iutospuiter Nico Haak
Componeert 9:
DORDRECHT NU MIDDELEEUWS VERRIJKT
Oude stijl jazzfestival
krijgt unieke opzet
Onbekend Delfts talent met eerste l.p.
Breda „The hottest place in the south"
ZATERDAG 15 MEM 971
JELFT Naast de zwem-
»zen in de kofferbak zijn
ook een groot schrijfblok
een balpen tot de voor-
irpen gaan behoren, die
rmanent in de automo-
van Delftenaar Nico
lak aanwezig zijn. Het
lurwiel van zijn vrij an
ke Opel heeft er een
eede functie bijgekregen,
t van een drumstel.
Want Nico (31) is sinds
ig jaar november hele-
I in de ban geraakt van
t schrijven van teksten en
t completeren van mak-
ijk in het gehoor liggen-
deuntjes. Tijdens het
lospuiten werd hij des-
ds aan de haak geslagen
jr Martin Stoelinga die
manager van diverse
iepen gespitst is op het op
erdaad betrappen van on-
kend talent.
et voorstel van Martin om onder
begeleiding de muziekwereld in
Jgaan, viel bij levenslustige Nico
eet in goede aarde .„Ik had ge-
c n een duwtje nodig, want uit me-
was ik er echt niet meer aan
onnen", verklaart hij met een
Li bewuste blik in zijn ogen. Het po-
n, als zodanig, is geen ongekend
ein voor hem. Op twaalfjarige
tijd begon hij mee te doen aan
ntenjachten met kunstfluiten, een
zikale bezigheid, die in die tijd
grote populariteit genoot. Ver-
illende malen kwam hij met leuke
énkele jaren uit de gratie en de
ine werd weer verboden terrein.
fpng zich toeleggen op het on-
ter-zwemmen en haalde zijn
bij „Baracuda".
'eilam sloeg in de pan en niet zo
iff ook. De eerste stap was de
tehaf van een bandrecorder en
gitaar". Enkele nummers wer-
opgestuurd naar de platenmaat-
ppij Polydor.
A vielen wel in de smaak, maar de
ivalsmarkt was al overvol en
la omdurfde men de single „Daar
C< ik glazen staan" niet uit te bren-
i Inmiddels had Nico zich al ver-
:rd van een geroutineerd stel mu
nten, die onder de naam „Paniek-
Ri ers" zijn vaste begeleidingsgroep
1 d. Het zijn „The Yellow Sounds",
Kéelke klap van de zweep kennen
(voorlopig) ook nog zelfstandig
1 ren optreden. Ze bestaan uit: Ka-
MVesseling (33), die electronisch or-
en piano speelt. Hij zit al ruim
leftien jaar in de muziek en maakte
ger deel uit van „The Keyridders"
D st het klavier neemt de fotografie
kaarten „versierd" had, werd Nico
met zijn familie ki het Hiltonhotel
uitgenodigd. Onder de indruk van de
sjieke omgeving en in afwachting van
Toon himself wist hij zich totaal geen
houding te geven.
Toen Hermans eenmaal kwam
(„lekker stappen n.et zijn kraagje
open") was het ijs al snel gebroken.
Binnen afzienbare tijd Kan Nico ook
post uit Maastricht verwachten, want
de grote meester is bereid een liedje
te schrijven voor een collega, die aar
zelend op de onderste sport van de
ladder staat te wiebelen.
Voorlopig gaan Nico Haak en de
Paniekzaaiers komende zondag naar
Bussum om daar in de studio van de
Wereldomroep de eerste langspeel
plaat op te nemen. Op die elpee ko
men twaalf nummers, die alle door
hunzelf geschreven en gecomponeerd
zijn. De titel wordt waarschijnlijk:
„Géén paniek!"
In de huiskamer worden de nummers voor de eerste langspeelplaat
nog even doorgenomen. Daartoe gaan zij komende zondag naar Bussum,
ivaar het voor Koos Bosdijk te hopen is, dat hij zijn basgitaar op een
versterker kan aansluiten in plaats van op een televisietoestel.
