Luchtvervuiling Rijnmond op voet volgen in de Iedereen heeft gaven; techniek telepatische stompt af Smit-Kinderdijk zet enorme een neer Fred Ivens speler met enige winst hellingloods sie tussen lftse en rse Aarzeling bouwsector in ïieel Zuid-Holland Zandputten langs de Maasroute voor recreatie PROF. DR. IR. OBERMAN IS STEEDS BEZIG OM WAT ANDERS TE DOEN zaterdagmorgen open r. Boerma liep ee in Romeinse demonstratie Maandcijfers arbeidsbureaus Iïü Ci CMB: Loonsverhoging is onvoldoende Lijm Delft verwacht nog moeilijk jaar Zonnige klanten 5 DINSDAG 11 MEI 1971 Het zwavel- van de lucht in t Rijnmondgebied vertoont de riste jaren een dalende ten- ns, ondanks de sterk toegeno- en produktiviteit van de in- istrie. Redenen daarvoor zijn rbeterde produktiemethoden, gere schoorstenen, toepassing n zwavelarme stookolie en «nemend gebruik van aardgas. is het gehalte aan en koolmonoxyde gestegen, hetgeen vooral het Volg kan zijn van het sterk verkeer. Dat geldt k voor het gehalte aan actieve hetgeen behal- met het verkeer ook samen- met industrie-uitbreiding. let aandeel van het verkeer in de btverontreiniging is moeilijk te atten. Rond drukke verkeersaders de bijdrage zeker aanzienlijk zijn. !en proef met het tijdelijk stopzet- van het autoverkeer in de Duitse I Essen heeft aangetoond, dat het penste resultaat, vermindering van luchtverontreiniging, niet werd feikt. Pel was na opheffing van het rij- bod de luchtverontreiniging door opeenhoping van auto's en hun ge- ïenlijke start groter ddn bij nor- Ie verkeersdoorstroming! eze gegevens zijn te vinden in een Rijnmond uitgegeven boekje lieu in Rijnmond", et gebied waar het stinkt is ech- groter geworden. tok neemt het aantal keren toe dat hoge ozon-concentratie is waar omen. oor wat betreft zwaveldioxyde dt in „Milieu in Rijnmond" opge- kt, dat dit vooral in de lucht dt verspreid door tuinbouwkassen huisbrand, voorzover niet met igas wordt gestookt. Aardgas is leel zwavel vrij. Je stank in het Rijnmondgebied dt veroorzaakt door zeer veel me lekkages, door menselijke digheden, geringe verdampin- verladen van vluchtige stinkende Ifen en bedrijfsstoringen. ïrte aandacht wordt in „Milieu lijnmond" gegeven aan het if'-verschijnsel. 3 woord „smog" is ontstaan uit samentrekking tussen de Engelse "eden „smoke" - rook - en „fog" - en is oorspronkelijk ontstaan in den, waar men onder „smog" een dichte mi3t verstaat, die bestaat een mengsel van zwaveldioxyde oet tijdens mistig weer. De Lon- ise smog werd voornamelijk ver- aakt door huisbrand kolen! rerkeer. Los Angeles verstaat men onder og" echter iets heel anders: een doch alles doordringende ne luier, die ontstaat door een foto- lische reactie van in de lucht rezige bestanddelen. Dat reactie- ïanisme is zeer gecompliceerd en niet geheel bekend, al weet men voor vorming van deze soort og" stikstofoxyden en actieve on- !LFT De Delftsche groenten- ng in Den Hoorn en de veiling 'erlee in De Lier overwegen een De veilinggebouwen, die zo'n kilometer van elkaar liggen den waarschijnlijk gehandhaafd, al echter met een centrale vei- fok worden gewerkt. Knals bij de fusies van andere tlandse veilingen is kostenbespa- het voornaamste oogmerk van de hsmelting. Voor de Delftse aten veiling speelt ook een rol dat complex nauwelijks meer kan uitgebreid. "«en de veilingen bestaat reeds hwerking. De administraties 'en verricht in het rekencentrum de veiling in Den Hoorn. verzadigde koolwaterstoffen aanwezig moeten zijn. In het Rijnmondgebied kan alleen smog optreden die