 1917 in Rusland,
waar de ellende nog werd opgevoerd
door het beleid van Stalin, behoeven
al helemaal geen commentaar.
Vergeleken met dit gigantische ge
weld vertoont de situatie op Cuba
nog bijna idyllische trekken. Hongers
noden, bloedbaden en uiterste uitbui
ting zijn hier sinds Castro's komst on
bekend. Toch is ook de Cubaanse re
volutie sinds 1967 duidelijk aan het
verharden. Padilla heeft steeds gepro
beerd met zijn geschriften de scherpe
kanten van deze door de ontwikke
lingsspanningen niet geheel te ver
mijden ontwikkeling af te slijpen.
Hij handhaafde op moedige wijze de
spanning, die dient te bestaan tussen
de sfeer, waarin zuivere inzichten
worden verworven en die waarin de
macht haar beslissingen neemt. Dat
Castro deze spanning onder luid ap
plaus van Nelissen niet langer blijkt
te kunnen verdragen, kan alleen maar
afbreuk doen aan de Cubaanse revo
lutie.
/NVER de door Amerika geïnspi-
reerde economische boycot van
Cuba kan men kort zijn. Dat is een
schandalige zaak. Gelukkig is het
succes van Washington beperkt. Cuba
heeft bijvoorbeeld Italiaanse tracto
ren en sportauto's, Engelse autobus
sen, Spaanse vissersboten en Austra
lische suikerkapmachines Verder is
de afzet van verreweg het belang
rijkste exportprodukt de suiker
meer dan verzekerd. Maar wat het
belangrijkste is, de boycot biedt Cuba
enorme psychologische voordelen.
Voor de eenheid van de bevolking kan
men zich geen betere stimulans be
denken. Toen ik Cuba anderhalf jaar
geleden bezocht zei een hoge funk-
tionaris: Als de bóycot niet bestond,
moest hij worden uitgevonden.
Dat Nelissen tot slot van zijn ver
haal de hele buitenlandse politiek
van ene Jozef L. in de schoenen
schuift van de westerse intellectuelen
in het algemeen en van de kritische
Cuba-vrienden in het bijzonder is een
loze slag in de lucht.
WENEN (AFP) In Praag is het
vooronderzoek gaande voor een poli
tiek proces tegen oud-leden van het
Geschiedkundig instituut van de
Tsjechoslowaakse Academie van we
tenschappen. Dit wordt uit kringen
van dissidente communisten in We
nen vernomen.
De staatsveiligheidsdiensten schij
nen al verscheidene burgers te heb
ben ondervraagd, die verdacht wor
den van medewerking aan een zwart
boek getiteld ..Zeven dagen Praag",
dat in augustus 1968 werd gepubli
ceerd naar aanleiding van de inval
van de Warschaupact-troepen. Er
vindt al een onderzoek plaats tegen
Milan Otahal. Irene Seidlerowa, Wi-
lem Precan en Victoria Ceckowa. al
deze personen waren medewerkers
van het Geschiedkundig instituut en
zijn ontslagen en in hechtenis geno
men.
Een dertigtal ontslagen medewer
kers van het instituut zou al aan een
verhoor zijn onderworpen in de ge
vangenis van Ruzyn, berucht sinds de
procesgen in de jaren vijftig.