In de achtertuin bij Karei Wessling wordt het speelgoed van de
kinderen op de proef gesteld. Koos Bosdijk heeft zo te zien weinig
vertrouwen in de sterkte van de tractor. Gijs Verhulst daarentegen is
ervan overtuigddat hij op de driewieler de Ronde van Delft kan
winnen. Dat ontlokt dan weer een brede grijnslach aan Karei op de
skippybal. En tenslotte Nico Haak, die weinig fiducie heeft in de voor
spellingen van het K.N.M.I.
Paniekzaaiers
0 gre
M un
immer is Giis Verhulst (33). Op
jarige leeftijd ging hij al met pa
itap als hulp in de poppenkast,
ie jaar later kreeg hij zijn eerste
les van Piet Visser en won de eerste
prijs op een talentjacht in Leiden.
Toen Gijs twaalf jaar geworden was
ontving hij een drumstel. Buiten de
genoemde instrumenten weet hij ook
blindelings de weg op de vibrafoon
en de tubafoon. In zijn vrije tijd is
Gijs een verwoed smalfilmer.
Koos Bosdijk (43) is de rustigste
„paniekzaaier" in zoverre je bij dit
trio van „rustig" kunt spreken. Geen
enkel snaarinstrument stelt hem voor
problemen.
Twintig jaar geleden bouwde hij de
eerste Hawaian-gitaar zelf van
„ijzersterk" merawan-hout, toen hij
in Indonesië verbleef. Verschillende
malen trad lüj op voor radio Palem-
bang.
Na een periode bij de „South Paci
fic Serenaders" trad hij toe tot de
formatie „The Keyriders", waar hij
kennis maakte met Gijs ai Karei. Is
evenals Gijs lid van de smalfilmclub
„de Prinsenstad".
En nu zijn ze dan samen met Nico
op zoek naar een uniek „stundje".
Het feit dat de Engelse formatie
„Mungo Jerry" met een georganiseer
de puinhoop de hit van het vorig jaar
fabriceerde spreekt hen ten zeerste
aan. Over hun onlangs uitgebrachte
eerste plaat zijn ze tevreden, maar
ook niet meer dan dat. Er zijn tot nu
toe ongeveer duizend exemplaren van
verkocht (tot tweemaal toe was „Ik
wil mijn leven" nergens in Delft
meer verkrijgbaar). Als publiciteits
stunt kregen de disc-jockeys van de
radiostations tegelijk met de plaat
een zak „paniekzaad".
Bij navraag bleek de inhoud van
de zakjes te bestaan ui' zonnebloem
pitten. De opvolger van „Ik wil in
mijn leven nog wel 'ns wat beven",
met op de andere kant het gevoelige
„De Vlieger", wordt naar alle waar
schijnlijkheid „De Paniekwals" (tekst
van Koos, muziek van Nico! hoewel
ook de gedachten uitgaan naar „De
lichtjes", een nummer dat al lange
tijd bij Hans van Eyck (Tee-Set) op
de plank ligt.
Na Polle Eduard (After Tea), die de
eerste single schreef, dus nog een
prominent figuur uit de popwereld,
die Nico wellicht van bruikbaar ma
teriaal gaat voorzien.
Eén van de mooiste avonden in zijn
leven overkwam de „Delftse zanger
van het levenslied" een poosje gele
den in Rotterdam, toen hij kennis
maakte met Toon Hermans, de man
waarmee hij uiterlijk vrij veel over
eenkomst vertoont (al ligt Nico's stem
meer in de buurt van Johnny Hoes).
Na de show van Toon, waarvoor de
verloofde van zijn broer vier vrij-
(door Aad Begemann)
BREDA „The hottest place
in the south", dat is de erenaam
voor Breda omdat daar van don
derdag 20 tot en met zondag 23
mei het eerste internationale
festival voor oude stijl jazz wordt
gehouden Organisator en ex-
journalist Rob Cremer: „We heb
ben nu reeds aanvragen uit
Duitsland, Italië, België en
Frankrijk binnen. Als dit festi
val slaagt dan willen we er graag
ieder jaar een houden".
Waarom juist Breda? Rob Cre-
mers: „Hier leeft een sterke
oude jazz traditie. Die dateert
uit de twintiger jaren toen er in
Breda reeds een orkest was. Na
de oorlog was er een duidelijke
opleving. Er is hier trouwens
weinig moderne jazz. Twee jaar
geleden werd de Roaring Twen
ties Club Breda als club voor
oude jazz opgericht. Nu zijn er
reeds 750 leden. Breda telt vier
oude stijl orkesten."