overeen komt met het Los Angeles-type. OXYDANTIASCHADE Belangrijk zijn ook de oxydantia, waaronder in „Milieu in Rijnmond" worden verstaan stoffen die een oxy- derende werking hebben. Die treden vooral op tijdens smog-situaties en er is door deze oxydantia schade gecon stateerd aan sla en andijvie. Ook bleken bepaalde plantensoor ten en ook sommige dieren gevoelig voor fluorverbindingen, die vooral vrijkomen via kunstmestfabrieken en metallurgische industrie. Ten slotte wordt in „Milieu in Rijnmond" aandacht besteed aan stof en metaalsporen. Aparte aandacht wordt in het boekje besteed aan het verschijnsel van inversie, waarbij zich in de lucht een soort afdekkende „deken" vormt, die verhindert dat verontreinigingen zich verspreiden en oplossen. Er is, .zoals bekend, In het Rijn mondgebied een goed werkend meet net, waarmee regelmatig alle gege vens net op het landelijke centrum in Biltho- ven en pas daarna kunnen vergelij kingen tussen de situatie in Rijnmond en andere plaatsen in Nederland worden gemaakt. Het Rijnmondmeet net zal bovendien nog worden uit gebreid, niet alleen voor wat betreft de omvang maar ook voor wat betreft het instrumentarium, zodat allerlei stoffen, die tot nu tot nu toe niet werden gemeten, binnenkort niet meer aan de aandacht kunnen ont snappen. SPRANG-CAPELLE Pronvincia- le Staten van Noord-Brabant ant woorden op vragen van de heren D. Boot en J. Oome, leden van Gedepu teerde Staten, over de bestemming van drie zandputten langs de Maas route bij Raamsdonk, Waspik en Sprang-Capelle, dat de bestemming van deze drie putten nog niet vast- Het is blijkens dit antwoord steeds de bedoeling van Prinvinciale Staten om de zandputten zodanig aan de omgeving aan te passen dat daarmee een bijdragen wordt geleverd tot de verfraaiing van het landschap en te gelijkertijd de mogelijkheid tot re creatie uit te breiden. Uitvoering en exploitatie van der gelijke plannen behoort niet tot de rechtstreekse taak van de provincie. Gezocht is daarom naar mogelijkhe den om de zandwinningscomplexen af te stoten met uitdrukkelijk de hand having van de voorgenomen bestem ming. Behalve hengelsporyverenigingen en jagers, wier belangstelling uitslui tend is gericht, op het gebruik van de plassen en terreinen, hebben belang stelling getoond de gemeenten Was pik. Sprang-Caplle en Raamsdonk, de N.V. utrecht en de stichting het Brabants Landschap. Na een selektie, voornamelijk op de financiële draagkracht, is de N.V. Utrecht als de enige serieuze gega digde overgebleven. Er zijn nimiddels met de N.V. informatieve besprekin gen gehouden. Het overleg is echtr nog niet afgerond. worden bijgehouden. Dit meet- T 1 „„„i zal spoedig worden aangesloten L3IÏÏ FllCt 1 CS W1C1 2331 iet landelijke centrum in Biltho- J ALBLASSERDAM Wethouder C. Maat opent zaterdagmorgen om half elf het nieuwe seizoen van het zwem bad Lammetjes wiel. De verkoop van abonnementen start maandagmorgen 17 mei bij de afdeling sport-, jeugd- en culturele zaken in het raadhuis. Bij het zwembad zijn geen abonne menten verkrijgbaar. (Van een onzer verslaggevers) DELFT „Ik ben mijn hele leven permanent bezig Wat anders te doen". In zijn vurig streven om deze uitspraak gestalte te geven heeft prof. dr. ir. M. M. Oberman uit Voorburg zich op velerlei terrein begeven. Het heeft hem een brede kijk op het leven gegeven, die niet beperkt bleef tot die gebieden waarop zijn titulatuur ge staafd is; professor in de schakeltechniek en de techniek van de informatieverwerkende machines, doctor in de