Werkloosheid in de op recordhoogte NAVO-LANDEN POLSEN MOSKOU AFZONDERLIJK Luns weg van katholieke kerk in Portugal Grote druk op regering: Waver niet uitleveren Israëlische generaal eist aftreden Dajan Witte Huis blijft optimistisch COED DAT ER POLITIE IS..? bk in de familie isygin wil iver banden ;t Cyprus 'ereniging van tuigpassagiers opgericht <1. Amerikanen weiger den dichtbevolkt gebied bij Snoeol te bestoken In najaar misschien meer duidelijkheid In Zweden dreigt massale staking ZATERDAG 5 JUNI 1971 kSHINGTON (UPI, Reuter) Het aantal werklozen in de Verenigde Staten is nu oot geworden, dat president Nixon de kans loopt na de presidentsverkiezingen van end jaar eveneens werkloos te worden. Ik zatnèt interlokaal te tele foneren toen die politieman aanbelde. In burger. Het was zo'n buurtonderzoek. Of ik dinsdagavond tussen acht en negen uur iets bijzonders had gemerkt, en zo Ja, ik sta daar hele avonden voor het raam! Die zeurpiet! Later hoorde ik, dat het on derzoek resultaat ha£ gehad - ze hadden die aanrander te pakken totaal aantal werklozen is ver maand gestegen boven de vier n. Het zijn er nu 4.394.000. Dat n één miljoen meer dan in mei en jaar. toen Amerika 3.384.000 izen telde. Dit nieuws is een e tegenslag voor president die vermindering van de losheid in het vooruitzicht heeft ien werd bekend dat de voor het levensonderhoud in oog zijn gegaan met 0,4 pro- "gens het ministerie van ar- deze stijging voornamelijk te aan de prijsverhogingen voor en brandstof. Zoals gebruike- jft het Witte Huis optimistisch economische vooruitzichten, •ven oprecht dat het werk- Ispercentage zal beantwoorden economische expansie als de •rtschrijdt", verklaarde een erekend in percentages be de werkloosheid in mei 6,2 en bedroeg die in april 6,1. e stijging met 0,1 procent is de Dsheid weer op het zelfde per- gekomen als november verle- r, toen de Republikeinen tij- tussentijdse verkiezingen for- ipen moesten incasseren. Het van de Democraten bij die ingen is uitgelegd als een re de Amerikanen op het ische beleid van de regering- merikaanse regering heeft zich 1 gesteld het werkiooSheids- age terag te brengen naar ,5 halverwege 1972 (het jaar presidentsverkiezingen). Te- tijd moet de inflatie vermin- in tot 3 procent per jaar. De ;emaakte cijfers tonen aan dat tie nog steeds niet bedwongen pril waren de kosten voor het nderhoud gestegen met 0,3, in net 0,2, in februari met 0,9 en in januari. Verdubbeld Republikeinen hebben gepro- de schuld voor de inflatie te pn op voorgaande Democrati- regeringen. Hoewel dat mis cel waar is, stelt het Ameri- Vo& over het algemeen tooh INGTON (Reuter) De ;che malaise in de Verenigde eft ook de familie van presi- lard Nixon. In het begin van werd onthuld, dat de 57-jari- van Nixon, Philip Milhous, ijstand kreeg sinds hij werk- geworden na een hartaanval kreeg de president een een 24-jarige nicht, Kathy ke, die onder psychiatrische ng is gesteld en 27 dollar ld krijgt van sociale zaken, f dat haar werkloosheidsuit- paar maanden geleden opt en dat ze nu ziek en s en de hulp van de presi- gend nodig had. Het Witte de geen commentaar geven >U (Reuter) De premier wjet-Unie, Aleksej Kosygin, iren gezegd, dat samenwer- in zijn land en Cyprus in van de veiligheid in het dse zeegebied is. De Sow- ïoopt op versterking van dschappelijke betrekkingen landrepubliek, die in een gebied ligt, waar de conti- ropa. Azië en Afrika bij el- in. Premier Kosygin zei dit nch, hem aangeboden door int van Cyprus, aartsbis- arios, die een officieel be- e Sowjet-Unie brengt. L C en onzer verslaggevers Vliegtuigpassagiers uit reld hebben hun krachten in een internationale ver- n burgerluchtvaart-passa- I). De vereniging, die haar ier in Genève heeft, is op- de