„Twee jaar geleden kwam bij
ons, (Rob Cremer is leider-cornettist
van het huisorkest van de RTCB
„The Peat Boat Dixy Kids") het idee
los om eens wat anders te gaan doen
voor onze leden. Dit festival is eruit
voortgekomen."
Zo is het met de Roaring Twenties
Club ook gegaan. Aanvankelijk was
de club een soort home voor jazz-mu-
sici die een trefpunt wilden hebben.
„En toen kwam het publiek vanzelf",
zegt Rob Cremer, die overigens nu zo
in de muziek zit, dat hij daarin een
baan zoekt, bijvoorbeeld als organisa
tor of als muziekjournalist of iets
dergelijks. Voorlopig heeft hij geen
tijd om te werken. Elke minuut is
nodig voor het festival dat ook heel
anders is opgezet dan de doorsnee
muziekfestivals. Geen lange vermoei
ende series concerten achter elkaar
eventueel afgewisseld met zware dis
cussies.
„Nee", aldus Rob Cremer, „wij
hebben getracht de jazz-muziek uit
de jaren /an voor 1939 in de juiste
entourage te zetten."
De jazz-kroegentocht bijvoorbeeld
is daarvan het bewijs. Tussen de
twee jazzclubs van Breda zal donder
dagavond een auto-treintje rijden. In
die clubs wordt uiteraard oude stijl
jazz gespeeld. Maar op de te rijden
route zijn een aantal cafés en andere
lokaliteiten waar allerlei vormen van
oude stijl jazz te horen zullen zijn en
waar het treintje regelmatig zal aan
leggen. Voor vier gulden mag men de
hele avond van het treintje gebruik
maken en al die .zaken in.
Een ander evenement dat recht
doet aan de oude stijl jazz is de
„streetparade" zaterdagmiddag in het
centrum van Breda. Het bekende En
gelse specifieke straatjazzoskest Mike
Casimir's Paragon Brass band uit
Londen en een groep Bredase dixie
land straatmuzikanten zullen de mars
uitvoeren. Op de Grote markt is er
tenslotte die middag een openlucht-
concert.
Hoogtepunt van het jazzfestival is
het nachtconcert zaterdagavond.
Hoogtepunt omdat, en Rob Cremer is
er bijzonder trots op dat dit voor el
kaar is gekomen, twee groten uit de
oude jazz naar Breda komen, name
lijk Jabbo Smith en Benny Waters.
Deze twee solisten zullen die nacht
optreden met het orkest van Ted Eas-
ton.
Rob Cremer die voor het organise
ren van dit en hopenlijk volgende
oude stijl festivals de „Stichting tot
bevordering van oude stijl jazz festi
vals" heeft opgericht, noemt Jabbo
Smith de legendarische trompettist
uit de jaren twintig. Hij noemt hun
komst en het samen optreden uniek
omdat Jabbo Smith en Benny Waters
met elkaar hebben gespeeld in het
orkest van Charlie Johnson van 1925
tot 1928 en dat zij elkaar daarna
nooit meer hebben ontmoet.
Die hereniging, en voor Jabbo
Smith bovendien terugkomst op een
jazz-podium, zal in Breda gebeuren.
Ovrigens treden op dit nachtcon
cert (plaatsprijzen 30 en daardoor
waarschijnlijk alleen voor de echte
liefhebbers mogelijk) op The Victoria
Band die in 1924 in Breda werd opge
richt en nu weer nieuw leven is in
geblazen, Le Hotclub De Rotterdam
(stijl Django Reinhard en Stephane
Grapelli), The New Iberia Stompers
uit Londen met authentieke New Or
leans jazz en Mike Casdmir's Paragon
Brass Band.
Voor donderdagmiddag wordt er in
het Turfschip een kindermatinee ge
houden. Rob Cremer: „het is geble
ken dat juist kinderen deze oude jazz
prachtig vinden. Het orkest The Ori
ginal Dixieland Heebie Jeebie Jass-
band zal kinderliedjes spelen. En de
kinderen kunnen op trommels en ka
zoos en andere kinderspeelgoedin
strumenten die zullen worden ver
strekt meedoen. Bovendien zullen
muziekpedagogen met de ouders pra
ten over jazz-muziek."