technische weten schappen en ingenieur in de werktuigkunde en elektrotechniek. Want de hoógleraar aan de T.H. in Delft weet ook een levendige belangstelling op te brengen voor het scheerapparaat van zijn zoon, het trapje van de glazenwasser, de koffie die hij krijgt voorgescho teld respectievelijk voorschotelt, 'n met verve gebrachte mop en voor allerhande andere maatschappelijke zaken. Een van de zaken die hem nu belangstelling inboezemt is telepathie als toekomstig communicatiemiddel. Iets wat velen voor onmogelijk zouden hou den. Prof. Oberman is in zijn werk echter tot de conclusie gekomen dat je nooit mag zeggen „Dat kan niet". By het betreden van zyn werkkamer, tien etages verheven boven het alle daags gebeuren in Delft, valt onmiddellijk op dat vier decennia onderdompe ling in de techniek niet verdorrend hebben gewerkt. In smetteloos streepjes pak wuift hy ons met schalkse blik over de drempel heen, meldt hij spontaan de 'dampende aanwezigheid van hogeschoolkoffie, wimpelt ons in een comfor tabele stoel en voert bedrijvig het vergeten suikerklontje alsmede tabakswaren aan. Prof. dr. ir. R. M. M. Oberman knikt, het tafereel overziende, goedkeurend en posteert zich schuin tegenover de bezoeker. Of deze nu bereid is zich met hem in te beelden dat zij nu in het jaar 1870 toeven. Ziet de bezoeker de pri mitieve toestanden die er rondom hem heersen. Geen ijskast, geen telefoon, geen televisie, geen afwasmachine, geen treinen en nog een heleboed andere genen. zich geleidelijk aan ontwikkeld en nu weten wij niet beter. Als je nu over telepathie praat, zegt men: ja maar wij hebben toch de telefoon en de telex en het gaat zo toch prima. Er is geen behoefte, misschien komt die nog, misschien ook niet. Eigenlijk hebben wij precies hetzelfde gezien bij de kleurentelevisie. Reactie daarop was: wij hebben toch al zwart-wit-televisie. Geleidelijk aan groeit nu evenwel de vraag naar kleurentelevisie." Het woord telepathie is in het gesprek met prof. Oberman inmiddels al heel wat malen gevallen, maar wat verstaat hij daar nu precies onder? Gaven „Wetenschappelijk is telepathie, het overbrengen van gedachten zonder hulp middelen, nog niet bewezen. Telepathie kan dus niet bewust worden gemaakt. Dat neemt niet weg dat ik geloof dat de mens telepathische gaven heeft. Ik heb dat vroeger bemerkt by een van myn zoons, die 's morgens aan het ontbyt begon te praten over de dingen waar ik de avond tevoren aan had zitten denkenIk heb het ook bij mezelf ervaren. Met hoge snelheid tijdens noodweer op de rijksweg rijdend ging ik plotseling op de linkerweghelft rijden. "Mijn vrouw vroeg waarom ik dat deed. Je zult zien dat er over 400 m een op legger op de weg staat, antwoordde ik. Na 400 meter links rijden stond er ge deeltelijk op de rechterbaan en de vluchtstrook een oplegger. Als ik op de rechterrijbaan was blijven rijden was ik er bovenop gevlogen, want door het noodweer was het zicht maar zeer beperkt. Een andere keer heb ik in Amster dam precies hetzelfde gehad. Hoe voel je dat nu aan, vraag je je af, waarom ben ik aan de linkerkant gaan rijden? Ik geloof dat de chauffeur van die auto met oplegger en de man die in Amsterdam op straat bezig was een wiel van zijn auto te wisselen, noodseinen stonden uit te seinen van „pas op, laat er toch niets gebeuren". Die noodseinen zijn door mij onbewust opgevangen. •fe Hulpmiddelen Praatapparaatjes ROTTERDAM Het Krachtsver schil in het persoonlijk damkam pioenschap van Zuid-Holland is ge ring. In de dubbele ronde van dit