luchtvaartmaatschap- 'ingen hun veiligheidsnor- beteren. Naar het oordeel is zowel het veiligheids- de dienstverlening mo lleden het peil dat ze zou eiken. de huidige regering verantwoordelijk. Toen president Nixon het Witte Huis betrad was er „volledige" werkgele genheid. Het werkloosheidspercentage bedroeg toen 3,3, maar dat steeg voortdurend tot de 6,2-piek van eind 1970. Sinds december fluctueerde het werkloosheidspercentage tussen de 5,8 en de 6,2. maar in de afgelopen maanden was er een opwaartse trend waar te nemen. Er kan met statistieken aardig ge goocheld worden en dat wordt dan ook met plezier gedaan. Zo verklaar den functionarissen dat het getal van 4,4 miljoen werklozen in wezen een daling met 300.000 is. Maar dit is minder dan de normale daling. Als de invloed van seizoenwerk wordt omge rekend is de werkloosheid juist geste gen met 130.000 tot 5,2 miljoen. Echter ook het aantal Amerikanen, die wel werk hebben, steeg en wel met 265.000 naar een totaal van juist iets beneden de 79 miljoen. Dit is een record, dat alleen in maart 1970 wordt geëvenaard. De gemiddelde lengte van de werkloosheid nam toe van 10.9 weken in april tot 11,5 we ken in mei dus ook al geen verbe tering. Het aantal personen die 27 weken of langer geen werk konden vinden, steeg ook al, met 150.000 naar een totaal van 580.000 het hoogste sinds acht jaar. Optimistisch De percentages zwarte en blanke werklozen bleef ongewijzigd, met 10,5 procent voor de zwarten nog steeds een piek sinds november 1963. Het percentage voor blanken was 5,7, het hoogste sinds september 1961. De Amerikaanse minister van handel, James Hodgson, had juist donderdag verklaard te verwachten dat de werkloosheid in de tweede helft van het jaar zal verminderen. SAIGON (UPI, Reuter, AFP, A) Hoge Zuidvietnamese officieren wij ten de «vare verliezen bij Snoeol in Cambodja voor een belangrijk deel aan de weigering van het Ameri kaanse commando op een beslissend ogenblik Noord Vietnamese concentra ties te bombarderen, omdat er teveel burgers in het gebied waren. Zuid-Vietnam verloor 13 tanks, 15 gevechtswagens, vele andere voertui gen en een groot aantal stukken ar tillerie. Het zou 300 man hebben ver loren aan doden, gewonden en ver misten. In Saigon wordt tegengespro- gen, dat het verlies in werkelijkheid ongeveer 1000 militairen zou zijn. Hanoi heeft de gevechten rondom Snoeol beschreven als een van de zwaarste nederlagen, die Saigon in Cambodja heeft geleden. De vietna- misering zou een nieuwe slag zijn toegebracht Beweringen van het Amerikaanse departement van defen sie, dat het ging om een geplande terugtocht zijn volgens Hanoi volko men onjuist. LISSABON (Reuter, UPI, AP) De ministers van buitenland se zaken van de bij de NAVO aangesloten landen hebben te kennen gegeven dat hun regerin gen bereid zijn, hun verkennen de bilaterale contacten met de Sowjet-Unie uit te breiden om vast te stellen, of er een goede reden bestaat voor door de Russische partijleider Breznjew voorgestelde onderhandelin gen over wederzijdse en even wichtige vermindering van de strijdkrachten in Europa. In het communiqué na de twee daagse vergadering in Lissabon wordt gezegd, dat de landen zo snel zullen Een lid van een Italiaanse handelsmissie maakte deze foto van Chinese toeristen op de beroemde Chinese Munr. Bovenaan één van de wachttorens. De muur is ongeveer 2400 km lang en 2200 jaar oud. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Van alle kan ten wordt op dit ogenblik grote druk op de regering uitgeoefend de 23-jarige Amerikaanse deser teur Ralph Waver niet aan de VS over te leveren. Twintig or ganisaties hebben gistermiddag een brief aan de demissionaire regering De Jong aangeboden waarin zij hun verontrusting uit spreken over de mogelijke uit levering. Eerder op de dag had reeds een groep van twintig advocaten en pro cureurs in de arrondissementen Am sterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht een telegram aan de minister van justitie gezonden van dezelfde strekking. De groep advocaten dringt er bij de regering op aan niet aan het verzoek van de Amerikaanse regering gevolg (Vervolg van pag. 1) Reeds in 1960/'61 was hij voor deze functie gepolst, maar hij had toen la ten weten liever nog enige jaren mi nister' te blijven en daarbij aangete kend dat Nederland over een uitste kende kandidaat beschikte in de per soon van mr D. U. Stikker (die drie jaar secretaris-generaal van de NA VO is geweest). Het bleek dat de heer Luns medio vorig jaar de eerste aan wijzingen kreeg dat Manlio Brosio weg zou gaan, terwijl het in septem- ber-oktober duidelijk werd dat dit binnen korte tijd zou zijn. De vroege re Britse minister van deensie, Denis Heealy, die aanvankelijk ook zijn kandidatuur had gesteld, trok zich te rug toen hij vernam dat ook minister Luns kandidaat was. Zelfde opvatting Minister Luns blijkt dezelfde op vatting van zijn taak te hebben als Manlio Brosio, al zijn zi verschillende persoonlijkheden. „Brosio is meer een voorzichtige diplomaat; bij mij zijn na negentien jaar politieke activiteit de fijne kantjes er wat afgeschuurd." De minister zei bijzonder getroffen te zijn door de gemeenschappelijke brief van de drie nog levende Ameri kaanse ministers van buitenlandse zaken, namelijk Acheson, Rusk en Rogers. Bijzonder verontwaardigd toonde hij zich over de „onbehoorlij ke en kennelijk door Nieuw Links geïnspireerde verklaring van het be stuur van de PvdA over de NAVO- vergadermg in Lissabon." Eveneens ontstemd was de minister over de actie van het Angola-comité, dat de Arikaanse regeringen en or ganisaties telegrammen zond, waarin hem reactionaire en fascistoide nei gingen worden toegeschreven. „Deze campagne is gebaseerd op een veron derstelde geestesgesteldheid, maar niet op feiten", aldus de minister, „Ik heb scrupuleus de politiek gevolgd die Nederland wenste." Katholieke kerk Minister Luns is weg van de Portu gese katholieke kerk, zo heeft hij gis teravond in een televisie-interview laten weten. Het gesprek was opge nomen in Lissabon en werd uitgezon den door Brandpunt. De heer Luns noemde het geloofsleven in Portugal heel wat beter dan in Nederland. Hij zei: Met een soort afgunst zie ik als Nederlander hoe de kerk hier in Portugal is georganiseerd. Het is nog het volkomen traditionele katho lieke geloof en niet die half-protes- tanten, Öie intellectuele lieden of die intellectuele arrogantie, die men bij sommigen ontmoet". Aldus de mini ster. Over het verkopen van wapens aan Portugal zei hij: Nederland verkoopt helemaal geen wapens aan Portugal. Helemaal niet. Er is geen embargo. Er is een verzoek van de Verenigde Naties om geen wapens te leveren. Maar dat is geen mandatore plicht. Landen die wel wapens leveren be gaan geen internationale fout. zo zei dè heer Luns. De mensen van het Angola-comité had de heer Luns terecht extremisten genoemd, zo verklaarde hij duidelijk. Het is een klein groepje dat niet op democratische wijze kan bereiken wat het wil. Anti-Portugees, niet an ti-Russisch, niet anti-Chinees, niet anti-zoveel andere communistische landen. Dat noem ik dus een pressie groepje en het zijn toevallig linkse extremisten. Als het rechtse extre misten waren, zou ik dezelfde reactie hebben gehad", aldus de heer Luns. Hij vertelde verder blij te zijn uit het Nederlandse politieke leven weg te gaan. Over de verklaring van de PvdA inzake zijn benoeming bij de Navo zei hij: „bepaald onvriendelijk. Nieuw Links heeft de partij zo geïn filtreerd dat ze dit