Andere evenementen zijn de Roar
ing Twentiesbeurs donderdagmiddag
in het Turfschip waar verzamelaars
van platen en andere curiosa op het
gebied van oude jazz hun hart kun
nen ophalen. Er zal tevens een band
wordt door The Peat Boat Dixie Kids
periode 1917-1935. De levende muziek
wordt door The Peat Boat Dixie Kids
gespeeld.
Vrijdagmiddag is er in het Turf
schip een informatief concert. The
South Jazzband en het kwintet Joop
Hendriks zullen de hele geschiedenis
van vrijftig jaar jazz in klank zetten.
Vrijdagavond vervolgens in The Roar
ing Twenties Club een concert met
een Belgisch orkest en aansluiting in
het Grand Theater een jazz film
nacht. Rob Cremer heeft een sfuk of
tien speciale jazz-films op de kop
kunnen tikken. The Green River
Jassband uit Rotterdam zal in de
pauzes spelen.
Zaterdag vervolgens 's middags een
nationaal jazz-concours om de „Coup
Roks" waaraan tien orkesten mee
doen. Pim Jacobs is voorzitter van de
jury. Pim Jacobs zal ook 's nachts
het concert presenteren.
De vierde dag van het festival, zon
dag, brengt 's morgens een oecumeni
sche kerkdienst in de Gerard us Ma-
jellakerk waaraan The South Jazz
band meedoet. En 's middags de fina
le van het concours. Behalve de drie
finalisten zullen nog optreden The Si
dewalk Hot Jazz Orchestra uit Solin
gen (Duitsland) en The Four City Se
ven plus One die de bekende geani
meerde Chicago stijl speelt met weer
als gast Benny Waters op klarinet en
saxen.
Ter gelegenheid van het festival is
er bij Phonogram een plaatje ver
schenen voor vijf gulden. Er op staan
aan de ene kant privé-opnamen (in
de oorlog gemaakt op glasplaat) van
de Bredase Hotclub uit 1941 en aan
de andere kant twee nummers van de
Peat Boat Dixie Kids waaronder een
door Rob Cremer geschreven speciaal
festivallied. Bij de opening van het
festival zal Rolf ten Cate van Pho
nogram dit plaatje overhandigen.
Jammer genoeg zullen dank zij be
krompen platenpolitiek (niet van
Phonogram) van dit unieke festival
geen platen worden gemaakt. Wel
zullen diverse radio-opnamen worden
gemaakt. Het zal niet aan Rob Cre
mer en zijn medemuzikanten en
vrienden liggen als de slogan „Breda
the hottest place in the South" vol
gende week niet zal worden waarge
maakt.
Jabbo Smith legendarisch
trompettist uit de jaren
twintig weer terug in de
jazz-wereld. Voor het eerst
in Breda.
de wijzen uit het Oosten; een albasten groep uit
De periode van de Nederlandse
kunsthistorie, voorafgaande aan
de grote bloei in de zeventiende
eeuw, mocht zich tot voor kort
niet verheugen in een algemene
belangstelling. De oorzaak hier
van is wel onbekendheid als ge
volg van het feit, dat, van het
ongetwijfeld grote aantal kunst
schatten van de twaalfde tot de
zeventiende eeuw in ons land,
betrekkelijk weinig bewaard
bleef.
Het is onjuist om, zoals nog wel
eens gedaan wordt, de schuld hiervan
uitsluitend aan het Calvinisme te ge
ven. Het sterk in de minderheid zijn
de, doch veel invloed uitoefenend cal
vinistisch volksdeel toonde zich zeer
gematigd en volstond meestal met het
verwijderen van beeldende kunst uit
de kerken. Tijdens de beeldenstorm
werd door het plebs wel veel ver
nield, maar er bleef ook veel ge
spaard. Het meeste zal wel vergaan
zijn op zolders en in kelders van par
ticulieren, de depots van die dagen en
een ander deel zal stellig over de
grens zijn verdwenen naar de katho
lieke landen.
Gelukkig is er nog genoeg over in
musea en particuliere verzamelingen
om zich een beeld te kunnen vormen
van de kunst uit de Middeleeuwse
periode. Ook in de verzameling van
de heer en mevrouw Prof. Dr. J. P.
Kleiweg de Zwaan-Vellema bevinden
zich een aantal fraaie en zeldzame
stukken Noordnederelandse Middel
eeuwse kunst.