weekeinde eindigden liefst negen partijen in een puntenverdeling. Al leen de Haagse kampioen Ivens be haalde een overwinning; de jeugdige Storm was niet opgewassen tegen het sterke aanvalsspel van Ivens. Door dit resultaat heeft Ivens zich gevoegd bij dc kopgroep, die daardoor is uit gebreid tot vijf spelers. Het belangrijke treffen tussen titel- Uitslagen: Tweede ronde: Drs. E. Holstvoogd - T. van Es 11; F. C. H. Ivens - K. Toet 11, L. P. Kain - J. Stoftn 11, H. van der Wouden - J. Riesenkamp 11, F. B. van Vloten - C. Bakker 11. Derde ronde: Toet - Holstvoogd 11, Storm - Ivens 02, Bakker - Van Es 11, Riesenkamp - Van Vloten 11, Kain - Van der Wouden 11. Stand: 1 t m 5. Bakker, Ivens, Riesenkamp, Toet en Van Vlo ten 4 pnt., 6 Holstvoogd 3 pnt., 7 t'm 9. Van Es, Kain, en Van der Wouden 2 pnt. 10 Storm 1 pnt. „Nu zit ik in deze primitieve toestand met u te praten. En dan vertel ik u dat binnen een aantal jaren er praatapparaatjes in omloop komen. Hele ver nuftige apparaatjes. Want als ik in dat apparaatje praat kan een man die een paar honderd kilometer bij mij vandaan zit en eveneens zo'n apparaatje bezit mij verstaan. En of dat nog niet genoeg is kan hij met dat apparaatje ook te gen mij aanpraten en kan ik hem ook verstaan. Als ik in 1870 dat verhaaltje tegen u had verteld, wat had u dan gedacht?" De professor is gelukkig zo goed zelf een kernachtig antwoord op de vraag te geven. „U had gezegd die vent is gek. Maar nu zijn de vèrspreekapparaten er, nu is de telefoon uitge groeid tot een wereldwijd net. Iedereen vindt het nu gewoon, maar een eeuw geleden werd je voor gek verklaard als over telefoon sprak." „Als ik nu over telepathie als mogelijke communicatiemiddel voor de toe komst spreek, ligt de zaak in wezen hetzelfde. En ik begrijp dat wantrouwen wel, die neiging om te zeggen dat het te gek is om los te lopen. Toen Bell de telefoon uitvond, een geweldige ontdekking, was men er niet gelukkig mee. Er bestond namelijk geen behoefte aan. Het is tot nu toe toch allemaal goed ook zonder telefoon, dus waarom moet het zo nodig. Die behoefte heeft En zo dacht ik dat iedereen in enige mate telepathische gaven heeft. Die gaven zijn natuurlyk wel sterk afgestompt door de technische hulpmiddelen a]s telefoon en telex, die wij tegenwoordig hebben om onze gedachten aan anderen over tc brengen. Dat kan een handicap zijn voor de telepathie als communicatiemiddel. En behoefte aan telepathie als vervanger van telefoon en telex bestaat er helemaal niet, integendeel. Er bestaat zelfs een weerstand in deze materialistisch ingestelde wereld tegen telepathie, omdat het een inbreuk op de privacy zou kunnen betekenen. En de tegengestelde belangen in deze maatschappij zouden daarmee niet gediend zijn. Maar misschien krijgen wij ooit een maatschappelijk bestel waarin concurrentie en tegengestelde belangen tot het verleden behoren." •fe Afwachten Prof. Oberman, die zich gedurende 22 jaar bij de PTT heeft beziggehouden met de communicatietechniek, wacht met zijn „telepathietheorie" gelaten de wetenschappelijke ontwikkelingen af. Het klimaat daarvoor vervult hem echter met de nodige zorg. „Nederland kampt op het ogenblik met een economische recessie. Als die de vorm gaat aannemen van de crisis als in de jaren dertig wordt de wetenschappellijke ontwikkeling de eerste tien jaar volkomen geblok keerd. Want al dat geld zal dan uitgegeven moeten worden aan sociale voorzieningen." OME (KNP) Aan .het hoofd van stoet van ongeveer 100.000 men- aanhangers van de beweging