soort dwaze ^din- gen doen aldus de minister. Daarna gaat hij naar Luxemburg, waar verder gesproken wordt over de loetreding van Engeland, Ierland, De nemarken en Noorwegen tot de EEG. in Luxemburg zal, aldus de minister, waarschijnlijk geen besluit vallen, maar op 20 juni kan de toetreding in kannen en kruiken zijn. De benoeming van minister Luns tot secretaris-generaal van de NAVO is, naar het oordeel van minister-pre sident De Jong, voor Nederland als voor de heer Luns zelf "een bijzonde re onderscheiding". Premier de Jong noemd.e de NAVO een belangrijke or ganisatie en de functie van secreta ris-generaal bij deze organisatie heel belangrijk. De benoeming is naar zijn mening een bijzondere gelukwens waard. Minister Luns zelf verklaarde gis teren in Lissabon bijzonder verheugd te zijn dat hij thans is benoemd in „de enige internationale functie die ik ooit heb geambieerd en die ik ooit zou aanvaarden", namelijk secretaris generaal van de NAVO. De nieuwe en de scheidende secre taris-generaal van de NAVO: mr Luns en Manlio Brosio in gesprek na afloop van de tweedaagse ver gadering van de NAVO-ministerraad in Lissabon. te geven. Afgezien van de juiste in terpretatie van het NAVO-statusver- drag zijn de ondertekenaars van me ning, dat het voor de Nederlandse rechtsorde elementaire beginsel van asielrecht, in ernstige mate zou wor den aangetast als zou blijken dat dit beginsel niet van toepassing is op Amerikaanse militairen, die op grond van hun politieke overtuiging zijn ge deserteerd. Hier komt nog bij, aldus het tele gram, dat de betrokken deserteur meer dan een half jaar met volledig medeweten van de minister in Neder land is geweest en dat op dit ogenblik een herzieningsprocedure krachtens artikel 29 van de vreemdelingenwet aanhangig is. Onder deze omstandig heden zouden de verontruste advoca ten het uitermate onbevredigend vin den als tot overlevering zou worden besloten. Discutabel De twintig organisaties die Waver hier willen houden zeggen dat als overlevering zou plaats hebben, dit zou gebeuren op grond van een „zeer discutabele interpretatie" van het NAVO-statusverdrag. In de brief die aan de demissionnaire regering is ge zonden wordt aangedrongen niet in te gaan op het verzoek van de Ameri kaanse regering, Waver onmiddellijk in vrijheid te stellen en hem alsnog de toegezegde verblijfsvergunning te verlenen. De ondertekenaars van de brief zijn: Partij van de Arbeid, Al gemeen Nederlands Jeugd Verbond, Algemene Studenten Vereniging Am sterdam, Algemene Studenten Ver eniging Drienerloo, Amnesty Interna tional, ARJOS, Bond voor Dienst plichtigen, Bond voor Vrijheidsrech ten, CIIJO, Federatie Jongerengroe- peringen van de PvdA, Groninger Studentenraad, Staf Hervormde Jeugdraad, J'accuse, JOVD, KVP-jon- geren, PR-jongeren, Pacifistisch So cialistische Partij, Release Nederland, Sjaloom en Studentenraad Vrije Uni versiteit. handelen als mogelijk blijkt. Om die reden zullen de plaatsvervangende ministers van buitenlandse zaken binnen niet al te lange tijd in Brussel bijeenkomen om het resultaat van de verkennende besprekingen te bekij ken. Dan waarschijnlijk begin herfst zal worden besloten of één of meer speciale vertegenwoordigers namens de NAVO naar Moskou worden ge zonden. Tot deze afgevaardigden zal in geen geval een Amerikaan beho ren. Washington wil zelf voorkomen, dat de besprekingen een Russisch- Amerikaanse aangelegenheid zouden worden. Ook zal geen Fransman naar Mos kou gaan, omdat Frankrijk geen deel uitmaakt van het geïntegreerde mili taire apparaat van de NAVO. Even min zal de secretaris-generaal van de organisatie, die dan nar de nam Luns luistert, de reis maken. Minister Luns verklaarde tegenover journalis ten het persoonlijker beter te vinden, dat de secretaris-generaal niet zal worden afgevaardigd, omdat deze dan een soort reizend ambassadeur zou worden. Nederland, maar ook de Scandina vische landen en Canada wilden, dat nu reeds deze speciale vertegenwoor digers zouden ivorden benoemd. Voor een dergelijk besluit was de tijd blijkbaar nog niet rijp. Later heeft minister Luns erop gewezen, dat het 9m een zeer ingewikkelde materie gaat, die veel tijd vergt en door on.