Dergelijke verzamelingen kunnen
uiteraard slechts zelden een sluitend
overzicht geven van de ontwikkeling
in een bepaald land. Ze waren afhan
kelijk van wat aan de markt kwam
en van de goede smaak der verzame
laar. Goede smaak wordt ongetwij
feld getoond in de genoemde collectie,
waarvan het Dordtse Museum Van
Gijn een groot deel in bruikleen
mocht ontvangen dat nu in genoemd
museum wordt geëxposeerd.
Veel waardering verdient de con
servator van hst museum, drs. J M.
de Groot, die, door het in vele geval
len ontbreken van gegevens betref
fende de tot de collectie behorende
stukken, een zware taak had bij de
samenstelling der voortreffelijke ca
talogus.
Bij de zestien schilderstukken valt
wel het eerst de aandacht op een
prachtig werk van omstreek 1470,
door E. Haverkamp Begemann toe
geschreven aan de „Meester der man
na inzameling", zo genoemd naareen
verwant schilderij in Douai.
In elk geval in deze „Genezing van
de blinde te Jericho" een fraai werk,
rijk van kleur en in een subtiele uit
voering, een beeldverhaal, waarin Je
zus driemaal optreedt te midden van
het volk, zowel armen als rijken. In
de stad Jericho domineert een moskee
met romaanse lisenen en bekroond
met de halve maan. De vermoedens
omtrent de plaats van ontstaan wij
zen in de richting van Haarlem.
Eveneens Noordnederlands is een
portret van Karei V.
<5- Uit eikenhout gesneden Madonna,
twaalfde eeuw.
Van de Zuidnederlandse werken op
deze expositie zijn er drie uit de om
geving van Roger van der Weyden.
Soms zien we invloed van Patinir in
het rotsachtige landschap. Zeer dicht
bij laatstgenoemde schilder staat het
paneel „Landschap met de heilige
Rochus". Een bijzonder mooi werk is
de Madonna van Isenbrant. Ook zijn
er van Isenbrant de twee buitenlui
ken van een triptiek met Hieronymus
en Johannes de Doper.
Uit de Franse school van Frangois
Clouet stamt het fraaie portret van
Elisabeth van Valois, echtgenote van
Filips H. Het bevindt zich nog in de
mooie originele renaissance lijst.
Naast een Vanitas van Christóffel
de Valois, door Frangois
Amberger, wijzen we bij de schilde
rijen nog op twee panelen uit een
serie betreffende Christus' leven. Het
zijn werken uit de Florentijnse school
van Mariotto di Nardo. Voorts is er
nog een statig Mansportret van Tin
toretto.
Bij de sculpturen werden we het
sterkst geboeid door een Frans „Cor
pus Christi" uit de twaalfde eeuw
(sereen van expressie) en door de kop
van een man, afkomstig uit een kerk
te Parthenai, uit hetzelfde tijdperk.
Dit is een werk van hoog niveau,
waarin de „maiestas" der zuidelijke
religieuze vormgeving sterk spreekt
Uiteraard is dit evenzeer het geval
met een Christus uit de twaalfde
eeuw, afkomstig van het tympaan
van een kerkportaal. In tegenstelling
tot deze vormgeving van vergeeste
lijkte gestalten, zien we de
sculpturen uit onze omgeving: de hei
ligen zijn hier mensen uit het volk.
Prachtige voorbeelden zijn: „De heili
ge Rochus met engel en hond", „De
heilige Barbara" (Mechelen), „De
marteldood van Paus Clemens" en
„Madonna met Kind" (Maas-Rijn).
Voorts noemen we nog de interessan
te albasten plastieken uit Notting
ham.
Naast schilderijen en sculpturen
vormen de kunstvoorwerpen een der
de groep met als topstuk een „Ge
boorte van Christus" uit Limoges in
verguld brons en email champleve,
een reliëf met invloeden van eeuwen
kunsthistorie. Er zijn in deze groep
meer werken uit Limoges, voorts
ivoren snijwerk uit Frankrijk en
Italië, een kazuifel, vijzel, panelen
enz. Met deze unieke verzameling is
in Dordrecht een lacune aangevuld en
is het museum tot 30 oktober een bij
zondere attractie rijker geworden.