tot rijding van de honger in de we- is ir. Boerma zondagmorgen Rome naar het St. Pietersplein archeerd. Boerma had tevoren aan de nemers de vlag van de Verenigde overhandigd voor het gebouw de FAO bij het Cirkus Maximus ma stapte hij zelf aan het hoofd de eerste etappe van deze mars km. Op het St. Pietersplein den de deelnemers toegesproken de paus. Bij het zien van de igte met spandoek en de vlaggen 51 naties, prees de paus het stelijke medeleven met de nood- nden en hongerenden in de we- En toen de paus de leuze zag: •t. van het nationale produkt voor ntwikkelingslanden", onthulde hij >lj de regeringen opnieuw op te >en aangedrongen de uitgaven de bewapening voor ontwikke- landen te besteden. De paus ver- de zichzelf in verschillende talen, door de bijeenkomst bijzonder duurde. De mars in Rome ein- e eerst om 6 uur. houder Toet en Ivens bleef na span- in de strijd om het zilveren Dambord nende en langdurige strijd onbeslist. Evenmin kon Toet beslissend voor deel krijgen tegen zijn clubgenoot Holstvoogd. Deze miste tegen Van Es de volle winst omdat de Alblasser- dammer zich door een schijfoffer nog kon redden. De grote verliezer werd ondanks twee remises studentenkampioen Riesenkamp Zowel tegen Van der Wouden als tegen Van Vloten had hij zo'n belangrijk voordeel dat winst een kwestie van tijd leek. Doch Rie senkamp kon het niet afmaken en verspeelde daardoor twee belangrijke punten. heeft Rowle zijn leidende positie versterkt. In de negende ronde won hij weliswaar moeizaam van Van Franck doch naaste belager Toet moest onverwacht een punt afstaan aan Weinchard. van zonneveld handhaafde zich op de derde plaats door een verdiende zege op De Koning. De uitslagen negende ronde: De Koning - Van Zonneveld 0—2, Poot - De Hardt af gebroken, Van Setten - Caffa 1—1, Van Franck - Rowle 0—2, Tims - Barends 1—1. Toet - weinchard 1—1. Stand: 1. Rowle 16 pnt. (8), 2. Toet 13 pnt., 3. Van Zonneveld 12 pnt.. 4. Tims 10 pnt.. 5 en 6. De Hardt en Poot 9 pnt. (8), 7. Caffa 9 pnt., 8. Van Franck 8 pnt., 9. De Koning 6 pnt., 10. Weinchard 5 pnt., 11. Van Setten 4 pnt., 12. Barends 3 pnt. DEN HAAG Volgens het Dis trictsbureau voor de Arbeidsvoorzie ning is op de bouwmarkt in de mees te delen van Zuid-Holland van enige aarzeling sprake. Het aanbod van bouwvakarbeiders in de provincie ligt niet onaanzienlijk hoger dan in 1970 en de vraag lager. Het sterkst tekent zich deze situatie af in het gewest Den Haag. waar de bouwactiviteiten duidelijk verminderd zijn. 1 j'lwl I Mevrouw Van de Gaag-de Haan slaat de eerste paal voor het enorme complex. KINDERDIJK Smit-Kinderdijk gaat zijn schepen onder een dak bou wen. Gistermiddag heeft mevrouw W. van de Gaag-de Haan, echtgenote van wijlen de heer Van de Gaag, di- rekteur van J. en K. Smit, de officiële eerste paal geslagen voor de enorme hellingloods waarin Smit voortaan zijn schepen wil gaan bouwen. In totaal moeten er 811 palen de grond in voor de fundering van de 168 meter lange, 50 meter brede en 34 meter hoge hellingloods. De palen zijn gemiddeld 20 meter lang, zodat er in totaal ruim zestien kilometer beton de grond in moet. De bouw van de grote hellingloods is het meest spectaculaire onderdeel van de vérgaande modernisering van de werf van Smit-Kinderdijk. Aan andere onderdelen van het moderni seringsplan wordt naarstig gewerkt, zoals aan de uitbreiding van de ma chinefabriek annex kantoorgebouw. De nieuwe opslagplaatsen voor pla ten en materiaal zijn zo goed als klaar. Nog onlangs werden twee grote nieuwe torenkranen