- verwachte politieke gebeurtenissen kan worden verstoord. De gesprekken over troepenvermin dering hebbfen ten doel vast te stel len, wanneer onderhandelingen moe ten worden gevoerd, of alleen buiten landse of ook nationale troepen moe ten worden uitgedund, waar dit zou moeten gebeuren (slechts in beide Duitslanden of ook in Polen, Tsjecho- slowakije, de Beneluxlanden en het westelijke deel van de Sowjet-Unie) en hoe de controle moet worden gere geld. Er bestaat geen formele band tus sen trocpenvermindering en een be vredigende regeling voor Berlijn, die in Brussel nog met zoveel woorden als voorwaarde werd gesteld voor multilaterale gesprekken over een Europese veiligheidsconferentie. Het Westen heeft zich voortdurend op het standpunt gesteld, dat op een derge lijke conferentie over werkelijke vei ligheidsproblemen moet worden ge sproken. Zouden >le onderhandelingen slagen, dan is een deel van de vraagstukken, die op een veiligheids- conferentie besproken moeten worden al opgelost. De ministers hopen, dat voor hun volgende bijeenkomst (op 8, 9 en 10 december in Brussel) de ambassa deurs van de Grote Vier in Berlijn overeenstemming hebben bereikt over: 1. ongehinderd vervoer van personen en goederen tussen West- Duitsland en West-Berlijn; 2. meer bewegingsvrijheid voor de Westber- lijners; 3. het respecteren van de re latie tussen West-Berlijn en West- Duitsland, zoals die ontwikkeld is met instemming van de drie westelij ke mogendheden, Amerika, Engeland en Frankrijk. PORTUGAL De Portugese minister van buiten landse zaken. Rui Patricio, heeft zijn Noorse collega Andreas Cappelen la ten weten, dat Portugal zijn beleid in Afrika niet zal wijzigen om tegemoet te komen aan „impertinente resolu ties, welke door het parlement in Os lo worden aangenomen". Hij zei dit naar aanleiding van de rede van Cappelen, waarin deze zei dat „het Portugese beleid in Afrika de steun voor dc NAVO in de aangesloten lan den ondermijnt en nadeel berokkent aan het beeld van de NAVO in Afri ka en andere delen van de wereld". YUBA CITY (Reuter) In de „boomgaard des doods" bij het Cali- fornische Yuba City is het 24ste lijk opgegraven, en sheriff Roy Whiteaker is ervan overtuigd dat er nog meer begraven liggen. Een vliegtuigje heeft infraroodfoto's van het gebied ge maakt, die nu worden bestudeerd. De koppelbaas Juan Corona (37) is al in staat van beschuldiging gesteld we gens moord op tien van de slachtof fers, en zal volgens de politie van alle 24 moorden beschuldigd worden. Co rona heeft zich woensdag voor de rechter onschuldig verklaard. TEL AVIV, CAIRO (UPI, Reu ter, AP) Aan de vooravond van de verjaardag van de zes daagse oorlog van 1967, heeft één van de verjaardag van de Zes- lische overwinning het aftreden van Mosje Dajan geëist, omdat deze zich wil terugtrekken van het Suez-kanaal zonder een vre desverdrag. „De minister van defensie heeft zijn zelfvertrouwen verloren en wil ons doen terugtrekken", verklaarde generaal-majoor Ezer Wcizman in een aanval op de regering en op de minister in het bijzonder. „Als Dajan tot de conclusie is gekomen, dat wij ons moeten terugtrekken om herople ving van de strijd te voorkomen, dan is dat een terugtrekking uit zwakheid en zal het een schakel zijn in de ke ten van terugtrekkingen zonder enig vredesverdrag". „De minister van defensie, die niet gelooft in de kunst een militaire overwinning om te zetten in een poli tieke verandering, moet plaats maken voor iemand die dat wel doet", aldus generaal Weizman. Als brigade-gene raal van de luchtmacht hielp Weiz man het plan opstellen van de ver rassende luchtaanvallen tegen de Egyptische luchtmacht op de grond. Dit bombardement op 5 juni 1967 maakte de weg vrij voor de verove ring van de oostelijke oever van het Suez-kanaal. De Israëlische minister van buiten landse zaken Abtte Eban heeft tijdens zijn bezoek aan Ghana verklaard, dat de kansen voor blijvende vrede in het Midden-Oosten verslechterd zijn door het afsluiten van het vriendschaps verdrag tussen Egypte en de Sowjet- Unie. Na het bezoek van de Russische leiders aan Egypte zijn de uitlatingen en de sfeer in Egypte feller gewor den, meende Eban. Hij .beschuldigde de Sowjet-Unie ervan een riegatieve invloed uit te oefenen op de vredes- kansen in het Midden-Oosten. Via Navo Diplomaten in Cairo zeggen even wel te weten, dat Egypte de laatste dagen vredespogingen heeft aange wend bij leden van de NAVO. De minister van buitenlandse zaken, Mahmoud Riad, heeft de ambassadeurs van Engeland. Denemarken en Fran- rijk bij zich geroepen De Italiaanse en Franse ambassadeurs zouden boodschappen hebben gekregen, waarin verzekeringen werden gege ven dat het nieuwe verdrag geen en kele verandering betekent in Egyptes houding -ten aanzien van een vredes verdrag. De twee ambassadeurs werd niet specifiek gevraagd de boodschap pen in Lissabon over te brengen aan minister William Rogers van Ameri ka, maar aangenomen wordt dat de zaak besproken is tijdens de NAVO- bijeenkomst. Bovendien heeft de Amerikaanse vertegenwoordiger in Cairo Donald Bergus, dezelfde verzekeringen ge kregen tijdens een informeel gesprek met Hassanein Heikal, de hoofdre dacteur van Al Achram. Rogers ver klaarde donderdag in Lissabon, dat hij nog steeds kansen ziet voor de heropening van het Suez-kanaal voor het einde van het jaar. Uit NAVO- kringen wordt vernomen, dat Rogers gezegd had dat de Verenigde Staten niet ontmoedigd zijn door het Russi sche verdrag. Hoessein Koning Hoessein van Jordanië vreest, dat Egypte wellicht een aparte vredesregeling met Israël zal treffen, waarin geen voorziening zal worden opgenomen over de teruggave van het bezette Jordaanse gebied. „Egypte schijnt het conflict in het Midden- Oosten moe te zijn, terwijl de grote mogendheden te veel aandacht beste den aan de heropening van het Suez- kanaal", zo zei de koning in een in terview. Hoessein zei bereid te zijn een „redelijke, maar algehele, rege ling met Israël" te treffen, maar was niet van plan grenscorrecties te aan vaarden Geheel oost-Jeruzalem moest worden teruggeven, zo meende hij. STOCKHOLM (AP) Zweden wordt bedreigd door een ernstig arbeids conflict, waarbij 800.000 werknemers betrokken zijn. Voor de derde maal zijn de besprekingen tussen werk gevers en vakbonden mislukt. Een door de regering benoemde bemiddelingscommissie maakte gis teren bekend, dat het overleg tussen de machtige Zweedse algemene ver eniging van vakbonden en de ver eniging van werkgevers was mislukt. Beide partijen hebben gezegd, dat zij zich nu voorbereiden op een ern stig conflict. „Een groot arbeidsconflict zou de beste manier kunnen zijn om de kosten te drukken", zo verklaarde Curt Stefan Giesecke. de voorzitter van de werkgeversorganisatie, nadat hij het voorstel van de bemiddelings commissie tot loonsverhogingen van 30,3 procent en sociale voorzieningen voor een periode van drie jaar had afgewezen. De wêrkgevers hadden voor de komende periode van drie jaar een loonstijging van 20,1 procent aan geboden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 11