naar de eveneens nieuwe afbouwkade verhuisd. Deze ontwikkeling heeft zijn in vloed gehad op de vraag- en aanbod- cijfers van de arbeidsmarkt. In deze provincie bedroeg het aanbod van mannelijk personeel eind april 7.560. De vraag nam met duizend toe tot bijna 25.000. Volgens de directeur van het ge westelijk arbeidsbureau in Den Haag de heer J. van der Gijp, worden in Den Haag 250 bouwvakarbeiders minder gevraagd dan vorig jaar en ligt het aantal werkloze bouwvakkers 85 hoger dan toen. De vraag naar timmerlieden bedraagt honderd min der dan vorig jaar. In Zuid-Holland is in de metaal sector de bedrijvigheid overal zeer groot. Er is een verhoogd aanbod van werknemers, die gewerkt hebben bij koppelbazen die vergunning voor een uitleenbedrijf hebben gekregen. Maar volgens de hoofdinspecteur-directeur voor de arbeidsvoorziening in Zuid- Holland. K. Lewin, komt er niet veel personeel van koppelbazen-zonder- vergunning bij de arbeidsbureaus. In het gebied Nieuwe Waterweg-Noord blijkt dat slechts 20 procent te zijn. Drie kwart van dit aantal vindt bin nen veertien dagen zelf werk. Ook in Den Haag is bij het GAB wat aan bod van mensen die bij koppelbazen yandaan komen, maar ook hier is niets van ontslagen op grote schaal te merkeh. In Den Haag zijn overigens van de honderd aanvragen om een uitleen- vergunning er toe nu toe slechts twee afgewezen en acht verleend. UTRECHT „Het Metaalbedrijf het blad van de Christelijke Metaal- bcdrijfsbond, schrijft dat wel duide lijk is dat de loonsverhogingen van 3 plus 1 procent (respectievelijk van 1 januari en 1 april jl.) onvoldoende zijn geweest. Na de loonsverhoging van 3 procent waren op 15 maart de prijzen al met 3.2 proeent gestegen. De CMB herinnert daarom aan een' uitspraak van een van de woordvoer ders van de regeringspartijen, ver antwoordelijk voor de loonmaatregel die in de nacht van 15 op 16 decem ber vorig jaar werd goedgekeurd. De ze uitspraak luidde dat bijstelling van de 1 procent verhoging per 1 a- pril mogelijk zou moeten zijn als zou blijken dat de loonsverhogingen van 3 plus 1 procent onvoldoende zoude, zijn om de prijsstijgingen op te van gen. Als ze dat niet doer* aldus de CMB. zullen de werknemersorganisaties bij de komende CAO-onderhandfelingen een hogere rekening moeten presen teren. De CMB vindt het noodzakelijk dat een nieuwe regering met de geza menlijke werknemersorganisaties overleg gaat plegen over de huidige loonproblemen. Dat is, gelet op de CAO-onderhandelingen tegen het eind van het jaar ook nodig voor de metaalindustrie. DELFT De winst van Lijm- en Gelatinefabriek „Delft" is in. het af ge lopen jaar niet onaanzienlijk gedaald. Ook 1971 zal nog een moeilijk jaar zijn. omdat betere resultaten pas ver wacht mogen worden als de vergrote nieuwe produktiecapaciteiten benut kunnen worden. Dit zal begin 1972 het geval zijn. De directie acht het in het jaarver slag teleurstellend dat door onvoor ziene hogere kosten het dividend niet kon worden gehandhaafd. Zoals ge meld wordt voorgesteld het dividend te verlagen tot 8 (9) pet. Het bedrijfs resultaat daalde tot ƒ1,09 (1,14) min De totale inkomsten liepen terug tot 1.43 (1.51) min. Een netto-winst res teert van ƒ355.245 (399.601). Investe ringen vergden 1,6 (0,3) min DELFT Naarmate de zomer dichterbij komt en de zon zich weer meer laat zien, worden ook de draai orgels weer ixin stal gehaald. Ook dit knaapje schijnt onder de in lruk van de zonnige klanken van 'Pluto'. -V* A,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 5